ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑΓΟΡΑ ΤΕΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 1
Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος Hellenic Petroleum Marketing Companies Association Ο ΣΕΕΠΕ λειτουργεί από το 1977 και εκπροσωπεί 13 Εταιρίες που διακινούν περίπου το 90% των καυσίμων της Χώρας και οι οποίες απασχολούν άμεσα ή έμμεσα περίπου 100.000 άτομα. 2
Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος Σκοπός του ΣΕΕΠΕ είναι η συμβολή... στη διαμόρφωση πλαισίων για την οργάνωση της αγοράς Πετρελαιοειδών στην προάσπιση λειτουργίας συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην ανάπτυξη, με περιβαλλοντικές και κοινωνικές ευαισθησίες και ευθύνες. 3
Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος Οι Εταιρίες-μέλη του Συνδέσμου διαθέτουν εγκαταστάσεις / αποθηκευτικούς χώρους σε βασικά γεωγραφικά σημεία ώστε να καθίσταται δυνατή η κάλυψη των αναγκών της χώρας σε καύσιμα. Σήμερα λειτουργούν περίπου 60 εγκαταστάσεις σε όλη τη χώρα με δεξαμενισμό που ξεπερνά τους 1.300.000 τόνους. Περίπου 7.000 συνεργαζόμενα πρατήρια φέρουν τα σήματα των Μελών του Συνδέσμου 4
Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος Οι Εταιρίες-μέλη εισπράττουν για λογαριασμό της Πολιτείας 5.5 δις ΕΦΚ και ΦΠΑ. Επενδύουν περίπου 100 εκ. το έτος για: εκσυγχρονισμό εγκαταστάσεων δίκτυο πρατηρίων ασφάλεια υποδομών προστασία περιβάλλοντος Συμμετέχουν στο κοινωνικό προϊόν με 5.7 δις 5
Η Ελληνική αγορά Εμπορίας Πετρελαιοειδών Α. Περιγραφή αγοράς Β. Ομαλή λειτουργία της αγοράς και του ανταγωνισμού Γ. Προτάσεις του Συνδέσμου Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών 6
Η Ελληνική αγορά Εμπορίας Πετρελαιοειδών Η Ελληνική αγορά Πετρελαιοειδών ρυθμίζεται από το Νόμο 3054/2002 (όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 3335/2005) καιτον σχετικό ΚανονισμόΑδειών Αδειών. 7
Η Ελληνική αγορά εμπορίας Πετρελαιοειδών Στην αγορά λειτουργούν: 2 εταιρίες διύλισης με 4 διυλιστήρια στην Αττική και Θεσσαλονίκη. 19 εταιρίες εμπορίας με άδεια Α (καύσιμα εσωτερικής αγοράς). 9 εταιρίες με άδειες Β1 (καύσιμα μ ναυτιλίας) και Β2 (αεροπορικά καύσιμα) διαθέτοντας σταθμούς ανεφοδιασμού αεροσκαφών σε 25 περίπου αεροδρόμια. 25 εταιρίες με άδεια Γ (εμπορίας Υγραερίου) 8
Η Ελληνική αγορά εμπορίας Πετρελαιοειδών Για τη διακίνηση η των καυσίμων χρησιμοποιούνται: δίκτυο αγωγών pipelines. περίπου 30 μικρά δεξαμενόπλοια (έως 3500ΜΤ) περίπου 1.200 βυτιοφόρα ΔΧ. περίπου 300 ΙΧ βυτιοφόρα των Εταιριών Εμπορίας. περίπου 8.600 μικρά ΙΧ βυτιοφόρα διανομής θέρμανσης (πρατήρια και πωλητές πετρελαίου θέρμανσης). 9
