Χαιρετισμός Προέδρου Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας σας καλεί να συμμετέχετε ενεργά στο 22 ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό Συνέδριο, που θα πραγματοποιηθεί στις 5-7 Δεκεμβρίου στην Αθήνα, στο Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών. Από τα προηγούμενα Πανελλήνια Συνέδρια φάνηκε ότι σχεδόν όλοι οι Πνευμονολόγοι και κυρίως οι ειδικευόμενοι συνάδελφοί μας έχουν εύκολη πρόσβαση στην Αθήνα. Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία φέτος, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, ενισχύει την έρευνα με την ευγενική υποστήριξη φαρμακευτικών εταιρειών αλλά και των δικών της πόρων. Στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που διανύουμε, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία αποτελεί ίσως τη μόνη πηγή χρηματοδότησης ερευνητικών έργων και υποτροφιών για νέους συναδέλφους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εφέτος, θα συνεχιστεί η χρηματοδότηση ερευνητικών και εκπαιδευτικών υποτροφιών για μετεκπαίδευση σε Ελληνικά κέντρα νέων ειδικών Πνευμονολόγων. Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων θα γίνει στην έναρξη του Συνεδρίου μας. Θα συνεχιστούν επίσης επιτυχημένες δραστηριότητες όπως η παρουσίαση των ελληνικών ερευνητικών άρθρων, που δημοσιεύθηκαν σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, διαλέξεις και στρόγγυλα τραπέζια σε όλα τα αντικείμενα της Πνευμονολογίας, όπως προτάθηκαν από τις ομάδες εργασίας και τους συντονιστές τους. Την πρώτη μέρα του Συνεδρίου προγραμματίζονται κλινικά φροντιστήρια σε θέματα αιχμής στην Πνευμονολογία. Στο ετήσιο συνέδριο της ειδικότητας μας στην Αθήνα, θα είμαστε μαζί νοσοκομειακοί, πανεπιστημιακοί, κλινικοί, ερευνητές, συνάδελφοι των ασφαλιστικών ταμείων, ιδιώτες από όλη τη χώρα. Εκεί θα ανταλλάξουμε απόψεις και θα δώσουμε την ευκαιρία στην Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία να συνεχίσει το εκπαιδευτικό της έργο και να υποστηρίξει την ερευνητική και επιστημονική δραστηριότητα σε όλη τη χώρα. Έχουμε όλοι τώρα την ευκαιρία να ενώσουμε τις δυνάμεις μας στον επιστημονικό μας φορέα, την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, που οι δραστηριότητες της για περισσότερο από 40 χρόνια αναβάθμισαν την ειδικότητα στη χώρα μας και αύξησαν την απήχησή της διεθνώς. Σας περιμένουμε όλους στην Αθήνα το Δεκέμβριο. Eπιτροπές Οργανωτική Επιτροπή Το ΔΣ της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γενικός Γραμματέας: Ταμίας: Ειδικός Γραμματέας: Μέλη: Αθανασιάδη Καλλιόπη Αντωνίου Αικατερίνη Αρμαγανίδης Απόστολος Γερογιάννη Ειρήνη Δανιήλ Ζωή Δημάκου Αικατερίνη Δωρής Μιχάλης Ζαχαριάς Κωνσταντίνος Κατσαούνου Παρασκευή Κωνσταντίνου Μάριος Κωστίκας Κωνσταντίνος Λιάπικου Αδαμαντία Λουκίδης Στέλιος Μαγκίνα Νίνα Μαθιουδάκης Γεώργιος Κωνσταντίνος Ι. Γουργουλιάνης Βλάσης Πολυχρονόπουλος Μιχάλης Τουμπής Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Μάνος Αλχανάτης Κωνσταντίνος Κατής Eπιστημονική Επιτροπή Συντονιστές Ομάδων Εργασίας Ε.Π.Ε. Μερμίγκης Χαράλαμπος Μητρούσκα Ιωάννα Μιχαηλίδης Στέλιος Μόσχος Χαράλαμπος Μπαχλιτζανάκης Νίκος Πατενταλάκης Μιχάλης Πέρρος Ηλίας Πίτσιου Γεωργία Ράπτη Αγγελική Σπυράτος Διονύσιος Στρατάκος Γρηγόρης Σχίζα Σοφία Χαΐνης Κυριάκος Χαρπίδου Ανδριανή Χειλάς Γεώργιος Επίτιμα Μέλη Καθηγητής Κ. Ι. Γουργουλιάνης Πρόεδρος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας Αργυροπούλου - Πατάκα Παρασκευή Γκάγκα Μίνα Δασκαλόπουλος Γεώργιος Ζακυνθινός Σπυρίδων Ζαρογουλίδης Κωνσταντίνος Κουλούρης Νικόλαος Μπούρος Δημοσθένης Παπίρης Σπυρίδων Σιαφάκας Νικόλαος Σπυρόπουλος Κωνσταντίνος Φιλαδιτάκη Βασιλική 2 3
