ΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Οι δρόμοι της πόλης μας έχουν τη δική τους ιστορία ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΑΣ ΠΕΡΑΜΟΥ Σχολικό έτος 2014-2015
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΑΣ ΠΕΡΑΜΟΥ «Οι δρόμοι της πόλης μας έχουν τη δική τους ιστορία» οι μαθητές οι καθηγήτριες Α1 Αλεξάνδρου Γιώργος Ανδριόπουλος Γιώργος Βασιλείου Εύα Βουδούρη Κατερίνα Διαμάντης Ανδρόνικος Καλογερόπουλος Σάββας Κάσα Αλέξανδρος Κιτσάκης Βασίλης Α2 Κούβα Μαρία - Θεοφανία Λιακίδης Ηλίας Μεντζελιώτη Ελβίρα Μπόρα Αγάπη Μπουζούκας Θανάσης Μυλωνάς Χάρης Κυριακίδου Μαργαρίτα κλ. ΠΕ 02 Τριβέλλα Ελένη κλ. ΠΕ 01
απόκτηση γνώσεων γενικής ιστορίας απόκτηση γνώσεων τοπικής ιστορίας Οι στόχοι αγάπη για την πόλη και σεβασμός στο περιβάλλον συνεργασία και δημιουργική έκφραση
Με τι ασχοληθήκαμε: γράψαμε επιστολές για αναζήτηση υλικού στον Δήμαρχο Μεγαρέων στον Αντιδήμαρχο Νέας Περάμου, στον Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Νέας Περάμου στον Σύλλογο Περαμίων - Κυζικηνών εξετάσαμε τον χάρτη της Νέας Περάμου οριοθετήσαμε την περιοχή που θα ερευνούσαμε για τα οδωνύμιά της εξετάσαμε τα οδωνύμια γύρω από το Γυμνάσιο αναζητήσαμε ανά ομάδες πληροφορίες για τη διαδικασία ονοματοδοσίας και τη σχετική νομοθεσία για την ιστορία των οδωνυμίων της οριοθετημένης περιοχής επισκεφτήκαμε τον Σύλλογο Περαμίων - Κυζικηνών μάθαμε για την τοπική ιστορία πήραμε πληροφορίες για τα σχετικά οδωνύμια φωτογραφίσαμε δρόμους καταγράψαμε το υλικό μας εμπνευστήκαμε και δημιουργήσαμε
Κάθε δρόμος δεν έχει μόνο ένα όνομα. Έχει και μια ιστορία πίσω από το όνομα.
Οι δρόμοι της Νέας Περάμου έχουν τη δική τους ιστορία.
είναι μια από τις ομορφότερες παραλιακές πόλεις της Αττικής που απέχει 35 χλμ από την Αθήνα ιδρύθηκε το 1925 από πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μετά τη συνθήκη ανταλλαγής πληθυσμών Ελλάδας - Τουρκίας αποτελεί με τα Μέγαρα από το 2011 τον ενιαίο Δήμο Μεγαρέων με δύο δημοτικές κοινότητες
Η Δημοτική Κοινότητα Νέας Περάμου Νέα Πέραμος Κουμίνδρι Άγιος Παντελεήμων Κάτω Βλυχάδα Ακρογιάλι Νεράκι Λουτρόπυργος η εγγύτητά της με την Αθήνα η ευκολία στην πρόσβαση το ήπιο κλίμα της περιοχής ο συνδυασμός βουνού και θάλασσας το μεγάλο μήκος γραφικών ακτογραμμών
Οι πρώτοι κάτοικοι της ήταν 250 προσφυγικές οικογένειες από την περιοχή της Περάμου της Κυζίκου στην Προποντίδα
Η Πέραμος στη «Χάρτα της Ελλάδος» του Ρήγα Φεραίου (1797)
Η γεωγραφική θέση
βρισκόταν στην ανατολική πλευρά της Χερσονήσου της Κυζίκου, που είναι στη μέση της Προποντίδας η «Δημογεροντία» ήταν το ανώτατο διοικητικό σώμα που ρύθμιζε όλα τα ζητήματα της κοινότητας όλοι οι κάτοικοι ήταν Έλληνες Ορθόδοξοι ασχολούνταν κυρίως με την αλιεία, τη ναυτιλία, τη σηροτροφία και τη γεωργία (αμπέλια, ελιές, οπωροκηπευτικά)
