ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 07.02.2007-30.06.2008

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 07.02.2007-30.06.2008 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2008

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ Κ.Β.Ε... 3 ΙΙ. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. 4 Α. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ 4 Β. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ 4 Γ. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ 4 Δ. ΑΠΟΣΠΑΣΜΕΝΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ 4 Ε. ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ 4 ΙΙΙ. ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ Κ.Β.Ε... 5 ΙV. ΚΥΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΑΝ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ Κ.Β.Ε... 5 1. ΤΟ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ. 6 2. ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ Κ.Β.Ε.... 6 3. Η ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. ΜΕ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ... 7 4. Η ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Κ.Β.Ε.... 8 Ι. ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ... 9 ΙΙ. ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ. 9 ΙΙΙ. ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ... 9 IV. ΤΜΗΜΑ ΔΙΚΑΙΟΥ... 9 V. ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ...10 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ... 10 5. ΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΣΤΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ... 11 6. ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΛΛΑ ΟΜΟΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΚΑΙ ΙΔΡΥΜΑΤΑ... 11 7. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ... 12 8. Η ΝΕΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ Κ.Β.Ε... 12

9. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ... 12 α) ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ... 12 β) ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ... 13 γ) ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ ΣΕ ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ Κ.Β.Ε... 13 δ) ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΙΜΗΣ ΣΕ ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΕΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΟΥ Κ.Β.Ε., ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΛΟΓΟΥΣ... 14 10. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ... 14 11. ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΠΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΣΤΟ Κ.Β.Ε. ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ... 15 12. ΕΚΔΟΣΕΙΣ... 16 Ι. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ»... 16 ΙΙ. ΣΕΙΡΑ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΑΙ»... 16 ΙΙΙ. ΣΕΙΡΑ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ»... 16 IV. ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ... 17 ΣΕΙΡΑ «ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ»... 17 13. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ... 17 12.ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ... 19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ... 21

ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΕΤΟΥΣ 2007 Ι. ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Κ.Β.Ε. που ορίστηκε με την υπ αριθ. 29712/25.01.2007 απόφαση της Συγκλήτου, η οποία δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. 40/07.02.2007, συνήλθε σε πρώτη τακτική συνεδρία την 2α Μαρτίου 2007 υπό την προεδρία του καθηγ. Β. Κατσαρού και συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Β. Κατσαρός, Καθηγητής Μεσαιωνικής (Βυζαντινής) Ελληνικής Φιλολογίας και Διευθυντής του αντιστοίχου Τμήματος του Κ.Β.Ε. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θ. Κορρές, Καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας και Διευθυντής του αντιστοίχου Τμήματος του Κ.Β.Ε. ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΛΗ: α) Μαρία Καμπούρη-Βαμβούκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών και Διευθύντρια του αντιστοίχου Τμήματος του Κ.Β.Ε. β) Ευαγγελία Αμοιρίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Θεολογίας και Διευθύντρια του αντιστοίχου Τμήματος του Κ.Β.Ε. γ) Δέσποινα Τσούρκα-Παπαστάθη, Λέκτορας του Τμήματος Νομικής και Διευθύντρια του αντιστοίχου Τμήματος του Κ.Β.Ε. (Η κ. Τσούρκα-Παπαστάθη συνταξιοδοτήθηκε κατά το 2008 και αναπληρώνεται πλέον από την Επίκουρη Καθηγήτρια κ. Δάφνη Ππαδάτου). ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ: α) Σοφία Κοτζάμπαση, Καθηγήτρια του Τμήματος Φιλολογίας β) Αθανάσιος Σέμογλου, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας γ) Πολύμνια Κατσώνη, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας δ) Δέσπω Λιάλιου, Καθηγήτρια του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ε) Δάφνη Παπαδάτου, Λέκτορας του Τμήματος Νομικής

ΙΙ. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Α. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Π. Ασημακοπούλου-Ατζακά, Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας Α. Καραναστάσης, Λέκτορας Μεσαιωνικής Φιλολογίας Ε. Βαγδατζόγλου, Βοηθός Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Β. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Μ. Χορτομάνη, Γραμματέας Μ. Πεταλούδη, Δ.Ε. Διοικητικού-Λογιστικού Ε. Χρυσάφη, Π.Ε. Διοικητικού (στη Βιβλιοθήκη) Ι. Μέλλιος, υπάλληλος γραφείου (σύμβαση με εργολάβο) Χ. Τριανταφυλλίδου, υπάλληλος καθαριότητας (σύμβαση με εργολάβο) Μ. Πηλαβάκης, Π.Ε. Διοικητικού (με απόσπαση) Γ. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ Χ. Παπακυριακού, Υπάλληλος Ι.Δ.Α.Χ. Α. Πλιώτα, Υπάλληλος Ι.Δ.Α.Χ. Δ. ΑΠΟΣΠΑΣΜΕΝΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ Ν. Παπαγεωργίου, διδ. Βυζαντινής Αρχαιολογίας Ε. ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ Μ. Γρηγορίου-Ιωαννίδου, Ομότιμη Kαθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Σ. Καδάς, Ομότιμος Kαθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Π. Κατσώνη, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Το νέο Δ.Σ. του Κ.Β.Ε., ευθύς ως ανέλαβε υπηρεσία, έλαβε ομόφωνα τις ακόλουθες αποφάσεις επί των γενικών κατευθυντηρίων γραμμών λειτουργίας του:

