ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 1 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΛΟΥΚΕΡΗΣ ΙΟΝΥΣΙΟΣ ΛΟΥΚΕΡΗΣ ΙΟΝΥΣΙΟΣ Ι ΑΣΚΟΝΤΕΣ ΓΙΩΤΗ ΛΑΜΠΡΙΝΑ ΚΟΡΡΕ ΕΙΡΗΝΗ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ Σεμινάριο/Διαλέξεις και Ασκήσεις εφαρμογής 3 5 ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Υποβάθρου, Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Υποβάθρου Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ: ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL) 2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ελληνική ΟΧΙ Μαθησιακά Αποτελέσματα Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του µαθήµατος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να γνωρίζουν: α) σε ότι αφορά γνώσεις: Τις βασικές θεωρίες µάθησης µέσα από µια ιστορικο-φιλοσοφική θεώρηση Τις θεωρίες µάθησης που σχετίζονται µε την εκπαιδευτική πρακτική στην ειδική αγωγή Τις βασικές αρχές γνωστικής ψυχολογίας Τα βασικά µοντέλα διδασκαλίας και στρατηγικές µάθησης µε εστίαση στην ειδική αγωγή Την αξιοποίηση των στρατηγικών µάθησης σε βέλτιστες διδακτικές πρακτικές στην ειδική αγωγή Ότι τα µοντέλα και οι στρατηγικές διδασκαλίας, εστιασµένα στην ειδική αγωγή, λειτουργούν κυρίως συµπληρωµατικά παρά ανταγωνιστικά µεταξύ τους Την επανοργάνωση του διδακτικού γίγνεσθαι, ώστε οι γνώσεις από τα προγράµµατα των µοντέλων µάθησης να καταστούν γνώση και να ενσωµατωθούν σε
ένα όλο µε αρχές και κριτήρια, δίνοντας έµφαση στην ειδική αγωγή β) σε ότι αφορά δεξιότητες: να είναι σε θέση να σχεδιάζει εργαλεία, να συλλέγει, να κατανοεί και να χρησιμοποιεί δεδομένα και στοιχεία και να τα μετασχηματίζει σε πλήρη και τεκμηριωμένα σχέδια δράσης σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη της σχολικής κοινότητας με στόχο τη βελτίωση της εκπαίδευσης στη σχολική μονάδα/ειδικό σχολείο, να χρησιμοποιεί ορθά και αποτελεσματικά τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του για να προγραμματίζει και να εφαρμόζει καινοτόμες διδακτικές πρακτικές στο πεδίο της ειδικής αγωγής, να μπορεί να κινητοποιεί τους απαραίτητους, υλικούς και ανθρώπινους πόρους, για την δημιουργία μαθησιακών κοινοτήτων στη σχολική μονάδα/ειδικό σχολείο να επικοινωνεί αποτελεσματικά τις ιδέες, τα σχέδια και τις διαδικασίες στα μέλη της σχολικής κοινότητας (εκπαιδευτικούς γονείς, μαθητές) και της τοπικής κοινωνίας με επαγγελματισμό, και με δομημένη επιχειρηματολογία, να σκέφτεται και να δρα δημιουργικά και καινοτόμα σε ζητήματα (α) προαγωγής της συμπερίληψης και της μάθησης των μαθητών, (β) συμμετοχής και κινητοποίησης των γονέων και της τοπικής κοινωνίας και (γ) υποστήριξης της εκπαιδευτικής πρακτικής και της επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού και λοιπού προσωπικού της σχολικής μονάδας/ειδικού σχολείου σε θέματα διδακτικής πρακτικής. γ) σε ότι αφορά ικανότητες: να θέτει στόχους και να μετατρέπει ιδέες και σχέδια σε δράσεις αξιοποιώντας τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απέκτησε να επιδεικνύει δημιουργική και συνθετική ικανότητα και ιδιαίτερη δεξιότητα επίλυσης προβλημάτων που σχετίζονται με την διδασκαλία και τα ιδιαίτερα ζητήματα που άπτονται της Ειδικής Αγωγής να αναλαμβάνει την ευθύνη λήψης αποφάσεων σε προβληματικές καταστάσεις που αφορούν ζητήματα διδακτικών επιλογών στη σχολική μονάδα/ειδικό σχολείο, συνθέτοντας εξατομικευμένα προγράμματα σπουδών σε βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη βάση. Γενικές Ικανότητες Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;. Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών Προσαρμογή σε νέες εκπαιδευτικές περιστάσεις Λήψη αποφάσεων Αυτόνομη εργασία Ομαδική εργασία Εργασία σε διεθνές περιβάλλον Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών 3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Σχεδιασμός και διαχείριση έργων Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης 1.Εισαγωγική προσέγγιση των θεωριών µάθησης, εννοιολογική προσέγγιση του όρου, πλαίσιο επίτευξης µοντέλων και στρατηγικών διδασκαλίας και αξιολόγηση της σπουδαιότητάς τους αναφορικά µε την εκπαιδευτική πρακτική στην ειδική αγωγή 2. Από τον Ερβαρτιανισµό στον Μπιχεβιορισµό Ι. Μοντέλο διδασκαλίας συµπεριφορισµού, ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, αρχές συµπεριφορισµού στη διδακτική πράξη στην ειδική αγωγή. 3.Μπιχεβιορισµός ΙΙ. Παραδοχές, παραδείγµατα, κλείδες παρατήρησης λήψης αποφάσεων στις στρατηγικές διδασκαλίας του συµπεριφορισµού στην ειδική αγωγή. 4. Κοινωνικογνωστικές θεωρίες µάθησης. Μοντέλο διδασκαλίας κοινωνικογνωστισµού,
ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, αρχές κοινωνικογνωστικής θεωρίας στη διδακτική πράξη στην ειδική αγωγή. 5. Γνωστικές θεωρίες µάθησης Ι. Εννοιολογική προσέγγιση των γνωστικών θεωριών µάθησης, πρόδροµοι γνωστικών θεωριών µάθησης,γνωστικός εποικοδοµισµός, Μοντέλο διδασκαλίας γνωστικού εποικοδοµισµού, ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, διδακτικές αρχές και εκπαιδευτικές εφαρµογές στην ειδική αγωγή. 6.Κοινωνικός εποικοδοµισµός. Μοντέλο διδασκαλίας κοινωνικού εποικοδοµισµού, ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, διδακτικές αρχές και εκπαιδευτικές εφαρµογές στην ειδική αγωγή. 7.Ευρετική αποκαλυπτική µάθηση. Βασικές θεωρητικές θέσεις, ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, διδακτικές αρχές και εκπαιδευτικές εφαρµογές στην ειδική αγωγή. 8.Αθροιστικό µοντέλο του Gagne. Βασικές θεωρητικές θέσεις, ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, διδακτικές αρχές και εκπαιδευτικές εφαρµογές στην ειδική αγωγή. 9.Μοντέλο µάθησης επεξεργασίας πληροφοριών. Βασικές θεωρητικές θέσεις, ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, διδακτικές αρχές και εκπαιδευτικές εφαρµογές στην ειδική αγωγή. 10. Θεωρίες νοηµοσύνης, διασυνδεδεµένη µάθηση. Βασικές θεωρητικές θέσεις, ανάλυση, προαπαιτούµενες ενέργειες, συγκεκριµενοποίηση µαθησιακών στόχων, διδακτικές αρχές και εκπαιδευτικές εφαρµογές στην ειδική αγωγή. 11. ΤΠΕ και Θεωρίες µάθησης 12. Ανακεφαλαίωση 4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ. ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS Μεικτός: Πρόσωπο µε πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση Eclass. Ppt email Φόρτος Εργασίας Δραστηριότητα Εξαμήνου Σεμινάρια/Διαλέξεις 36 Μελέτη & ανάλυση 50 βιβλιογραφίας Εκπόνηση μελέτης (project) 0 Συγγραφή εργασιών 40 Σύνολο Μαθήµατος (25 126 ώρες φόρτου εργασίας ανά πιστωτική µονάδα)
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές. Η γλώσσα αξιολόγησης είναι η ελληνική. Η μέθοδος αξιολόγησης είναι «Διαμορφωτική Δοκιμασία» / «Γραπτή Εργασία» / «Δημόσια Παρουσίαση» Η αξιολόγηση του μαθήματος προϋποθέτει (α) την εκπόνηση ατομικών εργασιών που αφορούν στις επιμέρους διδακτικές ενότητες του μαθήματος, οι οποίες παραδίδονται με συμφωνημένες προθεσμίες μετά την ολοκλήρωση της ενότητας και (β) την εκπόνηση από κάθε Ομάδα Φοιτητών, στην οποία μπορούν να συμμετέχουν από δύο (2) έως τέσσερα (4) άτομα, μιας πρωτότυπης γραπτής εργασίας / μελέτης, με βάση τη συνεννόηση με τους διδάσκοντες. Το σχέδιο της ομαδικής εργασίας / μελέτης κατατίθεται κατά τη 2η εβδομάδα μαθημάτων και η εκπόνησή του παρακολουθείται συστηματικά από τους διδάσκοντες μέσω των συμβουλευτικών συναντήσεων. Η κατάθεση της εργασίας / μελέτης γίνεται από την 11 η έως τη 12 η εβδομάδα μαθημάτων. Η παρακολούθηση των διαλέξεων είναι υποχρεωτική. Σκοπός αξιολόγησης: Ο έλεγχος της πορείας των φοιτητών σε σχέση με τους εκπαιδευτικούς στόχους, ανατροφοδότηση και ενδεχόμενη τροποποίηση της διδασκαλίας. Κριτήρια Αξιολόγησης: 1. Εκπόνηση εργασιών και μελέτης σύμφωνα με τις Οδηγίες που παρέχονται στις σύγχρονες και ασύγχρονες Συμβουλευτικές Συναντήσεις. 2. Γλωσσική σαφήνεια, νοηματική πληρότητα, επαρκής τεκμηρίωση, επιστημονική επάρκεια. 3. Δημόσια Παρουσίαση της ομαδικής εργασίας / μελέτης 5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Bandura, A.(1986). Social learning theory. Stanford University Bigge,M.L.(1990). Θεωρίες µάθησης για Εκπαιδευτικούς. Αθήνα: Πατάκη Cole, S. & Cole, M. (µετ. Σόλµαν, Μ.) (2002). Η ανάπτυξη των παιδιών, τ. Α & Β. Αθήνα: Τυπωθύτω. Corbett, J. (2004). Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες στη Σύγχρονη Εποχή. Θεσσαλονίκη: Πανεπιστήµιο Μακεδονίας. Hodapp, R. M. (2003). Αναπτυξιακές θεωρίες και αναπηρία. Νοητική καθυστέρηση, αισθητηριακές διαταραχές και κινητική αναπηρία. Αθήνα: Μεταίχµιο.