«Η Πέραμος είναι ένα χωριό 500 σπιτιών στη νότια παραλία της Χερσονήσου της Κυζίκου, 11 χλμ ΒΑ της αρχαίας Κυζίκου. Οι κάτοικοι είναι όλοι Έλληνες Ορθόδοξοι, καλλιεργούν αμπέλια, ελιές, στάρι και ασχολούνται, κυρίως, με τη σηροτροφία. Οι Περαμιώτες είναι απλοί μετρημένοι, εργατικοί. Γενικά στα πέριξ τούς φοβούνται και έχουν να κάνουν με την αντρειοσύνη και το περήφανο πνεύμα, τη σχεδόν ανεξαρτησία τους. Οι Τουρκικές αρχές είναι ανίσχυρες στην Πέραμο, ενώ είναι καταθλιπτικές στα πέριξ. Οι Περαμιώτες, με όλη τη δυστυχία που τους γονατίζει από την ασθένεια του κουκουλόσπορου, θεωρούνται ανώτεροι από τους γείτονές τους.» Titus Carabella, «Ανασκαφαί της Κυζίκου», 1879, «Révue Archéologique de Paris» «Οι κάτοικοι διαφέρουσι των περιοίκων. Είναι ζωηρού, ευθύμου και φιλοπαίγμονος χαρακτήρος, αι δε γυναίκες φημίζονται δια την εξαιρετική ωραιότητα αυτών. Είναι εργατικοί και φιλόξενοι και ομοιάζουσι πολύ με τους εις τα πέριξ της Κωνσταντινούπολης οικούντας.» Κωνσταντίνος Μακρής, «Τα χωριά και τα μοναστήρια της Κυζικηνής Χερσονήσου», Mικρασιατικά Χρονικά, τομ. Η, 1959
1914: 1η επιδρομή («γιάγμα») Τούρκων προσφύγων από τα Βαλκάνια μετά τον Βαλκανικό πόλεμο του 1912-1913 και απομάκρυνσή τους από τους Περαμιώτες φυγή κατοίκων στην Κων/πολη για ασφάλεια 1915: κάψιμο του χωριού (17 Ιουλίου) με διαταγή του «καϊμακάμη» της Πανόρμου εκδίωξη των κατοίκων ή στράτευσή τους στα τάγματα εργασίας μείωση πληθυσμού 1918-1919: σταδιακή επιστροφή κατοίκων 1920: ύψωση της ελληνικής σημαίας στο Διοικητήριο της Περάμου 1922: οι πρώτοι πρόσφυγες στην Καβάλα (Νέα Πέραμος), τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και τον Πειραιά μετά τη Μικρασιατική καταστροφή 1924: νέοι πρόσφυγες στη Σαλαμίνα μετά τη συνθήκη ανταλλαγής πληθυσμών Ελλάδας - Τουρκίας αναζήτηση και εύρεση χώρου εγκατάστασης 1925: απαλλοτρίωση κτημάτων της Μονής Παναγίας Φανερωμένης Σαλαμίνας δημιουργία συνοικισμού με 250 κατοικίες και εγκατάσταση προσφύγων
1928: ένταξη του οικισμού στον δήμο Μεγαρέων (πληθυσμός 734 κάτοικοι) 1929: δημιουργία Κοινότητας Νέας Περάμου (ΦΕΚ 221Α - 06/07/1929) 1951: προσάρτηση του οικισμού Νεράκι (07/04/1951 και 14/3/1971) 1962: προσάρτηση του οικισμού Λουτρόπυργος (ΦΕΚ 186Α 12/11/1962 και 14/3 1971) Σφραγίδα Περάμου Κυζίκου 1994: δημιουργία δήμου Νέας Περάμου (ΦΕΚ 133 Α 20/08/1994) 2010: κατάργηση δήμου με τον νόμο «Καλλικράτης» (ΦΕΚ 87Α 07/06/2010, νόμος υπ αρ. 3852 3852/2010 )
Γιατί «Μεγάλο Πεύκο»; Η περιοχή, πριν τη δημιουργία της Νέας Περάμου, έφερε το τοπωνύμιο «Μεγάλο Πεύκο», εξαιτίας της ύπαρξης ενός μεγάλου πεύκου στο οποίο μαζεύονταν οι έμποροι της περιοχής, για να ξεκινήσουν όλοι μαζί για την Αθήνα προς αποφυγή των ληστών στη διαδρομή.