Θεματολογία Βρογχικό άσθμα Διακοπή καπνίσματος & προαγωγή υγείας Διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο Διάχυτες πνευμονοπάθειες Ενδοσκοπικές τεχνικές Εντατική θεραπεία Επαγγελματικά νοσήματα πνεύμονος - ατμοσφαιρική ρύπανση Θωρακοχειρουργική Καρκίνος πνεύμονος Λοιμώξεις αναπνευστικού συστήματος Νοσήματα υπεζωκότα Πνευμονική υπέρταση Πνιγμοί Φυματίωση Φυσιολογία & παθοφυσιολογία του αναπνευστικού συστήματος Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια Κλινικά Φροντιστήρια Στο πλαίσιο του Συνεδρίου θα πραγματοποιηθούν τέσσερα (4) Κλινικά Φροντιστήρια, τα οποία θα διεξαχθούν την Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013, πριν την έναρξη του Επιστημονικού προγράμματος. Το κόστος εγγραφής για κάθε Κλινικό Φροντιστήριο είναι 50, εκτός του «4ου Σεμιναρίου Θωρακικού Υπερήχου», του οποίου το κόστος συμμετοχής ανέρχεται στα 100. Για την εγγραφή στα Κλινικά Φροντιστήρια απαιτείται η παράλληλη εγγραφή στο Συνέδριο. Φόρμα εγγραφής για τα Κλινικά Φροντιστήρια και το Συνέδριο υπάρχει διαθέσιμη στην επίσημη ιστοσελίδα του Συνεδρίου www.22pneumo2013.gr Επιστημονικό Πρόγραμμα Τα Κλινικά Φροντιστήρια, που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του 22ου Πανελληνίου Πνευμονολογικού Συνεδρίου είναι τα εξής: Θέμα Ημερομηνία & ώρα διεξαγωγής Τόπος διεξαγωγής IPF and Sleep: Common pathways and implications in therapy (endorsed by the European Respiratory Society) Εργοσπιρομετρία & Αποκατάσταση στη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια Διακοπή Καπνίσματος Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 09:00-19:45 Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 09:00-15:30 Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 09:00-18:45 Αίθουσα MC2, Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών Αίθουσα MC3, Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών Αμφιθέατρο «Ν. Σκαλκώτας», Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών 4 ο Σεμινάριο Θωρακικού Υπερήχου Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 09:00-15:30 Κεντρικό Αμφιθέατρο ΝΝΘΑ «Η Σωτηρία» 4 5
Επιστημονικό Πρόγραμμα Πέμπτη, 5 Δεκεμβρίου 2013 Αμφιθέατρο Ν. Σκαλκώτας Τελετή Έναρξης 20:00-20:30 Διάλεξη: Ιατρική Ευθύνη. Ιστορική αναδρομή και σημερινή πραγματικότητα Ομιλητής: Κ. Ευθυμίου Προεδρείο: Κ. Γουργουλιάνης 20:30-21:00 Απονομή Επαίνων, Βραβείων και Ερευνητικών Υποτροφιών Προεδρείο: Κ. Γουργουλιάνης, Μ. Τουμπής 21:00-22:00 Μουσικό Θεατρικό Αναλόγιο Μια βραδιά με την Σοφία Παρασκευή, 6 Δεκεμβρίου 2013 Αμφιθέατρο Ν. Σκαλκώτας 12:00-13:30 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: ΧΑΠ: Εκδηλώσεις, συν-νοσηρότητα και αλληλεπικάλυψη. Προεδρείο: Στ. Μιχαηλίδης - Ν. Τζανάκης Φ. Βλαστός: ΧΑΠ και καρκίνος του πνεύμονα. Φ. Περλίκος: ΧΑΠ και διαταραχές ύπνου. Α. Παπαϊωάννου: ΧΑΠ και κατάθλιψη. Κ. Σαγρής: Σύνδρομο αλληλεπικάλυψης ΧΑΠ και άσθματος. 13:30-15:00 Δορυφορικό Συμπόσιο 15:00-16:00 Μεσημβρινή Διακοπή 16:00-17:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: ΧΑΠ 17:30-18:00 Lecture: Treating COPD by phenotypes, a new personalised approach. Speaker: M. Miravittles Chair: A. Dimakou 18:00-18:15 Διάλειμμα 18:15-19:45 Δορυφορικό Συμπόσιο 08:30-09:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Ενδοσκοπήσεις 09:30-11:00 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Νέοι Ορίζοντες στην επεμβατική πνευμονολογία Προεδρείο: Κ. Κατής - Τζ. Νταχάμπρε Μ. Φρουδαράκης: Η αξία του διαθωρακικού υπερήχου στην αξιολόγηση των υπεζωτικών συλλογών και των συμπαγών όγκων του πνεύμονα. Γρ. Στρατάκος: Η αξία της ταχείας κυτταρολογικής αξιολόγησης (ROSE) των βρογχοσκοπικών δειγμάτων από τον πνευμονολόγο. Ε. Μπαλής: Βρογχοσκοπική αντιμετώπιση καλοήθους στένωσης των αεραγωγών μετά τη διασωλήνωση. Χ. Ζήσης: Χειρουργική αντιμετώπιση καλοήθους στένωσης αεραγωγών. 