Κατανεµηµένασυστήµατα ονοµασίας

Κατανεµηµένασυστήµατα ονοµασίας Ονόµατα και αναγνωριστικά Χώροι ονοµάτων Ανάλυση ονοµάτων Συγχώνευση χώρων ονοµάτων Υπηρεσία ονοµασίας DNS Υπηρεσία ευρετηρίου X.500 Υπηρεσίες ευρετηρίου AD και NDS Υπηρεσίες εντοπισµού Πανεκποµπή και πολυεκποµπή είκτες προώθησης Οικιακή τοποθεσία Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-1

Ονόµατακαι αναγνωριστικά Οντότητα: στοιχείο στο οποίο γίνεται αναφορά Μηχανή, διεργασία, χρήστης, αρχείο, συσκευή Όνοµα οντότητας: ακολουθία χαρακτήρων Χρησιµοποιείται για αναφορά στην οντότητα Οδηγεί σε κάποιο σηµείο πρόσβασης Τελικός στόχος η εκτέλεση λειτουργιών ιεύθυνση: όνοµα ενός σηµείου πρόσβασης Κάθε σηµείο πρόσβασης έχει διαφορετική διεύθυνση Μία οντότητα µπορεί να έχει πολλές διευθύνσεις Παράδειγµα: διεργασίες συστήµατος ιεύθυνση IP: προσδιορίζει τη µηχανή Θύρα TCP ή UDP: προσδιορίζει τη διεργασία Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-2

Ονόµατακαι αναγνωριστικά ιεργασία inetd TCP UDP IP Κάρτα ικτύου 1 Κάρτα ικτύου 2 Ethernet 1 Ethernet 2 Παράδειγµα: inetd Πολλές θύρες TCP και UDP Μεταβιβάζει αιτήσεις προς άλλους εξυπηρετητές Η διεργασία αυτή έχει πολλές διευθύνσεις Ονόµατα ή διευθύνσεις; Μία οντότητα µπορεί να έχει πολλές διευθύνσεις Οι διευθύνσεις εξαρτώνται από τη θέση Προτιµάµε ονόµατα ανεξάρτητα τοποθεσίας Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-3

Ονόµατακαι αναγνωριστικά Αναγνωριστικό: όνοµα µε πρόσθετες ιδιότητες Κάθε οντότητα αντιστοιχεί σε ένα αναγνωριστικό Τα αναγνωριστικά δεν επαναχρησιµοποιούνται Ισότητα αναγνωριστικών => ταύτιση οντοτήτων Η εξασφάλιση των ιδιοτήτων αυτών δεν είναι εύκολη Πολλά συστήµατα τις παρέχουν µόνο εν µέρει ιευθύνσεις και αναγνωριστικά: ακολουθίες δυφίων Κατάλληλα για επεξεργασία από τις µηχανές ιευκολύνουν τη διασφάλιση της µοναδικότητας Ονόµατα: ακολουθίες χαρακτήρων Κατάλληλα για αποµνηµόνευση από τους χρήστες Παράδειγµα: όνοµα DNS και διεύθυνση IP Το όνοµα DNS µεταφράζεται σε διεύθυνση IP Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-4

Χώροιονοµάτων Χώρος ονοµάτων: κατευθυνόµενο γράφηµα Κόµβοι φύλλα: παριστάνουν τις οντότητες Αποθηκεύουν στοιχεία σχετικά µε αυτές Κόµβοι ευρετηρίου: αποθηκεύουν έναν πίνακα ευρετηρίου Αντιστοίχιση ονόµατος σε κάθε εξερχόµενη ακµή Ρίζα: κόµβος µε εξερχόµενες ακµές µόνο Όνοµα µονοπατιού: ακολουθία ονοµάτων ακµών Απόλυτο: ξεκινά από τη ρίζα Σχετικό: δεν ξεκινά από τη ρίζα Χώροι ονοµάτων και ευρετήρια αρχείων ιάκριση ακµών στις διαδροµές µε / Τα απόλυτα µονοπάτια αρχίζουν µε / Στο UNIX περιέχονται και οι συσκευές Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-5

