Ένα ενεργειακό σενάριο για τη Λέσβο. Γιώργος Κάραλης, Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ

Σχετικά έγγραφα
Χώρα, Ίος , Κυκλάδες Τηλ.: Fax: Αμοργός: Ενεργειακή Κατάσταση, Προοπτικές, Προτεραιότητες

Εγγυημένη ισχύς Αιολικής Ενέργειας (Capacity credit) & Περικοπές Αιολικής Ενέργειας

Πιλοτικό πρόγραμμα με μονάδα αφαλάτωσης και παραγωγή υδρογόνου από ΑΠΕ στην Ίο

Τεχνικά και Θεσμικά ζητήματα για την διείσδυση των ΑΠΕ στο Ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα. Γ. Κάραλης, Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ

H Επίδραση της Γεωγραφικής Διασποράς των Αιολικών στην Παροχή Εγγυημένης Ισχύος στο Ελληνικό Σύστημα Ηλεκτροπαραγωγής

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ελλάδα και προοπτικές ανάπτυξης.

ΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗΣ Υ ΡΟΓΟΝΟΥ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Νίκος Μπουλαξής, Ειρήνη Παντέρη. Ομάδα ΜΔΝ Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας

ΥΔΡΟΑΙΟΛΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.

«Αποθήκευση Ενέργειας στο Ελληνικό Ενεργειακό Σύστημα και στα ΜΔΝ»

Αξιολόγηση συστημάτων αποθήκευσης σε υφιστάμενα και νέα αιολικά πάρκα σε κορεσμένους ηλεκτρικούς χώρους *

Ειρήνη Παντέρη. Ηλεκτρολόγος Μηχ. & Μηχ. Υπολογιστών ΕΜΠ Ομάδα ΜΔΝ Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας

ΑΠΟΨΕΙΣ Επί του Σχεδίου Βασικών Αρχών Λειτουργίας, Διαχείρισης και Τιμολόγησης Υβριδικών Σταθμών σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά

Ανάλυση των βασικών παραμέτρων του Ηλεκτρικού Συστήματος ηλεκτρικής ενεργείας της Κύπρου σε συνάρτηση με τη διείσδυση των ΑΠΕ

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 2013 Ασκήσεις αξιολόγησης Αιολική Ενέργεια 2 η περίοδος Διδάσκων: Γιώργος Κάραλης

Ανάλυση της Λειτουργίας Υβριδικών Σταθμών σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιωτικά Συστήματα

ΗΔΕΗΑνανεώσιμεςστοδρόμοτηςΠράσινης Ανάπτυξης

Θέμα: Απόψεις και προτάσεις σχετικά με την ανάπτυξη υβριδικών σταθμών.

Αθήνα, 23/11/2010. Παρασκευάς Ν. Γεωργίου, Γεώργιος Μαυρωτάς & Δανάη Διακουλάκη

Θεσμικό Καθεστώς. & Νομοθεσία

Λουμάκης: Η αποθήκευση μεγάλης κλίμακας πρέπει να λειτουργεί ως υποδομή του συστήματος

ERACOBUILD. Φωτοβολταϊκά και Net Metering. «Αντίστροφη Μέτρηση για Κατοικίες Χαμηλού Άνθρακα» Φάνος Καραντώνης - Γραμματέας ΣΕΑΠΕΚ

Η Κατάσταση των ΑΠΕ στην Κρήτη: Δυνατότητες Περιφερειακής Καινοτομίας

Αξιοποίηση του Γεωθερμικού πεδίου Αρίστηνου από το Δήμο Αλεξανδρούπολης

Αποστολή της Διεύθυνσης Διαχείρισης Νησιών (ΔΔΝ)

Σχεδιάζοντας το ενεργειακό μέλλον

ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Ηανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα: Σημερινή κατάσταση, προβλήματα και προοπτικές

Μελέτη κάλυψης ηλεκτρικών αναγκών νησιού με χρήση ΑΠΕ

Ακαδημία Ενέργειας. Αιολική ενέργεια και Χωροταξία. Τίτλος εργασίας. Εκφώνηση εργασίας στο μάθημα

ρ. Π.Κ. Χαβιαρόπουλος Μάρτιος 2011

Στοιχεία αδειοδότησης και λειτουργίας έργων ΑΠΕ στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά Λέσβο, Λήμνο & Χίο-Οινούσες- Ψαρά

Δραστηριοποιείται Πραγματοποιεί Συνεργάζεται

Συγκριτικό Αναπτυξιακό Πλεονέκτηµα

Προοπτικές των ΑΠΕ στην Ελλάδα σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο. Ιωάννης Αγαπητίδης Πρόεδρος.Σ.

