1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΚΟΠΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
2 ΕΙΔΗΣΕΙΣ Δραστηριότητα εγχώριων εταιριών της πγδμ Τον Αύγουστο η έναρξη λήψης δανείων των εταιρειών από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Οικονομικών της πγδμ, από τον ερχόμενο Αύγουστο οι ενδιαφερόμενες εταιρείες θα μπορούν να λαμβάνουν δάνεια προερχόμενα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Ήδη η Τράπεζα της πδγμ για την Ενίσχυση και την Ανάπτυξη, η οποία έχει αναλάβει τη διοχέτευση των εν λόγω δανείων προς τις εγχώριες εταιρείες, εξετάζει μέσω ποιών εμπορικών τραπεζών θα γίνει η χορήγηση αυτή. Η εταιρεία θέρμανσης της πόλης των Σκοπίων Toplifikacija έκλεισε την περίοδο θέρμανσης με απώλειες ύψους 3,5 εκατ. ευρώ. Ξένες εταιρίες στην πγδμ επενδύσεις - εξαγορές Συνεργασία Ericsson και T-Mobile Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η σουηδική εταιρεία κινητής τηλεφωνίας Ericsson εγκαινίασε συνεργασία με την εταιρεία της πδγμ T-Mobile. Η συμφωνία που συνήψε με την τελευταία πρόκειται να καταστήσει την Ericsson τον μοναδικό προμηθευτή δικτύου WCDMA/HSPA στη χώρα. Ειδήσεις ελληνικού ενδιαφέροντος Απολύσεις εργαζομένων της τσιμεντοβιομηχανίας Usje (ΤΙΤΑΝ) Σύμφωνα με δημοσιεύματα, από τους 180 εργαζομένους στην τσιμεντοβιομηχανία Usje (ΤΙΤΑΝ), στους οποίους είχε προσφερθεί «πριμ» πρόωρης συνταξιοδότησης έως και 20.000 ευρώ, οι 91 δέχθηκαν την εν λόγω διευθέτηση. Η διεύθυνση του εργοστασίου ανακοίνωσε ότι είναι υποχρεωμένη να προβεί σε απόλυση άλλων 48 εργαζομένων, οι οποίοι θα πρέπει να αποχωρήσουν από την εταιρεία λαμβάνοντας αποζημίωση που ανέρχεται σε εννέα μέσους μισθούς, σύμφωνα με τον ισχύοντα εργασιακό νόμο. Οι απολύσεις αυτές γίνονται έπειτα από απόφαση της διοίκησης για μείωση του αριθμού των εργαζομένων κατά 40% λόγω της μείωσης του όγκου εργασίας εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης. Βραβείο στην Pivara Skopje (συμφερόντων 3 Ε Αθηναϊκή Ζυθοποιεία) Η εταιρεία Pivara Skopje (συμφερόντων 3 Ε Αθηναϊκή Ζυθοποιεία) έλαβε από τους εκπροσώπους της εταιρείας Coca Cola βραβείο καλύτερης ποιότητας προϊόντων Coca Cola παγκοσμίως. Οικονομικές σχέσεις της πγδμ με άλλες χώρες Οικονομικές σχέσεις πγδμ Ρωσίας Το Οικονομικό Επιμελητήριο της πγδμ διοργάνωσε επιχειρηματικό συνέδριο στο οποίο συμμετέσχον εκπρόσωποι εταιρειών κατασκευών, τουρισμού και τροφίμων από την περιοχή Ρόστοβ της Ρωσίας και από την πγδμ. Κατά τις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν, αναφέρθηκε ότι οι τομείς του τουρισμού, της φαρμακοβιομηχανίας, της υφαντουργίας, των κατασκευών, των υποδημάτων, του καπνού και της βιομηχανίας
