Υπέρταση και Καρδιαγγειακή Νόσος: Èåùñίá κáé Ðñάîç

ÅËËÇÍÉÊÇ ÅÔÁÉÑÅÉÁ ÌÅËÅÔÇÓ ÕÐÅÑÔÁÓÇÓ HELLENIC SOCIETY FOR THE STUDY OF HYPERTENsION International Society of Hypertension Affiliated Society ÌåôåêðáéäåõôéêÜ ÓåìéíÜñéá 21η ÓåéñÜ 2010-2011 Υπέρταση και Καρδιαγγειακή Νόσος: Èåùñίá κáé Ðñάîç Υπό την Aιγίδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Îåíïäï åßï DIVANI-CARAVEL Báó. ÁëåîÜíäñïõ 2 ÁèÞíá Θα χορηγηθούν 18 μόρια Óõíå éæüìåíçò ÉáôñéêÞò Åêðáßäåõóçò (C.M.E. Credits) íáñîç 20 Νοεμβρίου 2010 9 ð.ì. 1 ì.ì. (ÓõãêåêñéìÝíåò çìåñïìçíßåò óôéò åóùôåñéêýò óåëßäåò) ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠΑ Αριθμός Άδειας 5081/07 ΚΕΓΜ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ & ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. ÁÖÌ: 998641094, ÄÏÕ: ΦΑΕΕ Áèçíþí Μιχαλακοπούλου 27, 11528 ÁèÞíá Åðéóêåöèåßôå την πρόσφατα ανανεωμένη (Οκτ. 2010) ιστοσελίδα www.hypertension.gr

ÅËËÇÍÉÊÇ ÅÔÁÉÑÅÉÁ ÌÅËÅÔÇÓ ÕÐÅÑÔÁÓÇÓ Πρόεδρος: Γ.Σ. Στεργίου Αντιπρόεδρος: Δ. Παπαδογιάννης Γεν. Γραμματέας: Η. Αβραμόπουλος Ταμίας: A. Πρωτογέρου Μέλη: Ε. Ανδρεάδης Α. Αχείμαστος Μ. Ελισάφ Σύμβουλοι: Ε. Βαρσαμής Κ. Βέμμος Δ. Βλαχάκος Χ. Βλαχόπουλος Ν. Ζακόπουλος Ν. Καρατζάς Θ. Μουντοκαλάκης Κ. Σιαμόπουλος Γ. Φιλιππάτος ÐËÇÑÏÖÏÑÉÅÓ ÅããñáöÝò: Προϋπόθεση για την παρακολούθηση των σεμιναρίων είναι η εγγραφή (κόστος 50 ευρώ). Στην τιμή δεν περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. 23%. Η εγγραφή γίνεται στα γραφεία της Εταιρείας ΚΕΓΜ ΑΕ στην οδό Μιχαλακοπούλου 27, Αθήνα 115 28, 2ος όροφος, τηλ. 210 7210001, 210 7210052, fax 210 7210051, εργάσιμες μέρες 10 π.μ. - 3 μ.μ. ή με ταχυδρομική επιταγή στην άνω διεύθυνση και αποστολή του δελτίου συμμετοχής με fax ή με e-mail στο info@congressworld.gr και ev@congressworld.gr, ή κατά την έναρξη του πρώτου ή του δεύτερου σεμιναρίου. Στο τέλος της σειράς των εκπαιδευτικών σεμιναρίων θα χορηγηθεί πιστοποιητικό παρακολούθησης σε όσους συμμετείχαν σε τουλάχιστον 5 από τις 6 θεματικές ενότητες. Ãñáììáôåßá: ΚΕΓΜ Τουριστικές και Συνεδριακές Επιχειρήσεις Α.Ε. Congress World - Μ. Παπαπαναγιώτου Μιχαλακοπούλου 27, 115 28 Αθήνα Τηλ.: 210 7210001, 210 7210052 Fax: 210 7210051 E-mail: ev@congressworld.gr 2

