Σελίδα : 1 ΤΜΗΜΑ 1 Στοιχεία ουσίας/παρασκευάσµατος και εταιρείας/επιχείρησης 1.1. Αναγνωριστικός κωδικός προϊόντος Εµπορική επωνυµία : COMPLEX (20/8 +26SO3 ; 21/13 +17SO3 ; 21/17 +11SO3 ; 24/6 +20SO3 ; 23/21 + 10SO3) Τύπος προϊόντος : Λίπασµα. 1.2. Συναφείς προσδιοριζόµενες χρήσεις της ουσίας ή του µείγµατος και αντενδεικνυόµενες χρήσεις Χρήση : Γεωργία. Βιοµηχανικός. 1.3. Στοιχεία του προµηθευτή του δελτίου δεδοµένων ασφαλείας Προσδιορισµός εταιρείας 1.4. Αριθµός τηλεφώνου επείγουσας ανάγκης : St.-Peter-Strasse 25, 4021 Linz, Austria Σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης : T: +44 (0) 1235 239 670 ΤΜΗΜΑ 2 Προσδιορισµός επικινδυνότητας 2.1. Ταξινόµηση της ουσίας ή του µείγµατος Ταξινόµηση σύµφωνα µε τον 67/548 ΕΚ ή 1999/45 ΕΚ. Ταξινόµηση σύµφωνα : Μη ταξινοµηµένος. Κωδικοί κλάσης και κατηγορίας κινδύνου, Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 (CLP) Μη ταξινοµηµένος. 2.2. Στοιχεία επισήµανσης Κανονισµός επισήµανσης ΕΚ 1272/2008 (CLP) Εικονογραµµατα κινδυνου Εικονογραµµατα κινδυνου Προειδοποιητική λέξη ηλώσεις επικινδυνότητας ηλώσεις προφύλαξης 2.3. Άλλοι κίνδυνοι Άλλοι κίνδυνοι ΤΜΗΜΑ 3 Σύνθεση/πληροφορίες για τα συστατικά 3.1. / 3.2 Ουσία / Προετοιµασία Ουσία / Προετοιµασία Συστατικά Σύσταση : Σύμφωνα με το παράρτημα XIII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 δεν έχει διενεργηθεί αξιολόγηση των ουσιών PBT και vpvb εφόσον το συγκεκριμένο προϊόν είναι ανόργανο. : Παρασκεύασµα. : Αυτή το προϊόν περιέχει επικίνδυνα συστατικά. : Τα μείγματα περιέχουν νιτρικό αμμώνιο και ορισμένα ή όλα τα ακόλουθα συστατικά: φωσφορικά, αδρανή υλικά πλήρωσης (όπως ασβεστόλιθος), υλικά επίστρωσης, δευτερεύοντα θρεπτικά συστατικά. Τα μείγματα με περιεκτικότητα νιτρικού αμμωνίου κάτω από 80% δεν ταξινομούνται ως ουσίες που «ερεθίζουν τα μάτια» (Ευρωπαϊκή μελέτη για λιπάσματα, Ιούλιος 2011). Το άζωτο (και το μαγνήσιο, εάν εμπεριέχεται στο προϊόν) εξουδετερώνει την ελεύθερη οξύτητα των υπερφωσφορικών αλάτων (φωσφορικό ασβέστιο) και, ως εκ τούτου, το τελικό προϊόν δεν ταξινομείται ως ουσία που «ερεθίζει τα μάτια» (Ευρωπαϊκή μελέτη για λιπάσματα, Δεκ. 2014).
