ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ )

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) Ανάλυση διαδικασίας αξιολόγησης, υλοποίησης, πιστοποίησης και πληρωμής Επιχειρηματικών Σχεδίων ΑΡΓΥΡΩ ΦΑΛΑΓΓΑ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΒΔΑΛΑΣ

Διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης - Σύνοψη Ηλεκτρονική υποβολή αίτησης Αξιολόγηση του επιχειρηματικού σχεδίου Προσωρινός κατάλογος δυνητικών δικαιούχων Προσκόμιση δικαιολογητικών Ένταξη Ε.Σ. 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 2

Αξιολόγηση του Επιχειρηματικού Σχεδίου Με το πέρας της ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων χρηματοδότησης, ακολουθεί η διαδικασία αξιολόγησης των επιχειρηματικών σχεδίων, η οποία θα πραγματοποιηθεί ηλεκτρονικά μέσω του Πληροφοριακού Σύστηματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) Η αξιολόγηση είναι συγκριτική και περιλαμβάνει: έλεγχο πλήρωσης των τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής έλεγχο της κατάστασης του δικαιούχου έλεγχο ποιότητας, πληρότητας και ωριμότητας του Επιχειρηματικού Σχεδίου 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 3

Αξιολόγηση του Επιχειρηματικού Σχεδίου Κάθε υποβαλλόμενο επιχειρηματικό σχέδιο αξιολογείται και βαθμολογείται από δύο (2) διαφορετικούς αξιολογητές Βασικές αρχές που διέπουν τη διαδικασία αξιολόγησης είναι οι εξής: Τα επιχειρηματικά σχέδια ανατίθενται προς εξέταση στους αξιολογητές με τυχαία επιλογή μέσω του ΠΣΚΕ Οι αξιολογητές δεν θα έχουν πρόσβαση στα στοιχεία των επενδυτών, αλλά ούτε και στον ηλεκτρονικό κωδικό της πρότασης Σε κάθε περίπτωση θα διασφαλίζεται κατά την αξιολόγηση ότι ο αξιολογητής δεν ταυτίζεται με το συντάκτη του επιχειρηματικού σχεδίου και δεν συνδέεται με κανένα τρόπο με το επιχειρηματικό σχέδιο Ο αξιολογητής δεν θα μπορεί να αξιολογεί επιχειρηματικά σχέδια της ίδιας περιφέρειας με την έδρα του Ο αξιολογητής προβαίνει στην αξιολόγηση των επιχειρηματικών σχεδίων μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 4

Αξιολόγηση του Επιχειρηματικού Σχεδίου Βασικές αρχές που διέπουν τη διαδικασία αξιολόγησης είναι οι εξής: Συγκρότηση Μητρώου Αξιολογητών. Υπάρχει ήδη συγκροτημένο μητρώο αξιολογητών του Ενδιάμεσου Φορέα (ΕΦΕΠΑΕ) το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενες Δράσεις. Προβλέπεται τεστ επάρκειας για την επιλογή και ex post δειγματοληπτική αξιολόγησή τους Δυνατότητα εξ αποστάσεως αξιολόγησης με στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίας και την μείωση του όγκου αξιολόγησης καθώς και την μείωση του διαχειριστικού κόστους Σημειώνεται ότι κατά τον έλεγχο και την αξιολόγηση των επιχειρηματικών σχεδίων θα γίνουν αυστηρές διασταυρώσεις δεδομένων, ώστε να επαληθευθεί η ακρίβεια των δηλωθέντων στοιχείων και να αποφευχθούν και εξαρθρωθούν φαινόμενα απάτης σε βάρος του Ενωσιακού προϋπολογισμού 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 5

Στάδια Αξιολόγησης Ι. ΤΥΠΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΙΙ. ΤΗΡΗΣΗ ΕΘΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΝΩΣΙΑΚΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΙΙΙ. ΒΑΘΜΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 6

Ι. Τυπικές Προϋποθέσεις Συμμετοχής (Κριτήρια Αποκλεισμού) ΠΡΟΣΟΧΗ Η ορθότητα των στοιχείων που αφορούν στα κριτήρια επιλεξιμότητας, θα επιβεβαιωθεί από την ΕΥΔ ΕΠΑΝΕΚ/ τον ΕΦ κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών ένταξης Σε κάθε περίπτωση η ΕΥΔ ΕΠΑΝΕΚ/ ο ΕΦ διατηρεί το δικαίωμα διασταύρωσης και ελέγχου της ακρίβειας των υποβαλλόμενων στοιχείων σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή μετά την ένταξη του επιχειρηματικού σχεδίου Τονίζεται ότι η ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ/ ο ΕΦ έχει το δικαίωμα να ζητήσει οποιοδήποτε συμπληρωματικό έγγραφο σχετικό με το επιχειρηματικό σχέδιο πέραν αυτών που αναφέρονται στις προσκλήσεις των Δράσεων σχετικά με τα δικαιολογητικά ένταξης 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 7

