ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ημερίδα «Αρχαιολογία και αειφόρος ανάπτυξη», Σάββατο 11 Ιανουαρίου, Βέροια Η ΙΖ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και η 11 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων υποδέχονται το νέο χρόνο με έναν απολογισμό του έργου τους στο Νομό Ημαθίας, και θέτουν ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους για την προστασία και την ανάδειξη των πολύ σημαντικών μνημείων και αρχαιολογικών χώρων της περιοχής, αλλά και τη δημιουργία νέων μουσειακών εκθέσεων και πολυποίκιλων ερευνητικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων ώστε, εν όψει και της νέας προγραμματικής περιόδου ΣΕΣ 2014-2020, να συμβάλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη της περιοχής. Πιστεύοντας ότι οι Ημαθιώτες έχουν το δικαίωμα να είναι οι πρώτοι που θα τα πληροφορηθούν, το Σάββατο 11 Ιανουαρίου το πρωί σας περιμένουμε στον Χώρο Τεχνών στη Βέροια, για να σας παρουσιάσουμε τα πολύ σημαντικά νέα αρχαιολογικά ευρήματα που ήρθαν στο φως τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο οι δύο Εφορείες μάχονται την οικονομική κρίση στο πλευρό της τοπικής κοινωνίας της Ημαθίας. Λεζάντα φωτό: σκηνή από τις εργασίες αποκατάστασης του Ανακτόρου των Αιγών
Λεζάντα: το υπό ανέγερση νέο κτίριο στις Αιγές, η πύλη του Πολυκεντρικού Μουσείου. Η Δρ Αγγελική Κοτταρίδη, Προϊσταμένη της ΙΖ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της 11ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, θα κάνει μια συνολική παρουσίαση του έργου των δύο Εφορειών στο νομό Ημαθίας, με τίτλο «Σχεδιάζοντας έργα, αναστηλώνοντας μνημεία, ανοίγοντας μουσεία... Η συνεισφορά δυο εφορειών αρχαιοτήτων στην εποχή της κρίσης». Θα μιλήσει όχι μόνο για τα μεγάλα έργα σε εξέλιξη, τα οποία χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ 2007-2013, αλλά και για τους προγραμματικούς στόχους για νέα έργα, τα οποία θα υλοποιηθούν στην επόμενη περίοδο συγχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκης Ενωσης από το Ταμείο Συνοχής (ΣΕΣ 2014-2020). Στην ανακοίνωσή της για τους νέους βασιλικούς τάφους στις Αιγές, θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο κοινό τα νέα ευρήματα παγκόσμιας εμβέλειας που ήρθαν στο φως τα δύο τελευταία χρόνια στη βασιλική νεκρόπολη. Ανάμεσα στα έργα σε εξέλιξη που θα παρουσιάσει, κυρίαρχη θέση κατέχει η αποκατάσταση του Ανακτόρου των Αιγών, ενός από τα σημαντικότερα και ίσως το μεγαλύτερο σε διαστάσεις κτίριο της κλασικής Ελλάδας, κτισμένο στα χρόνια του Φιλίππου Β. Η αρχιτεκτονική μελέτη στερέωσης και αναστήλωσης της ανατολικής και βόρειας πτέρυγας του κυρίως κτιρίου του Ανακτόρου εγκρίθηκε ομόφωνα από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο πριν λίγες μέρες, για τη μέγιστη δυνατή ανάδειξη του μεγέθους και της μεγαλοπρέπειας του κτιρίου. Θα δώσει επίσης έμφαση στη δημιουργία του Πολυκεντρικού Μουσείου Αιγών στη Βεργίνα, μια νέα, ολιστική και δυναμική προσέγγιση του ζητήματος της σχέσης αρχαιολογικού χώρου - μουσείου επισκέπτη. Ενας χώρος με πολλαπλά κέντρα και πιθανές διαδρομές για τον επισκέπτη, ανάμεσα στο διάσημο Μουσείο των Βασιλικών Τάφων (το οποίο βραβεύτηκε πρόσφατα με το Travelers' Choice Attractions Award 2013 του TripAdvisor, του μεγαλύτερου διαδικτυακού ταξιδιωτικού ιστότοπου