α) Καθιέρωσε την μηνιαία τακτική συνεδρίασή του για την πρώτη Δευτέρα εκάστου μηνός (ώστε οι τακτικές συνεδριάσεις του να είναι πράγματι τακτικές), για την επίσπευση των δράσεων και του έργου που επιτελείται στο Κ.Β.Ε. β) Δέχτηκε την παρουσία όλων των μελών του Κ.Β.Ε. στο επίπεδο ακρόασης των γενικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει το Ίδρυμα, χωρίς να παραβιάζεται η αρχή της νόμιμης διαδικασίας στη λήψη των αποφάσεών του. γ) αποφάσισε να προσκαλεί τις αρμόδιες Πρυτανικές αρχές στις συνεδριάσεις του ευκαιριακώς και οπωσδήποτε κατά το μήνα Δεκέμβριο, για να μετέχουν ενεργώς στον ετήσιο απολογισμό του Κ.Β.Ε. ΙΙΙ. ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Το Δ.Σ. του Κ.Β.Ε. πραγματοποίησε τις ακόλουθες συνεδριάσεις: 1. 39/ 02.03.2007 12. 50/ 05.11.2007 2. 40/ 12.03.2007 13. 51/ 30.11.2007 3. 41/ 16.04.2007 14. 52/ 20.12.2007 4. 42/ 07.05.2007 15. 53/14.01.2008 5. 43/ 04.06.2007 16. 54/04.02.2008 6. 44/ 11. 06.2007 17. 55/03.03.2008 7. 45/ 25.06.2007 18. 56/17.03.2008 8. 46/ 02.07.2007 19. 57/07.04.2008 9. 47/ 10.09.2007 20. 58/05.05.2008 10. 48/ 01.10.2007 21. 59/02.06.2008 11. 49/ 17.10.2007 IV. ΚΥΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΑΝ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Τα βασικότερα θέματα που απασχόλησαν το Δ.Σ. του Κ.Β.Ε. κατά το παρελθόν έτος ήταν τα εξής:

1. ΤΟ ΚΤΗΡΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Το στεγαζόμενο στο παραδοσιακό κτήριο «Μέλισσα» Κ.Β.Ε., σύμφωνα με το υπ. αριθ. 40024/15-10-1990 συμβόλαιο ανάμεσα στο Α.Π.Θ. και τον Σύλλογο Κυριών «η Μέλισσα», γνώρισε στο παρελθόν τόσο τη φροντίδα (με τη διάθεση των σχετικών κονδυλίων για την αναστήλωση προς χρήση), όσο και την αλόγιστη χρήση με την τοποθέτηση της βιβλιοθήκης του στον ισόγειο, με ανιούσα υγρασία, χώρο, χωρίς τη λήψη των αναγκαίων προστατευτικών μέτρων, καθώς και τη διάθεση των αιθουσών του δευτέρου ορόφου για τα μαθήματα του Σχολείου της Νέας Ελληνικής, όπου η διακίνηση μεγάλου αριθμού μαθητών προκάλεσε και μεγάλα προβλήματα. Τα χρόνια προβλήματα του κτηρίου και οι άμεσες ενέργειες που έπρεπε να γίνουν συνοψίζονται στο υπ αριθ. 308/22.03.2007 και 428/21.06.2007 έγγραφα προς την Πρυτανεία του Α.Π.Θ. (βλ. Παράρτημα, αριθ. 1). Οι Πρυτανικές αρχές ανταποκρίθηκαν αμέσως στα προβλήματα της εισροής των υδάτων από τη στέγη, της υγρασίας στον χώρο της βιβλιοθήκης (με την αγορά και την τοποθέτηση αφυγραντήρων), των μικροκλιματικών συνθηκών του κτηρίου (με την αγορά και την τοποθέτηση κλιματιστικών μονάδων) και προγραμμάτισαν την επίλυση και των άλλων προβλημάτων. 2. ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι στο Β.Δ. 413/66 το ιδρυτικό καταστατικό του Κ.Β.Ε. σε πολλά σημεία είναι ξεπερασμένο. Για την αντικατάστασή του επιδιώχθηκε στο παρελθόν η έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο είχε προδιαγεγραμμένη τύχη (βλ. Παράρτημα, αριθ. 2, 11,), αφού για να στηριχτεί χρειαζόταν πρόβλεψη ειδικής διάταξης, η οποία πραγματοποιήθηκε με την μεσολάβηση του τότε ειδικού Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Τοιουτοτρόπως, με τον Ν. 2817.2000, 14α, αα, ββ, γγ, το Κ.Β.Ε. περιήλθε απευθείας στην αρμοδιότητα της Συγκλήτου του Α.Π.Θ. Το Δ.Σ. σε αλλεπάλληλες συνεδριάσεις συζήτησε όλες τις πτυχές του ζητήματος και, με τη συμβολή της κ. Δέσποινας Τσούρκα-Παπαστάθη, διαμόρφωσε ένα νέο, σύγχρονο νομικό πλαίσιο, το οποίο είναι δυνατό να τύχει της εγκρίσεως και του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του αρμόδιου Υπουργείου Παιδείας.

