ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 93Κ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 7 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «Έννοιες Φυσικών Επιστημών ΙΙ» ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Διαλέξεις/ Σεμινάρια 1 3 Πρακτική άσκηση σε τάξεις προσχολικής 2 3 εκπαίδευσης Παρουσίαση- κριτική εργασιών 2 2 Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο 4. ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ειδικού Υποβάθρου Γενικού Υπόβαθρου, Ειδικού Υπόβαθρου, Ειδικότητας ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ - ΜΑΘΗΜΑΤΑ: ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Ελληνική και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Ναι ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ http://eclass.uoa.gr/courses/ecd232/ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL) 2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Μαθησιακά Αποτελέσματα Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες κατάλληλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος. Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανωτάτης Εκπαίδευσης Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης και Παράρτημα Β Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων
Το μάθημα αυτό εντάσσεται στην ομάδα μαθημάτων "Πρακτική Άσκηση στις Μεθόδους Έρευνας". Έχει ως βασικό σκοπό την εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιούνται για να ανασύρουν τις αναπαραστάσεις που χρησιμοποιούν τα παιδιά στις συζητήσεις τους για το φυσικό κόσμο καθώς και στις παρεμβάσεις τους πάνω σ' αυτόν. Οι φοιτητές και φοιτήτριες θα συλλέξουν και θα αναλύσουν πρωτογενή δεδομένα από παιδιά του νηπιαγωγείου σχετικά με κλασικές έννοιες της φυσικής (φως, δύναμη κλπ) μέσω συνεντεύξεων ή και παρατήρησης και θα συντάξουν σχετική ερευνητική αναφορά. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/ τριες θα είναι σε επίπεδο: α) γνώσεων Να γνωρίζουν τεχνικές συνέντευξης με μικρά παιδιά (προσχολικής ηλικίας). Να γνωρίζουν τεχνικές συλλογής και ανάλυσης δεδομένων από συνεντεύξεις. Να γνωρίζουν τις αδυναμίες και τις δυνατότητες των συνεντεύξεων ως ερευνητικών εργαλείων. Να γνωρίζουν όσα η βιβλιογραφία περιλαμβάνει για το αντικείμενο της έρευνάς τους. Να γνωρίζουν την ηθική της επιστημονικής έρευνας. β) δεξιοτήτων Να μπορούν να επιλέγουν από τις πληροφορίες της βιβλιογραφίας, με βάση ένα ερώτημα, τις πλέον αξιόπιστες. Να μπορούν να διαχειρίζονται ευέλικτα ένα σχέδιο ανοικτής συνέντευξης. Να μπορούν να προσαρμοστούν ερευνητικά σε μια σχολική τάξη με «παράδοση». Να μπορούν να προσαρμόζουν τη διαδικασία μιας συνέντευξης στο πλαίσιο που την επηρεάζει. Να μπορούν να διακρίνουν κρίσιμα δεδομένα. Να μπορούν να αντιληφθούν ότι η συνέντευξη διατρέχεται από υποκειμενικά χαρακτηριστικά, τα οποία μετατρέπονται σε «αντικειμενικά» μέσω της δι- υποκειμενικής συμφωνίας. Να μπορούν να διαχειριστούν μια ανοιχτή συνέντευξη με ευαισθησία έναντι των παιδιών. Να μπορούν να επιλέγουν από το περιεχόμενο ενός κειμένου τα σημεία που μπορούν και αξίζει να παρουσιαστούν προφορικά. γ) ικανοτήτων Να μπορούν να διερευνούν τη βιβλιογραφία για το αντικείμενο της έρευνάς τους και να συντάσσουν σχετική αναφορά. Να μπορούν να κατασκευάζουν ένα σχέδιο ανοικτής συνέντευξης. Να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις καθοριστικές για την εξέλιξη μιας ανοιχτής συνέντευξης. Να μπορούν να αποδελτιώνουν και να αναλύουν τα δεδομένα μιας συνέντευξης. Να μπορούν να ελέγχουν την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων μιας ανάλυσης δεδομένων. Να μπορούν να συνεργάζονται για να μετατρέπουν υποκειμενικές προσωπικές καταγραφές σε «αντικειμενικές». Να μπορούν να αναλύουν τα αποδελτιωμένα δεδομένα με βάση προκαθορισμένα μοντέλα. Να μπορούν να αξιολογούν εκ των αποτελεσμάτων τους ερευνητικούς σχεδιασμούς τους. Να μπορούν να συγγράφουν ένα τυπικό επιστημονικό κείμενο.
