ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

ΕΛΤΙΟ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ 1: Αναγνωριστικός κωδικός ουσίας/µείγµατος και εταιρείας/επιχείρησης 1.1. Αναγνωριστικός κωδικός προϊόντος Εµπορική ονοµασία ή ENO προσδιορισµός του µείγµατος Αριθµός καταχώρισης Συνώνυµα Ηµεροµηνία έκδοσης Αριθµός έκδοσης Ηµεροµηνία αναθεώρησης Ηµεροµηνία αντικαθιστάµενης έκδοσης ENO GUARANA / MFC: BIL2114AR * ENO NARANJA * MFC30058 ENO AJWAIN FLAVOR * MFC70001 ENO LEMON COOLANT * MFC70002 ENO COOLING COOL MINT FLAVOUR * ENO DIGESURE * CITRIC ACID, SODIUM BICARBONATE AND SODIUM CARBONATE, Καθορισµένο πρΐόν 04Αυγούστου2014 06 23Ιανουαρίου2017 16Νοεµβρίου2015 1.2. Συναφείς προσδιοριζόµενες χρήσεις της ουσίας ή του µείγµατος και αντενδεικνυόµενες χρήσεις Προσδιοριζόµενες χρήσεις Φαρµακευτικό προϊόν. Αντενδεικνυόµενες χρήσεις Αυτό το φύλλο δεδοµένων ασφάλειας έχει συνταχθεί για να παρέχει πληροφορίες για την υγεία, την ασφάλεια και το περιβάλλον για άτοµα που χειρίζονται αυτό το µορφοποιηµένο προϊόν στο χώρο εργασίας. εν προορίζεται για να παρέχει πληροφορίες που σχετίζονται µε την ιατρική χρήση του προϊόντος. Σε αυτή την περίπτωση, οι ασθενείς θα πρέπει να συµβουλευτούν τις οδηγίες συνταγογράφησης/ένθετο συσκευασίας/επισήµανση προϊόντος ή να συµβουλευτούν τον φαρµακοποιό ή ιατρό τους. Για πληροφορίες υγείας και ασφάλειας για τα ξεχωριστά συστατικά που χρησιµοποιούνται κατά την παραγωγή, ανατρέξτε στο κατάλληλο φύλλο δεδοµένων ασφάλειας για κάθε συστατικό. εν συνιστώνται άλλες χρήσεις. 1.3. Στοιχεία του προµηθευτή του δελτίου δεδοµένων ασφαλείας GlaxoSmithKline UK 980 Great West Road Brentford, Middlesex TW8 9GS UK UK General Information (normal business hours): +442080475000 Ηλεκτρονική διεύθυνση: msds@gsk.com Θέση στο διαδίκτυο: www.gsk.com 1.4. Αριθµός τηλεφώνου επείγουσας ανάγκης CHEMTREC TRANSPORT EMERGENCIES: Customer Number: CCN9484 UK Incountry toll call: +(44)8708200418 International toll call: +1 703 527 3887 available 24 hrs/7 days; multilanguage response ΤΜΗΜΑ 2: Προσδιορισµός επικινδυνότητας 2.1. Ταξινόµηση της ουσίας ή του µείγµατος Ταξινόµηση σύµφωνα µε την οδηγία 67/548/ΕΟΚ ή 1999/45/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε Απαλλαγή από απαιτήσεις το προϊόν υπόκειται ρύθµιση ως φαρµακευτικό προϊόν, καλλυντικό προϊόν ή ιατρική συσκευή. Ταξινόµηση σύµφωνα µε τον Κανονισµό (ΕΚ) 1272/2008 όπως τροποποιήθηκε Απαλλαγή από απαιτήσεις το προϊόν υπόκειται ρύθµιση ως φαρµακευτικό προϊόν, καλλυντικό προϊόν ή ιατρική συσκευή. 2.2. Στοιχεία επισήµανσης Επισήµανση σύµφωνα µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 όπως τροποποιήθηκε Απαλλαγή από απαιτήσεις το προϊόν υπόκειται ρύθµιση ως φαρµακευτικό προϊόν, καλλυντικό προϊόν ή ιατρική συσκευή. 2.3. Άλλοι κίνδυνοι Assume that this product is capable of sustaining combustion. Ενδέχεται να σχηµατίσει συγκεντρώσεις καύσιµης σκόνης στον αέρα. Βλέπε ενότητα 11 του SDS για επιπρόσθετες πληροφορίες όσον αφορά τους κινδύνους για την υγεία. 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 1 / 9