Υπeρταση και Καρδιαγγειακh Νoσος: Θεωρία και Πράξη H Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Υπέρτασης (ΕΕΜΥ) διοργανώνει την 21η σειρά ετήσιων μετεκπαιδευτικών σεμιναρίων για την υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Στο 1ο μέρος κάθε σεμιναρίου ένας προσκεκλημένος επιστήμονας από το εξωτερικό θα συμμετάσχει στην εκπαίδευση μέσω διαδικτυακού οπτικοακουστικού συστήματος επικοινωνίας. Η αξιοποίηση αυτής της τεχνολογίας επιτρέπει τη ζωντανή συμμετοχή διάσημων επιστημόνων οι οποίοι είναι πολυάσχολοι και δύσκολα διαθέσιμοι και επιπλέον καταργεί το κόστος μετακίνησης. Ο προσκεκλημένος ομιλητής κάθε σεμιναρίου θα δίνει εισαγωγική διάλεξη και θα απαντά σε ερωτήσεις και σχόλια δύο Ελλήνων ειδικών που θα παρευρίσκονται στο σεμινάριο. Θα ακολουθεί συζήτηση με το ακροατήριο και πρακτικά συμπεράσματα. Στο 2ο μέρος θα δίδεται διάλεξη από έμπειρο Έλληνα ομιλητή και θα ακολουθούν ερωτήσεις και σχόλια από δύο άλλους ειδικούς και συζήτηση με το ακροατήριο όπως και στο πρώτο μέρος. Τα θέματα που επιλέχθηκαν για συζήτηση είναι είτε αμφιλεγόμενα, είτε σχετιζόμενα με πρόσφατα δεδομένα τα οποία επηρεάζουν άμεσα την αντιμετώπιση της υπέρτασης στην κλινική πράξη. Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα συμμετάσχουν 6 ξένοι και 32 Έλληνες έμπειροι ομιλητές, οι οποίοι επιλέχτηκαν με κριτήρια την καλή γνώση του θέματος και την αναγνωρισμένη εκπαιδευτική τους ικανότητα. Όπως και στα προηγούμενα σεμινάρια, θα χρησιμοποιηθεί ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής για το ακροατήριο. Όλοι οι ομιλητές θα αξιολογούνται ανώνυμα από τους συμμετέχοντες στα σεμινάρια με κριτήρια την ποιότητα, την αντικειμενικότητα και τη χρησιμότητα της παρουσίασής τους. Περιλήψεις και επιλεγμένες διαφάνειες από όλες τις εισηγήσεις θα είναι διαθέσιμες μετά το τέλος κάθε σεμιναρίου, στην ιστοσελίδα της ΕΕΜΥ (www. hypertension.gr). Πιστεύουμε ότι η ενεργός συμμετοχή των γιατρών στα σεμινάρια θα βελτιώσει τις γνώσεις και την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση της υπέρτασης και κατά συνέπεια, στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.