Χώροιονοµάτων Ρίζα A B C D E K E D F J F J Πρακτικές υλοποιήσεις χώρων ονοµάτων Περιορισµοί στη µορφή του γραφήµατος Το γράφηµα µπορεί να είναι δένδρο Μία µόνο απόλυτη διαδροµή ανά κόµβο: MS-Windows Το γράφηµα µπορεί να είναι ακυκλικό Πεπερασµένες διαδροµές (µήκος και πλήθος): UNIX Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-6

Ανάλυσηονοµάτων Αναζήτηση πληροφοριών στο χώρο ονοµάτων Η είσοδος είναι ένα όνοµα διαδροµής Ξεκινάµε από τη ρίζα ή από κάποιον άλλο κόµβο Σε κάθε κόµβο ευρετηρίου βρίσκουµε την επόµενη ακµή Μηχανισµός ολοκλήρωσης Επιλογή αρχικού κόµβου ανάλυσης ονοµάτων Απόλυτα ονόµατα: ξεκινάµε από τη ρίζα Το λειτουργικό σύστηµα πρέπει να ξέρει που βρίσκεται η ρίζα Στο UNIX είναι ο i-κόµβος στη θέση µηδέν Σχετικά ονόµατα: ξεκινάµε από κάποιο γνωστό κόµβο Ψευδώνυµα: περισσότερα από ένα ονόµατα οντοτήτων Σκληροί σύνδεσµοι: ισότιµες διαδροµές Συµβολικοί σύνδεσµοι: µία βασική διαδροµή Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-7

Συγχώνευσηχώρων ονοµάτων Συγχώνευση µε εγκατάσταση: NFS Σηµείο τοποθέτησης: κόµβος του αρχικού συστήµατος Τοποθετούµενο σηµείο: κόµβος του νέου συστήµατος Το τοποθετούµενο σηµείο εµφανίζεται στο σηµείο τοποθέτησης Προέρχεται από το σύστηµα αρχείων του UNIX Πληροφορίες για εντοπισµό του τοποθετούµενου σηµείου Πρωτόκολλο, εξυπηρετητής, τοποθετούµενο σηµείο Ασύµµετρη σχέση µεταξύ των δύο χώρων ονοµάτων Συγχώνευση µε νέα ρίζα: GNS ηµιουργία νέας ρίζας Οι παλιές ρίζες γίνονται παιδιά της νέας Αλλάζουν τα απόλυτα ονόµατα διαδροµής Συµµετρική σχέση µεταξύ των δύο χώρων ονοµάτων Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-8

Συγχώνευσηχώρων ονοµάτων NS1 NS2 B C F J D E Ρίζα NS1 NS1 NS2 B C B C F J D E F J D E Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-9

Υπηρεσίεςονοµασίας / A B C Καθολικό επίπεδο D E F G H I Επίπεδο διαχείρισης a b c d... w x y z Επίπεδο διοίκησης Υπηρεσία ονοµασίας: διαχείριση χώρου ονοµάτων Υλοποιείται από εξυπηρετητές ονοµάτων Κάθε εξυπηρετητής διαχειρίζεται µέρος του χώρου Καθολικό επίπεδο: ρίζα και οργανισµοί Μεγαλύτερη αξιοπιστία αλλά και φόρτος κοντά στη ρίζα Οι σπάνιες αλλαγές επιτρέπουν την ενταµίευση Χρήση πολλαπλών εξυπηρετητών µε το ίδιο περιεχόµενο Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-10

Υπηρεσίεςονοµασίας Επίπεδο διαχείρισης: λειτουργικές µονάδες Παρόµοιο είτε µε καθολικό επίπεδο είτε µε επίπεδο διοίκησης Εξαρτάται από το συγκεκριµένο χώρο ονοµάτων Επίπεδο διοίκησης: µέλη λειτουργικών µονάδων Μικρότερος φόρτος και αξιοπιστία κοντά στα φύλλα Γρήγορη απόκριση γιατί η ενταµίευση δεν αποδίδει Μεµονωµένοι αλλά γρήγοροι εξυπηρετητές Κατανεµηµένη ανάλυση ονοµάτων Λύτης ονοµάτων: βιβλιοθήκη ή χωριστή διεργασία Λήψη αιτηµάτων και προώθηση προς τους εξυπηρετητές Ο λύτης ονοµάτων ενταµιεύει τοπικά τα αποτελέσµατα Εξυπηρετητής ενταµίευσης ονοµάτων σε τοπικά δίκτυα Επιτρέπει τον (κατά)µερισµό των ενταµιευµένων αποτελεσµάτων Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-11