ΤΜΗΜΑ 3: Σύνθεση/πληροφορίες για τα συστατικά 3.2. Μείγµατα Γενικές πληροφορίες Χηµική ονοµασία % Αριθ. CAS / Αριθ. ΕΚ Αριθ. καταχώρισης REACH Αριθµός Ευρετηρίου Σηµειώσεις CITRIC ACID ANHYDROUS 40 < 50 77929 2010691 Ταξινόµηση: Eye Irrit. 2;H319 ιττανθρακικό νάτριο 40 < 50 144558 2056338 Ταξινόµηση: ΑΝΘΡΑΚΙΚΌ ΝΆΤΡΙΟ 5 < 10 497198 2078388 Ταξινόµηση: Eye Irrit. 2;H319 011005002 SYMRISE FRESH PUDHINA SD FLAVOUR 774596 Ταξινόµηση: Skin Sens. 1;H317 < 0,3 Unassigned Άλλα συστατικά κάτω από αναφερόµενα επίπεδα 5 < 10 Κατάλογος συντµήσεων και συµβόλων που µπορεί να χρησιµοποιηθούν ανωτέρω CLP: Κανονισµός αρ. 1272/2008. DSD: Οδηγία 67/548/ΕΟΚ. M: 'Παράγοντας M αααβ: άκρως ανθεκτική και άκρως βιοσυσσωρεύσιµη ουσία. ΑΒΤ: ανθεκτική, βιοσυσσωρεύσιµη και τοξική ουσία. #: Στην ουσία αυτή έχει εκχωρηθεί όριο(α) έκθεσης στο χώρο εργασίας της κοινότητας. Συστατικά σύνθεσης ΤΜΗΜΑ 4: Μέτρα πρώτων βοηθειών Γενικές πληροφορίες Το πλήρες κείµενο για όλες τις φράσεις κινδύνου και επικινδυνότητας (φράσεις R και H) παρουσιάζεται στο Τµήµα 16. Σε περίπτωση ατυχήµατος ή όταν δεν αισθάνεσθε καλά, ειδοποιείστε τον γιατρό (δείξτε εάν είναι δυνατό την ετικέττα). Βεβαιωθείτε ότι το ιατρικό προσωπικό ενηµερώνεται για τα εµπλεκόµενα υλικά και λαµβάνει προφυλάξεις για την προστασία του. Η ιατρική εξέταση για πρόσληψη και η περιοδική επιτήρηση υγείας συνήθως δεν ενδείκνυνται. Ο τελικός προσδιορισµός της ανάγκης για την επιτήρηση υγείας θα πρέπει να καθοριστεί από την τοπική αξιολόγηση κινδύνων. 4.1. Περιγραφή των µέτρων πρώτων βοηθειών Εισπνοή Μεταφέρετε σε καθαρό αέρα. Εάν ο παθών έχει δύσπνοια, πρέπει να χορηγηθεί οξυγόνο από εκπαιδευµένο προσωπικό. Καλέστε ιατρό αν τα συµπτώµατα αναπτυχθούν ή επιµείνουν. Υπό κανονικές συνθήκες της ενδεδειγµένης χρήσης, αυτό το υλικό δεν αναµένεται να αποτελέσει κίνδυνο µέσω της εισπνοής. Επαφή µε το δέρµα Επαφή µε τα µάτια Κατάποση 4.2. Σηµαντικότερα συµπτώµατα και επιδράσεις, άµεσες ή µεταγενέστερες 4.3. Ένδειξη οποιασδήποτε απαιτούµενης άµεσης ιατρικής φροντίδας και ειδικής θεραπείας Ξεπλύνετε αµέσως το δέρµα µε άφθονο νερό. Βγάλτε τα µολυσµένα ρούχα και πλύνετέ τα πριν τα ξαναχρησιµοποιήσετε. Λάβετε ιατρική φροντίδα, εάν προκύψουν συµπτώµατα. Ξεπλύνετε µε πολύ νερό τουλάχιστον 15 λεπτά και συµβουλευτείτε ένα γιατρό. Σε περίπτωση κατάποσης, ξεπλύνετε το στόµα µε νερό (µόνο εφόσον το θύµα διατηρεί τις αισθήσεις του). Σε περίπτωση κατάποσης µεγάλης ποσότητας του υλικού, καλέστε αµέσως το κέντρο δηλητηριάσεων. Μην προκαλείται εµετό πριν να συµβουλευθείτε κέντρο δηλητηριάσεων. Η άµεση επαφή µε τα µάτια ενδέχεται να προκαλέσει προσωρινό ερεθισµό. εν συνιστάται κανένα ειδικό αντίδοτο. Αντιµετωπίστε σύµφωνα µε τα τοπικά αποδεκτά πρωτόκολλα. Για επιπρόσθετη καθοδήγηση, ανατρέξτε στις τρέχουσες πληροφορίες συνταγογράφησης ή στο τοπικό σας κέντρο δηλητηριάσεων. ΤΜΗΜΑ 5: Μέτρα για την καταπολέµηση της πυρκαγιάς Γενικοί κίνδυνοι πυρκαγιάς 5.1. Πυροσβεστικά µέσα Κατάλληλα πυροσβεστικά µέσα Assume that this product is capable of sustaining combustion. Ενδέχεται να σχηµατίσει συγκεντρώσεις καύσιµης σκόνης στον αέρα. Νερό. Αφρός. Ξηρή χηµική σκόνη. 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 2 / 9

