Marketing Research Communication

marc A.E. Marketing Research Communication marc A.E. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΙΚΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΣΕΒΕΕ Αριστοτέλους 46, 104 33, Αθήνα, Τηλ. 210 8846852, Fax. 210 8846853 www.imegsevee.gr info@imegsevee.gr

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την marc A.E. - Αριθμός Μητρώου Ε.Σ.Ρ.: 1 (ΕΝΑ), στο πλαίσιο του υποέργου 3 «Επαναλαμβανόμενες μελέτες Δημοσκοπήσεις της ΓΣΕΒΕΕ για θέματα που ενδιαφέρουν τις μικρές επιχειρήσεις» στο πλαίσιο της πράξης «Ενίσχυση της θεσμικής και επιχειρησιακής ικανότητας της ΓΣΕΒΕΕ». Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» ΕΝΤΟΛΕΑΣ... IME ΓΣΕΒΕΕ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ... Το σύνολο των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (0-49 απασχολούμενους). ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ... 1.200 επιχειρήσεις ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ... 10-18 Ιανουαρίου 2012 ΠΕΡΙΟΧΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ... Πανελλαδική κάλυψη ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ... Πολυσταδιακή τυχαία δειγματοληψία με χρήση quota βάσει του κλάδου και της γεωγραφικής κατανομής. ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Τηλεφωνικές συνεντεύξεις βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Η marc A.E... Είναι μέλος του ΣΕΔΕΑ, της ESOMAR, της WAPOR και τηρεί τον κανονισμό του Π.Ε.Σ.Σ. και τους διεθνείς κώδικες δεοντολογίας για την διεξαγωγή και δημοσιοποίηση ερευνών κοινής γνώμης. 2

ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο 37,2 Μεταποίηση 24,2 Υπηρεσίες 38,7 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 34,9 1 άτομο 23,2 2-4 26,2 5-9 10,3 ΤΖΙΡΟΣ 10 & άνω 5,4 Κάτω από 100 χιλιάδες ευρώ 59,7 100-300 χιλιάδες ευρώ 20,7 ΠΕΡΙΟΧΗ Πάνω από 300 χιλιάδες ευρώ 14,9 Λεκανοπέδιο Αττικής 36,0 Υπόλοιπη Ελλάδα 64,0 3

4

5

Θεωρείτε ότι η κατάσταση της επιχείρησής σας κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011: Παρέμεινε αμετάβλητη 9,9% ΔΑ 0,1% Βελτιώθηκε 2,7% Επιδεινώθηκε 87,3% Σχεδόν 9 στους 10 επιχειρηματίες που συμμετείχαν στην έρευνα του Ι.Μ.Ε. ΓΣΕΒΕΕ, δήλωσαν ότι η κατάσταση της επιχείρησης τους επιδεινώθηκε το τελευταίο εξάμηνο του 2011. Ισχυρότερο πλήγμα δέχθηκε ο κλάδος του εμπορίου καθώς και οι μικρότερες επιχειρήσεις του δείγματος. 6

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ (2 ο εξάμηνο 2011) -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες Βελτιώθηκε Επιδεινώθηκε Παρέμεινε αμετάβλητη ΔΑ 2,5 88,3 9 0,2 4,1 84,5 11,4 1,9 87,9 9,9 0,2 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω 1,2 88,1 10,3 0,5 2,5 92,4 5 2,5 88,5 8,9 5,6 76,6 17,7 7,7 73,8 18,5 ΤΖΙΡΟΣ Κάτω από 100 χιλιάδες 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες 1,3 91,6 7,1 4,8 83,9 11,3 5,6 78,8 15,6 ΠΕΡΙΟΧΗ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα 1,6 88,4 10 3,3 86,6 9,9 0,3 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 7

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟ 2 ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΤΟΥ 2011 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΙΟΥΛΙΟΥ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2012 Τι συνέβη το 2ο εξάμηνο του 2011 Τι προέβλεπαν για το 2ο εξάμηνο του 2011 87,3 65,2 7,4 20,8 2,7 9,9 6,6 Βελτίωση Επιδείνωση Χωρίς μεταβολή ΔΑ 0,1 Η προηγούμενη έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, τον Ιούλιο του 2011, κατέγραφε αρνητικές προσδοκίες από το 65,2% των ερωτηθέντων για το 1ο εξάμηνο του έτους, μέτρηση αρκετά αισιόδοξη, μιας και η παρούσα έρευνα εκτοξεύει το ποσοστό απαισιοδοξίας άνω του 87%. 8

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ (2ο εξάμηνο 2011) ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80,2 84,2 81,3 87,3 80 70 71,8 60 Επιδείνωση της θέσης της επιχείρησης 50 Βελτίωση / σταθεροποίηση της θέσης της επιχείρησης 40 30 28,2 20 10 19,8 15,8 18,7 12,7 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 9

Προβλέπετε ότι η κατάσταση της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο (1ο εξάμηνο 2012): Θα παραμείνει αμετάβλητη 14,1% ΔΑ 4,4% Θα βελτιωθεί 4,3% Θα επιδεινωθεί 77,2% Οι επιχειρήσεις στους κλάδους του εμπορίου και των υπηρεσιών εμφανίζονται ως οι πλέον απαισιόδοξες, με σχεδόν 8 στις 10 να εκτιμούν περαιτέρω επιδείνωση το τρέχον εξάμηνο. Ιδιαίτερα αρνητικές παρουσιάζονται οι προβλέψεις των μικρότερων επιχειρήσεων του δείγματος. 10

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ (1ο εξάμηνο 2012) -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες Θα βελτιωθεί Θα επιδεινωθεί Θα παραμείνει αμετάβλητη ΔΑ 3,8 79,8 13 3,4 5,2 70,7 17,6 6,6 4,3 78,7 12,9 4,1 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω 4,3 78,5 13,1 4,1 2,5 85,6 10,8 1,1 4,5 75,8 13,7 6,1 4,8 65,3 21,8 8,1 10,8 61,5 21,5 6,2 ΤΖΙΡΟΣ Κάτω από 100 χιλιάδες 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες 3,5 82,1 11,3 3,1 2,8 74,2 16,9 6 7,3 66,5 20,7 5,6 ΠΕΡΙΟΧΗ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα 4,6 77,5 14,1 3,7 4,2 77,0 14,1 4,8 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 11

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 77,2 70 67,1 68 65,2 60 55,4 50 44,6 40 30 32,9 32 34,8 20 Πρόβλεψη για περαιτέρω επιδείνωση 22,8 Πρόβλεψη για περαιτέρω βελτίωση / σταθεροποίηση 10 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 12

13

Με τις υπάρχουσες σήμερα συνθήκες και με τις προοπτικές της κρίσης όπως διαμορφώνονται, θεωρείτε πιθανό ή όχι το ενδεχόμενο η επιχείρησή σας να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει; Ελάχιστα & Καθόλου πιθανό : 47,1% Καθόλου πιθανό 21,1% ΔΓΔΑ 1,7% Ελάχιστα πιθανό 26,0% Πολύ πιθανό 24,3% Αρκετά πιθανό 26,9% Πολύ & Αρκετά πιθανό: 51,2% Σε απόλυτα μεγέθη, 180.000 επιχειρήσεις βρίσκονται στο «κόκκινο», ενώ άλλες 200.000 επιχειρήσεις φαίνεται αρκετά πιθανό να αντιμετωπίσουν κίνδυνο παύσης δραστηριοτήτων. Αν συνυπολογίσουμε το συντελεστή βιωσιμότητας, εκτιμάται ότι 61.200 θα είναι η καθαρή μείωση επιχειρήσεων τους επόμενους δώδεκα μήνες Επισημαίνεται ότι τα πιθανά λουκέτα των επιχειρήσεων που βρίσκονται στο «κόκκινο» συνεπάγονται κίνδυνο απώλειας 240.000 θέσεων απασχόλησης (εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι και μισθωτοί). 14

Θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο η επιχείρησή τους να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Πολύ πιθανό Αρκετά πιθανό Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες 23,1 27,1 50,2 27,2 26,9 54,1 23,5 26,7 50,2 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω 29,4 30,3 59,7 30,6 28,1 58,7 20,4 26,4 46,8 11,3 17,7 29 7,7 20,0 27,7 ΤΖΙΡΟΣ Κάτω από 100 χιλιάδες 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες 30,6 30,4 61 16,5 23,8 40,3 12,8 18,4 31,2 ΠΕΡΙΟΧΗ Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα 27,1 28,2 55,3 22,7 26,2 48,9 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 15

ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 - ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 - ΜΑΪΟΣ 2009 60 51,2 52,7 50 44,5 44,4 40 30 20 11,7 10 0 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 Ιούλιος 2010 Μάιος 2009 16

Χρονικά πού τοποθετείτε αυτό το ενδεχόμενο; -Βάση: Όσοι θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο η επιχείρησή τους να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει - Αργότερα 46,6% Δεν ξέρω 2,3% Άμεσα, μέσα στο επόμενο τρίμηνο 18,2% Στο εξάμηνο 32,9% Από τους επιχειρηματίες που δηλώνουν πολύ πιθανό να κλείσουν, το 51,2% εκτιμά ότι αυτό μπορεί να συμβεί μέσα στο 1 ο εξάμηνο του 2012. Η καθαρή μείωση επιχειρήσεων μέσα στο επόμενο τρίμηνο υπολογίζεται σε 12.000. Παράλληλα, το 46,6%, εκτιμά ότι κάποια στιγμή αργότερα θα αναγκαστεί να παύσει την επιχειρηματική του δραστηριότητα. 17

Χρονικά πού τοποθετείτε αυτό το ενδεχόμενο; -Βάση: Όσοι θεωρούν πιθανό το ενδεχόμενο η επιχείρησή τους να έχει σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας το επόμενο διάστημα σε βαθμό που θα κινδυνεύει να κλείσει - -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Άμεσα μέσα στο επόμενο τρίμηνο 18,5 17,2 18,4 22 22,5 11,2 7,9 4,8 Στο εξάμηνο 34,5 29,4 33,6 34,7 30,8 29,6 44,7 28,6 Αργότερα 44,4 50,9 45,9 41,7 44,4 55,3 44,7 66,7 Δεν ξέρω 2,6 2,5 2 1,5 2,4 3,9 2,6 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Αττική Ελλάδα Άμεσα μέσα στο επόμενο τρίμηνο 21,1 10,6 15 19,1 17,5 Στο εξάμηνο 34,4 30,8 30 27,9 36,1 Αργότερα 43 54,8 50 50,6 44,1 Δεν ξέρω 1,6 3,8 5 2,4 2,3 18

19

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ) Θα ήθελα να μου πείτε εάν το δεύτερο εξάμηνο του 2011, αυξήθηκε, μειώθηκε ή παρέμεινε αμετάβλητος ο κύκλος εργασιών (τζίρος) της επιχείρησής σας Παρέμεινε αμετάβλητος 10,7% ΔΑ 0,3% Αυξήθηκε 6,5% Μειώθηκε 82,5% Σχεδόν 9 στις 10 επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών έως 100.000 ευρώ καθώς και εκείνες με ένα άτομο προσωπικό, κατέγραψαν περαιτέρω μείωση τζίρου, ενώ ο κλάδος του εμπορίου και των υπηρεσιών εμφάνισε τη μεγαλύτερη μείωση κύκλου εργασιών, με ποσοστά 83,4 και 83,6 αντίστοιχα. Ενδεικτικά, σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΛ.ΣΤΑΤ., ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανεμπόριο, κατρακύλησε από τις 146,7 μονάδες το 2007 στις 101,1 τον Οκτώβριο του 2011 (ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. 12/2007 10/2011). 20

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (2 ο εξάμηνο 2011) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Αυξήθηκε 6,1 10,7 4,3 3,1 4,7 8,3 11,3 18,5 Μειώθηκε 83,4 79,3 83,6 85,9 89,2 80,3 71 64,6 Παρέμεινε αμετάβλητος 10,1 10 11,7 10,5 5,8 11,1 17,7 16,9 ΔΑ 0,4 0,4 0,5 0,4 0,3 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Αυξήθηκε 3,1 10,5 13,4 6 6,8 Μειώθηκε 88,1 78,2 70,4 84,3 81,5 Παρέμεινε αμετάβλητος 8,5 11,3 16,2 9,5 11,3 ΔΑ 0,3 0,2 0,4 21

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 77,8 80,2 80,0 82,5 70 70,7 60 Μείωση 50 Άυξηση / σταθεροποίηση 40 30 29,3 20 22,2 19,8 20,0 17,5 10 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 22

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (ΠΡΟΒΛΕΨΗ) Το επόμενο εξάμηνο (δηλαδή το 1ο εξάμηνο του 2012) προβλέπετε ότι θα αυξηθεί θα μειωθεί ή θα παραμείνει σταθερός ο τζίρος της επιχείρησής σας; θα παραμείνει αμετάβλητος 14,3% ΔΑ 3,0% Θα αυξηθεί 4,1% Θα μειωθεί 78,6% Σχεδόν 8 στις 10 επιχειρήσεις εκτιμούν ότι ο κύκλος εργασιών τους θα συρρικνωθεί περαιτέρω το 1 ο εξάμηνο του 2012. Το 82,1% των εμπορικών επιχειρήσεων αναμένει μείωση τζίρου την εξεταζόμενη περίοδο, καθώς και το 83,8% των επιχειρήσεων με ένα άτομο προσωπικό. Συγκρίνοντας και τα διαχρονικά στοιχεία των ερευνών του Ι.Μ.Ε. ΓΣΕΒΕΕ, παρατηρούμε μια σαφή αύξηση της απαισιοδοξίας των επιχειρηματιών από την έρευνα του Φεβρουάριου του 2010 έως την παρούσα. Τα ποσοστά απαισιοδοξίας στη πρόβλεψη του κύκλου εργασιών αυξήθηκαν από 53,2% τον Φεβρουάριο του 2010 στο 78,6%. 23

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (1ο εξάμηνο 2012) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 Θα αυξηθεί 4,5 3,1 4,3 3,1 3,6 4,5 6,5 6,2 10 & άνω Θα μειωθεί 82,1 73,8 78,4 80,4 83,8 79,3 66,1 66,2 θα παραμείνει αμετάβλητος 11,2 18,3 14,7 13,6 10,5 13,4 22,6 23,1 ΔΑ 2,2 4,8 2,6 2,9 2,2 2,9 4,8 4,6 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Θα αυξηθεί 3,5 2,4 6,7 3 4,7 Θα μειωθεί 82,2 79 69,8 79,4 78,2 θα παραμείνει αμετάβλητος 12,6 14,5 18,4 14,1 14,3 ΔΑ 1,7 4 5 3,5 2,7 24

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 70 65,6 64,7 70 78,6 60 50 53,2 46,8 40 30 34,4 30 35,3 20 21,4 Πρόβλεψη για περαιτέρω μείωση 10 Πρόβλεψη για αύξηση / σταθεροποίηση 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 25

ΖΗΤΗΣΗ (ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ) Η ζήτηση για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρει η επιχείρησή σας κατά το 2 Ο εξάμηνο του 2011: Παρέμεινε αμετάβλητη 10,3% ΔΑ 0,4% Αυξήθηκε 7,3% Μειώθηκε 82,0% Πάνω από 8 στις 10 επιχειρήσεις, κατέγραψαν μείωση της ζήτησης για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρουν το 2 ο εξάμηνο του 2011. Το 86,2% των επιχειρήσεων χωρίς προσωπικό κατέγραψε μείωση στη ζήτηση, όπως και το 86,6% των επιχειρήσεων με τζίρο έως 100.000 ευρώ. Και σε αυτή τη περίπτωση, το εμπόριο φαίνεται να πλήγεται περισσότερο αφού σχεδόν 9 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις κατέγραψαν μείωση κύκλου εργασιών την εξεταζόμενη περίοδο. 26

ΖΗΤΗΣΗ (2 ο εξάμηνο 2011) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Αυξήθηκε 7 10,4 5,8 3,6 5,1 9,9 11,3 21,5 Μειώθηκε 83,4 81,7 80,8 86,2 85,9 79,6 75,8 61,5 Παρέμεινε αμετάβλητη 9,4 8 12,5 9,5 9 9,9 12,9 16,9 ΔΑ 0,2 0,9 0,7 0,6 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Αυξήθηκε 3,4 12,6 16,2 6,3 8 Μειώθηκε 86,6 80,6 69,3 83,8 80,9 Παρέμεινε αμετάβλητη 9,8 6,9 14 9,5 10,7 ΔΑ 0,3 0,6 0,5 0,4 27

ΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 77,0 78,3 77,9 82,0 70 71,1 60 Μείωση 50 Άυξηση / σταθεροποίηση 40 30 28,9 20 23,0 21,7 22,1 18,0 10 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 28