3. Η ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. ΜΕ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Οι διατάξεις του Νόμου Πλαισίου (Ν. 1268/82), που ανάγκασαν όλο το επιστημονικό προσωπικό του Κ.Β.Ε. να ενταχθεί στα αντίστοιχα Τμήματα του Α.Π.Θ., συνετέλεσε, ώστε να απογυμνωθεί το Κ.Β.Ε. από καταξιωμένους ερευνητές, από τους οποίους μόνο τρεις, αφού εντάχθηκαν αρχικά στα αντίστοιχα Τμήματα «αποσπάστηκαν» στη συνέχεια στα Τμήματα του Κ.Β.Ε. στα οποία είχαν από την αρχή προσληφθεί. Πρόκειται για τους εξής ερευνητές: α) την κ. Παναγιώτα Ασημακοπούλου-Ατζακά, Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. β) τον κ. Αναστάσιο Καραναστάση, Λέκτορα του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. και γ) την κ. Ευαγγελία Βαγδατζόγλου, Βοηθό του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. Σύμφωνα με το άρθρο 6 του ιδρυτικού καταστατικού του Κ.Β.Ε. το επιστημονικό προσωπικό: «προσλαμβάνεται επί τριετεί θητεία, δυναμένη να ανανεώνηται τ προτάσει του αρμοδίου Καθηγητού-μέλους του Συμβουλίου, αποτελείται δε εξ επτά ερευνητών, εξομοιουμένων βαθμολογικώς και μισθολογικώς προς τους επιμελητάς του Ψυχολογικού Εργαστηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και εκ δέκα τεσσάρων βοηθών-ερευνητών, εξομοιουμένων και αυτών βαθμολογικώς και μισθολογικώς προς βοηθούς εδρών». Τα προηγούμενα «Σχέδια Π.Δ.» του Α.Π.Θ. (περίοδος 1992-2004) προέβλεπαν αριθμούς μελών προσωπικού που θεωρήθηκαν ασύμφοροι από οικονομική άποψη και για τούτο βασικώς απορρίφθηκαν από το αρμόδιο Υπουργείο (βλ. Παράρτημα αριθ. 3). Το Δ.Σ. εκτιμά ότι η στελέχωση του Κ.Β.Ε. είναι δυνατό να διευθετηθεί από το ίδιο το Α.Π.Θ. με τους εξής τρόπους: α) Με τη διάθεση θέσεων από το Κ.Β.Ε. μέσω του τετραετούς προγραμματισμού θέσεων μελών Δ.Ε.Π. και έως τη συμπλήρωση των προβλεπομένων 7 θέσεων τακτικών ερευνητών του Κ.Β.Ε. β) με την εσωτερική μετακίνηση μελών-ερευνητών στο Α.Π.Θ. που θα επιθυμούσαν να προσφέρουν υπηρεσία στο Κ.Β.Ε.

γ) με την απόσπαση ικανού αριθμού εξειδικευμένων από το Υπουργείο Παιδείας ή άλλες Υπηρεσίες, κατά τα πρότυπα άλλων Επιστημονικών Ιδρυμάτων, που θα ενισχύσουν το ερευνητικό προσωπικό του Κ.Β.Ε. δ) με την πρόσληψη μεταπτυχιακών φοιτητών ή πτυχιούχων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. ε) με την μετάταξη εξειδικευμένων υπαλλήλων που υπηρετούν σε άλλες υπηρεσίες και επιθυμούν να μεταταγούν στο Κ.Β.Ε. Οι προτεινόμενες από το Δ.Σ. τροποποιήσεις στο υπάρχον ιδρυτικό καταστατικό του Κ.Β.Ε. θα υποβληθούν στη Σύγκλητο του Α.Π.Θ. για την προώθησή τους. Οι Πρυτανικές αρχές κατανοώντας τις πιεστικές ανάγκες για τη λειτουργία του Κ.Β.Ε.: α) τοποθέτησαν Γραμματέα του Κ.Β.Ε. την κ. Μ. Χορτομάνη, έπειτα από μακρόχρονη απουσία προσώπου στη θέση αυτή. β) μετακίνησαν την κ. Χριστίνα Παπακυριακού, υπάλληλο με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, υποψ. διδάκτορα Βυζαντινής Αρχαιολογίας, από το Σπουδαστήριο Νεότερης Ιστορίας στο Κ.Β.Ε., εφαρμόζοντας στην πράξη το αίτημα για ενδεδειγμένες εσωτερικές μετακινήσεις προσωπικού για τη στελέχωση του Κ.Β.Ε. Ενδεδειγμένες επίσης μετακινήσεις προσωπικού θα ήταν: α) η τοποθέτηση κατάλληλου-πτυχιούχου βιβλιοθηκονόμου, ώστε οι υποψ. διδάκτορες-βυζαντινολόγοι κ. Χ. Παπακυριακού, Α. Πλιώτα και Ε. Χρυσάφη να προσφέρουν αποκλειστικά ερευνητικό έργο στο Κ.Β.Ε. και β) η μετακίνηση προσώπου που θα γνωρίζει επαρκώς τα σχετικά με τα ερευνητικά προγράμματα, που θα αποτελέσουν στο μέλλον έναν από τους βασικούς στόχους του Κ.Β.Ε. 4) Η ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Ο κύριος σκοπός του Κ.Β.Ε. είναι η έρευνα (βλ. Παράρτημα αριθ. 4). Επειδή τα μέλη του Δ.Σ., που συχνά εναλλάσσονται μετά τη λήξη της θητείας τους, υποστηρίζουν προσωπικές τους προτάσεις ερευνητικών προγραμμάτων, το Δ.Σ. κάλεσε τους προηγούμενους υπευθύνους να δηλώσουν τη συνέχιση ή τη διακοπή των υπαρκτών ή των ολοκληρωμένων προγραμμάτων τους, με σκοπό να καθιερωθεί επίσημα το ερευνητικό πρόγραμμα του Κ.Β.Ε., δοθέντος ότι όλα τα ερευνητικά