Ακατάλληλα πυροσβεστικά µέσα 5.2. Ειδικοί κίνδυνοι που προκύπτουν από την ουσία ή το µείγµα ιοξείδιο του άνθρακα (CO2). Κατά τη διάρκεια πυρκαγιάς, µπορούν να σχηµατιστούν επικίνδυνα για την υγεία αέρια. 5.3. Συστάσεις για τους πυροσβέστες Ειδικός προστατευτικός Πρέπει να φοράτε αυτόνοµη αναπνευστική συσκευή και πλήρης προστατευτικό ρουχισµό σε εξοπλισµός για περίπτωση πυρκαγιάς. πυροσβέστες Ειδικές διαδικασίες πυρόσβεσης Ειδικές µέθοδοι Μεταφέρετε τους περιέκτες από την περιοχή της πυρκαγιάς, εάν αυτό µπορεί να γίνει χωρίς κίνδυνο. Εφαρµόστε συνήθεις διαδικασίες πυρόσβεσης και λάβετε υπόψη τους κινδύνους που εγκυµονούν άλλα χρησιµοποιούµενα υλικά. ΤΜΗΜΑ 6: Μέτρα για την αντιµετώπιση τυχαίας έκλυσης 6.1. Προσωπικές προφυλάξεις, προστατευτικός εξοπλισµός και διαδικασίες έκτακτης ανάγκης Για προσωπικό µη Κρατήστε το µη απαραίτητο προσωπικό µακριά. Αποµακρύνετε τα πρόσωπα και παραµένετε από έκτακτης ανάγκης την πλευρά του αέρος. Κρατήστε µακριά από χαµηλά σηµεία. Φοράτε κατάλληλο εξοπλισµό προστασίας και ενδυµασία κατά τη διάρκεια καθαρισµού. Αποφεύγετε εισπνοή της σκόνης από το χυµένο υλικό. Φοράτε µια µάσκα σκόνης σε περίπτωση που η σκόνη που παράγεται είναι πάνω από τα επιτρεπτά όρια έκθεσης. Μην αγγίζετε περιέκτες που έχουν υποστεί ζηµιά ή εκχυµένο υλικό, εκτός και εάν φοράτε κατάλληλο προστατευτικό ρουχισµό. Λάβατε µέτρα επαρκούς εξαερισµού. Αν µεγαλύτερες ποσότητες του χυµένου υλικού δεν µπορούν να περιορισθούν, ειδοποιείστε τις τοπικές υπηρεσίες. Για ατοµική προστασία, βλέπε ενότητα 8 του SDS. Για άτοµα που προσφέρουν πρώτες βοήθειες 6.2. Περιβαλλοντικές προφυλάξεις 6.3. Μέθοδοι και υλικά για περιορισµό και καθαρισµό 6.4. Παραποµπή σε άλλα τµήµατα ΤΜΗΜΑ 7: Χειρισµός και αποθήκευση 7.1. Προφυλάξεις για ασφαλή χειρισµό 7.2. Συνθήκες ασφαλούς φύλαξης, συµπεριλαµβανοµένων τυχόν ασυµβίβαστων καταστάσεων 7.3. Ειδική τελική χρήση ή χρήσεις Κρατήστε το µη απαραίτητο προσωπικό µακριά. Χρησιµοποιείτε εξοπλισµό ατοµικής προστασίας που συνιστάται στην ενότητα 8 του SDS. Αποφεύγετε την απόρριψη στην αποχέτευση, υδατορεύµατα ή επάνω στο έδαφος. Εµποδίστε τη ροή του υλικού, αν δεν υπάρχει κίνδυνος. Σε περίπτωση που είναι απαραίτητο το σκούπισµα µιας µολυσµένης περιοχής χρησιµοποιήστε ένα µέσο καταστολής σκόνης που να µην αντιδρά µε το προϊόν. Περισυλλέξτε τη σκόνη χρησιµοποιώντας ηλεκτρική σκούπα µε φίλτρο HEPA [ιδανικής απόδοσης ξεχωριστών σωµατιδίων αέρος]. Ελαχιστοποιήστε την παραγωγή και τη συσσώρευση σκόνης. Αποφεύγετε την είσοδο σε υδατορεύµατα, υπονόµους, υπόγεια ή περιορισµένες περιοχές. Μετά την ανάκτηση του προϊόντος, εκπλύντε την περιοχή µε νερό. Απορροφήστε το µηχανικά και συλλέξτε το σε κατάλληλο περιέκτη προς διάθεση. Για ατοµική προστασία, βλέπε ενότητα 8 του SDS. Για τη διάθεση αποβλήτων, βλέπε ενότητα 13 του SDS. Ελαχιστοποιήστε την παραγωγή και τη συσσώρευση σκόνης. Αποφεύγετε να αναπνέετε σκόνη. Αποφεύγετε την επαφή µε τα µάτια. Αποφεύγετε παρατεταµένη έκθεση. ιατηρείτε µακριά από θερµότητα, σπινθήρες και γυµνή φλόγα. Φυλάσσεται στον αρχικό, ερµητικά κλεισµένο περιέκτη. Αποθηκεύεται σε καλά αεριζόµενο χώρο. Αποθηκεύεται µακριά από ασύµβατα υλικά (δείτε την Ενότητα 10 του SDS). Φαρµακευτικό προϊόν. ΤΜΗΜΑ 8: Έλεγχος της έκθεσης/ατοµική προστασία 8.1. Παράµετροι ελέγχου Όρια επαγγελµατικής έκθεσης GSK Συστατικά Τύπος Τιµή CITRIC ACID ANHYDROUS (CAS 77929) ΑΝΘΡΑΚΙΚΌ ΝΆΤΡΙΟ (CAS 497198) ιττανθρακικό νάτριο (CAS 144558) Βιολογικές οριακές τιµές 8 HR TWA 5000 mcg/m3 OHC 1 8 HR TWA 5000 mcg/m3 OHC 1 8 HR TWA 5000 mcg/m3 OHC 1 εν σηµειώθηκαν βιολογικά όρια έκθεσης για το συστατικό(ά). 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 3 / 9