Η ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ ΤΩΝ ΟΔΩΝ Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Η ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ διευκολύνει τον προσανατολισμό των πολιτών και την επικοινωνία μεταξύ τους έχει συμβολική σημασία: μια πόλη θυμάται και τιμά ό, τι θεωρεί σημαντικό συγκροτεί τη συλλογική της μνήμη και την ιδιαίτερη ταυτότητά της δίνονται ονόματα σε μια περιοχή με κοινό χαρακτηριστικό Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «η ονομασία συνοικιών, οδών και πλατειών γίνεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται ύστερα από σύμφωνη γνώμη του οικείου τοπικού συμβουλίου και τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας επιτροπής» Άρθρο 12 Π.Δ. 410/1995, Π.Δ. 48/1999, άρθρο 15 παρ. 2 Ν.2539/1997 Προϋποθέσεις μυθικά ή ιστορικά πρόσωπα άτομα με προσφορά στην πόλη ή πανελληνίως σε διάφορους τομείς σημαντικά γεγονότα γεωμορφολογικά στοιχεία (νησιά, ποτάμια, όρη )
Λόγω του μεγάλου αριθμού οδωνυμίων, περιοριστήκαμε για φέτος σε αυτά που περιλαμβάνονται νότια από την οδό 28ης Οκτωβρίου (Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών - Κορίνθου) ανάμεσα στo 1 ο - 3 ο Δημοτικό σχολείο και στο Γυμνάσιο - Λύκειο. Έτσι, εξετάσαμε τα οδωνύμια από το Κουλουριώτικο μονοπάτι (δυτικά) μέχρι την οδό Φανερωμένης (Γυμνάσιο - Λύκειο, ανατολικά) και από την οδό 28ης Οκτωβρίου (βόρεια) μέχρι την οδό Εθνικής Αντιστάσεως (Νέα Πέραμος, παραλία, νότια) και Σαλαμινομάχων (Ακρογιάλι, παραλία, νότια). Παράλληλα, εξετάσαμε τα ονόματα 8 ακόμα οδών που δεν περιλαμβάνονται στα προηγούμενα όρια, αλλά είναι δρόμοι κατοικίας μαθητών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα
1. Δ: Δημοτικό Σχολείο (Κουλουριώτικο μονοπάτι) Β: οδός 28 ης Οκτωβρίου (Παλαιά Εθνική οδός Αθηνών - Κορίνθου) Ν: παραλία (οδός Eθνικής Αντιστάσεως, πεζόδρομος)
2. Β: οδός 28 ης Οκτωβρίου (Παλαιά Εθνική οδός Αθηνών - Κορίνθου) Ν: παραλία (Σχολή Πυροβολικού) Α: Γυμνάσιο (οδός Φανερωμένης)
3. Β: οδός 28 ης Οκτωβρίου (Παλαιά Εθνική οδός Αθηνών - Κορίνθου) Ν: παραλία (οδός Σαλαμινομάχων) Α: Γυμνάσιο (οδός Φανερωμένης)
ΤΑ ΟΔΩΝΥΜΙΑ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΣΑΜΕ 25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ, Νέα Πέραμος 28ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ, Νέα Πέραμος ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ, Νέα Πέραμος ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ, Νέα Πέραμος ΒΙΚΟΥ, Ακρογιάλι ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ, (πρώην ΒΑΣ. ΠΑΥΛΟΥ), Νέα Πέραμος, παραλιακός πεζόδρομος ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, Ακρογιάλι ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ ΙΩΑΚΕΙΜ, Νέα Πέραμος ΚΕΑΣ, Ακρογιάλι