ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ Αθήνα 7 Οκτωβρίου 2016 ΠΟΛΥΧΡΟΝΗ ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΥ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 41 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 2103808079 FAX 2103828958 Κινητό 6977650982 ΠΡΟΣ Το Δ.Σ. του οικοδομικού Συνεταιρισμού Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ Με το από 8-9-2016 έγγραφό σας, αφού πριν γίνεται ιστορική αναφορά στην υπάρχουσα κατάσταση Συνεταίρων, παλαιών, νεώτερων και απλών κατόχων (ιδιοκτητών οικοπέδων), τέθηκαν τα παρακάτω ερωτήματα : 1. Ποιός μπορεί ή υποχρεούται να είναι μέλος του ΣΔΙΠ σε κάθε περίπτωση από τις παραπάνω; 2. Ποιές οι υποχρεώσεις οικονομικές και άλλες των μελών του ΣΔΙΠ κατόχων οικοπεδικών μερίδων; 3. Ποιές οι υποχρεώσεις οικονομικές και άλλες των μελών έναντι του ΣΔΙΠ μη κατόχων οικοπεδικών μερίδων; 4. Ποιές οι υποχρεώσεις οικονομικές και άλλες των μη μελών κατόχων οικοπεδικών μερίδων μελών έναντι του ΣΔΙΠ; 5. Ποιές οι δυνατότητες εκπροσώπησης συνιδιοκτητών οικοπεδικών μερίδων που δεν έχουν συνιδιοκτησία συνεταιριστικής μερίδας; 6. Ποιά η θέση σε αίτηση απόκτησης συνεταιριστικής μερίδας χωρίς κατοχή οικοπεδικής; 7. Ποιά η θέση σε αίτηση παραίτησης από συνεταιριστική μερίδα με κατοχή οικοπεδικής; 8. Ποιές οι υποχρεώσεις έναντι του ΣΔΙΠ των κατόχων μόνο οικοπεδικών μερίδων; Στη συνέχεια, με το πρακτικό 6/(23-9)/2016 του ΔΣ μου ανατέθηκε να γνωμοδοτήσω επί των παραπάνω ζητημάτων και την σύνταξη σχεδίων επιστολής προς τους Συνεταίρους. (τα κείμενα των σχεδίων επιστολών θα διατυπωθούν σε χωριστά έγγραφα). Η άποψή μου για κάθε ένα από τα ερωτήματα και με την σειρά που τίθενται είναι η εξής: 1
1.Α Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ισχύοντος τροποποιημένου καταστατικού, μέλη είναι τα μέχρι της τροποποιήσεως και εγκρίσεως του καταστατικού αναγραφόμενα στην συνημμένη στο προς έγκριση του καταστατικού κατάσταση. Μετά την έγκριση του καταστατικού κατά το κατά το άρθρο 6 ως μέλος μπορεί να εγγραφεί, θεωρητικά, οποιοσδήποτε ενήλικος που έχει την πλήρη διαχείριση της περιουσίας του και οποιοσδήποτε ΟΤΑ ή νομικό πρόσωπο, μετά από γραπτή Αίτησή του προς το Δ.Σ. που αποφασίζει για την αποδοχή της αίτησης ή μη, και έγκριση της Γεν. Συνέλευσης, πλην των μελλών άλλου παρόμοιου Συνεταιρισμού. Δηλαδή όλοι οι πολίτες της παγκόσμιας κοινότητας. Εν όψει όμως του σκοπού του Συνεταιρισμού και της πραγματικής κατάστασης που έχει δημιουργηθεί (διανομή οικοπέδων κλπ) δεν είναι νοητή έγκριση εγγραφής ως νέου μέλους κατ αρχήν από το Δ.Σ. ή την Γενική Συνέλευση προσώπου το οποίο δε συνδέεται καθ οιονδήποτε τρόπο με εδαφική έκταση που περιλαμβάνεται στα όρια ιδιοκτησίας του Συνεταιρισμού διότι δεν θα υπάρχει η απαραίτητη προϋπόθεση του εννόμου συμφέροντος που κυρίως συνίσταται στη διασφάλιση της κοινής περιουσίας των Εταίρων αλλά και της ολοκλήρωσης των υποχρεώσεων του Συνεταιρισμού. Ούτε και είναι νοητό, πρόσωπο παντελώς άσχετο με το Συνεταιρισμό πρόσωπο που, χωρίς να έχει συμμετάσχει στις δαπάνες δημιουργίας του Συνεταιρισμού, ούτε διαθέτει έκταση προς αξιοποίηση, να συμμετέχει στην τύχη της περιουσίας του Συνεταιρισμού και των ιδιοκτητών Συνεταίρων με την διακινδύνευση μόνο των 3 ευρώ (Συνεταιρικής μερίδας). Κατά το προηγούμενο