1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Από το πρακτικό της αριθμ. 27ης/ 24-07-2014 Συνεδρίασης της Οικονομικής Επιτροπής Αριθμ. απόφ. 284/2014 Περίληψη: «Λήψη απόφασης για την ακύρωση ή μη προστίμων λόγω αυθαίρετης κατάληψης Κοινόχρηστων Χώρων». ΜΕΛΗ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΑΡΟΝΤΑ ΑΠΟΝΤΑ ΚΑΛΟΥΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1. ΒΡΑΚΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ (Τακτικό) 1. ΔΙΑΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (Τακτικό) 2. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛ. (Τακτικό) 2. ΚΟΣΜΙΔΗΣ ΗΛΙΑΣ (Τακτικό) 3. ΔΙΑΚΑΤΟΥ ΜΑΡΙΑ (Τακτικό) 3. ΛΩΝΑΣ ΜΙΧΑΗΛ (Τακτικό) 4. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΗΣ ΔΗΜ. (Τακτικό) 4. ΠΑΠΟΥΤΣΙΔΑΚΗ ΕΛ. (Τακτικό) Στον Κορυδαλλό και στο Δημοτικό Κατάστημα σήμερα στις 24 Ιουλίου 2014 ημέρα Πέμπτη και ώρα 12:00 π.μ συνήλθε σε έκτακτη συνεδρίαση λόγω περιορισμένων χρονικών προθεσμιών των θεμάτων η Οικονομική Επιτροπή που αναφέρεται παραπάνω, σύμφωνα με το άρθρο 75 παρ. 6 του Ν.3852/10, μετά από την αριθμ 30466/2014 έγγραφη πρόσκληση του Προέδρου και ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΥ κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΛΟΥΔΗ, και αφού διαπιστώθηκε ότι υπάρχει νόμιμη απαρτία με παρόντα 5 τακτικά μέλη, κηρύχθηκε από τον Πρόεδρο η έναρξη της συνεδρίασης, για συζήτηση και λήψη απόφασης στα παρακάτω θέματα της Η.Δ. που ήταν γραμμένα και στην πρόσκληση που νόμιμα κοινοποιήθηκε στις 21-07-14. Στο 25 ο θέμα (2 ο Η.Δ), ο Πρόεδρος εισηγούμενος έθεσε υπόψη της Οικονομικής Επιτροπής τα εξής: 1. Τη με αρ. πρωτ.: 28406/01-07-2014 υπηρεσιακό σημείωμα του Εντεταλμένου Δημοτικού Συμβούλου κ. Γρηγόρη Γουρδομιχάλη, το οποίο έχει ως εξής:
2 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ Γραφείο Εντεταλμένου Δημοτικού Συμβούλου Γρηγόρη Γουρδομιχάλη Ταχ. Δ/νση : Γρ. Λαμπράκη 231, τ.κ.: 181.20 Κορυδαλλός Κορυδαλλός 01-07-2014 Αριθ. Πρωτ. 28406 ΠΡΟΣ: Τον Πρόεδρο της Οικονομικής Επιτροπής ΘΕΜΑ: «Λήψη απόφασης για την ακύρωση ή μη προστίμων λόγω αυθαίρετης κατάληψης Κοινόχρηστων Χώρων» Σχετ.: Γνωμοδότηση Νομικού Συμβούλου κου Πενταγιώτη Κύριε πρόεδρε, σας διαβιβάζουμε τις αιτήσεις επιχειρηματιών για ακύρωση των προστίμων που τους έχουν επιβληθεί και παρακαλούμε για λήψη σχετικής απόφασης. Ο ΕΝΤΕΤΑΛΜΕΝΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΟΥΡΔΟΜΙΧΑΛΗΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥ ΜΟ Πουρπουτίδη Γεωργία ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟ Σ QUEEN ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ Πλατεία Παγκοσμίου Ειρήνης 4 ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ ΑΡ. ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ ΤΕΛΟΣ ΠΡΟΣΤΙΜΟ 200% ΠΛΗΡΩΜΗ Τ. ΤΕΛΟΥΣ ΠΡΟΣΤΙ ΜΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΚΥΡΩΘ ΕΙ ΑΙΤΗΣΗ ΑΚΥΡΩΣΗΣ ΑΡ. 42464/14-11-13 1.040,00 2.080,00 1.040,00 2.080,00 24516/11-6-2014 Κουρλαύτης Χρήστος ΣΑΡΔΕΛΑ Ε.Π.Ε. Ταξιαρχων 24-26 42235/13 2.192,32 4.384,64 2.192,32 4.384,64 51322/9-12-2013