ΙΙ. Τήρηση Εθνικών Και Ενωσιακών Κανόνων (Κριτήρια Αποκλεισμού) Τήρηση των εθνικών και ενωσιακών κανόνων για τη δημοσιότητα, την πληροφόρηση και τη διάχυση των αποτελεσμάτων Τήρηση των εθνικών και ενωσιακών κανόνων που αφορούν κρατικές ενισχύσεις Τήρηση των κατευθυντηρίων αρχών που προβλέπονται από τους Κανονισμούς και αφορούν στην προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και της μη διάκρισης και της προσβασιμότητας για τα ΑμεΑ Προϋπόθεση για τη συνέχιση της διαδικασίας είναι η θετική απάντηση ΝΑΙ σε όλα τα ανωτέρω. Δηλώνεται και αξιολογείται αυτόματα στην αίτηση χρηματοδότησης 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 8

ΙΙ. Τήρηση Εθνικών Και Ενωσιακών Κανόνων (Κριτήρια Αποκλεισμού) Δηλώνεται στο ΠΣΚΕ 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 9

Προσωρινός κατάλογος δυνητικών δικαιούχων Επιτροπή Αξιολόγησης Για τις ανάγκες της εγκριτικής διαδικασίας της δράσης θα συσταθεί Επιτροπή Αξιολόγησης με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Τομεακών Ε.Π. του ΕΤΠΑ και ΤΣ του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, στην οποία υπάγεται η ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ. Στην απόφαση αυτή θα περιγράφονται οι αρμοδιότητες της Επιτροπής, θαορίζονται τα μέλη της καιότι άλλο απαιτείται. Στην περίπτωση που υπάρχει διαφοροποίηση ως προς το φυσικό αντικείμενο ή/και απόκλιση προϋπολογισμών μεγαλύτερη του 25% του αρχικού, καλείται να αποφασίσει η Επιτροπή Αξιολόγησης μετά από τεκμηριωμένη εισήγηση του ΕΦ σχετικά με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο του επιχειρηματικού σχεδίου 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 11

Αρμοδιότητες Επιτροπής Αξιολόγησης Η Επιτροπή Αξιολόγησης οριστικοποιεί την τελική βαθμολογία και το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο του κάθε επιχειρηματικού σχεδίου που αφορά στα εξής: στα βασικά χαρακτηριστικά του κάθε επιχειρηματικού σχεδίου στο βαθμό του κάθε αξιολογητή και στην τελικά διαμορφούμενη συνολική βαθμολογία των δύο αξιολογητών στον προτεινόμενο προϋπολογισμό από κάθε αξιολογητή και στην αναλογούσα δημόσια επιχορήγηση Η Επιτροπή Αξιολόγησης και οι εισηγητές δεν έχουν πρόσβαση στα στοιχεία της επιχείρησης ούτε στον ηλεκτρονικό κωδικό της πρότασης, μέχρι και τη δημοσίευση του Προσωρινού Καταλόγου των Δυνητικών Δικαιούχων 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 12

Αρμοδιότητες Επιτροπής Αξιολόγησης Η Επιτροπή Αξιολόγησης με την υποστήριξη της ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ/ΕΦ, συντάσσει πρακτικό, που περιλαμβάνει: τη βαθμολογική κατάταξη των επιχειρηματικών σχεδίων για κάθε επιλέξιμο επιχειρηματικό σχέδιο (που συγκεντρώνει δηλαδή βαθμολογία από 50 και άνω και δεν έχει προβλήματα επιλεξιμότητας) καταγράφεται λεπτομερώς ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός κατά κατηγορία δαπανών για τα μη επιλέξιμα επιχειρηματικά σχέδια ή δαπάνες τη σχετική τεκμηρίωση 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 13