3 επίπλου είναι λίγοι μόνο από τους τομείς στους οποίους μπορούν να πραγματοποιηθούν κοινές δράσεις και να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ εταιρειών από την πγδμ και από την περιοχή Ρόστοβ. Ο Πρέσβης της Ρωσίας στην πγδμ, κ. Σολοτσίνσκι, δήλωσε ότι υπάρχουν πολλές δυνατότητες αύξησης των εξαγωγών της πγδμ στη Ρωσία (σημειώνεται ότι το εμπορικό έλλειμμα της πρώτης στις ανταλλαγές της με τη Ρωσία ανέρχεται στα $900 εκατ.). Ο Ρώσος Πρέσβης τόνισε επίσης την ανάγκη δημιουργίας κοινών εταιρειών στην πγδμ οι οποίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ενδυνάμωση της επιχειρηματικής συνεργασίας. Τέλος, ο κ. Σολοτσίνσκι δήλωσε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να ρυθμίσει το χρέος της προς την πγδμ (χρέος «clearing» από την εποχή της ύπαρξης της πρώην Γιουγκοσλαβίας και της ΕΣΣΔ), ανεξάρτητα από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Οικονομικές σχέσεις πγδμ Κοσσυφοπεδίου Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της πδγμ, οι εξαγωγές της χώρας προς το Κοσσυφοπέδιο μειώθηκαν κατά 30% το πρώτο τρίμηνο του έτους. Συγκεκριμένα, την περίοδο αυτή ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών ανάμεσα στις δύο χώρες ανήλθε στα 51 εκατ. ευρώ, με εμπορικό πλεόνασμα της πγδμ ύψους 47 εκατ. ευρώ. Επιχειρηματίες των δύο χωρών που συμμετέσχον σε συνέδριο στην Πρίστινα, ζήτησαν την ανακατασκευή του αυτοκινητόδρομου που συνδέει την τελευταία με τα Σκόπια, τη βελτίωση των τελωνειακών διαδικασιών και την υιοθέτηση ρυθμίσεων για την ασφάλεια των επενδύσεων και την αποφυγή διπλής φορολογίας. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οικονομική κατάσταση στην πγδμ Γενικά Πιθανή η σύναψη συμφωνίας της πγδμ με το ΔΝΤ Ο διευθυντής της Ευρωπαϊκής Διεύθυνσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Marek Belka, ο οποίος επισκέφθηκε τα Σκόπια, δήλωσε ότι η πιθανότητα για οικονομική μεγέθυνση στη χώρα είναι μικρή, συμπληρώνοντας ότι το ΔΝΤ είναι έτοιμο να βοηθήσει την πγδμ ανά πάσα στιγμή. Σημειώνεται ότι από τον Σεπτέμβριο η πγδμ θα έχει το δικαίωμα, ως μέλος του ΔΝΤ, να δανεισθεί 100 εκατ. δολλάρια από τον εν λόγω διεθνή οργανισμό. Ωστόσο, όπως δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών κ. Slaveski, η κυβέρνηση δεν αποκλείει την πιθανότητα να συνάψει συμφωνία, με επακριβώς προσδιορισμένους όρους, για λήψη οικονομικής βοήθειας από το ΔΝΤ έως το τέλος του έτους, εάν η κατάσταση στην Ευρώπη και τη χώρα παρουσιάσει επιδείνωση. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, το ΔΝΤ προσέφερε στην κυβέρνηση τη δυνατότητα σύναψης συμφωνίας για τη λήψη δανείου ύψους άνω των 200 εκατ. ευρώ με ετήσιο επιτόκιο 2%. Επίσης, σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η κυβέρνηση έχει ήδη επισημοποιήσει την απόφαση για έκδοση ευρω-ομολόγων αξίας 200 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 10%. Εκπρόσωποι του ΔΝΤ εξέφρασαν την έκπληξή τους για το γεγονός ότι η κυβέρνηση της πγδμ σχεδιάζει τη λήψη δανείου κατά τον τρόπο αυτό και με τόσο υψηλό επιτόκιο, τη στιγμή που το ΔΝΤ είναι διατεθειμένο να τους προσφέρει δάνειο με επιτόκιο κατά πολύ χαμηλότερο. Η πγδμ ζητά οικονομική υποστήριξη από την Παγκόσμια Τράπεζα Ο Υπουργός Οικονομικών κ. Slavevski, ο οποίος συμμετέχει στη συνάντηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που πραγματοποιείται στην πόλη Μπούντβα του Μαυροβουνίου, συναντήθηκε με τον κ. Ruud Treffers, εκτελεστικό διευθυντή του παραρτήματος της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ολλανδία και ζήτησε από