3 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΠΕΝΤΑΓΙΩΤΗΣ Δικηγόρος Παρ Αρείω Πάγω Δ/νση : Γρηγ. Λαμπράκη 240 & Νικηφορίδη Αθήνα, 02-01-2014 18110 Κορυδαλλός Αρ. Πρωτ. ΔΥ Τηλ. : 210-49 90 513 Προς : Γραφείο Εντ/νου Δημ. Συμβούλου Περιβάλλοντος (για διαβίβαση στην Ο.Ε. Δήμου) Θέμα : «Γνωμοδότηση» Σχετ. : Το από 24-12-2013 έγγραφό σας με θέμα «έκδοση γνωμοδότησης για τα πρόστιμα λόγω αυθαίρετης κατάληψης κοινοχρήστων χώρων». Α. Ιστορικό Το ΑΤ Κορυδαλλού, δια των εντεταλμένων προς τούτο οργάνων του και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, πραγματοποίησε σειρά ελέγχων σε Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος που βρίσκονται στα διοικητικά όρια του Δήμου μας. Μεταξύ άλλων παραβάσεων που βεβαιώθηκαν ήταν και η κατάληψη κοινοχρήστων χώρων με την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων χωρίς άδεια χρήσεως κοινοχρήστους χώρου, επί πεζοδρομίων και πλατειών. Για την παράβαση αυτή ασκήθηκαν μηνύσεις, αντίγραφα των οποίων διαβιβάστηκαν στο Δήμο μας. Κατόπιν αυτού το Τμήμα Περιβάλλοντος εξέδωσε σειρά (πανομοιότυπων) αποφάσεων επιβολής τέλους χρήσεως κοινοχρήστων χώρων και προστίμου ανερχόμενου στο 200% επί του τέλους. Οι αποφάσεις αυτές κοινοποιήθηκαν νόμιμα στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες έσπευσαν να εκδώσουν νομίμως άδεια χρήσεως κοινοχρήστου χώρου καταβάλλοντας το αναλογούν τέλος χρήσεως για το έτος 2013, ζητώντας και την ανάκληση του επιβληθέντος κατά τα ανωτέρω προστίμου επικαλούμενες πλημμελή αιτιολόγηση της εναντίον τους υποβληθείσας μήνυσης. Β. Ερώτημα Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται εάν υφίσταται η νομική δυνατότητα ανάκλησης των επιβληθέντων προστίμων και ποια η σχετική διαδικασία.
4 Γ. Η γνώμη μου επί του τεθέντος Ερωτήματος 1. Το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς Σύμφωνα με την παραγρ. 1 του άρθρου 79 του Ν. 3463/2006 (ΔΚΚ) οι δημοτικές αρχές ρυθμίζουν θέματα της αρμοδιότητάς τους εκδίδοντας τοπικές κανονιστικές αποφάσεις στο πλαίσιο της κείμενης νομοθεσίας με τις οποίες καθορίζουν τους όρους και τις προϋποθέσεις για τις χρήσεις των κοινοχρήστων χώρων κλπ. Οι εκδιδόμενες από το Δημοτικό Συμβούλιο τοπικές κανονιστικές αποφάσεις δημοσιεύονται υποχρεωτικά σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 284 ΔΚΚ και περίληψη αυτών σε μια ημερήσια ή εβδομαδιαία τοπική εφημερίδα. Περαιτέρω στο άρθρο 13 του ΒΔ της 24-9/20-10-1958 «Περί κωδικοποιήσεως εις ενιαίον κείμενον νόμου των ισχυουσών διατάξεων περί προσόδων των δήμων και κοινοτήτων» (ΦΕΚ Α 171), όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 του Ν.1080/1980 (ΦΕΚ Α 246) το οποίο και απετέλεσε τη βάση τόσο των μηνύσεων από το ΑΤ Κορυδαλλού όσο και των επιβληθέντων προστίμων ορίζεται ότι : «1. Επιτρέπεται η υπέρ Δήμου επιβολή τέλους εις βάρος των χρησιμοποιούντων πεζοδρόμια, οδούς, πλατείες και εν γένει κοινοχρήστους χώρους και το υπέδαφος αυτών. Ως κοινόχρηστος χώρος για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νοείται και το δάπεδον χώρων μεταξύ της θέσεως των προσόψεων των ισογείων οικοδομών και των εγκεκριμένων οικοδομικών γραμμών (στοαί και το υπέδαφος αυτών ως και αποτιμήσεις γωνιών οικοδομικών