ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή 1.0. Επισκόπηση 1.1. Δίκτυα υπολογιστών 1.2. Πρωτόκολλα δικτύων υπολογιστών 1.3. Το πρόβλημα της διαχείρισης 1.4. Μοντέλα και πρότυπα διαχείρισης 1.5. Τρόποι διακίνησης πληροφοριών διαχείρισης 1.6. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 2 Τα Πρωτόκολλα TCP/IP 2.0. Εισαγωγή στα πρωτόκολλα TCP/IP και το INTERNET 2.1. Μέσα μετάδοσης, φυσικές διευθύνσεις 2.2. Το πρωτόκολλο IP 2.2.1. Κατακερματισμός και επανασύνδεση (Fragmentation and reassembly) 2.2.2. IP-διευθύνσεις 2.2.3. Η διευθέτηση των υποδικτύων 2.2.4. Το πρωτόκολλο ICMP 2.3. Δρομολόγηση 2.3.1. Αυτόνομα Συστήματα 2.3.2. Address Resolution Protocol (ARP) - Reverse Address Resolution Protocol (RARP) 2.3.3. Interior Gateway Protocols (IGP): RIP - OSPF. Παραδείγματα 2.3.4. Exterior Gateway Protocol (EGP) 2.3.5. Αλγόριθμοι εύρεσης ελαχίστων δρόμων: Bellman-Ford, Dijkstra, Floyd-Warshall. Παραδείγματα 2.4. Πρωτόκολλα επιπέδου μεταφοράς 2.4.1. Το πρωτόκολλο TCP 2.4.1.1. Αξιόπιστη υπηρεσία μεταφοράς - stream 2.4.1.2. Η λειτουργία του πρωτοκόλλου 2.4.2. Το πρωτόκολλο UDP 2.5. Εφαρμογές TCP/IP 2.6. Προγραμματισμός με sockets στο Unix. Παραδείγματα 2.7. Ασκήσεις 2.8. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 3 Το Μοντέλο Αναφοράς OSI 3.0. Εισαγωγή 3.1. Το μοντέλο αναφοράς πρωτοκόλλων OSI του ISO v
3.2. Εισαγωγή στα επίπεδα OSI 3.3. Περιγραφή των επιπέδων 3.3.1. Επίπεδο Εφαρμογής 3.3.2. Επίπεδο Παρουσίασης 3.3.3. Επίπεδο Συνόδου 3.3.4. Επίπεδο Μεταφοράς 3.3.5. Επίπεδο Δικτύου 3.3.6. Επίπεδο Σύνδεσης Δεδομένων 3.3.7. Φυσικό Επίπεδο 3.4. Διαφορές με τα πρωτόκολλα TCP/IP 3.5. Ειδικά στοιχεία υπηρεσίας στο επίπεδο εφαρμογής: FTAM, MHS 3.6. Περιβάλλον ανάπτυξης εφαρμογών ISO/OSI και TCP/IP, ISODE 3.7. Ασκήσεις 3.8. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 4 Πρότυπα και Πρωτόκολλα Διαχείρισης Δικτύων TCP/IP 4.0. Εισαγωγή 4.1. Μοντέλο διαχείρισης δικτύων 4.1.1. Διαχειριζόμενοι κόμβοι (agents) 4.1.2. Σταθμοί διαχείρισης δικτύων (managers) 4.1.3. Πρωτόκολλα διαχείρισης δικτύων 4.1.4. Διαχείριση με πληρεξούσιους κόμβους (proxy agents) 4.2. Διαχείριση δικτύων TCP/IP 4.3. Το πρωτόκολλο SNMP 4.4. Δομή και αποθήκευση της διαχειριζόμενης πληροφορίας: SMI και MIB 4.5. Δυνατές λειτουργίες στη διαχειριζόμενη πληροφορία. Μορφή και σημασία των ανταλλασσομένων μηνυμάτων 4.6. Σύνταξη και κωδικοποίηση πληροφορίας (ASN.1 και BER) 4.7. Υλοποίηση λειτουργιών διαχείρισης με βάση το SNMP 4.7.1. Παρουσίαση της τοπολογίας του δικτύου 4.7.2. Παρακολούθηση της απόδοσης του δικτύου 4.7.3. Άλλες ενδείξεις 4.8. Διαχείριση Επιδόσεων (Performance Management) 4.8.1. Υπολογισμός χρησιμοποίησης τμημάτων/συνδέσμων του δικτύου 4.8.2. Διαχείριση καταστάσεων συμφόρησης 4.8.3. Υπολογισμός ρυθμών και ποσοστών σφαλμάτων 4.8.4. Αναγνώριση προτύπων για το φορτίο στο δίκτυο 4.9. Ασφάλεια: απειλές και μηχανισμοί 4.10. Remote Network Monitoring (RMON) 4.10.1. Βασικές έννοιες 4.10.2. RMON MIB 4.11. Το πρωτόκολλο SNMPv2 (SNMP-version 2) 4.11.1. Εισαγωγή vi
