1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΚΟΠΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
2 ΕΙΔΗΣΕΙΣ Δραστηριότητα εγχώριων εταιριών της πγδμ Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, οι τελωνειακές αρχές της πγδμ ανακάλεσαν την άδεια λειτουργίας της εταιρείας Fersped, μίας από τις μεγαλύτερες μεταφορικές εταιρείες της χώρας, λόγω σημειωθεισών παρατυπιών, όπως αναφέρεται. To Περιφερειακό Εμπορικό Επιμελητήριο με έδρα τα Σκόπια, ζήτησε από την κυβέρνηση να διοχετεύσει στην εγχώρια οικονομία έως το τέλος του έτους νέα κεφάλαια ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, προερχόμενα από ξένα πιστωτικά ιδρύματα, εταιρείες επένδυσης κεφαλαίων και τράπεζες, προκειμένου να τροφοδοτηθούν οι εταιρείες της χώρας και να αποφευχθεί η ύφεση. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του επιμελητηρίου, οι δραστηριότητες των εταιρειών της χώρας τους τελευταίους μήνες, κυρίως στους τομείς της μεταλλουργίας και της κλωστοϋφαντουργίας, έχουν μειωθεί κατά 20%. Εξ άλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο αριθμός των εργαζομένων στη βιομηχανία τον περασμένο Απρίλιο μειώθηκε κατά 4,7% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2008. Το ίδιο διάστημα, οι εργαζόμενοι στην κλωστοϋφαντουργία μειώθηκαν κατά 23,1% και στη μεταλλουργία και τα ορυχεία κατά 15,7%. Οι διευθυντές των εταιρειών της πγδμ έχουν συστήσει ΜΚΟ με την ονομασία «Ινστιτούτο Διευθυντών» προκειμένου να προασπίζονται τη θέση τους σε θέματα που τους αφορούν. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, εταιρείες της πγδμ πρόκειται να συμπεριληφθούν στους τρεις νέους δείκτες του Dow Jones και της Ομοσπονδίας Ευρω-ασιατικών χρηματιστηρίων (Federation of Euro-Asian Stock Exchanges FEAS). Ξένες εταιρίες στην πγδμ επενδύσεις - εξαγορές Η κροατική ταχυδρομική υπηρεσία City Express εκδήλωσε ενδιαφέρον για την αγορά μεριδίου της ταχυδρομικής υπηρεσίας της πγδμ. Σχετικό ενδιαφέρον έχουν επίσης εκφράσει εταιρείες από τη Σλοβενία, τη Γερμανία και την Αυστρία. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η εταιρεία «Johnson Control s» πρόκειται να κλείσει το εργοστάσιό της για την κατασκευή ηλεκτρονικών ανταλλακτικών αυτοκινήτων στη Γερμανία και να το μεταφέρει στην πγδμ, όπου επίσης διατηρεί ανάλογο εργοστάσιο. Σύμφωνα με τον διευθυντή της Υπηρεσίας για την Προώθηση Ξένων Επενδύσεων στη χώρα, τον τρέχοντα μήνα πρόκειται να υπογραφούν συμφωνίες με τις εταιρείες «Treeview» και «Haier» για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής LCD μόνιτορς, ενώ η ιταλική εταιρεία «Mapa SRP» πρόκειται το προσεχές διάστημα να ανοίξει εργοστάσιο στο Stip όπου θα κατασκευάζονται μεταλλικά πώματα για φιάλες προς εξαγωγή σε χώρες της περιοχής, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Ακόμη, κατά τον ίδιο, 20 περίπου μικρά εργοστάσια παραγωγής προϊόντων από ξύλο, αγοράς και επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων και άλλων δραστηριοτήτων πρόκειται να αρχίσουν να λειτουργούν σύντομα στη βιομηχανική ζώνη «Borisovo» στο δήμο Novo Selo. Ωστόσο, όπως σχολιάζουν τοπικά δημοσιεύματα, τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας καταδεικνύουν ότι οι ξένες επενδύσεις έχουν μειωθεί δραματικά από τα τέλη του 2008.