Υπηρεσίεςονοµασίας Επαναληπτική ανάλυση ονοµάτων Επικοινωνία µε τον εξυπηρετητή της ρίζας Ανάλυση µέχρι το σηµείο που τυχαίνει διαχείρισης Επιστροφή δείκτη προς τον επόµενο εξυπηρετητή Ο λύτης ονοµάτων συνεχίζει µε τον επόµενο τµήµα Πλεονέκτηµα: δεν φορτώνεται υπερβολικά η ρίζα Στο καθολικό επίπεδο συνήθως παρέχεται µόνο αυτή η επιλογή Μειονέκτηµα: µόνο ο λύτης ονοµάτων ενταµιεύει αποτελέσµατα Αναδροµική ανάλυση ονοµάτων Κάθε εξυπηρετητής καλεί αναδροµικά τον επόµενο Η ρίζα επιστρέφει ολόκληρο το αποτέλεσµα Πλεονέκτηµα: οι εξυπηρετητές ενταµιεύουν τα αποτελέσµατα Μειονέκτηµα: µεγάλος φόρτος στα υψηλότερα επίπεδα Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-12

Υπηρεσίαονοµασίας DNS. com edu arpa int gr uk sun ucsd in-addr eu aueb ac dias ic DNS: υπηρεσία ονοµασίας του Internet Μετάφραση ονοµάτων σε διευθύνσεις IP Εντοπισµός εξυπηρετητών ηλεκτρονικού ταχυδροµείου Αντικατέστησε τα αρχεία αντιστοίχισης διευθύνσεων Χώρος ονοµάτων DNS Κατευθυνόµενο δένδρο µε ρίζα Μέχρι 63/255 χαρακτήρες ανά ακµή/διαδροµή Χρήση τελείας για διαχωρισµό και ρίζα: dias.aueb.gr. Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-13

Υπηρεσίαονοµασίας DNS. edu ucsd cs ece www www Πεδίο: υποδένδρο του χώρου ονοµάτων Όνοµα πεδίου: το όνοµα διαδροµής της ρίζας του (aueb.gr.) Πεδία κορυφαίου επιπέδου (TLD) Tα πεδία που είναι παιδιά της ρίζας Αρχικά com, edu, mil, org, net Στη συνέχεια εθνικά ονόµατα (us, gr) αλλά και biz, info Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-14

Υπηρεσίαονοµασίας DNS Ζώνες: συνδεδεµένα υπογραφήµατα του δένδρου Ο χώρος ονοµάτων διαιρείται σε µη επικαλυπτόµενες ζώνες Οι ζώνες δεν ταυτίζονται µε τα πεδία Κάθε ζώνη υποστηρίζεται από εξυπηρετητές ονοµάτων ιάκριση σε ζώνες για τεχνικούς και διαχειριστικούς λόγους Τεχνικοί: κατανοµή φόρτου σε πολλούς εξυπηρετητές ιαχειριστικοί: ανεξάρτητη διαχείριση ονοµάτων κάθε ζώνης Εγγραφές πόρων: περιγράφουν τους κόµβους Μια ζώνη αποτελείται από τις εγγραφές των κόµβων της Οι εγγραφές αποθηκεύονται στους εξυπηρετητές ονοµάτων Κάθε εγγραφή αποτελείται από 5 πεδία Όνοµα κόµβου, χρόνος ενταµίευσης, τάξη, τύπος, τιµή Η τάξη είναι πάντα IN για το ιαδίκτυο Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-15