Αρμοδιότητες Επιτροπής Αξιολόγησης Στη συνέχεια: Οι προκύπτοντες κατάλογοι των προς χρηματοδότηση προτάσεων, με τα πρακτικά αξιολόγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης διαβιβάζονται από την ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ στον Ειδικό Γραμματέα Τομεακών Προγραμμάτων ΕΤΠΑ και Ταμείου Συνοχής, ο οποίος εκδίδει Απόφαση με τον προσωρινό κατάλογο δυνητικών δικαιούχων όπως προέκυψαν από τη διαδικασία αξιολόγησης και με βάση το διαθέσιμο προϋπολογισμό ανά περιφέρεια Στην ίδια απόφαση ορίζεται και ο τόπος και η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών ένταξης Με την εμπρόθεσμη υποβολή και παραλαβή του φυσικού φακέλου ο δυνητικός Δικαιούχος ενημερώνεται μέσω του ΠΣΚΕ για την παραλαβή του και αρχίζει άμεσα από τον ΕΦ η διαδικασία ταυτοποίησης των στοιχείων της αίτησης και των σχετικών δικαιολογητικών 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 14

Προσκόμιση Δικαιολογητικών Στην περίπτωση που κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών ένταξης διαπιστωθούν τα ακόλουθα: Ελλείψεις στους υποβληθέντες φακέλους, θα υπάρχει ένα χρονικό περιθώριο 15 ημερολογιακών ημερών να αποστείλουν οι δικαιούχοι τα συμπληρωματικά στοιχεία από την ημερομηνία της ηλεκτρονικής ενημέρωσής τους από την ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ/ τον ΕΦ Στην περίπτωση μη προσκόμισης των ζητούμενων δικαιολογητικών, τα επιχειρηματικά σχέδια θα παραπέμπονται στην Επιτροπή Αξιολόγησης από τον ΕΦ με εισήγηση για απόρριψη Ανακριβής δήλωση στοιχείων που αφορούν στις τυπικές προϋποθέσεις συμμετοχής, τα επιχειρηματικά σχέδια θα παραπέμπονται στην Επιτροπή Αξιολόγησης από τον ΕΦ με εισήγηση για απόρριψη 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 15

Προσκόμιση Δικαιολογητικών Ανακριβής δήλωση στοιχείων που αφορούν στα βαθμολογούμενα κριτήρια θα γίνεται διόρθωση της βαθμολογίας των επιχειρηματιών σχεδίων από την ΕΥΔ ΕΠΑΝΕΚ/ τον ΕΦ και θα εκδίδονται νέοι Πίνακες Βαθμολογικής Κατάταξης. Εάν η νέα βαθμολογία είναι χαμηλότερη του 50, το επιχειρηματικό σχέδιο θα παραπέμπεται στην Επιτροπή Αξιολόγησης με εισήγηση απόρριψης. Εάν, σύμφωνα με τη νέα κατάταξη, η βαθμολογία του επιχειρηματικού σχεδίου είναι χαμηλότερη του κατώτατου ορίου ένταξης επιχειρηματικών σχεδίων θα διακόπτεται η διαδικασία έγκρισης Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ελέγχου των δικαιολογητικών, προκύπτουν οι τελικοί πίνακες βαθμολογικής κατάταξης των επιχειρηματικών σχεδίων. Ο ΕΦ με εισήγησή του αποστέλλει τα τελικά αποτελέσματα στην Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία με τη σειρά της προβαίνει στην επικύρωση των αποτελεσμάτων και αποστέλλει στην ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ την εισήγησή της για την έκδοση της οριστικής απόφασης ένταξης 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 16

Έγκριση Πράξεων Ένταξη Επιχειρηματικών Σχεδίων Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης και του ελέγχου των δικαιολογητικών προκύπτουν οι τελικοί πίνακες βαθμολογικής κατάταξης των επιχειρηματικών σχεδίων Οι προκύπτοντες κατάλογοι μαζί με τα πρακτικά αξιολόγησης της/των Επιτροπής/ών Αξιολόγησης διαβιβάζονται από την ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ στoν Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Τομεακών Ε.Π. του ΕΤΠΑ και ΤΣ, ο οποίος εκδίδει τη σχετική απόφαση. Οι εντάξεις των επιχειρηματικών σχεδίων των δικαιούχων στη δράση πραγματοποιούνται με βάση τη σειρά βαθμολογικής κατάταξης μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων, ανά κατηγορία περιφέρειας. Σε περίπτωση ισοβαθμίας θα εντάσσονται όλα τα επιχειρηματικά σχέδια που ισοβαθμούν Μετά την έκδοση της Απόφασης ένταξης, δημοσιεύονται στοιχεία των εγκεκριμένων έργων στους Δικτυακούς τόπους της ΕΥΔ/ΕΠΑΝΕΚ (www.antagonistikotita.gr) Ακολούθως ενημερώνονται ηλεκτρονικά όλοι οι ενδιαφερόμενοι τόσο για την ένταξή όσο και για την απόρριψη του επιχειρηματικού σχεδίου από τον Ενδιάμεσο Φορέα ΕΦ 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 17

