ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ενημερωτικός οδηγός εκπαιδευτικού προγράμματος: Βασικές αρχές στο QGIS & στη λειτουργία GPS Πρόγραμμα 30 ωρών (5 ημερών) 2016 ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (ΚΔΒΜ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Γιαννιτσών & Λαχανά, Πολυχώρος Τσαλαπάτα, Παλαιά, Βόλος, 38334 Τηλ: +30 24210 06366 68 / website: www.kdvm.uth.gr / e-mail: kdvm@uth.gr
Εισαγωγικά στοιχεία Το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σας καλωσορίζει στο νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Βασικές αρχές στο QGIS & στη λειτουργία GPS». Σκοπός του εν λόγω εκπαιδευτικού προγράμματος είναι η απόκτηση γνώσεων πάνω σε βασικά εργαλεία αναφορικά με την επιστήμη της Γεωπληροφορικής όπως τα συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS Geographic Information System) και τα Συστήματα Εντοπισμού Θέσης (GPS Global Positioning System). Κατά τη διάρκεια του προγράμματος θα έχετε την ευκαιρία να συνδέσετε τη θεωρητική κατάρτιση με τη πρακτική εφαρμογή και άσκηση του GPS σε πραγματικές συνθήκες στο πεδίο. Για περαιτέρω πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας http://www.kdvm.uth.gr ή να επικοινωνήσετε με τη Γραμματεία στα τηλέφωνα: 24210 06367, 24210 06368 ή με ηλεκτρονική αλληλογραφία στη διεύθυνση kdvm@uth.gr Στόχοι του εκπαιδευτικού προγράμματος To εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Βασικές αρχές στο QGIS & στη λειτουργία GPS» αποσκοπεί στη παροχή θεμελιωδών γνώσεων σε έννοιες όπως τα «Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS Geographic Information System», καθώς και στη χρήση και λειτουργία ενός από τα πιο διαδεδομένα λογισμικά ανοικτού κώδικα στο QGIS. Παράλληλα, οι χρήστες θα έχουν την ευκαιρία αποκτήσουν βασικές γνώσεις στη χρήση και λειτουργία των Συστημάτων Εντοπισμού Θέσης (GPS Global Positioning System). 1
Με το πέρας του προγράμματος οι εκπαιδευόμενοι: θα είναι ικανοί να κατανοούν βασικές έννοιες επεξεργασίας χωρικών δεδομένων στο QGIS θα μπορούν να καταγράφουν διαδρομές με τη χρήση GPS θα μπορούν να εισάγουν δεδομένα GPS στο QGIS για περαιτέρω επεξεργασία και ανάλυση. Σε ποιους απευθύνεται Το παρών εκπαιδευτικό πρόγραμμα απευθύνεται: Φοιτητές σχολών που ασχολούνται με χωρικά δεδομένα - Μηχανικοί, - Γεωπόνοι, - Γεωλόγοι, - Περιβαλλοντολόγοι, - Γεωγράφοι Απόφοιτοι σχολών που ασχολούνται με χωρικά δεδομένα - Mηχανικοί, - Γεωπόνοι, - Γεωλόγοι, - Περιβαλλοντολόγοι, - Γεωγράφοι Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εδώ το link του εκπαιδευτικού προγράμματος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω του περιορισμένου αριθμού θέσεων συμμετοχής Θα τηρηθεί αυστηρή σειρά προτεραιότητας. Η αποδοχή στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανακοινώνεται στον/στην υποψήφιο/α ατομικά, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, εντός 5 εργάσιμων ήμερών από τη καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων. 2
Απαιτήσεις παρακολούθησης Για την επιτυχή παρακολούθηση του εκπαιδευτικού προγράμματος οι αιτούντες καλούνται να διαθέτουν: Καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας Πολύ καλή γνώση βασικών λειτουργιών Η/Υ Επιθυμητή γνώση σε βασικές έννοιες χωρικών δεδομένων αλλά όχι αναγκαία (π.χ. vector raster, κλίμακα, συντεταγμένες κλπ) Απαιτείται ο κάθε υποψήφιος να φέρει ένα φορητό Η/Υ (windows λειτουργικό) για τη δωρεάν εγκατάσταση του QGIS. Πιστοποιητικό παρακολούθησης Με τη ολοκλήρωση του εκπαιδευτικού προγράμματος συνολικής διάρκειας 30 ωρών, και την επιτυχή παρακολούθηση όλων των επιμέρους διδακτικών ενοτήτων οι συμμετέχοντες θα λάβουν Πιστοποιητικό Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης στο γνωστικό αντικείμενο «Βασικές αρχές στο QGIS & στη λειτουργία GPS». Τρόπος διεξαγωγής εκπαιδευτικού προγράμματος Το πρόγραμμα στηρίζεται στη δια ζώσης εκπαίδευση και τα μαθήματα του προγράμματος θα υλοποιηθούν στο «Εκπαιδευτικό Προσκοπικό Κέντρο Ελευθερία» στην Καλλιπεύκη Ολύμπου. Η διανυκτέρευση και η σίτιση των εκπαιδευόμενων θα γίνει εντός κέντρου. 3
