Ελεύθερο Λογισμικό και GNU/Linux Πηγές: http://rainbow.cs.unipi.gr/projects/oss/wiki/eventzero http://dimitris.glezos.com/opensource/ http://www.myubuntu.gr/index.php/γιατί-linux/ http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.el.html http://www.dwheeler.com/oss_fs_why.html http://www.wikipedia.org Linux in plain greek, Stefanos P.
Ελεύθερο Λογισμικό Ζήτημα ελευθερίας, όχι κόστους Χαρακτηρίζεται από τις παρακάτω ελευθερίες: - Ελευθερία χρήσης για οποιοδήποτε σκοπό - Ελευθερία μελέτης του πηγαίου κώδικα αυτού και προσαρμογής του στις δικές σας ανάγκες - Ελευθερία αναδιανομής - Ελευθερία βελτίωσης του προγράμματος και δημοσίευσης των βελτιώσεων αυτών στην κοινότητα 2
Ανάπτυξη Λογισμικού Source Πηγαίος Κώδικας Εκτελέσιμο Binary 3
Ιστορική Αναδρομή Μέχρι τις αρχές των '70s το software θεωρείται από τη βιομηχανία της πληροφορικής ως δευτερεύουσας σημασίας - Μαζί με το λογισμικό παρεχόταν και ο πηγαίος κώδικας (αν όχι δωρεάν, με κάποιο συμβολικό αντίτιμο) - Οι χομπίστες συνήθιζαν να ανταλλάσουν μεταξύ τους τον πηγαίο κώδικα Ο William Gates III συντάσει το 1976 μια ανοιχτή επιστολή προς τους χομπίστες, όπου ισχυρίζεται ότι η παραπάνω πρακτική: - Καθιστά ασύμφορη τη συντήρηση του λογισμικού από τις εταιρίες που το παράγουν - Οδηγεί σε χαμηλότερης ποιότητας λογισμικό 4
Ιστορική Αναδρομή Στις αρχές των '80s το τοπίο έχει ήδη αλλάξει - Το δρόμο της Microsoft ακολουθεί σύσσωμη η βιομηχανία λογισμικού η οποία δεν παρέχει σε κανέναν τον πηγαίο κώδικα της, παρά μόνο με NDAs σε περιορισμένο αριθμό ατόμων - Ο πηγαίος κώδικας μετατρέπεται σε εταιρικό μυστικό - Επιβραδύνεται η έρευνα & ανάπτυξη - Δημιουργείται το ναρκοπέδιο των Πατεντών Λογισμικού - Ο χομπισμός δεν έχει θέση στη νέα αγορά 5
A Brave GNU World Richard Stallman (MIT, ΑΙ lab / τέλη 1970s) - Προκειμένου να ανιχνεύονται τυχόν paper jams στους εκτυπωτές τους, είχαν αλλάξει τον κώδικα του λογισμικού εκτύπωσης ώστε να αποστέλλει σχετική ειδοποίηση στο χρήστη - Νέος εκτυπωτής καταφθάνει, δωρεά της Xerox (Αυτή τη φορά χωρίς τον πηγαίο κώδικα του printing software) - Γίνεται αδύνατη η ενσωμάτωση με το υπάρχον σύστημα 6
A Brave GNU World Ο Stallman δεν το βάζει κάτω - Επικοινωνεί (μάταια) με τη Xerox - Ταξιδεύει μέχρι το Carnegie Mellon όπου εργάζεται κάποιος που είχε άμεση σχέση με την ανάπτυξη του εν λόγω λογισμικού - Ο Stallman του ζητά ευγενικά τον πηγαίο κώδικα - Εκείνος αρνείται να το δώσει - Ο Stallman εκνευρισμένος επιστρέφει στο MIT έχοντας συνειδητοποιήσει ότι οι καιροί έχουν αλλάξει.. 7
A Brave GNU World 8
A Brave GNU World Στις αρχές των 1980s o Stallman αφήνει το MIT για να δημιουργήσει το Free Software Foundation με στόχο τη προάσπιση του Ελεύθερου Λογισμικού (http://www.fsf.org) Δημιουργεί την General Public License υπό τον ορισμό του ελεύθερου λογισμικού και εξασφαλίζει τη διατήρηση των ελευθεριών με τη χρήση της copyleft Ξεκινά το GNU project για τη δημιουργία ενός καθόλα Ελεύθερου Λειτουργικού Συστήματος τύπου UΝΙΧ ΤΜ, υπό την άδεια χρήσης GPL GNU: GNU's Not Unix (http://www.gnu.org) 9
Γιατί επέλεξαν το UNIX ΤΜ ως βάση; Το πιο προηγμένο λειτουργικό σύστημα εκείνης της περιόδου Μεγάλη συγκέντρωση τεχνογνωσίας γύρω από αυτό μιας και ο πηγαίος κώδικας δινόταν σε προσιτή τιμή Η συμβατότητα με το UNIX θα έδινε την ευκαιρία για εύκολη μετάβαση στο GNU. 10
Τα στοιχειώδη μέρη του λειτουργικού Operating System Πυρήνας (kernel) Utilities 11
Linux Το 1991 το μόνο που έλειπε από το GNU project ήταν ένας σταθερός πυρήνας Ο φοιτητής Linus Benedict Torvalds ξεκινά την ανάπτυξη αυτού που αργότερα αποτέλεσε τον πυρήνα του linux προκειμένου να εκμεταλλευτεί πλήρως τις δυνατότητες του καινούριου του 80386 - το τότε minix ήταν πολύ απλοϊκό σε σχέση με το Solaris που είχαν στα εργαστήρια της σχολής του Ανακοινώνει στο newsgroup comp.os.minix ότι αναζητά βοήθεια για τη δημιουργία ενός POSIX πυρήνα για PC 12