Έγκριση Πράξεων Ένταξη Επιχειρηματικών Σχεδίων Στην περίπτωση των ενταγμένων έργων, αποστέλλεται ηλεκτρονικά επιστολή, χωριστά στον κάθε δικαιούχο για το Τεχνικό Παράρτημα στο οποίο περιλαμβάνεται σαφής και αναλυτική περιγραφή του προς εκτέλεση έργου, το χρονοδιάγραμμα, ο συνολικός προϋπολογισμός του, οι πηγές και το ποσοστό χρηματοδότησης αυτού (το Τεχνικό Παράρτημα θα αναρτηθεί και στο ΠΣΚΕ για κάθε επιχείρηση χωριστά) Οι επιχειρήσεις που δεν εντάσσονται στη δράση ενημερώνονται από τον ΕΦ εντός 10 ημερολογιακών ημερών από την έκδοση της σχετικής απόφασης. Στην ενημέρωση θα περιλαμβάνεται και ο ακριβής λόγος απόρριψής τους Σημειώνεται ότι ως ημερομηνία έναρξης του χρόνου υλοποίησης της επένδυσης λαμβάνεται η ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης της Πράξης στη Δράση 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 18

Διαδικασία Ενστάσεων Οι αιτούντες που συμμετέχουν στην διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης επιχειρηματικών σχεδίων, στο πλαίσιο πρόσκλησης δύνανται να υποβάλουν ένσταση κατά της απόφασης ένταξης/απόρριψης Οι ενστάσεις του παρόντος ασκούνται άπαξ, εντός της αποκλειστικής προθεσμίας των είκοσι (20) ημερολογιακών ημερών, από την επομένη της έκδοσης της απόφασης ένταξης/απόρριψης και υποβάλλονται ηλεκτρονικά (μέσω ΠΣΚΕ) Δεν υποβάλλεται ένσταση επί της απόφασης με τον προσωρινό κατάλογο δυνητικών δικαιούχων Οι ενστάσεις εξετάζονται από την ΕΥΔ ΕΠΑΝΕΚ/τον ΕΦ τόσο ως προς τη νομιμότητα της πράξης κατά της οποίας στρέφονται, όσο και ως προς την ουσία της υπόθεσης και είτε απορρίπτονται, είτε γίνονται αποδεκτές 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 19

Διαδικασία Ενστάσεων Οι αποφάσεις επί των ενστάσεων εκδίδονται από τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Τομεακών Ε.Π. του ΕΤΠΑ και ΤΣ του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, στην οποία υπάγεται η ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ, σύμφωνα με το Άρθρο 25 του Ν.2690/1999 μέσα σε τρείς (3) μήνες από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της ένστασης Οι αποφάσεις επί των ενστάσεων κοινοποιούνται αμελλητί στους αιτούντες και αναρτώνται στο πρόγραμμα Διαύγεια και στην ιστοσελίδα της ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ (http://www.antagonistikotita.gr) και του ΕΣΠΑ (http://www.espa.gr) Για τις ανάγκες της διαδικασίας των ενστάσεων, συγκροτείται με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Τομεακών Ε.Π. του ΕΤΠΑ και ΤΣ του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Επιτροπή Αξιολόγησης Ενστάσεων. Επιπλέον, δύναται να ορίζονται και επιπρόσθετες επιτροπές αξιολόγησης ενστάσεων 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 20

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Μια από τις αρμοδιότητες της ΕΥΔ ΕΠΑΝΕΚ όπως αυτές ορίζονται στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο, είναι η παρακολούθηση των εγκεκριμένων επιχειρηματικών σχεδίων και η επιβεβαίωση της υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου αυτών, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και τους όρους υλοποίησης, όπως έχουν οριστεί στην απόφαση χρηματοδότησής τους Η ΕΥΔ ΕΠΑΝΕΚ (Διαχειριστική Αρχή) εκχωρεί μέρος των αρμοδιοτήτων της σε Ενδιάμεσο Φορέα (ΕΦΕΠΑΕ) κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας. Η παρακολούθηση των πράξεων (επιχειρηματικών σχεδίων) γίνεται μέσα από τις Επαληθεύσεις Πιστοποιήσεις που διενεργεί ο Ενδιάμεσος Φορέας. Η Διαχειριστική Αρχή διατηρεί την ευθύνη της διαχείρισης των εκχωρηθέντων αρμοδιοτήτων μέσω της εποπτείας του ΕΦ, διενεργώντας παράλληλα επιθεωρήσεις (ελέγχους) σε «δευτεροβάθμιο» επίπεδο 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 22