Να μπορούν να παρουσιάζουν ένα επιστημονικό θέμα σε κοινό. Γενικές Ικανότητες Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα; Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών. Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις. Λήψη αποφάσεων. Αυτόνομη εργασία. Ομαδική εργασία. Εργασία σε διεθνές περιβάλλον. Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον. Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών. Σχεδιασμός και διαχείριση έργων. Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα. Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον. Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου. Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής. Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών. Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις. Λήψη αποφάσεων. Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών. Σχεδιασμός και διαχείριση έργων. Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου. Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής. Ομαδική εργασία 3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. Θεωρητικές προσεγγίσεις των προϋπαρχουσών ιδεών των παιδιών για έννοιες και όρους που χρησιμοποιούν οι φυσικές επιστήμες. 2. Μέθοδοι ανάσυρσης των προϋπαρχουσών ιδεών των παιδιών για έννοιες και όρους που χρησιμοποιούν οι φυσικές επιστήμες. 3. Η συνέντευξη με παιδιά προσχολικής ηλικίας. Εναλλακτικές προσεγγίσεις, αξιοπιστία αποτελεσμάτων, ηθική της έρευνας. 4. Μοντέλα ανάλυσης των απαντήσεων. Αποδελτίωση, αξιοπιστία, αποτελέσματα. 5. Κατασκευή σχεδίου ανοικτής συνέντευξης. Παρουσίαση και αξιολόγηση. 6. 1 η εβδομάδα παρατήρησης σχολικής τάξης στο νηπιαγωγείο. 7. 2 η εβδομάδα πραγματοποίησης των συνεντεύξεων σε σχολική τάξη νηπιαγωγείου. 8. Συζήτηση αποτελεσμάτων της έρευνας. Συγκρότηση επιστημονικών κειμένων και παρουσιάσεων. Δημόσιες παρουσιάσεις αποτελεσμάτων.
4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ. ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Πρόσωπο με πρόσωπο και πρακτική παρέμβαση στο πεδίο Χρήση διαδικτύου, οπτικο- ακουστικού υλικού, παρουσίαση διαφανειών σε power point, υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, e- class. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΦΟΡΤΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Διαλέξεις 20 Σχεδιασμός συνέντευξης 30 Παρουσίαση και κριτική 20 ερωτήσεων Πρακτική άσκηση/ 30 εφαρμογή σε τάξη γενικού νηπιαγωγείου Αποδελτίωση, αξιολόγηση 45 και ανάλυση δεδομένων Τελική παρουσίαση 30 αποτελεσμάτων Συγγραφή ομαδικής 25 εργασίας Σύνολο Μαθήματος (8 πιστωτικές μονάδες: 25 ώρες φόρτου εργασίας ανά πιστωτική μονάδα) 200 Η γλώσσα αξιολόγησης είναι η ελληνική. Η μέθοδος αξιολόγησης είναι διαμορφωτική και συμπερασματική και περιλαμβάνει: 1. Ομαδική παρουσίαση σχεδιασμού συνέντευξης (30%). Το περιεχόμενο της παρουσίασης βασίζεται στις θεωρητικές γνώσεις περιεχομένου, σχεδιασμού και στις δεξιότητες ερευνητικής συγκρότησης των ερωτημάτων της συνέντευξης.
Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές. 2. Τελική παρουσίαση ομαδικής εργασίας στη βάση της εφαρμογής της συνέντευξης σε μαθητές και μαθήτριες (30%). Τα δεδομένα της τελικής παρουσίασης βασίζονται στις ερευνητικές παρεμβάσεις των φοιτητών στο νηπιαγωγείο και περιλαμβάνει: Σύντομη περιγραφή του πλαισίου: Περιγραφή του χώρου και του εκπαιδευτικού «κλίματος». Αναφορά στο εκπαιδευτικό προσωπικό και στις διδακτικές και παιδαγωγικές προσεγγίσεις που αποτελούσαν την «παράδοση» της τάξης που τους φιλοξένησε και πιθανόν επηρέασαν τις απαντήσεις των μαθητών/ τρών. Παρουσίαση της ερευνητικής δραστηριότητας και των αποτελεσμάτων της: περιγραφή μεθοδολογίας, ανάλυσης δεδομένων, αποτελεσμάτων. 3. Τελική γραπτή ομαδική εργασία (40%) Το περιεχόμενο της τελικής γραπτής εργασίας συγκροτείται ως τυπικό κείμενο ερευνητικής εργασίας επιστημονικού περιοδικού. 5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Προτεινόμενη Βιβλιογραφία: Χαλκιά, Κ. (2011). Διδάσκοντας Φυσικές Επιστήμες. Αθήνα: Πατάκης. Σβολόπουλος, Β. (εκδ). (2008). Σύνδεση εκπαιδευτικής έρευνας και πράξης. Η ακαδημαϊκή πλευρά. Αθήνα: Ατραπός. Κάλφας, Β. (1997). Επιστημονική πρόοδος και ορθολογικότητα. Αθήνα: Νήσος. Morrison, K., Manion, L. & Cohen, L. (2008). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας. Αθήνα: Μεταίχμιο. Driver, R., Squires, A. & Rushworth, P. (1998). Οικοδομώντας τις έννοιες των φυσικών επιστημών. Μια παγκόσμια σύνοψη των ιδεών των μαθητών. Αθήνα: Τυπωθήτω. Driver, R., Guesne, E. & Tiberghien, A. (1985). Οι ιδέες των παιδιών στις φυσικές επιστήμες. Αθήνα: Τροχαλία. Περιοδικά: Σύγχρονη Εκπαίδευση (και στο: http://ejournals.lib.auth.gr/1105-3968/index)
Science Education (στο: http://onlinelibrary.wiley.com/journal/10.1002/(issn)1098-237x) International Journal of Science Education (στο: http://www.tandfonline.com/toc/tsed20/current#.u- ncblywu8s) Early Childhood Education Journal (στο: http://link.springer.com/journal/10643) European Early Childhood Education Research Journal (στο: http://www.tandfonline.com/toc/recr20/current#.u- nds1ywu8s) Early Childhood Research Quarterly (στο: http://www.journals.elsevier.com/early- childhood- research- quarterly/) Journal of Early Childhood Research (στο: http://ecr.sagepub.com)