1.Α. Ληξιπρόθεσμα χρέη στις Εφορίες:

Ομιλία Προέδρου ΕΣΕΕ στην κοινή Ενημερωτική εκδήλωση ΚΕΕΕ-ΕΣΕΕ-ΓΣΕΒΕΕ: «Νέα ρύθμιση για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών των επιχειρήσεων προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία» (12/11/2014) Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου ήδη από το 2011, αντιλαμβανόμενη τις ιδιαιτέρως επαχθείς για τη συντριπτική πλειοψηφία των συμπολιτών μας και δη για τους μικρομεσαίους της Αγοράς, συνέπειες της οικονομικής ύφεσης, είχε τονίσει την επιτακτική ανάγκη θέσπισης του ορισμού της υπερχρεωμένης εντός της κρίσης, επιχείρησης. Η αδυναμία ανταπόκρισης πολύ μεγάλης μερίδας του εμπορικού κόσμου (επιτηδευματιών), στις προκύπτουσες από την 1/1/2009 ληξιπρόθεσμες οφειλές του, αποτελεί μία ζωτικής σημασίας παράμετρο για την επιβίωση και την περαιτέρω ανάπτυξη του εγχώριου επιχειρείν, γεγονός που δεν είχε τύχει της απαιτούμενης προσοχής και του ανάλογου ενδιαφέροντος εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας της χώρας. Σήμερα και μπροστά στο φάσμα του συνεχώς διογκούμενου και απειλητικού, τόσο για τη βιωσιμότητα των Ασφαλιστικών Ταμείων όσο και για την αποδοτικότερη λειτουργία του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, φαινομένου των ληξιπρόθεσμων οφειλών απέναντι στο Δημόσιο και στους Φορείς Ασφάλισης, η Κυβέρνηση προέβη στη νομοθέτηση ευνοϊκού περιεχομένου ρυθμίσεων/διατάξεων στις 1

οποίες αναμένεται να υπαχθεί το σύνολο των οφειλετών. Η δημοσίευση/έκδοση των συγκεκριμένων εγκυκλίων αποσκοπεί στη δημιουργία του απαραίτητου πλέον αναχώματος, προκειμένου αφενός να διευθετηθεί το ζήτημα της οικονομικής αιμορραγίας του Δημοσίου (Εφορίες και ταμεία Ασφάλισης), ένεκα των απολεσθέντων εσόδων και αφετέρου να θεσπιστεί ένα κοινωνικό δίκτυ προστασίας των υπόχρεων, ο αριθμός των οποίων δυστυχώς αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Προς επίρρωση της επιτακτικότητας διαμόρφωσης ενός ευνοϊκού πλαισίου ρύθμισης του συνόλου των ληξιπρόθεσμων οφειλών, τα στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας είναι ιδιαιτέρως αποκαρδιωτικά, καθώς 3,3 εκατομμύρια πολίτες χρωστούν περίπου 68 δις ευρώ στις εφορίες και περίπου 1 εκατομμύριο επιτηδευματίες χρωστούν συνολικά ποσά που προσεγγίζουν τα 20 δις ευρώ σε όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία, στοιχεία τα οποία προκαλούν τον έντονο προβληματισμό τόσο των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής όσο και των παραγωγικών και τάξεων της χώρας. Όσο λιγότεροι λοιπόν οι περιορισμοί, όσο μεγαλύτερη η διεύρυνση και όσο γρηγορότερη και αποτελεσματική η εφαρμογή της ρύθμισης, τόσο καλύτερα για όλους. Η ΕΣΕΕ θα ξεκινήσει καμπάνια αναλυτικής ενημέρωσης σε όλη τη χώρα, για τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νέα ρύθμιση με στόχο να ενταχθούν σε αυτή όλοι οι ΜμΕ της αγοράς. 2

