A.Τ.Ε.Ι.Θ Παγκόσμια Ημέρα A.με.A. Ενημερωτική Ημερίδα Συνδιοργάνωση του Γραφείου Στήριξης και Ηλεκτρονικής Προσβασιμότητας Α.με.Α τουα.τ.ε.ι.θ. με το Γραφείο Διασύνδεσης Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011 Αμφιθέατρο του Tμήματος Oχημάτων Α.Τ.Ε.Ι.Θ.
Θέμα: Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας και Αναπηρία. Ομιλήτρια: Συλβάνα Καρασαββίδου Διοικήτρια Θ.Χ.Π.Θ Άγιος Παντελεήμων Κοινωνική λειτουργός συστημική ψυχοθεραπεύτρια ΜΚΦ ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Κυρίες και κύριοι, Στα πλαίσια της εκάστοτε οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας οι κοινωνίες συνδιαμορφώνουν στο χρόνο τις ιδέες, τις αξίες και τα νοήματα τους πχ για την αναπηρία, τις σχέσεις, τη βία, τον πλούτο κ.ακαιβάσειτων οποίων διαμορφώνουν και την πολιτική τους πρακτική. Δυστυχώς, για όλους διανύουμε την πλέον δυσχερή περίοδο. Ζούμε σε ένα ρευστό και αβέβαιο διεθνές περιβάλλον, όπου ως χώρα και ως πολίτες θα πρέπει να επαναδιαπραγματευθούμε και πάλι αξίες, νοήματα, ιδέες και θεσμούς. Θεωρώ δε πως η αφετηρία όσον αφορά τους αναπήρους και την αναπηρία θα πρέπει να είναι διαφορετική, από αυτή του παρελθόντος, αφού παρ όλες τις παλινωδίες και τα προβλήματα που υπήρξαν έχουν γίνει και θετικά βήματα.
Είναι γνωστό πως στην Ελληνική επικράτεια λειτουργούσαν μέχρι πρότινος 100 περίπου Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας ως ΝΠΔΔ, και εκατοντάδες Ιδιωτικού Δικαίου, ασύνδετα μεταξύ τους και χωρίς κεντρικό σχεδιασμό. Πολλές από αυτές αναποτελεσματικές, αδύναμες διοικητικά και οικονομικά, αρκετές δε για δεκαετίες υπολειτουργούσαν έχοντας μόνο διοικητικά συμβούλια και κυρίως χωρίς προστιθέμενη αξία για τον τελικό αποδέκτη των υπηρεσιών. Η διαπίστωση αυτή οδηγεί το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να πάρει την γενναία απόφαση για την ανασυγκρότηση του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και με συγχωνεύσεις Δημοσίων Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας. Νομίζω, πως και οι Ιδιωτικοί φορείς θα πρέπει να πράξουν ανάλογα.
Στόχος της ανασυγκρότησης: Η ενίσχυση του κοινωνικού κράτους με αναβαθμισμένο επίπεδο υπηρεσιών και με τελικό αποδέκτη τον εξυπηρετούμενο, Η επίτευξη οικονομιών κλίμακας, Η μείωση της γραφειοκρατίας, Η διεκπεραίωση όμοιων εργασιών με ταχύτερες διαδικασίες, Η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του υπάρχοντος προσωπικού και των πόρων.
Κριτήρια ανασυγκρότησης: Η οικονομική βιωσιμότητα των μονάδων, Η πλήρης γεωγραφική κάλυψη του δικτύου κοινωνικής φροντίδας, Η ομοιότητα της ομάδας των εξυπηρετούμενων σε κάθε δομή, Η ηλικία και το είδος της πάθησης των εξυπηρετούμενων Η εντοπιότητα.
Λειτουργική και επιστημονική διασύνδεση του Δικτύου Υπηρεσιών Υγείας, Αποκατάστασης και Κοινωνικής Φροντίδας. Οι Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας ενώ λειτουργούσαν αποσπασματικά και συχνά χωρίς επιστημονική υποστήριξη, τώρα βάσει νόμου προβλέπεται όχι μόνο η λειτουργική αλλά και η επιστημονική διασύνδεση όλων των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας, σε όλη την επικράτεια μεταξύ τους, αλλά και με τις μονάδες υγείας του Ε.Σ.Υ. που βρίσκονται στην ίδια διοικητική περιφέρεια, προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης κλίμακα υπηρεσιών στους χρήστες, χωρίς πρόσθετο κόστος, τόσο σε επίπεδο προσωπικού, όσο και πόρων. ΜΚΦ ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Συγχωνεύσεις ΜΚΦ Οι 100 περίπου Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας (ΝΠΔΔ) συγχωνεύονται σε 38. [Νόμος 4025. Ανασυγκρότηση Φορέων Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Κέντρων Αποκατάστασης, Αναδιάρθρωση Ε.Σ.Υ. (ΦΕΚ Α 228/02 11 2011].
