Έρευνα της Marc για την «Ελευθεροτυπία» Παρά τις πανηγυρικές εκδηλώσεις της κυβέρνησης και την προπαγάνδα της ότι το πρωτογενές πλεόνασμα και η προγραμματισμένη έξοδος στις αγορές συνιστούν τα πρώτα θετικά βήματα εξόδου από την κρίση, η κοινή γνώμη δεν είναι αισιόδοξη ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα, είναι δύσπιστη απέναντι στα κυβερνητικά σχέδια και απορρίπτει το νέο κυβερνητικό «success story». Ωστόσο, με δυσπιστία αντιμετωπίζουν οι πολίτες και την κυβερνητική πρόταση που διατυπώνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στο οποίο ωστόσο δίνουν προβάδισμα εν όψει των ευρωεκλογών. Η δυσπιστία είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς των ψηφοφόρων, όπως αναδεικνύεται στη δημοσκόπηση της MARC που παρουσιάζει σήμερα η «Ελευθεροτυπία» και ερμηνεύει σε σημαντικό βαθμό τη στασιμότητα των ποσοστών των δύο βασικών διεκδικητών της εξουσίας και το γεγονός ότι κανένας από τους δύο δεν δημιουργεί ρεύμα καθαρής νίκης. Επιπλέον, προκύπτει ότι για ακόμη μια φορά οι ψηφοφόροι κρίνουν τα κόμματα που παίρνουν μέρος στις ευρωεκλογές όχι με βάση το ευρωπαϊκό τους πρόγραμμα, αλλά με κριτήρια εθνικής ψήφου.
Οι ψηφοφόροι σε ποσοστό 73% θεωρούν ότι τα πράγματα εξακολουθούν να είναι δύσκολα και δεν υπάρχει λόγος να αισιοδοξούμε. Αντιθέτως μόνο το 25,1% θεωρεί ότι τα δύσκολα είναι πίσω μας και έχουν αρχίσει να φαίνονται τα πρώτα σημάδια βελτίωσης, όπως προπαγανδίζει τις τελευταίες εβδομάδες η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση στο θέμα αυτό δεν μπορεί να πείσει ούτε τους δικούς της ψηφοφόρους ότι τα πράγματα πάνε καλύτερα. Οι νεοδημοκράτες είναι διχασμένοι, βλέπουν σημάδια βελτίωσης της κατάστασης σε ποσοστό 49,2% και δεν αισιοδοξούν σε ποσοστό 48%, ενώ οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ σε ποσοστό 65,6% δεν βλέπουν καμία βελτίωση. Περισσότερο απαισιόδοξοι και παράλληλα δύσπιστοι με την κυβερνητική προπαγάνδα είναι οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ 94,9% και του ΣΥΡΙΖΑ 92,1%. Η απαισιοδοξία - απογοήτευση χαρακτηρίζει σε ποσοστό 81,3% τους νέους ανθρώπους ηλικίας 18-34 ετών που, σύμφωνα με τις στατιστικές έρευνες, πλήττονται περισσότερο από την ανεργία. Η παραγωγική ηλικία 34-54 κινείται σε ποσοστό 78,6%.
Η κατάσταση είναι μάλλον αναμενόμενη. Οι ψηφοφόροι εξακολουθούν να έχουν αρνητική γνώμη για την κυβέρνηση Ν.Δ.- ΠΑΣΟΚ σε ποσοστό 61,5% και μόνο το 21,7% εκφράζεται θετικά. Αξιοσημείωτο στο σημείο αυτό είναι ότι σημαντικό ποσοστό ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. έχουν αρνητική γνώμη για την κυβέρνησή τους. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι του πράσινου κυβερνητικού εταίρου, το 39,3%, έχουν αρνητική γνώμη για την κυβέρνηση και θετική το 37,4%. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τους νεοδημοκράτες είναι 32,5% και 48%. Και στην ενότητα αυτή το μεγαλύτερο αρνητικό ποσοστό για την κυβέρνηση, 69,5%, παρουσιάζεται στις ηλικίες 18-55. Όμως, η κοινή γνώμη δεν φαίνεται να πείθεται κι από την αξιωματική αντιπολίτευση, καθώς σε ποσοστό 68,9% θεωρεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αλλάξει τους όρους του Μνημονίου και να εφαρμόσει μια διαφορετική οικονομική πολιτική. Αμφισβητεί δηλαδή την ουσία της πολιτικής που λέει ότι θα εφαρμόσει ως κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που πρέπει να προβληματίσει την ηγεσία του κόμματος της Αριστεράς. Ένα στοιχείο που πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι αυτή την εντύπωση έχουν οι έξι στους δέκα (58,6%) από τους δικούς του ψηφοφόρους, αλλά και το ότι περισσότερο δύσπιστοι απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ είναι οι νέες ηλικίες 18-34 ετών σε ποσοστό 74,1%. Μόνο το 23,6%, ποσοστό μικρότερο από το εκλογικό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιουνίου 2012, πιστεύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αλλάξει τους όρους του Μνημονίου και να εφαρμόσει διαφορετική οικονομική πολιτική. Ωστόσο, παρ' ότι η κοινή γνώμη δεν πείθεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, θέλει να του δώσει την εκλογική νίκη στις ευρωεκλογές. Τον αναδεικνύει πρώτη δύναμη με ποσοστό 21,8% (21,7% τον Φεβρουάριο), με τη Ν.Δ. στο 19,7% (17,5% τον Φεβρουάριο). Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Χρυσή Αυγή με 7,6% και στην τέταρτη το Ποτάμι με 6,4%, ακολουθούν το ΚΚΕ με 5,2%, η Ελιά (ΠΑΣΟΚ) με το χαμηλό 4,3%, οι ΑΝΕΛ με 4,2%. Στο 3,1% βρίσκεται η ΔΗΜΑΡ.