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Η Αίτηση Επαλήθευσης δαπανών/αίτημα πληρωμής δαπανών ενεργοποιεί τις διαδικασίες επαλήθευσης πιστοποίησης από τον Ενδιάμεσο Φορέα, και την διαδικασία καταβολής της επιχορήγησης που αναλογεί Το Αίτημα Επαλήθευσης Δαπανών υποβάλλεται από τον δικαιούχο σε ειδικά τυποποιημένο για το σκοπό αυτό έντυπο, τόσο ηλεκτρονικά μέσω του ΠΣΚΕ όσο και σε έντυπη μορφή και συνοδεύεται από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Οι επαληθεύσεις μπορεί να είναι επιτόπιες ή/και διοικητικές 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 23

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Διοικητική επαλήθευση Ο ΕΦ προβαίνει σε διοικητική εξέταση και επεξεργασία των στοιχείων που έχουν υποβληθεί με το αίτημα του Δικαιούχου και ειδικότερα: στην πιστοποίηση του οικονομικού αντικειμένου, τον έλεγχο δηλαδή των δαπανών με βάση τα υποβληθέντα παραστατικά και λοιπά δικαιολογητικά και στοιχεία τεκμηρίωσης στην επιβεβαίωση του εύλογου του κόστους των επιλέξιμων δαπανών σύμφωνα με την Απόφαση Ένταξης στην επιβεβαίωση του εύλογου των δαπανών εξοπλισμού ως προς τη δυναμικότητα της επιχείρησης και του μισθολογικού κόστους της ΝΘΕ (αν προβλέπεται στο Ε.Σ.) στην επαλήθευση του φυσικού αντικειμένου της επένδυσης με βάση τα στοιχεία που υποβάλλονται από το δικαιούχο και σύμφωνα µε τους όρους που περιλαμβάνονται στην Απόφαση Ένταξης της Πράξης 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 24

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Επιτόπια επαλήθευση Η επιτόπια επαλήθευση, πραγματοποιείται από το όργανο επαλήθευσης στην έδρα του Δικαιούχου ή/και στον τόπο υλοποίησης της επένδυσης και συνίσταται κυρίως: στην επαλήθευση του φυσικού αντικειμένου του επιχειρηματικού σχεδίου, σύμφωνα µε τους όρους που περιλαμβάνονται στην Απόφαση Ένταξης της Πράξης στην πιστοποίηση του οικονομικού αντικειμένου µε βάση τα πρωτότυπα παραστατικά και λοιπά δικαιολογητικά και στοιχεία τεκμηρίωσης στην επιβεβαίωση του εύλογου του κόστους των επιλέξιμων δαπανών σύμφωνα με την Απόφαση Ένταξης της Πράξης στην επιβεβαίωση του εύλογου των δαπανών εξοπλισμού ως προς τη δυναμικότητα της επιχείρησης και του μισθολογικού κόστους της ΝΘΕ (αν προβλέπεται στο Ε.Σ.) στην επιβεβαίωση ύπαρξης επαρκούς διαδρομής ελέγχου στη διασφάλιση της τήρησης των λοιπών όρων υλοποίησης της Πράξης σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην Απόφαση Ένταξης της Πράξης, όπως π.χ. δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 25

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Στην Πράξη κατά την επαλήθευση: γίνεται έλεγχος της επιλεξιμότητας, της ορθότητας, της σκοπιμότητας, της εγκυρότητας και της νομιμότητας των συγκεκριμένων πραγματοποιηθεισών δαπανών ως προς τις εγκεκριμένες διαπιστώνεται η ορθή κατανομή των δαπανών στις αντίστοιχες Κατηγορίες Δαπανών και ανά ποσοτικό στοιχείο γίνεται έλεγχος των πρωτότυπων παραστατικών έκδοσης και εξόφλησης των δαπανών, των πρωτότυπων λοιπών δικαιολογητικών, τα οποία μονογράφονται και σφραγίζονται με ειδική σφραγίδα, που φέρει το τίτλο του Προγράμματος. ελέγχονται τα αντίστοιχα τηρούμενα στοιχεία από τις λογιστικές εγγραφές των πράξεων ανάλογα με την τηρούμενη κατηγορία λογιστικών βιβλίων για να επιβεβαιωθεί η ορθή εκτέλεση του οικονομικού αντικειμένου (π.χ. βιβλία εσόδων - εξόδων, καρτέλες προμηθευτών, ημερολόγια κλπ.) θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση να τεκμηριώνεται και να αιτιολογείται αναλυτικά η όποια περικοπή επιβεβαιώνεται το εύλογο του κόστους 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 26