Σελίδα : 2 ΤΜΗΜΑ 3 Σύνθεση/πληροφορίες για τα συστατικά (συνεχίζεται) Ονοµασία συστατικού Περιεχόµενα Αρ. CAS Αρ. Ε.Ε. Αρ. ευρετηρίου REACH Ammonium nitrate : 1 70 % 6484-52-2 229-347-8 ----- 01-2119490981-27-XXXX O; R8 Xi; R36 Ox. Liq. 3;H272 Eye Irrit. 2;H319 Ammonium : 1 40 % 7722-76-1 231-764-5 ----- 01-2119488166-29-0025;0049 Μη ταξινοµηµένος. (DSD/DPD) dihydrogenorthophosphate (MAP) Calcium sulfate : 1 35 % 7778-18-9 231-900-3 ----- 01-2119444918-26-0097;0169 Μη ταξινοµηµένος. (DSD/DPD) Diammonium : 1 35 % 7783-28-0 231-987-8 ----- 01-2119490974-22-XXXX;0046 Μη ταξινοµηµένος. (DSD/DPD) hydrogenorthophosphate (DAP) Ammonium sulphate : 1 30 % 7783-20-2 231-984-1 ----- 01-2119455044-46-0064;0101 Μη ταξινοµηµένος. (DSD/DPD) Ammonium chloride : 1 20 % 12125-02-9 235-186-4 017-014-00-8 01-2119489385-24-0018;0022 Xn; R22 Xi; R36 Acute Tox. 4 (Oral);H302 Eye Irrit. 2;H319 Calcium bis(dihydrogen- : 1 20 % 7758-23-8 231-837-1 ----- 01-2119490065-39-0003;0010 Xi; R41 orthophosphate) Eye Dam. 1;H318 Calcium : 1 5 % 7757-93-9 231-826-1 ----- 01-2119490064-41-0015;0020 Xi; R41 hydrogenorthophosphate Eye Dam. 1;H318 Potassium : 1 5 % 7778-77-0 231-913-4 ----- 01-2119490224-41-0016;0027 Μη ταξινοµηµένος. (DSD/DPD) dihydrogenorthophosphate (MKP) Magnesium oxide : 0.01 7 % 1309-48-4 215-171-9 ----- EXEMPTED Μη ταξινοµηµένος. (DSD/DPD) ΤΜΗΜΑ 4 Μέτρα πρώτων βοηθειών 4.1. Περιγραφή των µέτρων πρώτων βοηθειών Μέτρα πρώτων βοηθειών - Εισπνοή : Φροντίστε ώστε να αναπνέεται φρέσκος αέρας. -Επαφή µε το δέρµα : Πλύνετε το δέρµα µε απαλό σαπούνι και νερό. Αποµακρύνετε το µολυσµένο ρουχισµό και τα υποδήµατα. -Επαφή µε τα µάτια : Ξεπλύνατε αµέσως µε πολύ νερό. Αναζητήστε ιατρική παρακολούθηση εάν συνεχιστούν οι συνέπειες ασθένειας. - Κατάποση : Μην προκαλείτε εµετό. Ξεπλύνατε το στόµα. ίνετε νερό στο θύµα να πιει εάν έχει όλες τις αισθήσεις του / εάν είναι σε εγρήγορση. Αναζητήστε ιατρική παρακολούθηση εάν συνεχιστούν οι συνέπειες ασθένειας. 4.2. Σηµαντικότερα συµπτώµατα και επιδράσεις, άµεσες ή µεταγενέστερες - Εισπνοή : εν υπάρχουν σηµαντικά σηµάδια ή συµπτώµατα που να δείχνουν εάν αναµένεται να υπάρξει δυσµενής κίνδυνος για την υγεία σαν αποτέλεσµα αναπνευστικής έκθεσης. -Επαφή µε το δέρµα -Επαφή µε τα µάτια -Κατάποση : εν αναµένεται να παρουσιάσει σηµαντικό κίνδυνο για το δέρµα υπό προσδοκώµενες συνθήκες κανονικής χρήσης. : Η σκόνη από αυτό το προϊόν ίσως προκαλέσει ερεθισµό στα µάτια. : Επικίνδυνο για την υγεία εάν καταποθεί σε μεγάλες ποσότητες (γαστρεντερικές διαταραχές). Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενδέχεται να παραχθεί μεθαιμοσφαιρίνη (σύνδρομο «bue baby») και να προκληθεί κυάνωση. 4.3. Ένδειξη οιασδήποτε απαιτούµενης άµεσης ιατρικής φροντίδας και ειδικής θεραπείας : Η θερμική αποσύνθεση προκαλεί την έκλυση τοξικών ατμών.