Ð ñ Ï ã ñ á ì ì á ÓåìéíÜñéï 1 20 Νοεμβρίου 2010 ορια παρεμβασης και στοχοι θεραπειας στην υπερταση Περιεγχειρητικη αντιμετωπιση της υπερτασης Τα αποτελέσματα πρόσφατων προοπτικών δεδομένων, αναδρομικές αναλύσεις παλαιοτέρων μελετών και οι αναθεωρημένες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης 2009 έχουν ανατρέψει τη στρατηγική επιλογής της πίεσης-στόχου στις διάφορες κατηγορίες ασθενών με υπέρταση. Σκοπός του σεμιναρίου είναι η συζήτηση των νέων αυτών δεδομένων και η διαμόρφωση νέας στρατηγικής. Στο δεύτερο μέρος θα συζητηθούν οι ιδιαιτερότητες της ρύθμισης της υπέρτασης στην περιεγχειρητική περίοδο. Στο τέλος του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα είναι ικανοί: Να επιλέγουν τα συνιστώμενα όρια πίεσης για την έναρξη θεραπείας σε όλες τις περιπτώσεις. Να θέτουν τον ενδεδειγμένο για κάθε περίπτωση στόχο-πίεση. Να γνωρίζουν τους κινδύνους από την αυξημένη πίεση και τους στόχους ρύθμισης στην προ- και μετεγχειρητική περίοδο. Να επιλέγουν την καταλληλότερη φαρμακευτική θεραπεία στην προ- και μετεγχειρητική περίοδο. Μέρος Α Όρια παρέμβασης και στόχοι θεραπείας στην υπέρταση Συντονιστής: Θ. Μουντοκαλάκης 09.00-09.30 Εισαγωγή - Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής (ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας) 09.30-10.00 Τηλεδιάλεξη P.M. Nilsson (Malmö, Sweden) 10.00-10.30 Τηλεσυζήτηση P.M. Nilsson, A. Πιτταράς, Γ. Στεργίου 10.30-11.00 Συζήτηση με ακροατήριο - Σχόλια σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής A. Πιτταράς, Γ. Στεργίου 11.00-11.15 Συμπέρασμα: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Γ. Στεργίου 11.15-11.45 Διάλειμμα Μέρος Β Περιεγχειρητική αντιμετώπιση της υπέρτασης: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Συντονιστής: E. Ανδρεάδης 11.45-12.15 Διάλεξη K. Τσιούφης 12.15-12.50 Σχόλια, συζήτηση με ακροατήριο Η. Αβραμόπουλος, E. Βαρσαμής, K. Τσιούφης 12.50-13.00 Αξιολόγηση σεμιναρίου από ακροατήριο

ÓåìéíÜñéï 2 18 Δεκεμβρίου 2010 Μετρηση κεντρικης πιεσης και ταχυτητας σφυγμικου κυματος σε ασθενεις με υπερταση στην πραξη Διαταραχες της σεξουαλικης λειτουργιας στην υπερταση: Τι πρεπει να γνωριζει ο γιατρος Η μέτρηση της κεντρικής πίεσης και της ταχύτητας του σφυγμικού κύματος είναι οι σημαντικότερες νέες τεχνικές που αναζητούν σήμερα εφαρμογή στην κλινική πράξη. Σκοπός του σεμιναρίου είναι η ανάδειξη της σημασίας και των βασικών χαρακτηριστικών αυτών των τεχνικών και των δυνατοτήτων εφαρμογής τους στην καθημερινή πράξη. Θα συζητηθεί επίσης η στρατηγική αξιολόγησης και αντιμετώπισης των διαταραχών της σεξουαλικής λειτουργίας στους υπερτασικούς ασθενείς. Στο τέλος του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα είναι ικανοί: Να αναγνωρίζουν περιπτώσεις στις οποίες η μέτρηση της κεντρικής πίεσης και της ταχύτητας σφυγμικού κύματος έχουν σημασία στην κλινική πράξη. Να επιλέγουν την καταλληλότερη τεχνική για τη μέτρηση της κεντρικής πίεσης και της ταχύτητας σφυγμικού κύματος και να αξιολογούν τα ευρήματα. Να αναγνωρίζουν περιπτώσεις σεξουαλικής δυσλειτουργίας και να διερευνούν τα πιθανά αίτια. Να επιλέγουν την καταλληλότερη