ΖΗΤΗΣΗ (ΠΡΟΒΛΕΨΗ) Προβλέπετε ότι η ζήτηση για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρει η επιχείρησή σας, το επόμενο εξάμηνο (1ο εξάμηνο 2012): θα παραμείνει αμετάβλητη 15,1% ΔΑ 3,2% Θα αυξηθεί 5,2% Θα μειωθεί 76,5% Και σε αυτή τη περίπτωση, τα μεγαλύτερα ποσοστά απαισιοδοξίας καταγράφονται από τις μικρότερες επιχειρήσεις. Το 82,3% των επιχειρήσεων με ένα άτομο προσωπικό, προβλέπει μείωση της ζήτησης, ενώ το 80,7% των επιχειρήσεων με τζίρο κάτω των 100.000 ευρώ εκτιμά το ίδιο. Επιπλέον, 8 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις αναμένουν περαιτέρω μείωση της ζήτησης. 29

ΖΗΤΗΣΗ (1ο εξάμηνο 2012) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 Θα αυξηθεί 4,9 5,2 5,4 3,8 3,6 5,1 11,3 9,2 10 & άνω Θα μειωθεί 79,3 72,1 76,7 78,3 82,3 76,7 65,3 61,5 θα παραμείνει αμετάβλητη 13,5 18,3 14,7 15,3 11,2 15 17,7 26,2 ΔΑ 2,2 4,5 3,2 2,6 2,9 3,2 5,6 3,1 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Θα αυξηθεί 3,9 3,6 9,5 4,4 5,6 Θα μειωθεί 80,7 77,3 65,4 78,2 75,6 θα παραμείνει αμετάβλητη 13,4 15,4 19,6 14,1 15,7 ΔΑ 2 3,6 5,6 3,2 3,1 30

ΖΗΤΗΣΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 70,5 76,5 70 63,8 62,8 60 50 52,2 47,8 40 36,2 37,2 30 20 10 29,5 Πρόβλεψη για περαιτέρω μείωση Πρόβλεψη για αύξηση / σταθεροποίηση 23,5 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 31

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ (ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ) Η ρευστότητα της επιχείρησής σας κατά το 2 Ο εξάμηνο του 2011: Παρέμεινε αμετάβλητη 10,9% ΔΑ 0,3% Αυξήθηκε 2,9% Μειώθηκε 85,9% Όπως και στις προηγούμενες έρευνες, η ρευστότητα αποτελεί το δείκτη όπου εμφανίζεται η μεγαλύτερη επιδείνωση. Η κατάσταση είναι χειρότερη στις μικρότερες επιχειρήσεις του δείγματος (90,3% των επιχειρήσεων με τζίρο έως 100.000 ευρώ, 89,5% των επιχειρήσεων με ένα άτομο προσωπικό). Η έρευνα επιβεβαιώνεται και από επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, όπου η χρηματοδότηση σε ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις από τα εγχώρια Ν.Χ.Ι., σημείωσε πτώση κατά 5,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (Τ.Τ.Ε 10/2010 10/2011). 32

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ (2 ο εξάμηνο 2011) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Αυξήθηκε 2,7 3,1 3 1,9 2,5 2,9 4,9 7,7 Μειώθηκε 86,1 84,1 86,8 88,8 89,5 84,7 75,6 76,9 Παρέμεινε αμετάβλητη 11 12,5 9,7 8,8 8 12,1 19,5 13,8 ΔΑ 0,2 0,3 0,4 0,5 0,3 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Αυξήθηκε 1,8 3,2 6,1 2,8 3 Μειώθηκε 90,3 83,8 75,4 88,6 84,3 Παρέμεινε αμετάβλητη 7,7 13 18,4 8,1 12,4 ΔΑ 0,1 0,5 0,3 33

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 79,0 84,3 82,6 85,9 74,7 70 60 Μείωση 50 Άυξηση / σταθεροποίηση 40 30 20 25,3 10 21,0 15,7 17,4 14,1 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 34

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ (ΠΡΟΒΛΕΨΗ) Προβλέπετε ότι η ρευστότητα της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο (1ο εξάμηνο 2012): θα παραμείνει αμετάβλητη 13,1% ΔΑ 3,1% Θα αυξηθεί 3,9% Θα μειωθεί 79,9% Οι 8 στους 10 επιχειρηματίες που συμμετείχαν στην έρευνα του Ι.Μ.Ε. ΓΣΕΒΕΕ, προβλέπουν ότι η ρευστότητα τους θα συρρικνωθεί το 1 ο εξάμηνο του 2012. Μεγαλύτερη επιδείνωση προβλέπεται στους κλάδους του εμπορίου και των υπηρεσιών και στις μικρότερες επιχειρήσεις του δείγματος. 35

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ (1ο εξάμηνο 2012) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 Θα αυξηθεί 4 2,8 4,5 3,1 3,6 3,5 8,1 4,6 10 & άνω Θα μειωθεί 81,6 75,2 81,2 81,6 86,2 79,6 66,1 69,2 θα παραμείνει αμετάβλητη 12,1 16,9 11,7 12,9 8 14,1 18,5 21,5 ΔΑ 2,2 5,2 2,6 2,4 2,2 2,9 7,3 4,6 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Θα αυξηθεί 3,6 1,6 6,1 3,2 4,3 Θα μειωθεί 84,5 77,3 72,6 80,3 79,6 θα παραμείνει αμετάβλητη 10,5 17,4 15,6 13,4 12,9 ΔΑ 1,4 3,6 5,6 3 3,1 36

100 90 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 80 74,3 79,9 70 66,9 64,7 60 55,5 50 44,5 40 30 33,1 35,3 20 25,7 Πρόβλεψη για περαιτέρω μείωση 20,1 10 Πρόβλεψη για αύξηση / σταθεροποίηση 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 Η συνεχιζόμενη και αυξανόμενη απαισιοδοξία για την έκβαση της ρευστότητας διαφαίνεται στις τακτικές έρευνες του Ι.Μ.Ε. ΓΣΕΒΕΕ, καθώς τον Φεβρουάριο του 2010 το 55,5% των ερωτηθέντων εμφανίζονταν απαισιόδοξοι για τη επερχόμενη ρευστότητα τους, ενώ στη παρούσα έρευνα το ποσοστό ανέβηκε σχεδόν στο 80%. 37

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ (ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ) Οι παραγγελίες προς τους προμηθευτές σας κατά το 2 Ο εξάμηνο του 2011: Παρέμειναν αμετάβλητες 9,1% ΔΑ 2,3% Αυξήθηκαν 5,1% Μειώθηκαν 83,5% Σχεδόν 9 στους 10 ερωτηθέντες επιχειρηματίες, κατέγραψαν μείωση παραγγελιών το τελευταίο εξάμηνο του 2011. Και από τη συγκεκριμένη ερώτηση προκύπτει ότι οι επιχειρήσεις χωρίς προσωπικό ή με ένα άτομο, και αυτές με χαμηλό τζίρο έως 100.000 είναι και εκείνες που επλήγησαν περισσότερο από τη γενικότερη κρίση. Σύμφωνα και με στοιχεία της ΕΛΛ.ΣΤΑΤ., ο δείκτης νέων παραγγελιών στη μεταποίηση κατέγραψε πτώση σχεδόν 10 μονάδων μέσα σε ένα έτος, από τις 96 στις 85,8 μονάδες (ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. 11/2010 11/2011) 38

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ (2ο εξάμηνο 2011) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Αυξήθηκαν 4 9 3,7 3,1 3,3 5,8 8,1 16,9 Μειώθηκαν 87,6 79,9 81,8 85,7 89,5 80,5 79,7 66,2 Παρέμειναν αμετάβλητες 7,9 10,4 9,5 9,5 5,4 9,6 12,2 13,8 ΔΑ 0,4 0,7 5 1,7 1,8 4,2 3,1 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Αυξήθηκαν 2,5 8,5 10,6 3,5 6 Μειώθηκαν 87,3 81,8 74,9 84,9 82,8 Παρέμειναν αμετάβλητες 7,6 8,1 13,4 8,8 9,3 ΔΑ 2,7 1,6 1,1 2,8 2 39

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 76,1 79,5 79,6 83,5 70 70,1 60 Μείωση 50 Άυξηση / σταθεροποίηση 40 30 29,9 20 23,9 20,5 20,4 16,5 10 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 40

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ (ΠΡΟΒΛΕΨΗ) Προβλέπετε ότι οι παραγγελίες προς τους προμηθευτές σας το επόμενο εξάμηνο (1ο εξάμηνο 2012) : θα παραμείνουν αμετάβλητες 14,3% ΔΑ 4,2% Θα αυξηθούν 4,2% Θα μειωθούν 77,3% Σχεδόν 8 στους 10 επιχειρηματίες εκτιμούν ότι θα υπάρξει περαιτέρω μείωση στις παραγγελίες τους προς τους προμηθευτές το 1 ο εξάμηνο του 2012. Μόλις το 4,2% προβλέπει αύξηση αυτών την ίδια περίοδο. Για άλλη μια φορά υπάρχει η ανάλογη σχέση μεταξύ μεγέθους επιχείρησης και απαισιοδοξίας, καθώς σχεδόν 8 στους 10 επιχειρηματίες χωρίς προσωπικό και 9 στις 10 επιχειρήσεις με ένα άτομο προσωπικό προβλέπουν μείωση στις παραγγελίες τους. 41