παγκοσμίως), τον αρχαιολογικό χώρο του αποκατεστημένου πλέον Ανακτόρου, των κύριων συστάδων των βασιλικών τάφων και του νέου κτιρίου που κατασκευάζεται σε οικόπεδο έκτασης 140 στρεμμάτων στα δυτικά της Βεργίνας. Το νέο αυτό κτίριο αποτελεί την «είσοδο» του Πολυκεντρικού Μουσείου, όπου πρόκειται να εκτεθούν σε μόνιμη ημιυπαίθρια έκθεση γλυπτά που προέρχονται από τα ιερά της πόλεως και να αναταχθεί ο άνω όροφος της πρόσοψης του ανακτόρου. O μεγάλος, ενιαίος εκθεσιακός χώρος που θα κατασκευαστεί προορίζεται για την παρουσίαση περιοδικών θεματικών εκθέσεων που αφορούν στον βίο, τον πολιτισμό και την ιστορία των Αιγών. Η πρώτη έκθεση που θα ανοίξει για το κοινό το 2016 θα έχει τον τίτλο «ΑΙΓΩΝ ΜΝΗΜΗ» Παραλληλα στο κτήριο αυτό θα στεγάζεται η φυσική έδρα του ψηφιακού μουσείου «Μέγας Αλέξανδρος από τις Αιγές στην Οικουμένη», αλλά και του ψηφιακού δικτύου περιήγησης στο αρχαίο βασίλειο των Μακεδόνων. Τα δύο αυτά μεγάλα ψηφιακά έργα σε εξέλιξη θα παρουσιάσει αναλυτικότερα η αρχαιολόγος μουσειολόγος Κατερίνα Νικολαϊδου. Το εικονικό μουσείο που αφιερώνεται στη ζωή, το έργο και την προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και στην απήχηση τους από την εποχή του μέχρι τις μέρες μας, φιλοδοξεί ν αλλάξει τον τρόπο που ορίζουμε τα εικονικά μουσεία σήμερα. Επιστρατεύοντας όλα τα μέσα που προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνολογίες της πληροφορικής, θα προχωρήσει σε μια συνθετική, επιστημονικά έγκυρη και συγχρόνως γλαφυρή και ελκυστική παρουσίαση της πορείας του ίδιου του ήρωα στην ιστορία και στο μύθο, αλλά και όλων εκείνων των διεργασιών που οδήγησαν στη δημιουργία του οικουμενικού πολιτισμού που ονομάζεται «ελληνιστικός» και αποτέλεσε τη βάση των ιστορικών εξελίξεων, οι οποίες σφράγισαν καίρια την σύγχρονη κοσμοαντίληψη. Το Δίκτυο Εικονικής Περιήγησης στο Αρχαίο Βασίλειο των Μακεδόνων, από την άλλη, θα περιλαμβάνει πολιτιστικές διαδρομές και επιλεγμένα σημεία ενδιαφέροντος του αρχαίου βασιλείου των Μακεδόνων. Με στόχο τη διεθνή προβολή των επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων και μουσείων της γεωγραφικής αυτής ενότητας, το Δίκτυο θα παρέχει, με σύγχρονες εφαρμογές, την πληροφόρηση που χρειάζεται τόσο ο εικονικός επισκέπτης του διαδικτύου, όσο και ο επισκέπτης του φυσικού γεωγραφικού χώρου, προκειμένου να διαμορφωθεί για την περιοχή μια διεθνούς εμβέλειας ταυτότητα πολιτιστικού προορισμού. Η Μίεζα της Νάουσας, όπου βρισκόταν η Σχολή του Αριστοτέλη, και η Λευκόπετρα Βερμίου, είναι δύο μόνο από τα πολλαπλά σημεία ενδιαφέροντος του δικτύου εικονικής περιήγησης, αλλά και δύο σημαντικότατοι αρχαιολογικοί χώροι όπου η ΙΖ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων επιτελεί ανασκαφικό και αναστηλωτικό έργο. Τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις θα παρουσιάσουν αντίστοιχα ο αρχαιολόγος Νεκτάριος Πουλακάκης και η συντηρήτρια Χριστίνα Ασημακοπούλου για τη συντήρηση και ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου της Μίεζας και ο αρχαιολόγος Ιωάννης Γραικός για το ναό της Μητρός των Θεών Αυτόχθονος στη Λευκόπετρα, το μόνο ναό που έχει μέχρι σήμερα αναστηλωθεί.