προγράμματα αποτελούν έργα και του Α.Π.Θ., συνεπώς οφείλουν να ενταχθούν στην αρμόδια Επιτροπή Ερευνών. Σύμφωνα με την παραπάνω διευθέτηση, τα ερευνητικά προγράμματα του Κ.Β.Ε. κατά το έτος 2007 έχουν ως εξής: Ι. ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ α) Τίτλος: Τα βυζαντινά ομιλιάρια Ι και ΙΙ β) Υπεύθυνος έργου: Β. Κατσαρός γ) Συνεργάτες: Α. Καραναστάσης, Ε. Βελλή ΙΙ. ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ i. α) Τίτλος: Καταγραφή και μελέτη των Μεταβυζαντινών μνημείων της περιοχής Θεσσαλονίκης (εκτός πόλης) β) Υπεύθυνη έργου: Μ. Καμπούρη-Βαμβούκου γ) Συνεργάτες: Χ. Κυριακίδης, Γ. Μπιτσικόπουλος, Θ. Ντόκας, Ν. Παπαγεωργίου ii. α) Τίτλος: Σύνταγμα των παλαιοχριστιανικών ψηφιδωτών δαπέδων της Ελλάδος, τόμος ΙΙΙ.2: Μακεδονία (εκτός Θεσσαλονίκης)-Θράκη β) Υπεύθυνη έργου: Π. Ασημακοπούλου-Ατζακά γ) Συνεργάτιδες: Ε. Αλεβίζου, Μ. Παρχαρίδου-Αναγνώστου, Χ. Παπακυριακού, Α. Πλιώτα, Ε. Χρυσάφη iii. α) Τίτλος: Ανασκαφή οχυρού βυζαντινού οικισμού Ρεντίνας β) Υπεύθυνος έργου: Ν. Μουτσόπουλος γ) Συνεργάτις: Ε. Βαγδατζόγλου ΙΙΙ. ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ α) Τίτλος: Λεξικό Βυζαντινής Ορολογίας β) Υπεύθυνη έργου: Πολύμνια Κατσώνη γ) Συνεργάτις: Μάρθα Γρηγορίου-Ιωαννίδου ΙV. ΤΜΗΜΑ ΔΙΚΑΙΟΥ

i. α) Τίτλος: Ευρετήριο των Βασιλικών (Index Basilicorum) β) Υπεύθυνη έργου: Δέσποινα Τσούρκα-Παπαστάθη γ) Συνεργάτις: Χρύσα Τριανταφυλλίδου ii. α) Τίτλος: Βιβλιογραφία Βυζαντινού Δικαίου β) Υπεύθυνη έργου: Δάφνη Παπαδάτου V. ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ α) Τίτλος: Πανάγιον Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως β) Υπεύθυνη έργου: Ε. Αμοιρίδου γ) Συνεργάτες: Α. Γλαβίνας, Α. Μπουκουβάλας, Αικ. Ταμβάκη Τα εκπονούμενα στο Κ.Β.Ε. ερευνητικά προγράμματα παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της Ζ Συνάντησης Βυζαντινολόγων Ελλάδος και Κύπρου (Κομοτηνή, 20-23 Σεπτεμβρίου 2007), από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. του Κ.Β.Ε., καθηγ. Β. Κατσαρό, το αναπληρωματικό μέλος του Δ.Σ. για το Τμήμα Ιστορίας, επίκ. καθηγ. Π. Κατσώνη και την Χ. Παπακυριακού, υπάλληλο Ι.Δ.Α.Χ. τοποθετημένη στο Κ.Β.Ε. και υποψήφια διδάκτορα Βυζαντινής Αρχαιολογίας. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ Παράλληλα με τα παραπάνω προγράμματα, το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών εντάχθηκε πρόσφατα ως εταίρος στην Επιστημονική Επιτροπή του Ευρωμεσογειακού Προγράμματος Βυζάντιο-Πρώιμο Ισλάμ (Euromed III Project: Byzantium-early Islam, Project No ME8/AIDOC/2000/2095-13), το οποίο έχει ως στόχο την προβολή της Βυζαντινής και Ισλαμικής πολιτιστικής κληρονομιάς της Ανατολικής Μεσογείου. Στο πρόγραμμα, (στο οποίο συμμετέχει ως επιστημονικώς υπεύθυνη η καθηγ. Π. Ασημακοπούλου-Ατζακά και οι βοηθοί-ερευνητές υπάλληλοι Ι.Δ.Α.Χ. και υποψήφιες διδάκτορες Χ. Παπακυριακού και Α. Πλιώτα), μετέχουν ως εταίροι: α) η Ελληνική Εταιρεία για την Προσταστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Παράρτημα Θεσσαλονίκης), β) η Διεύθυνση Αρχαιοτήτων του Ισραήλ, γ) η Διεύθυνση Πολιτισμού της Παλαιστινιακής Αρχής, δ) το Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου και ε) το Τεχνικό Πανεπιστήμιο Μέσης Ανατολής

της Τουρκίας. Τα αποτελέσματα του προγράμματος παρουσιάστηκαν από το σύνολο των εταίρων σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 24-25 Φεβρουαρίου 2008 (βλ. Παράρτημα αριθ. 5). 5. ΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ Α.Ε.Ι. ΣΤΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Ένας ακόμη βασικός σκοπός του Κ.Β.Ε. προβλέπεται από το άρθρο 1, παράγραφος 2 του ιδρυτικού του καταστατικού: η εξειδίκευση πτυχιούχων. Ο προβλεπόμενος σκοπός ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά. Οργανώθηκε πρόγραμμα εξειδίκευσης πτυχιούχων στους κλάδους που καλλιεργεί το Κ.Β.Ε. Έχουν εγγραφεί 50 ειδικευόμενοι-πτυχιούχοι Α.Ε.Ι., στους οποίους η συστηματική παρακολούθηση καταγράφεται με πιστοποιημένες μονάδες, δοθέντος ότι το Κ.Β.Ε. δεν μπορεί να χορηγεί ανεξαρτήτους τίτλους σπουδών. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε και, στο πλαίσιο των προβλεπομένων από τα προσχέδια νόμου για τις Μεταπτυχιακές Σπουδές και την Έρευνα, θα προσφέρει και στο μέλλον σημαντική στήριξη σε ανάλογα προγράμματα του Πανεπιστημίου μας ή και άλλων συνεργαζομένων Ιδρυμάτων. Στο πρόγραμμα αυτό δίδαξαν προσκεκλημένα μέλη Δ.Ε.Π. του Α.Π.Θ., καθώς και τα μέλη Δ.Ε.Π. και οι ειδικοί επιστήμονες-επιστημονικοί συνεργάτες του Κ.Β.Ε. 6. ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΛΛΑ ΟΜΟΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΚΑΙ ΙΔΡΥΜΑΤΑ Το Δ.Σ. αποφάσισε το ελλείπον πλαίσιο επίσημης επιστημονικής συνεργασίας με αντίστοιχα Ιδρύματα της ημεδαπής και αλλοδαπής, που προβλέπεται από το ιδρυτικό καταστατικό του Κ.Β.Ε., να ενεργοποιηθεί. Προς τον σκοπό αυτό έγιναν οι απαραίτητες συνεννοήσεις και προχωρούν με τη συγκατάθεση του Α.Π.Θ. συμφωνίες συνεργασίας με τα παρακάτω ερευνητικά ιδρύματα: α) Centro de Estudios Bizantinos, Neogriegos y Chipriotas, Universidad de Granada (Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Γρανάδας). β) École des Hautes Études en Sciences Sociales, C.R.H., Centre d Études Byzantines, Néo-Helléniques et Sud-Est Européennes, Paris (Κέντρο Βυζαντινών,

