Αγαπητοί Συνάδελφοι, Σας καλωσορίζω στο 6 ο Διεθνές Συμπόσιο «Καρδιαγγειακές Παθήσεις και Νεφρική Δυσλειτουργία 2014», το οποίο πραγματοποιείται στο Ίδρυμα Ευγενίδου στην Αθήνα, στις 18 Ιανουαρίου 2014. Το Συμπόσιο «Καρδιαγγειακές Παθήσεις και Νεφρική Δυσλειτουργία 2014» είναι μια προσπάθεια περαιτέρω συνεργασίας και ανταλλαγής γνώσεων και δεδομένων επί της στενής παθοφυσιολογικής και κλινικής συσχέτισης μεταξύ νεφρών, καρδιάς και αγγείων. Κατά τη διάρκεια του Συμποσίου, θα έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε Συνεδρίες με συμμετοχή ειδικών από όλο τον κόσμο, πρωτοπόρων της έρευνας στον τομέα τους. Μέσω Στρογγυλών Τραπεζών και Αντιπαραθέσεων, το Επιστημονικό Πρόγραμμα του Συμποσίου παρέχει κατοχυρωμένη γνώση, αλλά και νέες προσεγγίσεις στη μελέτη και θεραπεία των ασθενών με νεφρική δυσλειτουργία και καρδιαγγειακή νόσο. Στόχος του Συμποσίου είναι η πληροφόρηση σε επίπεδο τόσο καθημερινής κλινικής πράξης, όσο και προωθημένης έρευνας. Η παρουσία και ενεργός συμμετοχή σας στις εργασίες του Συμποσίου θα ικανοποιήσει τις προσδοκίες μας και θα συμβάλλει στην επιτυχία του. Με συναδελφικούς χαιρετισμούς, Χριστόδουλος Στεφανάδης Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Συμποσίου Καθηγητής, Διευθυντής Α' Καρδιολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.A. «Ιπποκράτειο» 1
Οργανωτική Επιτροπή Πρόεδρος Συμποσίου: Χριστόδουλος Στεφανάδης Καθηγητής, Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Συμπρόεδρος Συμποσίου: Κωνσταντίνος Τσιούφης Επ. Καθηγητής, Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Προσκεκλημένοι Ομιλητές από το Εξωτερικό George Bakris Vasilios Papademetriou Josep Redon Professor of Medicine, University of Chicago Hospitals, Director of Hypertension Diseases Unit, Chicago IL, USA Professor of Medicine, Georgetown University, Washington DC, USA Professor of Medicine, University of Valencia, SPAIN 2
Eπιστημονική Επιτροπή Αγγέλη Κωνσταντίνα Αδαμοπούλου Ευδοκία Αλεξόπουλος Δημήτριος Ανδρουλάκης Αριστείδης Αφεντάκης Νικόλαος Βαβουρανάκης Εμμανουήλ Βλασσερός Ιωάννης Βλαχάκος Δημήτριος Βλαχόπουλος Χαράλαμπος Γούμενος Δημήτριος Γράσσος Χαράλαμπος Δηλαβέρης Πολυχρόνης Δημητριάδης Κυριάκος Δούμας Μιχαήλ Ζακόπουλος Νικόλαος Ηλιοδρομίτης Ευστάθιος Επ. Καθηγήτρια, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Επιμελήτρια, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν. Πειραιά «Τζάνειο» Καθηγητής, Δ/ντής Καρδ/κής Κλινικής Παν/μίου Πατρών, Π.Γ.Ν. Ρίου Δ/ντής, Καρδ/κό Τμήμα, Δ/ντής, Νεφρ/κή Κλινική, Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Αν. Καθηγητής, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Δ/ντής, Καρδ/κό Τμήμα, Καθηγητής Παθολογίας - Νεφρολογίας, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Επ. Καθηγητής, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Καθηγητής, Δ/ντής Νεφρ/κού Κέντρου, Π.