Τα μαθήματα θα διεξαχθούν στις εγκαταστάσεις του προσκοπικού κέντρου, παράλληλα με τις εξόδους που θα πραγματοποιηθούν για την εκπαίδευση στη λειτουργία του GPS. Ο ελάχιστος αριθμός συμμετεχόντων κρίνεται στους 10 ενώ ο μέγιστος δε μπορεί να ξεπερνά τους 20 συμμετέχοντες. Εποπτευόμενη πρακτική εκπαίδευση Το χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι οι επάλληλες φάσεις πρακτικής άσκησης με πρακτική εφαρμογή και άσκηση του GPS σε πραγματικές συνθήκες στο πεδίο. Υπηρεσίες υποστήριξης Οι εκπαιδευόμενοι έχουν τη δυνατότητα να απευθυνθούν στη Διοικητική ή Τεχνική Υποστήριξη του εκπαιδευτικού προγράμματος βασιζόμενοι στη φύση του προβλήματος. Ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος κ. Δημήτριος Σταθάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καθώς και οι διδάσκοντες θα είναι σε συνεχή επικοινωνία με τους εκπαιδευόμενους. Επιστημονικά υπεύθυνος Επιστημονικός υπεύθυνος του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι ο Δημήτριος Σταθάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο οποίος φέρει την ευθύνη για το σχεδιασμό, υλοποίηση του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού προγράμματος. 4
Επιστημονική ομάδα εκπαιδευτικού προγράμματος Διδάσκοντες στο πρόγραμμα είναι ένα μέλος ΕΔΙΠ του Τμήματος Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καθώς και εξωτερικός συνεργάτης αυτού. Ειδικότερα για τους εκπαιδευτές: κ. Φαρασλής Ιωάννης - ΕΔΙΠ Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης. Περιβαλλοντολόγος, με εμπειρία στην ανάλυση δεδομένων με χρήση GIS. κ. Λυοτήρης Χρίστος Εξωτερικός Συνεργάτης Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας. Με εμπειρία στην ανάλυση χωρικών δεδομένων και χρήση GPS (GPS-tracking) Περιεχόμενο του εκπαιδευτικού προγράμματος Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει μια σειρά διδακτικές ενότητες η περιγραφή των οποίων αναλύεται παρακάτω: Βασικές έννοιες των GIS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η εισαγωγή στην βασική ορολογία των GIS όπως μοντέλα Vector (point, line polygon) Raster, δεδομένα πληροφορίες και τοπολογία. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα είναι σε θέση να κατανοούν τα μοντέλα που εφαρμόζονται για την καταγραφή και αποθήκευση της χωρικής πληροφορίας. Χαρτογραφικές έννοιες: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η εισαγωγή στη χαρτογραφία και σε έννοιες όπως θεματικός χάρτης, κλίμακα, προβολές και συστήματα συντεταγμένων. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα γνωρίζουν τα είδη των χαρτογραφικών υποβάθρων που απαιτούνται για την περιοχή μελέτης. Εισαγωγή στο λογισμικό QGIS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η κατανόηση του περιβάλλοντος εργασίας του λογισμικού QGIS όπως: Εισαγωγή 5
