Επεκτεταμένο Μοντέλο Οντοτήτων-Συσχετίσεων Αντζουλάτος Γεράσιμος antzoulatos@upatras.gr Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στην Διοίκηση και Οικονομία ΤΕΙ Πατρών - Παράρτημα Αμαλιάδας 08 Νοεμβρίου 2012

Περιεχομενα Παρουσίασης 1 Εισαγωγικές έννοιες 2 ς

Από το μοντέλο ΟΣ στο ΕΟΣ Το μοντέλο ΟΣ επαρκεί για αναπαράσταση σχημάτων ΒΔ για παραδοσιακές εφαρμογές ΒΔ, κυρίως για επεξεργασία δεδομένων σε επιχειρήσεις, όμως... από τη δεκαετία του 70 έχουν εμφανιστεί καινούργιες εφαρμογές τεχνολολίας Βάσεων Δεδομένων, όπως είναι οι εφαρμογές ΒΔ: μηχανολογικού σχεδιασμού και παραγωγής (CAD/CAM) τηλεπικοινωνιών εικόνων και γραφικών, πολυμέσων χαρτογραφικές αποθηκών δεδομένων και εξόρυξης δεδομένων γεωγραφικών πληροφοριακών συστημάτων για ευρετήρια στον παγκόσμιο ιστό συνεπώς προέκυψαν πιο πολύπλοκες απαιτήσεις, η ακριβής και σαφής αναπαράσταση αυτών οδήγησε σε πρόσθετες έννοιες μοντελοποίησης και στο Επεκτεταμένο μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων - ΕΟΣ

Το μοντέλο ΕΟΣ περιλαμβάνει... όλες τις έννοιες μοντελοποίησης του μοντέλου ΟΣ και επιπλέον: τις έννοιες της υποκλάσης (subclass) και υπερκλάσης (superclass) τις σχετιζόμενες έννοιες της εξειδίκευσης (specialization) και της γενίκευσης (generalization) της κατηγορίας και του μηχανισμού της κληρονομικότητας γνωρισμάτων (attribute inheritance)

Τύπος οντοτήτων είναι ένα σύνολο από οντότητες που έχουν κοινά κατηγορήματα Σε πολλές περιπτώσεις ένας τύπος οντοτήτων έχει αρκετές επιπλέον υποομαδοποιήσεις των οντοτήτων του, οι οποίες είναι σημαντικές και πρέπει να αναπαρασταθούν στη ΒΔ Ονομάζουμε κάθε μία από τις υποομαδοποιήσεις του τύπου οντοτήτων ως υποκλάση και τον τύπο οντοτήτων ως υπερκλάση ή απλά κλάση Ονομάζουμε τη συσχέτιση μεταξύ μιας υπερκλάσης και καθεμιάς από τις υποκλάσεις της συσχέτιση υπερκλάσης/υποκλάσης ή απλά συσχέτιση κλάσης/υποκλάσης Μια συσχέτιση κλάσης/υποκλάσης ονομάζεται και ως συσχέτιση ΕΙΝΑΙ-ΕΝΑ (IS-A)

Υποκλάσεις και Υπερκλάσεις Παράδειγμα: Τα στιγμιότυπα του τύπου οντοτήτων ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ είναι δυνατόν να ομαδοποιηθούν περαιτέρω στους τύπους ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ, ΤΕΧΝΙΚΟΣ, ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ, ΩΡΟΜΙΣΘΙΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ κ.ο.κ. Το σύνολο οντοτήτων σε καθεμία από τις ομαδοποιήσεις είναι υποσύνολο των οντοτήτων που ανήκουν στον τύπο οντοτήτων ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ, που σημαίνει ότι κάθε στιγμιότυπο μιας από αυτές τις υποομαδοποιήσεις είναι επίσης ένας εργαζόμενος Ο τύπος οντοτήτων ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ θεωρείται ως υπερκλάση και κάθε μία από τις υποομαδοποιήσεις ως υποκλάση Οι συσχετίσεις ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ/ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ,ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ/ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ/ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ, ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ/ΤΕΧΝΙΚΟΣ, ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ/ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ, ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ/ΩΡΟΜΙΣΘΙΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ είναι συσχετίσεις κλάσης/υποκλάσης

