ΔΗΜΟΣ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ ΚΟΙΝΩΦΕΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΔΗΜΟΥ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ ΧΡ. ΒΛΑΧΟΔΗΜΟΥ 1, 40200 ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΤΗΛ: 2493025440 / FAX: 2493025053 Email: deptakal@gmail.com http://deptakal.blogspot.com Ο Δήμος της Ελασσόνας καταλαμβάνει το ΒΔ τμήμα του Νομού Λάρισας με έκταση 1.708 τ.χλμ. και πληθυσμό 32.110 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011). Περιβάλλεται από τα βουνά Όλυμπος, Τίταρος, Καμβούνια, Αντιχάσια και Μελούνα ένω συνορεύει ΒΑ με τους Νομούς Πιερίας και Κοζάνης, δυτικά με τους Νομούς Γρεβενών και Τρικάλων και νότια με τον Δήμο Τυρνάβου. Η Ελασσόνα είναι μια περιοχή με πλούσια πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή. Εκδηλώσεις γίνονται σχεδόν όλη τη χρονιά από την Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Ελασσόνας αλλά και τους πολυάριθμους πολιτιστικούς συλλόγους. Έτσι μπορεί να συναντήσετε συναυλίες της φιλαρμονικής της ή των δύο χορωδιών (μικτής και παιδικής). Εικαστικές εκθέσεις, θεατρικές παραστάσεις, μουσικές συναυλίες και χορευτικές παραστάσεις από τα πολλά παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα ( η Ελασσόνα είναι μια περιοχή που χορεύει πολύ) δημιουργούν ένα πολυσύνθετο και πολύχρωμο παζλ στον πολιτισμό. Βλάχοι, Πόντιοι, Σμυρνιοί, Κοπατσαραίοι, Σαρακατσαναίοι και ντόπιοι αποτελούν το πληθυσμιακό κράμα του Δήμου Ελασσόνας. Τα έθιμα και οι παραδόσεις τους παρουσιάζουν διαφορές και ιδιαιτερότητες, όμως παίρνουν ζωή μέσα από τις εκδηλώσεις των πολυάριθμων Συλλόγων, που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Σημαντικές εκδηλώσεις αφιερώματα στις σύγχρονες τέχνες πραγματοποιούνται καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Υπάρχουν και καθιερωμένες ετήσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως οι Απόκριες με παραδοσιακές ορχήστρες, άναμμα φωτιών, παραδοσιακά κούλουμα και ιπτάμενους καρναβαλιστές, οι εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της πόλης, με συναυλίες και παραδοσιακούς χορούς καθώς και τα πανηγύρια και τα ανταμώματα στα τοπικά και δημοτικά διαμερίσματα. Εξέχουσα θέση στις πολιτιστικές δραστηριότητες της περιοχής κατέχει η διοργάνωση της Πανελληνίας Γιορτής Φέτας, που περιλαμβάνει εκθέσεις του προϊόντος αλλά και των παραδοσιακών προϊόντων της περιοχής, επιστημονικές συναντήσεις αλλά και πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων (www.giortifetas.gr ). 1