Υπηρεσίαονοµασίας DNS SOA: πληροφορίες για τη ζώνη ιεύθυνση του διαχειριστή της ζώνης A: διεύθυνση IP του κόµβου Μία µηχανή µε πολλές διευθύνσεις έχει πολλές εγγραφές A εν αντιστοιχούν όλοι οι κόµβοι σε µηχανές MX: όνοµα εξυπηρετητή ηλεκτρονικού ταχυδροµείου Η διεύθυνση IP βρίσκεται µέσω µιας εγγραφής τύπου A SRV: όνοµα άλλου εξυπηρετητή Το όνοµα του κόµβου περιλαµβάνει πρωτόκολλο και τύπο NS: όνοµα DNS εξυπηρετητή ονοµάτων CNAME: αντιστοίχιση ψευδώνυµου µε όνοµα PTR: αντίστροφο των εγγραφών A Πεδίο in-addr.arpa για αποθήκευση διευθύνσεων Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-16

Υπηρεσίαονοµασίας DNS Υλοποίησητου DNS Καλύπτει το καθολικό επίπεδο και το επίπεδο διαχείρισης Το επίπεδο διοίκησης παρέχεται από άλλα συστήµατα Υλοποίηση ζωνών Πρωτεύων και δευτερεύοντες εξυπηρετητές Όλες οι αλλαγές γίνονται στον πρωτεύοντα Περιοδικά µεταφέρονται στους δευτερεύοντες Βασικά περιεχόµενα ζώνης SOA: αρχή ζώνης, NS: εξυπηρετητές ονοµάτων MX: αν χρειάζεται ταχυδροµείο, A: αν υπάρχουν µηχανές PTR: αν θέλει ο διαχειριστής, SRV: αν έχουµε LDAP Σύνδεση ανάµεσα στις ζώνες Οι πατέρας έχει εγγραφές NS και A για τα παιδιά του Οι εξυπηρετητές της ρίζας είναι γνωστοί σε όλους Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-17

Υπηρεσίαευρετηρίου X.500 Υπηρεσία ευρετηρίου: γενίκευση υπηρεσίας ονοµασίας Αναζήτηση οντοτήτων µε βάση ιδιότητες αντί ονόµατος Τύπος, γεωγραφική θέση, ιδιοκτήτης Υπηρεσία ευρετηρίου X.500: πρότυπο OSI Μια πλήρης βάση Χ.500 ονοµάζεται DIB Αποτελείται από καταχωρίσεις ευρετηρίου: (ιδιότητα, τιµή) Ορισµένες ιδιότητες έχουν περισσότερες από µία τιµές Κάθε καταχώριση έχει ένα όνοµα διαδροµής Κάθε ιδιότητα που σχετίζεται µε το όνοµα λέγεται RDN Οι κοινές ιδιότητες RDN έχουν συντοµογραφίες /C=GR/L=Athens/O=AUEB/OU=Informatics/CN=Services Πρόσθετες ιδιότητες για ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Printers: λίστα διευθύνσεων εκτυπωτών Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-18

Υπηρεσίαευρετηρίου X.500 Ρίζα C=GR L=Athens O=AUEB OU=CS OU=DMST CN=Services Printers=192.168.0.10 CN=Services Printers=192.168.5.14 Οργάνωση των ονοµάτων µε βάση τα RDN Η ιεραρχική δοµή ονοµάζεται DIT Τα παιδιά ενός κόµβου διακρίνονται µε ένα RDN Λειτουργία read: επιστρέφει τα περιεχόµενα του κόµβου Λειτουργία list: επιστρέφει τα ονόµατα των παιδιών Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-19

Υπηρεσίαευρετηρίου X.500 Υλοποίηση υπηρεσίας ευρετηρίου X.500 ιάσπαση του DIT σε τµήµατα Κάθε τµήµα του DIT αποθηκεύεται σε κάποιους DSA Οι πελάτες χρησιµοποιούν έναν DUA για πρόσβαση Πολύ περίπλοκο πρωτόκολλο επικοινωνίας Πρότυπη κωδικοποίηση και πρωτόκολλα OSI Το LDAP είναι µια απλή παραλλαγή του για το Internet Χ.500ή DNS; Tο X.500 παρέχει πιο σύνθετες λειτουργίες αναζήτησης Αναζήτηση µε βάση ορισµένα µόνο RDN Αναζήτηση µε ιδιότητες που δεν είναι RDN Σε ορισµένες αναζητήσεις εµπλέκονται όλοι οι DSA Οι πρακτικές υλοποιήσεις περιορίζουν τις επιτρεπτές αναζητήσεις Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-20

