Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων (ΕΚΕΤΑ / ΙΔΕΠ) Πολιτική και προτεραιότητες στην ενεργειακή αξιοποίηση βιομάζας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ΗΜΕΡΙΔΑ : ΕΝΕΡΓΕΙΑ από ΒΙΟΜΑΖΑ Ενεργειακή αξιοποίηση γεωργικών υπολειμμάτων και αγροτο-βιομηχανικών αποβλήτων Εκθεσιακό Κέντρο M.E.C. Expo Center 6 Οκτωβρίου 2013 Παναγιώτης Γραμμέλης, Μανώλης Καραμπίνης E-mail : grammelis (at) certh.gr, Τηλ.: 211 1069504
Περιεχόμενα Bιοενέργεια στην Ευρώπη Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Ανανεώσιμης Θέρμανσης & Ψύξης Έργα στην Ελλάδα με συμμετοχή ΕΚΕΤΑ
Η βιοενέργεια στην Ευρώπη
Η βιομάζα στην ΕΕ Μέχρι το 2020: Αύξηση 2x της κατανάλωσης βιοενέργειας Μεγαλύτερες αυξήσεις στη χρήση βιομάζας στα καύσιμα μεταφοράς, στον κτιριακό τομέα και στο βιοηλεκτρισμό Απαιτείται η χρησιμοποίηση ποσοτήτων βιομάζας που μένουν προς το παρόν ανεκμετάλλευτες (κυρίως βιομάζα από αγροτικό τομέα).
Εξελίξεις στην πολιτική της ΕΕ για τη βιομάζα Αναμόρφωση της ΚΑΠ (Πυλώνες 1 και 2) Horizon 2020, κοινωνική πρόκληση 2: Επισιτιστική ασφάλεια, αειφόρος γεωργία, βιοοικονομία Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας για την Αγροτική Παραγωγικότητα και Αειφορία (EIP- AGRI) Νέα Στρατηγική για τα Δάση Βιο-οικονομία (Στρατηγική, Πάνελ, Παρατηρητήριο...) Πλαίσιο για τις ΑΠΕ και την κλιματική αλλαγή για μετά το 2020 (Energy Roadmap 2050) Έμμεσες αλλαγές στις χρήσεις γης (ILUC) Αλλαγές στην Οδηγία 2009/28/ΕΚ, Παράρτημα V για τις ΑΠΕ Οδηγία 2009/30/ΕΚ για την Ποιότητα των Καυσίμων Κριτήρια αειφορίας για στερεή βιομάζα και βιοαέριο COM 2010(11) μη δεσμευτικά 5
Η θέρμανση στην ΕΕ Θερμότητα: 544.2 Mtoe
Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Ανανεώσιμης Θέρμανσης & Ψύξης
Στόχοι σε επίπεδο πολιτικής Η Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα Ανανεώσιμης Θέρμανσης και Ψύξης (ΑΘ&Ψ) έχει σκοπό: να υποστηρίξει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στον ορισμό των επόμενων προτεραιοτήτων του 7 ου Π.Π και του Horizon 2020 και να αυξήσει τον προϋπολογισμό Έρευνας & Ανάπτυξης για την Ανανεώσιμη Θέρμανση & Ψύξη να συμβάλει στις Ευρωπαϊκές Βιομηχανικές Πρωτοβουλίες για τις Έξυπνες Πόλεις (SMART CITIES) να επιδράσει στη διαμόρφωση των Εθνικών Σχεδίων Δράσης Ανανεώσιμης Ενέργειας - ΕΣΔΑΕ (Οδηγία 2009/28/ΕΚ για τις ΑΠΕ) να προωθήσει την επίγνωση της σημασίας της Ανανεώσιμης Θέρμανσης και Ψύξης, η οποία θα πρέπει να αντανακλάται στο SET-Plan επίσημα αναγνωρισμένη ως Ευρωπαϊκή Τεχνολογική Πλατφόρμα 8
Κοινό Όραμα ΑΘ&Ψ 2020: πάνω από 25% της κατανάλωσης θερμότητας στην ΕΕ από ΑΠΕ 2030: οι τεχνολογίες ΑΘ&Ψ συνεισφέρουν πάνω από το 50% της κατανάλωσης θερμότητας 2050: Η παραγωγή ΑΘ&Ψ αγγίζει τα 600 Mtoe και υπερβαίνει τη ζήτηση Η βιομάζα παραμένει η κύρια πηγή ΑΠΕ μέχρι και το 2050 9
Δημοσιεύσεις «Κοινό Όραμα για τον Τομέα Ανανεώσιμης Θέρμανσης και Ψύξης στην Ευρώπη» «Στρατηγικές Ερευνητικές Προτεραιότητες για την Τεχνολογία Βιομάζας» «Στρατηγική Ατζέντα Έρευνας και Καινοτομίας για την Ανανεώσιμη Θέρμανση και Ψύξη»
Προτεραιότητες Έρευνας και Καινοτομίας Γενικοί Στόχοι: Μείωση κόστους τεχνολογιών Βελτίωση απόδοσης και αξιοπιστίας συστημάτων Μείωση χρόνου αποπληρωμής Τομείς εφαρμογής Κτιριακός τομέας (οικιακός) Κτιριακός τομέας (υπηρεσίες) Βιομηχανικός τομέας Τηλεθέρμανση / τηλεψύξη