Υποκλάσεις και Υπερκλάσεις Μια οντότητα δεν μπορεί να υπάρχει στη ΒΔ όντας μέλος μόνο μιας υποκλάσης: πρέπει επίσης να είναι και μέλος της υπερκλάσης Μια οντότητα μπορεί να συμπεριληφθεί ως μέλος σε οποιονδήποτε αριθμό υποκλάσεων Δεν είναι απαραίτητο κάθε οντότητα μιας υπερκλάσης να είναι μέλος κάποιας υποκλάσης Παράδειγμα: ένας έμμισθος εργαζόμενος που είναι και μηχανικός ανήκει σε δύο υποκλάσεις ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ και ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ του τύπου οντοτήτων ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ

Αναπαράσταση Συσχέτισης Κλάσης/Υποκλάσης IS-A Σχήμα: Αναπαράσταση Συσχέτισης Κλάσης/Υποκλάσης IS-A

Κληρονομικότητα Εισαγωγικές έννοιες Δεδομένου ότι μια οντότητα στην υποκλάση αναπαριστά την ίδια οντότητα του πραγματικού κόσμου με την υπερκλάση, πρέπει να έχει τιμές για τα ιδιαίτερα γνωρίσματά της καθώς επίσης και τιμές για τα γνωρίσματά της ως μέλος της υπερκλάσης Μια οντότητα που είναι μέλος μιας υποκλάσης κληρονομεί όλα τα γνωρίσματα της οντότητας ως μέλους της υπερκλάσης Μια οντότητα που είναι μέλος μιας υποκλάσης κληρονομεί όλα τα στιγμιότυπα των συσχετίσεων για τους τύπους συσχετίσεων στους οποίους συμμετέχει η υπερκλάση

Εξειδίκευση είναι η διαδικασία ορισμού ενός συνόλου υποκλάσεων ενός τύπου οντοτήτων. Ο τύπος αυός οντοτήτων ονομάζεται υπερκλάση της εξειδίκευσης Το σύνολο των υποκλάσεων που σχηματίζουν μια εξειδίκευση ορίζεται βάσει κάποιων ειδοποιών χαρακτηριστικών των οντοτήτων της υπερκλάσης Είναι δυνατόν να ορισθούν πολλές εξειδικεύσεις του ίδιου τύπου οντοτήτων βάσει διαφορετικών ειδοποιών χαρακτηριστικών Παράδειγμα: Το σύνολο υποκλάσεων ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΤΕΧΝΙΚΟΣ αποτελεί μία εξειδίκευση της υπερκλάσης ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ που διαχωρίζει τις οντότητες της υπερκλάσης με βάση τον τύπο εργασίας κάθε οντότητας Μια άλλη εξειδίκευση μπορεί να διαχωρίζει τους εργαζόμενους με βάση τον τρόπο αμοιβής τους, συνεπώς οι υποκλάσεις ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ, ΩΡΟΜΙΣΘΙΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ αποτελούν μία εξειδίκευση της υπερκλάσης ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ

Διάγραμμα ΕΟΣ για την παράσταση εξειδικεύσεων και υποκλάσεων Σχήμα: Διάγραμμα ΕΟΣ για την παράσταση εξειδικεύσεων και υποκλάσεων

Επεξηγήσεις διαγράμματος ΕΟΣ για την παράσταση εξειδικεύσεων και υποκλάσεων Οι υποκλάσεις που ορίζουν μια εξειδίκευση συνδέονται με γραμμές σ εναν κύκλο, ο οποίος συνδέεται με την υπερκλάση Το σύμβολο του υποσυνόλου σε κάθε γραμμή που συνδέει μια υποκλάση με τον κύκλο δείχνει τη διεύθυνση της συσχέτισης κλάσης/υποκλάσης Ολα τα γνωρίσματα που ισχύουν μόνο για τις οντότητες μιας συγκεκριμένης υποκλάσης, όπως το γνώρισμα Ταχ Δακτυλ για την υποκλάση ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, συνδέονται στο παραλληλόγραμμο που παριστάνει τη συγκεκριμένη υποκλάση. Αυτά ονομάζονται ιδιαίτερα γνωρίσματα ή (τοπικά γνωρίσματα) της υποκλάσης Η υποκλάση μπορεί να μετέχει σε ιδιαίτερους τύπους συσχετίσεων, όπως η υποκλάση ΩΡΟΜΙΣΘΙΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ συμμετέχει στη συσχέτιση ΑΝΗΚΕΙ