άρθρο 7, προσόντα εγγραφής Συνεταίρου ήταν η ενηλικότητα και η ιδιότητα του γιατρού, οδοντιάτρου, φαρμακοποιού και του υγειονομικού προσωπικού της χώρας ή άλλοι επιστήμονες, πλην όμως υπήρχε και ρύθμιση για αγραμμάτους Συνεταίρους. Δηλαδή, με απλά λόγια, όποιος περνούσε το κατώφλι της πόρτας του Συνεταιρισμού μπορούσε να γίνει μέλος του. Διαγραφή οποιουδήποτε μέλους δεν προβλεπόταν και δεν προβλέπεται παρά α)για παράβαση των υποχρεώσεων προς τον Συνεταιρισμό ή για βλάβη των συμφερόντων του Συνεταιρισμού. Και οι δύο περιπτώσεις δυσαπόδεικτες και με χρονοβόρες διαδικασίες. Και β) για οικονομικούς λόγους και κυρίως για την καθυστέρηση πέραν των έξι (6) μηνών οποιασδήποτε εισφοράς, δηλαδή είτε ετήσιας εισφοράς λειτουργίας του Συνεταιρισμού είτε εισφοράς έργων. Για καθυστέρηση δηλαδή τακτικών και έκτακτων εισφορών. Κανένας δεν υποχρεούται να καταστεί Συνεταίρος χωρίς τη θέλησή του. 2
2 και 3. Κατά το καταστατικό (παλαιό και νέο) δεν υπάρχει διαφοροποίηση Συνεταιρικής και οικοπεδικής μερίδος. Δηλαδή, αγνοείται η έννοια οικοπεδική μερίδα Κατά το παλαιό καταστατικό (άρθρο 40) μπορούσε ο Συνεταίρος να είναι κάτοχος μέχρι τριών (3) Συνεταιρικών μερίδων που προφανώς παρείχαν δικαίωμα κληρώσεως τριών (3) οικοπέδων. Και στο νέο καταστατικό (άρθρο 12) φαίνεται να διατηρείται το καθεστώς των περισσότερων Συνεταιρικών μερίδων. Και στα δύο (2) (παλαιό και νέο καταστατικό) οι Συνεταιρικές μερίδες δεν παρείχαν το δικαίωμα συμμετοχής στις ψηφοφορίες με περισσότερες της μίας (1) ψήφου συνολικά για το πρόσωπο που τις κατείχε. Κατά συνέπεια, δεν φαίνεται δυνατότητα απαλλαγής του Συνεταίρου από την ευθύνη για καμία από τις περισσότερες μερίδες που είχε αρχικά αν δεν έγινε αντικατάσταση κάποιων μερίδων είτε με την διαδικασία του άρθρου 6 παρ. 8 του π.δ. 93/1987 (στο χρόνο που ίσχυε) είτε με την μεταβιβαστική πράξη του οικοπέδου (στο οποίο είχε υλοποιηθεί κάθε μερίδα) σε τρίτο και γνωστοποίηση στο Συνεταιρισμό για να εγγράψει ως νέο μέλος το νέο ιδιοκτήτη με αντίστοιχη μείωση των μερίδων του παλαιού. Εφόσον δεν έγινε ή δεν γνωστοποιήθηκε στον Συνεταιρισμό τέτοια αντικατάσταση, ο Συνεταίρος παραμένει υπόχρεος για όλες τις μερίδες ανεξάρτητα αν έχει μεταβιβάσει όλα τα αντιστοιχούντα στις μερίδες του οικόπεδα. Κατά του ιδιοκτήτη και μη Συνεταίρου οικοπεδούχου, η γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχει ευθεία αλλά ενδεχομένως πλαγιαστική αγωγή (72 κ.πολ.δικ.) (δηλαδή επί αδρανούντος Συνεταίρου ασκεί ο Συνεταιρισμός τα δικαιώματα του Συνεταίρου κατά του νέου οικοπεδούχου) ή αγωγή κατά τις διατάξεις περί Διοίκησης αλλοτρίων (136 ΑΚ) και επικουρικά (αν δεν υφίσταται άλλη αγωγή) αγωγή αδικαιολογήτου πλουτισμού (904 επ. ΑΚ) Η τελική μου άποψη όμως είναι ότι για τις αξιώσεις του ο Συνεταιρισμός (τακτικές ή έκτακτες εισφορές ή αποζημιώσεις) πρέπει να στραφεί δικαστικά ευθέως κατά των Συνεταίρων, ανεξαρτήτως αν σήμερα είναι οικοπεδούχοι ή όχι, εφόσον δεν έχει γίνει επίσημα αντικατάστασή τους. Δεν είναι υποχρεωμένος, ούτε είναι εφικτό, ο Συνεταιρισμός να γνωρίζει ποιοι είναι σήμερα ιδιοκτήτες του καθενός των 1.800 περίπου διατεθέντων στους αρχικούς μεριδούχους οικοπέδων εφόσον δεν έγινε νόμιμη αντικατάσταση. 4 και 5. Η δυνατότητα εγγραφής ως μέλους του Συνεταιρισμού και υπό την προϋπόθεση πάντοτε κατοχής οικοπέδου εκ των αρχικώς διατεθέντων υπό του Συνεταιρισμού είναι δυνατή με το σημερινό 3