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Έκθεση Επαλήθευσης: Συντάσσεται από το όργανο διενέργειας της Επαλήθευσης και εγκρίνεται από τον ΕΦ Σε περίπτωση διαφωνίας με τον Δικαιούχο υπάρχει δυνατότητα τεκμηριωμένων αντιρρήσεων και τυχόν διόρθωσης των αποτελεσμάτων της Έκθεσης Επαλήθευσης Γραπτή ενημέρωση για τα αποτελέσματα με την αποστολή της στον Δικαιούχο Απόκτηση Δικαιώματος λήψης της ενίσχυσης εάν δεν υπάρχουν παρατηρήσεις. Σε περίπτωση διαπίστωσης παρατυπίας από την έκθεση επαλήθευσης: Οριστικοποίηση παρατυπίας (μετά την εξέταση τυχόν αντιρρήσεων) Δημοσιονομική διόρθωση Ανάκτηση Αχρεωστήτως Καταβληθέντων Δήλωση των παρατυπιών στην ΕΕ 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 27

Διαδικασία Τροποποιήσεων ΠΡΟΣΟΧΗ! Οι όροι υλοποίησης της πράξης όπως ορίζονται στην απόφαση ένταξης είναι ουσιώδεις και οποιαδήποτε μονομερής αλλαγή από τον δικαιούχο χωρίς προηγούμενη έγκριση από την ΕΥΔ ΕΠΑΝΕΚ / ΕΦ συνιστά βάσιμη αιτία διακοπής χρηματοδότησης της πράξης. Οι πληρωμές που πραγματοποιούνται συνεπεία αυτής της αλλαγής, δεν είναι επιλέξιμες μέχρι την αναγνώρισή τους από την ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ/τον ΕΦ Για τις τροποποιήσεις ΦΟΑ, ο δικαιούχος υποβάλλει τεκμηριωμένο αίτημα στον ΕΦ. Ο ΕΦ εξετάζει και εγκρίνει ή απορρίπτει το αίτημα 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 28

Τροποποιήσεις Ήσσονος Σημασίας Κατά τη διάρκεια υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου, επιτρέπονται τροποποιήσεις ήσσονος σημασίας υπό την προϋπόθεση ότι αυτές δεν διαφοροποιούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν συνυπολογίζονται ως τροποποιήσεις ΦΟΑ και αφορούν στα παρακάτω: Αλλαγή υπεύθυνου έργου Αλλαγή νομίμου εκπροσώπου Μεταβολή επωνυμίας ή/και επιλέξιμης νομικής μορφής της επιχείρησης Μεταβολή εταιρικής σύνθεσης. Σε περίπτωση αλλαγής εταιρικής σύνθεσης θα πρέπει να αποστέλλονται, μαζί με το αίτημα όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά του νέου εταίρου, όπως ορίζονται στο σχετικό Παράρτημα κάθε Πρόσκλησης Αλλαγή έδρας επιχείρησης ή/και τόπου εγκατάστασης, εντός της ίδιας Περιφέρειας Παράταση χρονοδιαγράμματος υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου Αλλαγή προμηθευτή. Διευκρινίζεται ότι η αλλαγή προμηθευτή, η οποία δεν συνοδεύεται από οποιαδήποτε άλλη μεταβολή του εγκεκριμένου φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της εκάστοτε δαπάνης, δεν συνιστά αιτία τροποποίησης, ενσωματώνεται στο αίτημα επαλήθευσης/πιστοποίησης και εξετάζεται απευθείας με αυτό 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 29

Τροποποιήσεις Το αίτημα τροποποίησης συμπληρώνεται ηλεκτρονικά στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ), εκτυπώνεται, υπογράφεται και υποβάλλεται εντύπως στον Ε.Φ. συνοδευόμενο από όλα τα κατά περίπτωση απαραίτητα δικαιολογητικά, πριν την ημερομηνία λήξης του έργου, όπως αυτή προκύπτει βάσει της Απόφασης Ένταξης, συμπεριλαμβανομένων των τυχόν παρατάσεων που έχουν εγκριθεί 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 30