Σελίδα : 3 ΤΜΗΜΑ 5 Μέτρα για την καταπολέµηση της πυρκαγιάς 5.1. Πυροσβεστικά µέσα Μέσα εξάλειψης - Κατάλληλα µέσα πυρόσβεσης - Ακατάλληλα µέσα πυρόσβεσης : Μεγάλη ποσότητα νερού. : CO2. Αφρός. Άμμος. 5.2. Ειδικοί κίνδυνοι που προκύπτουν από την ουσία ή το µείγµα Ειδικοί κίνδυνοι 5.3. Συστάσεις για τους πυροσβέστες Κατηγορία ανάφλεξης Προστασία κατά της πυρκαγιάς Ειδικές διαδικασίες Περιβάλλουσες πυρκαγιές : Η θερμική αποσύνθεση προκαλεί την έκλυση τοξικών ατμών. Η θερµότητα µπορεί να δηµιουργήσει πίεση, προκαλώντας ρήξη σε κλειστά δοχεία, εξαπλώνοντας την πυρκαγιά και αυξάνοντας τον κίνδυνο εγκαυµάτων και τραυµατισµών. : Το προϊόν δεν είναι εύφλεκτο. Μπορεί να επιταχύνει την καύση άλλων καύσιµων υλών. : Μην µπαίνετε σε περιοχή πυρκαγιάς χωρίς κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισµό, συµπεριλαµβανοµένης προστασίας για την αναπνοή. : Παίρνετε προφυλάξεις κατά την καταπολέµηση οποιασδήποτε χηµικής πυρκαγιάς. Εµποδίστε την είσοδο στους αποχετευτικούς αγωγούς ή στο δηµόσιο δίκτυο νερού. Ειδοποιήστε τις αρχές εάν το προϊόν διεισδύσει στους αποχετευτικούς αγωγούς ή στο δηµόσιο δίκτυο νερού. : Χρησιµοποιήστε σπρέι νερού ή οµίχλη για να κρυώσετε τα εκτεθειµένα δοχεία. ΤΜΗΜΑ 6 Μέτρα για την αντιµετώπιση τυχαίας έκλυσης 6.1. Προσωπικές προφυλάξεις, προστατευτικός εξοπλισµός και διαδικασίες έκτακτης ανάγκης Προσωπικά προληπτικά µέτρα 6.2. Περιβαλλοντικές προφυλάξεις : Πρέπει να γίνεται χειρισµός της διαρροής από εκπαιδευµένο προσωπικό καθαρισµού µε σωστό εξοπλισµό µε προστασία για την αναπνοή και τα µάτια. Περιβαλλοντικά προληπτικά µέτρα : Εµποδίστε την είσοδο στους αποχετευτικούς αγωγούς ή στο δηµόσιο δίκτυο νερού. Ειδοποιήστε τις αρχές εάν το προϊόν διεισδύσει στους αποχετευτικούς αγωγούς ή στο δηµόσιο δίκτυο νερού. 6.3. Μέθοδοι και υλικά για περιορισµό και καθαρισµό Μέθοδοι καθαρισµού 6.4. Παραποµπή σε άλλα τµήµατα Παραποµπή σε άλλα τµήµατα : Βλέπε την επικεφαλίδα 7, 8, 13. : Συγκεντρώστε αυτά που έχουν χυθεί και τοποθετήστε τα σε κατάλληλο δοχείο. Χρησιµοποιήστε το κατάλληλο δοχείο για την αποφυγή περιβαλλοντικής µόλυνσης. ΤΜΗΜΑ 7 Χειρισµός και αποθήκευση 7.1. Προφυλάξεις για ασφαλή χειρισµό Ατοµική ασφάλεια Μεταχείριση Τεχνικά µέτρα προστασίας Γενικά : Αποφεύγετε την περιττή έκθεση. Εξασφαλίστε την άµεση αποµάκρυνση από τα µάτια, το δέρµα και το ρουχισµό. : Κρατήστε µακριά από τροφές, ποτά και είδη ζωοτροφών. Πλύνετε τα χέρια και τις άλλες εκτεθειµένες περιοχές µε απαλό σαπούνι και νερό πριν φάτε, πιείτε ή καπνίσετε και όταν φύγετε από την εργασία σας. : Γενικά απαιτούνται και σύστηµα εξαερισµού και γενικός αερισµός δωµατίων. : Χειρίζεστε σύµφωνα µε τη σωστή βιοµηχανική υγιεινή και τις διαδικασίες ασφαλείας. Ελαχιστοποίηση δηµιουργίας σκόνης. 7.2. Συνθήκες για την ασφαλή φύλαξη, συµπεριλαµβανοµένων τυχόν ασυµβίβαστων