Νεοελληνικών και Νοτιοανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών της Ανωτάτης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών της Γαλλίας). Προωθούνται επίσης συζητήσεις για επιστημονική συνεργασία και με άλλα επιστημονικά Ιδρύματα της ημεδαπής και της αλλοδαπής, όπως προέκταση του υπάρχοντος πλαισίου συνεργασίας του Α.Π.Θ. και του Πανεπιστημίου της Σόφιας (Ίδρυμα Acad. Dujčev) κ.ά. 7. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ Το αρχείο διοικητικών εγγράφων του Κ.Β.Ε., του οποίου η οργάνωση υστερούσε σημαντικά, αναδιοργανώθηκε σε επιστημονική βάση από τον προϊστάμενο τον Γενικών Αρχείων του Κράτους της Λάρισας, κ. Σταύρο Γουλούλη και τη βοηθό του κ. Αικ. Γιαννουκάκου (βλ. προσαρτημένο τεύχος). 8. Η ΝΕΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Ολοκληρώθηκε η απαραίτητη προεργασία για την εκ νέου δυνατότητα πλοήγησης του κοινού στην (μη προσβάσιμη από το 2002) ιστοσελίδα του Κέντρου, με ταυτόχρονη ενημέρωση του περιεχομένου της. 9. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ α) ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ Ο θεσμός των επιστημονικών διαλέξεων, που πραγματοποιήθηκε κατά το παρελθόν στο Κ.Β.Ε., υπέστη για δεκαετίες έκλειψη, με μόνη αναλαμπή μια διάλεξη που πραγματοποιήθηκε κατά την διετή θητεία του προηγούμενου Δ.Σ. Ο θεσμός αυτός αποφασίστηκε να συνεχιστεί. Την Παρασκευή 27/4/2007 προσκλήθηκε και έδωσε διάλεξη με θέμα Βυζαντινά Μνημεία της Καππαδοκίας η καθηγ. Catherine Jolivet-Levy (Univ. Sorbonne). Τη διάλεξη παρακολούθησε μεγάλος αριθμός φοιτητών και προσκεκλημένων του Κέντρου. Την Τρίτη 26/2/2008 προσκλήθηκε και έδωσε διάλεξη με τίτλο «Symbolism in Works of Art in the Holy Land in Late Antiquity» ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ κ. Asher Ovadiah (βλ. Παράρτημα αριθ. 6).

Καταβάλλεται προσπάθεια για την οικονομική ενίσχυση που θα επιτρέψει τη συχνότερη ενεργοποίηση του θεσμού των επιστημονικών διαλέξεων, σε συγκεκριμένους αριθμούς μέσα σε ετήσιο προγραμματισμό. β) ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ Στο νέο πλαίσιο κινείται η οργάνωση ειδικών εκδηλώσεων στις οποίες Ερευνητικά Κέντρα και Ινστιτούτα παρουσιάζουν τις δραστηριότητες και τα ερευνητικά τους προγράμματα, με σκοπό την ενημέρωση των ερευνητών για το επιτελούμενο επιστημονικό έργο. Την Τρίτη, 20 Νοεμβρίου 2007 προσκλήθηκε ο Διευθυντής του Ισπανικού Κέντρου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών (του Πανεπιστημίου της Γρανάδας) καθηγ. Μ. Μορφακίδης, με σκοπό να παρουσιάσει τις δραστηριότητες του Ερευνητικού Ιδρύματος. Ταυτόχρονα οι προσκεκλημένοι Ομότ. καθηγητές του Α.Π.Θ. Ι. Χασιώτης και Β. Παπούλια, με τον Πρόεδρο του Δ.Σ. του Κ.Β.Ε. καθηγ. Β. Κατσαρό, παρουσίασαν την τρίτομη έκδοση των Πρακτικών Διεθνούς Συνεδρίου που έγινε στη Γρανάδα (βλ. Παράρτημα αριθ. 7). Στο πλαίσιο αυτών των δραστηριοτήτων παρουσιάστηκαντο α) το έργο του Centre d Études Byzantines, Néo-Helléniques et Sud-Est Européennes, École des Hautes Études en Sciences Sociales, C.R.H., Paris, από τον Διευθυντή του Κέντρου, καθηγ. P. Odorico (βλ. Παράρτημα αριθ. 8), β) το ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου του Cambridge Γραμματική της Μεσαιωνικής Ελληνικής (1100-1700), από τον Δρ. Ν. Τουφεξή (Τετάρτη 21/05/08) (βλ. Παράρτημα αριθ. 9) και γ) το συγγραφικό και εκδοτικό έργο του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σπύρου Τρωιάνου, καθώς και του πρόσφατου βιβλίου του για τις Νεαρές του Λέοντος ΣΤ του Σοφού (βλ. Παράρτημα αριθ. 10). γ) ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ ΣΕ ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ Κ.Β.Ε. Το Δ.Σ. αποφάσισε να συνεχιστεί ο θεσμός της απόδοσης τιμής στη μνήμη προσώπων που υπηρέτησαν στο Κ.Β.Ε. και δεν υπάρχουν πια στη ζωή, με την αφιέρωση τόμων του περιοδικού «Βυζαντινά» σε αυτά.