Η Ελληνική αγορά εμπορίας Πετρελαιοειδών Στην αγορά λειτουργούν: περίπου 8.500 πρατήρια - που η πλειοψηφία τους φέρει σήματα Εταιριών Εμπορίας. Ελλάδα: 1 1 πρατήριο ανά 1.300 κατοίκους, και 900 m 3 /έτος/πρατήριο Ε.Ε.: Ε Ε : 1 πρατήριο ανά 3.800 κατοίκους και 3.100 m 3 /έτος/πρατήριο Περίπου 1.000 πωλητές πετρελαίου θέρμανσης. 10
Άδεια Εμπορίας Πετρελαιοειδών «Α» Εμπορία Βενζινών, Πετρελαίου Κίνησης, Πετρελαίου Θέρμανσης, Μαζούτ: 1. Απευθείας σε τελικούς καταναλωτές: τεχνικές / κατασκευαστικές εταιρίες εμπορικούς και βιομηχανικούς πελάτες (βιομηχανίες βιοτεχνίες ξενοδοχεία θερμοκήπια -κρατικούς ύ φορείς -κλπ) λ πελάτες θέρμανσης μέσω ιδιολειτουργούμενων πρατηρίων 11
Άδεια Εμπορίας Πετρελαιοειδών «Α» 2. Σε κατόχους άδειας λιανικής πώλησης: ιδιόκτητα πρατήρια παραχωρημένα σε πρατηριούχο συμβεβλημένα πρατήρια τρίτων με το σήμα της εταιρίας ανεξάρτητα πρατήρια με σήμα «ΑΠ» πωλητές πετρελαίου θέρμανσης 3. Παραγωγή γή και Συσκευασία Λιπαντικών 12
Άδεια Εμπορίας Αφορολόγητων Ναυτιλιακών Καύσιμων «Β1» Εμπορία ναυτιλιακών προϊόντων (πετρελαίου, μαζούτ) και λιπαντικών: Απευθείας ή μέσω traders (με παραστατικά όμως της εταιρίας) σε ποντοπόρα πλοία και σε πλοία ακτοπλοΐας. Για τις παραδόσεις χρησιμοποιούνται ιδιόκτητα ή συμβεβλημένα σλέπια ή βυτιοφόρα αυτοκίνητα. 13
Άδεια Εμπορίας Αφορολογήτων Αεροπορικών Καύσιμων «Β2 Εμπορία JET-A1 (κηροζίνη) και AVGAS: σε ξένες και ελληνικές αεροπορικές ρ εταιρίες σε ιδιωτικά αεροσκάφη Για τις παραδόσεις χρησιμοποιούνται: ιδιόκτητες εγκαταστάσεις και ειδικά αυτοκίνητα (fuellers) ανεφοδιασμού αεροσκαφών, στα αεροδρόμια το σύστημα hydrant των αεροδρομίων με χρήση οχημάτων σύνδεσης (dispensers) 14
Άδεια Εμπορίας Υγραερίων «Γ» Εμπορία Υγραερίου Χύμα σε: βιομηχανικούς και εμπορικούς πελάτες (βιομηχανίες, βιοτεχνίες, θερμοκήπια, αγροτικά ξηραντήρια) νοσοκομεία, κατοικίες (θέρμανση) πρατήρια auto gas Εμπορία Εμφιαλωμένου Υγραερίου σε: μεταπωλητές καταστήματα λιανικής πώλησης 15
Άδεια Εμπορίας Ασφάλτου «Δ» Εμπορία και διανομή Ασφάλτου Για τις παραδόσεις χρησιμοποιούνται ειδικά ιδιόκτητα ή συμβεβλημένα σλέπια ή βυτιοφόρα αυτοκίνητα. 16
Η Ελληνική αγορά εμπορίας Πετρελαιοειδών Οι Συνολικές Πωλήσεις το 2008 ήταν: Στο Σύνολο της Αγοράς: 16.5 εκ. ΜΤ Στην Εσωτερική Αγορά: 11.4 εκ. ΜΤ Στην Διεθνή Αγορά: 5.1 εκ. ΜΤ Οι Επενδύσεις των Εταιριών-Μελών του Συνδέσμου το 2008 ήταν 120 εκ. 17
Πρατήρια Υγρών Καυσίμων Κατηγορίες Πρατήριων Τα πρατήρια στην Ελλάδα λειτουργούν υπό δύο γενικές κατηγορίες: Α. Πρατήρια σε ελεγχόμενο από Εταιρίες Εμπορίας χώρο ( 10%). Ιδιοδιαχειριζόμενα Πρατήρια ( 2%). Β. Πρατήρια σε ελεγχόμενο από πρατηριούχους χώρο ( 90%). Συμβεβλημένα Πρατήρια ( 95%). Ανεξάρτητα Πρατήρια ΑΠ ( 5%). 18