τετραγώνων) αποτελούντων των χώρων τούτων προεκτάσεις πεζοδρομίων και αφεθέντων εις κοινήν χρήσιν». Περαιτέρω στην παράγραφο 8 του ιδίου άρθρου ορίζεται ότι : «8. Σε περίπτωση αυθαίρετης χρήσης κοινοχρήστων χώρων των οποίων έχει επιτραπεί η παραχώρηση της χρήσης καταλογίζεται σε βάρος του υπόχρεου με απόφαση του δήμου εκτός από το αναλογούν τέλος ανεξάρτητα από το διάστημα της αυθαίρετης χρήσης. (..) Σε περίπτωση που γίνεται αυθαίρετη χρήση του χώρου καθ υποτροπήν επιβάλλονται κάθε φορά και μέχρι δύο φορές τα ως άνω πρόστιμα και αν εξακολουθεί η παράβαση οι δήμοι (..) με συνεργεία τους προέρχονται στην αφαίρεση κάθε είδους αντικειμένων, με τη συνδρομή της δημοτικής αστυνομίας ή της οικείας αστυνομικής αρχής και επιβάλλουν ειδικό πρόστιμο για τα έξοδα μεταφοράς και αποθήκευσης» 2. Ανάλυση θεσμικού πλαισίου Με τις παραπάνω διατάξεις ιδρύεται κυρωτική αρμοδιότητα του δήμου σε δημόσιους αλλά και κατά πλάσμα δικαίου σε ιδιωτικούς κοινόχρηστους χώρους στην περίπτωση μη λήψης αδείας, ήτοι αυθαίρετης χρήσης κοινοχρήστων χώρων κατά την υλοποίηση επιχειρηματικής δράσης οποιασδήποτε μορφής. Για την επιβολή της κύρωσης θα πρέπει να συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις που ορίζονται από το εν γένει θεσμικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων και των κατευθύνσεων που χαράσσονται από την νομολογία των δικαστηρίων. Ήδη η ανελαστικότητα της διατύπωσης των άνω διατάξεων έχει αμβλυνθεί από τη δικαστηριακή επεξεργασία και την ανάλυση του σκοπού του νόμου. Σκοπός των περιορισμών της επιχειρηματικής δράσης με την απαγόρευση κατάληψης κοινοχρήστων χώρων είναι να αποτραπεί η αναίρεση της ελεύθερης χρήσης των κοινοχρήστων χώρων και της απρόσκοπτης διέλευσης των
5 πεζών. Επομένως για την επιβολή της κύρωσης του προστίμου δεν αρκεί ο αυτοματισμός της καταγραφής της παράβασης αλλά θα πρέπει να βεβαιώνεται και το πραγματικό περιστατικό της παρεμπόδισης της ελεύθερης διέλευσης των πεζών και της αναίρεσης της κοινής χρήσης. Ήδη επί του θέματος έχει σχηματιστεί σχετική και επαρκής νομολογία. Ενδεικτικώς αναφέρονται οι αποφάσεις ΣτΕ 2085/1992, 447/1998, 2771/1999 με τις οποίες ακυρώθηκαν πρόστιμα που είχαν επιβληθεί από Δήμο, καθώς οι άνω διατάξεις του Β.Δ. είχαν εφαρμοστεί με αυτοματισμό και χωρίς συνεκτίμηση του συνολικού θεσμικού πλαισίου που ρυθμίζει το θέμα. Επίσης κατά την πλέον πρόσφατη με αριθμό 2206/2010 απόφαση του Δ.Πρωτοδικείου Πειραιώς το πρόστιμο αυθαίρετης χρήσης κοινόχρηστων χώρων επιβάλλεται εφόσον διαπιστώνεται ότι αναιρείται η παρακωλύεται η κοινή χρήση, τούτο δε πρέπει υποχρεωτικά να προκύπτει από την έκθεση ελέγχου, άλλως η πράξη προστίμου ελέγχεται ως νομικώς πλημμελής (ιδ. και ΣτΕ 4158/2009). 