Τα τηλεοπτικά και ραδιόφωνα κανάλια κλασσικής µουσικής Κονσέρτο µέσω δορυφόρου! Το µεγάλο πλεονέκτηµα της δορυφορικής τηλεόρασης (αλλά και του δορυφορικού ραδιοφώνου) είναι η ανεξάντλητη ποικιλία µεταδόσεων. Μέσα στην τεράστια αυτή ποικιλία µεταδίδεται βέβαια και πολύ σαβούρα, υπάρχει όµως και χρυσός, αν ξέρεις που να σκάψεις για να τον εξορύξεις! Ο εραστής της κλασσικής µουσικής σε όλες τις µορφές (µε εικόνα ή χωρίς), εφόσον διαθέτει µόνο «επίγεια» τηλεόραση είναι σχεδόν καταδικασµένος! Εκτός της Μεγάλης Παρασκευής, πολύ δύσκολα θα πετύχει πρόγραµµα κλασσικής µουσικής στα επίγεια κανάλια, ενώ και στο ραδιόφωνο η µόνη του ελπίδα βασίζεται στην ΕΡΑ 3, αν έχει την τύχη να µεταδίδεται στην περιοχή του. A ν όµως ο ίδιος τηλεθεατής διαθέτει και δορυφορική λήψη, τότε οι ορίζοντες του διευρύνονται σηµαντικά και οι διαθέσιµες επιλογές του αυξάνουν, ενώ µάλιστα αρκετές από αυτές τις επιλογές διατίθενται δωρεάν. Του Γιάννη-Φίλιππου ηµητριάδη Εµείς «σκαλίσαµε» τους πίνακες καναλιών και ραδιοφώνων σε α- ναζήτηση κλασσικής µουσικής, µπαλέτου, κλασσικού χορού, και ραδιοφώνων κλασσικής µουσικής και σας παρουσιάζουµε παρακάτω τα αποτελέσµατα των «ανασκαφών» µας. 70 ΟΡΥΦΟΡΙΚΑ νέα ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2007
Ελεύθερα κανάλια κλασσικής µουσικής Στον τοµέα των ελεύθερων δορυφορικών καναλιών µε έµφαση στην κλασσική µουσική, πρωτοστατούν, όπως και σε όλα τα ελεύθερα κανάλια, οι Γερµανοί. εδοµένου µάλιστα ότι τα κανάλια αυτά είναι κρατικά, δεν προβλέπεται η κωδικοποίησή τους από το Φθινόπωρο στις πλατφόρµες Entavio ή Stargate. ZDF Theaterkanal (Astra 19,2: 11.953H, 27.500, 3/4) Έχει σε καθηµερινή βάση δύο έως τρεις εκποµπές κλασσικής µουσικής, που επαναλαµβάνονται αρκετές φορές µέσα σε ένα µήνα. Αποτελεί έτσι πιθανόν την ευκολότερη και βολικότερη επιλογή σε ελεύθερο πρόγραµµα κλασσικής µουσικής (ποιος δεν πιάνει Astra 1H?). Σχετικά µε το πρόγραµµα, πέρα από τον ηλεκτρονικό οδηγό του καναλιού, µπορείτε να ενηµερώνεστε και στην ιστοσελίδα www.theaterkanal.de/. Το ZDF Theaterkanal προβάλλει τα περισσότερα προγράµµατα κλασσικής µουσικής, σε σχέση µε τα υπόλοιπα ελεύθερα γερµανικά κανάλια. Arte Deutsch (Astra 19,2E: 11.836H, 27.500, 3/4) Το κανάλι αυτό ασχολείται ευρύτερα µε κάθε µορφή τέχνης και είναι προϊόν συνεργασίας των γερµανικών και των γαλλικών κρατικών καναλιών, µε αποτέλεσµα την µετάδοση των ιδίων προγραµµάτων και στα γερµανικά (στην συχνότητα που αναφέρουµε), αλλά και στα γαλλικά. Σε ότι αφορά την κλασσική µουσική υπάρχει η εκποµπή Maestro κάθε Κυριακή 20:00-20:45, η οποία επαναλαµβάνεται το επόµενο Σάββατο στις 9:00. Αναλυτικό πρόγραµµα θα βρείτε στο site www.arte.tv/de/. Einsfestival (Astra 19,2E: 12.110H, 27.500, 3/4) Μεταδίδει συχνά συναυλίες κλασσικής µουσικής, χωρίς να έχει όµως σταθερές µέρες και ώρες. Στην ιστοσελίδα www.ard-digital.de µπορείτε να ελέγχετε το ηµερήσιο πρόγραµµά του (η σελίδα είναι ευρύτερη του γερµανικού κρατικού