Διαμόρφωση τιμών πετρελαιοειδών Το αργό πετρέλαιο (πχ brent) - όπως και τα τελικά προϊόντα πετρελαιοειδών - αποτελούν χρηματιστηριακά εμπορεύματα και ακολουθούν τις διεθνείς τιμές όπως εκφράζονται από τις τιμές platts. (σε $/bbl bbl, ή σε $/ΜΤ). Οι λιανικές τιμές (βενζίνης, πετρελαίου, κλπ) ακολουθούν τις διεθνείς τιμές των τελικών προϊόντων και όχι τις τιμές του αργού. Η Ελλάδα δεν μπορεί να επηρεάσει τις διεθνείς τιμές. 19
Κατανόηση η τιμής αντλίας 010 0,10 (7%) 1,40 μέση τιμή αντλίας - Αμόλυβδη 95 Περιθώριο εταιρίας-πρατηριούχου 0,86 (62%) Φόροι Δασμοί 0,44 (31%) Κόστος Προϊόντος 20
Κατανόηση τιμών αντλίας Το μεικτό περιθώριο κέρδους Εταιριών καλύπτει: Το κόστος μεταφοράς (αγορανομικά γ ρ μ κόμιστρα). ) Χρηματοοικονομικά έξοδα (πιστώσεις, κόστος αποθεμάτων κλπ). Το κόστος εμπορίας (αποθήκευσης και διακίνησης, κλπ.). ) Τις αποσβέσεις επενδύσεων. Τα γενικά έξοδα της εταιρίας. Τις προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων. 21
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Α Ανάλυση της Επίπτωσης μιας Μεταβολής της Τιμής Διυλιστηρίου στη Μέση Τιμή Αντλίας I Ανάλυση Τιμής Αμόλυβδης % Σύνθεση Τιμής Αμόλυβδης Ημέρα t Ημέρα t+1 Μεταβολή (%) Ημέρα t Ημέρα t+1 Τιμή Διυλιστηρίου ( /1000 λίτρα) 365,00 307,00-15,9% 37,3% 33,8% ΕΦΚ ( / 1000 λίτρα) 359,00 359,00 00% 0,0% 36,7% 39,5% ΔΕΤΕ 3,62 3,33-8,0% 0,4% 0,4% Εισφορά Λογ. Πετρελαιοειδών 4,38 3,68-15,9% 0,4% 0,4% Τέλος ΡΑΕ 0,18 0,18 0,0% 0,0% 0,0% ΦΠΑ 156,15 144,97-7,2% 16,0% 16,0% Σύνολο Φόρων και Δασμών 523,3333 511,1717-2,3% 53,5% 5% 56,3% Μικτό Περιθώριο Εμπορίας - Πρατηριούχου 90 90 0,2% 9,2% 9,9% Μέση Τιμή Αντλίας 978,00 908,00-7,2% 100,0% 100,0% Στο παράδειγμα, η μείωση της τιμής διυλιστηρίου κατά -15,9% οδηγεί σε μείωση της τελικής τιμής κατά -7,2% εφόσον το μικτό περιθώριο εμπορίας πρατηριούχου μείνει σταθερό Η φορολογική επιβάρυνση, μεγάλο μέρος της οποίας παραμένει σταθερό λόγω ΕΦΚ, οδηγεί σε αυτό το αποτέλεσμα * Στοιχεία από μελέτη του ΙΟΒΕ 22
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Β Ανάλυση της Επίπτωσης μιας Μεταβολής της Τιμής Διυλιστηρίου στη Μέση Τιμή Αντλίας II Ανάλυση Τιμής Αμόλυβδης % Σύνθεση Τιμής Αμόλυβδης Ημέρα t Ημέρα t+1 Μεταβολή (%) Ημέρα t Ημέρα t+1 Τιμή Διυλιστηρίου ( /1000 λίτρα) 365,00 0,00-100,0% 37,3% 0,0% ΕΦΚ ( / 1000 λίτρα) 359,00 359,00 00% 0,0% 36,7% 66,9% ΔΕΤΕ 3,62 1,80-50,4% 0,4% 0,3% Εισφορά Λογ. Πετρελαιοειδών 4,38 0,00-100,0% 0,4% 0,0% Τέλος ΡΑΕ 0,18 0,18 0,0% 0,0% 0,0% ΦΠΑ 156,15 85,74-45,1% 16,0% 16,0% Σύνολο Φόρων και Δασμών 523,3333 446,71-14,6% 53,5% 5% 83,2% Μικτό Περιθώριο Εμπορίας - Πρατηριούχου 90 90 0,0% 9,2% 16,8% Μέση Τιμή Αντλίας 978,00 537,00-45,1% 100,0% 100,0% Ακόμα και η κατά 100% μείωση της τιμής διυλιστηρίου οδηγεί σε μείωση της τιμής αντλίας κατά -45% * Στοιχεία από μελέτη του ΙΟΒΕ 23