3. Η αιτιολογία των επιβληθέντων από το Δήμο μας προστίμων είναι προβληματική καθώς στις μηνύσεις του ΑΤ Κορυδαλλού δεν διαπιστώνεται (για την ακρίβεια δεν γίνεται καμία αναφορά) ότι αναιρείται ή παρακωλύεται η κοινή χρήση των χώρων όπου είχαν αυθαίρετα εγκατασταθεί τραπεζοκαθίσματα. Έτσι κατά την αποψή μου θεωρώ ότι εφόσον οι επιχειρήσεις στις οποίες επιβλήθηκε πρόστιμο προσφύγουν ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων θα δικαιωθούν και το πρόστιμο θα ακυρωθεί. Δ. Συμπέρασμα Ενόψει του ότι σήμερα έχουν εκδοθεί άδειες κατάληψης κοινοχρήστων χώρων από σειρά επιχειρήσεων στις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα, θεωρώ ότι υφίσταται με βάση όσα πιο πάνω αναφέρω η νομική δυνατότητα για ανάκληση των επιβληθέντων προστίμων σε αυτές και μόνο, στο πλαίσιο της εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθεί σχετική απόφαση από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου κατ άρθρο 72 παραγρ. 1 περ. ιδ του Ν.3582/2010, για την αποφυγή δικαστικών διενέξεων οι οποίες θα αποβούν σε βάρος του Δήμου. Ως εκ τούτου φρονώ ότι η απόφαση για ανάκληση των προστίμων που επιβλήθηκαν πλημμελώς (χωρίς βεβαίως υπαιτιότητα του Δήμου αφού η βεβαίωση της χωρίς άδεια κατάληψης κοινοχρήστων χώρων δεν έγινε από όργανα του Δήμου αλλά της ΕΛΑΣ) για τις επιχειρήσεις που εξέδωσαν στη συνέχεια άδεια καταβάλλοντας τα αναλογούντα τέλη συνιστά νόμιμη πράξη αφού τυχόν εμμονή μας παραβιάζει την αρχή της χρηστής διοίκησης. Στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνιση. Ο Νομικός Σύμβουλος του Δήμου Κορυδαλλού Κωνσταντίνος Δ. Πενταγιώτης
6 2. Τις διατάξεις του άρθρου 72 παρ. 1,2 του Ν. 3852/2010. 3. Την από 02-01-2014 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβούλου κου Πενταγιώτη Ο Πρόεδρος ζήτησε από το Σώμα να αποφασίσει σχετικά. Η Οικονομική Επιτροπή αφού άκουσε τον Πρόεδρό της, έλαβε υπόψη της τα προαναφερόμενα, γνωρίζοντας και τις σχετικές διατάξεις των άρθρων 72 & 75 του Ν. 3852/10 και μετά από διαλογική συζήτηση. ΟΜΟΦΩΝΑ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ Εγκρίνει την ακύρωση του προστίμου ανερχόμενου στο 200% επί του τέλους, λόγω αυθαίρετης κατάληψης Κοινόχρηστων χώρων για τις επιχειρήσεις που εξέδωσαν στη συνέχεια άδεια, καταβάλλοντας τα αναλογούντα τέλη και για τους λόγους που αναλυτικά αναφέρονται στη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβούλου κ. Κ. Πενταγιώτη. Η κατάσταση με τις επιχειρήσεις τα αναλογούντα τέλη και τα πρόστιμα 200% έχουν ως εξής: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥ ΜΟ Πουρπουτίδη Γεωργία ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟ Σ QUEEN ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ Πλατεία Παγκοσμίου Ειρήνης 4 ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ ΑΡ. ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ ΤΕΛΟΣ ΠΡΟΣΤΙΜΟ 200% ΠΛΗΡΩΜΗ Τ. ΤΕΛΟΥΣ ΠΡΟΣΤΙ ΜΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΚΥΡΩΘ ΕΙ ΑΙΤΗΣΗ ΑΚΥΡΩΣΗΣ ΑΡ. 42464/14-11-13 1.040,00 2.080,00 1.040,00 2.080,00 24516/11-6-2014 Κουρλαύτης Χρήστος ΣΑΡΔΕΛΑ Ε.Π.Ε. Ταξιαρχων 24-26 42235/13 2.192,32 4.384,64 2.192,32 4.384,64 51322/9-12-2013 Συντάχθηκε η παρούσα απόφαση και υπογράφεται ως ακολουθεί: Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΚΑΛΟΥΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1. ΒΡΑΚΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ (Τακτικό) 2. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛ. (Τακτικό) 3. ΔΙΑΚΑΤΟΥ ΜΑΡΙΑ (Τακτικό) 4. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΗΣ ΔΗΜ. (Τακτικό)