χωρικών δεδομένων Vector Raster. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα είναι σε θέση να εισάγουν στο Qgis, δεδομένα Vector Raster προσαρμόζοντας το Σύστημα Συντεταγμένων κλπ. Εισαγωγή στη χρήση του GPS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η κατανόηση χρήσης του GPS. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα είναι σε θέση να γνωρίζουν τη λειτουργία του GPS σε εφαρμογές στο πεδίο, όπως: Καταγραφή θέσης-διαδρομής, λειτουργία πυξίδας κ.α. Δημιουργία Χαρτοσυνθέσεων στο QGIS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η κατανόηση των βημάτων που απαιτούνται, στο λογισμικό QGIS για τη δημιουργία χαρτών. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα είναι σε θέση να δημιουργούν και να εκτυπώνουν χαρτοσυνθέσεις σε διάφορες κλίμακες χρησιμοποιώντας κάναβο, υπόμνημα κλπ. Επεξεργασία Βάσεων Δεδομένων στο QGIS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η κατανόηση των σχεσιακών βάσεων δεδομένων (ΒΔ) στο λογισμικό QGIS. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα είναι μπορούν να δημιουργούν νέες στήλες στη χωρική βάση δεδομένων καθώς και να υλοποιούν πράξεις μεταξύ των πεδίων της ΒΔ. Ψηφιοποίηση στο QGIS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι η δημιουργία νέων χωρικών υποβάθρων με το λογισμικό QGIS. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα γνωρίζουν πώς να δημιουργούν νέα διανυσματικά υπόβαθρα (γραμμές-σημεία-πολύγωνα) έχοντας ως βάση θεματικούς χάρτες (raster data). Χωρικές Αναλυτικές διαδικασίες στο QGIS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι εισαγωγή των χρηστών στην κατανόηση των χωρικών αναλυτικών διαδικασιών που μπορούν να υλοποιηθούν από το GIS. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα γνωρίζουν την υλοποίηση βασικών χωρικών λειτουργιών (Χωρικές αναζητήσεις, αναζητήσεις εγγύτητας κ.α.) με τη χρήση του λογισμικού QGIS. Επεξεργασία δεδομένων GPS στο QGIS: Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι εφαρμογή του GIS σε δεδομένα GPS. Με την ολοκλήρωση της ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα είναι σε θέση να εισάγουν δεδομένα GPS στο QGIS. Δηλαδή η 6
μετατροπή από GPS data σε GIS layers. Τα αντίστοιχα θεματικά επίπεδα (layers) που θα προκύπτουν θα υπάρχει δυνατότητα χρησιμοποίησης επεξεργασία και ανάλυση. για περαιτέρω Για κάθε διδακτική ενότητα θα παρέχονται σημειώσεις και παρουσιάσεις από τους εκπαιδευτές. Επίσης για τις ανάγκες των εργαστηρίων θα διατεθούν βοηθητικές σημειώσεις με παρουσίαση βήμα προς βήμα όλων των μεθοδολογιών. Τέλος σε μια γεωχωρική βάση θα είναι διαθέσιμα τα χωρικά δεδομένα που θα χρησιμοποιηθούν στις ασκήσεις. Το υλικό θα διατίθεται σταδιακά (κατά την ημερομηνία διάθεσης της κάθε διδακτικής ενότητας) Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προγράμματος θα γίνει με διαγώνισμα την τελευταία μέρα της εκπαίδευσης. Η εξέταση θα περιλαμβάνει θεωρητικό και πρακτικό σκέλος (άσκηση στο QGIS) και την ευθύνη της αξιολόγησης έχει ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του προγράμματος. Διδακτικές ενότητες Διάρκεια σε ώρες Ημερομηνία διεξαγωγής Εκπαιδευτής «Βασικές έννοιες των GIS 1» 10:00 12:00 26/08/2016 Ι. Φαρασλής «Χαρτογραφικές έννοιες 2» 12:00 14:00 26/08/2016 Χρ. Λυοτηρης «Εισαγωγή στο λογισμικό QGIS 3» 18:00 20:00 26/08/2016 Ι. Φαρασλής «Εισαγωγή στο λογισμικό QGIS 3» 10:00 12:00 27/08/2016 Ι. Φαρασλής «Εισαγωγή στη χρήση του GPS 4» 12:00 14:00 27/08/2016 Χρ. Λυοτηρης «Εισαγωγή στη χρήση του GPS 4» 18:00 20:00 27/08/2016 Χρ. Λυοτηρης «Εισαγωγή στη χρήση του GPS 4» 10:00-12.00 28/08/2016 Ι. Φαρασλής «Δημιουργία Χαρτοσυνθέσεων στο QGIS 5» «Δημιουργία Χαρτοσυνθέσεων στο QGIS 5» «Επεξεργασία Βάσεων Δεδομένων στο QGIS 6» 12:00 14:00 28/08/2016 Χρ. Λυοτηρης 18:00 20:00 28/08/2016 Ι. Φαρασλής 10:00 12:00 29/08/2016 Ι. Φαρασλής «Ψηφιοποίηση στο QGIS 7» 12:00 14:00 29/08/2016 Ι. Φαρασλής 7