ΚΟΥΛΟΥΡΙΩΤΙΚΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ, Κουμίνδρι ΚΡΗΤΗΣ, Ακρογιάλι ΚΡΥΑΔΑ ΝΙΚ., Νέα Πέραμος ΛΕΛΕΚΟΠΟΥΛΟΥ ΝΙΚ., Νέα Πέραμος ΛΙΟΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡ., Νέα Πέραμος ΛΙΩΤΑ ΔΗΜ., Νέα Πέραμος ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ, Νέα Πέραμος (τμήμα της πρώην ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ) ΜΟΣΧΟΥ ΚΩΝ., Νέα Πέραμος ΝΙΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ, Νέα Πέραμος ΠΑΓΚΑΛΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, Νέα Πέραμος ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΜΙΚΕ, Νέα Πέραμος ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ, Ακρογιάλι, πεζόδρομος ΠΑΡΝΗΘΑΣ, Ακρογιάλι, πεζόδρομος ΠΑΤΕΡΑ, Ακρογιάλι, πεζόδρομος ΠΕΡΑΜΟΥ, Νέα Πέραμος ΠΕΤΚΑ ΠΑΝΑΓΗ, Πέραμος ΠΗΛΙΟΥ, Ακρογιάλι ΠΟΡΤΣΙΔΗ ΣΩΤ., Νέα Πέραμος ΣΑΛΑΜΙΝΟΜΑΧΩΝ, Ακρογιάλι ΣΑΜΟΥΡΗ ΔΗΜ., Νέα Πέραμος ΣΓΟΥΡΙΔΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Νέα Πέραμος ΣΠΕΤΣΩΝ, Ακρογιάλι ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΤΑΜΟΥΛΗ, Νέα Πέραμος ΣΥΡΑΚΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ, Νέα Πέραμος ΤΡΙΩΝ ΦΙΛΩΝ, Νέα Πέραμος ΥΔΡΑΣ, Ακρογιάλι ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ, Ακρογιάλι ΨΑΡΩΝ, Ακρογιάλι ΚΑΙ 3ΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ, Κανδήλι ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ, άνωθεν σιδηροδρομικής γραμμής ΓΕΡΑΝΕΙΩΝ, Άγιος Παντελεήμων ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ, Κουμίνδρι ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ, Ακρογιάλι ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΑΛΕΚΟΥ, άνωθεν σιδηροδρομικής γραμμής ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗ, Ακρογιάλι ΤΑΛΙΑΝΤΖΗ Γ., επέκταση Νέας Περάμου
ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ
ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ
ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Φανερωμένης 1, περιοχή: Ακρογιάλι
OI ΔΡΟΜΟΙ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ Οδός Σπετσών (δυτικά) Οδός Φανερωμένης (ανατολικά) Οδός Εμμ. Θεοδωρίδη (βόρεια) Οδός Σαλαμινομάχων (νότια, παραλία)
ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ (η οδός βόρεια του Γυμνασίου) Ο Θεοδωρίδης Εμμανουήλ (1907-1991) υπήρξε στρατιωτικός αρχίατρος (οφθαλμίατρος). Δώρισε 40 στρέμματα στην κοινότητα της Νέας Περάμου στην περιοχή Βλυχάδα. ΣΑΛΑΜΙΝΟΜΑΧΩΝ (παραλία, η οδός νότια του Γυμνασίου) Σαλαμινομάχοι λέγονται αυτοί που αγωνίστηκαν εναντίον των Περσών στη ναυμαχία της Σαλαμίνας (28 ή 29 Σεπτεμβρίου 480 π.χ.), στα στενά μεταξύ του νησιού της Σαλαμίνας και των ακτών της Αττικής. Η ναυμαχία ήταν μια από τις πιο σημαντικές συγκρούσεις Ελλήνων και Περσών και σήμανε την αρχή του τέλους για τα επεκτατικά σχέδια των Περσών.