δικτύου). Γαλλογερµανική κουλτούρα και κάποια προγράµµατα κλασσικής µουσικής στο Arte. 3Sat (Astra 19,2E: 11.953H, 27.500, 3/4) To κανάλι αυτό µεταδίδει τα καλύτερα προγράµµατα των κρατικών δικτύων Γερµανίας, Αυστρίας και Γερµανόφωνης Ελβετίας, όπου σηµαντική θέση καταλαµβάνουν τα (µη εµπορικά) προγράµµατα τέχνης και η κλασσική µουσική, που µεταδίδεται συνήθως Σάββατο 21:15 (κάποιο κονσέρτο) και Κυριακή πρωί. Πλήρες πρόγραµµα θα βρείτε στο www.3sat.de/. Arte France (Astra 19,2Ε: 11.568V, 22.000, 5/6, Hot Bird: 11.623V, 27.500, 3/4, Atlantic Bird 3 5W: 11.590V, 20.000, 2/3) Οι παραπάνω είναι οι βασικές συχνότητες της γαλλικής εκδοχής του Arte, που έχει κάποιες οπτικές διαφοροποιήσεις από την γερµανική (στην ουσία πάντως στο κυρίως πρόγραµµα, όλες οι µεταδόσεις δίνουν και τις δυο επιλογές ήχου). Ιδιαίτερη µνεία πρέπει να γίνει στο γεγονός ότι το Arte εκπέµπεται σε κάδρο 16:9 από τον Atlantic Bird 3. Το αναλυτικό πρόγραµµα του καναλιού θα το βρείτε στο site www.arte.tv/fr/70.html Πιο τυπικό στα προγράµµατα κλασσικής µουσικής, θα χαρακτηρίζαµε το γερµανικό Eins Festival. TV Polonia Kultura (Astra 19,2E: 10.862H, 22.000, 5/6, Hot Bird: 11.488H, 27.500, 3/4, Eutelsat W3A 7E: 11.175V, 27.500, 3/4) Άλλο ένα αξιόλογο κανάλι τέχνης µε προέλευση την Πολωνία. Μεταδίδει συχνά εκποµπές ή αφιερώµατα στην κλασσική µουσική, ενώ στην µετάδοση από τους Hot Bird έχει ορισµένα προγράµµατα και µε ήχο Dolby Digital. Για πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.tvp.pl. Λιγότερο πρόγραµµα κλασσική µουσικής, από τα υπόλοιπα κανάλια προβάλει το 3Sat. 71
Classic FM TV (Astra 28,2E: 11.224V, 27.500, 2/3) Καθηµερινά στις 9 το βράδυ (ώρα Ελλάδος) και για ένα δίωρο ή τρίωρο, το κανάλι παρουσιάζει ένα σηµαντικό κονσέρτο κλασσικής µουσικής, χωρίς καµία απολύτως κρυπτογράφηση. Τι άλλο να ζητήσετε από ένα κανάλι; Στο site www.classicfm.com θα ενηµερωθείτε για το πρόγραµµα του καναλιού. Performance (Astra 28,2E: 11.390H, 27.500, 2/3) Το TVP Kultura είναι ένα πολύ καλό κανάλι κουλτούρας, που συµπεριλαµ βά - νει και κλασσική µουσική. Ένα ακόµη ελεύθερο βρετανικό κανάλι τέχνης, στο πρόγραµµα του οποίου εντάσσονται και συναυλίες κλασσικής µουσικής, όπερας ή µπαλέτου. Τα προγράµµατα αυτά δεν είναι καθη- µερινά, αν όµως οργανωθείτε και ελέγχετε το πρόγραµµα στο site http://www.performancechannel.com/home/tvlistings.php σίγουρα θα βρείτε ορισµένα. Kultura (Ukraina) (Hellas Sat 39E: 11.512H, 27.500, 3/4) Και ο ελληνικός δορυφόρος φιλοξενεί ένα κανάλι πολιτισµού, µεγάλο µέρος του προγράµ- µατος του οποίου είναι αφιερωµένο στην κλασσική µουσική, την όπερα ή το κλασσικό µπαλέτο. Στην ιστοσελίδα www.kulturatv.kiev.ua µπορείτε να βρίσκετε το πρόγραµµα του καναλιού στα ουκρανικά, αλλά µε λίγη εξάσκηση είναι εύκολο να διαβάσετε πότε γράφει «συµφωνία», «κονσέρτο» κλπ, άλλωστε τα προγράµµατα αυτά είναι καθηµερινά. Kultura Telekanal (Russia) (Express AM1-40E: 10.980V, 44.951, 5/6) Τα βράδια των καθηµερινών