Υπηρεσίαευρετηρίου AD Active Directory της Microsoft Βασικό συστατικό από τα Windows 2000 και µετά Το σύστηµα υποδιαιρείται σε µη επικαλυπτόµενα πεδία Κάθε πεδίο περιέχει πληροφορίες για χρήστες και πόρους Εφαρµογή πολιτικών διαχείρισης σε κάθε πεδίο Οµαδοποίηση χρηστών / πόρων Κάθε πεδίο υποστηρίζεται από ελεγκτές πεδίου (DC) Οι DC καταχωρούνται στο DNS µε εγγραφές τύπου SRV Πεδία του AD και ονόµατα DNS Το AD αντανακλά πλήρως την ιεραρχική δοµή του DNS Αν αλλάξει η δοµή του DNSεπηρεάζεται η δοµή του AD Υποδιαίρεση των πεδίων σε οργανωτικές µονάδες Οµαδοποίηση πόρων ανεξάρτητα από το DNS Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-21

Υπηρεσίαευρετηρίου AD. com sun.com sun java.sun.com java ένδρο πεδίων: συλλογή πεδίων µε ιεραρχική σχέση Το παιδί έχει αµοιβαία σχέση εµπιστοσύνης µε τον πατέρα Εµπιστοσύνη σε θέµατα επαλήθευσης ταυτότητας Οι σχέσεις εµπιστοσύνης είναι αµφίδροµες και µεταβατικές Τα πεδία ενός δένδρου σχηµατίζουν ενιαίο χώρο ονοµάτων άσος πεδίων: συλλογή ανεξάρτητων πεδίων Οµαδοποίηση πεδίων που δε σχετίζονται στο DNS Οι ρίζες των πεδίων συνδέονται οριζόντια Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-22

Υπηρεσίαευρετηρίου AD. com gr sun.com sun.gr sun sun java.sun.com java Σχέσεις εµπιστοσύνης µέσα στο δάσος Αµφίδροµες σχέσεις µεταξύ των ριζών Σχέσεις εµπιστοσύνης µεταξύ δασών Αµφίδροµες ή µονόδροµες σχέσεις µεταξύ των ριζών Καθολικός κατάλογος (GC): σύνοψη του δάσους Περιέχει περίληψη των βασικών ιδιοτήτων Επιτρέπει µόνο την ανάγνωση των ιδιοτήτων Μπορούµε να έχουµε πολλά αντίγραφα του GC Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-23

Υπηρεσίαευρετηρίου NDS sun sun.com sun.gr java support Novell Directory Services Αρχικά για χρήση µε το NetWare 4, τώρα αρκεί το LDAP Οι πληροφορίες αποθηκεύονται σε δενδρική µορφή Η δοµή δεν αντικατοπτρίζει το DNS Κατανοµή της βάσης Υποδιαίρεση του δένδρου σε διαµερίσεις Η δοµή των διαµερίσεων δεν είναι στατική Αντίγραφα των διαµερίσεων Πρωτεύοντα, ανάγνωσης/εγγραφής, ανάγνωσης, φιλτραρισµένα Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-24

Υπηρεσίεςεντοπισµού.. gr gr gr gr aueb ntua aueb ntua dias dias dias dias A=... CNAME=... Αντιµετώπιση κινούµενων οντοτήτων στο DNS Εισαγωγή της νέας διεύθυνσης στην παλιά ζώνη Οι αναζητήσεις γίνονται σε ένα βήµα Σε κάθε µετακίνηση έχουµε αλλαγές στην παλιά ζώνη Το παλιό όνοµα γίνεται ψευδώνυµο του νέου Σε κάθε µετακίνηση κάνουµε µία µόνο αλλαγή Η αναζήτηση απαιτεί πολλά βήµατα Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-25