Καταβολή Ενίσχυσης Απαιτείται υποβολή αιτήματος ηλεκτρονικού και έντυπου από τον Δικαιούχο συνοδευμένο από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (Σχετικό Παράρτημα κάθε πρόσκλησης) Καταβάλλεται από τον ΕΦΔ ανάλογα με την διαθεσιμότητα των αντίστοιχων πιστώσεων Η δημόσια χρηματοδότηση καταβάλλεται απευθείας στην επιχείρηση και δεν επιτρέπεται η εκχώρησή της σε τρίτους Κατ' εξαίρεση είναι δυνατή η εκχώρηση της δημόσιας χρηματοδότησης (εκτός της προκαταβολής) σε τράπεζα για την παροχή βραχυπρόθεσμου δανείου που θα αντιστοιχεί σε μέρος ή στο σύνολο της δημόσιας χρηματοδότησης που χρησιμοποιείται για την υλοποίηση της επένδυσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η καταβολή της δημόσιας χρηματοδότησης γίνεται απευθείας στην Τράπεζα με την οποία έχει υπογραφεί η σύμβαση εκχώρησης, για το ισόποσο τμήμα του βραχυπρόθεσμου αυτού δανείου. Στις περιπτώσεις εκχώρησης, ο επενδυτής είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει τη σύμβαση εκχώρησης με το Πιστωτικό Ίδρυμα στον αρμόδιο φορέα διαχείρισης και παρακολούθησης της Δράσης Δύναται, εφόσον ζητηθεί από τον ενισχυόμενο, να καταβληθεί προκαταβολή έως το 40% του εγκεκριμένου προϋπολογισμού (Δημόσια Δαπάνη) του επιχειρηματικού σχεδίου μετά από έλεγχο των δικαιολογητικών ένταξης από τον ΕΦ, και με την προσκόμιση ισόποσης εγγυητικής επιστολής από τον δικαιούχο 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 31

Καταβολή Ενίσχυσης Η εγγυητική επιστολή προκαταβολής δύναται να απομειώνεται σταδιακά με βάση ισόποσο συμψηφισμό με πιστοποιηθείσες δαπάνες του έργου και έπειτα από αίτημα του επενδυτή, στο οποίο θα καθορίζεται, το ποσό το οποίο ζητεί να του καταβληθεί σε μετρητά και το ποσό τυχόν απομείωσης της εγγυητικής προκαταβολής. Η εγγυητική επιστολή επιστρέφεται στο δικαιούχο μετά τον πλήρη συμψηφισμό της με πραγματοποιηθείσες δαπάνες Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα / επιλογή στον δικαιούχο, όταν καλύψει δαπάνες (ελεγμένες και πιστοποιημένες) ισόποσες με την εγγυητική επιστολή, να ζητήσει την διατήρηση του συνόλου της εγγυητικής επιστολής έναντι καταβολής νέας ισόποσης δημόσιας επιχορήγησης. Στην περίπτωση αυτή η εγγυητική επιστολή επιστρέφεται στο δικαιούχο μετά τον πλήρη συμψηφισμό της με πραγματοποιηθείσες δαπάνες στην ολοκλήρωση του έργου 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 32

Ολοκλήρωση Πράξεων Απαραίτητες προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση και παραλαβή είναι: Το έργο να κριθεί ολοκληρωμένο και λειτουργικό Η ύπαρξη άδειας λειτουργίας εν ισχύ ή απαλλαγής όπου απαιτείται που να περιλαμβάνει την ενισχυόμενη δραστηριότητα Η ύπαρξη υποδομών διευκόλυνσης της προσβασιμότητας των ΑμεΑ Ο καθορισμός της τελικά δικαιούμενης επιχορήγησης σε συνδυασμό με την ικανοποίηση ή όχι των απαιτήσεων περί νεοπροσλαμβανόμενου Προσωπικού, εφόσον αυτό έχει εφαρμογή στο προς ολοκλήρωση και παραλαβή έργο Ως ημερομηνία ολοκλήρωσης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του έργου θα λαμβάνεται η ημερομηνία στην οποία πραγματοποιήθηκε η τελευταία ενέργεια από πλευράς δικαιούχου που αφορούσε στην ολοκλήρωση του έργου του Σε περίπτωση που κατά την ολοκλήρωση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του έργου δεν είναι διαθέσιμη η εν ισχύ άδεια λειτουργίας, το έργο παραλαμβάνεται με την προσκόμιση, κατ ελάχιστον, της υποβληθείσας στον αρμόδιο φορέα αίτησης έκδοσης/ανανέωσης της άδειας λειτουργίας 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 33