µπορείτε να παρακολουθήσετε κλασσικό πρόγραµµα από το Classic FM TV. Μία µόλις µοίρα δίπλα από τον ελληνικό δορυφόρο (στα µικρά πιάτα γίνεται ταυτόχρονη λήψη και των 2 θέσεων) φιλοξενείται το ρωσικό κανάλι κουλτούρας και µάλιστα µε 2 µεταδόσεις µε 7 ώρες διαφορά προγράµµατος! (προφανώς για Μόσχα και Βλαδιβοστόκ). Αρκετά συχνές είναι και εδώ οι µεταδόσεις προγραµµάτων κλασσικής µουσικής, όπερας ή µπαλέτου. Αναλυτικές πληροφορίες για το πρόγραµµα του καναλιού θα βρείτε στο site www.tvkultura.ru/, αλλά δυστυχώς στα ρωσικά. Performance: Από τον James Brown στον Pavaroti! Βουλή TV (Hot Bird: 12.169H, 27.500, 3/4, Hellas Sat: 12.524V, 30.000, 5/6) Αφήσαµε τελευταίο το κανάλι του ελληνικού κοινοβουλίου, που µεταδίδεται και επίγεια σε αρκετές πόλεις και είναι οπωσδήποτε µία ελληνική όαση σε θέµατα κουλτούρας, τέχνης, πολιτισµού, ιστορικών εκποµπών και κλασσικής µουσικής. Κάθε Κυριακή στις 22:00 µεταδίδεται η εκποµπή της Όπερας. Στο http://www.parliament.gr/videoaudio/file.asp µπορείτε να βρείτε το εβδοµαδιαίο πρόγραµµα του καναλιού, ενώ και τα πρωινά, πριν ξεκινήσει το ηµερήσιο πρόγραµµα, βλέπετε στην οθόνη του τον προγραµµατισµό της ηµέρας. Συνδροµητικά κανάλια κλασσικής µουσικής Sky Arts (Astra 28,2E: 12.074H, 27.500, 2/3) Πρόκειται για το κανάλι τέχνης του αγγλικού ψηφιακού πακέτου Sky Digital, το οποίο αφιερώνει σηµαντικό µέρος του προγράµµατός του στην κλασσική µουσική, την όπερα, το µπαλέτο και τον χορό. Στην ιστοσελίδα www.skyarts.co.uk/ µπορείτε να βρείτε το µηνιαίο πρόγραµµα του καναλιού και µάλιστα και µε θεµατική αναζήτηση. Κάθε Πέµπτη στις 10 το βράδυ µεταδίδεται ένα κλασσικό κονσέρτο. Η συνδροµή στο κανάλι περνάει µέσα από την συνδροµή στο Sky Digital. Kultura Telekanal: Γιατί η κλασσική παιδεία κατέχει σηµαντική θέση στη Ρωσία Mezzo (Astra 19,2Ε: 11.817V, 27.500, 3/4, Hot Bird: 12.245H, 27.500, 3/4) Γαλλικό κανάλι που ασχολείται µε κλασσική, αλλά και τζαζ µουσική και όλα τα συναφή προγράµµατα (όπερα, χορός κλασσικός και µοντέρνος, σχετικά αφιερώµατα κλπ). 72 ΟΡΥΦΟΡΙΚΑ νέα ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2007
Το πρόγραµµα του καναλιού είναι 24ωρο (µε επαναλήψεις) και θα το βρείτε σε µηνιαία αρχεία excel στο www.mezzo.tv. Το κανάλι βρίσκεται σαν οψιόν στην γαλλική πλατφόρµα Canalsat, αλλά αναµεταδίδεται και στις πλατφόρµες Cyfra+, Digiturk, Canal Digitaal, TV Cabo, Digital+ και φυσικά και από το ελληνικό πακέτο της Nova. αλλά και στην Ουκρανία. Musique Classique (Hot Bird: 11.681H, 27.500, 3/4) Κανάλι αφιερωµένο εξ ολοκλήρου στην κλασσική µουσική. Ανήκει στο µικρό γαλλικό πακέτο AB Sat και µάλιστα δεν υπάγεται στα κανάλια του πακέτου που µπορεί κάποιος να λάβει ως οψιόν στο µεγαλύτερο πακέτο CanalSat. Για την λήψη του λοιπόν α- παιτείται συνδροµή µε σκέτη κάρτα Viaccess στο πακέτο Ab Sat, αλλά ο λάτρης της κλασσικής µουσικής και των συναφών προγραµµάτων, θα αποζηµιωθεί µε τα προγράµµατα της αρεσκείας του από τις 8 το πρωί µέχρι τις 2 