4.11.2. Δομή της Πληροφορίας Διαχείρισης 4.11.3. Λειτουργίες του Πρωτοκόλλου 4.11.4. SNMPv2 MIB 4.11.5. Manager-to-Manager MIB 4.11.6. Συνύπαρξη με το SNMP 4.11.7. SNMPv2: Ασφάλεια 4.12. Ασκήσεις 4.13. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 5 Διαχείριση OSI 5.0. Εισαγωγή στη διαχείριση OSI 5.1. Διαχείριση δικτύων βασισμένη στο πρότυπο OSI 5.1.1. Πρότυπα Διαχείρισης OSI 5.2.1.1. Αρχιτεκτονική και Δομή 5.2.1.2. Μεταφορά της Πληροφορίας Διαχείρισης 5.2.1.3. Δομή της Πληροφορίας Διαχείρισης 5.2.1.4. Λειτουργίες Διαχείρισης Συστημάτων 5.1.2. Περιοχές Λειτουργιών Διαχείρισης OSI 5.1.2.1. Διαχείριση Σφαλμάτων (Fault Management) 5.1.2.2. Λογιστική Διαχείριση (Accounting Management) 5.1.2.3. Διαχείριση Διάρθρωσης (Configuration Management) 5.1.2.4. Διαχείριση Επιδόσεων (Performance Management) 5.1.2.5. Διαχείριση Ασφάλειας (Security Management) 5.2. Διαχείριση Συστημάτων 5.2.1. Μοντέλο Διαχείρισης Συστημάτων 5.2.1.1. Θέματα Πληροφορίας 5.2.1.2. Λειτουργικές Πλευρές 5.2.1.3. Θέματα OSI Επικοινωνιών 5.2.1.4. Οργανωτικές Πλευρές 5.3. Τα πρωτόκολλα CMIP/CMIS 5.3.1. Common Management Information Service 5.3.2. Common Management Information Protocol 5.4. Βάση Πληροφορίας Διαχείρισης OSI (OSI-MIB) 5.4.1. Μοντέλο Πληροφορίας Διαχείρισης 5.4.2. Ορισμός της Πληροφορίας Διαχείρισης 5.4.3. GDMO (Guidelines for the Definition of Managed Objects) 5.4.4. Πρακτικά ζητήματα 5.5. Περιγραφή των λειτουργιών διαχείρισης συστημάτων 5.6. Το όφελος από μια τυποποιημένη στοίβα πρωτοκόλλων 5.7. Σύγκριση μεταξύ των SNMP και CMIP 5.8. Το πρωτόκολλο CMOT 5.9. Ασκήσεις 5.10. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 6 Διαχείριση Χαμηλών Επιπέδων vii
6.0. Εισαγωγή 6.1. Διαχείριση φυσικού επιπέδου και επιπέδου MAC 6.1.1. Συστήματα διαχείρισης γραμμών (Cable Management Systems) 6.1.2. Μηχανές διάγνωσης προβλημάτων (Diagnostic Devices) 6.1.3. Εφαρμογές των παραπάνω συστημάτων 6.1.4. Δυνατότητες της MIB II για διαχείριση χαμηλών επιπέδων 6.2. Διαχείριση διαμορφωτών (τέστ βρόχου) 6.3. Θέματα διαχείρισης δημόσιων και ιδιωτικών δικτύων X.25 6.4. HELLASPAC 6.5. Ευφυείς πολυπλέκτες. Ιδιωτικά λογικά δίκτυα: HELLASCOM 6.6. ISDN - Διαχείριση του ISDN 6.7. Ασκήσεις 6.8. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 7 Γέφυρες και Δρομολογητές 7.0. Εισαγωγή 7.1. Τοπικά δίκτυα 7.2. Τα πρότυπα 802.Χ της IEEE 7.2.1. Το επίπεδο ελέγχου προσπέλασης του μέσου (MAC) 7.2.2. Το επίπεδο ελέγχου λογικών συνδέσεων (LLC) 7.3. Η ανάγκη για διασυνδεδεμένα τοπικά δίκτυα 7.4. Γέφυρες. Δρομολόγηση στο επίπεδο MAC 7.5. Διαφανείς γέφυρες 7.5.1. Η λειτουργία ενημέρωσης της γέφυρας 7.5.2. Ο αλγόριθμος επικαλύπτοντος δένδρου (Spanning Tree Algorithm) 7.5.3. Συντονισμός της τοπολογίας 7.5.4. Παράδειγμα 7.5.5. Απομακρυσμένες γέφυρες (Remote Bridges) 7.6. Δρομολόγηση πηγής (Source Routing). Παράδειγμα 7.7. Σύγκριση μεταξύ διαφανών γεφυρών και γεφυρών δρομολόγησης πηγής 7.8. Η γεφύρωση διαφορετικών δικτύων 7.9. Θέματα διαχείρισης γεφυρών 7.10. Δρομολογητές (Routers), σύγκριση με τις γέφυρες 7.11. Ασκήσεις 7.12. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 8 Αρχιτεκτονικές και Ανάπτυξη Συστημάτων Διαχείρισης 8.0. Εισαγωγή 8.1. Γενικά χαρακτηριστικά ενός ΣΔΔ 8.2. Αρχιτεκτονικές ΣΔΔ 8.2.1. Κεντροποιημένο ΣΔΔ viii
8.2.2. Κατανεμημένο ΣΔΔ 8.2.3. Ιεραρχικό ΣΔΔ 8.2.4. Δικτυωμένο ΣΔΔ 8.3. Συμμόρφωση με τα πρότυπα - Απαιτήσεις ενός ΣΔΔ 8.4. Αντικειμενοστραφής φιλοσοφία και διαχείριση δικτύων 8.4.1. Τι είναι η αντικειμενοστραφής φιλοσοφία 8.4.2. Αντικείμενα και ΜΙΒ 8.4.2.1. SNMP MIB 8.4.2.2. CMIP MIB 8.4.3. Εφαρμογή σε ΣΔΔ 8.4.4. Πρότυπα - Τυποποιήσεις 8.5. Ανάπτυξη του λογισμικού ενός ΣΔΔ 8.6. Έμπειρα συστημάτα 8.6.1. Έμπειρα συστήματα και διαχείριση δικτύων 8.6.2. Τι κάνει ένα έμπειρο σύστημα 8.6.3. Κατηγορίες έμπειρων συστημάτων 8.6.4. Στοιχεία που αποτελούν το έμπειρο σύστημα 8.6.5. Υλοποίηση εμπείρων συστημάτων 8.7 Ασκήσεις 8.8 Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 9 Ενοποιημένη Διαχείριση 9.0. Εισαγωγή 9.1. Χαρακτηριστικά των συστημάτων ενοποιημένης διαχείρισης 9.2. Η αρχιτεκτονική Unified Network Management Architecture (UNMA) 9.2.1. Μια γενική άποψη της αρχιτεκτονικής 9.2.2. To Network Management Protocol (NMP) 9.2.3. Προσαρμοστικότητα της αρχιτεκτονικής UNMA 9.2.4. Προϊόντα και υπηρεσίες βασιζόμενα στην UNMA αρχιτεκτονική 9.3. Η αρχιτεκτονική Enterprise Management Architecture (EMA) 9.3.1. Περιγραφή της αρχιτεκτονικής EMA 9.3.2. Διαχειριστικά προϊόντα της DEC 9.4. Η αρχιτεκτονική NetView 9.4.1. Xαρακτηριστικά του NetView 9.4.2. NetView Tools 9.5. To περιβάλλον διαχείρισης OpenView 9.5.1. Γενικά χαρακτηριστικά 9.5.2. Η δομή του OpenView 9.5.3. Κατανεμημένο περιβάλλον διαχείρισης (Distributed Management Enviroment) 9.6. Ολοκληρωμένη διαχείριση ετερογενών συστημάτων 9.7. Ασκήσεις 9.8. Βιβλιογραφία ix
Κεφάλαιο 10 Δίκτυο Διαχείρισης Τηλεπικοινωνιών - Telecommunications Management Network (ΤΜΝ) 10.0. Εισαγωγή 10.1. Διαχείριση τηλεπικοινωνιακών δικτύων υψηλής ταχύτητας. Τα TΜΝ πρότυπα στο Κοινοτικό Πρόγραμμα RACE 10.2. Λειτουργικό μοντέλο του ΤΜΝ 10.3. Σημεία αναφοράς (Reference Points) 10.4. Φυσική Αρχιτεκτονική του TMN και σημεία διασύνδεσης 10.5. Λειτουργική δομή ενός Operations System 10.6. Βάση Πληροφορίας Διαχείρισης 10.7. Φυσική Αρχιτεκτονική του ΤΜΝ 10.8. Βιβλιογραφία Κεφάλαιο 11 Παράδειγμα Διαχειριστικού Συστήματος: Το Σύστημα CNMS 11.0. Εισαγωγή 11.1. Η δομή του διαχειριστικού συστήματος CNMS 11.2. Υλοποίηση της οντότητας διασύνδεσης με το δίκτυο 11.3. Συμπεράσματα 11.4. Παράδειγμα χρήσης : Το δίκτυο του ΕΜΠ 11.5. Βιβλιογραφία Γενική Βιβλιογραφία Παράρτημα Α Το Περιβάλλον Διαχείρισης του Carnegie Mellon University (CMU) Παράρτημα B MIB II (RFC 1213) x