Υπηρεσίεςεντοπισµού Όνοµα 1 Όνοµα 2 Όνοµα 3 Αναγνωριστικό ιεύθυνση 1 ιεύθυνση 2 ιεύθυνση 3 Αποσύνδεση ονοµάτων από διευθύνσεις Ενδιάµεσο στάδιο: µοναδικό αναγνωριστικό οντότητας Όνοµα -> Αναγνωριστικό -> ιεύθυνση Αποφεύγουµε την άµεση αντιστοιχία του DNS Τα αναγνωριστικά δεν επαναχρησιµοποιούνται Επιτρέπεται η ενταµίευση των αναγνωριστικών Χρειαζόµαστε ένα ακόµη στάδιο αναζήτησης Υπηρεσία ονοµασίας: ονόµατα => αναγνωριστικά Υπηρεσία εντοπισµού: αναγνωριστικά => διευθύνσεις Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-26

Πανεκποµπήκαι πολυεκποµπή Υλοποίηση υπηρεσίας εντοπισµού Η απλούστερη λύση είναι η πανεκποµπή Εκπέµπουµε το αναγνωριστικό της ζητούµενης οντότητας Η κατάλληλη οντότητα απαντά µε τη διεύθυνσή της Ακατάλληλη για µη τοπικά δίκτυα Χρησιµοποιείται στο πρωτόκολλο ARP Εναλλακτική λύση: πολυεκποµπή Πολυεκπέµπουµε το αναγνωριστικό σε οµάδα παραληπτών Καλή λύση όταν µπορούµε να περιορίσουµε τους παραλήπτες Οι παραλήπτες πρέπει να ακούν σε µια διεύθυνση πολυεκποµπής Πολύ µικρότερο κόστος από την πανεκποµπή Το δίκτυο πρέπει να υποστηρίζει δροµολόγηση πολυεκποµπής Χρησιµοποιείται για αναζήτηση δροµολογητών Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-27

είκτεςπροώθησης Σ B Π Σ A1 Π Σ A2 Π Σ A Π είκτες προώθησης Κάθε µετακίνηση δηµιουργεί έναν δείκτη προώθησης Η παλιά θέση της οντότητας δείχνει στη νέα της θέση Ακολουθούµε µια σειρά δεικτών µέχρι την τρέχουσα θέση Παραλλαγή της χρήσης ψευδωνύµων στο DNS Μπορεί να οδηγήσει σε πολύ µακριές αλυσίδες Αύξηση χρόνου προσπέλασης Μείωση αξιοπιστίας αλυσίδας Σύστηµα SSP chains Το κινούµενο αντικείµενο δηµιουργεί αντικείµενα προώθησης Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-28

είκτεςπροώθησης Σ B Π Σ A1 Π Σ A2 Π Σ A Π Σύστηµα SSP chains Οι κλήσεις ακολουθούν την αλυσίδα Κάθε αντικείµενο προώθησης στέλνει την κλήση παραπέρα Παράκαµψη αλυσίδων στο SSP chains Κάθε κλήση δείχνει από ποιον πληρεξούσιο ξεκίνησε Κάθε απόκριση σε κλήση περιέχει την τρέχουσα θέση Ο καλών στο µέλλον επικοινωνεί µε το αντικείµενο Η απόκριση µπορεί να επιστραφεί µέσω της αλυσίδας Όλοι οι πληρεξούσιοι συνδέονται µε την τρέχουσα θέση Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-29

Οικιακήτοποθεσία HLR VLR HLR VLR HLR VLR A B Οικιακή τοποθεσία: πεδίο όπου ανήκει η οντότητα Αρχικά επικοινωνούµε µε την οικιακή διεύθυνση Ο οικιακός πράκτορας προωθεί τα πακέτα κατάλληλα Ενηµέρωση του οικιακού πράκτορα µετά από κάθε κίνηση Τριγωνική δροµολόγηση µέσω οικιακού πράκτορα Προέρχεται από τα συστήµατα κινητής τηλεφωνίας HLR: θέση αποµακρυσµένων οντοτήτων VLR: ονόµατα τοπικών επισκεπτών Κατανεµηµένα Συστήµατα 13-30