4 το εν λόγω Ίδρυμα να συνεχίσει ενεργά να εξετάζει το αίτημα για δάνειο, ύψους $40 εκατ., για την στήριξη του προϋπολογισμού της πγδμ. Ο κ. Slavevski δήλωσε ότι τα προηγούμενα δάνεια από την Παγκόσμια Τράπεζα χρησιμοποιήθηκαν ορθολογικά και τόνισε ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για μια επιπρόσθετη συμφωνία λόγω των μειωμένων εσόδων του προϋπολογισμού ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Ο κ. Slavevski πραγματοποίησε επίσης συναντήσεις με τον Ολλανδό ομόλογό του, κ. Wouter Bos, τον Ολλανδό Υπουργό Αναπτυξιακής Συνεργασίας, κ. Bert Koenders, τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, κ. Age Bakker και τον Αναπληρωτή Πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας, κ. Shigeo Katsu. Κατά τις συναντήσεις αυτές συζητήθηκε η μακροοικονομική κατάσταση στην πγδμ, ενώ δόθηκε έμφαση στην παγκόσμια κρίση και την επιρροή της στα ήδη υπάρχοντα σχέδια στον τομέα των οικονομικών. Τέλος, ο κ. Slavevski δήλωσε ότι η χώρα του, επιπροσθέτως προς τη λήψη δανείου από την Παγκόσμια Τράπεζα, αναμένει και χορηγία ύψους 7 εκατ. ευρώ από την κυβέρνηση της Ολλανδίας. Αγροτική Πολιτική Αγροτικές επιδοτήσεις επιχορήγηση για κατασκευή μονάδων παραγωγής γάλακτος σε σκόνη Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Γεωργίας της πγδμ, άνω των 30 εκατ. ευρώ από τις αγροτικές επιδοτήσεις του τρέχοντος έτους έχουν ήδη καταβληθεί στους αγρότες, ενώ τους προσεχείς τρεις μήνες θα καταβληθούν άλλα 25 εκατ. ευρώ. Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο, η κυβέρνηση θα συγχρηματοδοτήσει με το ποσό των 50 εκατ. δηναριών (815.000 ευρώ) για κάθε ενδιαφερόμενο, την κατασκευή μονάδας για την παραγωγή γάλακτος σε σκόνη. Ενέργεια Παρουσίαση της στρατηγικής για την ενεργειακή ανάπτυξη στην πδγμ Ο Υπουργός Οικονομίας της πγδμ παρουσίασε το σχέδιο στρατηγικής για την ενεργειακή ανάπτυξη στη χώρα για την περίοδο 2008-2020 και με προοπτική έως το έτος 2030. Η συγκεκριμένη στρατηγική προβλέπει δύο σενάρια - το πρώτο εκ των οποίων προβλέπει την κατασκευή εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας - με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 5 και 4 δισ. ευρώ αντιστοίχως. Τουρισμός Παραχώρηση κρατικής γης στη λίμνη Δοϊράνη για μετατροπή σε οργανωμένες παραλίες Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών της πγδμ ανακοίνωσε την παραχώρηση προς ενοικίαση 140.000 τ.μ. κρατικής γης στη λίμνη Δοϊράνη για μετατροπή της σε οργανωμένες παραλίες, στο πλαίσιο της προώθησης του τουρισμού. Μεταφορές Επικοινωνία Παραχώρηση τμήματος του λιμένος Κωνσταντινούπολης στην πγδμ Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η Τουρκία πρόκειται να παραχωρήσει τμήμα του λιμένος Κωνσταντινούπολης στην πγδμ προκειμένου η τελευταία να μπορεί να εγγράφει πλοία υπό τη δική της σημαία. Η πγδμ, σύμφωνα με την ίδια πηγή, πρόκειται να εγγράψει 6 πλοία, γεγονός που αναμένεται να ευνοήσει τις εξαγωγές και τις εισαγωγές της καθώς θα τις καταστήσει σημαντικά οικονομικότερες. Η λύση αυτή, όπως αναφέρουν τα δημοσιεύματα, επιλέχθηκε λόγω των προβλημάτων, τα οποία η πγδμ διατείνεται συνεχώς ότι αντιμετωπίζει σε σχέση με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, ενώ παράλληλα η