Σελίδα : 4 ΤΜΗΜΑ 7 Χειρισµός και αποθήκευση (συνεχίζεται) Αποθήκευση 7.3. Ειδική τελική χρήση ή χρήσεις : ιατηρείστε µόνο στο γνήσιο δοχείο σε ένα δροσερό, καλά εξαεριζόµενο χώρο. Φυλάσσεται μακριά από θερμότητα/υγρασία. Αποφεύγετε: Οργανικές ύλες, αναγωγικά μέσα, οξέα, αλκάλια, οξειδωτικές ουσίες, χλωριούχα, νιτρικά άλατα, μεταλλικές σκόνες και ουσίες που περιέχουν μέταλλα, όπως χαλκός, νικέλιο, κοβάλτιο, ψευδάργυρος και κράματα αυτών. : Βλέπε την επικεφαλίδα 1.1, 1.2. ΤΜΗΜΑ 8 Έλεγχος της έκθεσης/ατοµική προστασία 8.1. Παράµετροι ελέγχου Όρια επαγγελµατικής έκθεσης 8.2. Έλεγχοι έκθεσης : Γενικό όριο μη επικίνδυνης έκθεσης σε σκόνη TLV-TWA: 10 mg/m3 (εισπνεύσιμα σωματίδια). Προσωπική προστασία - Προστασία για την αναπνοή : εν προτείνεται ειδικός αναπνευστικός εξοπλισµός υπό κανονικές συνθήκες χρήσης µε επαρκή εξαερισµό. Χρησιµοποιείτε εγκεκριµένη µάσκα, όπου δηµιουργηθεί υπερβολική σκόνη. - Προστασία για τα χέρια : Σε περίπτωση επαναλαµβανόµενης ή παρατεταµένης επαφής φοράτε γάντια. - Προστασία για το δέρµα : Εάν είναι πιθανή επαναλαµβανόµενη επαφή µε το δέρµα ή µόλυνση του ρουχισµού, πρέπει να φορεθεί προστατευτικός ρουχισµός. Προστασία του δέρματος : Προστατευτική ενδυμασία (Μακριά ρούχα ) και ειδικά γάντια αντοχής στα χημικά (ελαστικού νιτριλίου, καουτσούκ, βουτυλίου ή άλλα κατάλληλα γάντια σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΕΝ 374 ( χρόνος αντοχής : 480 λεπτά, πάχος: 0,6 0,8 χιλιοστά, αναζητήστε οδηγίες από τον κατασκευαστή των γαντιών)). - Προστασία για τα µάτια : Χρησιµοποιείτε προστατευτικά γυαλιά, όπου δηµιουργηθεί υπερβολική σκόνη. - Κατάποση : Όταν χρησιµοποιείτε µην τρώτε, πίνετε ή καπνίζετε. Βιοµηχανική υγιεινή : Παρέχετε τοπικό σύστηµα εξαερισµού ή γενικό αερισµό δωµατίων. ΤΜΗΜΑ 9 Φυσικές και χηµικές ιδιότητες 9.1. Στοιχεία για τις βασικές φυσικές και χηµικές ιδιότητες Φυσική κατάσταση στους 20 C Οσµή Οσµή όριο Τιµή ph Σηµείο τήξης [ C] Θερµοκρασία βρασµού [ C] Σηµείο ανάφλεξης [ C] Αναλογία εξάτµισης Βαθµός ανάφλεξης Όρια έκρηξης (κατώτερα - ανώτερα) Τάση ατµών Ατµών πυκνότητα Πυκνότητα ιαλυτότητα σε νερό Συντελεστής κατανοµής : n- οκτανόλης / νερού : Κοκκώδης ουσία. : Ελαφρύς. : (10%) > 4.5 : Αποσύνθεση πριν το σημείο τήξης. : Αποσύνθεση πριν το σημείο βρασμού. : Δεν ισχύει (στερεό). : Δεν ισχύει (στερεό). : Δεν ισχύει (μη εύφλεκτο στερεό). : Δεν ταξινομείται ως εκρηκτική ουσία σύμφωνα με τα κριτήρια της ΕΚ. : Δεν ισχύει (μη πτητικό). : Δεν ισχύει (μη πτητικό). : 0.90-1.30 : Καλός. : Δεν ισχύει (ανόργανο στερεό).