Γ.Ν. Ρίου Δ/ντής, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν. Αττικής «ΚΑΤ» Επιμελητής, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Επιστημονικός Συνεργάτης, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Επ. Καθηγητής Παθολογίας Αριστοτελείου Παν/μίου Θεσσαλονίκης Καθηγητής, Θεραπευτική Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα» Καθηγητής, Β' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» 3
Κάκουρος Σταύρος Καλλικάζαρος Ιωάννης Καραβίδας Απόστολος Καραμπίνης Ανδρέας Κίτσιου Αναστασία Κολοβού Γενοβέφα Κοσκίνας Ιωάννης Λάζαρος Γεώργιος Λεκάκης Ιωάννης Λιακόπουλος Βασίλειος Μακρής Θωμάς Μακρυλάκης Κωνσταντίνος Μάναλη Ευφροσύνη Μανιός Ευστάθιος Μανώλης Αντώνιος Μανώλης Αθανάσιος Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κής Κλινικής Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο - Αμαλία Φλέμινγκ» Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κού Τμήματος,, Πρόεδρος Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας Δ/ντής, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Καθηγητής Επείγουσας Ιατρικής Παν/μίου Αθηνών Δ/ντρια, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο - Αμαλία Φλέμινγκ» Υποδ/ντρια, Α Καρδ/κό Τμήμα Ω.Κ.Κ. Καθηγητής, Παν/μιακή Παθολογική Κλινική, Δ/ντής, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Καθηγητής, Β' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Επ. Καθηγητής Νεφρολογίας Αριστοτελείου Παν/μίου Θεσσαλονίκης Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κού Τμήματος, Π.Γ.Ν. - Μ. «Έλενα Βενιζέλου» Επ. Καθηγητής, Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό» Λέκτορας, Β' Πνευμονολογική Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Λέκτορας, Θεραπευτική Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα» Καθηγητής, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κού Τμήματος, Γ.Ν. «Ασκληπιείο» Βούλας 4
Μαυρογιάννη Αγγελική - Δέσποινα Μπελντέκος Δημήτριος Μπολέτης Ιωάννης Μπομπότης Γεώργιος Νταβλούρος Περικλής Οικονομίδης Ιγνάτιος Ολύμπιος Χριστόφορος Παπαβασιλείου Μαρία Παπαδόπουλος Δημήτριος Παρασκευαΐδης Ιωάννης Παρίσης Ιωάννης Πασαδάκης Πλουμής Πατσιλινάκος Σωτήριος Παττακός Στρατής Περρέας Κωνσταντίνος Πετράς Δημήτριος Επιμελήτρια, Αιμοδυναμικό Εργαστήριο, Γ.Ν.Θ. «Παπανικολάου» Δ/ντής, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν. Πειραιά «Τζάνειο» Καθηγητής, Δ/ντής Νεφρ/κής Κλινικής και Μονάδας Μεταμόσχευσης Νεφρού, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό» Δ/ντής, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν.Θ. «Παπαγεωργίου» Επ. Καθηγητής Παν/μίου Πατρών, Καρδ/κή Κλινική, Π.Γ.Ν. Ρίου Επ. Καθηγητής, Β' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κού Τμήματος, Γ.