Linux Η ανταπόκριση της κοινότητας είναι θεαματική Έκδοση 0.01 (1991) : 8k SLOC Έκδοση 1.0 (1994) : 176k SLOC Έκδοση 2.0 (1996) : 675k SLOC Έκδοση 2.2 (1999) : 1603k SLOC Έκδοση 2.4 (2001) : 2980k SLOC Έκδοση 2.6.23 (2007) : 7528k SLOC Ο πυρήνας Linux μαζί με τις εφαρμογές του GNU project δημιουργούν το λειτουργικό σύστημα GNU/Linux! 13
GNU/Linux Ένα λειτουργικό για όλες τις χρήσεις! Desktop, Οffice, Server, Embedded, Scientific, Educational, Entertainment, κ.α. Υπάρχει πλήθος διανομών GNU/Linux, και διαφέρουν ως προς: - Το λογισμικό αρχικής εγκατάστασης & μετέπειτα διαχείρισης πακέτων λογισμικού (package manager) - Επίπεδο αυτοματοποίησης διαδικασιών - Το είδος των πακέτων λογισμικού που εγκαθιστούν (free, scientific κλπ.) Αυτό δε μας εμποδίζει φυσικά να εγκαταστήσουμε και οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή επιθυμούμε! 14
15
Γιατί Linux? Ασφάλεια Σταθερότητα Εξοικονόμηση χρημάτων / καμία ανάγκη για πειρατεία Πληθώρα προγραμμάτων στα DVD/CD εγκατάστασης Εύκολη αναβάθμιση Desktop effects Γρήγορο λειτουργικό (όχι ανασυγκρότηση/registry) Μεγάλη κοινότητα, πρόθυμη να βοηθήσει σε κάθε πιθανό σας πρόβλημα 16
Γιατί Linux? Πολλαπλά workspaces Όχι επανεκκίνηση μετά από κάθε update ή απλά για να αδειάσει η μνήμη του συστήματος Καλύτερη χρήση πόρων συστήματος 17
Μειονεκτήματα Έλλειψη υποστήριξης από μεγάλες εταιρίες του χώρου Λίγοι τίτλοι παιχνιδιών Τα πράγματα όμως αλλάζουν: Flash player, Flex Builder Quake wars, Unreal Tournamet 3 Εναλλακτικές λύσεις Virtual Machines / Emulators - Wine / Cedega - Vmware - VirtualBox 18
Package Managers Tι είναι? Ο package manager αποτελεί τον πιο εύκολο τρόπο εγκατάστασης προγραμμάτων στο Linux Γιατι ειναι σημαντικός? 1) Ελέγχει τις εξαρτήσεις των προγραμμάτων προς εγκατάσταση 2) Γνωρίζει που και ποιο πρόγραμμα είναι εγκατεστημένο 3) Παρέχει τη δυνατότητα ενημέρωσης για καινούριες εκδόσεις των ήδη εγκατεστημένων πακέτων και εγκατάστασης αυτών 19
Package Managers Aν κάτι δεν υπάρχει στον package manager; - Οι δημοφιλής διανομές ( ubuntu, fedora κ.α. ) έχουν χιλιάδες πακέτα που καλύπτουν σχεδόν όλες τις ανάγκες των χρηστών Αν παρόλα αυτά δεν υπάρχει? - Υπάρχει πάντα η δυνατότητα μεταγλώττισης του πηγαίου κώδικα 20
Synaptic Package Manager 21
Synaptic Package Manager 22
HEL.L.U.G. - http://www.hellug.gr Ένωση Χρηστών και Φίλων Linux Ελλάδος (Hellenic Linux User Group) - Επίσημα θεσμοθετημένος σύλλογος με στόχο τη διάδοση του Linux στην Ελλάδα Δραστηριότητες από το 1997 - Δημιουργία υποδομών για την τεχνική υποστήριξη των Ελλήνων χρηστών Linux - Έργα εξελληνισμού εφαρμογών - Διοργανώσεις σχετικές με το Ελεύθερο Λογισμικό (εκθέσεις, installfests, ομιλίες) - Θεσμικές παρεμβάσεις - Δημιουργία εργαστηρίου - Σημαντικό εθελοντικό έργο (Φαρκαδόνα, Κοινωνικό Forum κ.α.) 23
Τελικά πώς είναι το Linux; Linux Λειτουργικότητα Εμφάνιση 24
Λειτουργικότητα Εφαρμογές για : Multimedia (amarok,audacious,vlc,mplayer,lmms) Graphics (Gimp,kquickview,inkscape) Burning (k3b) Office (openoffice,koffice) Development (kdevelop, codeblocks, eclipse, anjuta, qtdesigner, qcad) Entertainment (Google Earth, games, Celestia) Internet (firefox, opera, p2p programs, instant messanging programs, Voip programs) Χιλιάδες άλλα utilities 25
Εμφάνιση Desktop plugins 3D effects ( beryl, compiz-fusion ) Χιλιάδες icon themes,styles,screensavers,splash screens, Πολλά εναλλακτικά περιβάλλοντα εργασίας (Kde,Gnome,Xfce,Fluxbox) 26
Τέλος... Ευχαριστούμε Ερωτήσεις; 27