θεραπεία σε υπερτασικούς ασθενείς με διαταραχές της σεξουαλικής λειτουργίας. Μέρος Α Μέτρηση κεντρικής πίεσης και ταχύτητας σφυγμικού κύματος σε ασθενείς με υπέρταση στην πράξη Συντονιστής: A. Πρωτογέρου 09.00-09.30 Εισαγωγή - Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής (ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας) 09.30-10.00 Τηλεδιάλεξη A. Μπενέτος (Nancy, France) 10.00-10.30 Τηλεσυζήτηση Κ. Αζναουρίδης, A. Αχείμαστος. A. Μπενέτος 10.30-11.00 Συζήτηση με ακροατήριο - Σχόλια σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Κ. Αζναουρίδης, A. Αχείμαστος 11.00-11.15 Συμπέρασμα: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Χ. Βλαχόπουλος 11.15-11.45 Διάλειμμα Μέρος Β Διαταραχές της σεξουαλικής λειτουργίας στην υπέρταση: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Συντονιστής: Η. Αβραμόπουλος 11.45-12.15 Διάλεξη M. Δούμας 12.15-12.50 Σχόλια, συζήτηση με ακροατήριο Χ. Βλαχόπουλος, Χ. Γράσσος, M. Δούμας 12.50-13.00 Αξιολόγηση σεμιναρίου από ακροατήριο 5

ÓåìéíÜñéï 3 15 Ιανουαρίου 2011 Νεφρικοι δεικτες καρδιαγγειακου κινδυνου: αξιοποιηση στην πραξη Καρδιονεφρικο συνδρομο στην κλινικη πραξη: Τι πρεπει να γνωριζει ο γιατρος Απλές εξετάσεις αξιολόγησης της νεφρικής λειτουργίας, όπως ο λόγος αλβουμίνης/κρεατινίνης ούρων, ή η υπολογιζόμενη κάθαρση κρεατινίνης παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τη συνολική αξιολόγηση και αντιμετώπιση των υπερτασικών ασθενών. Σκοπός του σεμιναρίου είναι η ανάδειξη της σημασίας των μεθόδων αυτών και της σωστής αξιοποίησής τους στην κλινική πράξη. Θα συζητηθεί επίσης η έννοια του καρδιονεφρικού συνδρόμου και η πρακτική σημασία του για τον κλινικό γιατρό. Στο τέλος του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα είναι ικανοί: Να αξιολογούν σωστά τους δείκτες νεφρικής δυσλειτουργίας. Να αξιοποιούν δείκτες της νεφρικής λειτουργίας στην εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Να αναγνωρίζουν τις περιπτώσεις καρδιονεφρικού συνδρόμου. Να επιλέγουν την καταλληλότερη θεραπεία σε ασθενείς με καρδιονεφρικό σύνδρομο. Μέρος Α Νεφρικοί δείκτες καρδιαγγειακού κινδύνου: αξιοποίηση στην πράξη Συντονιστής: Δ. Βλαχάκος 09.00-09.30 Εισαγωγή - Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής (ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας) 09.30-10.00 Τηλεδιάλεξη J. Redon (Valencia, Spain) 10.00-10.30 Τηλεσυζήτηση Β. Κώτσης, J. Redon, Π. Σαραφίδης 10.30-11.00 Συζήτηση με ακροατήριο - Σχόλια σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Β. Κώτσης, Π. Σαραφίδης 11.00-11.15 Συμπέρασμα: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Π. Σαραφίδης 11.15-11.45 Διάλειμμα Μέρος Β Καρδιονεφρικό σύνδρομο στην κλινική πράξη: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Συντονιστής: A. Λαζαρίδης 11.45-12.15 Διάλεξη Β. Χατζηκωνσταντίνου 12.15-12.50 Σχόλια, συζήτηση με ακροατήριο M. Παπαβασιλείου, Π. Σαραφίδης, Β. Χατζηκωνσταντίνου 12.50-13.00 Αξιολόγηση σεμιναρίου από ακροατήριο