5 κατασκευή του λιμένος του Δυρραχίου στην Αλβανία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και ο αυτοκινητόδρομος που συνδέει τη χώρα με το λιμάνι Bar του Μαυροβουνίου είναι ιδιαιτέρως ελικωτός και επικίνδυνος. Η βοσνιακή αεροπορική εταιρεία BH Airlines εγκαινίασε από 17 Ιουνίου απ ευθείας πτήσεις Σεράγεβο (Βοσνία/Ερζεγοβίνη) Ποντγκόριτσα (Μαυροβούνιο) Σκόπια. Οικονομική Κατάσταση Άλλο Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο αναμένεται να αρχίσει τη λειτουργία του στη χώρα Χρηματιστήριο Μεταφορών. Σε ηλεκτρονική μορφή πλέον οι οικονομικές δηλώσεις των επιχειρήσεων στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Στο πλαίσιο νέου προγράμματος που υλοποιήθηκε με τη συνεργασία της USAID, οι επιχειρήσεις στην πγδμ θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να υποβάλλουν τις οικονομικές δηλώσεις τους και τρέχουσα πληροφόρηση στο Μητρώο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σε ηλεκτρονική μορφή. Οικονομική πολιτική στην πγδμ Προγράμματα Χρηματοδότησης Επιχορηγήσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων Το Υπουργείο Οικονομίας της πδγμ πρόκειται να προσφέρει επιχορηγήσεις συνολικού ύψους 16,5 εκατ. δηναρίων (269.000 ευρώ) για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εγχώριων επιχειρήσεων. Τα κονδύλια αυτά προορίζονται για την ενίσχυση των επιχειρήσεων προκειμένου να αποκτήσουν πιστοποίηση ασφάλειας τροφίμων (HACCP), να αναπτύξουν προγράμματα βιομηχανικών σχεδίων, να συμμετάσχουν σε επιχειρηματικά συνέδρια και διεθνείς εκθέσεις και να υποβάλουν αιτήσεις διεθνούς ευρεσιτεχνίας. Οι επιχορηγήσεις θα καλύπτουν το 50% των εταιρικών δαπανών, ωστόσο δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 60.000 δηνάρια (977 ευρώ) για κάθε επιχείρηση. Τραπεζικά Νομισματικά Η κυβέρνηση εγγυάται μέσω της έκδοσης κρατικών ομολόγων ότι δεν θα υπάρξει υποτίμηση του δηναρίου Το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι πρόκειται να εκδώσει κρατικά ομόλογα με ρήτρα ξένου συναλλάγματος, δηλαδή εγγύηση ότι η αξία σε δηνάρια που αναγράφεται στα ομόλογα θα είναι «κλειδωμένη» με την αξία σε ευρώ. Τα συγκεκριμένα ομόλογα θα προσφέρονται με χαμηλότερα επιτόκια από τα αντίστοιχα που δεν περιέχουν την εν λόγω ρήτρα. Με το συγκεκριμένο μέτρο η κυβέρνηση προσπαθεί να διατηρήσει τη σταθερότητα του δηναρίου, ενώ επίσης προσδοκά ότι θα οδηγήσει σε μείωση των υψηλών επιτοκίων. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, το ενδιαφέρον για τα εν λόγω ομόλογα υπήρξε μέχρι στιγμής αυξημένο και η κυβέρνηση έχει ήδη συγκεντρώσει 30 εκατ. ευρώ από την πώλησή τους σε εμπορικές τράπεζες. Η ίδια πηγή αναφέρει ότι η κυβέρνηση και η Κεντρική Τράπεζα της χώρας επιδίδονται σε «αγώνα δρόμου» ως προς τη λήψη δανείων από τις εμπορικές τράπεζες μέσω της έκδοσης ομολόγων. Συγκεκριμένα, η Κεντρική Τράπεζα κατάφερε να συγκεντρώσει κατά τον τρόπο αυτό ποσό υποδιπλάσιο σε σχέση με το σχεδιαζόμενο (μόνο 25,7 εκατ. ευρώ), ενώ, αντιθέτως, ιδιαίτερη ζήτηση παρουσιάζουν, όπως προαναφέρθηκε, τα κυβερνητικά ομόλογα και μάλιστα με ρήτρα ξένου συναλλάγματος.