Πλεονεκτήματα της Εξειδίκευσης Η διαδικασία της Εξειδίκευσης επιτρέπει να: Ορίζεται ένα σύνολο υποκλάσεων ενός τύπου οντοτήτων Καθορίζονται πρόσθετα ιδιαίτερα γνωρίσματα σε κάθε υποκλάση: μερικά γνωρίσματα μπορούν να ισχύουν σε μερικές, αλλά όχι σε όλες τις οντότητες της υπερκλάσης. Μια υποκλάση ορίζεται προκειμένου να ομαδοποιηθούν οι οντότητες για τις οποίες ισχύουν αυτά τα γνωρίσματα. Τα μέλη της υποκλάσης συνεχίζουν να έχουν κοινά τα περισσότερα γνωρίσματά τους με τα άλλα μέλη της υποκλάσης Καθορίζονται επιπλέον ιδιαίτεροι τύποι συσχετίσεων μεταξύ κάθε υποκλάσης και άλλων τύπων οντοτήτων ή άλλων υποκλάσεων: σε μερικούς τύπους συσχετίσεων μπορούν να συμμετέχουν μόνο οντότητες που είναι μέλη μιας υποκλάσης Αν υποτεθεί πως μόνο οι ωρομίσθιοι μπορούν να συμμετάσχουν σε κλαδικό σωματείο, τότε θα δημιουργηθεί μία υποκλάση ΩΡΟΜΙΣΘΙΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ της ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ και θα συσχετισθεί με τον τύπο οντοτήτων ΣΩΜΑΤΕΙΟ μέσω του τύπου συσχέτισης ΑΝΗΚΕΙ

Γενίκευση Εισαγωγικές έννοιες Είναι η αντίστροφη διαδικασία της Εξειδίκευσης Αντίστροφη διαδικασία αφαίρεσης κατά την οποία αποκρύπτουμε τις διαφορές μεταξύ των διαφορετικών τύπως οντοτήτων, προσδιορίζουμε τα κοινά τους χαρακτηριστικά και τους γενικεύουμε σε μια υπερκλάση της οποίας οι αρχικοί τύποι οντοτήτων είναι ειδικές υποκλάσεις Παράδειγμα: Η γενίκευση των υποκλάσεων ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ και ΤΕΧΝΙΚΟΣ μπορεί να θεωρηθεί πως είναι η κλάση ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ

Περιορισμοί στην Εξειδίκευση/Γενίκευση Γενικά μπορούν να οριστούν πολλές εξειδικεύσεις στην ίδια υπερκλάση Ωστόσο μια εξειδίκευση μπορεί να αποτελείται από μία μόνο υποκλάση, όπως η εξειδίκευση ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ. Σε αυτή την περίπτωση δεν χρησιμοποιείται ο συμβολισμός με τον κύκλο Υποκλάσεις οριζόμενες βάσει κατηγορήματος (predicate-defined) ή βάσει συνθήκης (condition-defined): σε μερικές εξειδικεύσεις μπορεί να προσδιοριστούν επακριβώς οι οντότητες που θα γίνουν μέλη μιας υποκλάσης, θέτοντας μια συνθήκη στην τιμή κάποιου γνωρίσματος της υπερκλάσης Η συνθήκη του κατηγορήματος γράφεται δίπλα στη γραμμή που συνδέει την υποκλάση με τον κύκλο της εξειδίκευσης Παράδειγμα: Αν ο τύπος οντοτήτων ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ έχει ένα γνώρισμα Είδος Εργασίας μπορούμε να ορίσουμε ως συνθήκη ένταξης στην υποκλάση ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ το κατηγόρημα (Είδος Εργασίας = Γραμματέας ), το οποίο ονομάζεται ορίζον κατηγόρημα (defining predicate) της υποκλάσης