Καλώ την ΚΕΕΕ και την ΓΣΕΒΕΕ ξεκινώντας σήμερα από εδώ, όλοι μαζί, να επικοινωνήσουμε τη ρύθμιση, σε όλο τον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας μας, χρησιμοποιώντας τα στελέχη μας και τις τοπικές δομές μας, Επιμελητήρια, ομοσπονδίες και τους συλλόγους μας. Η ρύθμιση δεν είναι ένα σφουγγάρι που διαγράφει όλες τις οφειλές και υποχρεώσεις μας, αλλά μια καλή γομολάστιχα που σβήνει πολλές καταχρηστικές προσαυξήσεις και πρόστιμα που έχουν επιβληθεί άδικα και ένα ρολόι που μας δίνει περισσότερο χρόνο. Η ρύθμιση σε Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία είναι πράγματι μια δεύτερη ευκαιρία που δυστυχώς έρχεται αργά, αφού εάν είχε εφαρμοστεί νωρίτερα θα είχε σώσει τουλάχιστον τις μισές από τις 230.000 ΜμΕ επιχειρήσεις που έκλεισαν. Όμως όπως λέμε κάλιο αργά παρά ποτέ. Είμαι ξεκάθαρα υπέρ της παρούσας ρύθμισης, χωρίς ναι μεν, αλλά. 1.Α. Ληξιπρόθεσμα χρέη στις Εφορίες: Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, ο συνολικός αριθμός των οφειλετών του Δημοσίου αυξήθηκε από 2.451.909 που είχε διαμορφωθεί στο τέλος Αυγούστου σε 3.303.110 στο τέλος Σεπτεμβρίου. Η εκρηκτική αυτή αύξηση κατά περίπου 35% (επιπλέον 851.201 υπόχρεοι) αποδίδεται όχι μόνο στη μη πληρωμή της πρώτης δόσης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) στα τέλη Σεπτεμβρίου αλλά και στην προσμονή θέσπισης της νέας ευνοϊκής ρύθμισης που προβλέπει την εξόφληση των χρεών μέχρι και σε 100 μηνιαίες. Πιο αναλυτικά: 3

Το συνολικό ποσό των οφειλών προς τις εφορίες και τα τελωνεία έφθανε τα 68,4 δις ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου Από το παραπάνω ποσό τα 51,8 δις ευρώ ήταν χρέη που βεβαιώθηκαν και κατέστησαν ληξιπρόθεσμα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2012, ενώ τα υπόλοιπα 16,7 δις ευρώ ήταν οφειλές που βεβαιώθηκαν και κατέστησαν ληξιπρόθεσμες από την 1η Ιανουαρίου 2013 έως και 30 Σεπτεμβρίου 2014, δηλαδή μέσα σε διάστημα 21 μηνών Οι δύο ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών που νομοθετήθηκαν το καλοκαίρι του 2013 από το υπουργείο Οικονομικών αποδίδουν μέχρι στιγμής μηδαμινά έσοδα στα δημόσια ταμεία, εξέλιξη η οποία καταδεικνύει ότι ελάχιστοι οφειλέτες του Δημοσίου είναι σε θέση να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΓΔΕ, από τα 68,4 δις ευρώ των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τις εφορίες και τα τελωνεία έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις μόλις 2,27 δις ευρώ, δηλαδή μόλις το 3,3% του συνόλου των χρεών. Από τα χρέη των 2,27 δις ευρώ που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις έχουν εξοφληθεί μέχρι στιγμής μόνο τα 1,09 δις ευρώ, δηλαδή μόλις το 48,1% των ρυθμισμένων χρεών. Επιπλέον, από τα 3,3 εκ. των οφειλετών έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις περίπου 187.000, δηλαδή μόλις το 5,66% του συνόλου των οφειλετών. 4

Πίνακας 1: Ενταγμένες σε ρύθμιση Οφειλές - Εισπράξεις Στοιχεία Σεπτεμβρίου 2014 Ύψος ενταγμένων σε ρύθμιση οφειλών Πλήθος ενταγμένων σε ρύθμιση οφειλετών Συνολικές εισπράξεις από την έναρξη ισχύος της ρύθμισης Πάγια Ρύθμιση Τελευταία Ευκαιρία Σύνολο 1.266.078.509 1.002.944.415 2.269.022.924 186.666 121.165 763.822.895 327.209.102 1.091.031.997 1.Β. Βασικά σημεία της ρύθμισης οφειλών προς τις Εφορίες (ν. 4305/2014, άρθρο 51): Οι οφειλές που υπάγονται υποχρεωτικά στη ρύθμιση είναι εκείνες που έχουν βεβαιωθεί στο σύνολό τους μέχρι και την 1 η Οκτωβρίου 2014 και εκείνες που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως την ημερομηνία αίτησης των οφειλών. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως εάν κάποιος υποβάλει αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση το Δεκέμβριο και έχει ληξιπρόθεσμες φόρου εισοδήματος ή ENΦIA, αυτές οι αλλά και όσες απομένουν θα υπαχθούν στη νέα ρύθμιση των 100 δόσεων και όχι στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων. Ειδικότερα: Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ειδική πλατφόρμα στο Taxis για την ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων μέχρι τις 31/3/2015, με ελάχιστο ποσό καταβολής τα 50 ευρώ και επιβολή ετήσιου επιτοκίου επί της κύριας οφειλής της τάξεως του 4,56% (η επιβάρυνση λογίζεται από το μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση). 5