Ν. Ελευσίνας «Θριάσιο» Δ/ντρια, Καρδ/κή Κλινική, Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο - Αμαλία Φλέμινγκ» Δ/ντής, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Λαϊκό» Αν. Καθηγητής, Β' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Eπ. Καθηγητής, Β' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Καθηγητής Νεφρολογίας, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κού Τμήματος, «Κωσταντοπούλειο» Γ.Ν. Νέας Ιωνίας Δ/ντής, Καρδιοχειρουργική Κλινική, Νοσοκομείο «Υγεία» Επιμελητής, Α' Καρδιοχειρουργική Κλινική και Μονάδα Μεταμοσχεύσεων, Ω.Κ.Κ. Δ/ντής, Νεφρ/κό Τμήμα, 5
Πίτσαβος Χρήστος Πιτταράς Ανδρέας Πουλημένος Λεωνίδας Ε. Ραλλίδης Λουκιανός Ρεντούκας Ηλίας Σαραφίδης Παντελής Σιαμόπουλος Κωνσταντίνος Σκούμας Ιωάννης Σονικιάν Μάκρω Σπανός Αναστάσιος Στεργίου Γεώργιος Στεφανάδης Χριστόδουλος Στεφανίδης Ιωάννης Στράτος Κωνσταντίνος Καθηγητής, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Επ. Συνεργάτης, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν. «Ασκληπιείο» Βούλας Επιμελητής Α, Καρδ/κό Τμήμα, Γ.Ν. «Ασκληπιείο» Βούλας Επ. Καθηγητής, Β' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κής Κλινικής, Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο - Αμαλία Φλέμινγκ» Λέκτορας, Α Παθολογική Κλινική Παν/μίου Θεσσαλονίκης, Π.Γ.Ν.Θ. «ΑΧΕΠΑ» Καθηγητής, Δ/ντής Νεφρ/κής Κλινικής Π.Ν. Ιωαννίνων Δ/ντής, Α' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Δ/ντρια, Νεφρ/κό Τμήμα, Γ.Ν.Α. «Σισμανόγλειο - Αμαλία Φλέμινγκ» Δ/ντής, Α' Καρδ/κή Κλινική & Αιμοδυναμικό Εργαστήριο, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών Αν. Καθηγητής, Γ Παθολογική Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» Καθηγητής, Δ/ντής Α Καρδ/κής Κλινικής Παν/μίου Αθηνών, Καθηγητής, Δ/ντής Παν/κής Νεφρ/κής Κλινικής, Π.Γ.Ν. Λάρισας Δ/ντής Α Καρδ/κής Κλινικής, «Υγεία Πόλις», Νοσοκομείο «Μητέρα» Τεντολούρης Κωνσταντίνος Αν. Καθηγητής, Α Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Τούσουλης Δημήτριος Καθηγητής, Α Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, 6
Τούτουζας Παύλος Τούτουζας Κωνσταντίνος Τρίκας Αθανάσιος Τσιάμης Ελευθέριος Τσιούφης Κωνσταντίνος Φιλιππάτος Γεράσιμος Φούσας Στέφανος Χατζηαγγελάκη Ερυφίλη Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Παν/μίου Αθηνών Επ. Καθηγητής, Α Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κού Τμήματος, Γ.Ν.Α. «Η Ελπίς» Επ. Καθηγητής, Α Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Επ. Καθηγητής, Α Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Αν. Καθηγητής Β' Καρδ/κή Κλινική Παν/μίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Συντονιστής Δ/ντής Καρδ/κού Τμήματος, Γ.Ν. Πειραιά «Τζάνειο» Αν. Καθηγήτρια, Β' Προπαιδευτική Παθ/κή Κλινική, Π.Γ.Ν. «Αττικόν» Χατζησταματίου Ευάγγελος Επιμελητής, Καρδ/κό Τμήμα, 7