Περιορισμοί στην Εξειδίκευση/Γενίκευση Αν όλες οι υποκλάσεις σε μια εξειδίκευση έχουν τη συνθήκη ένταξης στο ίδιο γνώρισμα της υπερκλάσης, η εξειδίκευση καλείται οριζόμενη βάσει γνωρίσματος (attribute-defined) και το γνώρισμα ονομάζεται ορίζον γνώρισμα (defining attribute) της εξειδίκευσης Παραθέτουμε το ορίζον γνώρισμα δίπλα στην ακμή που ξεκινά από τον κύκλο και καταλήγει στην υπερκλάση Οταν δεν υπάρχει συνθήκη για τον καθορισμό των μελών, η υποκλάση καλείται οριζόμενη από τον χρήστη (user-defined)

Περιορισμοί στην Εξειδίκευση/Γενίκευση Σχήμα: Εξειδίκευση ορισμένη βάσει γνωρίσματος στο γνώρισμα Είδος Εργασίας του τύπου οντοτήτων ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ

Περιορισμός Επικάλυψης Εξειδίκευσης/Γενίκευσης Περιορισμός Μη Επικάλυψης (Disjointness constraint): καθορίζει ότι οι υποκλάσεις της εξειδίκευσης πρέπει να είναι ξένες μεταξύ τους, δηλαδή μια οντότητα μπορεί να είναι μέλος το πολύ μίας υποκλάσης της εξειδίκευσης Οι μη επικαλυπτόμενες εξειδικεύσεις συμβολίζονται τοποθετώντας ένα d (disjointness) στον κύκλο Σε μια οριζόμενη βάσει γνωρίσματος εξειδίκευση ο περιορισμός αυτός είναι εγγενής, αν το γνώρισμα που χρησιμοποιείται έχει απλή τιμή Ο συμβολισμός d χρησιμοποιείται επίσης για να προσδιορίσει τον περιορισμό ότι οι οριζόμενες από τον χρήστη υποκλάσεις είναι ξένες μεταξύ τους, όπως φαίνεται στην εξειδίκευση ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ, ΩΡΟΜΙΣΘΙΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ

Περιορισμός Επικάλυψης Εξειδίκευσης/Γενίκευσης Αν οι υποκλάσεις δεν έχουν τον περιορισμό να είναι ξένες μεταξύ τους, τα σύνολα των οντοτήτων τους μπορούν να επικαλύπτονται, δηλαδή η ίδια οντότητα (του πραγματικού κόσμου) μπορεί να είναι μέλος σε περισσότερες από μία υποκλάσεις της εξειδίκευσης Οι επικαλυπτόμενες εξειδικεύσεις συμβολίζονται τοποθετώντας ένα o (overlap) στον κύκλο Σχήμα: Εξειδίκευση με Επικαλυπτόμενες υποκλάσεις

Περιορισμός Επικάλυψης Εξειδίκευσης/Γενίκευσης Περιορισμός Πληρότητας (Completeness constraint): χαρακτηρίζει την εξειδίκευση ως ολική ή μερική Περιορισμός ολικής εξειδίκευσης ορίζει ότι κάθε οντότητα στην υπερκλάση πρέπει να είναι μέλος κάποιας υποκλάσης της εξειδίκευσης Παράδειγμα: Αν κάθε εργαζόμενος πρέπει να είναι είτε έμμισθος είτε ωρομίσθιος, τότε η εξειδίκευση ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ, ΩΡΟΜΙΣΘΙΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ είναι μια ολική εξειδίκευση της ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ Στο ΕΟΣ απεικονίζεται με διπλή γραμμή στη σύνδεση της υπερκλάσης με τον κύκλο Περιορισμός μερικής εξειδίκευσης επιτρέπει σε μια οντότητα να μην ανήκει υποχρεωτικά σε κάποια εξειδίκευση Παράδειγμα: Αν κάποιες οντότητες της ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ δεν ανήκουν σε κάποια από τις υποκλάσεις ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΤΕΧΝΙΚΟΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, τότε η εξειδίκευση είναι μερική Στο ΕΟΣ απεικονίζεται με απλή γραμμή στη σύνδεση της υπερκλάσης με τον κύκλο

Περιορισμός Επικάλυψης Εξειδίκευσης/Γενίκευσης Τέσσερις τύποι Εξειδίκευσης: μη επικαλυπτόμενη, ολική μη επικαλυπτόμενη, μερική επικαλυπτόμενη, ολική επικαλυπτόμενη, μερική

