Χαιρετισμός Αγαπητοί συνάδελφοι, Θα ήθελα προσωπικά και εκπροσωπώντας την οργανωτική επιτροπή του Καρδιολογικού Συνεδρίου Κεντρικής Ελλάδας να σας προσκαλέσω στις 13-16 Οκτωβρίου στην πόλη της Λάρισας, όπου θα διεξαχθεί για 14 η συνεχόμενη χρονιά το ετήσιο Συνέδριό μας. Το συνέδριο αυτό, όπως κάθε χρόνο, πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Cleveland Clinic Foundation. Το φετινό επιστημονικό πρόγραμμα του συνεδρίου περιλαμβάνει ομιλίες εξεχόντων εγχώριων και ξένων ερευνητών και επικεντρώνεται σε θέματα που απασχολούν το σύγχρονο καρδιολόγο και όχι μόνο. Συγκεκριμένα, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί φέτος: α) στην επίδραση του σακχαρώδους διαβήτη στις καρδιαγγειακές παθήσεις, β) στη σύγχρονη αντιμετώπιση των βαλβιδοπαθειών και των αρρυθμιών, γ) στις εξελίξεις στα καρδιαγγειακά φάρμακα, δ) στο ρόλο της γενετικής στη σύγχρονη καρδιολογία και ε) στα νέα δεδομένα ως προς την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου. Επιπλέον, η τελευταία μέρα του συνεδρίου περιλαμβάνει Σεμινάριο Κλινικής Καρδιολογίας με θέμα την καρδιακή ανεπάρκεια, μια νόσο που θα αποτελέσει αντικείμενο και πολλών διαλέξεων καθ όλη τη διάρκεια του Συνεδρίου. Είναι άλλωστε γεγονός ότι το βήμα του Συνεδρίου φέτος θα πάρουν ορισμένοι από τους κορυφαίους παγκοσμίως ερευνητές με αντικείμενο την καρδιακή ανεπάρκεια. Στο πλαίσιο του Συνεδρίου μας, όπως κάθε χρόνο, θα διεξαχθεί διαγωνισμός καρδιοαγγειακής έρευνας, κατά τον οποίο θα απονεμηθούν τιμητικές διακρίσεις και χρηματικά έπαθλα στις τρεις καλύτερες εργασίες που θα υποβληθούν από ερευνητές ηλικίας έως 45 ετών. Εκφράζοντας τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες για το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον που δείχνετε για το Συνέδριό μας, το οποίο ενδυναμώνεται χρόνο με το χρόνο επιστημονικά και θεματολογικά, θα ήθελα να σας προσκαλέσω ξανά σε ένα ευχάριστο, δημιουργικό και κυρίως εκπαιδευτικό τετραήμερο. Φιλικά Φίλιππος Τρυποσκιάδης Καθηγητής Καρδιολογίας Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής 3
4 Οργανωτική Επιτροπή Πρόεδροι: Μέλη: Φ. Τρυποσκιάδης R.C. Starling Α. Αντωνούλας Φ. Βασιλείου Γ. Γιαμούζης Ι. Κόγιας Ι. Σκουλαρίγκης Θ. Τσακνάκης Επιστημονική Επιτροπή Πρόεδροι: Μέλη: Φ. Τρυποσκιάδης R.C. Starling Δ. Αλεξόπουλος Ι. Γουδέβενος Ι. Καλλικάζαρος Δ.Φ. Κόκκινος Δ.Θ. Κρεμαστινός Σ. Κωνσταντινίδης Γ. Λουρίδας Α. Μανώλης Χ. Μπουντούλας Ι. Νανάς Γ. Παρχαρίδης Χ. Στεφανάδης Θ. Τσακνάκης Σ. Φούσας Θεματολογία Αρρυθμίες Υπερηχοκαρδιογραφία Καρδιακή Ανεπάρκεια Οξέα Στεφανιαία Σύνδρομα Βαλβιδοπάθειες Μυοκαρδιοπάθειες Φυσιολογία καρδιακής λειτουργίας Οξέα αορτικά σύνδρομα Γενετική των καρδιαγγειακών παθήσεων Διαβήτης και καρδιά