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ (1ο εξάμηνο 2012) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 Θα αυξηθούν 4,3 4,1 4,1 3,6 3,6 4,2 7,3 4,7 10 & άνω Θα μειωθούν 82,1 71,4 76,3 79,4 86,1 72,8 67,7 65,6 θα παραμείνουν αμετάβλητες 11,1 19 14,6 14,1 7,7 16,9 18,5 23,4 ΔΑ 2,5 5,5 5 2,9 2,6 6,1 6,5 6,3 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Θα αυξηθούν 3,5 3,2 6,7 3,3 4,7 Θα μειωθούν 80,4 76,5 71,3 77,4 77,2 θα παραμείνουν αμετάβλητες 13,2 14,6 15,7 14,9 14 ΔΑ 2,8 5,7 6,2 4,4 4,1 42

ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 70 70,8 64,4 63,8 77,3 60 54,1 50 45,9 40 30 35,6 36,2 20 29,2 Πρόβλεψη για περαιτέρω μείωση 22,7 Πρόβλεψη για αύξηση / σταθεροποίηση 10 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 43

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ) Η επενδυτική δραστηριότητα της επιχείρησής σας κατά το 2 Ο εξάμηνο του 2011: ΔΑ 2,3% Αυξήθηκε 5,8% Μειώθηκε 37,6% Παρέμεινε αμετάβλητη 54,3% Οι επενδύσεις μειώθηκαν για το 37,6% των επιχειρήσεων που έλαβαν μέρος στη έρευνα, ενώ μόλις το 5,8% την αύξησε. Σχεδόν μια στις δύο επιχειρήσεις (54,3) διατήρησαν αμετάβλητη την επενδυτική δραστηριότητα (που μπορεί να είναι και μηδενική). 44

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (2ο εξάμηνο 2011) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Αυξήθηκε 6,5 5,9 5 4,8 2,9 6,4 9,7 13,8 Μειώθηκε 33,4 38,5 41,2 42,8 42,4 31,6 31,5 24,6 Παρέμεινε αμετάβλητη 57,8 54,5 50,9 50,2 52,9 58,5 58,1 60 ΔΑ 2,2 1 3 2,2 1,8 3,5 0,8 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Αυξήθηκε 3,8 8,5 7,8 3,7 6,9 Μειώθηκε 41,3 32,8 30,2 43,1 34,6 Παρέμεινε αμετάβλητη 52,6 56,7 60,3 51,4 56 ΔΑ 2,4 2 1,7 1,9 2,5 45

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (ΠΡΟΒΛΕΨΗ) Προβλέπετε ότι η επενδυτική δραστηριότητα της επιχείρησής σας το επόμενο εξάμηνο (1ο εξάμηνο 2012) : ΔΑ 4,6% Θα αυξηθεί 2,8% Θα μειωθεί 40,5% θα παραμείνει αμετάβλητη 52,1% Η μία στις δύο επιχειρήσεις της έρευνας δήλωσαν ότι δεν αναμένουν αλλαγές στην επενδυτική τους δραστηριότητα το 1 ο εξάμηνο του 2012. Χαρακτηριστικό είναι ότι μια στις δυο επιχειρήσεις χωρίς προσωπικό θα διατηρήσουν αμετάβλητη την επένδυση τους, ενώ το άλλο 50% αυτών θα μειώσει τη συγκεκριμένη δαπάνη. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τις επιχειρήσεις με ένα άτομο προσωπικό. Διαφαίνεται και εδώ η ανάλογη σχέση μεταξύ μεγέθους επιχείρησης και απαισιοδοξίας. 46

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ (1ο εξάμηνο 2012) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Θα αυξηθεί 1,8 3,5 3,3 1,7 1,8 2,2 5,6 10,9 Θα μειωθεί 39,6 40,1 41,5 44,5 46,7 33,2 33,9 35,9 θα παραμείνει αμετάβλητη 55 50,9 50,2 50 47,4 58,5 55,6 48,4 ΔΑ 3,6 5,5 5 3,8 4 6,1 4,8 4,7 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Θα αυξηθεί 1,7 3,2 6,2 3 2,6 Θα μειωθεί 43,9 33,2 37,6 44,2 38,4 θα παραμείνει αμετάβλητη 50,6 58,3 50,6 48,8 54 ΔΑ 3,8 5,3 5,6 4 5 47

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 70 66,4 65,4 60 52,5 56,8 59,5 50 40 47,5 43,2 40,5 30 33,6 34,6 20 Πρόβλεψη για περαιτέρω μείωση 10 Πρόβλεψη για αύξηση / σταθεροποίηση 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 48

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Το προσωπικό της επιχείρησής σας τους τελευταίους 6 μήνες (2 ο εξάμηνο 2011) αυξήθηκε, μειώθηκε ή παρέμεινε σταθερό; Αυξήθηκε κατά 1 άτομο Αυξήθηκε κατά 2 0,9 1,0 ΔΑ 2,7% Αυξήθηκε 3,3% Μειώθηκε 20,1% Αυξήθηκε κατά 3 0,7 3,3 Αυξήθηκε με περισσότερα από 3 0,7 μειώθηκε κατά 1 άτομο 7,8 Παρέμεινε σταθερό 73,9% μειώθηκε κατά 2 μειώθηκε κατά 3 2,8 5,6 20,1 Μειώθηκε περισσότερα από 3 3,9 παρέμεινε σταθερό 73,9 ΔΑ 2,7 0 10 20 30 40 50 60 70 80 49

Το 20,1% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι προχώρησε σε μείωση προσωπικού κατά το 2 ο εξάμηνο του 2011, ενώ μόλις το 3,3% των επιχειρήσεων προχώρησε σε αύξηση. Το καθαρό ποσοστό των επιχειρήσεων που προχώρησε σε μείωση προσωπικού είναι 16,8%. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψη ένα μετριοπαθές σενάριο και σύμφωνα με την επεξεργασία του Ι.Μ.Ε. ΓΣΕΒΕΕ, εκτιμάται ότι χάθηκαν 65.000 θέσεις εργασίας το 2 ο εξάμηνο του 2011. Λαμβάνοντας υπόψη και τα στοιχεία της προηγούμενης έρευνας του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ (Ιούλιος 2011), υπολογίζεται ότι οι συνολικές απώλειες θέσεων μισθωτής απασχόλησης στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, ξεπερνούν τις 150.000 για το σύνολο του 2011.

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ (2ο εξάμηνο 2011) -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Αυξήθηκε 2,6 3 3,9 0,9 1,9 4,5 6,4 12,3 Μειώθηκε 16,8 21,4 22,6 10,7 20,2 26,2 30,8 32,4 Παρέμεινε σταθερό 79,1 74,1 68,8 83,8 74,8 68,2 62,9 55,4 ΔΑ 1,3 1,4 4,7 4,5 3,2 1,3 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Αυξήθηκε 1,5 7,6 4,5 3,5 3,1 Μειώθηκε 17,9 20,5 30,1 20,2 20,2 Παρέμεινε σταθερό 76,7 70,6 65,4 75 73,3 ΔΑ 3,9 1,2 1,4 3,4 51

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ 100 90 80 79,9 70 78,9 78,1 75,9 79,6 60 Μείωση 50 Άυξηση / σταθεροποίηση 40 30 21,9 24,1 20,4 20 21,1 20,1 10 0 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 52

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ (ΠΡΟΒΛΕΨΗ) Τους επόμενους 6 μήνες (1ο εξάμηνο 2012) θεωρείτε πιο πιθανό το προσωπικό της επιχείρησής σας να αυξηθεί, να μειωθεί ή να παραμείνει το ίδιο; - Αναγωγή σε όσους απασχολούν προσωπικό - ΔΑ 6,9% να αυξηθεί 3,2% να μειωθεί 31,5% να παραμείνει σταθερό 58,4% Οι απώλειες των θέσεων μισθωτής εργασίας αναμένεται να αγγίξουν τις 106.000 για το 1 ο εξάμηνο του 2012. Μεγαλύτερη μείωση του προσωπικού αναμένεται στη μεταποίηση καθώς και στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του δείγματος. 53