Ειδικός Φόρος Καυσίμων Οι εγκαταστάσεις των Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών είναι Τελωνειακά ελεγχόμενοι χώροι (φορολογικές αποθήκες) και οποιαδήποτε οαδή ο ποσότητα οσόηαεξέρχε εξέρχεται μόνον όα όταν βεβαιώνεται ε α ότι έχουν προκαταβληθεί οι εκάστοτε αναλογούντες δασμοί, φόροι κτλ. Στις περιπτώσεις που έχουν ήδη εκτελωνισθεί ποσότητες καυσίμων και μεσολαβεί αύξηση του φόρου, η Εταιρία υποχρεούται να καταβάλει στην Τελωνειακή αρχή την διαφορά του φόρου, πριν την έξοδο των καυσίμων αυτών από τις εγκαταστάσεις της. Συνεπώς είναι πρακτικά και μαθηματικά αδύνατη οποιαδήποτε τυχόν «κερδοσκοπία» μέσω αποθεματοποίησης από τις Εταιρίες Εμπορίας Πετρελαιοειδών. 24
Για την ομαλή λειτουργία της αγοράς και του υγιούς ανταγωνισμού χρειάζονται... Α. Εφαρμογή του υπάρχοντος νομικού πλαισίου και άμεση λήψη μέτρων για τον περιορισμό των περιπτώσεων λαθρεμπορίας. Σήμανση όλων των βυτιοφόρων (σύμφωνα με τον 3054) Συχνοί έλεγχοι,, ιδιαίτερα στο στάδιο διακίνησης ης καυσίμων Αφαίρεση παράνομων αδειών βυτιοφόρων Εντοπισμός «επεμβάσεων» σε αντλίες πρατηρίων 25
Για την ομαλή λειτουργία της αγοράς και του υγιούς ανταγωνισμού χρειάζονται... Β. Προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών Εκσυγχρονισμός Τελωνειακών Διαδικασιών Σταδιακή προσαρμογή της νομοθεσίας περί βυτιοφόρων καυσίμων ( ΙΧ εταιριών και ΔΧ ) στα δεδομένα της ΕΕ. Εγκατάσταση ταμειακών μηχανών στα πρατήρια. Υποχρεωτική σύνδεση με τις αντλίες και σταδιακή επέκταση σε σύστημα εισροών εκροών. 26
Ολοκληρωμένο σύστημα εισροών εκροών: Ταμειακή μηχανή και Αυτόματη ογκομέτρηση δεξαμενών (ΑTG) 27
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ Η μη επίλυση των προβλημάτων που συσσωρεύτηκαν από το 1992 που απελευθερώθηκε η αγορά πετρελαιοειδών έως σήμερα οδήγησε την αγορά σε ένα σημείο που κάθε άλλο, παρά ελκυστική είναι, για τις Εταιρίες που συμμετέχουν, εξ ου και τα φαινόμενα αποεπένδυσης. 28
Συμπέρασμα Χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια και συνεργασία από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς Πολιτεία, ΣΕΕΠΕ, Ομοσπονδία Πρατηριούχων, Ομοσπονδία ιδιοκτητών ΔΧ βυτιοφόρων κλπ - για τη λήψη και υλοποίηση των αναγκαίων αποφάσεων που αφορούν την υγιή λειτουργία της αγοράς Πετρελαιοειδών στην χώρα. Ο ΣΕΕΠΕ ΔΕΣΜΕΥΕΤΑΙ ΝΑ ΣΥΜΒΑΛΕΙ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΑΥΤΟ ΕΡΓΟ. 29
30