ÓåìéíÜñéï 4 19 Φεβρουαρίου 2011 Τα πολλαπλα προσωπα της καρδιακης ανεπαρκειας στην υπερταση Κολπικη μαρμαρυγη στην υπερταση: Τι πρεπει να γνωριζει ο γιατρος Η αξιολόγηση της συστολικής και διαστολικής καρδιακής λειτουργίας, η τεκμηρίωση της διάγνωσης της καρδιακής ανεπάρκειας και η επιλογή της καταλληλότερης αντιυπερτασικής και άλλης θεραπείας παραμένουν αρκετά πολύπλοκα αλλά και συχνά κλινικά προβλήματα. Θα συζητηθούν οι θεωρητικές και κυρίως οι πρακτικές γνώσεις που χρειάζεται ο γιατρός για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση τέτοιων περιπτώσεων, καθώς επίσης και οι ιδιαιτερότητες της αντιμετώπισης της κολπικής μαρμαρυγής σε ασθενείς με υπέρταση. Στο τέλος του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα είναι ικανοί: Να αξιολογούν σωστά κλινικές και εργαστηριακές ενδείξεις για τη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας. Να αναγνωρίζουν τους διαφορετικούς τύπους καρδιακής ανεπάρκειας και να επιλέγουν την καταλληλότερη θεραπεία. Να γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα της συνύπαρξης κολπικής μαρμαρυγής και υπέρτασης. Να επιλέγουν τα κατάλληλα αντιυπερτασικά φάρμακα, για την πρόληψη και αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής. Μέρος Α Τα πολλαπλά πρόσωπα της καρδιακής ανεπάρκειας στην υπέρταση Συντονιστής: N. Καρατζάς 09.00-09.30 Εισαγωγή - Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής (ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας) 09.30-10.00 Τηλεδιάλεξη E. Agabiti Rosei (Brescia, Italy) 10.00-10.30 Τηλεσυζήτηση E. Agabiti Rosei, Γ. Βυσσούλης, Γ. Φιλιπάττος 10.30-11.00 Συζήτηση με ακροατήριο - Σχόλια σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Γ. Βυσσούλης, Γ. Φιλιππάτος 11.00-11.15 Συμπέρασμα: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Γ. Φιλιππάτος 11.15-11.45 Διάλειμμα Μέρος Β Κολπική μαρμαρυγή στην υπέρταση: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Συντονιστής: E. Ανδρεάδης 11.45-12.15 Διάλεξη A. Μανώλης 12.15-12.50 Σχόλια, συζήτηση με ακροατήριο K. Βέμμος, Γ. Βυσσούλης, A. Μανώλης 12.50-13.00 Αξιολόγηση σεμιναρίου από ακροατήριο

ÓåìéíÜñéï 5 12 Μαρτίου 2011 Συγχρονα κριτηρια επιλογης αντιυπερτασικων φαρμακων Κλινικη φαρμακολογια των αντιυπερτασικων φαρμακων: Τι πρεπει να γνωριζει ο γιατρος Δέκα κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων είναι σήμερα διαθέσιμες στην αγορά. Η επιλογή του πρώτου φαρμάκου παραμένει κρίσιμο ερώτημα και η απάντηση διαχρονικά τροποποιείται καθώς περισσότερες πληροφορίες από μεγάλες μελέτες αλλάζουν τη συνολική εικόνα. Θα γίνει σύγχρονη τοποθέτηση στο θέμα αυτό καθώς επίσης και παρουσίαση των απαραίτητων φαρμακολογικών γνώσεων που χρειάζεται ο γιατρός για την εφαρμογή της αντιυπερτασικής θεραπείας. Στο τέλος του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα είναι ικανοί: Να διαχωρίζουν τις κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων 1ης, 2ης και 3ης γραμμής. Να εφαρμόζουν εξατομικευμένη αντιυπερτασική θεραπεία με βάση τις σύγχρονες σχετικές και απόλυτες ενδείξεις και αντενδείξεις. Να κατανοούν την πρακτική αξία των κύριων όρων φαρμακοκινητικής και φαρμακοδυναμικής. Να αξιοποιούν τα κύρια φαρμακολογικά χαρακτηριστικά στην επιλογή αντιυπερτασικής θεραπείας. Μέρος Α Σύγχρονα κριτήρια επιλογής