Μετονομασία των 38 Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας σε: Α) Κέντρα Προστασίας του Παιδιού (παιδική προστασία) Β) Κέντρα Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Παιδιών με Αναπηρία (παιδιά με αναπηρία) Γ) Θεραπευτήρια Χρονίων Παθήσεων (ενήλικες ανάπηροι). Στις 7 Υγειονομικές Περιφέρειες λειτουργούν: 1η YΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ (1) Θ.Χ.Π. (1) Ανατ. Αθήνα 2 η YΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ & ΑΙΓΑΙΟΥ (7) Θ.Χ.Π. (3) Δυτ. Αθήνα, Λέσβος, Ρόδος, Κ.Π.Π. (3) Αττική (2), Ρόδος Κ.Α.Α.Π.(1) Αττική
3 η YΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (2) Θ.Χ.Π. (1) Θεσσαλονίκη Κ.Π.Π. (1) Φλώρινα 4 η YΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ (7) Θ.Χ.Π. (1) Δράμα Κ.Π.Π. (3) Θεσσαλονίκη, Δράμα, Καβάλα Κ.Α.Α.Π (3) Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Κομοτηνή 5 η YΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ (7) Θ.Χ.Π. (5) Φθιώτιδα, Ευρυτανία, Εύβοια, Λάρισα, Τρίκαλα Κ.Π.Π. (1) Φθιώτιδα Κ.Α.Α.Π. (1) Καρδίτσα
6 η ΥΓΕΙΟΝ. ΠΕΡΙΦ. ΠΕΛΟΠ.. ΙΟΝ. ΝΗΣΩΝ, ΗΠΕΙΡΟΥ Κ Δ. ΕΛΛΑΔΑΣ (8) Θ.Χ.Π. (4) Πύργος, Αίγιο, Ιωάννινα, Θεσπρωτία Κ.Π.Π. (3) Πάτρα, Ιωάννινα, Θεσπρωτία Ο.Δ.Α. (1) Ζάκυνθος 7 η ΥΓΕΙΟΝ. ΠΕΡΙΦ. ΚΡΗΤΗΣ (6) Θ.Χ.Π. (3) Λασίθι, Χανιά, Ρέθυμνο Κ.Π.Π. (2) Λασίθι, Ηράκλειο Κ.Α.Α.Π. (1) Ηράκλειο ΣΥΝΟΛΟ 38 Θ.Χ.Π. Θεραπευτήρια Χρονίων Παθήσεων (18) Κ.Π.Π. Κέντρα Παιδικής Προστασίας (13) Κ.Α.Α.Π. Κέντρα Αποκατάστασης Αναπήρων Παίδων (6) Ο.Δ.Α Οργανισμός Δημόσιας Αντίληψης (1)
Την μεγάλη τομή της ανασυγκρότησης αποτελεί: Η δημιουργία σε ολόκληρη την επικράτεια Εθνικού Συστήματος Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης με την ένταξη των ΚΑΦΚΑ (Κέντρα Αποθεραπείας Φυσικής και Κοινωνικής Αποκατάστασης) και ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ (Κέντρα Εκπαίδευσης, Κοινωνικής Υποστήριξης και Κατάρτισης ΑμεΑ) στο ΕΣΥ, με ενιαία δομή, φιλοσοφία και με την εφαρμογή σύγχρονων παροχών σε επίπεδο ποιότητας νοσηλείας, διαγνωστικών και θεραπευτικών υπηρεσιών.