Συνιστώµενες διαδικασίες παρακολούθησης Παράγωγο επίπεδο χωρίς επιπτώσεις (DNEL) Προβλεπόµενες συγκεντρώσεις χωρίς επιπτώσεις (PNEC) Ακολουθήστε τις τυπικές διαδικασίες παρακολούθησης. Οδηγίες έκθεσης 8.2. Έλεγχοι έκθεσης Κατάλληλοι µηχανικοί έλεγχοι Γενικός εξαερισµός φυσιολογικά επαρκής. Μια προσέγγιση ελέγχου έκθεσης (ECA Exposure Control Approach) έχει καθιερωθεί για λειτουργίες που εµπλέκουν αυτό το υλικό βάσει της OEL/Κατηγορία Επαγγελµατικού Κινδύνου και της έκβασης µιας αξιολόγησης τοποθεσίας ή ειδικής της λειτουργίας αξιολόγησης. Μέτρα ατοµικής προστασίας, όπως ατοµικός προστατευτικός εξοπλισµός Γενικές πληροφορίες Ο εξοπλισµός προσωπικής προστασίας πρέπει να επιλέγεται σύµφωνα µε τα πρότυπα CEN και σε συνεργασία µε τον προµηθευτή του ατοµικού προστατευτικού εξοπλισµού. Τηρήστε όλους τους τοπικούς κανονισµούς σε περίπτωση που χρησιµοποιείται ατοµικός προστατευτικός εξοπλισµός (PPE) στο χώρο εργασίας. Προστασία των µατιών/του προσώπου Προστασία του δέρµατος Προστασία των χεριών Λοιπά Προστασία των αναπνευστικών οδών Θερµικοί κίνδυνοι Μέτρα υγιεινής Συνήθως δε χρειάζεται. Εάν είναι πιθανή η επαφή, συνιστάται η χρήση προστατευτικών γυαλιών µε πλευρικά καλύµµατα. (π.χ. EN 166). Συνήθως δε χρειάζεται. Σε παρατεταµένη ή επανειληµµένη επαφή µε το δέρµα, χρησιµοποιήστε κατάλληλα προστατευτικά γάντια. Επιλέξτε κατάλληλα προστατευτικά γάντια ανθεκτικά στις χηµικές ουσίες (EN 374) µε δείκτη προστασίας 6 (>480min χρόνος διάτρησης). Συνήθως δε χρειάζεται. Φοράτε κατάλληλο προστατευτικό ρουχισµό ως προστασία από πιτσιλίσµατα και µόλυνση. (EN 14605 για πιτσιλιές, EN ISO 13982 για σκόνη). Συνήθως δεν απαιτείται προσωπική προστασία της αναπνοής. Αν η συγκέντρωση του διαλύτη ξεπερνάει τις ανώτατες τιµές έκθεσης, πρέπει να φέρετε κατάλληλη συσκευή προστασίας του αναπνευστικού συστήµατος. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες σχηµατίζονται αναπνεύσιµα αερολύµατα/σκόνη, χρησιµοποιήστε κατάλληλο συνδυαστικό φίλτρο για αέρια/ατµούς οργανικών, ανόργανων, όξινων ανόργανων, αλκαλικών ενώσεων και τοξικών σωµατιδίων (π.χ. EN 14387). Φοράτε κατάλληλο θερµικό προστατευτικό ρουχισµό, όταν απαιτείται. Εφαρµόζετε πάντοτε µέτρα ορθής ατοµικής υγιεινής, όπως π.χ. πλύσιµο µετά το χειρισµό του υλικού και πριν από το φαγητό, το ποτό ή/και το κάπνισµα. Η ενδυµασία εργασίας και τα µέσα προστασίας πρέπει να πλένονται τακτικά για την αφαίρεση των ρύπων. Για συµβουλές σχετικά µε τις κατάλληλες µεθόδους παρακολούθησης, ζητήστε καθοδήγηση από αρµόδιο επαγγελµατία για θέµατα περιβάλλοντος, υγείας και ασφάλειας. Έλεγχοι περιβαλλοντικής έκθεσης Hazard guidance and Ο υπεύθυνος για το περιβάλλον πρέπει να ενηµερωθεί για κάθε µεγάλη έκχυση. control recommendations ΤΜΗΜΑ 9: Φυσικές και χηµικές ιδιότητες 9.1. Στοιχεία για τις βασικές φυσικές και χηµικές ιδιότητες Όψη Οσµή Φυσική κατάσταση Μορφή Χρώµα Όριο οσµής ph Σηµείο τήξεως/σηµείο πήξεως Αρχικό σηµείο ζέσεως και περιοχή ζέσεως Σηµείο ανάφλεξης Ταχύτητα εξάτµισης Αναφλεξιµότητα (στερεό, αέριο) Στερεό. Effervescent powder. Ανώτερη/χαµηλότερη αναφλεξιµότητα ή όρια εκρηκτικότητας Όριο αναφλεξιµότητας χαµηλότερο (%) 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 4 / 9