α) Ο τόμος αρ. 27 του περιοδικού αφιερώνεται στη Μνήμη της βυζαντινολόγου Έλλης Πελεκανίδου (υπηρέτησε ως ερευνήτρια). β) Ο τόμος αρ. 28 του περιοδικού θα αφιερωθεί στη Μνήμη του καθηγ. Γεωργίου Λάββα (διατέλεσε ερευνητής, μέλος και Πρόεδρος του Δ.Σ.). γ) Ο τόμος αρ. 29 του περιοδικού θα είναι αφιερωμένος στη Μνήμη του καθηγ. Δημητρίου Τσάμη (διατέλεσε ερευνητής, μέλος και Πρόεδρος του Δ.Σ.). δ) ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΙΜΗΣ ΣΕ ΔΙΑΤΕΛΕΣΑΝΤΕΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥΣ Δ.Σ. ΤΟΥ Κ.Β.Ε., ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΛΟΓΟΥΣ Το Δ.Σ. αποφάσισε να τιμήσει επίσης τους εν ζω ομότιμους καθηγητές που υπηρέτησαν στο Κ.Β.Ε. σε ειδικές τελετές, αρχής γενομένης από τους πρεσβύτερους Εμμανουήλ Κριαρά και Νικόλαο Μουτσόπουλο. Οι εκδηλώσεις προγραμματίζονται για το 2008. Τέλος, το Δ.Σ. συζήτησε την ενεργοποίηση του θεσμού των τιμωμένων «Εταίρων» του Κ.Β.Ε. στα πρόσωπα διακεκριμένων προσωπικοτήτων Ελλήνων και ξένων Βυζαντινολόγων. 10. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Κατά τη διάρκεια του 2007 το προσωπικό της Βιβλιοθήκης, στο οποίο ανήκουν οι υπάλληλοι Ι.Δ.Α.Χ. και υποψήφιες διδάκτορες Βυζαντινής Αρχαιολογίας Α. Πλιώτα και Ε. Χρυσάφη, ενισχύθηκε με την τοποθέτηση της Χ. Παπακυριακού, επίσης υπαλλήλου Ι.Δ.Α.Χ. και υποψήφιας διδάκτορος της Βυζαντινής Αρχαιολογίας. Ο κύριος όγκος των εργασιών συνοψίζεται στα εξής: α) Συνεχίστηκε κανονικά η εισαγωγή βιβλίων (μονογραφιών, τιμητικών και συλλογικών τόμων, πρακτικών συνεδρίων, καταλόγων εκθέσεων) από αγορές και δωρεές στη βιβλιοθήκη, η τακτική ενημέρωση των σειρών και των περιοδικών, καθώς και η πάγια ανταλλαγή του εκδιδόμενου από το Κ.Β.Ε. περιοδικού Βυζαντινά με αντίστοιχες εκδόσεις ομοειδών ιδρυμάτων του εσωτερικού και του εξωτερικού. β) Εξακολούθησε επίσης η δωρεά των εκδόσεων του Κ.Β.Ε. που παραμένουν σε μεγάλο απόθεμα στην αποθήκη του Ιδρύματος σε επιλεγμένα Ιδρύματα (πανεπιστημιακά, ερευνητικά ή με πολιτιστική και επιμορφωτική δραστηριότητα) εντός και εκτός Ελλάδος, καθώς και σε φυσικά πρόσωπα (μέλη Δ.Ε.Π., διδάκτορες, υποψήφιους διδάκτορες, μεταπτυχιακούς φοιτητές) της ημεδαπής και αλλοδαπής.

Αποδέκτες της παραπάνω δωρεάς κατά το 2007 και έως τον Ιούνιο τρέχοντος έτους υπήρξαν, κατόπιν αιτήματός τους, 20 ιδρύματα και 45 φυσικά πρόσωπα. γ) Προωθήθηκε η συμφωνία μεταξύ του Κ.Β.Ε. και του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, έτσι ώστε η εκδοτική παραγωγή του Κ.Β.Ε. να προβάλλεται και να διατίθεται από το Μ.Ι.Ε.Τ. για το ευρύ αναγνωστικό κοινό. δ) Η γνωριμία του ευρέως κοινού με τις εκδόσεις του Κέντρου προωθήθηκε, επιπλέον, με τη συμμετοχή του Κέντρου στην Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στον χώρο της Δ.Ε.Θ. κατά το χρονικό διάστημα 29/05-1/06/2008. ε) Παράλληλα, η εργασία του προσωπικού της βιβλιοθήκης επιταχύνθηκε και κατέστη αποτελεσματικότερη μετά την έγκριση εκ μέρους της Πρυτανείας αιτήματος για την αγορά υπολογιστών, έτσι ώστε να αντιστοιχεί ένας υπολογιστής ανά εργαζόμενο και να υπάρχει επίσης ένας υπολογιστής στη διάθεση των αναγνωστών. στ ) Έως την 10η Ιουνίου 2008, τέλος, εξυπηρετήθηκαν από το προσωπικό της Βιβλιοθήκης εκτός από το τακτικό ερευνητικό προσωπικό και τους συνεργάτες των επιστημονικών προγραμμάτων, τουλάχιστον 150 εξωτερικοί αναγνώστες. 11. ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΜΕΝΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΠΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΣΤΟ Κ.Β.Ε. ΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΡΕΥΝΑ Το Δ.Σ. αποφάσισε να καθιερώσει ειδικό «Μητρώο Φιλοξενουμένων Ερευνητών», με σκοπό να καταγράφεται η συνδρομή του Ιδρύματος στην ατομική έρευνα που αποβλέπει στην καλλιέργεια των Βυζαντινών σπουδών: Κατά το προηγούμενο έτος και έως τον Ιούνιο του 2008 εργάστηκαν στο Κ.Β.Ε. διά μακρόν οι αλλοδαποί ερευνητές και υπότροφοι: α) Biserka Penkova, Διευθύντρια του Τμήματος Ιστορίας της Τέχνης της Ακαδημίας Επιστημών της Σόφιας β) Vassil Gjuzelev, Ακαδημαϊκός γ) Maciej Kokoszko, Καθηγητής του Παν/μίου του Lotz Πολωνίας δ) Srdjan Pirivatrić, υπότροφος του Ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» ε) Roberto Soto, υπότροφος του Ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» στ ) Francisco Boveda, διδάκτορας, υπότροφος του Ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» ζ) Zinaida Oborneva, Βυζαντινολόγος, Πανεπιστήμιο Lοmonosov Μόσχας