Κανόνες Εισαγωγής, Διαγραφής Εξειδίκευσης/Γενίκευσης Κανόνες: Η διαγραφή μιας οντότητας από μια υπερκλάση συνεπάγεται την αυτόματη διαγραφή της από όλες τις υποκλάσεις στις οποίες ανήκει Η εισαγωγή μιας οντότητας σε μια υπερκλάση συνεπάγεται την υποχρεωτική εισαγωγή της οντότητας σε όλες τις οριζόμενες βάσει κατηγορήματος υποκλάσεις για τις οποίες η οντότητα ικανοποιεί το ορίζον κατηγόρημα Η εισαγωγή μιας οντότητας σε μια υπερκλάση μιας ολικής εξειδίκευσης συνεπάγεται την υποχρεωτική εισαγωγή της οντότητας σε τουλάχιστον μία υποκλάση της εξειδίκευσης

Εξειδίκευσης/Γενίκευσης Σε μια υποκλάση μπορούν να ορίζονται περαιτέρω υποκλάσεις, σχηματίζοντας μια ιεαραρχία ή ένα πλέγμα από εξειδικεύσεις Μια ιεραρχία εξειδίκευσης έχει τον περιορισμό ότι κάθε υποκλάση συμμετέχει σαν μια υποκλάση σε μία μόνο συσχέτιση κλάσης/υποκλάσης Μια υποκλάση κληρονομεί τα γνωρίσματα όχι μόνο της άμεσης υπερκλάσης της αλλά και όλων των προγενέστερων υπερκλάσεων μέχρι τη ρίζα Σχήμα: Πλέγμα Εξειδίκευσης με κοινή υποκλάση ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Κόμβος -φύλλο ορίζεται μια κλάση που δεν έχει δικές της υποκλάσεις

Εξειδίκευσης/Γενίκευσης Πολλαπλή Κληρονομικότητα Μια υποκλάση με περισσότερες από μία υπερκλάσεις ονομάζεται διαμοιραζόμενη υποκλάση Αν κάθε διευθύνων μηχανικός πρέπει να είναι έμμισθος εργαζόμενος και διευθυντής, τότε η ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ πρέπει να είναι υποκλάση και των τριών υπερκλάσεων Πολλαπλή κληρονομικότητα καθώς η διαμοιραζόμενη υποκλάση ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ κληρονομεί άμεσα τα γνωρίσματα και τις συσχετίσεις από πολλές υπερκλάσεις, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ και ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ Οι διαμοιραζόμενες υποκλάσεις οδηγούν σε πλέγμα, ενώ εάν δεν υπάρχουν διαμοιραζόμενες υποκλάσεις θα έχουμε ιεραρχία Κανόνας: Αν ένα γνώρισμα που ξεκινά από την ίδια υπερκλάση κληρονομείται περισσότερες από μία φορές από διαφορετικά μονοπάτια στο πλέγμα, τότε πρέπει να συμπεριληφθεί μόνο μια φορά στη διαμοιραζόμενη κλάση

στον Εννοιολογικό Σχεδιασμό Αξιοποίηση της Εξειδίκευσης και Γενίκευσης στην Εννοιολογική Μοντελοποίηση Δεδομένων Διαδικασία Καθοδικής Εννοιολογικής Εκλέπτυνσης (top-down conceptual refinement process) Από μια υπερκλάση με διαδοχικές εξειδικέυσεις δημιουργούνται υποκλάσεις σε μια ιεραρχία ή ένα πλέγμα εξειδίκευσης Διαδικασία Ανοδικής Εννοιολογικής Σύνθεσης (bottom-up conceptual synthesis process) Γενικεύοντας τις υποκλάσεις οδηγούμαστε διαδοχικά στη δημιουργία υπερκλάσεων