11:00-11:30 Lecture: Diagnosis and Management of Solitary Pulmonary nodules Speaker: H. Becker Chair: K. Katis 19:45-20:00 Διάλειμμα 20:00-21:30 Δορυφορικό Συμπόσιο Αίθουσα MC2 08:30-09:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Υπεζωκοτικά νοσήματα 09:30-11:00 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Κακοήθης υπεζωκοτική συλλογή. Προεδρείο: Λ. Σιχλετίδης - Β. Φιλαδετάκη Ι. Ψαλλίδας: Διαγνωστική προσέγγιση. Χ. Μόσχος: Πλευρόδεση: Η εμπειρία στην κλινική πράξη - εναλλακτικές μέθοδοι. Ι. Καλομενίδης: Αντιμετώπιση πέραν από την πλευρόδεση. Σ. Κωνσταντόπουλος: Κακόηθες μεσοθηλίωμα. 11:30-12:00 Διάλειμμα 6 7
Παρασκευή, 6 Δεκεμβρίου 2013 Αίθουσα MC2 11:00-11:30 Διάλεξη: Χρηματοδότηση έρευνας στην Πνευμονολογία Ομιλητής: Γεώργιος Σταθόπουλος Προεδρείο: Ι. Καλομενίδης 11:30-12:00 Διάλειμμα 12:00-13:30 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Πνευμονική υπέρταση σε νοσήματα του πνεύμονα: πώς να τη χειριστούμε; Προεδρείο: Σ. Ορφανός - Ι. Στανόπουλος Ι. Μητρούσκα: Πνευμονική υπέρταση: που βρισκόμαστε. Η. Τσαγκάρης: Πνευμονική υπέρταση στη ΧΑΠ και στην ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση. Γ. Πίτσιου: Πνευμονική υπέρταση στη χρόνια θρομβοεμβολική νόσο. Α. Ανθή: Πνευμονική υπέρταση σε αιμοσφαιρινοπάθειες. 13:30-16:00 Μεσημβρινή Διακοπή 16:00-17:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Καρκίνος 17:30-18:00 Διάλεξη: Η θέσης της χειρουργικής θωρακοσκόπησης στην πνευμονολογία σήμερα Ομιλητής: Κ. Ηλιάδης Προεδρείο: Κ. Αθανασιάδου Αίθουσα MC3 08:30-09:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Λοιμώξεις 11:30-12:00 Διάλειμμα 12:00-13:30 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Διάμεσες Πνευμονοπάθειες. Προεδρείο: Δ. Μπούρος - Σ. Παπίρης Φ. Μάναλη: Ανοσολογικός έλεγχος στις ιδιοπαθείς διάμεσες πνευμονοπάθειες. U. Costabel: Σαρκοείδωση. Ζ. Δανιήλ: Ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση και καρκίνος. Αικ. Αντωνίου: Αποφρακτική διαταραχή αερισμού στις διάχυτες πνευμονοπάθειες. 13:30-16:00 Μεσημβρινή Διακοπή 16:00-17:30 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Το εργαστήριο λειτουργικού ελέγχου αναπνοής στις εξωπνευμονικές παθήσεις. Προεδρείο: Ν. Κουλούρης - Γ. Μαθιουδάκης Α.Γ. Μαθιουδάκης: Στην καρδιακή ανεπάρκεια. Ε. Ισχάκη: Στις νευρομυικές παθήσεις. Γ. Καλτσάκας: Στις ηπατοπάθειες. Α. Παλαμίδας: Στις νεφροπάθειες. 17:30-18:00 Διάλεξη: Οξεία Αναπνευστική Ανεπάρκεια και Οξεία Πνευμονική Καρδία Ομιλητής: Δ. Γεωργόπουλος Προεδρείο: Σπ. Ζακυνθινός Σάββατο, 7 Δεκεμβρίου 2013 09:30-11:00 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Λοιμώξεις Αναπνευστικού: Νεότερα Δεδομένα. Προεδρείο: Αικ. Δημάκου - Ν. Καραγιαννίδης Αδ. Λιαπίκου: Νεότερα δεδομένα και αμφιλεγόμενα θέματα στην πνευμονία της κοινότητας. Γ. Δημόπουλος: Πρόληψη της διηθητικής πνευμονιοκοκκικής νόσου. Μ. Ντάγανου: Αντιβιωτικά στη Χ.Α.Π... στη σταθερή νόσο και στις παροξύνσεις Α. Πεφάνης: Εφαρμογή των PK/PD στη θεραπεία των λοιμώξεων από πολυανθεκτικά παθογόνα. 