καταστατικό, πλην όμως θα πρέπει να αναλάβει τις μέχρι σήμερα υποχρεώσεις του κατόχου της αρχικής ή αντικατασταθείσης Συνεταιρικής μερίδας εκτός αν δεν υπάρχουν τέτοιες ή τις αναλάβει ή τις ανέλαβε ήδη εγγράφως ο παλαιός Συνεταίρος. Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις μπορούν να εγγραφούν ως συνδικαιούχοι και οι συνιδιοκτήτες οικοπέδου, είτε ως κληρονόμοι αποβιώσαντος Συνεταίρου είτε ως κάτοχοι κάθετης ιδιοκτησίας επί ενιαίου οικοπέδου, οι οποίοι όμως πάντοτε, θα εκπροσωπούνται στις συναλλαγές τους και στις Γενικές Συνελεύσεις εξουσιοδοτώντας μόνο έναν (1) μεταξύ των συνιδιοκτητών εγγράφως και για την αποφυγή παρεξηγήσεων, με θεωρημένη την γνησιότητα της υπογραφής τους. 6. Η απάντηση δίδεται στο πρώτο (1 ο ) ερώτημα. Δεν είναι νοητή. 7. Πρόκειται για ιδιοκτήτη οικοπέδου που αντιστοιχεί σε Συνεταιρική μερίδα που κατά το παλαιό καταστατικό με την συμμετοχή του στο Συνεταιρισμό προσχώρησε σε Σύμβαση μαζί του και εκτός του δικαιώματος για απόκτηση οικοπέδου που ικανοποιήθηκε με την κλήρωση ανέλαβε και ορισμένες υποχρεώσεις έναντι του Συνεταιρισμού που κυρίως είναι η συμμετοχή των Συνεταίρων στις δαπάνες κατασκευής των έργων υποδομής. Δεν νοείται απαλλαγή Συνεταίρου που διατηρεί οικόπεδο στο οποίο έχει υλοποιηθεί η Συνεταιρική μερίδα για όσο χρόνο απαιτείται για την ολοκλήρωση των έργων υποδομής. Δικαιούται όμως να σταματήσει να είναι Συνεταίρος και να συμμετέχει στις διαδικασίες υπό την προϋπόθεση ότι θα καταβάλλει τις ανεξόφλητες τακτικές ή έκτακτες εισφορές που υφίστανται μέχρι το τέλος της εταιρικής χρήσης αποχώρησής του. Πέραν αυτού όμως, δεν δικαιούται και δεν μπορεί ν απόσχει των υποχρεώσεων τις οποίες ανέλαβε με την είσοδό του στον Συνεταιρισμό, ούτε να μετακυλίει σε βάρος άλλων τις αναλογούσες στην αξιοποίηση της ιδιοκτησίας του δαπάνες (τις μετά την αποχώρησή του γενόμενες). Πρόκειται για οικιοθελή αποχώρηση που απλώς τον απαλλάσσει από την υποχρέωση να συμμετέχει στην Διοικητική λειτουργία του Συνεταιρισμού. Ο Συνεταιρισμός, υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις, έχει την υποχρέωση να τον διαγράψει. Είναι αυτονόητο ότι μαζί με την Δήλωση διαγραφής και την εξόφληση των υφισταμένων υποχρεώσεών του, παραμένει, μέχρι ολοκλήρωσης των έργων, υπόχρεος για τις δαπάνες που θα προκύψουν στο μέλλον για την αξιοποίηση της ιδιοκτησίας του (ως τμήματος του συνόλου των εντός των ορίων του οικισμού) ιδιοκτησιών. 8. Αναφέρομαι στις απαντήσεις στα υπ αριθμούς 2 και 3 ερωτήματα. Θα πρέπει να καταστούν Συνεταίροι και ν αναλάβουν οικιοθελώς τις τουλάχιστον από τις μεταβιβάσεως του οικοπέδου υποχρεώσεις τους. 4
Β. Τέλος, Επειδή σύμφωνα με τα παραπάνω ερωτήματα, αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν πράγματι προβλήματα στην είσπραξη των οφειλομένων από τους Συνεταίρους, εκτιμώ ότι θα πρέπει να σταλεί προειδοποιητική, ατομική, επιστολή στους Συνεταίρους που να τους γνωρίζει τις υποχρεώσεις τους και την προθεσμία εξόφλησης και σε περίπτωση αδιαφορίας ή αρνήσεως να δίδεται εντολή για άσκηση αγωγής. Οι υποχρεώσεις των Συνεταίρων θα πρέπει ν αναρτηθούν και στην ιστοσελίδα του Συνεταιρισμού (χωρίς βεβαίως ονομαστική αναφορά). Ο Γνωμοδοτών Δικηγόρος 5