Η χώρα μας παρουσίασε το καλοκαίρι του 2010 το ΕθνικότηςΣχέδιο ράσηςγιατιςαπε(ορίζοντας )

Ιστορία και Κωδικοποίηση Νομοθεσίας ΑΠΕ: (πηγή:

Παραγωγή ενέργειας σε μονάδες παραγωγής βιοαερίου από την αξιοποίηση οργανικών αποβλήτων

Μακροοικονοµικά µεγέθη της πιθανής εξέλιξης της οικονοµίας Εξέλιξη διεθνών τιµών καυσίµων Εξέλιξη τιµών δικαιωµάτων εκποµπών Εξέλιξη

Αϊ Στράτης To ΠΡΑΣΙΝΟ ΝΗΣΙ. 2η Ημερίδα Γεωθερμίας. Εμμανουήλ Σταματάκης. Δρ. Χημικός Μηχανικός

Ενεργειακή στρατηγική και εθνικός σχεδιασµός σε συστήµατα ΑΠΕ

Στόχοι για την χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Σχέδια προώθησης των ΑΠΕ

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΣΤΑΘΜΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΙΕΙΣ ΥΣΗΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ

Μιχάλης Παπαδόπουλος Ομ. Καθ. ΕΜΠ

Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού

ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και υποχρεώσεις της χώρας έναντι του στόχου

Yδρολογικός κύκλος. Κατηγορίες ΥΗΕ. Υδροδαμική (υδροηλεκτρική) ενέργεια: Η ενέργεια που προέρχεται από την πτώση του νερού από κάποιο ύψος

Συνέδριο ΙΕΝΕ Σε συνεργασία και με την υποστήριξη της Νομ/κης Αυτ/σης Κυκλάδων, του Δήμου Ερμούπολης και του ΤΕΔΚ Ν.

Σχέδιο Δράσης Βιώσιμης Ενεργειακής Ανάπτυξης της Κρήτης (ISEAP OF CRETE)

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΙΕΙΣ ΥΣΗΣ Α.Π.Ε. ΣΤΑ ΜΗ ΙΑΣΥΝ Ε ΕΜΕΝΑ ΝΗΣΙΑ

Μήλου και προοπτικές ανάπτυξης του. Θόδωρος. Τσετσέρης

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

5 σενάρια εξέλιξης του ενεργειακού μοντέλου είναι εφικτός ο περιορισμός του λιγνίτη στο 6% της ηλεκτροπαραγωγής το 2035 και στο 0% το 2050

ΑΦΑΛΑΤΩΣΗ ΜΕ ΑΠΕ ΣΤΑ ΑΝΥ ΡΑ ΝΗΣΙΑ

1. Γενικά περί της σκοπιμότητας εισαγωγής υβριδικών σταθμών στα μη διασυνδεδεμένα ενεργειακά συστήματα

Για την εφαρμογή του ο Ν. 3468/2006 διαμορφώθηκε πρωτόγνωρο σε φύση και έκταση κανονιστικό πλαίσιο όπως περιγράφεται κατωτέρω.

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ. Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών

Διαχείριση Υδατικών Πόρων - Νερό και Ενέργεια

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα

ρ. Τριανταφυλλιά Νικολάου

Γεωθερμική ενέργεια και Τοπική Αυτοδιοίκηση Το παράδειγμα του γεωθερμικού πεδίου Αρίστηνου-Αλεξανδρούπολης

Ο θεσμός των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πλαίσιο και πολιτικές στην πορεία της ενεργειακής μετάβασης

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 213/2006

«Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Ευφυούς Συστήματος Διαχείρισης Ισχύος Πραγματικού Χρόνου στο ΣΗΕ Κρήτης με Πολύ Υψηλή Διείσδυση ΑΠΕ»

, NUR-MOH A.E.

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ

Προοπτικές Απασχόλησης στον Τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

ΥΒΡΙΔΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΛΗΣΙΟΤΑΜΙΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΜΕΓΙΣΤΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΣΕΡΙΦΟ

V Περιεχόμενα Πρόλογος ΧΙΙΙ Κεφάλαιο 1 Πηγές και Μορφές Ενέργειας 1 Κεφάλαιο 2 Ηλιακό Δυναμικό 15

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΤΣΟΥΡΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΑΗΚ

Αυτόνομο σύστημα τηλε- κλιματισμού από Γεωθερμία Χαμηλής Ενθαλπίας (ΓΧΕ)

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

1. Αναγκαιότητα συμπλήρωσης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου - Σκοπός των Αποθηκευτικών Σταθμών (ΑΣ)

Περίληψη Διδακτορικής Διατριβής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Τμήμα Περιβάλλοντος. Ευστράτιος Γιαννούλης

με Θέμα : ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΕ ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ξενοδοχείο ATHENAEUM INTERCONTINENTAL Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2011

ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ & ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΑΠΕ

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΕΦΕΔΡΕΙΑΣ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗΣ ΙΣΧΥΟΣ. Ιούλιος Αριθμός Έκθεσης 02/2017