Μοντελοποίηση Τύπων Ενωσης με Χρήση Κατηγοριών Ανάγκη: Δεν είναι ασυνήθιστο να εμφανισθεί ανάγκη για μοντελοποίηση μιας απλής συσχέτισης υπερκλάσης/υποκλάσης με περισσότερες από μία υπερκλάσεις, όπου οι υπερκλάσεις παριστάνουν διαφορετιούς τύπους οντοτήτων Τότε: η υποκλάση θα παρίστανε μια συλλογή από αντικείμενα, δηλαδή την ΕΝΩΣΗ διακριτών τύπων οντοτήτων. Ονομάζουμε μια τέτοια υποκλάση ως τύπο ένωσης ή κατηγορία Αναπαράσταση στο ΕΟΣ: Οι υπερκλάσεις συνδέονται σ εναν κύκλο με την κατηγορία (υποκλάση) και ο οποίος περιέχει το σύμβολο U που αντιπροσωπεύει την πράξη της ένωσης συνόλων

Παράδειγμα μοντελοποίησης Τύπων Ενωσης Σχήμα: Ενωση δύο ή περισσότερων τύπων/κλάσεων οντοτήτων με χρήση της κατηγορίας Υποθέσεις - Επεξηγήσεις: ΒΔ καταγραφής αδειών οχημάτων, ο ιδιοκτήτης ενός οχήματος μπορεί να είναι άτομο, μια τράπεζα (μέσω κατάσχεσης του οχήματος) ή μια εταιρία Η κατηγορία ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ δημιουργείται γιατί πρέπει να κατασκευαστεί μια κλάση που να περιλαμβάνει οντότητες και από τους τρεις τύπους προκειμένου να παίξει τον ρόλο του ιδιοκτήτη οχήματος Στο σχήμα έχουμε δύο κατηγορίες: την ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ που είναι υποκλάση της ένωσης ΑΤΟΜΟ, ΤΡΑΠΕΖΑ και ΕΤΑΙΡΙΑ καθώς και την ΟΧΗΜΑ ΜΕ ΑΔΕΙΑ που είναι υποκλάση της ένωσης ΕΠΙΒΑΤΙΚΟ και ΦΟΡΤΗΓΟ

Μοντελοποίηση Τύπων Ενωσης με Χρήση Κατηγοριών Παρατηρήσεις: Μια κατηγορία έχει δύο ή περισσότερες υπερκλάσεις που μπορεί να παριστάνουν διαφορετικούς τύπους οντοτήτων Μια κατηγορία είναι ένα υποσύνολο της ένωσης των υπερκλάσεων, επομένως μια οντότητα που είναι μέλος της ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ πρέπει να υπάρχει σε τουλάχιστον μία από τις υπερκλάσεις, αλλά δεν χρειάζεται να είναι μέλος όλων αυτών Η κληρονομικότητα των γνωρισμάτων ισχύει πιο επιλεκτικά στην περίπτωση των κατηγοριών. Κάθε οντότητα ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ κληρονομεί τα γνωρίσματα από μια ΕΤΑΙΡΙΑ, ένα ΑΤΟΜΟ ή μια ΤΡΑΠΕΖΑ ανάλογα με την υπερκλάση στην οποία ανήκει η οντότητα Μια κατηγορία μπορεί να είναι ολική ή μερική

Μοντελοποίηση Τύπων Ενωσης με Χρήση Κατηγοριών Σύγκριση Κατηγορίας και Διαμοιραζόμενης Υποκλάσης: Η διαμοιραζόμενη υποκλάση ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ είναι υποκλάση κάθε μίας από τις τρεις υποκλάσεις ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ και ΕΜΜΙΣΘΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ, επομένως μια οντότητα που είναι μέλος της ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ πρέπει να υπάρχει και στις τρεις υποκλάσεις Επομένως, η υποκλάση ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ είναι υποσύνολο της τομής των τριών υποκλάσεων Αντίθετα, στην κατηγορία ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ, μια οντότητα που είναι μέλος της πρέπει να υπάρχει σε τουλάχιστον μία από τις υπερκλάσεις, αλλά δεν χρειάζεται να είναι μέλος όλων αυτών των υπερκλάσεων Επομένως, η κατηγορία ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ είναι ένα υποσύνολο της ένωσης των υπερκλάσεών της

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 1 R. Elmasri - S.B. Navathe, μετάφραση Μ. Χατζόπουλος, Θεμελιώδεις Αρχές Συστημάτων Βάσεων Δεδομένων - Τόμος Α, 3η έκδοση, Δίαυλος