Όραμα βιομηχανικός τομέας & τηλεθέρμανση Σήμερα 2020 2030 2030 + Μονάδες λεβήτων σε λειτουργία ΣΗΘ Αξιοποίηση διαθέσιμης θερμότητας Μονάδες συνδεδεμένες στο δίκτυο Οργανικό υπόλειμμα Μονάδες συμπαραγωγής 25% 50% 80% 100% Μονάδες βιοαερίου 20% 80% 100% 100% Ελάχιστες 60% 90% 95% 40% 30% 20% - (αξιοποίηση όλου του υπολείμματος)
Στόχος: μείωση κόστους Κτιριακός τομέας (ενδεικτικά) Οικιακοί λέβητες βιομάζας Μείωση κόστους κατά 1/3 Ανάπτυξη τεχνολογιών για μη ξυλώδη καύσιμα (μέχρι 2030) Μη οικιακός τομέας Μείωση κόστους τεχνολογιών ελέγχου εκπομπών σωματιδίων κατά 25% Οικονομικά βιώσιμα συστήματα συμπαραγωγής και αεριοποίησης χωρίς επιδοτήσεις
Στόχος: αύξηση απόδοσης και αξιοπιστίας Οικιακά συστήματα (ενδεικτικά) Αύξηση βαθμού απόδοσης λεβήτων σε πραγματικές συνθήκες από 75% > 85% Μείωση εκπομπών (OGC, CO, σωματίδια) σε πραγματικές συνθήκες κατά 50% Βιομηχανικά συστήματα (ενδεικτικά) Αύξηση θερμοκρασίας ατμού σε 540 600 o C Περιορισμός φαινομένων διάβρωσης, επικαθίσεων Βαθμός απόδοσης > 40% για ξυλώδη καύσιμα Βαθμός απόδοσης > 34% για «δύσκολα» καύσιμα
Έργα στην Ελλάδα με συμμετοχή ΕΚΕΤΑ
Σύζευξη μονάδων αναερόβιας χώνευσης και πελλετοποίησης Έργο σύζευξης μονάδας αναερόβιας χώνευσης και μονάδας πελλετοποίησης Π/Υ έργου: 5.800.000 Ένταξη σε χρηματοδοτικό μηχανισμό της Δυτικής Μακεδονίας 8.600 tn 300 tn 48.400 tn 4.000 tn 5.100 tn pellets 800 kwe
Διαχείριση και αξιοποίηση βιοαποβλήτων Μελέτη διαχείρισης και αξιοποίησης βιοαποβλήτων μεγάλου Δήμου της χώρας Σύστημα Διαλογής στην Πηγή (ΔσΠ) Μονάδα προ-επεξεργασίας και ξηρής αναερόβιας ζύμωσης εγκατεστημένης ισχύος 1ΜWe (δυναμικότητας 30.000 tn οργανικού κλάσματος/έτος) Δυνατότητα επέκτασης Συμβατότητα με τις Κοινοτικές Επιταγές για τη διαχείριση των βιοαποβλήτων Άμεση οφέλη του Δήμου Μείωση δημοτικών τελών κατά 75% Ηλεκτροδότηση 2.000 κατοικιών του Δήμου Αξιοποίηση απορριπτόμενης θερμότητας σε παρακείμενα θερμοκήπια Αξιοποίηση του χωνεμένου υπολείμματος ως εδαφοβελτιωτικού
Ανάπτυξη μονάδας ΣΗΘ Ανάπτυξη μονάδας βιομάζας συμπαραγωγής θερμότητας/ηλεκτρισμού για ΔΕΤΗΠ Σύνδεση στο δίκτυο τηλεθέρμανσης Κατάρτιση τεχνικών προδιαγραφών Θερμικό φορτίο > 4 MWth Ηλεκτροπαραγωγή: 1 MWe Μίγμα καυσίμου 80% ξύλο, 20% αγροτικά υπολείμματα (άχυρο) Προκήρυξη για διαγωνισμό προμήθειας (εντός 2014) Πρόσκληση για μη δεσμευτικές προσφορές προμήθειας καυσίμου
Έρευνα σε οικιακά συστήματα θέρμανσης Ευρωπαϊκό Ερευνητικό έργο BioMaxEff (FP7: Research for SMEs) Συνεργασία με Windhager (Αυστριακός κατασκευαστής λεβήτων) και άλλους 11 ερευνητικούς φορείς και επιχειρήσεις Στόχος: η εισαγωγή στην αγορά νέων συστημάτων οικιακής θέρμανσης με βιομάζα για χρήση σε υφιστάμενες και νέες οικίες Για την Ελλάδα: εργαστηριακές δοκιμές σε πλήρες και μεταβλητό φορτίο και δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες για μοντέλο λέβητα πελλετών VarioWin 12 kw & καυσόξυλων Easywin 18 kw Αποτελέσματα για λέβητα Variowin Εντός προδιαγραφών Υ.Α. για καύσιμο Enplus A1 (τέφρα < 0,3% κ.β.) Εκτός προδιαγραφών Υ.Α. για μη πιστοποιημένη πελλέτα ξύλου (τέφρα ~ 1.1 % κ.β.)
INVITATION EUROPEAN TECHNOLOGY PLATFORM ON RENEWABLE HEATING AND COOLING Industry Workshop & Biomass Panel Meeting Brussels, 29th of October 2013