Λεζάντα: ο Βερμίου ναός της Μητρός των Θεών Αυτόχθονος στη Λευκόπετρα Λεζάντα: ο ναός του Αγίου Παταπίου στη Βέροια αναστηλώνεται Ιδιαίτερη έμφαση δίνει όμως η ημερίδα και στη Βέροια, μια πόλη που κατοικείται συνεχώς από την εποχή του βασιλείου των αρχαίων Μακεδόνων μέχρι σήμερα. Η αρχαιολόγος Μαρία Πολατίδου, η αρχιτέκτων Σοφία Σβιρτσέφσκη και η προϊσταμένη του Τμήματος Συντήρησης της 11ης ΕΒΑ Ελπίδα Χριστοφορίδου θα παρουσιάσουν το μετασχηματισμό της πόλης από ειδωλολατρική σε χριστιανική μέσα από ένα διαχρονικό χώρο λατρείας, τον Αγιο Πατάπιο. Οι εργασίες στερέωσης, αποκατάστασης και συντήρησης των μνημείων του αρχαιολογικού χώρου του Αγίου Παταπίου τα τελευταία χρόνια συνετέλεσαν στην ανάδειξη ενός εμβληματικού λατρευτικού χώρου στο κέντρο της σύγχρονης Βέροιας. Η ανάδειξη του χώρου εντάσσει στο σύγχρονο ιστό της πόλης έναν αρχαιολογικό πυρήνα, ο οποίος συνδέει τον επισκέπτη με το παρελθόν και την τοπική κοινωνία με τις ρίζες της. Αναπόφευκτα, μια πόλη που κατοικείται συνεχώς για χιλιετηρίδες παρουσιάζει προκλήσεις για τους αρχαιολόγους που καλούνται να διασώσουν και ν αποκαταστήσουν τα μνημεία της. Η αρχαιολόγος Μαρία Χειμωνοπούλου θα παρουσιάσει ένα τέτοιο παράδειγμα από τη Βέροια, τι συμβαίνει όταν τα αρχαία τείχη της πόλης αποτέλεσαν τη βάση πάνω
στην οποία κτίστηκαν σπίτια στους αιώνες που ακολούθησαν, σε μια περιοχή της πόλης απ όπου εικάζεται ότι εισήλθαν οι Οθωμανοί, αφήνοντας ως μάρτυρα του περάσματος τους την ονομασία γιολά γκελντί (ο δρόμος απ όπου ήρθαν). Η αποκατάσταση αυτών των παραδοσιακών οικιών και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου τους θα δημιουργήσει χώρους που θα χρησιμοποιηθούν από το Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας για τις ανάγκες λειτουργίας και τις δράσεις του. Και βέβαια, από μια ημερίδα για το αρχαιολογικό έργο στο νομό Ημαθίας δε θα μπορούσε να λείπει το κορυφαίο μνημείο της Βέροιας, η Παλαιά Μητρόπολη, την αποκατάσταση της οποίας θα παρουσιάσουν ο αρχαιολόγος Γεώργιος Σκιαδαρέσης, η αρχιτέκτων Μερόπη Χατζημιχάλη και ο συντηρητής αρχαιοτήτων Κωνσταντίνος Τζίμπουλας. Οι εργασίες αποκατάστασης που βρίσκονται σε εξέλιξη, έχουν στόχο την συνολική μορφολογική και λειτουργική επάρκεια και αυτοτέλεια του μνημείου προκειμένου αυτό να στέκει ως μοναδικό παράδειγμα λαμπρής αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής "φέροντας" την ιστορία της πόλης της Βέροιας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα αλλά να αποτελεί και στο μέλλον ορόσημο για το ιστορικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της πόλης. Λεζάντα φωτό: Η Βάπτιση του Χριστού, τοιχογραφία από την Παλαιά Μητρόπολη της Βέροιας. Επίσης θα παρουσιαστούν οι προτάσεις των δύο Εφορειών για νέα έργα στις Αιγές, την Βέροια, τη Νάουσα και την ευρύτερη περιοχή της Ημαθίας στο πλαίσιο της επόμενης προγραμματικής περιόδου χρηματοδότησης (2014-2020) μέσω των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την ημερίδα θα χαιρετίσουν η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Δρ Λίνα Μενδώνη, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας και Εξαρχος Θεσσαλίας κ. Παντελεήμων Καλπακίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας κ. Κωνσταντίνος Καραπαναγιωτίδης, η Δήμαρχος Βέροιας κ. Χαρίκλεια Ουσουλτζόγλου Γεωργιάδη και η Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Δρ Μαρία Ανδρεαδάκη Βλαζάκη. Ευχαριστούμε την ΚΕΠΑ Βέροιας για την ουσιαστική, όπως πάντα, συμβολή της στη διοργάνωση της ημερίδας.