3 Ειδήσεις ελληνικού ενδιαφέροντος Η Ένωση Μεταφορέων της πγδμ MAKAMTRANS ισχυρίζεται ότι η ελληνική αγορά έχει γίνει απροσπέλαστη στους μεταφορείς της χώρας και μάλιστα σε περίοδο κατά την οποία έχει αρχίσει η εξαγωγή τεραστίων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, η ελληνική πλευρά επικαλείται νόμο του 2006, τον οποίο έθεσε σε εφαρμογή πριν από δύο εβδομάδες και του οποίου η παράβαση από δύο μεταφορικές εταιρείες της πγδμ οδήγησε σε επιβολή προστίμων σε βάρος τους ύψους 6.000 ευρώ. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η τσιμεντοβιομηχανία USJE, ιδιοκτησίας ΤΙΤΑΝ, πρόκειται να προβεί σε απόλυση αριθμού εργαζομένων. Το συνδικάτο εργαζομένων του εργοστασίου αντιδρά στην εν λόγω απόφαση της διοίκησης, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία πώλησης υποχρεώνει την ΤΙΤΑΝ να κρατήσει τους εργαζομένους έως τη συνταξιοδότησή τους. Η διοίκηση από την πλευρά της εξηγεί ότι έχει προσφέρει «πριμ» πρόωρης συνταξιοδότησης έως και 20.000 ευρώ, του οποίου η προθεσμία αποδοχής από τους εργαζομένους λήγει στις 9 Ιουνίου. Για όσους δεν αποδεχθούν την εν λόγω ρύθμιση, θα υπάρξει η βάσει του νόμου προβλεπόμενη διαδικασία απολύσεων, κατά την οποία θα δοθούν στους υπαλλήλους έξι μηνιαίοι μισθοί και επιπροσθέτως τρεις μισθοί ως δώρο της εταιρείας στο πλαίσιο της πολιτικής «κοινωνικής ευθύνης». Οικονομικές σχέσεις της πγδμ με άλλες χώρες Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Τσεχίας πγδμ ιδρύθηκε προσφάτως στην Πράγα, με σκοπό την ανάπτυξη στενότερων επιχειρηματικών σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Η πγδμ και η Ουκρανία υπέγραψαν πρωτόκολλο για την περαιτέρω απελευθέρωση των εμπορικών τους σχέσεων, το οποίο εξαλείφει τις ποσοστώσεις για τα αγροτικά προϊόντα και επιτρέπει την αδασμολόγητη εξαγωγή και εισαγωγή των τελευταίων. Το 2008 η πγδμ παρουσίασε πλεόνασμα 211 εκατ. στο εμπορικό της ισοζύγιο με το Κοσσυφοπέδιο. Πρόκειται για τη μοναδική χώρα ως προς την οποία η πγδμ παρουσιάζει θετικό εμπορικό ισοζύγιο. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οικονομική κατάσταση στην πγδμ Γενικά Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Fitch ανακοίνωσε ότι η «τρύπα» του προϋπολογισμού στην πγδμ το τρέχον έτος θα είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι είχε προβλεφθεί αρχικά. Κατά τον εν λόγω διεθνή οίκο, το γεγονός ότι το δηνάριο είναι υπερτιμημένο θα έχει ως αποτέλεσμα την υποχώρηση του εμπορίου και τη δημιουργία ύφεσης 2%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του διεθνούς οίκου, η Κεντρική Τράπεζα της πγδμ το πρώτο τρίμηνο του 2009 δαπάνησε το 15% των αποθεμάτων σε ξένο συνάλλαγμα προκειμένου να υπερασπισθεί το δηνάριο. Επίσης ο οίκος Fitch προβλέπει ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας θα ανέλθει στο 4,1% του ΑΕΠ. Οι εκτιμήσεις του διεθνούς οίκου σημαίνουν ότι η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερη ανάγκη για σύναψη δανείων, τα οποία όμως θα ληφθούν με