Ίσως η σημαντικότερη διοργάνωση της περιοχής της Ελασσόνας καθώς η φέτα αποτελεί στρατηγικό προϊόν όχι μόνο της περιοχής της Ελασσόνας αλλά ολόκληρης της Ελλάδας. Η φέτα είναι βασικός κρίκος στην διατροφική αλυσίδα, πηγή υψηλής πρωτεΐνης ασβεστίου, βιταμινών και στοιχείων. Εθνικό προϊόν, έχει θέση πλήρους φαγητού στο ελληνικό τραπέζι, γνωστό άλλοτε για την απαλότητά του και άλλοτε για την αψάδα της γεύσης του, έχει συνδεθεί πολύ στενά με την ευρύτερη περιοχή της Ελασσόνας, όπου οι ανεπαρκείς πεδινές εκτάσεις και η αδύναμη άρδευση, υποχρέωσαν τον πληθυσμό στην κτηνοτροφία. Οι επιχειρήσεις σήμερα έχουν εκσυγχρονιστεί αλλά η ποιότητα υπηρετείτε πάντα και σταθερά. Η Πανελληνιά Γιορτή Φέτας διοργανώνεται κάθε δύο χρόνια και περιλαμβάνει πλήθος εκδηλώσεων όπως μουσικοχορευτικές παραστάσεις, συναυλίες από παραδοσιακά και σύγχρονα συγκροτήματα, εικαστικές εκθέσεις με θέμα τη φέτα, επιστημονικές συναντήσεις, αθλητικές δραστηριότητες και έκθεσεις του προϊόντος και άλλων παραδοσιακών προϊόντων της περιοχής. http://www.giortifetas.gr 2
ΑΠΟΚΡΙΕΣ - ΙΠΤΑΜΕΝΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ Μια περιπλάνηση στην Ελασσόνα την περίοδο των Απόκρεων σίγουρα θα σας μείνει αξέχαστη. Ιπτάμενοι Καρναβαλιστές, φωτιές στις γειτονιές, παραδοσιακές ορχήστρες, παραδοσιακά εδέσματα και ο βασιλιάς καρνάβαλος συνθέτουν ένα πολύχρωμο σκηνικό εικόνων, ήχων και γεύσεων που ομορφαίνει και ζωντανεύει τις ημέρες των Απόκρεων την πόλη της Ελασσόνας και όλα τα δημοτικά διαμερίσματα. Φασολάδα, ελιές, λαγάνες, ταραμοσαλάτα και χαλβάς σας περιμένουν σε όλα τα χωριά της Ελασσόνας να γευτείτε τα νηστίσιμα εδέσματα υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής. Μια ξεχωριστή εκδήλωση πρωτόγνωρη για τα Ελληνικά δεδομένα με διαφορετικές και γεμάτες φαντασία παρουσίες, με αεραθλητές από όλη την Ελλάδα πετούν στον ουρανό της Ελασσόνας με αλεξίπτωτα πλαγιάς και Para motor έχοντας αποκριάτικα κουστούμια! Πρόκειται για ένα μοναδικό αλλά και πρωτότυπο happening που έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια. Το Ιπτάμενο Καρναβάλι πραγματοποιείτε τα τελευταία 11 χρόνια στην πόλη της Ελασσόνας και δίνει άλλον «αέρα» στις εκδηλώσεις των Απόκρεων. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Στις 6 Οκτωβρίου πραγματοποιούνται κάθε χρόνο τα «Ελευθέρια» εκδηλώσεις σε ανάμνηση της ημέρας της απελευθέρωσης της πόλης από τον τουρκικό ζυγό, με παρέλαση και άλλες εκδηλώσεις (θεατρικές παραστάσεις, παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα, συναυλίες, συναντήσεις φιλαρμονικών και χορωδιών, κ.α.). Το έτος 2012 συμπληρώνονται 100 χρόνια από την απελευθέρωση της. 3
ΕΤΗΣΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων στα περισσότερα χωριά του Δήμου θα συναντήσετε την αναβίωση εθίμων όπως τα «Τα μπαμπαλιούρια», «Καπεταναράιοι» ή «Κουδουναραίοι», έθιμα που έχουν τις ρίζες τους στη διονυσιακή λατρεία, έχοντας σκοπό να διώξουν τα κακά πνεύματα για να είναι ήσυχη και χαρούμενη η νέα χρονιά. Το Πάσχα πολλά από τα χωριά αναβιώνουν το έθιμο «Λαζαρίνες», γυναίκες με παραδοσιακές φορεσιές χορεύουνε και τραγουδούνε, έθιμο που αναβιώνει την Κυριακή των Βαΐων. Καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου συναντούμε σημαντικές εορτές όπως η κτηνοτροφική γιορτή στο Λιβάδι, το καλωσόρισμα