Τόσο η Ελιά (ΠΑΣΟΚ) όσο και η ΔΗΜΑΡ βρίσκονται πολύ χαμηλά, που σημαίνει ότι το εγχείρημά τους να ηγηθούν και να καλύψουν το χώρο της Κεντροαριστεράς δεν αποδίδει. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα κενό εκπροσώπησης στο χώρο μεταξύ του νέου δικομματισμού, στον οποίο δεν μπορεί να διεισδύσει κανένα από τα κόμματα που έλκουν την καταγωγή τους από την Κεντροαριστερά. Σε σύγκριση με την έρευνα της MARC του Φεβρουαρίου παρατηρείται μια μείωση της τάξης του 4% της αδιευκρίνιστης ψήφου και μια μείωση της τάξης του 6% στο λευκό, άκυρο, αποχή, που οφείλεται κυρίως στην παρουσία του Ποταμιού, το οποίο παίρνει ψηφοφόρους από αυτό το χώρο. Όσον αφορά στο Ποτάμι, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι αντλεί την εκλογική του δύναμη από τις γυναίκες, αφού το προτιμά το 8,3% και το 4,6% των ανδρών. Η Ελιά (ΠΑΣΟΚ) έχει ελάχιστη επιρροή (μόλις 1,7%) στις ηλικίες μέχρι 54 ετών. Τη δύναμή της την αντλεί (7,3%) στις ηλικίες από 55 ετών και πάνω. Θα μπορούσε να εκτιμήσει κανείς ότι πρόκειται ουσιαστικά για ανθρώπους που έχουν συνδεθεί παραδοσιακά με το ΠΑΣΟΚ και το προτιμούν και με το νέο του μανδύα, κυρίως για λόγους συναισθηματικούς. Ελάχιστη επιρροή, μόνο 2,4%, έχει και στις γυναίκες. Η διαφορά ΣΥΡΙΖΑ - Ν.Δ. διευρύνεται χωρίς τον υπολογισμό άκυρου, λευκού, αποχής, αδιευκρίνιστης ψήφου. Ο ΣΥΡΙΖΑ φθάνει στο 27,2% και η Ν.Δ. στο 24,6%. Μια απόσταση ασφαλείας για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που μπορεί να του δώσει το επιχείρημα να ζητήσει εθνικές εκλογές. Με τις απόψεις του Αλέξη Τσίπρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της χώρας συμφωνούν οι περισσότεροι 22,7% έναντι 21,6%, που συμφωνούν με τις απόψεις του Αντώνη Σαμαρά. Καταποντισμένος στο 3%, τελευταίος απ' όλους ακόμα και από τον Νίκο Μιχαλολιάκο, βρίσκεται στο ερώτημα αυτό ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος. Ωστόσο, με δεδομένο ότι για την έξοδο από την κρίση Σαμαράς και Βενιζέλος εκφράζουν τις ίδιες απόψεις, το άθροισμά τους υπερτερεί του κ. Τσίπρα.
Ωστόσο, δύο είναι τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία: Πρώτον, οι περισσότεροι, το 27,8% των ερωτηθέντων, δεν συμφωνούν με κανένα πολιτικό αρχηγό. Δεύτερον, ένα ποσοστό που υπερβαίνει το 50% διαφωνεί με τις απόψεις των Τσίπρα, Σαμαρά, Βενιζέλου, που είναι οι βασικοί διεκδικητές της εξουσίας. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, η μείωση της αδιευκρίνιστης ψήφου, του λευκού, του άκυρου και της αποχής σε σχέση με την έρευνα του Φεβρουαρίου οφείλεται στην παρουσία του Ποταμιού, που αντλεί ψηφοφόρους από τους χώρους αυτούς. Αν το Ποτάμι δεν συμμετείχε στις εκλογές, όσοι δηλώνουν τώρα ότι θα το ψηφίσουν, θα ψήφιζαν στις ευρωεκλογές: ΣΥΡΙΖΑ το 11,6%, ΑΝΕΛ 8,4%, Ελιά 7,4%, ΔΗΜΑΡ 7,4%, ΚΚΕ 5,3%, Οικολόγοι 2,1%, ΑΝΤΑΡΣΥΑ 2,1%, Δημιουργία Ξανά 2,1%, Χ.Α. 1,1%, Δράση 1,1%. Το στοιχείο αυτό θα πρέπει να προβληματίσει την Κουμουνδούρου, που μέχρι τώρα μάλλον απαξιωτικά αντιμετωπίζει το νέο κόμμα και αδυνατεί να ερμηνεύσει τη διεισδυτικότητα που έχει στο χώρο της. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το Ποτάμι παίρνει ψηφοφόρους από όλα τα κόμματα της Βουλής, από πολλά εξωκοινοβουλευτικά κι απ' όλη την πολιτική γεωγραφία, χωρίς να εξαιρείται η Χ.Α. Συνοπτική Ταυτότητα Έρευνας Επωνυμία Εταιρείας: MARC Α.Ε. Εντολέας: Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» Ημ. Δημοσίευσης: 5-4-2014 Τυχαία δειγματοληψία με τηλεφωνικές συνεντεύξεις, βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου, σε 1.106 νοικοκυριά από όλη την Ελλάδα, αντιπροσωπευτικής επιλογής, στο διάστημα 27-31 Μαρτίου 2014