Όριο αναφλεξιµότητας ανώτερο (%) Πίεση ατµών Πυκνότητα ατµών Σχετική πυκνότητα ιαλυτότητα (διαλυτότητες) ιαλυτότητα (νερό) ιαλυτότητα (άλλο) Συντελεστής κατανοµής (nοκτανόλη/νερό) Θερµοκρασία αυτοανάφλεξης Θερµοκρασία αποσύνθεσης Ιξώδες Εκρηκτικές ιδιότητες Οξειδωτικές ιδιότητες 9.2. Άλλες πληροφορίες εν είναι διαθέσιµες σχετικές πρόσθετες πληροφορίες. ΤΜΗΜΑ 10: Σταθερότητα και αντιδραστικότητα 10.1. Αντιδραστικότητα 10.2. Χηµική σταθερότητα 10.3. Πιθανότητα επικίνδυνων αντιδράσεων 10.4. Συνθήκες προς αποφυγήν 10.5. Μη συµβατά υλικά 10.6. Επικίνδυνα προϊόντα αποσύνθεσης Το προϊόν είναι σταθερό και δεν αντιδρά σε κανονικές συνθήκες χρήσης, αποθήκευσης και µεταφοράς. Το υλικό είναι σταθερό σε κανονικές συνθήκες. εν είναι γνωστή καµία επικίνδυνη αντίδραση σε περίπτωση κανονικής χρήσεως. Επαφή µε ασύµβατα υλικά. Αποφεύγετε τη διασπορά της σκόνης στον αέρα (δηλ. το καθάρισµα επιφανειών µε σκόνη µε πεπιεσµένο αέρα). Avoid contact with heat, sparks, flames or other sources of ignition. Ισχυρά οξειδωτικά µέσα. ΤΜΗΜΑ 11: Τοξικολογικές πληροφορίες Γενικές πληροφορίες Κανένα γνωστό. Κατά την αποσύνθεση του προϊόντος ενδέχεται να εκλυθούν ερεθιστικές ή/και τοξικές αναθυµιάσεις και αέρια. Η επαγγελµατική έκθεση στην ουσία ή στο µείγµα ενδέχεται να προκαλέσει αρνητικές επιδράσεις. Πληροφορίες για πιθανές οδούς έκθεσης Εισπνοή Υπό κανονικές συνθήκες της ενδεδειγµένης χρήσης, αυτό το υλικό δεν αναµένεται να αποτελέσει κίνδυνο µέσω της εισπνοής. Η εισπνοή σωµατιδίων σκόνης ενδέχεται να προκαλέσει αναπνευστικό ερεθισµό. Επαφή µε το δέρµα Επαφή µε τα µάτια Κατάποση Συµπτώµατα εν είναι γνωστοί ούτε αναµένονται δυσµενείς επιπτώσεις στην υγεία κάτω από κανονικές συνθήκες χρήσεις. Προκαλεί οφθαλµικό ερεθισµό. 11.1. Πληροφορίες για τις τοξικολογικές επιπτώσεις τοξικότητα Συστατικά εν είναι γνωστοί ούτε αναµένονται δυσµενείς επιπτώσεις στην υγεία κάτω από κανονικές συνθήκες χρήσεις. Αναµένεται να αποτελεί χαµηλό κίνδυνο κατάποσης. Ωστόσο, η κατάποση δεν είναι πιθανό να είναι η πρωτεύουσα οδός επαγγελµατικής έκθεσης. Η άµεση επαφή µε τα µάτια ενδέχεται να προκαλέσει προσωρινό ερεθισµό. εν είναι γνωστοί ούτε αναµένονται δυσµενείς επιπτώσεις στην υγεία κάτω από κανονικές συνθήκες χρήσεις. Είδη CITRIC ACID ANHYDROUS (CAS 77929) Στοµατικό LD50 Αρουραίος 3000 mg/kg ΑΝΘΡΑΚΙΚΌ ΝΆΤΡΙΟ (CAS 497198) Στοµατικό LD50 Αρουραίος 4090 mg/kg Αποτελέσµατα δοκιµής 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 5 / 9

Συστατικά ιττανθρακικό νάτριο (CAS 144558) Είδη Στοµατικό LD50 Αρουραίος 7300 mg/kg Αποτελέσµατα δοκιµής * Οι εκτιµήσεις για το προϊόν ενδέχεται να βασίζονται σε επιπλέον συστατικά στοιχεία τα οποία δεν παρουσιάζονται. ιάβρωση και ερεθισµός του δέρµατος Εξαιτίας µερικής ή πλήρους έλλειψης δεδοµένων, η ταξινόµηση δεν είναι δυνατή. Η παρατεταµένη επαφή µε το δέρµα µπορεί να προκαλέσει προσωρινό ερεθισµό. Ερεθισµός ιάβρωση έρµα: Τιµή P.I.I. CITRIC ACID ANHYDROUS OECD 404 Αποτέλεσµα: Mild to moderate irritant. Είδη: Κουνέλι Σοβαρή οφθαλµική βλάβη/ερεθισµός των οφθαλµών Προκαλεί οφθαλµικό ερεθισµό. Μάτι ΑΝΘΡΑΚΙΚΌ ΝΆΤΡΙΟ Acute ocular irritation; OECD 405 Αποτέλεσµα: Moderate Irritant Είδη: Κουνέλι CITRIC ACID ANHYDROUS Acute ocular irritation; OECD 405 Αποτέλεσµα: Severe Irritant Είδη: Κουνέλι Ευαισθητοποίηση του αναπνευστικού Ευαισθητοποίηση του δέρµατος Μεταλλαξιγένεση βλαστικών κυττάρων Καρκινογένεση Τοξικότητα για την αναπαραγωγή Ειδική τοξικότητα στα όργαναστόχους εφάπαξ έκθεση, Ειδική τοξικότητα στα όργαναστόχους επανειληµµένη έκθεση Κίνδυνος αναρρόφησης Πληροφορίες για το µείγµα έναντι πληροφοριών για τις ουσίες Άλλες πληροφορίες εν έχει αποδειχθεί. Βάσει διαθέσιµων δεδοµένων, τα κριτήρια ταξινόµησης δεν ικανοποιούνται. Αυτό το προϊόν δεν αναµένεται να προκαλέσει ευαισθητοποίηση του δέρµατος. εν υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι το προϊόν ή οποιοδήποτε συστατικό του, σε ποσότητες µεγαλύτερες από 0,1%, είναι µεταλλαξιογόνο ή γονοτοξικό. Κανένα γνωστό. εν περιέχει κανένα συστατικό που έχει ταξινοµηθεί ως τοξικό για την αναπαραγωγή Κανένα γνωστό. Κανένα γνωστό. ΤΜΗΜΑ 12: Οικολογικές πληροφορίες Μάλλον απίθανο, λόγω της µορφής του προϊόντος. εν υπάρχουν πληροφορίες. Η επαγγελµατική έκθεση στην ουσία ή στο µείγµα ενδέχεται να προκαλέσει αρνητικές επιδράσεις. 12.1. Τοξικότητα Το προϊόν δεν ταξινοµείται ως περιβαλλοντικός κίνδυνος. Ωστόσο, αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα ότι µεγάλες ή συχνές διαρροές µπορεί να έχουν επιβλαβή ή καταστρεπτική επίδραση στο περιβάλλον. Συστατικά CITRIC ACID ANHYDROUS (CAS 77929) Υδρόβιος Άλγες Ιχθείς Οστρακόδερµα NOEC EC50 EC50 Είδη Green algae (Scenedesmus quadricauda) Bluegill sunfish (Adult Lepomis macrochirus) Golden ide/orfe (Adult Leuciscus idus) ψύλλος νερούύλλος νερούύλλος νερού (Daphnia magna) Αποτελέσµατα δοκιµής 425 mg/l, 8 Ηµέρες Static Test 1516 mg/l, 96 ώρες Static test 440 760 mg/l, 96 ώρες Static test 120 mg/l, 72 ώρες Static test 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 6 / 9

Συστατικά ΑΝΘΡΑΚΙΚΌ ΝΆΤΡΙΟ (CAS 497198) Υδρόβιος Άλγες EC50 Ιχθείς EC50 Οστρακόδερµα EC50 ιττανθρακικό νάτριο (CAS 144558) Υδρόβιος Άλγες EC50 Ιχθείς EC50 Οστρακόδερµα EC50 Είδη πράσινη άλγη (selenastrum capricornutum) Bluegill sunfish (Adult Lepomis macrochirus) Fathead minnow (Juvenile Pimephales promelas) Mosquito fish (Adult Gambusia affinis) ψύλλος νερούύλλος νερούύλλος νερού (Daphnia magna) Algae (Nitscheria linearis) Bluegill sunfish (Adult Lepomis macrochirus) Mosquito fish (Adult Gambusia affinis) ψύλλος νερούύλλος νερούύλλος νερού (Daphnia magna) Αποτελέσµατα δοκιµής > 800 mg/l 300 mg/l, 96 ώρες Static test < 850 mg/l, 96 ώρες Static test 740 mg/l, 96 ώρες Static test 265 mg/l, 48 ώρες Static test 650 mg/l, 5 Ηµέρες 8250 9000 mg/l, 96 ώρες Static test 7550 mg/l, 96 ώρες Static test 2350 mg/l, 48 ώρες Static test * Οι εκτιµήσεις για το προϊόν ενδέχεται να βασίζονται σε επιπλέον συστατικά στοιχεία τα οποία δεν παρουσιάζονται. 12.2. Ανθεκτικότητα και ικανότητα αποδόµησης Βιολογική αποικοδόµηση Ποσοστιαία αποσύνθεση (αερόβια βιοαποικοδόµησηεγγενής) CITRIC ACID ANHYDROUS 12.3. υνατότητα βιοσυσσώρευσης Συντελεστής διαχωρισµού nοκτανόλης/νερού (log Kow) 12.4. Κινητικότητα στο έδαφος Κινητικότητα γενικά εv διατίθενται δεδοµένα. 