του Μάη με τη γιορτή «κλείδωνα» στην πόλη της Ελασσόνας, το φεστιβάλ χορωδιών για μικτές και παιδικές χορωδίες, το φεστιβάλ «Περραιβική Τρίπολις» στην περιοχή της Δολίχης με σκοπό να αναδείξει την ιστορία και την λαογραφία της ευρύτερης περιοχής, ενώ σημαντικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στην ιστορική κοινότητα Τσαριτσάνης την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Όλα τα χωριά της περιοχής της Ελασσόνας, κυρίως την περίοδο του καλοκαιριού, διοργανώνουν τις δικές τους πολιτιστικές εκδηλώσεις αφιερωμένες στους προστέτες της περιοχής και σε ντόπια παραδοσιακά προϊόντα και εδέσματα. Τα παραδοσιακά πανηγύρια ανταμώματα συντηρούν μνήμες και έθιμα αιώνων δίνουν την ευκαιρία στους απανταχού συμπατριώτες να ανταμώνουν με συγγενείς και φίλους στην αγαπημένη πατρώα γη και να ενισχύουν τους ακατάλυτους δεσμούς που τους συνδέουν. 4
Ημερομηνία Πανηγύρι - Αντάμωμα Χωριό Κινητή Εορτή Κυριακή της Ορθοδοξίας Τσαριτσάνη 23 Απριλίου Αγίου Γεωργίου Γαλανόβρυση 23 Απριλίου Αγίου Γεωργίου Μαγούλα 2 Μαΐου Αγίου Αθανασίου (ανακμ.) Μηλέα 2 Μαΐου Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ευαγγελισμός 21 Μαΐου Αγίων Κων/νου και Ελένης Παλαιόκαστρο 21 Μαΐου Αγίων Κων/νου και Ελένης Στεφανόβουνο Κινητή Εορτή Ανάληψεως Συκέα Κινητή Εορτή Αγίας Τριάδας Βαλανίδα Κινητή Εορτή Αγίας Τριάδας Γιαννωτά Κινητή Εορτή Αγίας Τριάδας Σπαρμός Κινητή Εορτή Αγίου Πνεύματος Βλαχογιάννι Κινητή Εορτή Αγίου Πνεύματος Γεράνεια Κινητή Εορτή Αγίου Πνεύματος Μεσοχώρι Κινητή Εορτή Αγίου Πνεύματος Συκέα 30 Ιουνίου -1 Ιουλίου Αγίων Αναργύρων Αετοράχη 16-17 Ιουλίου Αγίας Μαρίνας Σαραντάπορο 19-20 Ιουλίου Προφήτη Ηλία Βερδικούσα 19-20 Ιουλίου Προφήτη Ηλία Δρυμός 19 21 Ιουλίου Αντάμωμα Κρανιωτών Κρανέα 20 Ιουλίου Προφήτη Ηλία Λιβάδι 19-20 Ιουλίου Προφήτη Ηλία Μεγ.Ελευθεροχώρι 26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής Άζωρος 26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής Αμούριο 25-26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής Λεύκη 25-26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής Λουτρό 25-26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής Λυκούδι 25-26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής Κοκκινοπηλός 25-26 Ιουλίου Αγίας Παρασκευής Μικ.Ελευθεροχώρι 27 Ιουλίου Αγίου Παντελεήμονα Πραιτώρι 31 Ιουλίου Αντάμωμα Κεφαλόβρυσο 5-6 Αυγούστου Μεταμόρφωση του Σωτήρος Δολίχη 9 Αυγούστου Αντάμωμα Καλλιθιωτών Καλλιθέα 14-15 Αυγούστου Κοίμησης της Θεοτόκου Άκρη 14-15 Αυγούστου Κοίμησης της Θεοτόκου Καλύβια 15 Αυγούστου Κοίμησης της Θεοτόκου Κρυόβρυση 14-15 Αυγούστου Κοίμησης της Θεοτόκου Λιβάδι 14-15 Αυγούστου Κοίμησης της Θεοτόκου Πύθιο 14-15 Αυγούστου Κοίμησης της Θεοτόκου Φαρμάκη 23 Αυγούστου Αντάμωμα Καρυωτών Καρυά 27 Αυγούστου Αντάμωμα Κοκκινόγης Κοκκινόγη 27 Αυγούστου Αντάμωμα Ολυμπιαδωτών Ολυμπιάδα Αρχές Σεπτεμβρίου Αντάμωμα Αναληψιωτών Αναληψη (κάθε δυο χρόνια) 5