11:00-11:30 Διάλεξη: Αιθαλομίχλη και οι επιπτώσεις από το αναπνευστικό σύστημα Ομιλητής: Ά. Καρακατσάνη Προεδρείο: Κ. Χατζησταύρου Αμφιθέατρο Ν. Σκαλκώτας 08:30-09:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Διαταραχές Ύπνου 09:30-11:00 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Διαταραχές της Αναπνοής στον Ύπνο. Προεδρείο: Μ. Αλχανάτης - Ε. Βλαχογιάννη Π. Κυθρεώτης: Σύνδρομο υποαερισμού της παχυσαρκίας: διάγνωση και αντιμετώπιση. Σ. Σχίζα: ΧΑΠ - Βρογχικό άσθμα: αναπνοή και ύπνος. Α. Πατάκα: Διαταραχές της αναπνοής στα νευρομυικά νοσήματα και ενδείξεις θεραπείας. Χ. Μερμίγκης: Περιορισμένες καταγραφές του ύπνου στην κλινική πράξη. 8 9
Σάββατο, 7 Δεκεμβρίου 2013 Αμφιθέατρο Ν. Σκαλκώτας 11:00-11:30 Lecture: Genetics of sleep apnoea Speaker: R. Renata Chair: M. Alchanatis 11:30-12:00 Διάλειμμα 12:00-13:00 Δορυφορική Διάλεξη 13:00-13:30 Δορυφορική Διάλεξη 13:30-15:00 Δορυφορικό Συμπόσιο 15:00-16:00 Μεσημβρινή Διακοπή 16:00-17:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Διάχυτες Πνευμονοπάθειες 17:30-18:00 Lecture: Management of Sarcoidosis Speaker: U. Costabel Chair: V. Polychronopoulos 18:00-19:30 Δορυφορικό Συμπόσιο 19:30-21:00 Δορυφορικό Συμπόσιο Αίθουσα MC2 08:30-09:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Φυματίωση 09:30-11:00 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Σύγχρονα θέματα φυματιολογίας. Προεδρείο: Στ. Κωνσταντόπουλος - Κ. Κωνσταντίνου Ειρ. Γερογιάννη: Φυματίωση σε ηλικιωμένους. Σ. Καράμπελα: Δοκιμασίες Ιντερφερόνης. Που βρισκόμαστε. Απ. Παπαβασιλείου: Άτυπα μυκοβακτηρίδια. Β. Σγούντζος: Ενδοκυστική έγχυση BCG. 11:00-11:30 Διάλεξη: Εμβόλιο και Εμβολιασμός BCG. Ομιλητής: Μ. Τουμπής Προεδρείο: Κ. Ζαχαρίας 11:30-12:00 Διάλειμμα 12:00-13:30 Συζήτηση Αναρτημένων Ανακοινώσεων 13:30-16:00 Μεσημβρινή Διακοπή 16:00-17:30 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Το αύριο στον καρκίνο του πνεύμονα. Προεδρείο: Φ. Βλαστός - Α. Ράπτη Λ. Ζέλλος: Νεότερες χειρουργικές τεχνικές στον καρκίνο του πνεύμονα. Ι. Γκιόζος: EGFR status στον πρώιμο καρκίνο του πνεύμονα. Α. Χαρπίδου: Αντοχή στις στοχευμένες θεραπείες. Ν. Κερενίδου: Ανοσοθεραπεία στον καρκίνο του πνεύμονα. 17:30-18:00 Δορυφορική Διάλεξη Αίθουσα MC3 08:30-09:30 Προφορικές Ανακοινώσεις Θέμα: Άσθμα 09:30-11:00 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Άσθμα: Φαινότυποι με διαφορετική διαχείριση. Προεδρείο: Δ. Γκιουλέκας - Ν. Γεωργάτου Γ. Χειλάς: Άσθμα στους ηλικιωμένους. Α. Φλώρου: Άσθμα και άθληση. Κ. Πρίφτης: Άσθμα και ατοπία. Λ. Ζέρβας: Ο ασθενής με άσθμα και συν-νοσηρότητες. 11:00-11:30 Διάλεξη: Κυστική Ίνωση. Μετάβαση από την παιδική στην ενήλικη ζωή. Ομιλητής: Α. Καδίτης Προεδρείο: Η. Ιγλέζος 10 11
Σάββατο, 7 Δεκεμβρίου 2013 Αίθουσα MC3 11:30-12:00 Διάλειμμα 12:00-13:30 Συζήτηση Αναρτημένων Ανακοινώσεων 13:30-16:00 Μεσημβρινή Διακοπή 16:00-17:30 Στρογγυλό Τραπέζι Θέμα: Το κάπνισμα μια χρόνια νόσος κατά WHO. Προεδρείο: Π. Πατάκα - Χρ. Γκράτσιου Σ. Τσικρικά: Το κάπνισμα ως χρόνια νόσος. Ι. Μητρούσκα: Διεθνείς Οδηγίες για τη διακοπή καπνίσματος. Π. Κατσαούνου: Φαρμακευτική αγωγή για τη διακοπή καπνίσματος. 