4 δυσχερείς όρους λόγω της χαμηλής πιστοληπτικής κατάταξης της χώρας (υπολογίζεται ότι το επιτόκιο που θα επιτύχει η χώρα δεν θα είναι χαμηλότερο του 12%). Προϋπολογισμός Το Κοινοβούλιο της πγδμ υιοθέτησε την πρόταση της κυβέρνησης για αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού. Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει μείωση των εσόδων κατά 10 δισ. δηνάρια (περίπου 163 εκατ.), καθώς και μείωση των δαπανών κατά 13,2 δισ. δηνάρια (περίπου 216 εκατ.). Σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης, το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα παραμείνει στο 2,8% του ΑΕΠ. Πληθωρισμός αύξηση/μείωση τιμών Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της πγδμ, το κόστος διαβίωσης τον περασμένο Μάιο αυξήθηκε κατά 0,4% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2008 και το «καλάθι της νοικοκυράς» έφτασε στα 12.992 δηνάρια (περίπου 212). Ενέργεια Η πγδμ απέκτησε την πρώτη μονάδα παραγωγής ηλιακής ενέργειας, η οποία άρχισε ήδη η λειτουργία της. Η εν λόγω μονάδα βρίσκεται στο Kadino, η κατασκευή της έγινε εξ ολοκλήρου με εγχώρια κεφάλαια, έχει δυναμικότητα 10,2 KV και η ετήσια παραγωγή της θα ανέρχεται στις 22 MWh ηλεκτρικής ενέργειας. Τουρισμός Όπως δήλωσε ο Υπουργός Οικονομίας της πγδμ Fatmir Besimi, η κυβέρνηση πρόκειται να παράσχει οικονομική βοήθεια στις ξένες τουριστικές εταιρείες για τους τουρίστες που θα φέρουν στη χώρα. Μεταφορές Επικοινωνία Ο εθνικός αερομεταφορέας της πγδμ ΜΑΤ αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο πτώχευσης. Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας επιβεβαίωσε την από μέρους της έναρξη διαδικασιών πτώχευσης για την εν λόγω αεροπορική εταιρεία εάν η τελευταία δεν εξοφλήσει τα χρέη της ύψους 2 εκατ. Ήδη έχουν καθηλωθεί στο έδαφος της πγδμ τα αεροσκάφη της ΜΑΤ εν όψει εξεύρεσης λύσης. Οικονομική Κατάσταση Άλλο Ο μέσος καθαρός μισθός στην πγδμ τον Μάρτιο τρέχοντος έτους ανήλθε στα 19.746 δηνάρια (περίπου 322), σημειώνοντας αύξηση κατά 27,2% σε σύγκριση με τον Μάρτιο 2008. Ο μέσος μεικτός μισθός τον ίδιο μήνα ανήλθε στα 29.602 δηνάρια (περίπου 480). Βελτίωση σημειώθηκε στο χρηματιστήριο της πγδμ τον Μάιο (άνοδος του δείκτη στις 2.400 μονάδες), η οποία όμως οφειλόταν στις καλές οικονομικές εκθέσεις των εισηγμένων εταιρειών. Σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές ωστόσο, το καλοκαίρι αναμένεται νέο κύμα «νηνεμίας». Μείωση παρατηρείται στις πωλήσεις αυτοκινήτων στην πγδμ. Συγκεκριμένα, το 2008 και παρά τη διεθνή οικονομική κρίση, οι εν λόγω πωλήσεις στη χώρα σημείωσαν αύξηση κατά 27,3% σε σχέση με ένα έτος πριν. Κατά το τρέχον έτος ωστόσο, έχει ήδη σημειωθεί πτώση κατά 40%.
5 Οικονομική πολιτική στην πγδμ Τραπεζικά Νομισματικά Οι χορηγήσεις τραπεζικών δανείων στους πολίτες της πγδμ κατά τον περασμένο Απρίλιο έφθασαν στο ύψος των 986 εκατ. Τα περισσότερα από τα δάνεια αυτά ( 344 εκατ.) είναι καταναλωτικά. Γενικά Στο πλαίσιο της λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της διεθνούς οικονομικής κρίσης, η κυβέρνηση της πγδμ αποφάσισε να δανεισθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων 100 εκατ. ευρώ, τα οποία θα διοχετεύσει στην εγχώρια οικονομία. Τα 70 εκατ. από το ανωτέρω ποσό πρόκειται να διατεθούν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που απασχολούν έως και 250 εργαζομένους. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Υποστήριξη Επενδυτικών Δραστηριοτήτων Κοινοτικά Προγράμματα Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η πγδμ κινδυνεύει να χάσει 7,2 εκατ. ευρώ από τα ευρωπαϊκά προενταξιακά κονδύλια για τη διασυνοριακή συνεργασία, τα οποία θα πρέπει να απορροφήσει έως το τέλος τους έτους ή τις αρχές του επόμενου. Οι εμπλεκόμενες ΜΚΟ διαμαρτύρονται ότι η συνεργασία τους με τις κρατικές αρχές δεν είναι η δέουσα, ενώ όρο της επιλεξιμότητας για τη λήψη των κονδυλίων αποτελεί η συνεργασία τους με την κυβέρνηση.