Γενικές Πληροφορίες Επιστημονική Γραμματεία Α Καρδιολογική Κλινική και Ομώνυμο Εργαστήριο Πανεπιστημίου Αθηνών, Βασ. Σοφίας 114, 115 27 Αθήνα Τηλ.: 213 20 88 099, Fax: 213 20 88 676 E-mail: ktsioufis@hippocratio.gr, Web-site: www.ypertash.gr Γραμματεία Οργάνωσης THE MASTERMIND GROUP Μαραθωνομάχων 26, Μαρούσι 151 24 Tηλ.: 210 68 27 405, Fax: 210 68 27 409 Ε-mail: mbriki@tmg.gr, Web-site: www.tmg.gr Ημερομηνία Διεξαγωγής Σάββατο, 18 Ιανουαρίου 2014 Τόπος Διεξαγωγής Ίδρυμα Ευγενίδου Λεωφ. Συγγρού 387, 175 64 Π. Φάληρο, Τηλ.: 210 94 69 600, Fax: 210 94 17 372 Εγγραφές Η εγγραφή στο Συμπόσιο είναι δωρεάν. Επίσημη Γλώσσα Επίσημες γλώσσες του Συμποσίου είναι η ελληνική και η αγγλική. Πιστοποιητικό Παρακολούθησης Οι εγγεγραμμένοι σύνεδροι θα λάβουν Πιστοποιητικό Παρακολούθησης από τη Γραμματεία του Συμποσίου, μετά το πέρας του Επιστημονικού Προγράμματος. Μοριοδότηση Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, σύμφωνα με τα κριτήρια της EACCME-UEMS, χορηγεί 6 Μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης στους ιατρούς που θα παρακολουθήσουν το Συμπόσιο. Οι ενδιαφερόμενοι συμμετέχοντες παρακαλούνται να συμπληρώνουν και να παραδίδουν στη Γραμματεία το σχετικό Δελτίο Αξιολόγησης του Συμποσίου, κατά την παραλαβή των Πιστοποιητικών Παρακολούθησης. 8
Σάββατο, 18 Ιανουαρίου 2014 08:45-09:00 Χαιρετισμός Χ. Στεφανάδης Πρόεδρος του Συμποσίου 09:00-10:55 Στρογγυλή Τράπεζα 1: «Δείκτες καρδιακής και/ή νεφρικής νόσου. Πώς και γιατί τους εκτιμούμε;» Πρόεδροι: Δ. Αλεξόπουλος, Κ. Σιαμόπουλος Μη-επεμβατική εκτίμηση καρδιακών αιμοδυναμικών παραμέτρων Δ. Μπελτντέκος Το «ιδανικό» νατριουρητικό πεπτίδιο Ι. Οικονομίδης Νεφρικός δείκτης αντίστασης Ε. Χατζησταματίου Ποιά εξίσωση ρυθμού σπειραματικής διήθησης πρέπει να χρησιμοποιούμε στον ασθενή με καρδιονεφρική νόσο; Δ. Γούμενος Πρωτεϊνουρία Β. Λιακόπουλος Σχόλια - Ερωτήσεις (3 λεπτά ο καθένας): Κ. Αγγέλη, Α. Κίτσιου, Ι. Ρεντούκας, Σ. Κάκουρος, Λ. Πουλημένος 10:55-11:10 Διάλειμμα - Καφέ 9
11:10-12:30 Στρογγυλή Τράπεζα 2: «Η Ελληνική καρδιονεφρική κοινότητα συναντά τους ειδικούς» Πρόεδροι: Χ. Στεφανάδης, Κ. Τσιούφης Το νέο μοντέλο των αμερικάνικων κατευθυντήριων οδηγιών για την υπέρταση G. Bakris Η πολυπλοκότητα των «ενδιάμεσων σημείων» στην υπέρταση J. Redon Χρόνια νεφρική νόσος και καρδιαγγειακή έκβαση. Μήπως η νεφρική απονεύρωση παίζει κάποιο ρόλο; V. Papademetriou Σχόλια - Ερωτήσεις (4 λεπτά ο καθένας): Α. Μανώλης, Γ. Στεργίου, Π. Πασαδάκης 12:30-13:15 Αντιπαράθεση I: «Έλεγχος της υπερδραστηριότητας του συμπαθητικού νευρικού συστήματος για τη θεραπεία καρδιακής και νεφρικής νόσου» Πρόεδροι: Ι. Λεκάκης, Χ. Πίτσαβος Τα φάρμακα αρκούν σε όλες τις περιπτώσεις Μ. Δούμας Η επεμβατική θεραπεία είναι συχνά χρήσιμη Κ. Τσιούφης Σχόλια - Ερωτήσεις: Θ. Μακρής, Δ. Παπαδόπουλος 10