Πτυχές της υδροηλεκτρικής παραγωγής

1 ο ΕΠΑ.Λ ΚΑΡΠΑΘΟΥ. Τάξη: Α. Μάθημα: ΖΩΝΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ. Θέμα εργασίας:

Νερό & Ενέργεια. Όνομα σπουδαστών : Ανδρέας Κατσιγιάννης Μιχάλης Παπαθεοδοσίου ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ & ΚΥΨΕΛΩΝ ΚΑΥΣΙΜΟΥ. Δρ. Μ. Ζούλιας Γραμματεία της Πλατφόρμας, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

Αυτόνομο Ενεργειακά Κτίριο

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΠΑΤΡΑΣ

ΣΥΝΤΟΜΟΣ' ΟΔΗΓΟΣ' ΤΩΝ' ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ' ΝΟΜΩΝ' ΓΙΑ' ΤΙΣ' ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ' ΠΗΓΕΣ'ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ'

Yδρολογικός κύκλος. Κατηγορίες ΥΗΕ. Υδροδαμική (υδροηλεκτρική) ενέργεια: Η ενέργεια που προέρχεται από την πτώση του νερού από κάποιο ύψος

Νίκος Ανδρίτσος. Συνέδριο ΙΕΝΕ, Σύρος, Ιουνίου Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Βιομηχανίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.»

Σχέδιο ΑΠΕ για παραγωγή και κατανάλωση ηλεκτρικής Ενέργειας

Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας

ΡυθμιστικήΑρχήΕνέργειας

Ασφάλεια Eνεργειακού Εφοδιασμού Ρόλος και Δραστηριότητες της ΡΑΕ σχετικά με τον Τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής

Περιβαλλοντική Διάσταση των Τεχνολογιών ΑΠΕ

Transcript:

Ένα ενεργειακό σενάριο για τη Λέσβο Γιώργος Κάραλης, Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ

Δομή Παρουσίασης Παρούσα κατάσταση Δυναμικό - Αιτήσεις Προοπτικές εκμετάλλευσης Αιολικού δυναμικού Ανάπτυξη Αιολικής ενέργειας με την υπάρχουσα υποδομή Προοπτικές διασύνδεσης Μεγάλη διείσδυση αιολικής ενέργειας Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Άλλες ΑΠΕ (Γεωθερμία, Βιομάζα) Εφαρμογή χωροταξικού πλαισίου Διαπιστώσεις - Συμπεράσματα 1/53

Παρούσα κατάσταση Μέτριο κόστος παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας Υψηλή Εξάρτηση από το πετρέλαιο 160 140 120 Brent ($/b) 100 80 60 40? $/b Μέση τιμή 20 2005 54 0 2006 65 Oct-00 Feb-02 Jun-03 Nov-04 Mar-06 Aug-07 Dec-08 May-10 Sep-11 2007 72.8 2008 96.8 2/53

Παρούσα κατάσταση Παρούσα κατάσταση στα αυτόνομα ελληνικά νησιά Κατηγοριοποίηση νησιών ως προς το μέγεθος τους (αιχμή ζήτησης) Υψηλό κόστος παραγόμενης kwh Εξάρτηση από πετρέλαιο Χαμηλός συντελεστής φορτίου Πλούσιο αιολικό δυναμικό /kwh 1.6 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 Κόστος Παραγόμενης Ενέργειας (2005) 0.0 10 100 1000 10000 100000 1000000 8 πολύ μικρά ετήσια αιχμή (kw) Σέριφος 11 μικρά Λέσβος 9 μεσαία Κρήτη 2 μεγάλα 60% 50% 40% 30% 20% 10% Συντελεστής Φόρτισης (%) 0% 10 100 1000 10000 100000 1000000 8 πολύ Σέριφος ετήσια αιχμή (kw) 11 Λέσβος μικρά μικρά μεσαία μεγάλα μικρά 9 Κρήτη 2 Συμβολή του Κόστους Καυσίμου στο Κόστος Παραγόμενης Ενέργειας 0% 10 100 1000 10000 100000 1000000 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 8 πολύ Σέριφος ετήσια αιχμή (kw) 11 μικρά Λέσβος 9 μεσαία Κρήτη 2 μεγάλα 3/53

Ετήσια διακύμανση ζήτησης 3.0 60 Μέση ωριαία ζήτησης ισχύος (MW) 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 Σέριφος Μέση ωριαία ζήτησης ισχύος (MW) 50 40 30 20 10 Λέσβος 0.0 Ώρες (8760) 0 Ώρες (8760) 600 Μέση ωριαία ζήτησης ισχύος (MW) 500 400 300 200 100 Κρήτη Μικρές εποχιακές διακυμάνσεις στη ζήτηση 0 Ώρες (8760) 4/53