17:30-18:00 Διάλεξη: Έρευνα στην πνευμονολογία και σύνδεση με τη βιομηχανία Ομιλητής: Ν. Σιαφάκας Προεδρείο: Κ. Σπυρόπουλος Κλινικά Φροντιστήρια Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 Αίθουσα MC2 IPF and Sleep: Common pathways and implications in therapy Endorsed by the European Respiratory Society Organizers: ERS 1.05 ILD Group: V. Poletti, K. Antoniou Working Group of Sleep Disorders of Hellenic Thoracic Society: S.Schiza, Ch. Mermigkis Working Group of ILD of Hellenic Thoracic Society: Z.Daniil, K. Antoniou 09:00-09:15 Welcome V. Poletti, President of ERS, ILD Group K.Gourgouliannis, President of Hellenic Thoracic Society E.Clini, Head of the ERS Clinical Assembly 09:15-10:00 Opening Session Chairs: Z.Daniil, D.Papakosta, N. Tzanakis S. Schiza: Diagnosis of Sleep Disordered Breathing: Things we need to know V. Poletti: Clinical Phenotypes in Idiopathic Pulmonary Fibrosis 10:00-11:30 Filling the gap between physiology and clinical practice Chairs: S. Constantopoulos, M. Alchanatis, E. Clini V. Polychronopoulos: Lung mechanics and breathing patterns in IPF during wakefulness and sleep L. Kolilekas: Nocturnal oxygen desaturation in IPF: Predictive factors and clinical significance P. Steiropoulos: Sleep architecture alterations and their clinical significance in IPF S.Harari: Pathophysiology of pulmonary vasculature in IPF and Sleep Disorders: The role of pulmonary hypertension 11:30-12:00 Coffee break 12:00-13:30 Common Links in Pathogenesis Chairs: V. Poletti, N.M. Siafakas, D.A. Spandidos D. Bouros: Pathogenesis of IPF: an overview G. Sourvinos: Epigenetic and microrna signatures in IPF E. Tzortzaki: The role of oxidative stress: a common link? K. Antoniou: IPF comorbidities and their potential relevance to OSA 13:30-14:30 Lunch break 14:30-16:00 Sleep Disorders and IPF: Thinking outside of the Lung Chairs: Sp. Zakynthinos, S. Harari, P. Argyropoulou - Pataka E. Manali: OSAS in IPF: A new overlap syndrome? Z. Daniil: Search of biomarkers in OSA and IPFs: an emerging role G. Margaritopoulos: Sleep disturbances in Connective Tissue Disorders Y. Koutsourelakis: The role of nose in OSA: Novel insights 12 13
Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 Αίθουσα MC2 16:00-16:30 Coffee break 16:30-18:00 Treatment of Sleep Disorders in ILD Chairs: D. Bouros, S. Papiris, V. Poletti U. Costabel: IPF: From clinical trial to real-life treatment: the emerging role of pirfenidone C. Mermigkis: CPAP treatment in IPF: beyond medical treatment E. Renzoni: Indications for nocturnal oxygen therapy in IPF E. Clini: The role of rehabiliatation in IPF 18:00-18:30 Closing Remarks Chairs: K. Antoniou, S. Schiza C. Mermigkis: Areas of research need in IPF and Sleep Αίθουσα MC3 Εργοσπιρομετρία & Αποκατάσταση στη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια Συνδιοργανούμενο από Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία (ΕΠΕ) & Ελληνική Εταιρία Εργοσπιρομετρίας, Άσκησης & Αποκατάστασης (ΕΛΕΡΓΑ) 09:00-10:15 Εργοσπιρομετρία στη ΧΑΠ - Θεωρία Προεδρείο: Σ. Νανάς, Ν. Γελαδάς, Ι. Στανόπουλος Φυσιολογία της άσκησης Α. Φιλίππου Μηχανισμοί δύσπνοιας & μειωμένης ικανότητας άσκησης στη ΧΑΠ Ε. Κοσμάς Αναπνευστική λειτουργία στη διάρκεια άσκησης σε υγιείς & σε ασθενείς με ΧΑΠ Β. Γεροβασίλη Κλινικά παραδείγματα εργοσπιρομετρίας στη ΧΑΠ Β. Γεροβασίλη, Μ. Κουτρουμπή, Ε. Κοσμάς 10:00-10:15 Συζήτηση 10:15-11:15 Εργοσπιρομετρία στη ΧΑΠ - Πρακτική άσκηση Προεδρείο: Μ. Μαριδάκη, Α. Δρίτσας Σχολιαστές: Σ. Δημόπουλος, Α. Τασούλης, Μ. Κουτρουμπή, Ε. Κοσμάς Τεχνικός: Γυφτόπουλος Σ. 11:.15-11:30 Διάλειμμα 11:30-13:45 Αποκατάσταση στη ΧΑΠ - Θεωρία Προεδρείο: Ν. Κουλούρης, Ε. Κοσμάς, Ι. Στανόπουλος Συστατικά προγράμματος αποκατάστασης, αξιολόγηση ασθενών και η σημασία της συμμόρφωσης Σ. Ντουμίτρου Aερόβια άσκηση & μυϊκή ενδυνάμωση Ε. Καρατζάνος Αναπνευστική Φυσικοθεραπεία Α. Κοκολιός Άσκηση αναπνευστικών μυών Ι. Λαουτάρης Ψυχολογική αξιολόγηση & υποστήριξη Α. Τσελέμπης The unquestionable