13:15-14:30 Στρογγυλή Τράπεζα 3: «Καρδιονεφρικός άξονας και αλληλεπίδραση με άλλα όργανα: Από την παθοφυσιολογία στην κλινική πράξη» Πρόεδροι: A. Καραμπίνης, A. Mανώλης Καρδιονεφρικός άξονας Γ. Φιλιππάτος Καρδιονεφρικός άξονας και ήπαρ I. Kοσκίνας Καρδιονεφρικός άξονας και μυελός των οστών Δ. Βλαχάκος Καρδιονεφρικός άξονας και πνεύμονας Ε. Μάναλη Σχόλια - Ερωτήσεις (3 λεπτά ο καθένας): A. Kαραβίδας, Α. Ανδρουλάκης, Γ. Λάζαρος, Ι. Βλασσερός 14:30-15:00 Ελαφρύ Γεύμα 15:00-15:45 Αντιπαράθεση II: «Αντιμετώπιση του ασθενή με προχωρημένου σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια και νεφρική δυσλειτουργία» Πρόεδροι: Σ. Φούσας, Ι. Στεφανίδης Τί μπορεί να κάνει ο καρδιολόγος; Ι. Παρίσης Τί μπορεί να κάνει ο νεφρολόγος; Δ. Πετράς Σχόλια - Ερωτήσεις: Α. Τρίκας, Ν. Αφεντάκης 11
15:45-17:00 Στρογγυλή Τράπεζα 4: «Μικρά μυστικά για τη διαχείρηση του υπερτασικού ασθενή με χρόνια νεφρική νόσο» Πρόεδροι: Ν. Ζακόπουλος, Π. Τούτουζας Πόσο πρέπει να μειώνεται η αρτηριακή πίεση; Κ. Δημητριάδης Πότε και πώς πρέπει να κάνουμε 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης E. Μανιός Θεραπεία με διουρητικά Π. Σαραφίδης Θεραπεία με αποκλειστή του άξονα ρενίνης - αγγειοτασίνης - αλδοστερόνης Χ. Γράσσος Σχόλια - ερωτήσεις (3 λεπτά ο καθένας): Α. Πιτταράς, Ε. Αδαμοπούλου, Μ. Σονικιάν, Μ. Παπαβασιλείου 17:00-17:15 Διάλειμμα - Καφέ 17:15-18:45 Στρογγυλή Τράπεζα 5: «Επίκαιρα θέματα στην προσέγγιση του ασθενή με καρδιονεφρική νόσο» Πρόεδροι: Ι. Μπολέτης, I. Kαλλικάζαρος Απόπληκτο μυοκάρδιο στην αιμοδιάλυση E. Ηλιοδρομίτης Πνευμονική υπέρταση και δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια σε ασθενή με χρόνια νεφρική νόσο I. Παρασκευαΐδης Θεραπεύοντας την καρδιακή/στεφανιαία νόσο σε ασθενή με μεταμόσχευση νεφρού: Τί πρέπει να γνωρίζει ο καρδιολόγος; Δ. Μαυρογιάννη 12
Ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο και διακαθετήριες επεμβάσεις K. Tούτουζας Ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο και καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις K. Περέας Σχόλια - ερωτήσεις (3 λεπτά ο καθένας): Κ. Στράτος, Λ. Ραλλίδης, Σ. Πατσιλινάκος, Ε. Τσιάμης, A. Σπανός, Γ. Μπομπότης, E. Πατακός 18:45-19:45 Στρογγυλή Τράπεζα 6: «Πώς η παρουσία νεφρικής δυσλειτουργίας διαφοροποιεί τη θεραπεία του ασθενή με...» Πρόεδροι: K. Tεντολούρης, Δ. Τούσουλης Οξέα στεφανιαία σύνδρομα: ποιό αντιαιμοπεταλιακό Π. Νταβλούρος Κολπική μαρμαρυγή: ποιό αντιπηκτικό Χ. Ολύμπιος Σακχαρώδης διαβήτης: ποιός είναι ο στόχος της θεραπείας και με ποιά φάρμακα E. Χατζηαγγελάκη Υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης: ποιός είναι ο στόχος της θεραπείας και με ποιά φάρμακα I. Σκούμας Σχόλια - ερωτήσεις (3 λεπτά ο καθένας): E. Βαβουρανάκης, Π. Δηλαβέρης, K. Mακρυλάκης, Γ. Κολοβού, Χ. Βλαχόπουλος 19:45 Κλείσιμο Συνεδρίου Χ. Στεφανάδης, Κ. Τσιούφης 13
Eυχαριστίες Η Οργανωτική Επιτροπή ευχαριστεί θερμά τους ακόλουθους χορηγούς για την συνεισφορά τους στην επιτυχία του Συμποσίου. Acknowledgements The Organizing Committee gratefully acknowledges the following companies for their support in the success of the Symposium. 14