98 %, 2 Ηµέρες Modified ZahnWellens, ενεργοποιηµένη λάσπη Πτητικότητα Νόµος του Henry CITRIC ACID ANHYDROUS < 0 atm m^3/mol Υπολογισµένος, 25 C 12.5. Αποτελέσµατα της αξιολόγησης ΑΒΤ και αααβ 12.6. Άλλες αρνητικές επιπτώσεις ΤΜΗΜΑ 13: Στοιχεία σχετικά µε τη διάθεση 13.1. Μέθοδοι διαχείρισης αποβλήτων Υπολειµµατικά απόβλητα Μολυσµένη συσκευασία Κώδικας αποβλήτων ΕΕ Μέθοδοι/Πληροφορίες διάθεσης Eιδικές προφυλάξεις Καταστρέφεται λαµβάνοντας υπ όψη τις οδηγίες των τοπικών υπηρεσιών. Τα άδεια δοχεία ή επενδύσεις µπορεί να συγκρατούν κάποια υπολείµµατα προϊόντος. Το υλικό και o περιέκτης του πρέπει να διατεθούν µε ασφαλή τρόπο (βλ.: Οδηγίες για τη διάθεση). Αποφεύγετε την απόρριψη σε υδατορεύµατα ή επάνω στο έδαφος. Τα άδεια δοχεία πρέπει να µεταφέρονται σε εγκεκριµένο µέρος διαχείρισης αποβλήτων για ανακύκλωση ή απόρριψη. Επειδή οι άδειοι περιέκτες ενδέχεται να συγκρατούν κατάλοιπα προϊόντος, ακολουθήστε τις προειδοποιήσεις στην ετικέτα ακόµη και όταν ο περιέκτης είναι άδειος. Ο κωδικός αποβλήτου πρέπει να καθορισθεί σε συνεννόηση µε τον καταναλωτή, τον παραγωγό και τον διαθέτη. Συλλέξτε και ανακτήστε ή διαθέστε σε σφραγισµένους περιέκτες σε αδειούχο χώρο απόρριψης. Μην απορρίπτετε µέσα σε οχετούς, υδάτινους οδούς ή επάνω στο έδαφος. Απορρίψτε σύµφωνα µε όλους τους ισχύοντες κανονισµούς. Απορρίψτε σύµφωνα µε όλους τους ισχύοντες κανονισµούς. 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 7 / 9

ΤΜΗΜΑ 14: Πληροφορίες σχετικά µε τη µεταφορά ADR εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. IATA εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. IMDG εν είναι κατοχυρωµένα ως επικίνδυνα εµπορεύµατα. 14.7. Transport in bulk according to Annex II of MARPOL73/78 and the IBC Code Μη σχετικό. ΤΜΗΜΑ 15: Στοιχεία νοµοθετικού χαρακτήρα 15.1. Κανονισµοί/νοµοθεσία σχετικά µε την ασφάλεια, την υγεία και το περιβάλλον για την ουσία ή το µείγµα Νοµοθεσία της ΕΕ Κανονισµός (ΕΚ) υπ αριθµ. 1005/2009 για ουσίες που καταστρέφουν τη στοιβάδα του όζοντος, Παράρτηµα I και II, όπως τροποποιήθηκε Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 850/2004 για τους έµµονους οργανικούς ρύπους, Παράρτηµα I όπως τροποποιήθηκε Κανονισµός (ΕΕ) αριθ. 649/2012 που αφορά την εξαγωγή και εισαγωγή επικίνδυνων χηµικών ουσιών, Παράρτηµα I, Μέρος 1 όπως τροποποιήθηκε Κανονισµός (ΕΕ) αριθ. 649/2012 που αφορά την εξαγωγή και εισαγωγή επικίνδυνων χηµικών ουσιών, Παράρτηµα I, Μέρος 2 όπως τροποποιήθηκε Κανονισµός (ΕΕ) αριθ. 649/2012 που αφορά την εξαγωγή και εισαγωγή επικίνδυνων χηµικών ουσιών, Παράρτηµα I, Μέρος 3 όπως τροποποιήθηκε Κανονισµός (ΕΕ) αριθ. 649/2012 που αφορά την εξαγωγή και εισαγωγή επικίνδυνων χηµικών ουσιών, Παράρτηµα V, όπως τροποποιήθηκε Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 166/2006 Παράρτηµα II Μητρώο έκλυσης και µεταφοράς ρύπων, όπως τροποποιήθηκε Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006, REACH Άρθρο 59(10). Κατάλογος υποψηφίων ουσιών όπως δηµοσιεύτηκε πρόσφατα από το ECHA Αδειοδοτήσεις Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 REACH Παράρτηµα XIV Κατάλογος που υπόκεινται σε αδειοδότηση όπως τροποποιήθηκε