έκταση 1633 km² πληθυσμός 90643 (2001) Αιχμή ζήτησης: 60MW Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας: ~246GWh Συντελεστής φορτίου: 47% Παρούσα κατάσταση Κόστος παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας: 0,15 /kwh Κόστος καυσίμου: 0,11 /kwh (72%) 2005 (54$/b) 5/53

Παρούσα κατάσταση Εγκατεστημένες μονάδες παραγωγή ισχύος Συμβατικές μονάδες: 11 μονάδες με μέγιστη αποδιδόμενη ισχύ 68260kW (2003) Αιολικά: 11.8MW Φωτοβολταϊκά: - Προοπτικές διασύνδεσης με ηπειρωτική Ελλάδα 6/53

Παρούσα κατάσταση Εγκατεστημένες μονάδες παραγωγή ισχύος Υφιστάμενος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής στη Σκάλα Μυτιλήνης Έντονη δυσαρέσκεια κατοίκων, θετική στάση στις ΑΠΕ. 7/53

Παρούσα κατάσταση Εγκατεστημένες μονάδες παραγωγή ισχύος Αιολικό πάρκο Σίγρι 8/53

Παρούσα κατάσταση Εγκατεστημένες μονάδες παραγωγής ισχύος Αιολικό πάρκο Αντίσσας 9/53

Παρούσα κατάσταση Εγκατεστημένες μονάδες παραγωγή ισχύος Α/Γ στην περιοχή Κράτηγου (2 κατεστραμμένες, μια εν λειτουργία) 10/53

Παρούσα κατάσταση Εγκατεστημένες μονάδες παραγωγή ισχύος Ισχύς αιολικού πάρκου (MW) Αριθμός Ανεμογεννητριών Τύπος ανεμογεννήτριας 2,03 9 VESTAS 0,60 2 HMZ WINDMASTER 0,23 1 MICON 4,20 7 ENERCON 4,80 8 ENERCON 11,8MW Πηγή (ΕΛΕΤΑΕΝ 2007) 11/53

Παρούσα κατάσταση Σχεδιασμός για νέο συμβατικό σταθμό περιοχή Σαρακήνα του Δήμου Μανταμάδου ή θέση Μάγειρας του Δήμου Γέρας...120MW θετική γνωμοδότηση από ΡΑΕ Αριθμός Πρωτοκόλ λου Αιτησης Ημερομηνία Υποβολής Φορέας Δήμος Θέση Γ1369 13/2/2006 ΔΕΗ ΑΕ ΓΕΡΑΣ ΜΑΓΕΙΡΑΣ ΝΗΣΟΣ ΛΕΣΒΟΣ Ισχύς (MW) 120 Τεχνολογία Ηλεκτροπα ραγωγό Ζεύγος 12/53

Δυναμικό - Αιτήσεις Αιτήσεις για αιολικά και ΦΒ http://www.rae.gr/gis/framesetup.asp 13/53

Δυναμικό - Αιτήσεις Αιτήσεις για ΑΠΕ Αιολικά: Αίτηση για μεγάλης κλίμακας αιολικά πάρκα με διασύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα 1636MW σε Λέσβο, Λήμνο, Χίο (44 αιολικά πάρκα). Φωτοβολταϊκά: 292 αιτήσεις 177 αιτήσεις <100kW 115 αιτήσεις 100kW-150kW Γεωθερμία: 8MW Στίπση Υβριδικό: 18MW αιολικά 15MW στρόβιλος -15 MW αντλίες Δήμος Ερεσού & Αντίσσης, θέση Βίγλα Πλάκες 14/53

Αιολικό Δυναμικό Χάρτης αιολικού δυναμικού (πηγή: ΚΑΠΕ, 2001) 15/53

Αιολικό Δυναμικό Χάρτης εκμεταλλεύσιμου αιολικού δυναμικού (πηγή: ΚΑΠΕ, 2001) 16/53

Ηλιακό Δυναμικό 17/53

Δυναμικό Γεωθερμίας Σημαντικό γεωθερμικό δυναμικό ( 70 γεωτρήσεις και μελέτες από ΔΕΗ, ΙΓΜΕ, πανεπιστημιακή κοινότητα, ιδιώτες) Καθορισμός περιοχών ενδιαφέροντος και δυναμικότητας. Κυρίως πεδία μέσης και χαμηλής ενθαλπίας Σε άλλες περιοχές του νησιού (Θερμή, Γέρα, Μυτιλήνη, Πηγή, Καλλονή, Πέτρα, Μήθυμνα, Ν.Κυδωνίες, κ.ά) υπάρχουν ενδείξεις για γεωθερμική δραστηριότητα (χαμηλής και μέσης ενθαλπίας) Πιθανές εφαρμογές: παραγωγή ηλεκτρισμού, θέρμανση θερμοκηπίων, δίκτυα τηλεθέρμανσης οικισμών. 18/53