Ο ισολογισμός της εταιρίας σας έκλεισε το 2011 : ΔΑ 8,0% Με κέρδη 20,1% Χωρίς ιδιαίτερο κέρδος ή ζημιά 29,8% Με ζημίες 42,1% Πάνω από 4 στους 10 ερωτηθέντες δήλωσαν ζημιές για το 2011. Μόλις 2 στους 10 κατέγραψαν κέρδη την ίδια περίοδο. Σχεδόν μία στις δύο επιχειρήσεις με τζίρο έως 100.000 ευρώ και μία στις δύο εκείνων χωρίς προσωπικό, εμφάνισαν ζημίες στο κλείσιμο του έτους. 54

Ο ισολογισμός της εταιρίας σας έκλεισε το 2011 : Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Με κέρδη 16,8 22,8 21,6 12,4 13,7 28 30,9 38,5 Με ζημίες 44,2 37,7 42,9 50,4 50,4 32,5 27,6 27,7 Χωρίς ιδιαίτερο κέρδος ή ζημιά 31,8 29,1 28,2 30,3 27,3 31,5 30,9 26,2 ΔΑ 7,2 10,4 7,3 6,9 8,6 8 10,6 7,7 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Με κέρδη 14,1 24,6 38 19 20,7 Με ζημίες 52 31,9 22,3 40,7 42,9 Χωρίς ιδιαίτερο κέρδος ή ζημιά 27,6 36,7 31,3 29,6 29,9 ΔΑ 6,3 6,9 8,4 10,6 6,5 55

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ (2 ο εξάμηνο 2011) ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Αύξηση Μείω ση Χωρίς μεταβολή ΔΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 6,5 82,5 10,7 0,3 ΖΗΤΗΣΗ 7,3 82,0 10,3 0,4 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ 2,9 85,9 10,9 0,3 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ 5,1 83,5 9,1 2,3 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 5,8 37,6 54,3 2,3 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 3,3 20,1 73,9 2,7 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 56

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ (1ο εξάμηνο 2012) ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Αύξηση Μείω ση Χωρίς μεταβολή ΔΑ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 4,1 78,6 14,3 3 ΖΗΤΗΣΗ 5,2 76,5 15,1 3,2 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ 3,9 79,9 13,1 3,1 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ 4,2 77,3 14,3 4,2 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 2,8 40,5 52,1 4,6 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 3,2 31,5 58,4 6,9 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 57

Συνολικά, πόσο τοις εκατό διαφορά περίπου παρατηρείτε στον τζίρο που κάνατε το 2011 σε σχέση με τον τζίρο του 2010; Μείωση έως 10% 5,6 Μείωση περίπου 15% 4,8 Μείωση περίπου 20% 9,4 Μείωση περίπου 25% 3,7 Μείωση περίπου 30% Μείωση περίπου 35% 6,1 13,5 88,5% Μείωση περίπου 40% 10,5 Μείωση περίπου 45% 2,2 Μείωση περίπου 50% 11,8 Μείωση πάνω από 50% 20,9 Καμία διαφορά 4,3 Μικρή αύξηση 3,6 Σημαντική αύξηση 0,8 4,4% Δ.Α 2,8 Μ.Ο. Μείωσης Τζίρου: 32,96% 0 5 10 15 20 25 58

Συνολικά, πόσο τοις εκατό διαφορά περίπου παρατηρείτε στον τζίρο που κάνατε το 2011 σε σχέση με τον τζίρο του 2010; -Με βάση τον κλάδο - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες Μείωση έως 10% 6,1 4,1 6 Μείωση περίπου 15% 7 5,2 2,6 Μείωση περίπου 20% 10,3 10 8,2 Μείωση περίπου 25% 4 3,4 3,4 Μείωση περίπου 30% 15,9 9,7 13,6 Μείωση περίπου 35% 6,1 6,2 6 Μείωση περίπου 40% 11 10 10,3 Μείωση περίπου 45% 2,2 2,1 2,2 Μείωση περίπου 50% 11,7 9,7 13,4 Μείωση πάνω από 50% 17,7 24,8 21,6 Καμία διαφορά 4,5 3,8 4,5 Μικρή αύξηση 2,2 6,2 3,2 Σημαντική αύξηση 0,4 0,3 1,5 ΔΑ 0,9 4,5 3,4 Μ.Ο. Μείωσης Τζίρου 32,30% 33,70% 32,96% 59

Τον μήνα Δεκέμβριο, πόσο τοις εκατό διαφορά περίπου παρατηρήσατε στον τζίρο σας σε σχέση με τον προηγούμενο Δεκέμβριο του 2010; - Βάση: Εμπορικές επιχειρήσεις - Μείωση έως 10% 7,5 Μείωση περίπου 15% 5,9 Μείωση περίπου 20% 11 Μείωση περίπου 25% 2,1 Μείωση περίπου 30% Μείωση περίπου 35% 4,6 13,7 84,7% Μείωση περίπου 40% 9,1 Μείωση περίπου 45% 1,8 Μείωση περίπου 50% 8 Μείωση πάνω από 50% 21 Καμία διαφορά 5,7 Μικρή αύξηση 3 Σημαντική αύξηση 0,7 3,7% Δ.Α 5,9 Μ.Ο. Μείωσης Τζίρου: 31,23% 0 5 10 15 20 25 60

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ / ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ 2 ου ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2011 ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΠΟΜΕΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΖΗΤΗΣΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Μείωση 82,5 78,6 Αύξηση / σταθεροποίηση 17,5 21,4 Μείωση 82 76,5 Αύξηση / σταθεροποίηση 18 23,5 Μείωση 85,9 79,9 Αύξηση / σταθεροποίηση 14,1 20,1 Μείωση 83,5 77,3 Αύξηση / σταθεροποίηση 16,5 22,7 Μείωση 37,6 40,5 Αύξηση / σταθεροποίηση 62,4 59,5 Μείωση 20,1 16,4 Αύξηση / σταθεροποίηση 79,9 83,6 61

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΙΑΝ. ΙΟΥΛ. ΙΑΝ. ΙΟΥΛ. ΦΕΒ. 2012 2011 2011 2010 2010 *Μείωση 82,5 80,0 80,2 77,8 70,7 ΤΖΙΡΟΣ **Θα μειωθεί περισσότερο 78,6 64,7 70,0 65,6 53,2 ΙΑΝ. ΙΟΥΛ. ΙΑΝ. ΙΟΥΛ. ΦΕΒ. 2012 2011 2011 2010 2010 Μείωση 82,0 77,9 78,3 77,0 71,1 ΖΗΤΗΣΗ Θα μειωθεί περισσότερο 76,5 62,8 70,5 63,8 52,2 ΙΑΝ. ΙΟΥΛ. ΙΑΝ. ΙΟΥΛ. ΦΕΒ. 2012 2011 2011 2010 2010 Μείωση 85,9 82,6 84,3 79,0 74,7 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Θα μειωθεί περισσότερο 79,9 64,7 74,3 66,9 55,5 * Καταγεγραμμένη μείωση προηγούμενου εξαμήνου ** Προβλεπόμενη μείωση για το επόμενο εξάμηνο 62

ΦΕΒ. 2010 ΙΟΥΛ. 2010 ΦΕΒ. 2010 ΙΟΥΛ. 2010 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΦΕΒ. 2010 ΙΟΥΛ. 2010 ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ Μείωση 70,1 Θα μειωθεί περισσότερο ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Μείωση Θα μειωθεί περισσότερο ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Μείωση Θα μειωθεί περισσότερο 76,1 54,1 64,4 40,7 52,3 33,6 47,5 21,1 21,9 15,3 21,2 ΙΑΝ. 2011 ΙΑΝ. 2011 ΙΑΝ. 2011 79,5 70,8 45,3 43,2 24,1 18,3 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΟΥΛ. 2011 ΙΟΥΛ. 2011 79,6 63,8 41,5 34,6 20,4 17,6 63 ΙΑΝ. 2012 ΙΑΝ. 2012 ΙΑΝ. 2012 83,5 77,3 37,6 40,5 20,1 16,4

64

Αντιμετωπίσατε το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΔΑ 0,2% Ναι, σοβαρές 26,1% Όχι ιδιαίτερα 46,5% 53,3% Ναι, κάποιες φορές 27,2% Πάνω από 1 στους 2 επιχειρηματίες εμφάνισε δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών στους εργαζομένους το 2 ο εξάμηνο του 2011. Οι περισσότερες δυσκολίες εντοπίζονται στις επιχειρήσεις του κλάδου των υπηρεσιών. 65