αντιυπερτασικών φαρμάκων Συντονιστής: Δ. Παπαδογιάννης 09.00-09.30 Εισαγωγή - Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής (ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας) 09.30-10.00 Τηλεδιάλεξη G. Mancia (Milan, Italy) 10.00-10.30 Τηλεσυζήτηση Θ. Μακρής, G. Mancia, Γ. Στεργίου 10.30-11.00 Συζήτηση με ακροατήριο - Σχόλια σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Θ. Μακρής, Γ. Στεργίου 11.00-11.15 Συμπέρασμα: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Γ. Στεργίου 11.15-11.45 Διάλειμμα Μέρος Β Κλινική φαρμακολογία των αντιυπερτασικών φαρμάκων: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Συντονιστής: N. Ζακόπουλος 11.45-12.15 Διάλεξη N. Σιταράς 12.15-12.50 Σχόλια, συζήτηση με ακροατήριο Μακρής, E. Μανιός, Θ. N. Σιταράς 12.50-13.00 Αξιολόγηση σεμιναρίου από ακροατήριο 8

ÓåìéíÜñéï 6 9 Απριλίου 2011 Επιλογη συνδυασμενης θεραπειας στην υπερταση Ηλεκτρολυτικες διαταραχες στην υπερταση: Τι πρεπει να γνωριζει ο γιατρος Η τέχνη της αντιυπερτασικής θεραπείας ουσιαστικά είναι η επιλογή της καταλληλότερης συνδυασμένης θεραπείας προσαρμοσμένης στα ατομικά χαρακτηριστικά και τα συνυπάρχοντα προβλήματα. Θα γίνει παρουσίαση των βασικών κανόνων σχεδιασμού της συνδυασμένης αντιυπερτασικής φαρμακοθεραπείας και θα συζητηθούν τα πλεονεκτήματα και οι περιορισμοί των κύριων διπλών και τριπλών συνδυασμών. Θα συζητηθεί επίσης το συχνό πρόβλημα των ηλεκτρολυτικών διαταραχών, τόσο από άποψη διερεύνησης όσο και αντιμετώπισης. Στο τέλος του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα είναι ικανοί: Να διαχωρίζουν συνδυασμούς αντιυπερτασικών φαρμάκων 1ης, 2ης και 3ης γραμμής. Να σχεδιάζουν και να χρησιμοποιούν σωστά συνδυασμούς τριών ή περισσοτέρων φαρμάκων. Να αναγνωρίζουν και να διερευνούν τις κύριες ηλεκτρολυτικές διαταραχές σε ασθενείς με υπέρταση. Να αντιμετωπίζουν κατάλληλα τις ηλεκτρολυτικές διαταραχές σε ασθενείς με υπέρταση. Μέρος Α Επιλογή συνδυασμένης θεραπείας στην υπέρταση Συντονιστής: A. Αχείμαστος 09.00-09.30 Εισαγωγή - Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής (ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας) 09.30-10.00 Τηλεδιάλεξη G. Bakris (Chicago, USA) 10.00-10.30 Τηλεσυζήτηση G. Bakris, Δ. Βλαχάκος, A. Καραγιάννης 10.30-11.00 Συζήτηση με ακροατήριο - Σχόλια σε ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Δ. Βλαχάκος, A. Καραγιάννης 11.00-11.15 Συμπέρασμα: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός A. Αχείμαστος 11.15-11.45 Διάλειμμα Μέρος Β Ηλεκτρολυτικές διαταραχές στην υπέρταση: Τι πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός Συντονιστής: K. Σιαμόπουλος 11.45-12.15 Διάλεξη M. Ελισάφ 12.15-12.50 Σχόλια, συζήτηση με ακροατήριο E. Βαρσαμής, M. Ελισάφ, A. Καραγιάννης 12.50-13.00 Αξιολόγηση σεμιναρίου από ακροατήριο 9

ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÅÓ - ÏÌÉËÇÔÅÓ E. Agabiti Rosei, Καθηγητής, Υπεύθυνος Ομάδων Εργασίας Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης, Κλινική Παθολογίας και Χειρουργικής, Πανεπιστήμιο Brescia, Ιταλία G. Bakris, Καθηγητής, Πρόεδρος Αμερικανικής Εταιρείας Υπέρτασης, Μονάδα Νοσημάτων Υπέρτασης, Νοσοκομείο Πανεπιστημίου Chicago ΗΠΑ G. Mancia, Καθηγητής, Πρόεδρος Επιτροπής Εκπαίδευσης Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης, Παθολογική Κλινική, Ospedale San Gerardo, Πανεπιστήμιο Milano-Bicocca, Ιταλία Α. ΜπενΕτος, Καθηγητής, Διευθυντής Γηριατρικής Κλινικής, Πανεπιστήμιο Nancy, Γαλλία P.M. Nilsson, Καθηγητής, Γραμματέας Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης, Τμήμα Πανεπιστημιακής Κλινικής Παθολογίας, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, Malmö, Σουηδία J. Redon, Καθηγητής, Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης, Παθολογική Κλινική, Πανεπιστήμιο Valencia, Ισπανία Η. ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ, Παθολόγος, Ιατρείο Υπέρτασης, Νοσοκομείο «Υγεία», Αθήνα Κ. ΑΖΝΑΟΥΡΙΔΗΣ, Επιστημονικός Συνεργάτης, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», Αθήνα Ε. ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ, Παθολόγος, Δ/ντής ΕΣΥ, Γ Παθολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», Αθήνα Α. ΑΧΕΙΜΑΣΤΟΣ, Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας, Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παν/μιακή Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Σωτηρία», Αθήνα Ε. ΒΑΡΣΑΜΗΣ, Παθολόγος, τ. Δ/ντής Β Παθολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο «Αγία Όλγα», Αθήνα Κ. ΒΕΜΜΟΣ, Παθολόγος, Αναπληρωτής Δ/ντής, Υπεύθυνος Μονάδας Οξέων Εγκεφαλικών Επεισοδίων, Πανεπιστημιακή Θεραπευτική Κλινική, Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», Αθήνα Δ. ΒΛΑΧΑΚΟΣ, Αναπλ. Καθηγητής Νεφρολογίας, Β Παν/μιακή Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, «Αττικό» Νοσοκομείο, Αθήνα Χ. ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ, Επίκ. Καθηγητής Καρδιολογίας, Α Παν/μιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», Αθήνα ΓΡ. ΒΥΣΣΟΥΛΗΣ, Αναπλ. Καθηγητής Καρδιολογίας, Α Παν/μιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», Αθήνα Χ. ΓΡΑΣΣΟΣ, Καρδιολόγος, Επιμελητής Α, Υπεύθυνος Αντιυπερτασικού Ιατρείου, Γ. Νοσοκομείο Δυτικής Αττικής Μ. ΔΟΥΜΑΣ, Λέκτορας Παθολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», Θεσσαλονίκη Μ. ΕΛΙΣΑΦ, Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ν. ΖΑΚΟΠΟΥΛΟΣ, Καθηγητής, Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» Αθήνα Α. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ, Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας, Β Πανεπιστημιακή Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», Θεσσαλονίκη 10

ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÅÓ - ÏÌÉËÇÔÅÓ Ν. ΚΑΡΑΤΖΑΣ, Καρδιολόγος, Αμ. Επίκ. Καθηγητής Καρδιολογίας, Επίτιμος Δ/ντής, Β Καρδιολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο «Υγεία», Αθήνα Β. ΚΩΤΣΗΣ, Επίκ. Καθηγητής Παθολογίας, Υπεύθυνος Ιατρείου Υπέρτασης, Γ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη Α. ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ, Νεφρολόγος, Καθηγητής Παθολογίας-Νεφρολογίας, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης, Α Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ», Θεσσαλονίκη Θ. ΜΑΚΡΗΣ, Δ/ντής Καρδιολογικού Τμήματος, Νοσοκομείο Γ.