Επιστημονικό Πρόγραμμα Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2011 09.00-11.00 Στρογγυλό Τραπέζι «Διαβήτης και Καρδιά» Συντονιστές: Γ. Λουρίδας, Θεσσαλονίκη - Γ. Γεωργιόπουλος, Χίος Πρωτογενής πρόληψη καρδιαγγειακών επιπλοκών στους διαβητικούς, Γ. Κουκούλης, Λάρισα Παθοφυσιολογία, κλινική σημασία και αντιμετώπιση της σιωπηρής ισχαιμίας στους διαβητικούς, Θ. Κυρλίδης, Βόλος Κλινική σημασία και αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας στην καρδιακή ανεπάρκεια, Α. Μπαργιώτα, Λάρισα Κλινική σημασία και αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα, Γ. Κελεπέσης, Αθήνα Διαβητική μυοκαρδιοπάθεια, Γ. Καραγιάννης, Λάρισα 11.00-11.30 Διάλειμμα καφέ 11.30-13.30 Στρογγυλό Τραπέζι «Καρδιαγγειακές παθήσεις σε ειδικές πληθυσμιακές ομάδες» Συντονιστές: Δ. Σταμάτης, Αθήνα - Γ.Ν. Νταλέκος, Λάρισα Αθλητής και καρδιακές παθήσεις: διάγνωση, εκτίμηση και αντιμετώπιση, Α. Δεληγιάννης, Θεσσαλονίκη Καρδιακή ανεπάρκεια στις συγγενείς καρδιοπάθειες, Γ. Γιαννακούλας, Θεσσαλονίκη Καρδιαγγειακές επιπλοκές στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, Ι. Στεφανίδης, Λάρισα Καρδιαγγειακές επιδράσεις της χρόνιας ηπατικής νόσου, K. Ζάχου, Λάρισα Καρδιαγγειακή συμμετοχή στη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, Z. Δανιήλ, Λάρισα 5
13.30-16.00 Διακοπή 16.00-18.00 Στρογγυλό Τραπέζι «Βαλβιδοπάθειες» Συντονιστές: Ι. Γιαλάφος, Αθήνα - Z. Κυριακίδης, Αθήνα Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας στην εκτίμηση των βαλβιδοπαθειών, N. Αλεξόπουλος, Αθήνα Υπερηχογραφική εκτίμηση της λειτουργίας της δεξιάς κοιλίας στις βαλβιδοπάθειες, Θ. Ζαγκλαβάρα, Θεσσαλονίκη Παθογένεση, διάγνωση και αντιμετώπιση της ανεπάρκειας της τριγλώχινας βαλβίδας, A. Κρανίδης, Αθήνα Ενδοκαρδίτιδα προσθετικών βαλβίδων, A. Χαμαϊδή, Λάρισα Εξελίξεις στις διαδερμικές θεραπευτικές παρεμβάσεις στις βαλβιδοπάθειες, E. Βαβουρανάκης, Αθήνα 18.00-18.15 Διάλειμμα καφέ 18.15-20.15 Στρογγυλό Τραπέζι 20.15-20.45 Διάλεξη «Καρδιακές Αρρυθμίες» Συντονιστές: Μ. Αναστασίου-Νανά, Αθήνα - Γ. Θεοδωράκης, Αθήνα Κολπική μαρμαρυγή: Αρρυθμία, μυοκαρδιοπάθεια ή και τα δύο; Β. Δημόπουλος, Λάρισα Παθήσεις διαύλων νατρίου: παθοφυσιολογία και κλινική σημασία, K. Γκατζούλης, Αθήνα Μηχανισμοί και πρωτογενής πρόληψη αιφνιδίου καρδιακού θανάτου, Β. Βασιλικός, Θεσσαλονίκη Διαστρωμάτωση κινδύνου ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια για την εμφύτευση καρδιοανατάκτη/απινιδωτή; K. Κάππος, Αθήνα Κοινές μορφές υπερκοιλιακών ταχυκαρδιών: μηχανισμοί, διάγνωση και αντιμετώπιση, Α. Μανώλης, Αθήνα «Πρόληψη της καρδιακής ανεπάρκειας» Συντονιστής: Χ. Μπουντούλας, Αθήνα Ομιλητής: J. Butler, Atlanta 20.45-21.30 Δορυφορικό Συμπόσιο (PFIZER HELLAS) 6
Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011 09.00-11.00 Στρογγυλό Τραπέζι «Καρδιαγγειακή Θεραπευτική 2011» Συντονιστές: Aντ. Μανώλης, Αθήνα - Σ. Φούσας, Πειραιάς Αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα, Α. Πιπιλής, Αθήνα Είναι η HDL ο νέος θεραπευτικός στόχος στις δυσλιπιδαιμίες την εποχή των στατινών; Ι. Σκούμας, Αθήνα Η σύγχρονη αντιθρομβωτική θεραπεία στην κολπική μαρμαρυγή, Ν. Δαγρές, Αθήνα Νεότερα ινότροπα φάρμακα για την αντιμετώπιση της οξείας μη αντιρροπούμενης καρδιακής ανεπάρκειας, Δ. Φαρμάκης, Αθήνα Καρδιαγγειακή θεραπεία με βλαστικά κύτταρα: αθέτηση υπόσχεσης ή λαμπρό μέλλον, A. Μαγγίνας, Αθήνα 11.00-11.30 Διάλειμμα Καφέ 11.30-13.30 Στρογγυλό Τραπέζι «Σύγχρονη διάγνωση και αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου» Συντονιστές: Ι. Κανονίδης, Θεσσαλονίκη - B.P. Griffin, Cleveland Φυσική ιστορία της αθηροσκλήρωσης: ποιες πλάκες σκοτώνουν; Σ. Πατσιλινάκος, Αθήνα Ο ρόλος της πυρηνικής καρδιολογίας στη διαστρωμάτωση κινδύνου των ασυμπτωματικών ασθενών, Κ. Αναγνωστόπουλος, Αθήνα Νεότερα αντιισχαιμικά φάρμακα, Α. Στεφανίδης, Πειραιάς Λειτουργική εκτίμηση της στεφανιαίας αθηροσκλήρωσης στο αιμοδυναμικό εργαστήριο: ο κομβικός ρόλος της κλασματικής εφεδρείας ροής (FFR), Γ. Σιταφίδης, Λάρισα Ισχαιμική ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδος: μηχανισμοί και θεραπεία, B.P. Griffin, Cleveland 13.30-14.00 Δορυφορική Διάλεξη (MENARINI HELLAS) 14.00-16.00 Διακοπή 7
16.00-18.00 Στρογγυλό Τραπέζι «Γενετική των καρδιαγγειακών παθήσεων για τον κλινικό γιατρό: από τη θεωρία στην κλινική πράξη» Συντονιστές: Π. Αβρααμίδης, Λεμεσός - E. Ηλιοδρομίτης, Αθήνα Βασικές αρχές της γενετικής συμβουλευτικής και του γενετικού ελέγχου για τους καρδιολόγους, A. Τσέζου, Λάρισα Γενετική της στεφανιαίας νόσου, K. Αζναουρίδης, Αθήνα Γενετική των καρδιομυοπαθειών, Ν. Πρωτονοτάριος, Νάξος Γενετική του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, Π. Δηλαβέρης, Αθήνα Γενετική της υπέρτασης, Κ. Μακαρίτσης, Λάρισα 18.00-18.30 Τελετή Έναρξης 18.30-19.00 Διάλεξη 19.00-19.30 Διάλεξη 19.30-20.00 Διάλεξη 20.00-20.30 Διάλεξη «Τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια: μεταμόσχευση ή συσκευές υποστήριξης της αριστερής κοιλίας (LVAD); ποιο είναι το μέλλον;» Συντονιστής: Ι. Καλλικάζαρος, Αθήνα Ομιλητής: R.C. Starling, Cleveland «Φαινότυποι συστολικής και διαστολικής καρδιακής ανεπάρκειας στο φάσμα του συνδρόμου καρδιακής ανεπάρκειας» Συντονιστής: Ι. Στυλιάδης, Θεσσαλονίκη Ομιλητής: D. Brutsaert, Antwerb «Ανοιχτό ωοειδές τρήμα: ανατομία, κλινική πορεία και σύγκλιση» Συντονιστής: Β. Θανόπουλος, Αθήνα Ομιλητής: L. Shapiro, London «Αλληλεπίδραση καρδιάς νεφρών» Συντονιστής: Π. Γκελερής, Θεσσαλονίκη Ομιλητής: Χ. Μπουντούλας, Αθήνα 20.30-21.30 Δορυφορικό Συμπόσιο (ASTRAZENECA) 8
Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011 09.00-11.00 Στρογγυλό Τραπέζι «Οξέα αορτικά σύνδρομα» Συντονιστές: Ι. Γουδέβενος, Ιωάννινα - Ν. Τσιλιμίγκας, Λάρισα Ορισμοί, επιδημιολογία και παθογένεση, Ι. Μπαρμπετσέας, Αθήνα Ο ρόλος ειδικών βιοδεικτών στη διάγνωση των οξέων αορτικών συνδρόμων, E. Μάτσακας, Αθήνα Η υπερηχοκαρδιογραφία στη διάγνωση των οξέων αορτικών συνδρόμων, Ι. Παρασκευαΐδης, Αθήνα Ο ρόλος της πολυτομικής αξονικής (CT) και της