την νύχτα (σε ώρες Ελλάδας). Στο www.musiqueclassique.fr µπορείτε να βρείτε το ηµερήσιο πρόγραµµα του καναλιού στη γαλλική γλώσσα. Μην ανησυχείτε αν δεν γνωρίζετε την γλώσσα, αφού σε τέτοια θέµατα παίζει µικρό ρόλο. Βουλή TV: Η ελληνική όαση κουλτούρας στην έρηµο των σκυλάδικων. Classica Italy (Hot Bird: 11.900H, 27.500, 3/4) Το ιταλικό αντίστοιχο του γαλλικού καναλιού, τα προγράµµατα του οποίου µπορείτε να βρείτε στο www.classica.tv/ και απαρτίζονται εξ ολοκλήρου από κλασσική µουσική, ό- περα, µπαλέτο και σχετικές εκποµπές. Συνιστάται µόνο αν είστε λάτρης της κλασσικής µουσικής και ταυτόχρονα συνδροµητής του ιταλικού ψηφιακού πακέτου Sky Italia, ό- που αγοράζεται ως επιπρόσθετη οψιόν, αλλιώς θα σας στοιχίσει πολύ ακριβά, καθώς δεν διατίθεται σκέτη συνδροµητική κάρτα και η συνδροµή για να το φτάσετε δεν είναι φτηνή. Classica Germany (Astra 19,2E: 12.070H, 27.500, 3/4) Υψηλή ποιότητα περιεχοµένου από το Sky Arts UK. Το γερµανικό Classica είναι πανοµοιότυπο του Ιταλικού, δηλαδή είναι και αυτό αφιερωµένο στην κλασσική µουσική και τα συναφή (πρόκειται για το ίδιο κανάλι ως παραγωγή). Με τους γερµανούς είστε πιθανόν διπλά τυχεροί, αφενός γιατί το κανάλι µεταδίδεται στην µοναδική συχνότητα του γερµανικού πακέτου που είναι εύκολης (σχετικά) λήψης στη χώρα µας, αφετέρου γιατί συχνά το πακέτο είναι ανοιχτό σε εµουλάτορες (αν και στα µέσα Μαΐου υπήρξαν αντίµετρα). Στο site www.classica.de µπορείτε να βρείτε το πρόγραµµα του καναλιού. Canal Clasico (Astra 19,2E: 10.979V, 27.500, 3/4) Θεµατικό κανάλι κλασικής µουσικής της κρατικής ισπανικής τηλεόρασης, που µεταδίδει από τις 11 το πρωί µέχρι τις 3 τη νύχτα, συναυλίες, όπερες, χορό, τζαζ και φλαµένκο. Κατά διαστήµατα µεταδίδει και κύκλους εκποµπών αφιερωµένων σε ένα συνθέτη ή ερµηνευτή, ενώ δεν λείπουν και ειδικά αφιερώµατα-ρεπορτάζ σε ιστορικά έργα ή ι- στορικά πρόσωπα της µουσικής. Το κανάλι συµµετέχει στο ισπανικό ψηφιακό συνδροµητικό πακέτο Digital+. Euro 1080 (HD1) Eutelsat W3A - 7E: 10.880V, 17.360, 3/4 To Canal Clasico µεταδίδει και φλαµένκο. Το πρώτο (χρονολογικά) ευρωπαϊκό κανάλι υψηλής ευκρίνειας που έχει ξεκινήσει τις µεταδόσεις του την 1η Ιανουαρίου του 2005, αφιερώνει ένα αξιόλογο κοµµάτι του προγράµµατός του στην τέχνη και τον πολιτισµό και ανάµεσα σ αυτά καλύπτει και τις 74 ΟΡΥΦΟΡΙΚΑ νέα ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2007
σηµαντικότερες ευρωπαϊκές εκδηλώσεις κλασσικής µουσικής (κονσέρτα, συναυλίες, όπερες, κλασσικός χορός) µε απαράµιλλη εικόνα, σε κάδρο 16:9 και µε ήχο Dolby Digital. Η συνδροµητική κάρτα του καναλιού διατίθεται νόµιµα σε όλη την Ευρώπη και σε λογική τιµή. Για να το λάβετε όµως θα πρέπει να είστε επιπλέον εξοπλισµένοι και µε κάποιον δέκτη υψηλής ευκρίνειας (HD), αλλά και µε µοντούλα (CAM) Irdeto, καθώς η κάρτα πρόσβασης είναι σ αυτό το σύστηµα. Σαν ιστοσελίδα επισκεφτείτε καλύτερα την www.euro1080.tv/. Το Mezzo αρέσει όχι µόνο για την κλασσική µουσική, αλλά και για τις