Δυναμικό Γεωθερμίας Αξιόλογα γεωθερμικά πεδία Λέσβου (πηγή ΙΓΜΕ 2007) Περιοχή γεωθερμικού πεδίου Άργενος Στύψη Πολιχνίτος (πηγή Μ.Φυτίκας) Αναμενόμενη θερμοκρασία 140 ο C 120 ο C 100 ο C 19/53

Δυναμικό Βιομάζας Η διαθέσιμη βιομάζα προέρχεται από τα υπολείμματα της επεξεργασίας της ελιάς (πυρηνόξυλο και υπολείμματα των ελαιώνων κατά την διαδικασία του κλαδέματος) 12 εκατομμύρια ελαιόδεντρα 500.000 στρέμματα ελαιώνων Εύκολη συλλογή πυρηνόξυλου Δύο πυρηνελαιουργεία (Πάμφυλλα 5km από Μυτιλήνη, Ντίπι στον κόλπο της Γέρας) Καύσιμο Υγρασία Θερμογόνος ικανότητα [kcal/kg] πυρηνόξυλο 10-12% 4000 μαζούτ 9600 diesel 10200 20/53

Δυναμικό Βιομάζας Αποθέματα πυρηνόξυλου δίπλα στο πυρηνελαιουργείο 21/53

Ανάπτυξη αιολικής ενέργειας με την υπάρχουσα υποδομή Απομονωμένο, Μη διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό σύστημα Δίχως σύστημα αποθήκευσης Παλιός κανόνας 30% αιχμής (30%x60MW=18MW) Πρακτικά το νησί είναι ήδη κορεσμένο Σημερινή ετήσια ενεργειακή συνεισφορά αιολικών ~13%, στιγμιαία συμμετοχή μέχρι και 40%. ΕθνικόςστόχοςγιατιςΑΠΕ: 20% το 2010, και 30% το 2020 22/53

Μελέτες - Προοπτικές διασύνδεσης (DC-AC) Πηγή: Μ. Παπαδόπουλος, Σ. Παπαθανασίου, Μ. Τσίλη, Ε. Καραμάνου, «Στρατηγική μελέτης διασύνδεσης νησιωτικών σηστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας Προκαταρκτικές μελέτες», Αθήνα, Δεκέμβριος 2006. 23/53

Μελέτες - Προοπτικές διασύνδεσης (AC) Πηγή: Μ. Παπαδόπουλος, Σ. Παπαθανασίου, Μ. Τσίλη, Ε. Καραμάνου, «Στρατηγική μελέτης διασύνδεσης νησιωτικών σηστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας Προκαταρκτικές μελέτες», Αθήνα, Δεκέμβριος 2006. 24/53

Προοπτικές μεγάλης διείσδυσης αιολικής ενέργειας Αιολικά: Αίτηση για μεγάλης κλίμακας αιολικά πάρκα με διασύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα 1636MW σε Λέσβο, Λήμνο, Χίο (44 αιολικά πάρκα). Προϋπολογισμός 2,4δις. Για την Λέσβο 676MW: 338ανεμογεννήτριες των 2MW (19 αιολικά πάρκα) Ετήσια εκτιμώμενη παραγωγή: 4,41TWh (CF=30%) Αντισταθμιστικό όφελος: ~12εκ. ετησίως 25/53