H πρώτη δόση είναι καταβλητέα μέσα σε τρεις εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση, ενώ οι επόμενες θα πρέπει να αποπληρωθούν έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών. Οφειλές έως και 15.000 μπορούν να ρυθμιστούν έως και το ύψος των 100 δόσεων, ενώ μεγαλύτερου ύψους οφειλές ρυθμίζονται σε 72 μηνιαίες. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση θα πρέπει να έχουν υποβληθεί οι φορολογικές δηλώσεις. H υποχρεωτικά υπαγόμενη στη ρύθμιση βασική οφειλή δεν μπορεί να υπερβαίνει ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω του 1.000.000 ευρώ. Υποχρεωτική υπαγωγή χρεών στη ρύθμιση: Yπάγεται το σύνολο των βεβαιωμένων έως και την 1 η Oκτωβρίου 2014 και ληξιπρόθεσμων έως και την ημερομηνία της αίτησης οφειλών, που δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή διευκόλυνση ή άλλη νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών. Στο παραπάνω πλαίσιο (100 ) εντάσσονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που θα δημιουργηθούν μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Προαιρετική υπαγωγή χρεών στη ρύθμιση, κατόπιν επιλογής του υπόχρεου: - Βεβαιωμένες έως και την 1η Oκτωβρίου 2014 οφειλές που τελούν σε διοικητική ή δικαστική ή εκ του νόμου αναστολή κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής. 6

- Βεβαιωμένες έως και την 1η Oκτωβρίου 2014 οφειλές που δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής. - Βεβαιωμένες έως και την 1η Oκτωβρίου 2014 οφειλές που κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής οφειλών, των οποίων οι όροι τηρούνται. 2.Α. Ληξιπρόθεσμα χρέη σε Ασφαλιστικά Ταμεία - ΟΑΕΕ: Η δραματική κατάσταση που επικρατεί στα Ασφαλιστικά Ταμεία της χώρας έχει σαν αποτέλεσμα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς αυτά να έχουν εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα ποσά τα οποία ξεπερνούν τα 19 δις ευρώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζει ο ΟΑΕΕ, καθώς παρόλες τις ευνοϊκές ρυθμίσεις («Νέα Αρχή» & «Πάγια Ρύθμιση»), οι ενεργοί ασφαλισμένοι οφειλέτες έχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις απέναντι στο ταμείο που υπερβαίνουν τα 8 δις ευρώ (Αύγουστος 2014). Η διαμορφωθείσα, σε γενικές γραμμές κατάσταση, έχει ως εξής: Στοιχεία ρυθμίσεων του Ν. 4152/2013 στον ΟΑΕΕ έως 31/10/2014: - Το 56,0% των οφειλετών του ΟΑΕΕ, που αποφάσισαν να ρυθμίσουν σε 12 τις «φρέσκες» οφειλές τους, σταμάτησε να πληρώνει και τέθηκε εκτός ρύθμισης. - Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΕ, έως και τις 31 Οκτωβρίου, 51.008 οφειλέτες μπήκαν στην «Πάγια» ρύθμιση για 202,9 εκ. 7

ευρώ, αλλά στην πορεία οι 28.563 από αυτούς (ποσοστό 56,0%) «έχασαν» τη ρύθμιση, με αποτέλεσμα οφειλές ύψους 126,3 εκ. ευρώ να μείνουν στον αέρα και μόνο 22.445 εξακολουθούν να πληρώνουν έναντι ρυθμισμένων οφειλών 76,6 εκ. ευρώ. - «Εκτός ρύθμισης» έχει μείνει, τέλος, και το 46,9% των οφειλετών (20.416 σε σύνολο 43.492) που είχαν μπει στη ρύθμιση σε 48 (Ρύθμιση «Νέα Αρχή»). Ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ΟΑΕΕ: - Ο ΟΑΕΕ αντιμετωπίζει έντονο οικονομικό πρόβλημα, καθώς στο εννιάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου έχει ήδη απορροφήσει το 106,3% της ετήσιας επιχορήγησής του, την ίδια στιγμή που το ΙΚΑ έχει απορροφήσει περίπου το 85,6% και ο ΟΓΑ το 86,3%. - Από τους περίπου 752.000 ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ οι 377.000 ασφαλισμένοι είναι συνεπείς απέναντι στην υποχρέωση καταβολής των εισφορών τους, ενώ οι ενεργοί οφειλέτες ανέρχονται στις περίπου 375.000. Από αυτούς οι έχοντες ληξιπρόθεσμες οφειλές έως 15.000 ευρώ ανέρχονται στις 185.000, ενώ οι υπόλοιποι (190.000) διαθέτουν οφειλές άνω των 15.000 ευρώ (στοιχεία Αυγούστου 2014). 8