εκποµπές τζαζ. ορυφορικά ραδιόφωνα Τα ραδιόφωνα που θα αναφέρουµε είναι όλα ελεύθερης λήψης και τα πλήρη δεδοµένα συντονισµού τους µπορείτε να τα βρείτε στους πίνακες συχνοτήτων του περιοδικού. Περιττό να τονίσουµε ότι για να έχετε την καλύτερη δυνατή ποιότητα ήχου θα πρέπει να έχετε συνδέσει την -ψηφιακή κατά προτίµηση- έξοδο ήχου του δέκτη σας µε τον ε- νισχυτή σας, ώστε να ακούτε από τα ηχεία του στερεοφωνικού και όχι από αυτά της τηλεόρασης και αυτό βέβαια ισχύει και για τον ήχο των τηλεοπτικών καναλιών που προαναφέραµε. Astra 19,2E Bayern4 Klassik (12.266H, Dolby Digital), Klassik Radio (12.460H), WDR2 Klassik (12.266H), Radio Classique (12.207V), Radio Notre Dame (12.207V). Hot Bird Αν θέλετε µόνο κλασσική µουσική από το πρωί µέχρι το βράδυ, συντονισθείτε στο Musique Classique! Radio Classica It.(11.623V), FD Auditorium (11.804V), RNE Radio Clasica (11.785H), Swiss Classic (12.399H), Radio Classique (11.872V), HRT3 (12.519V), ERA3 (11.642H-το ελληνικό τρίτο πρόγραµµα σε ελεύθερη µετάδοση), Musica Classica (12.092H), France Vivace (10.758V) Astra 28,2E Radio Classic (Well Classic το ονοµάζουν οι δέκτες-11.428η), Classic FM UK (12.523V) Εννοείται πως αρκετά άλλα ραδιόφωνα µεταδίδουν συχνά κλασσική µουσική (όπως τα εκκλησιαστικά, αλλά και τα περισσότερα κρατικά των πρώην ανατολικών χωρών). Επίσης, αρκετά συνδροµητικά πακέτα διαθέτουν και θεµατικά ραδιόφωνα, µεταξύ των οποίων και ένα ή περισσότερα αφιερωµένα στην κλασσική µουσική. Εκπληκτικό κανάλι κλασσικής µουσικής, αλλά δυστυχώς συνδροµητικό είναι το Classica Germany. Εικόνα HD, ήχος Dolby Digital και κλασσική µουσική. Τι καλύτερο; Κλείνοντας Πιστεύουµε ότι οι δορυφορικές επιλογές, τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές, είναι αρκετές για να καλύψουν τους λάτρεις της κλασσικής µουσικής και των συναφών προγραµµάτων. Θα συστήσουµε ιδιαίτερα το κανάλι υψηλής ευκρίνειας HD1 (Euro1080), από το οποίο έχουµε δει την µετάδοση προγράµµατος κλασσικής µουσικής µε καταπληκτική εικόνα και πολύ καλό ή- χο (σε τηλεόραση πλάσµα 720p. Οπότε φανταζόµαστε ότι σε προβολή Full HD, η εικόνα θα είναι ακόµη καλύτερη). Η δεύτερη πρότασή µας αφορά το γαλλικό κανάλι Musique Classique, όπου βέβαια θα πήξετε στην κλασσική µουσική όλη την ηµέρα και µε ιδιαίτερα χαµηλό κόστος! Πολύ αξιόλογα είναι ακόµη το γαλλικό Mezzo (ειδικά αν σας αρέσει και η jazz), καθώς και το γερµανικό και ιταλικό Classica. Από εκεί και πέρα πιστεύουµε πως και η ελεύθερη τηλεοπτική και ραδιοφωνική προσφορά είναι αρκετά αξιόλογη και σε κάθε περίπτωση δεκάδες φορές πλουσιότερη από την επίγεια αναλογική ελληνική πραγµατικότητα! Για το άρθρο αυτό κάναµε προσωπική έρευνα, ξεκινώντας όµως από τα ενδιαφέροντα στοιχεία που µας έστειλε ο αναγνώστης Αναστάσιος Κατσογιάννης, λάτρης αυτών των προγραµµάτων, που µας παρακίνησε να γράψουµε για το θέµα και τον οποίο ευχαριστούµε θερµά. 76 ΟΡΥΦΟΡΙΚΑ νέα ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2007