Ν.Μ. «Έλενα Βενιζέλου», Αθήνα Ε. ΜΑΝΙΟΣ, Λέκτορας Παθολογίας, Ιατρείο Υπέρτασης, Πανεπιστημιακή Θεραπευτική Κλινική, Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», Αθήνα Α. ΜΑΝΩΛΗΣ, Clinical Professor of Medicine, Πανεπιστήμιο Εmοry, Atalanta, Δ/ντής Καρδιολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο «Ασκληπιείο», Αθήνα Θ. ΜΟΥΝΤΟΚΑΛΑΚΗΣ, Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Μ. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Καρδιολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Υπεύθυνη Ιατρείου Υπέρτασης, Νοσοκομείο «Σισμανόγλειο», Αθήνα Δ. ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗΣ, Καρδιολόγος, Αναπλ. Καθηγητής, Α Πανεπιστημιακή Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Λαϊκό», Αθήνα Α. ΠΙΤΤΑΡΑΣ, Καρδιολόγος, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης και Καρδιαγγειακής Προστασίας Α. ΠΡΩΤΟΓΕΡΟΥ, Παθολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης, Α Προπαιδευτική Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Λαϊκό», Αθήνα Π. ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ, Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Νεφρολογίας- Υπέρτασης, Α Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ», Θεσσαλονίκη Κ. ΣΙΑΜΟΠΟΥΛΟΣ, Καθηγητής Νεφρολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ν. ΣΙΤΑΡΑΣ, Αναπλ. Καθηγητής Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Γ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ, Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας-Υπέρτασης, Κέντρο Υπέρτασης, Γ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο «Σωτηρία», Αθήνα Κ. ΤΣΙΟΥΦΗΣ, Επίκ. Καθηγητής Καρδιολογίας, Υπεύθυνος Μονάδας Υπέρτασης, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», Αθήνα Γ. ΦΙΛΙΠΠΑΤΟΣ, Αναπλ. Καθηγητής Καρδιολογίας, Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Αττικό», Αθήνα Β. ΧΑΤΖΗΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, τ. Δ/ντής Νεφρολογικού Τμήματος, Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», Αθήνα 11

www.hypertension.gr Επισκεφθείτε τον πρόσφατα ανανεωμένο (Οκτ. 2010) δικτυακό χώρο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης της Υπέρτασης στην παραπάνω διεύθυνση. Θα βρείτε: Πρακτικές Ελληνικές κατευθυντήριες οδηγίες για την υπέρταση για γιατρούς. Πρακτικές πληροφορίες για την υπέρταση και τη δυσλιπιδαιμία για μη γιατρούς. Καταλόγους με αξιόπιστα πιεσόμετρα για το ιατρείο, το σπίτι και την 24ωρη καταγραφή. Πρόγραμμα της σειράς σεμιναρίων 2010-11. Προγράμματα εκπαιδευτικών συναντήσεων 1988-2010. 133 περιλήψεις εισηγήσεων των σεμιναρίων 2004-10. 131 επιλεγμένες διαφάνειες των σεμιναρίων 2004-10. Αξιολόγηση σεμιναρίων 2004-10 από το ακροατήριο. Αίτηση συμμετοχής στα σεμινάρια. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και απαντήσεις πάνω στην υπέρταση. Κατάλογο των αντιυπερτασικών φαρμάκων που κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Ενδιαφέροντα άρθρα με θέμα την υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Ôï ðáñüí ôõðþèçêå ìå ôçí åõãåíéêþ öñïíôßäá ôçò Åôáéñåßáò NOVARTIS ÅËËÁÓ 12