μαγνητικής τομογραφίας (MRI) στη διάγνωση των οξέων αορτικών συνδρόμων, Ν. Κελέκης, Αθήνα Αντιμετώπιση (φαρμακευτική-επεμβατική), Χ. Ρόκκας, Αθήνα 11.00-11.30 Διάλειμμα Καφέ 11.30-12.15 Αντιπαραθέσεις στην καρδιολογία «Οι βήτα-αναστολείς θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως πρώτης γραμμής φάρμακα για τη θεραπεία της υπέρτασης» Συντονιστές: Χ. Καρβούνης, Θεσσαλονίκη - Ι. Κόγιας, Καρδίτσα Υπέρ: Ι. Σκουλαρίγκης, Λάρισα Κατά: Θ. Μακρής, Αθήνα 12.15-13.00 Αντιπαραθέσεις στην καρδιολογία «Η διγοξίνη στη χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια: θα πρέπει να πάρει μια δεύτερη ευκαιρία;» Συντονιστές: Δ. Μπάμπαλης, Αθήνα - Φ. Βασιλείου, Λάρισα Υπέρ: Γ. Ευθυμιάδης, Θεσσαλονίκη Κατά: Χ. Χρυσοχόου, Αθήνα 13.00-13.45 Αντιπαραθέσεις στην καρδιολογία «Η αορτική βαλβίδα θα πρέπει να αντικαθίσταται ταυτόχρονα με την αορτοστεφανιαία παράκαμψη σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο και μέτρια αορτική στένωση» Συντονιστές: Γ. Βουγιούκας, Αλεξανδρούπολη - Β. Πυργάκης, Αθήνα Υπέρ: Σ. Πράππας, Αθήνα Κατά: A. Πίτσης, Θεσσαλονίκη 9
13.45-14.15 Δορυφορική Διάλεξη (ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε.) 14.15-16.00 Διακοπή 16.00-18.00 Στρογγυλό Τραπέζι «Φυσιολογία και παθοφυσιολογία της καρδιαγγειακής λειτουργίας για τον κλινικό γιατρό» Συντονιστές: Ι. Νανάς, Αθήνα - B.P. Griffin, Cleveland Ο βρόχος πίεσης-όγκου του αριστερού κόλπου, Κ. Στράτος, Αθήνα Ο βρόχος πίεσης-όγκου της αριστερής κοιλίας, Δ. Οικονόμου, Λάρισα Ο βρόχος πίεσης-όγκου της δεξιάς κοιλίας, Κ. Τεντολούρης, Αθήνα Η σύζευξη κοιλίας-αγγείων, Γ. Γιαμούζης, Λάρισα Η αορτική βαλβίδα: μονογλώχινα, διγλώχινα, τριγλώχινα και παθολογικές καταστάσεις, B.P. Griffin, Cleveland 18.00-18.30 Διάλειμμα Καφέ 18.30-21.00 Στρογγυλό Τραπέζι «Εξελίξεις στην καρδιολογία» Συντονιστές: Δ. Κόκκινος, Αθήνα - Δ. Αλεξόπουλος, Πάτρα Διακορυφαία αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας, L. Svvenson, Cleveland Σύγχρονα δεδομένα στην παθογένεση, διάγνωση και θεραπεία της πρωτοπαθούς πνευμονικής υπέρτασης, Σ. Κωνσταντινίδης, Αλεξανδρούπολη Επαναγγείωση σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο και κολπική μαρμαρυγή: αορτοστεφανιαία παράκαμψη ή διαδερμική παρέμβαση; Γ. Παυλίδης, Αθήνα Ο ρόλος των αγγείων (vasa vasorum) στην αθηρογένεση και την ευαλωτότητα της πλάκας, Χ. Στεφανάδης, Αθήνα Η στεφανιαία επαναγγείωση σε πολυαγγειακή νόσο και νόσο του στελέχους: η άποψη του χειρουργού, L. Svvenson, Cleveland 21.00-22.00 Δορυφορικό Συμπόσιο (ΒΙΑΝΕΞ Α.Ε. & MSD) 10
Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011 Σεμινάριο κλινικής καρδιολογίας «Καρδιακή Ανεπάρκεια» Πρόεδροι Σεμιναρίου: Χ. Μπουντούλας, Αθήνα - R.C. Starling, Cleveland - Φ. Τρυποσκιάδης, Λάρισα 09.00-11.30 Στρογγυλό Τραπέζι «Καρδιακή ανεπάρκεια I: επιδημιολογία και παθοφυσιολογία» Συντονιστές: Δ.Θ. Κρεμαστινός, Αθήνα - Ν. Ζακόπουλος, Αθήνα Επιδημιολογία στην Ευρώπη, Γ. Φιλιππάτος, Αθήνα Μηχανισμοί και σταδιοποίηση της συμφόρησης στην οξεία καρδιακή ανεπάρκεια, Ι. Τερροβίτης, Αθήνα Νεότεροι βιοδείκτες νεφρικής βλάβης στην καρδιακή ανεπάρκεια, Γ. Γιαμούζης, Λάρισα Μυοκαρδιακή αναδιαμόρφωση: από την κλινική στο εργαστήριο, Δ. Κόκκινος, Αθήνα Δυσλειτουργία αυτονόμου νευρικού συστήματος στην οξεία και χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, Φ. Τρυποσκιάδης, Λάρισα Ανοσοφλεγμονώδης ενεργοποίηση στην καρδιακή ανεπάρκεια, Σ. Αδαμόπουλος, Αθήνα 11.30-12.00 Διάλειμμα Καφέ 12.00-14.30 Στρογγυλό Τραπέζι «Καρδιακή ανεπάρκεια II: διάγνωση και αντιμετώπιση» Συντονιστές: Ι. Λεκάκης, Αθήνα - Χ. Πίτσαβος, Αθήνα Διάγνωση και αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας στο τμήμα επειγόντων, Η. Αδρεανίδης, Λάρισα Διάγνωση και αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας στους ηλικιωμένους, Θ. Τσακνάκης, Βόλος Διάγνωση και φαρμακευτική αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας τελικού σταδίου, Α. Καραβίδας, Αθήνα Φαρμακογενετική της καρδιακής ανεπάρκειας, Ι. Παρίσης, Αθήνα Στένωση αορτής με χαμηλή κλίση πίεσης και καρδιακή ανεπάρκεια, B.P. Griffin, Cleveland Η χειρουργική της μιτροειδούς βαλβίδας στην προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια, Χ. Αλεξίου, Θεσσαλονίκη 14.30-15.00 Απονομή βραβείων Διαγωνισμού Καρδιαγγειακής Έρευνας ΛΗΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ 11
Σημειώσεις 12
13
Γενικές Πληροφορίες ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: Από Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2011 έως Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011 ΤΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: Ξενοδοχείο Larissa Imperial ΦΑΡΣΑΛΩΝ 182, 413 35 ΛΑΡΙΣΑ ΓΛΩΣΣΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ: Οι επίσημες γλώσσες του Συνεδρίου είναι η Ελληνική και η Αγγλική με ταυτόχρονη μετάφραση. ΕΚΘΕΣΗ: Οι Φαρμακευτικές Εταιρείες και οι Εταιρείες Ιατρικών Οργάνων και Συσκευών θα εκθέσουν τα προϊόντα τους κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ: Ειδικευμένοι...100 Ειδικευόμενοι...50 Φοιτητές - Νοσηλευτές...Δωρεάν Το δικαίωμα συμμετοχής περιλαμβάνει: Παρακολούθηση των εργασιών του Συνεδρίου Παραλαβή του υλικού του Συνεδρίου Επίσκεψη στην έκθεση των φαρμακευτικών εταιριών Καφέ κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων Παραλαβή πιστοποιητικού παρακολούθησης με 21 μόρια (credits) Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME-CPD) Στις παραπάνω τιμές δεν περιλαμβάνεται ΦΠΑ 23%. ΔΙΑΜΟΝΗ: Ξενοδοχείο Larissa Imperial Μονόκλινο Δωμάτιο...185 Δίκλινο Δωμάτιο...195 Οι παραπάνω τιμές είναι ανά διανυκτέρευση & περιλαμβάνουν πρωινό. Δεν περιλαμβάνεται ΦΠΑ 23%. Οργάνωση-Γραμματεία Μαραθωνομάχων 26, 15124 Μαρούσι Τηλ.: 210 6827405, 210 6839690/1, Fax: 210 6827409 E-mail: mbriki@tmg.gr, Web-site: www.tmg.gr 14