η) H. Herrero, υποψήφια διδάκτορας, υπότροφος του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών. Μεταπτυχιακοί επίσης φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες του Α.Π.Θ. και άλλων Πανεπιστημίων της ημεδαπής ή αλλοδαπής φιλοξενήθηκαν στους χώρους της Βιβλιοθήκης του Κ.Β.Ε. για την έρευνα των θεμάτων τους. 12. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Ι. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ» Ετοιμάστηκε και ολοκληρώθηκε ο 27ος τόμος του επιστημονικού περιοδικού του Κέντρου, που τιτλοφορείται «Βυζαντινά. Επιστημονικό Όργανο του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης». Μνήμη Έλλης Πελεκανίδου, Θεσσαλονίκη 2007. ΙΙ. ΣΕΙΡΑ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΑΙ» Η σειρά κατά το έτος 2007 αυξήθηκε με την προσθήκη 5 νέων τόμων: α) αριθ. 42: Ε. Χατζηαντωνίου, Η μητρόπολη Θεσσαλονίκης από τα μέσα του 8ου αι. έως το 1430: Ιεραρχική τάξη-εκκλησιαστική περιφέρεια-διοικητική οργάνωση, Θεσσαλονίκη 2007, β) αριθ. 43: Γ. Α. Λεβενιώτης, Η πολιτική κατάρρευση του Βυζαντίου στην Ανατολή: Το ανατολικό σύνορο και η κεντρική Μικρά Ασία κατά το β ήμισυ του 11ου αι., τ. Α και Β, Θεσσαλονίκη 2007, γ) αριθ. 44: Αμβροσίου Α. Ζωγράφου, Ο Γαβριήλ Θεσσαλονίκης και το αποδιδόμενο εις αυτόν ανέκδοτο ομιλιάριο, Θεσσαλονίκη 2007, δ) αριθ. 45: Στ. Γουλούλης, «Ρίζα Ιεσσαί»: Ο σύνθετος εικονογραφικός τύπος (13ος-18ος αι.). Γένεση, ερμηνεία και εξέλιξη ενός δυναστικού μύθου, Θεσσαλονίκη 2007. ΙΙΙ. ΣΕΙΡΑ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ» Αποφασίστηκε η έκδοση του πολυδάπανου έργου της Χαρ. Κωνσταντινίδου «ο Μελισμός» (αριθ. 15Α και 15Β) να πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με τον εκδ. οίκο «Π. Κυριακίδη» (Αθήνα-Θεσσαλονίκη) κατά το πρότυπο και άλλων συνεργασιών του Κ.Β.Ε. (με τον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Θεσσαλονίκης 1997, με τον εκδοτικό οίκο «University Studio Press», με τον εκδοτικό

οίκο Γ. Γιαχούδη). Ο οίκος Π. Κυριακίδη προσφέρει αυτή τη συνεργασία «δωρεάν» στο Κ.Β.Ε. Το έργο θα είναι έτοιμο τους πρώτους μήνες του 2008. IV. ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Το Δ.Σ. αποφάσισε επίσης την έκδοση ειδικού βιβλίου με τίτλο: «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ 1966-2006 ΣΑΡΑΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2007». Είναι ολοφάνερο ότι ένα σχετικό βιβλίο ή, έστω, τεύχος, που θα περιλάμβανε την ιστορία του Κ.Β.Ε. και τις δραστηριότητές του κατά την πορεία τεσσάρων ολόκληρων δεκαετιών αποτελούσε προκλητική έλλειψη για την ενημέρωση και προβολή του επιτελεσθέντος κατά το παρελθόν ή επιτελουμένου έργου του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών. Τον σκοπό αυτό φιλοδοξεί να καλύψει η παραπάνω έκδοση. ΣΕΙΡΑ «ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ» Αποφασίστηκε επίσης να ιδρυθεί μια σειρά μικρών σε διαστάσεις και μέγεθος βιβλίων (pocket books), κατατοπιστικών και έγκυρων για θέματα του Βυζαντίου (εγχειρίδια, προσωπογραφίες, διάφορα ενδιαφέροντα θέματα), κάτω από τον γενικότερο τίτλο «Γνωριμία με το Βυζάντιο» και για το σκοπό αυτό έγιναν οι πρώτες συζητήσεις με εξειδικευμένους ερευνητές, για να ξεκινήσει αυτή η σειρά που θα φέρει σε επαφή το ευρύτερα ενδιαφερόμενο κοινό με το Κ.Β.Ε. Για την κάλυψη των εξόδων εκτυπώσεως έχουν ενδιαφερθεί ήδη εκδότες-χορηγοί. 13. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ Σύμφωνα με το 63397/12.07.2007 έγγραφο της Πρυτανείας του Α.Π.Θ., τα προβλεπόμενα οικονομικά για το Κ.Β.Ε. κατανεμήθηκαν με απόφαση του Δ.Σ. (αριθ. συνεδρίασης 47/10.09.2007) στα αντίστοιχα Τμήματα και τη Γραμματεία ως εξής: ΚΑ 4121 Α01: Δαπάνες κάθε είδους για τη λειτουργία του, την έκδοση κάθε είδους εντύπων, περιοδικών, οργάνων, για την αποζημίωση συγγραφέων και διορθωτών