Αντιμετωπίσατε το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων; -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες 1 άτομο ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 2-4 5-9 10 & άνω Ναι σοβαρές 21,2 24,1 31,4 36,1 25,4 19,5 23,1 Ναι κάποιες φορές 31,8 26,6 23,9 31,1 26,6 30,1 18,5 Όχι ιδιαίτερα 46,9 48,7 44,7 32,8 48 50,4 56,9 ΔΑ 0,6 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι σοβαρές 37,3 21 18,7 30,1 23,8 Ναι κάποιες φορές 25,5 31,5 26,5 28,2 26,6 Όχι ιδιαίτερα 37,3 47,5 54,8 41,3 49,6 ΔΑ 0,5 66

Αντιμετωπίζουν το τελευταίο 6μηνο δυσκολίες στην έγκαιρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 60 53,3 50 42,1 44,2 40 30 20 10 0 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 67

Έχετε αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσετε ώρες ή ημέρες εργασίας σε κάποιους υπαλλήλους; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΔΑ 0,6% Ναι 37,4% Όχι 62,0% Σχεδόν 4 στους 10 ερωτηθέντες αναγκάστηκαν να προχωρήσουν στα παραπάνω μέτρα. Μία στις δύο επιχειρήσεις με πάνω από 10 προσωπικό, έκανε μείωση ωρών ή ημερών σε κάποιους υπαλλήλους της, ενώ εντονότερα εμφανίζεται το πρόβλημα στο τομέα της μεταποίησης (43,7%). 68

Έχετε αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσετε ώρες ή ημέρες εργασίας σε κάποιους υπαλλήλους; -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες 1 άτομο ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 27,5 43,7 40,9 28 36,5 41,8 50 Όχι 71,9 55,1 59,1 72 63,1 58,2 48,4 ΔΑ 0,6 1,3 0,4 1,6 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 45,8 32,3 36,1 35,6 38,5 Όχι 53,7 67,1 63,9 63,9 61 ΔΑ 0,5 0,6 0,5 0,6 69

Έχουν αναγκαστεί έστω και περιστασιακά να μειώσουν ώρες ή ημέρες εργασίας σε κάποιους υπαλλήλους -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 37,4 40 32 30,2 30 35 30 25 20 15 10 5 0 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 Ιούλιος 2010 70

Έχετε αναγκαστεί να μειώσετε τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων; -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - 28,6% ΔΑ 0,3% Ναι, ορισμένων 13,8% Ναι, σε όλους 14,8% Όχι 71,1% Σχεδόν οι 3 στις 10 επιχειρήσεις με προσωπικό αναγκάστηκαν να μειώσουν αποδοχές κάποιων ή όλων των υπαλλήλων, ενώ ειδικότερα, το 14,8% των ερωτηθέντων, δήλωσε ότι προχώρησε σε μειώσεις αποδοχών στο σύνολο των υπαλλήλων του. 71

Έχετε αναγκαστεί να μειώσετε τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων; -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες 1 άτομο ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 2-4 5-9 10 & άνω Ναι ορισμένων 11,3 13,9 15,6 11 10,9 18 23,4 Ναι σε όλους 10,2 14,6 18,7 17,8 16,1 8,2 15,6 Όχι 78,5 70,3 65,8 71,2 73 73,8 59,4 ΔΑ 1,3 1,6 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι ορισμένων 13,8 11,3 17,5 11,3 15,2 Ναι σε όλους 19,7 15 10,2 16,7 13,8 Όχι 66 73,8 72,3 71,6 70,8 ΔΑ 0,5 0,5 0,3 72

Έχουν αναγκαστεί να μειώσουν τις αποδοχές κάποιων υπαλλήλων -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2010 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 (ΕΡΕΥΝΑ ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) 28,6 30 25 19,4 20 15,6 15 15 10 5 0 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 Ιούλιος 2010 73

Πόσο πιθανόν θεωρείτε να αναγκαστείτε να μειώσετε μισθούς ή ώρες εργασίας των υπαλλήλων σας μέσα στο επόμενο εξάμηνο (1 ο εξάμηνο 2012); -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - Καθόλου πιθανό 24,8% ΔΑ 4,6% Aρκετά πιθανόν (σχεδόν βέβαιο) 43,0% Λίγο πιθανό (δεν μπορώ να το αποκλείσω) 27,6% Το 43% των ερωτηθέντων απάντησε ότι θεωρεί σχεδόν βέβαιο ότι θα προβεί σε μειώσεις μισθών ή ωρών εργασίας υπαλλήλων το επόμενο εξάμηνο. Επιπλέον σχεδόν 3 στους 10 δηλώνουν ότι είναι πιθανό να προχωρήσουν και εκείνοι σε κάποιου είδους μείωση. Συνολικά το 70,6% των επιχειρηματιών, θεωρεί ότι είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο μειώσεων (μισθών ή ωρών) το επόμενο διάστημα. 74

Πόσο πιθανόν θεωρείτε να αναγκαστείτε να μειώσετε μισθούς ή ώρες εργασίας των υπαλλήλων σας μέσα στο επόμενο εξάμηνο; -Ανά κατηγορία - ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες 1 άτομο ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 2-4 5-9 10 & άνω Αρκετά πιθανόν ( σχεδόν βέβαιο) 41 42,4 44,9 48,3 38,3 43,9 49,2 Λίγο πιθανό (δεν μπορώ να το αποκλείσω) 25,8 36,1 23,1 16,1 35,5 23,6 29,2 Καθόλου πιθανό 27 15,8 29,3 30,5 23,4 24,4 16,9 ΔΑ 6,2 5,7 2,7 5,1 2,8 8,1 4,6 ΤΖΙΡΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗ Κάτω από 100-300 Πάνω από Υπόλοιπη Αττική 100 χιλιάδες χιλιάδες 300 χιλιάδες Ελλάδα Αρκετά πιθανόν ( σχεδόν βέβαιο) 48,8 39,3 43,4 46,6 40,8 Λίγο πιθανό (δεν μπορώ να το αποκλείσω) 22,4 31,3 30,7 24,3 29,6 Καθόλου πιθανό 23,9 25,2 23,5 24,3 25,1 ΔΑ 5 4,3 2,4 4,9 4,5 75

Θεωρούν σχεδόν βέβαιο να αναγκαστούν να μειώσουν μισθούς ή ώρες εργασίας υπαλλήλων μέσα στο επόμενο εξάμηνο -Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό - ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΙΟΥΛΙΟΣ 2011 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 (ΕΡΕΥΝΕΣ ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) 51 43 41 33,2 31,8 31 21 11 1 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 76

77

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές Ενοικίου; ΔΑ 18,8% Ναι 27,8% Όχι 53,4% 78

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές -Ανά κατηγορία - Ενοικίου; Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 28 23,4 30,2 31,3 36,3 21,7 19,4 13,8 Όχι 55,8 50,7 52,8 52,3 49,3 55,4 62,1 52,3 ΔΑ 16,1 25,9 17 16,5 14,4 22,9 18,5 33,8 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 31,8 27,8 16,2 30,6 26,2 Όχι 50,1 54,4 62 55,8 52,1 ΔΑ 18 17,7 21,8 13,7 21,7 79

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές Σε ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΥΔΡΕΥΣΗ ); ΔΑ 0,2% Ναι 31,4% Όχι 68,4% 80

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές -Ανά κατηγορία - Σε ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΥΔΡΕΥΣΗ ); Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 28,5 30,3 34,9 33,9 36 28 27,4 20 Όχι 71,3 69,3 65,1 66,1 64 71,7 72,6 78,5 ΔΑ 0,2 0,3 0,3 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 35,8 27,8 21,2 32,4 30,9 Όχι 64,2 71,8 78,8 67,1 69,1 ΔΑ 0,4 0,5 81

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές Σε προμηθευτές; ΔΑ 2,7% Ναι 33,3% Όχι 64,0% 82

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές -Ανά κατηγορία - Σε προμηθευτές; Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 36,3 33,4 30,4 34,1 37,8 30,3 25,8 38,5 Όχι 62,8 65,9 64 63,2 59,7 66,2 72,6 60 ΔΑ 0,9 0,7 5,6 2,6 2,5 3,5 1,6 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 34,4 33,9 31,3 32,2 34 Όχι 62 64,9 68,2 65,7 63 ΔΑ 3,6 1,2 0,6 2,1 3 83

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές Σε δόσεις για δάνεια; ΔΑ 18,9% Ναι 27,2% Όχι 53,9% 84