6 Εξωτερικό Εμπόριο Εξαγωγές Εισαγωγές Οι σπουδαιότεροι εμπορικοί εταίροι της πγδμ Οι μεγαλύτερες αγορές για τα προϊόντα της πγδμ κατά το 2008 υπήρξαν αυτές της Σερβίας, της Γερμανίας, της Ελλάδος, της Βουλγαρίας και της Ιταλίας. Το ίδιο έτος, η πγδμ πραγματοποίησε τις περισσότερες εισαγωγές της από την Ρωσία, τη Γερμανία, τη Σερβία και την Ελλάδα. Η ανάλυση της δομής των εξαγωγών της χώρας καταδεικνύει ότι τα προϊόντα της διατίθενται κυρίως στις γειτονικές χώρες και στην ευρύτερη περιοχή. Συγκεκριμένα, άνω του 23% των εξαγωγών της καταλήγουν στη Σερβία, ενώ στη Γερμανία αντιστοιχεί το 14,16% του συνόλου των εξαγωγών, στην Ελλάδα το 13,45%, στη Βουλγαρία το 9,47% και στην Ιταλία το 8,04%. Εισαγωγικές Διαδικασίες Εξ ολοκλήρου στους μεθοριακούς σταθμούς η διενέργεια των ελέγχων για την ασφάλεια των τροφίμων Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Γεωργίας της πγδμ, οι έλεγχοι ασφάλειας των τροφίμων θα διενεργούνται πλέον εξ ολοκλήρου στους μεθοριακούς σταθμούς της χώρας μετά την εγκατάσταση ειδικού λογισμικού σε αυτούς. Το νέο σύστημα έχει αρχίσει ήδη να λειτουργεί στους συνοριακούς σταθμούς Bogorodica και Medzitlija ενώ σύντομα αναμένεται να εγκατασταθεί και στους υπόλοιπους 10 συνοριακούς σταθμούς της χώρας. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ Ακυρώνεται για πολλοστή φορά ο διαγωνισμός για την πώληση προβληματικών κρατικών εταιρειών Ο διαγωνισμός για την πώληση των προβληματικών κρατικών εταιρειών EMO, OHIS, Tutunski Kombinat Prilep και Eurokompozit ακυρώθηκε για μία ακόμη φορά λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από υποψήφιους αγοραστές. Ηλεκτρονικά η διεξαγωγή των διαγωνισμών πώλησης κρατικών οικοπέδων Όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Μεταφορών της πγδμ, η διεξαγωγή των διαγωνισμών που αφορούν στην πώληση κρατικής γης θα λάβει χώρα τον Ιούλιο με ηλεκτρονικό τρόπο. Συγκεκριμένα, οι δημοπρασίες θα διεξαχθούν μέσω της ιστοσελίδας www.aukcijamtc.gov.mk και, σύμφωνα με τον αρμόδιο Υπουργό, το νέο σύστημα θα εξασφαλίσει αυξημένη διαφάνεια των σχετικών διαδικασιών.