Είναι γνωστό, πως στην Ελλάδα μέχρι σήμερα ενώ δεν λειτουργούσαν δημόσια Κέντρα Αποκατάστασης, το ελληνικό δημόσιο μέσω των ασφαλιστικών ταμείων κατέβαλλε ετησίως 52.000.000 ευρώ για αποκατάσταση σε ιδιωτικά κέντρα της Ελλάδος ή σε κέντρα του εξωτερικού. Συγχρόνως τα ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ & ΚΑΦΚΑ (ΝΠΔΔ) για δεκαετίες δεν λειτουργούσαν ή υπολειτουργούσαν, παρ όλο που διέθεταν τις πλέον σύγχρονες κτηριακές εγκαταστάσεις και υποδομές σε εξοπλισμό, με θεραπευτικές πισίνες χωρίς νερό,
με Διοικητικά Συμβούλια, χωρίς Οργανισμούς Λειτουργίας και χωρίς ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Καταργούνται ως νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και εντάσσονται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας ως οργανικές μονάδες των νοσοκομείων και μετονομάζονται σε Κέντρα Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης. Έτσι δημιουργούνται σε όλη την επικράτεια 31ανάλογα Κέντρα δίνοντας ελπίδα σε εκατοντάδες αναπήρους για βελτίωση της ποιότητας ζωής ή και για αποκατάσταση.
ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Ανατολική Μακεδονία (4) Καβάλα,Ξάνθη, Κομοτηνή, Διδυμότειχο Κεντρική Μακεδονία (4) Έδεσσα, Βέροια, Σέρρες, Χαλκιδική Δυτική Μακεδονία (2)Φλώρινα, Καστοριά Στερεά Ελλάδα (5)Αγρίνιο, Άμφισσα, Λαμία, Θήβα, Χαλκίδα Δυτική Ελλάδα (3)Καρδίτσα, Άρτα, Πρέβεζα Νότια Ελλάδα (6) Πάτρα (2 κέντρα εδώ!), Πύργος, Άργος, Καλαμάτα, Κόρινθος ΜΚΦ ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Νησιά Ιονίου (1) Κεφαλονιά Νησιά Β.Δ. Αιγαίου (3) Μυτιλήνη, Σάμος, Χίος Κυκλάδες (1) Σύρος Δωδεκάνησα (1) Ρόδος ΚΡΗΤΗ (1) Ρέθυμνο
ΟΙ άνθρωποι στα ιδρύματα. Στις ΜΚΦ φιλοξενείται σημαντικός αριθμός ανθρώπων με δυσκολίες. Η μεγαλύτερη όμως δυσκολία δεν είναι αυτή καθ αυτή η αναπηρία, αλλά η κοινωνική ματιά προς την αναπηρία. Σαν δηλαδή η αναπηρία να είναι το όλον του ατόμου και όχι το μέρος και κάθε συμπεριφορά του, να συνδέεται και να εξηγείται μέσα από την αναπηρία. Ο ανάπηρος μετατρέπεται σε «ανίκανο» και «άχρονο» όν και η φροντίδα του σε επαναλαμβανόμενη διαδικασία που επιβεβαιώνει την ανικανότητα και τον οδηγεί στις παρυφές της ζωής. ΜΚΦ ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Γι αυτό είναι χρήσιμο να επαναδιαπραγματευθούμε τις σημερινές «αλήθειες» και να συνκατασκευάσουμε νέες, που αφορούν τις δυνατότητες και τις αδυναμίες κάθε αναπήρου ατόμου ξεχωριστά. Να κατασκευάσουμε νέα νοήματα που θα επιτρέψουν: -Nα μεταμορφωθούν τα άτομα με αναπηρία, από ανάπηρα αντικείμενασεδρώνταυποκείμενα. -Nαμεταμορφωθούν, από ιδρυματική μάζα σε άτομα, συμμαχώντας με τις υγιείς πλευρές του καθένα και να πιστέψουμε πλέον, πως η αναπηρία δεν είναι το όλον, αλλά το μέρος ενός όλου, με δυνατότητες και δυσκολίες. Ώστε οι διεργασίες εξέλιξης των αναπήρων στα ιδρύματα με στόχο την αυτονομία και την ένταξη στις διεργασίες της ζωής, να μετεξελιχθούν σε συνεχή διαδικασία. ΜΚΦ ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ
Τέλος μπορούμε να κλείσουμε λέγοντας πως οι πραγματικές αλλαγές δεν είναι δυνατό να προκύψουν, μόνο με την αύξηση των χρηματοδοτήσεων, τηναλλαγήτωνυλικώνσυνθηκών, την αύξηση του προσωπικού φροντίδας, χωρίς την αλλαγή των νοημάτων όπως αυτά διακινούνται μέσα και έξω από τα ιδρύματα, για τους αναπήρους, χωρίςτημετεξέλιξητωνχώρωνφροντίδαςσεχώρουςμε συνθήκες αληθινής ζωής, που αναγνωρίζουν τις ιστορίες των ανθρώπων με παρελθόν, παρόν και θέτουν προϋποθέσεις μέλλοντος, με την επανεκκίνηση του χρόνου και της σημασίας του. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