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές -Ανά κατηγορία - Σε δόσεις για δάνεια; Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 25,6 23,1 31,3 26,7 29,5 28,7 21,8 23,1 Όχι 50,7 59 53,9 50,8 48,2 55,4 67,7 64,6 ΔΑ 23,8 17,9 14,9 22,4 22,3 15,9 10,5 12,3 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 27,1 29,8 23,5 26,2 27,7 Όχι 52 53,2 63,1 56,9 52,2 ΔΑ 20,9 16,9 13,4 16,9 20,1 85

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές Στον ΟΑΕΕ (στο ασφαλιστικό σας ταμείο); ΔΑ 0,6% Ναι 38,3% Όχι 61,1% 86

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές -Ανά κατηγορία - Στον ΟΑΕΕ (στο ασφαλιστικό σας ταμείο); Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 38,6 35,2 39,9 44,4 45,3 32,8 25 20 Όχι 60,8 64,5 59,3 55,4 53,6 66,6 74,2 78,5 ΔΑ 0,7 0,3 0,9 0,2 1,1 0,6 0,8 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 45,3 35,5 19,6 39,4 37,6 Όχι 54,2 64,1 79,9 59,7 61,8 ΔΑ 0,6 0,4 0,6 0,9 0,5 87

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές Στο ΙΚΑ (ασφαλιστικές εισφορές); ΔΑ 1,6% Ναι 22,3% Όχι 76,1% *Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό 88

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές -Ανά κατηγορία - Στο ΙΚΑ (ασφαλιστικές εισφορές); ΚΛΑΔΟΣ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες 1 άτομο ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 20,2 22,8 23,6 23,1 24,1 21,1 18,5 Όχι 77 75,9 75,6 73,5 74,7 78 80 ΔΑ 2,8 1,3 0,9 3,4 1,2 0,8 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 25,4 27 13,9 24,6 20,9 Όχι 71,6 72,4 85,5 72,5 78,2 ΔΑ 3 0,6 0,6 2,9 0,8 *Βάση: Όσοι απασχολούν αμειβόμενο προσωπικό 89

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές Στην εφορία (ΦΠΑ,ΦΜΥ κλπ) ; ΔΑ 0,6% Ναι 27,3% Όχι 72,1% 90

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές -Ανά κατηγορία - Στην εφορία (ΦΠΑ,ΦΜΥ κλπ); Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 27,1 25,2 28,7 26,3 31,4 30,9 16,1 20 Όχι 72,6 74,1 70,4 73 67,9 68,8 83,9 78,5 ΔΑ 0,2 0,7 0,9 0,7 0,7 0,3 1,5 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 29,6 27,1 20,1 26,4 27,8 Όχι 69,6 72,9 79,9 72,7 71,8 ΔΑ 0,8 0,9 0,4 91

Πολλές από τις επιχειρήσεις μας ανέφεραν ότι δυσκολεύονται πλέον να ανταποκριθούν στην κάλυψη βασικών υποχρεώσεων. Εσείς, κατά το τελευταίο εξάμηνο έχετε καθυστερημένες οφειλές ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ Ναι Όχι ΔΑ Στον ΟΑΕΕ (στο ασφαλιστικό σας ταμείο) 38,3 61,1 0,6 Σε προμηθευτές 33,3 64,0 2,7 Σε ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΥΔΡΕΥΣΗ ) 31,4 68,4 0,2 Ενοικίου 27,8 53,4 18,8 Στην εφορία (ΦΠΑ,ΦΜΥ κλπ) 27,3 72,1 0,6 Σε δόσεις για δάνεια 27,2 53,9 18,9 Στο ΙΚΑ (ασφαλιστικές εισφορές) 22,3 76,1 1,6 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 92

Έχετε αναγκαστεί να χρησιμοποιήσετε χρήματα από τις προσωπικές σας καταθέσεις για να καλύψετε ανάγκες της επιχείρησής σας; Όχι 22,4% ΔΑ 4,1% Ναι 73,5% Η συντριπτική πλειοψηφία, πάνω από 7 στους 10 ερωτηθέντες, δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει προσωπικές καταθέσεις για κάλυψη επιχειρηματικών αναγκών. Τα ευρήματα από αυτή την ερώτηση, δικαιολογούν και την μείωση των τραπεζικών καταθέσεων, λόγω της έλλειψης χρηματοδότησης. 93

Έχετε αναγκαστεί να χρησιμοποιήσετε χρήματα από τις προσωπικές σας καταθέσεις για να καλύψετε ανάγκες της επιχείρησής σας; -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Ναι 75,7 70,3 73,3 73,2 72,7 78 73,3 56,9 Όχι 20,9 26,2 21,5 23,2 21,9 20,1 20,8 33,8 ΔΑ 3,4 3,4 5,2 3,6 5,4 1,9 5,8 9,2 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Ναι 74,8 75,6 70,2 72,7 73,9 Όχι 22,3 19,1 25,3 23,6 21,8 ΔΑ 2,9 5,3 4,5 3,7 4,3 94

95

Ο μέσος χρόνος είσπραξης οφειλών από τους πελάτες σας έχει: ΔΑ 3,7% Δεν έχει μεταβληθεί 38,5% αυξηθεί 47,9% Μειωθεί 9,9% Ένας στους δύο επιχειρηματίες, έχει δει το χρόνο είσπραξης των οφειλών από τους πελάτες του να αυξάνεται. Μόλις το 9,9% διαπίστωσε μείωση στο χρόνο είσπραξης οφειλών. Σχεδόν 6 στις 10 μεταποιητικές επιχειρήσεις, κατέγραψαν αύξηση στο χρόνο είσπραξης οφειλών. 96

Ο μέσος χρόνος είσπραξης οφειλών από τους πελάτες σας έχει: -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω αυξηθεί 46,3 58,9 42,5 42,7 49,5 54,1 44,4 50,8 Μειωθεί 10,3 10,1 9,3 11,1 7,6 8,6 12,1 13,8 Δεν έχει μεταβληθεί 40,4 29,3 42,3 40,2 39,7 35,4 41,1 32,3 ΔΑ 2,9 1,7 5,8 6 3,2 1,9 2,4 3,1 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα αυξηθεί 48 44,8 53,1 52,1 45,5 Μειωθεί 7,5 13,7 14 8,1 10,8 Δεν έχει μεταβληθεί 39,9 39,5 30,7 37,9 38,8 ΔΑ 4,6 2 2,2 1,9 4,8 97

Τι ποσοστό των συναλλαγών σας με άλλες επιχειρήσεις γίνεται μέσω επιταγών; Περίπου το 10% 7,1 Η χρήση των επιταγών μειώνεται Το 22,7% των επιχειρήσεων συναλλάσσεται κυρίως με Περίπου το 20% Περίπου το 30% 3,7 3,1 15,8 επιταγές. Χρησιμοποιούν επιταγές ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΑΝ. 2012 ΙΟΥΛ. 2009 Περίπου το 40% 1,9 63 70 60 Περίπου το 50% Περίπου το 60% 2,1 5,3 39,5 45,5 48,1 50 40 Περίπου το 70% 3,2 22,7 30 20 Περίπου το 80% 5,2 10 Περίπου το 90% 3,0 0 Περίπου το 100% 3,9 Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 Ιούλιος 2009 Δεν πραγματοποιώ συναλλαγές μέσω επιταγών 60,5 ΔΑ 1,0 0 10 20 30 40 50 60 98

Τι ποσοστό των συναλλαγών σας με άλλες επιχειρήσεις γίνεται μέσω επιταγών; -Ανά κατηγορία- Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίησ η Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικ ό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Κάτω από 50% 14,2 20,3 14,6 9,7 12,6 24,6 22,5 13,8 50% και άνω 25,8 34,2 12,2 12,9 16,5 24,2 43,6 63 Δεν πραγματοποιώ συναλλαγές μέσω επιταγών 59,4 43,8 72,1 76,3 69,8 51 32,3 20 ΔΑ 0,7 1,7 1,1 1,2 1,1 0,3 1,6 3,1 ΤΖΙΡΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗ Κάτω από 100 χιλιάδες 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική Υπόλοιπη Ελλάδα Κάτω από 50% 12,2 21 22,3 17,3 14,8 50% και άνω 13,4 27,3 53,6 20,6 23,7 Δεν πραγματοποιώ συναλλαγές μέσω επιταγών 73,4 50,8 23,5 60,4 60,6 ΔΑ 1,1 0,8 0,6 1,6 0,8 99

Ποιο είναι συνήθως το χρονικό διάστημα της μεταχρονολόγησής τους; -Βάση: Όσοι πραγματοποιούν συναλλαγές με άλλες επιχειρήσεις μέσω επιταγών- έως 2 μήνες 10,0 2 μήνες 10,4 3 μήνες 22,6 4 μήνες 13,4 5 μήνες 13,7 6 μήνες 17,4 7 μήνες 3,0 8 μήνες 3,5 9 μήνες 0,4 10 μήνες 1,3 12 μήνες 2,2 Πάνω από 12 μήνες 0,4 ΔΑ 1,7 Μ.Ο. Μεταχρονολόγησης: ~4 μήνες 0 5 10 15 20 25 100