Illeris,Κ. (2016). Ο τρόπος που µαθαίνουµε: Οι πολλαπλές διαστάσεις της Μάθησης στην τυπική και άτυπη εκπαίδευση. Εκδόσεις Μεταίχµιο. Mitchell, P. (2002) Η κατανόηση του νου στην παιδική ηλικία. Αθήνα: Τυπωθήτω. Mατσαγκούρας, Γ.Η.(1999) Θεωρίες µάθησης. Αθήνα : Gutenberg Ormrod, J.,E. (2004). Human Learning, 6th Ed. Amazon. Santrock(2008) Ανάπτυξη στην παιδική ηλικία. Αθήνα. Επιστηµονικές Εκδόσεις Παρισιάνου. Schunk, D.H. (1996) Learning Theories. An educational perspective, Sixth Edition.Pearson Vygotsky. L.,S. ( 1980) Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press Βοσνιάδου, Στ. (επιµ). (1992). Κείµενα εξελικτικής ψυχολογίας. Κοινωνική ανάπτυξη. Αθήνα: Gutenberg Βοσνιάδου, Στ. (επιµ). (1992). Κείµενα εξελικτικής ψυχολογίας. Σκέψη. Αθήνα: Gutenberg. Βοσνιάδου, Στ. (επιµ). (1992). Κείµενα εξελικτικής ψυχολογίας. Γλώσσα. Αθήνα: Gutenberg. Βρεττός, Ι. (2004). Θεωρίες της Αγωγής, τ. Α. Αθήνα. Βρεττός, Ι. (2005). Θεωρίες της Αγωγής, τ. Β. Αθήνα. ανασσής -Αφεντάκης Αντ. (1994). Παιδαγωγική Ψυχολογία, τ. Α Μάθηση και Ανάπτυξη. Αθήνα. ανασσής- Αφεντάκης Αντώνιος (1993). Η εξέλιξη της παιδαγωγικής και διδακτικής σκέψης. Αθήνα. Κολιάδης, Ε. (1991). Θεωρίες µάθησης και εκπαιδευτική πράξη. τ. α' Συµπεριφοριστικές θεωρίες. Αθήνα. Κολιάδης, Ε. (1995). Θεωρίες µάθησης και εκπαιδευτική πράξη. τ. β' Κοινωνικογνωστικές θεωρίες. Αθήνα. Κολιάδης, Ε. (1997). Θεωρίες µάθησης και εκπαιδευτική πράξη. τ. γ' Γνωστικές θεωρίες. Αθήνα. Κολιάδης, Ε. (2002). Γνωστική Ψυχολογία, Γνωστική Νευροεπιστήµη και Εκπαιδευτική Πράξη. Μοντέλο Επεξεργασίας Πληροφοριών. τ. δ'. Αθήνα Κρουσταλάκης, Γ. Σ. (2000). Παιδιά µε ιδιαίτερες ανάγκες. Αθήνα.
Κυπριωτάκης, Α. (1989). Τα ειδικά παιδιά και η αγωγή τους. Ηράκλειο: Ψυχοτεχνική. Μπαµπλέκου, Ζ. (2003). Η ανάπτυξη την µνήµης. Αθήνα: Τυπωθήτω- αρδανός. Νασιάκου, Μ., Χαντζή, Α. & Φατούρου, Χ. Μ. (2000). Εισαγωγή στην Ψυχολογία, τ. Β. Αθήνα : Gutenberg. ΟΕΠΕΚ, (2007). Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη κριτικής και δηµιουργικής σκέψης. Αθήνα. Πιαζέ, Ζ. (1999). Η ψυχολογία της νοηµοσύνης. Αθήνα: Καστανιώτης Πιαζέ, Ζ. (1999). Η γλώσσα και η σκέψη του παιδιού. Αθήνα: Καστανιώτης. Πόρποδας, Κ. (2003). Η µάθηση και οι δυσκολίες της : Γνωστική προσέγγιση. Πάτρα. Πουρκός, Μ. (1997) Ατοµικές διαφορές µαθητών και εναλλακτικές ψυχοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Gutenberg. Ρήγα, Α. (1997). Κοινωνικές αναπαραστάσεις και ψυχοκοινωνική ταυτότητα. Αθήνα. Σαλβαράς Γ. & Σαλβαρά Μ. (2007). Μοντέλα και στρατηγικές διδασκαλίας. Αθήνα: Ατραπός.