2.Β. Βασικά σημεία της ρύθμισης οφειλών προς Ασφαλιστικά Ταμεία Στις ευεργετικές διατάξεις των νέων ρυθμίσεων μπορούν να ενταχθούν οι οφειλέτες έως τις 31 Mαρτίου του 2015, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για την υπαγωγή στη ρύθμιση είναι, ανεξαρτήτως του φορέα Ασφάλισης, η συνεπής και εμπρόθεσμη καταβολή των μηνιαίων τρεχουσών εισφορών του μηνός Σεπτεμβρίου 2014 (για τον ΟΑΕΕ, που η καταβολή των δόσεων γίνεται ανά δίμηνο, απαιτείται η καταβολή της εισφοράς των μηνών Ιουλίου Αυγούστου). Πιο αναλυτικά προβλέπεται: Για ληξιπρόθεσμες κύριες οφειλές μέχρι 15.000 ευρώ, θα δίνεται η δυνατότητα ρύθμισής τους μέχρι 100, με ποσοστό έκπτωσης πρόσθετων τελών 20%. Για χρέη άνω των 15.000 ευρώ και μέχρι του ποσού του 1 εκ. ευρώ, θα παρέχεται η δυνατότητα ρύθμισής του σε 12 έως 72 με έκπτωση από 90% έως 30% επί των πρόσθετων τελών, ενώ στην περίπτωση εφάπαξ καταβολής της κύριας οφειλής, τα πρόσθετα τέλη διαγράφονται. Οι οφειλές προς τα Ταμεία, θα μπορούν να ρυθμιστούν με υποβολή αίτησης στα αρμόδια υποκαταστήματα, ενώ είναι πολύ πιθανό, μέχρι το τέλος του μήνα να υπάρξει και ενιαία πλατφόρμα για ηλεκτρονικές αιτήσεις. Για χρέη που έχουν μεταφερθεί στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), η υποβολή αιτήσεων μπορεί να γίνει στα κατά τόπους αρμόδια περιφερειακά Κέντρα. 9

Οφειλέτες που έχουν ενταχθεί και εξυπηρετούν υφιστάμενες ρυθμίσεις, υποβάλλοντας αίτηση, μπορούν να εντάξουν τις οφειλές έως 1.000.000 ευρώ ή τμήμα οφειλής έως 1.000.000 ευρώ στη νέα ρύθμιση των 12-72 δόσεων και μέχρι 100 για κύρια οφειλή έως 15.000 ευρώ. Oι ήδη ενταγμένοι στη ρύθμιση της «Νέας Αρχής» μπορούν να παραμείνουν στη ρύθμιση απολαμβάνοντας τα πρόσθετα ευεργετήματα που παρέχει ο νέος νόμος (επιπλέον έκπτωση 20% επί των προσαυξήσεων κ.λπ. και αναδρομικός υπολογισμός επιτοκίου 4,56%). Από την 1/4/2015 θα ισχύει και πάλι ως μοναδική επιλογή η ρύθμιση οφειλών της «Νέας Αρχής» και της «Πάγιας Ρύθμισης». O συμψηφισμός χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη έναντι Δημοσίου που προέρχονται από επιστροφές Φόρου Προστιθέμενης Αξίας και Φόρου Εισοδήματος με οφειλές στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, θα γίνεται μέχρι του ποσού που αντιστοιχεί έως το 1/7 των εναπομεινασών δόσεων. Στην περίπτωση εφαρμογής των διαδικασιών συμψηφισμού εξοφλούνται κατά προτεραιότητα οι τελευταίες. H μη εμπρόθεσμη καταβολή δόσης κατά τη διάρκεια της ρύθμισης ή η μη καταβολή των τρεχουσών εισφορών, έχει ως συνέπειες την απώλεια των ευεργετημάτων της ρύθμισης και την απαίτηση (ακόμη και με αναγκαστικά μέτρα) του συνόλου του υπολοίπου της οφειλής και των προηγούμενων προσαυξήσεων και τόκων, τα οποία αναβιώνουν αναδρομικά. 10

Πίνακας 2: Εκπτώσεις επί των νόμιμων προσαυξήσεων, τελών καθυστέρησης και λοιπών επιβαρύνσεων για ληξιπρόθεσμες οφειλές στο Δημόσιο και στα Ασφαλιστικά Ταμεία Ποσοστό (%) Έκπτωσης Εφάπαξ εξόφληση της οφειλής Εξόφληση έως 12 Εξόφληση έως 24 Εξόφληση έως 36 Εξόφληση έως 48 Εξόφληση έως 60 Εξόφληση έως 72 Εξόφληση έως 100 100% 90% 80% 70% 60% 50% 30% 20% Το ελάχιστο ποσό της μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να υπολείπεται των 50 ευρώ, ενώ η κύρια οφειλή βαρύνεται, από το μήνα υπαγωγής στη ρύθμιση, με ετήσιο επιτόκιο 4,56% (Ισχύει για όλες τις περιπτώσεις) Για την υπαγωγή στη συγκεκριμένη περίπτωση ρύθμισης το ποσό της κύριας υπό ρύθμιση οφειλής δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ 11