Περιορισµοί χρήσης Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006, REACH Παράρτηµα XVII Ουσίες που υπόκεινται σε περιορισµό κυκλοφορίας στην αγορά και χρήσης, όπως τροποποιήθηκε Οδηγία 2004/37/ΕΚ: σχετικά µε την προστασία των εργαζοµένων από τους κινδύνους που συνδέονται µε την έκθεση σε καρκινογόνους και µεταλλαξιογόνους παράγοντες κατά την εργασία Οδηγία 92/85/ΕΟΚ: σχετικά µε την εφαρµογή µέτρων που αποβλέπουν στη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία των εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών εργαζοµένων, όπως τροποποιήθηκε Άλλες νοµοθετικές διατάξεις της ΕΕ Οδηγία 2012/18/ΕΚ για την αντιµετώπιση των κινδύνων µεγάλων ατυχηµάτων σχετιζόµενων µε επικίνδυνες ουσίες Οδηγία 98/24/ΕΚ για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργατών από κινδύνους που σχετίζονται µε χηµικά µέσα στην εργασία, όπως τροποποιήθηκε ΑΝΘΡΑΚΙΚΌ ΝΆΤΡΙΟ (CAS 497198) Οδηγία 94/33/ΕΚ για την προστασία των νέων κατά την εργασία, όπως τροποποιήθηκε Λοιποί κανονισµοί Το προΐόν έχει χαρακτηρισθεί και ταξινοµηθεί σύµφωνα µε τις οδηγίες της ΕΟΚ ή των αντίστοιχων εθνικών νόµων. Το παρόν Φύλλο εδοµένων Ασφαλείας συµµορφώνεται µε τις απαιτήσεις του Κανονισµού 1907/2006/ΕΟΚ του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου. 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 8 / 9

Εθνικές νοµοθεσίες 15.2. Αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας Ακολουθήστε τους εθνικούς κανονισµούς για εργασία µε χηµικούς παράγοντες. εν έχει διεξαχθεί καµία αξιολόγηση χηµικής ασφάλειας. ΤΜΗΜΑ 16: Άλλες πληροφορίες Κατάλογος υποσηµειώσεων Παραποµπές Πληροφορίες για τη µέθοδο αξιολόγησης που οδηγεί στην ταξινόµηση του µείγµατος Πλήρες κείµενο για οποιεσδήποτε δηλώσεις H που δεν εγγράφονται πλήρως στα Τµήµατα 2 έως 15 Πληροφορίες αναθεώρησης Πληροφορίες εκπαίδευσης ήλωση αποποίησης ευθυνών GSK Hazard Determination Η ταξινόµηση για τους κίνδυνους υγείας και τους περιβαλλοντικούς κίνδυνους προέρχεται από έναν συνδυασµό µεθόδων υπολογισµού και δεδοµένων ελέγχων, αν διατίθενται. H317 Μπορεί να προκαλέσει αλλεργική δερµατική αντίδραση. H319 Προκαλεί σοβαρό οφθαλµικό ερεθισµό. Στοιχεία αναγνώρισης προϊόντος και εταιρίας: Συνόνυµα ΤΜΗΜΑ 2: Προσδιορισµός επικινδυνότητας: Σύνοψη επικινδυνότητας ΤΜΗΜΑ 2: Προσδιορισµός επικινδυνότητας: 2,3. Άλλοι κίνδυνοι Σύνθεση / Πληροφρίες περί Συστατικών: Συστατικά ΤΜΗΜΑ 5: Μέτρα για την καταπολέµηση της πυρκαγιάς: Γενικοί κίνδυνοι πυρκαγιάς ΤΜΗΜΑ 7: Χειρισµός και αποθήκευση: 7,2. Συνθήκες ασφαλούς φύλαξης, συµπεριλαµβανοµένων τυχόν ασυµβίβαστων καταστάσεων Στοιχεία σχετικά µε τη µεταφορά: Agency Name and Packaging Type/Transport Mode Selection Κατά το χειρισµό του υλικού αυτού, ακολουθήστε τις οδηγίες εκπαίδευσης. The information and recommendations in this safety data sheet are, to the best of our knowledge, accurate as of the date of issue. Nothing herein shall be deemed to create any warranty, express or implied. It is the responsibility of the user to determine the applicability of this information and the suitability of the material or product for any particular purpose. 130650 Αριθ. έκδοσης: 06 Επεξεργάστηκε την: 23Ιανουαρίου2017 Ηµεροµηνία έκδοσης: 04Αυγούστου2014 9 / 9