benefits of pulmonary rehabilitation in COPD Ε. Clini 13:25-13:45 Συζήτηση 13:45-14:00 Διάλειμμα 14:00-15:00 Αποκατάσταση στη ΧΑΠ - Πρακτική άσκηση Προεδρείο: Σ. Τοκμακίδης, Σ. Νανάς Σχολιαστές: Ε. Καρατζάνος, Μ. Κουτρουμπή, Α. Κοκολιός, Ι. Λαουτάρης Τεχνικός: Σ. Γυφτόπουλος 1. Αερόβια άσκηση (ποδήλατο, δαπεδοεργόμετρο) 2. Μυϊκή ενδυνάμωση (πολύόργανο, εργόμετρο άνω άκρων) 3. Αναπν. Φυσικοθεραπεία, Ασκηση αναπν. Μυών 15:00-15:15 Τα οφέλη του ασθενούς με ΧΑΠ από την αποκατάσταση - Ομιλία ασθενούς 15:15-15:30 Η Ελληνική Εταιρία Εργοσπιρομετρίας, Άσκησης & Αποκατάστασης (ΕΛΕΡΓΑ) - Α. Δρίτσας Αμφιθέατρο Ν. Σκαλκώτας Διακοπή Καπνίσματος Υπεύθυνοι: Π.Κατσαούνου-Μ.Πατενταλάκης Συντονιστές: 09:00-09:20 Θέσεις της ERS Χ. Γκράτσιου Π. Αργυροπούλου Πατάκα - Π. Κατσαούνου 14 15
Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 Αμφιθέατρο Ν. Σκαλκώτας 09:20-09:40 Τσιγάρο και νομοθεσία Ι. Νικολούτσου 09:40-10:00 Ηλεκτρονικό τσιγάρο Δ. Βαρδαβάς 10:00-10:20 Κάπνισμα. Μια πηγή αερίων και ρύπων από καύση Ε. Ζέρβας 10:20-10:40 Συνέπειες παθητικού καπνίσματος Χ.Χατζόγλου 10:40-11:00 Παθητικό κάπνισμα και παιδιά Μ. Τσικρικά 11:00-11:30 Διάλειμμα Συντονιστές: Χ. Γκράτσιου -Μ. Πατενταλάκης 11:30-11:50 Μηχανισμοί εξάρτησης. Νευροβιολογία - Εξάρτηση από τη νικοτίνη Z. Νταΐφώτη 11:50-12:10 Στάδια αλλαγής. Κατανόηση αντιστάσεων Α. Τσούτσα 12:10-12:40 Στρατηγικές παρεμβάσεις για αλλαγή συμπεριφοράς καπνιστών Π. Αργυροπούλου-Πατάκα 12:40-13:20 Φαρμακευτική αγωγή Ι. Μιτρούσκα 13:20-13:40 Ευεργετικά αποτελέσματα της διακοπής του καπνίσματος Α. Φλώρου 13:40-14:00 Στρατολόγηση. Βοηθώντας τον καπνιστή να κόψει το κάπνισμα Μ. Πατενταλάκης 14:00-15:00 Διάλειμμα Συντονιστές: Π.Αργυροπούλου Πατάκα - Π.Κατσαούνου - Μ.Πατενταλάκης- Ι.Μιτρούσκα, Χ.Γκράτσιου 16:00-16:20 Σε ασθενείς με ΣΑΥ Α. Πατάκα 16:20-16:40 Σε ψυχιατρικούς ασθενείς Δ. Φωτόπουλος 16:40-17:00 Σε ασθενείς με άλλα νοσήματα Ε. Ισχάκη 17:00-17:30 Εκτροπή και Υποτροπή. Πρόληψη και αντιμετώπιση Μ. Τουμπής 17:30-17:50 Ιστοσελίδα διακοπής του καπνίσματος Γ. Ζίχναλης 18:00-18:45 Θεατρική παράσταση Λυκείου Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης «Η δίκη του Καπνού Φουμάρη» Δ. Μπουσίου Κεντρικό Αμφιθέατρο ΝΝΘΑ «Η Σωτηρία» 4 ο Σεμινάριο Θωρακικού Υπερήχου 09.00 Εισαγωγή I. Καλομενίδης 09.05 Σύνοψη της φυσικής των υπερήχων Σ. Τσαντής 09.30 Thoracic ultrasound in practice N. Rahman 10.15 Ultrasound equipment - familiarization with the controls N. Rahman 10.45 Διάλειμμα καφέ 11.00 Workshop - πρακτική άσκηση σε προπλάσματα και ασθενείς N. Rahman, Χ. Μόσχος, I. Καλομενίδης, K. Κοντογιάννη, I. Ψαλλίδας 13.30 Ελαφρύ γεύμα Κάπνισμα και διακοπή του σε ειδικές ομάδες ασθενών 15:00-15:20 Σε ασθενείς με ΧΑΠ Γ. Χειλάς 15:20-15:40 Σε καρδιολογικούς ασθενείς Γ. Γκούμας 15:40-16:00 Σε ασθενείς με άσθμα Β. Κατσαούνου 14.15 Κλινική εφαρμογή του υπερήχου από τον πνευμονολόγο. Πρακτικές συμβουλές Χ. Μόσχος 14.45 Κουίζ Κ. Κοντογιάννη, Χ. Μόσχος 15.30 Λήξη Χ. Μόσχος, Ι. Καλομενίδης 16 17
Πληροφορίες Επιστημονικού Προγράμματος Το επιστημονικό πρόγραμμα του Συνεδρίου αποτελείται από Διαλέξεις Ελλήνων και ξένων διακεκριμένων ομιλητών, Στρογγυλά Τραπέζια επίκαιρης θεματολογίας, συνεδρίες Προφορικών και Αναρτημένων Ανακοινώσεων, Δορυφορικά Συμπόσια, Διαλέξεις και Επιστημονικές Ανακοινώσεις. Συνεδρίες Επιστημονικού Προγράμματος Όλες οι συνεδριακές αίθουσες θα είναι εξοπλισμένες με laptop, video data projector, οθόνη και laser pointer. Διαφανοσκόπια ή προβολείς slides δε θα είναι διαθέσιμα. Όλοι οι Ομιλητές / Εισηγητές παρακαλούνται να χρησιμοποιήσουν USB stick ή CDROM για τις παρουσιάσεις τους. Υλικό σε δισκέτες και προσωπικοί υπολογιστές δε θα είναι αποδεκτά. Όλες οι παρουσιάσεις θα πρέπει να παραδίδονται στο Γραφείο Εξυπηρέτησης Ομιλητών, τουλάχιστον μια ώρα πριν την έναρξη της παρουσίασης. Όλοι οι τύποι MS PowerPoint είναι αποδεκτοί εκτός από Mac. Επιστημονικές Ανακοινώσεις Η παρουσίαση των εργασιών θα γίνει υπό τη μορφή Προφορικών Ανακοινώσεων ή Ηλεκτρονικών Αναρτημένων Ανακοινώσεων (e-posters). Προφορικές Ανακοινώσεις Για την παρουσίαση της εργασίας τους, οι συγγραφείς θα έχουν στη διάθεσή τους τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό. Ηλεκτρονικές Αναρτημένες Ανακοινώσεις (e-posters) Στο χώρο διεξαγωγής του Συνεδρίου θα υπάρχει χώρος για τις Αναρτημένες Ανακοινώσεις, οι οποίες θα παρουσιαστούν ηλεκτρονικά. Αναλυτικές οδηγίες για τον τρόπο υποβολής των e-posters θα ανακοινωθούν στους συγγραφείς των οποίων η εργασία εγκρίθηκε να παρουσιαστεί ως e-poster. Βραβεύσεις Εργασιών - Έπαινοι Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία θα απονείμει: Τρία βραβεία στις καλύτερες εργασίες, που δημοσιεύτηκαν σε διεθνή περιοδικά κατά την περίοδο από 1 η Νοεμβρίου 2012 έως 31 η Οκτωβρίου 2013. Τα βραβεία θα απονεμηθούν κατά την Τελετή Έναρξης του Συνεδρίου την Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2013 και θα συνοδεύονται με χρηματικό ποσό, ως εξής: 1 ο Βραβείο 1.200 2 ο Βραβείο 800 3 ο Βραβείο 500 Τρία βραβεία για τις καλύτερες Προφορικές και Αναρτημένες Ανακοίνωσεις, που παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο. Τα βραβεία θα απονεμηθούν κατά την Τελετή Λήξης του Συνεδρίου το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2013 και θα συνοδεύονται με χρηματικό ποσό, ως εξής: Γενικές Πληροφορίες Ημερομηνίες Διεξαγωγής Συνεδρίου 5-7 Δεκεμβρίου 2013 Τόπος Διεξαγωγής Συνεδρίου Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, 115 21 Αθήνα Tηλ: (+30) 210-7282000 Φαξ: (+30) 210-7290174 E-mail: maicc@megaron.gr URL: www.maicc.gr Συνεδριακές Αίθουσες: Εκθεσιακός Χώρος: Χώρος Ηλεκτρονικών Αναρτημένων Ανακοινώσεων (e-posters): Ν. Σκαλκώτας, MC2, MC3 Foyer Ν. Σκαλκώτας Foyer Ν. Σκαλκώτας Κάρτες Διαπίστευσης Συνέδρων Οι κάρτες Συνέδρων (badges) θα παραδίδονται από τη Γραμματεία του Συνεδρίου και θα είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ για την πρόσβαση τόσο στις Επιστημονικές Συνεδρίες, όσο και στον Εκθεσιακό χώρο, καθ όλη τη διάρκεια του Συνεδρίου. Οι κάρτες θα φέρουν γραμμωτό κώδικα (barcode), ώστε να ελέγχεται η είσοδος στις Συνεδριακές αίθουσες. Η συνολική ώρα παρακολούθησης του Επιστημονικού προγράμματος του Συνεδρίου θα αποτελεί το βασικό κριτήριο τόσο για τη διάθεση των μορίων, όσο και των Πιστοποιητικών Παρακολούθησης, βάσει της νέας εγκυκλίου του ΕΟΦ. Η καταμέτρηση του χρόνου παρακολούθησης θα γίνεται με τη χρήση αναγνωστών γραμμωτού κώδικα (barcode scanners) στις κάρτες των Συνέδρων. Μοριοδότηση Συνεδρίου Το επιστημονικό πρόγραμμα του Συνεδρίου μοριοδοτείται από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ), ο οποίος είναι ο επίσημος φορέας για τη μοριοδότηση, μετά την υπογραφή σχετικής σύμβασης με την U.E.M.S. Έκθεση Στο πλαίσιο του Συνεδρίου θα λειτουργεί Έκθεση με φαρμακευτικά προϊόντα και ιατρικό εξοπλισμό. Διαμονή Για τη διαμονή των Συνέδρων έχουν εξασφαλιστεί δωμάτια σε κοντινά του Συνεδριακού Κέντρου ξενοδοχεία σε προνομιακές τιμές. Ξενοδοχείο Κατηγορία Μονόκλινο Δωμάτιο Δίκλινο Δωμάτιο 1ο Βραβείο 500 2ο Βραβείο 300 3ο Βραβείο 200 Παράλληλα, θα απονεμηθούν έπαινοι για τις καλύτερες Προφορικές και Αναρτημένες Ανακοινώσεις ανά αντικείμενο Ομάδας Εργασίας. Hilton Athens Divani Caravel Golden Age Airotel Alexandros 5* 5* 4* 4* 180 140 72 60 180 155 72 60 Οι παραπάνω τιμές είναι ανά δωμάτιο, ανά διανυκτέρευση και περιλαμβάνουν πρωινό και φόρους 18 19