«Ψηφιοποίηση στο QGIS 7» 18:00 20:00 29/08/2016 Ι. Φαρασλής «Χωρικές Αναλυτικές διαδικασίες στο QGIS 8 «Επεξεργασία δεδομένων GPS στο QGIS 9» «Επεξεργασία δεδομένων GPS στο QGIS 9» 10:00 12:00 30/08/2016 Ι. Φαρασλής 12:00-14:00 30/08/2016 Ι. Φαρασλής 18:00 20:00 30/08/2016 Ι. Φαρασλής Έναρξη εκπαιδευτικού προγράμματος: 26 Αυγούστου 2016 Λήξη εκπαιδευτικού προγράμματος: 30 Αυγούστου 2016 Τρόπος διεξαγωγής εκπαίδευσης Οι τεχνικές εκπαίδευσης που θα υιοθετηθούν για τις ανάγκες του συγκεκριμένου προγράμματος και που ουσιαστικά περιλαμβάνουν 2 βασικά στάδια: 1. Την εκπαίδευση στην αίθουσα του εκπαιδευτικού προσκοπικού κέντρου «Ελευθερία». Στο συγκεκριμένο χώρο θα πραγματοποιηθούν τα θεωρητικά μαθήματα αλλά και τα εργαστήρια χρήσης του QGIS με χρήση πραγματικών χωρικών δεδομένων από τον ελληνικό χώρο. 2. Την εκπαίδευση στη χρήση GPS στο πεδίο. Θα υλοποιηθούν έξοδοι σε παρακείμενο δάσος όπου θα γίνει εκπαίδευση πάνω στις λειτουργίες του GPS όπως: Στην καταγραφή των συντεταγμένων θέσης, της διαδρομής, πυξίδας κ.λ.π. Για τις εκπαιδευτικές ανάγκες θα χρησιμοποιηθούν: βίντεο-προβολέας καθώς και GPS χειρός. Η μεθοδολογία και ο σχεδιασμός τόσο της επιμόρφωσης όσο και του εκπαιδευτικού περιεχομένου προέρχεται από τη πολυετή πείρα και εξειδικευμένη τεχνογνωσία των κ. Δ. Σταθάκη και του Ι. Φαρασλή. Το ειδικά διαμορφωμένο εκπαιδευτικό υλικό χαίρει λεπτομερούς ανάλυσης στις πολύπλευρες όψεις του αποσκοπώντας σε υψηλού επιπέδου εκπαιδευτική ανάλυση. 8
Χρονική διάρκεια και κόστος παρακολούθησης Η χρονική διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος αντιστοιχεί σε 30 ώρες ή 5 ημέρες. Έναρξη εκπαιδευτικού προγράμματος: 26 Αυγούστου 2016 Λήξη εκπαιδευτικού προγράμματος: 30 Αυγούστου 2016. Το συνολικό κόστος του εκπαιδευτικού προγράμματος διαμορφώνεται στα 250. Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε τραπεζικό λογαριασμό της Alpha Bank σε μια (1) δόση και εκδίδεται απόδειξη είσπραξης ή τιμολόγιο. Καταβολή Διδάκτρων 1 η Δόση Δίδακτρα 250,00 Alpha Bank: Αριθμός Λογαριασμού: 310-00-2002-020935 IBAN GR 6403100310002002020935 Κωδικός Προγράμματος: 4165.0057 ΠΡΟΣΟΧΗ: στην απόδειξη κατάθεσης θα πρέπει να αναφέρεται οπωσδήποτε ο κωδικός του έργου καθώς και το ονοματεπώνυμο του καταθέτη Αποστολή Απόδειξης: η απόδειξη θα αποστέλλεται είτε ηλεκτρονικά στο e-mail: kdvm@uth.gr ή στο fax: 24210 06487 ή θα προσκομίζεται στη Γραμματεία του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας Για κάθε επιπρόσθετη πληροφορία και για να υποβάλετε αίτηση στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα. Εναλλακτικά μπορείτε να επικοινωνήσετε είτε με τον επιστημονικό υπεύθυνο κ. Σταθάκη στο e-mail: dstath@uth.gr ή τηλεφωνικά: 693 2352 913, 24210 74489, είτε με τη Γραμματεία του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση kdvm@uth.gr ή στα τηλέφωνα 24210 06366 6367-6368. 9
Πιστοποίηση Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. Το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας διαθέτει πιστοποίηση από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π (Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού) με τα μέλη που απαρτίζουν την επιστημονική και συγγραφική ομάδα να διαθέτουν εξέχουσα εμπειρία και δραστηριοποίηση σε εξ αποστάσεως και δια ζώσης εκπαιδευτικά προγράμματα. Η πιστοποίηση από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. πιστοποιεί την εκάστοτε συμμετοχή σε εκλαϊκευτικό πρόγραμμα ή πρόγραμμα επιμόρφωσης βεβαιώνοντας τα αποκτηθέντα προσόντα αποσκοπώντας στη διευκόλυνση ευρέσεως εργασίας. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης www.kdvm.uth.gr kdvm@uth.gr Γιαννιτσών και Λαχανά, Παλαιά, Συγκρότημα Τσαλαπάτα, 38334-Βόλος Τηλ. 24210 06367-6368, Φαξ. 24210 06487 10