Ποιο είναι συνήθως το χρονικό διάστημα της μεταχρονολόγησής τους; -Βάση: Όσοι πραγματοποιούν συναλλαγές με άλλες επιχειρήσεις μέσω επιταγών- -Ανά κατηγορία- ΚΛΑΔΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Εμπόριο Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω έως 2 μήνες 6,7 7,6 17,7 9,5 17,3 7,8 6,1 12 2 μήνες 11,2 2,5 19,4 8,4 9,9 13,7 11 4 3 μήνες 31,3 13,3 21,8 28,4 23,5 24,2 15,9 16 4 μήνες 12,3 18,4 8,9 10,5 11,1 9,8 23,2 18 5 μήνες 14,5 15,8 9,7 11,6 9,9 13,7 15,9 20 6 μήνες 11,7 26,6 13,7 12,6 13,6 19,6 18,3 24 Πάνω από 6 μήνες 8,9 15,3 8 13,8 12,3 10,5 9,8 6 ΔΑ 3,4 0,6 0,8 5,3 2,5 0,7 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα έως 2 μήνες 8,7 10 11,8 8,5 10,8 2 μήνες 11,5 6,7 12,5 11,6 9,8 3 μήνες 26,2 21,7 19,1 22,6 22,6 4 μήνες 9,3 15,8 17,6 11 14,8 5 μήνες 9,8 15 16,9 11 15,2 6 μήνες 17,5 19,2 16,9 22,6 14,5 Πάνω από 6 μήνες 14,7 10,8 5,1 12,1 10 ΔΑ 2,2 0,8 0,6 2,4 101

Θα επιθυμούσατε να υπάρχει χρονικό όριο στην εξόφληση επιταγών, και αν ναι πόσο; δύο μηνών, τεσσάρων ή έξι; - Βάση: Όσοι συναλλάσσονται με επιταγές - 2 μηνών 47,7 4 μηνών 16,7 6 μηνών 12,8 Όχι 17,1 ΔΑ 5,6 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 102

Θα επιθυμούσατε να υπάρχει χρονικό όριο στην εξόφληση επιταγών, και αν ναι πόσο; δύο μηνών, τεσσάρων ή έξι; - Βάση: Όσοι συναλλάσσονται με επιταγές - -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 2 μηνών 39,7 53,8 51,6 49,5 38,3 47,7 50 56 4 μηνών 14,5 20,3 15,3 11,6 18,5 19,6 17,1 14 6 μηνών 16,8 5,1 16,9 21,1 16 11,1 6,1 8 Όχι 20,7 17,7 11,3 9,5 21 17,6 18,3 22 ΔΑ 8,4 3,2 4,8 8,4 6,2 3,9 8,5 10 & άνω Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα 2 μηνών 47,5 45 52,9 54,9 43,8 4 μηνών 14,2 20,8 14,7 13,4 18,5 6 μηνών 17,5 10 8,8 6,7 16,2 Όχι 15,8 17,5 19,1 18,3 16,5 ΔΑ 4,9 6,7 4,4 6,7 5,1 103

0 Έχετε στα χέρια σας επιταγές πελατών σας που δεν έχουν καλυφθεί ή είναι επισφαλείς; - Βάση: Όσοι συναλλάσσονται με επιταγές - ΔΑ 0,9% * Ναι (ήδη ακάλυπτες) 38,8% Έχουν ακάλυπτες επιταγές ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΓΡΑΦΗΜΑ ΙΟΥΛ. 2011 ΙΑΝ. 2011 38,8 37,9 33,7 40 35 30 25 Όχι 52,1% 20 15 10 Ναι (με μεγάλο κίνδυνο να μην καλυφθούν / επισφαλείς) 8,2% Ιανουάριος 2012 Ιούλιος 2011 Ιανουάριος 2011 5 *Αντιστοιχεί στο 14,9% του συνόλου Συγκριτικά : Αύξηση στις ακάλυπτες επιταγές συγκριτικά με τις δύο προηγούμενες έρευνες του Ι.Μ.Ε. ΓΣΕΒΕΕ. 104

Έχετε στα χέρια σας επιταγές πελατών σας που δεν έχουν καλυφθεί ή είναι επισφαλείς; - Βάση: Όσοι συναλλάσσονται με επιταγές -Ανά κατηγορία - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 Ναι (ήδη ακάλυπτες) 32,4 58,2 23,4 21,1 27,2 43,8 53,7 52 Ναι (με μεγάλο κίνδυνο να μην καλυφθούν / επισφαλείς) 8,4 10,8 4,8 5,3 9,9 7,8 6,1 16 Όχι 58,7 30,4 70,2 71,6 61,7 47,7 40,2 32 ΔΑ 0,6 0,6 1,6 2,1 1,2 0,7 10 & άνω ΤΖΙΡΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗ Κάτω από 100-300 Πάνω από Υπόλοιπη Αττική 100 χιλιάδες χιλιάδες 300 χιλιάδες Ελλάδα Ναι (ήδη ακάλυπτες) 28,4 35,8 55,1 37,2 39,7 Ναι (με μεγάλο κίνδυνο να μην καλυφθούν / επισφαλείς) 8,2 10 7,4 11,6 6,4 Όχι 62,3 53,3 36,8 49,4 53,5 ΔΑ 1,1 0,8 0,7 1,8 0,3 105

Οι ακάλυπτες επιταγές πελατών που έχετε στα χέρια σας, είναι σφραγισμένες ή δεν πήγατε να τις σφραγίσετε; - Βάση: Όσοι έχουν στα χέρια τους επιταγές πελατών που δεν έχουν καλυφθεί - Κάποιες σφραγισμένες κάποιες όχι 26,8% ΔΑ 1,2% Σφραγισμένες 44,1% Δεν πήγα να τις σφραγίσω 27,9% Το 8% του συνόλου των επιχειρηματιών έχουν στα χέρια τους ακάλυπτες επιταγές που δεν έχουν σφραγίσει Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, τόσο ο αριθμός όσο και το συνολικό ποσό των ακάλυπτων επιταγών είναι πολύ μεγαλύτερα από εκείνα που καταγράφει η ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ 106

Οι ακάλυπτες επιταγές πελατών που έχετε στα χέρια σας, είναι σφραγισμένες ή δεν πήγατε να τις σφραγίσετε; - Βάση: Όσοι έχουν στα χέρια τους επιταγές πελατών που δεν έχουν καλυφθεί - Εμπόριο ΚΛΑΔΟΣ Μεταποίηση Υπηρεσίες Χωρίς προσωπικό ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ 1 άτομο 2-4 5-9 10 & άνω Σφραγισμένες 36,2 54,3 27,6 55 22,7 44,8 36,4 65,4 Δεν πήγα να τις σφραγίσω 25,9 20,7 55,2 35 36,4 32,8 20,5 15,4 Κάποιες σφραγισμένες κάποιες όχι 37,9 22,8 17,2 10 36,4 22,4 43,2 15,4 ΔΑ 2,2 4,5 3,8 Κάτω από 100 χιλιάδες ΤΖΙΡΟΣ 100-300 χιλιάδες Πάνω από 300 χιλιάδες Αττική ΠΕΡΙΟΧΗ Υπόλοιπη Ελλάδα Σφραγισμένες 28,8 51,2 52 31,1 50,8 Δεν πήγα να τις σφραγίσω 50 18,6 14,7 36,1 23,7 Κάποιες σφραγισμένες κάποιες όχι 21,2 27,9 32 31,1 24,6 ΔΑ 2,3 1,3 1,6 0,8 107

108

Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την επιχείρησή σας σήμερα είναι: ΔΑ 12,0% Το μισθολογικό κόστος (Μισθοί) 5,0% Τα λοιπά έξοδα (Ενοίκια, ΔΕΗ, ΟΤΕ, Πετρέλαιο, δημοτικά τέλη, 46,5% Το μη μισθολογικό κόστος (ασφαλιστικές εισφορές) 36,5% Η συντριπτική πλειονότητα των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων θεωρεί ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν δεν είναι το ύψος των μισθών, αλλά το μη μισθολογικό κόστος και κυρίως τα λοιπά, ανελαστικά έξοδα που τα τελευταία χρόνια λόγω αυξήσεων στους συντελεστές ΦΠΑ, Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης και τιμολογιακής πολιτικής έχουν αυξηθεί 109