Προοπτικές μεγάλης διείσδυσης αιολικής ενέργειας 26/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Αρχές λειτουργίας 27/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Αρχές λειτουργίας η πλέον κατάλληλη τεχνολογία αποθήκευσης για μεσαία και μεγάλα ηλεκτρικά συστήματα. Σε ηλεκτρικά συστήματα με μεγάλη διείσδυση αιολικής ενέργειας, υφίσταται το ζήτημα της περικοπής αιολικής ισχύος κατά τις ώρες χαμηλής ζήτησης. Η ικανότητα του συστήματος να διαχειριστεί τη μεταβλητότητα και να ισορροπεί την ζήτηση και την παραγωγή, καθορίζει την αιολική ισχύ που επιτρέπεται να εγκατασταθεί στο σύστημα. 28/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Αρχές λειτουργίας Τα διάφορα υποσυστήματα του ΑΕΑ συνδέονται απευθείας στο δίκτυο. Αιολική ισχύς απευθείας στην ζήτησης ή για άντληση (νομοθεσία, στρατηγική λειτουργίας, τιμολόγηση). Η χρήση αιολικής ισχύος για άντληση είναι προτιμότερη εάν το κόστος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας των μονάδων αιχμής είναι κατά πολύ ακριβότερο από αυτό των μονάδων βάσης. Περίσσεια αιολική ισχύς αποθηκεύεται μέσω άντλησης υπό μορφή δυναμικής ενέργειας στην άνω δεξαμενή Η αποθηκευμένη ενέργεια ανακτάται μέσω του υδροστροβίλου κατά τις ώρες αιχμής, εξασφαλίζοντας στο ηλεκτρικό σύστημα παροχή εγγυημένης ισχύος και ενέργειας. Ταυτόχρονη λειτουργία στροβίλου και αντλιών είναι δυνατή με διπλή σωλήνωση, προσφέροντας λειτουργική ευελιξία. Ημερήσιος κύκλος λειτουργίας απαιτείται για την οικονομική βιωσιμότητα της επένδυσης. 29/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Αρχές λειτουργίας Διάφορε πολιτικές και στρατηγικές λειτουργίας έχουν προταθεί και αναλυθεί σχετικά με τον προγραμματισμό της παραγωγής του υδροστροβίλου. 1 η επιλογή: Η σταθερή ημερήσια ενεργειακή συνεισφορά του υδροστροβίλου (ιδανική περίπτωση για την οικονομικότητα του συστήματος ΑΕΑ). Επιπρόσθετα, κατά τις περιόδους με μεγάλο άνεμο και συνεπώς μεγάλη διαθεσιμότητα νερού στην άνω δεξαμενή, πρόσθετη ενεργειακή προσφορά μπορεί να προταθεί από τον διαχειριστή του ΑΕΑ. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να προταθεί και χαμηλότερη τιμή. Από την άλλη πλευρά, η κάλυψη των ημερήσιων αιχμών του συστήματος είναι το ιδανικό για το ηλεκτρικό σύστημα. Σε αυτή την περίπτωση, η ημερήσια ενεργειακή συνεισφορά του υδροστροβίλου αυξομειώνεται ανάλογα με την ημερήσια ζήτηση. 30/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Αρχές λειτουργίας Υποκατάσταση συμβατικής εγκατεστημένης ισχύος εγγυημένη ισχύς σε περιόδους χωρίς άνεμο, εξασφαλίζεται αφού επιτρέπεται άντληση με χρήση συμβατικής ισχύος υπό προϋποθέσεις (ώρες χαμηλής ζήτησης). ο διαχειριστής του συστήματος πρέπει να ορίζει πόση συμβατική ισχύς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για άντληση. Η νομοθεσία ορίζει ότι η δυναμικότητα της αντλητικής εγκατάστασης πρέπει να είναι σε αναλογία με την εγκατεστημένη αιολική ισχύ (*1.2). Αντίστοιχος περιορισμός πρέπει να εισαχθεί στη δυναμικότητα της δεξαμενής και τις ημέρες αυτονομίας που εξασφαλίζει. Η λειτουργία του ΑΕΑ δεν επηρεάζει την λειτουργία των υφιστάμενων αιολικών πάρκων. 31/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Αρχές λειτουργίας Ο καθορισμός της στρατηγικής λειτουργίας εξαρτάται από την νομοθεσία και την τιμολόγηση. Υπάρχουν τρείς πηγές εσόδων για το σύστημα ΑΕΑ: Αιολική ισχύς απευθείας στο δίκτυο Παραγωγή στροβίλου εγγυημένης ενέργειας Εξαρτάται από το μεταβλητό κόστος των μονάδων αιχμής. Εγγυημένη ισχύς. Τιμολογείται με βάση το κόστος που αποφεύγεται από την εγκατάσταση συμβατική μονάδας Τέλος, η τιμολόγηση της συμβατικής ισχύος για άντληση εξαρτάται από το μεταβλητό κόστος των μονάδων βάσης. 32/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Στοιχεία υδρολογικών έργων στη Λέσβο Είδος έργου* Τοποθεσία Χωρητικότητα [m 3 ] Χρήση νερού Λ/Δ Κεράμι-Καλλονή 560000 Άρδευση Λ/Δ Μήθυμνα 580000 Άρδευση-Ύδρευση Λ/Δ Αγριλιά 350000 Άρδευση-Ύδρευση Λ/Δ Βασιλικά 750000 Άρδευση-Ύδρευση Φ Ερεσσός 2450000 Άρδευση Φ Σεδούντα-Άνυδρος 300000 Άρδευση-Ύδρευση Φ Σταυρός 1500000 Άρδευση-Ύδρευση Φ Τσικνιάς 12000000 Άρδευση-Ύδρευση Φ Πολιχνίτος 1000000 Άρδευση-Ύδρευση *Λ/Δ:λιμνοδεξαμενή, Φ:φράγμα [Πηγή:Υπουργείο Γεωργίας, Γενική Διεύθυνση Εγγ.Έργων & Γ.Δ «Τα Φράγματα και οι Λιμνοδεξαμενές του Υπουργείου Γεωργίας», 01/2003.] 33/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση ΤΙΜΕΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Πηγή: «Συνδυασμένη Διαχείριση Υδάτινου Δυναμικού και Αιολικής Ενέργειας στη Λέσβο» Κατσαπρακάκης Δ., Μπέτζιος Γ. και Χρηστάκης Δ. Ύψος υδατόπτωσης (m) 500 Μήκος σωληνώσεων (m) 4500 Χωρητικότητα άνω δεξαμενής αντλησιοταμιευτήρα (10 6. m 3 ) 1 Χωρητικότητα κάτω δεξαμενής αντλησιοταμιευτήρα (10 6. m 3 ) 2,5 Συνολική απαιτούμενη ισχύς αιολικών πάρκων (MW) 90 Μέγιστη απαιτούμενη ισχύς υδροστροβίλων (MW) 50 Μέγιστη απαιτούμενη ισχύς αντλιών (MW) 75 Μέγιστη απαιτούμενη ισχύς θερμοηλεκτρικών μηχανών (MW) 55 34/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση ΤΙΜΕΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Αίτηση για υβριδικό της Ελλ.Τεχνοδομικής Συνολική απαιτούμενη ισχύς αιολικών πάρκων (MW) 18 Μέγιστη απαιτούμενη ισχύς υδροστροβίλων (MW) 15 Μέγιστη απαιτούμενη ισχύς αντλιών (MW) 15 35/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Το φράγμα της Ερεσού 36/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Το φράγμα της Ερεσού 37/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Προμελέτη Προ-Διαστασιολόγηση για την Λέσβο Βασικές παράμετροι: αιολική ισχύς προς εγκατάσταση χωρητικότητα δεξαμενών ονομαστική ισχύς στροβίλου Παραδοχές: δυναμικότητα αντλητικής εγκατάστασης ίση με την αιολική εγκατεστημένη ισχύ εμπειρικές σχέσεις για την εκτίμηση του κόστους 38/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Προμελέτη Προ-Διαστασιολόγηση για την Λέσβο Συνεισφορά συστήματος ΑΕΑ 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0% 20% 40% 60% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον 80% στρόβιλο Λέσβος 8,1 ΚΠΕ ηλεκτρικού συστήματος ( /kwh) 0,14 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0,00 0% 20% 40% 60% 80% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο Λέσβος 8,1 χωρίς ΑΕΑ ΚΠΕ εγγυημένης ( /kwh) 0,18 0,16 0,14 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0,00 0% 20% 40% 60% 80% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο Λέσβος 8,1 ΚΠΕ συμβατικών μονάδων ( /kwh) 0,20 0,18 0,16 0,14 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0,00 0% 20% 40% 60% 80% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο Λέσβος 8,1 χωρίς ΑΕΑ 39/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Προμελέτη Προ-Διαστασιολόγηση για την Λέσβο 80% 0,30 Συνεισφορά συστήματος ΑΕΑ 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% 20% 40% 60% 80% Λέσβος 54 75 100 ΚΠΕ συμβατικών μονάδων ( /kwh) 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 0% 20% 40% 60% 80% Λέσβος 54 75 100 χωρίς ΑΕΑ ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο ΚΠΕ εγγυημένης ( /kwh) 0,18 0,16 0,14 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0,00 0% 20% 40% 60% 80% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο Λέσβος 54 75 100 ΚΠΕ ηλεκτρικού συστήματος ( /kwh) 0,20 0,18 0,16 0,14 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0,00 54$/b 75$/b 100$/b 0% 20% 40% 60% 80% 100% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο Λέσβος 54 75 100 χωρίς ΑΕΑ 40/53

Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Προμελέτη Προ-Διαστασιολόγηση για την Λέσβο κόστος έργου ανά kw εγγυημένης ισχύος ( /kw) a) 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 0% 20% 40% 60% 80% 100% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο Κρήτη Λέσβος Σέριφος κόστος έργου ανά kw εγκατεστημένης ισχύος ( /kw) b) 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 0% 20% 40% 60% 80% 100% ποσοστό αιχμής που καλύπτεται από τον στρόβιλο Κρήτη Λέσβος Σέριφος 41/53

Λέσβος Προοπτικές Αιολικής Ενέργειας με Αντλησιοταμίευση Ενδεικτικές προτεινόμενες λύσεις διαστασιολόγησης Πηγή: Γ.Κάραλης «Ανάπτυξη και ανάλυση συστημάτων ανεμοκινητήρων και αντλιοταμιευτήρων», Διδακτορική διατριβή, 2008 Αιολική Χωρητικότητα % κάλυψη % ενεργειακή εγκατ. Ισχύς Δεξαμενής (εκ. Στρόβιλος αιχμής από τον συνεισφορά (MW) m 3 ) (MW) στρόβιλο ΑΕΑ 145.3 104.7 57.4 37.2 16.9 13.6 46.3 80% 79% 5.4 36.9 64% 61% 4.2 29.7 51% 46% 1.9 22.6 39% 33% 0.879 16.4 28% 19% Βασικές παραδόχές: Η=300m, L=3500m, V=8,1m/s, Συντηρητικές-ρεαλιστικές παραδοχές ως προς την λειτουργία του συστήματος και την άμεση απορρόφηση αιολικής ισχύος. Αβεβαιότητες: Δυσκολία ανεύρεσης κατάλληλης θέσης για τις δύο δεξαμενές 42/53

Χωροταξικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ (1/3) Γενικά Χωροταξικό πλαίσιο των ΑΠΕ: Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ) Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας (ΠΑΚ) αναγνωρίζεται η ιδιαίτερη φυσιογνωμία των νησιών Περιοχές αποκλεισμού οικισμοί Κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι Μονές αξιόλογες ακτές κύριοι οδικοί άξονες 43/53

Χωροταξικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ (2/3) Προκαταρκτική εφαρμογή στη νήσο Λέσβο - 1500m από αξιόλογες ακτές - 1500m από αξιόλογες ακτές - 1000m από οικισμούς - 127.5m από κύριες οδικές αρτηρίες 44/53

Νερό Ετήσια ζήτηση νερού (άρδευση ύδρευση) (ΥΠΑΝ, στοιχεία 2008) Αφαλάτωση Υδροφόρες Λιμνοδεξαμενές Γεωτρήσεις Κάλυψη Ζήτηση (%) (%) (%) (%) (%) (m 3 ) 99,04 99,04 9.135.851 45/53

Άλλες προοπτικές island interconnection prospects hybrid (windhydro) RES systems large scale wind integration moderate wind developm ent small wind turbi nes Lesvos / L / S / Μ / Μ geothermal energy heating biomass island electricity produ ction buildings greenhouses energy from waste Agriculture & energy crop cultivat ion woodfuel exploi tation Lesvos / S / S / Μ / M / S 46/53

Άλλες προοπτικές PVs solar hot water building solar heating on-grid households hotels island integrated systems & cooling Lesvos / S / S / S / S / Μ 47/53

Άλλες προοπτικές energy efficiency in buildings public buildings municipal Island households hotels buildings schools Lesvos / S / S / S / S 48/53

Άλλες προοπτικές desalination & transport sector (biofuels & hydrogen at island RES public vehicles & trasportation) Lesvos / L 49/53

Συμπεράσματα - Συζήτηση Μόνο με αιολικά:..14% Αιολικά με αντλησιοταμίευση: +20% Γεωθερμία 8MW: +23% Βιομάζα 5MW: +14% Σύνολο ΑΠΕ: 71% 50/53

Συμπεράσματα - Συζήτηση Το προτεινόμενο «Ενεργειακό Σενάριο» για την Λέσβο είναι απολύτως ρεαλιστικό, τεχνικά πραγματοποιήσιμο και οικονομικά αποδοτικό. Η εφαρμογή του «Σεναρίου» μπορεί να ματαιώσει την μελλοντική εγκατάσταση συμβατικών σταθμών, χωρίς να μειώσει τη λειτουργικότητα ή την ευστάθεια του συστήματος. Η υλοποίηση του Σεναρίου αποτελεί μια πρώτης τάξης αναπτυξιακή ευκαιρία για την Λέσβο με πολλαπλές άμεσες και έμμεσες θετικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία και κοινωνία (κύκλος εργασιών, νέες θέσεις εργασίας, αναβάθμιση του περιβάλλοντος, νέα εικόνα βιώσιμης περιφερειακής ανάπτυξης κλπ.). Η διείσδυση των ΑΠΕ στο νησί σε μεγάλη κλίμακα με δεδομένο το τεράστιο δυναμικό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον - θα επέτρεπε την κάλυψη αξιόλογου μέρους των ενεργειακών αναγκών με τρόπο περιβαλλοντικά φιλικό, αποδοτικό και οικονομικό. 51/53

Συμπεράσματα - Συζήτηση Ακόμα και αν υλοποιηθούν οι διασυνδέσεις, αυτό θα απαιτήσει αρκετό χρόνο για να υλοποιηθεί. Η ανάπτυξη των ΑΠΕ σήμερα, είναι συμβατή με μια πιθανή μελλοντική διασύνδεση. Ενώ, η ανάπτυξη νέου πετρελαϊκού σταθμού είναι αντίθετη με τις σημερινές τάσεις Πρόβλημα χωροθέτησης νέων συμβατικών μονάδων και στο διασυνδεδεμένο σύστημα. Η Λέσβος πρέπει να προωθηθεί ως «προνομιακό πεδίο εκτεταμένων εφαρμογών ΑΠΕ» μπορεί και πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος και ενίσχυσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρωτίστως, απαιτείται η χάραξη στρατηγικής, η αποδοχή του σχεδίου από τον τοπικό πληθυσμό. 52/53

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Πληροφορίες Επικοινωνία gcaralis@central.ntua.gr