Σελίδα : 5 ΤΜΗΜΑ 9 Φυσικές και χηµικές ιδιότητες (συνεχίζεται) Θερµοκρασία αυτο-ανάφλεξης Θερµική διάσπαση Ιξώδες Εκρηκτικές Ιδιότητες : Δεν ισχύει (μη εύφλεκτο στερεό). : > 130 C (αναλόγως τη σύνθεση). : Δεν ισχύει (στερεό). : Δεν ταξινομείται ως εκρηκτική ουσία σύμφωνα με τα κριτήρια της ΕΚ. 9.2. Άλλες πληροφορίεςel L 133/22 Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 31.5.2010 Άλλες πληροφορίες : Μη οξειδωτικό υλικό σύμφωνα με τα κριτήρια της ΕΚ. ΤΜΗΜΑ 10 Σταθερότητα και δραστικότητα 10.1. ραστικότητα 10.2. Χηµική σταθερότητα Σταθερότητα και αντίδραση 10.3. Πιθανότητα επικίνδυνων αντιδράσεων Επικίνδυνος αντιδράσεις 10.4. Συνθήκες προς αποφυγήν Συνθήκες προς αποφυγή 10.5. Μη συµβατά υλικά Ύλες προς αποφυγή 10.6. Επικίνδυνα προϊόντα αποσύνθεσης : Βλέπε 10.2. : Το προϊόν είναι σταθερό υπό κανονικές συνθήκες φύλαξης, χειρισμού και χρήσης. : Κανένας υπό κανονικές συνθήκες. : Θερµότητα. Ελεύθερη φλόγα. Να αποφεύγεται η επιμόλυνση με άσχετα υλικά. : Οργανικές ύλες, αναγωγικά μέσα, οξέα, αλκάλια, οξειδωτικές ουσίες, χλωριούχα, νιτρικά άλατα, μεταλλικές σκόνες και ουσίες που περιέχουν μέταλλα, όπως χαλκός, νικέλιο, κοβάλτιο, ψευδάργυρος και κράματα αυτών. Προϊόντα επικίνδυνης διάσπασης : Η θερµική διάσπαση δηµιουργεί : Αµµωνία. Οξείδια του αζώτου. ΤΜΗΜΑ 11 Τοξικολογικές πληροφορίες 11.1. Πληροφορίες για τις τοξικολογικές επιπτώσεις Αρουραίος στοµατικά LD50 [mg/kg] ΤΜΗΜΑ 12 Οικολογικές πληροφορίες 12.1. Τοξικότητα Πληροφορίες οικολογικών συνεπειών : Τοξικό για την υδρόβια ζωή. LC50-96 ώρες - ψάρι [mg/l] 12.2. Ανθεκτικότητα και αποικοδόµηση 12.3. υνατότητα βιοσυσσώρευσης 12.4. Κινητικότητα στο έδαφος : Το προϊόν δεν παρουσιάζει φαινόμενα βιοσυσσώρευσης. 12.5. Αποτελέσµατα της αξιολόγησης ΑΒΤ και αααβ : Σύμφωνα με το παράρτημα XIII του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 δεν έχει διενεργηθεί αξιολόγηση των ουσιών PBT και vpvb εφόσον το συγκεκριμένο προϊόν είναι ανόργανο.