δοκιμίων, καθώς και κάθε είδους δαπάνη σχετική με την ιδιομορφία του Κ.Β.Ε., που θα συμβάλει στην προβολή του, 38.395,00. ΚΑ 4121 Α02: Προμήθεια επιστημονικών συγγραμμάτων, 9.419,00. Διατίθενται : α) 1.200,00, για το Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Β.Κ. Κατσαρός). β) 1.200,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Θ. Κορρές). γ) 1.200,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης (Υπεύθυνη διαχείρισης η αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Μ. Καμπούρη - Βαμβούκου). δ) 1.200,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Θεολογίας (Υπεύθυνη διαχείρισης η επίκουρη καθηγήτρια κ. Ε. Αμοιρίδου). ε) 1.200,00, για το Τμήμα Βυζαντινού Δικαίου (Υπεύθυνη διαχείρισης η λέκτορας κ. Δ. Τσούρκα - Παπαστάθη). στ) 3.419,00, για τη Βιβλιοθήκη (Γραμματεία) του Κ.Β.Ε. για συνδρομές περιoδικών και προμήθεια βιβλίων (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Β.Κ. Κατσαρός). ΚΑ 4121 Α03: Συνδρομή για επιστημονική έρευνα από το μόνιμο προσωπικό του Κ.Β.Ε. και έκτακτους συνεργάτες (οι έκτακτοι συνεργάτες αποζημιώνονται κατ αποκοπή), 21.780,00. Διατίθενται: α) 4.356,00, για το Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Β.Κ. Κατσαρός). β) 4.356,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης (Υπεύθυνη διαχείρισης η αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Μ. Καμπούρη - Βαμβούκου). γ) 4.356,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Θ. Κορρές). δ) 4.356,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Θεολογίας (Υπεύθυνη διαχείρισης η επίκουρη καθηγήτρια κ. Ε. Αμοιρίδου). ε) 4.356,00, για το Τμήμα Βυζαντινού Δικαίου (Υπεύθυνη διαχείρισης η λέκτορας κ. Δ. Τσούρκα - Παπαστάθη).

ΚΑ 4121 Α05: Για τις ανάγκες λειτουργίας της Γραμματείας καθώς και για την κάλυψη τυχόν εκτάκτων αναγκών του Κ.Β.Ε., (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Β.Κ. Κατσαρός). 2.178,00. ΚΑ 4121 Α26: Χορηγήσεις για ανασκαφές αρχαιολογικών χώρων, 6.235,00. Διατίθεται εξ ολοκλήρου στο Τμήμα Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης (Υπεύθυνη διαχείρισης η αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Μ. Καμπούρη - Βαμβούκου). ΚΑ 4121 Α99: Άλλες δαπάνες, 2.523,00. Διατίθενται : α) 190,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Θ. Κορρές). β) 190,00, για το Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Β.Κ. Κατσαρός). γ) 190,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης (Υπεύθυνη διαχείρισης η αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Μ. Καμπούρη - Βαμβούκου). δ) 190,00, για το Τμήμα Βυζαντινής Θεολογίας (Υπεύθυνη διαχείρισης η επίκουρη καθηγήτρια κ. Ε. Αμοιρίδου). ε) 190,00, για το Τμήμα Βυζαντινού Δικαίου (Υπεύθυνη διαχείρισης η λέκτορας κ. Δ. Τσούρκα - Παπαστάθη). στ) 1.573,00, για τη Γραμματεία (Υπεύθυνος διαχείρισης ο καθηγητής κ. Β.Κ. Κατσαρός). 14. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ Το Κ.Β.Ε. δράττεται της ευκαιρίας να γνωστοποιήσει στο Α.Π.Θ. ότι δεν λαμβάνει οικονομική υποστήριξη ούτε α) από τις δημόσιες επενδύσεις ούτε β) από την Επιτροπή Ερευνών του Α.Π.Θ., εν αντιθέσει με άλλες Επιτροπές ή Τμήματα που απολαμβάνουν (ή απελάμβαναν) έκτακτες επιχορηγήσεις ή και τακτικές για την οργάνωση σεμιναρίων, ημερίδων, συμποσίων, συνεδρίων κλπ.

Η προσπάθεια για την ανάδειξη του Κ.Β.Ε. στο επίπεδο τουλάχιστον των χρόνων της ακμής του, ύστερα από τους κλυδωνισμούς και τη διαπιστωμένη αδυναμία του να ανταποκριθεί στις υψηλές απαιτήσεις των συναφών Επιστημονικών Ιδρυμάτων, θα συνεχιστεί. Με τη συμπαράσταση των Πρυτανικών αρχών, που από την πρώτη στιγμή ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα του Δ.Σ. για την αντιμετώπιση χρονιζόντων προβλημάτων, το Κ.Β.Ε. έχει σχεδιάσει ένα νέο προγραμματισμό, που αποβλέπει στη βαθμιαία αναβάθμιση του μόνου θεσμοθετημένου Ερευνητικού Ιδρύματος του Α.Π.Θ. Γεγονότα που εθεωρούντο μέχρι πρότινος ανέφικτα, με προσεκτικά και σταθερά βήματα πραγματοποιούνται με τη συμμετοχή όλου του προσωπικού και την σύμπνοιά του στις πρωτοβουλίες των μελών του Δ.Σ. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΟΥ Κ.Β.Ε. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Καθηγητής του Τμήματος Φιλολογίας