ΣΠΕΤΣΩΝ (η οδός δυτικά του Γυμνασίου) Οι Σπέτσες είναι ένα νησί κοντά στην Αργολίδα. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν «Πιτυούσα», λόγω των πολλών πεύκων («πίτυς»). Το όνομα «Σπέτσαι» αναφέρεται για πρώτη φορά το 1481. Ερμηνείες ονόματος : 1) οι Αρβανίτες μετέτρεψαν το «Πιτυούσα» σε «Πέτσα» και σ' αυτό, πιθανότατα οι Ιταλοί, προσέθεσαν το Σ στην αρχή 2) από την ιταλική λέξη «pezza» (=πετσέτα), επειδή από τα απέναντι βουνά της Πελοποννήσου το νησί φαινόταν σαν ένα κομμάτι υφάσματος 3) από την ιταλική λέξη «pesce ή pescia» (=ψάρι), επειδή «ἡ νῆσος εἶναι ἐξαιρέτως ἰχθυόεσσα» 4) Γενουάτες και Ενετοί θαλασσοπόροι το ονόμασαν «Isola di Spezie» (=νησί αρωμάτων) ή «Isola di Specie» (=ωραίο νησί)
Η ΟΔΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ ΟΔΟΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ 1 η ονομασία «Φανερωμένη» δινόταν σε ανάμνηση του «θαυμαστού» τρόπου εύρεσης εικόνων, συνήθως της Παναγίας, που η προηγούμενη απόκρυψή τους αναγόταν στην περίοδο της Εικονομαχίας (726-843). Στους τόπους εύρεσης αυτών των εικόνων αργότερα κτίζονταν ναοί ή μοναστήρια με αυτή την ονομασία.
Η ΟΔΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ ΟΔΟΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ 1 Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης υπήρχε 14 χλμ ΒΔ της Περάμου της Κυζίκου (πανηγύρι 15, 23 Αυγούστου). Η εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης ή Περαμιώτισσας μεταφέρθηκε μετά το 1922 στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και σώζεται μέχρι σήμερα. Ιερά Μονή Φανερωμένης υπάρχει και απέναντι από τη Νέα Πέραμο, στη Σαλαμίνα (πανηγύρι 23 Αυγούστου).
ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΑΠΟ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΕΑ ΠΕΡΑΜΟ
Η ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ (σελ. 5) ΕΙΣΑΓΩΓΗ (σελ. 6) Α. Η ΝΕΑ ΠΕΡΑΜΟΣ (σελ. 7) Β. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ (σελ. 8) 1. Η ΠΕΡΑΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΖΙΚΟΥ (σελ. 8) ( η γεωγραφική θέση, η διοικητική οργάνωση, οι κάτοικοι ) 2. Ο ΔΡΟΜΟΣ : από την Πέραμο της Κυζίκου στη Νέα Πέραμο Αττικής (σελ. 11) α. οι παραδόσεις (σελ. 11) β. ο διωγμός (σελ. 12) γ. η εξέλιξη (σελ. 15) Γ. Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑΣ ΤΩΝ ΟΔΩΝ - Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ (σελ. 18) ΧΑΡΤΕΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΕΡΑΜΟΥ Δ. ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ (οδωνύμια στην οριοθετημένη περιοχή ) (σελ. 20) Ε. ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΜΠΝΕΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ (σελ. 55) ΕΠΙΛΟΓΟΣ (σελ. 64) ΠΗΓΕΣ (σελ. 65)
ΕΠΙΛΟΓΟΣ Οι δρόμοι της πόλης μας! Δρόμοι που έχουν ακόμα μυρωδιές από λουλούδια στις αυλές των σπιτιών και δρόμοι νοτισμένοι από το αγέρι μιας θάλασσας που απλώνεται στα πόδια της πόλης μας. Δρόμοι που έχουν κρυμμένη τη δική τους ιστορία πίσω από τα ονόματα στις πινακίδες πάνω στους τοίχους των σπιτιών. Κάποιοι από αυτούς μας αποκάλυψαν την ιστορία τους. Έτσι.
Πολλοί ακόμα δρόμοι, μικροί ή μεγάλοι, μας περιμένουν υπομονετικά, για να μας πουν τη δική τους ιστορία. Ελπίζουμε να καταφέρουμε να ακούσουμε και τη δική τους ιστορία..
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «Οι δρόμοι της πόλης μας έχουν τη δική τους ιστορία» Σας ευχαριστούμε ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΑΣ ΠΕΡΑΜΟΥ Σχολικό έτος 2014-2015