Όροι Πληρωμής & Ακυρωτική Πολιτική Διαμονής Απαιτείται ελάχιστος αριθμός δυο διανυκτερεύσεων Η εξόφληση του συνολικού κόστους της διαμονής είναι απαραίτητη για την επιβεβαιωση της διαμονής. Για οποιαδήποτε γραπτή ακύρωση διαμονής, η οποία θα κατατίθεται έως τις 20 Σεπτεμβρίου του 2013, η προκαταβολή μιας διανυκτέρευσης θα παρακρατείται ως ακυρωτικά. Μετά από αυτή την ημερομηνία δε θα είναι εφικτές οι επιστροφές. Εγγραφές Οι φόρμες εγγραφής θα πρέπει να συμπληρωθούν και να αποσταλούν μαζί με την απόδειξη πληρωμής το αργότερο έως τις 29 Νοεμβρίου 2013 στην Εταιρεία Οργάνωσης Συνεδρίου AFEA S.A., με fax στο 210 3643511 ή ηλεκτρονικά μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του Συνεδρίου: www.22pneumo2013.gr Ακυρωτική Πολιτική Για την επιβεβαίωση της εγγραφής απαιτείται η εξόφληση του συνολικού ποσού. Σε περίπτωση γραπτής ακύρωσης της εγγραφής, μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου 2013, παρακρατείται το 50% του καταβληθέντος ποσού. Μετά την ημερομηνία αυτή δεν είναι δυνατή η επιστροφή χρημάτων. Tρόποι Πληρωμής Με κατάθεση στον παρακάτω τραπεζικό λογαριασμό: ΕUROBANK / IBAN - Account: GR68 0260 2480 0001 0020 0223392 Όνομα Δικαιούχου: AFEA TRAVEL & TOURISM Με χρέωση πιστωτικής κάρτας Οι εγγραφές θα επιβεβαιώνονται γραπτά στον ενδιαφερόμενο εφόσον παραληφθούν τα παραπάνω δικαιολογητικά. Εγγραφές θα γίνονται και on site στη Γραμματεία του Συνεδρίου, η οποία θα λειτουργεί στο Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών, καθ όλη τη διάρκεια του Συνεδρίου. Δικαίωμα Συμμετοχής Κατηγορίες Συμμετεχόντων Ειδικευμένοι ιατροί Ειδικευόμενοι Νοσηλευτές / Τεχνολόγοι Φοιτητές* Εγγραφές από 16/09/2013 έως 7/12/2013 200 200 100 50 Το κόστος εγγραφής δεν περιλαμβάνει Φ.Π.Α 23% *Για την επιβεβαίωση της εγγραφής των Φοιτητών απαιτείται η αποστολή αντιγράφου της φοιτητικής ταυτότητας. Παράλληλα οι Φοιτητές παρακαλούνται να επιδείξουν την ταυτότητά τους και στη Γραμματεία του Συνεδρίου κατά την παραλαβή του badge και του υλικού τους. Τα έξοδα εγγραφής των Συνέδρων (Ειδικευμένων, Ειδικευομένων, Νοσηλευτών και Τεχνολόγων) περιλαμβάνουν: Παρακολούθηση του Επιστημονικού Προγράμματος, Πρόσβαση στην έκθεση, Συμμετοχή στην Εναρκτήρια Τελετή του Συνεδρίου και στη Δεξίωση Υποδοχής, Υλικό Συνεδρίου, Πιστοποιητικό Συμμετοχής, Συμμετοχή στα διαλείμματα καφέ. Τα έξοδα Εγγραφής των Φοιτητών περιλαμβάνουν: Παρακολούθηση του Επιστημονικού Προγράμματος, Πρόσβαση στην έκθεση, Συμμετοχή στην Εναρκτήρια Τελετή του Συνεδρίου και στη Δεξίωση Υποδοχής, Συνοπτικό Πρόγραμμα, Πιστοποιητικό Συμμετοχής, Συμμετοχή στα διαλείμματα καφέ. 20 21
Χορηγοί ΧΟΡΗΓΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ 22 23
Επιστημονικός Φορέας Διοργάνωσης Συνεδρίου Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία Ν.Ν.Θ.Α. Η Σωτηρία Λ. Μεσογείων 152, 115 27 Αθήνα Τηλέφωνο - Fax: 210 7487723 Email: htsinfo@hts.org.gr URL: www.hts.org.gr Εταιρεία Οργάνωσης Συνεδρίου Professional Congress Organizer (PCO) Λυκαβηττού 39-41, 10672 Αθήνα Τηλ: +30 210 3668852-853-854 Fax: +30 210 3643511 Email: congress@afea.gr URL: www.afea.gr Επικοινωνία Συνεδρίου E-mail Συνεδρίου: info@22pneumo2013.gr Website Συνεδρίου: www.22pneumo2013.gr