Σελίδα : 6 ΤΜΗΜΑ 12 Οικολογικές πληροφορίες (συνεχίζεται) 12.6. Άλλες αρνητικές επιπτώσεις Περιβαλλοντικές προφυλάξεις ΤΜΗΜΑ 13 Στοιχεία σχετικά µε την απόρριψη 13.1. Μέθοδοι διαχείρισης αποβλήτων Γενικά : Εµποδίστε την είσοδο στους αποχετευτικούς αγωγούς ή στο δηµόσιο δίκτυο νερού. Προσοχή: Δεδομένου ότι το παρόν λίπασμα περιέχει νιτρικά και φωσφορικά άλατα, η εκτεταμένη διαρροή του μπορεί να έχει δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως ευτροφισµό σε περίκλειστα επιφανειακά ύδατα ή νιτρορύπανση των υπόγειων ή επιφανειακών υδάτων. : Αποφεύγετε απελευθέρωση στο περιβάλλον. Αποµακρύνετε µε έναν ασφαλή τρόπο σε συµφωνία µε τους τοπικούς/ εθνικούς κανονισµούς. ΤΜΗΜΑ 14 Πληροφορίες σχετικά µε τη µεταφορά 14.1. Αριθµός ΟΗΕ Γενικές πληροφορίες 14.2. Οικεία ονοµασία αποστολής ΟΗΕ 14.3. Τάξη/τάξεις κινδύνου κατά τη µεταφορά Χερσαία µεταφορά Θαλάσσια µεταφορά Αεροµεταφορά 14.4. Οµάδα συσκευασίας 14.5. Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι 14.6. Ειδικές προφυλάξεις για τον χρήστη 14.7. Μεταφορά εµπορευµάτων µεγάλου βάρους σύµφωνα µε το παράρτηµα ΙΙ της συµφωνίας MARPOL 73/78 και σύµφωνα µε τον κωδικό IBC : Μη εφαρµόσιµος. ΤΜΗΜΑ 15 Στοιχεία σχετικά µε τη νοµοθεσία 15.1. Κανονισµοί/νοµοθεσία σχετικά µε την ασφάλεια, την υγεία και το περιβάλλον για την ουσία ή το µείγµα : Βεβαιωθείτε ότι έχουν ληφθεί υπόψη όλοι οι κανονισµοί, εθνικοί/τοπικοί. 15.2. Αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας ΤΜΗΜΑ 16 Άλλες πληροφορίες Περαιτέρω πληροφορίες Τα περιεχόµενα και η µορφή αυτού του φύλλου δεδοµένων ασφαλείας (SDS) συµµορφώνονται µε την κατευθυντήρια γραµµή της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής (EK) 453/2010 (REACH Annex II).
Σελίδα : 7 ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΥΘΥΝΗΣ Οι πληροφορίες αυτού του φύλλου ελήφθησαν από πηγές τις οποίες θεωρούµε αξιόπιστες. Ωστόσο οι πληροφορίες παρέχονται χωρίς καµία εγγύηση, ρητή ή υπονοούµενη, αναφορικά µε την ορθότητα τους. Οι όροι ή οι µέθοδοι µεταχείρισης, αποθήκευσης, χρήσης ή αποµάκρυνσης του προϊόντος είναι πέραν του ελέγχου µας και ίσως πέραν των γνώσεων µας. Για αυτόν και άλλους λόγους δεν αναλαµβάνουµε ευθύνη και ρητά αποποιούµαστε της ευθύνης για απώλειες, ζηµιές ή έξοδα προκύπτοντα από ή µε οποιοδήποτε τρόπο συνδεόµενα µε τη µεταχείριση, αποθήκευση, χρήση ή αποµάκρυνση του προϊόντος. Αυτό το φύλλο προετοιµάστηκε και πρόκειται να χρησιµοποιηθεί µόνο για αυτό το προϊόν. Εάν το προϊόν χρησιµοποιηθεί σαν στοιχείο σε άλλο προϊόν, οι πληροφορίες αυτού του φύλλου ίσως δεν είναι εφαρµόσιµες. Τέλος εγγράφου