Ολοκλήρωση Πράξεων Κατά την ολοκλήρωση δεν θα ελέγχεται η τήρηση των μέγιστων ποσοστών των κατηγοριών δαπανών παρά μόνο τα μέγιστα εγκεκριμένα ποσά ανά κατηγορία δαπάνης Με βάση τα αποτελέσματα της Έκθεσης Επαλήθευσης των συνολικών στοιχείων της Πράξης, ο ΕΦ προβαίνει στη σύνταξη της Βεβαίωσης Ολοκλήρωσης Πράξης μέσω του ΠΣΚΕ, την οποία κοινοποιεί στο Δικαιούχο Με τη Βεβαίωση αυτή: Βεβαιώνεται η ολοκλήρωση της υλοποίησης του φυσικού αντικειμένου της Πράξης (τα παραδοτέα, η επίτευξη της τιμής στόχου των δεικτών και των στόχων της Πράξης) Βεβαιώνεται η ολοκλήρωση της υλοποίησης του οικονομικού αντικειμένου του Δικαιούχου και αποτυπώνεται το τελικό αποτέλεσμα της επαλήθευσης δαπανών (συνολική δαπάνη και αντιστοιχούσα δημόσια δαπάνη 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 34

Ολοκλήρωση Πράξεων ορίζεται το τελικό καταβλητέο ποσό της δημόσιας συνεισφοράς και αποτυπώνονται ποσά που ενδεχόμενα έχουν ήδη καταβληθεί, καθώς και το υπολειπόμενο προς καταβολή ποσό καθορίζεται το τελικό χρηματοδοτικό σχήμα της Πράξης βεβαιώνεται η έκδοση των αδειών που προβλέπονται από το οικείο ρυθμιστικό πλαίσιο διαπιστώνεται η τήρηση των υποχρεώσεων του Δικαιούχου που τίθενται στην απόφαση ένταξης και ειδικότερα δημοσιότητας, ΑΜΕΑ και υποβολής απαιτούμενων στοιχείων, όπως π.χ. των απογραφικών δελτίων εισόδου και εξόδου του δικαιούχου και του επιδοτούμενου από την παρούσα δράση προσωπικού αυτής διαπιστώνεται η συμμόρφωση του Δικαιούχου με τυχόν συστάσεις προγενέστερων επαληθεύσεων/ επιθεωρήσεων/ελέγχων που έχουν διενεργηθεί στην πράξη (από ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ/ΕΦ, Αρχή Πιστοποίησης, Αρχή Ελέγχου, λοιπά ελεγκτικά όργανα εθνικά ή της Ε.Ε.) καθορίζεται η ακριβής ημερομηνία ανάληψης κάθε Μακροχρόνιας Υποχρέωσης του Δικαιούχου, όπως αυτές έχουν προδιαγραφεί στην Απόφαση Ένταξης 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 35

Ολοκλήρωση Πράξεων Η διακοπή της λειτουργίας της επιχείρησης, καθώς και η μη παραγωγική της λειτουργία πριν την αποπληρωμή του έργου (όχι λήξη του έργου ή υποβολή αιτήματος ελέγχου) αποτελεί σε κάθε περίπτωση συνθήκη ανάκληση της απόφασης ένταξης. Με βάση τα παραπάνω, τουλάχιστον μέχρι και την τελική εκταμίευση η επιχείρηση θα πρέπει να εμφανίζει ενδείξεις παραγωγικής λειτουργίας (π.χ. ηλεκτροδότηση ακινήτου, εγκατεστημένος εξοπλισμός, μισθωτήριο συμβόλαιο σε ισχύ, κλπ) Στις περιπτώσεις επιχειρήσεων που έχουν κάνει χρήση της ρήτρας ευελιξίας, σύμφωνα με το άρθρο 98 ΚΑΝ. ΕΕ 1303/2013 υπάρχει υποχρέωση διατήρησης της για μια τριετία μετά την τελική πληρωμή της δημόσιας δαπάνης (Έχει εφαρμογή μόνο για τις Δράσεις «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ» & «ΝΕΟΦΥΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ») Για όλες τις ενταγμένες Πράξεις στις Δράσεις «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΩΝ & ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥΣ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ» και «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΜΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥΣ & ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ» υπάρχει υποχρέωση διατήρησης τους για μια τριετία μετά την τελική πληρωμή της δημόσιας δαπάνης 12/7/2016 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΠΑ 2014-2020) 36