Ημερίδα «Αρχαιολογία και Αειφόρος Ανάπτυξη: Το Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στην Ημαθία», Ιανουαρίου 2014, Βέροια, Στέγη Τεχνών, Κεντρικό 10:00 13:15 έργο της ΙΖ και της 11 ης Σάββατο 11 Αμφιθέατρο, Πληροφορίες Μουσείο Βασιλικών Τάφων των Αιγών (Βεργίνα), τηλ. 23310 92347 www.aigai.gr Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας, τηλ. 23310 24972 Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας, τηλ. 23310 25847 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, τηλ. 23310 29737
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ Αρχαιολογία και Αειφόρος Ανάπτυξη: Το έργο της ΙΖ Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων και της 11ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στην Ημαθία Βέροια, Στέγη Τεχνών, Σάββατο, 11 Ιανουαρίου 2014 Χαιρετισμοί-εισαγωγικές ομιλίες 10:00-10: 15 10:15 10:20 Δρ. Λίνα Μενδώνη, Γενική Γραμματέας ΥΠ.ΠΟ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης, Καμπανίας και Εξαρχος Θεσσαλίας κ. Παντελεήμων Καλπακίδης 10:20-10: 25 κ. Καραπαναγιωτίδης Κωνσταντίνος, Αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας 10:25-10: 30 κ. Χαρίκλεια Ουσουλτζόγλου-Γεωργιάδη, Δήμαρχος Βεροίας 10:30-10: 45 Δρ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς ---------------------------------------------------- 10:45-11: 05 Δρ. Αγγελική Κοτταρίδη, Προϊσταμένη ΙΖ ΕΠΚΑ, Αν. Προϊσταμένη 11ης ΕΒΑ 11:05-11: 20 11:20-11: 45 11:45-12: 00 Κατερίνα Νικολαϊδου, αρχαιολόγος-μουσειολόγος στην ΙΖ ΕΠΚΑ Σχεδιάζοντας έργα, αναστηλώνοντας μνημεία, ανοίγοντας μουσεία... Η συνεισφορά δυο εφορειών αρχαιοτήτων στην εποχή της κρίσης. Ταξιδεύοντας εικονικά από τις Αιγές και το βασίλειο των αρχαίων Μακεδόνων στην Οικουμένη Διάλειμμα Γιώργος Σκιαδαρέσης, αρχαιολόγος στην 11η ΕΒΑ Μερόπη Χατζημιχάλη, Αποκατάσταση Παλαιάς Μητρόπολης Βεροίας. Η πόλη ανακτά το κορυφαίο μνημείο της.
αρχιτέκτων στη 11η ΕΒΑ Κωνσταντίνος Τζίμπουλας, συντηρητής στην 11η ΕΒΑ 12:00-12: 15 12:15-12: 30 Δρ. Μαρία Χειμωνοπούλου, αρχαιολόγος στην 11η ΕΒΑ Μαρία Πολατίδου, αρχαιολόγος στην 11η ΕΒΑ Σοφία Σβιρτσέφσκη, αρχιτέκτων στην 11η ΕΒΑ Όταν τα τείχη κατοικούνται: παραδοσιακά σπίτια πάνω στα βυζαντινά τείχη της Βέροιας. Από την ειδωλολατρική στη χριστιανική Βέροια: ο μετασχηματισμός μίας πόλης μέσα από τον Αρχαιολογικό Χώρο του Αγίου Παταπίου, ενός διαχρονικού λατρευτικού χώρου. Χριστοφορίδου Ελπίδα, προϊσταμένη του τμήματος συντήρησης της 11ης ΕΒΑ 12:30-12: 45 12:45-13: 00 Ιωάννης Γραικός, αρχαιολόγος στην ΙΖ ΕΠΚΑ Νεκτάριος Πουλακάκης, αρχαιολόγος στην ΙΖ ΕΠΚΑ Ο ναός της Μητρός των Θεών Αυτόχθονος στη Λευκόπετρα Βερμίου: λατρεία και μνήμη στο γενέθλιο μακεδονικό τοπίο. Ιστορία του αρχαίου θεάτρου στη Μίεζα: παρελθόν παρόν - μέλλον. Χριστίνα Ασημακοπούλου, συντηρήτρια στην ΙΖ ΕΠΚΑ 13:00-13: 15 Αγγελική Κοτταρίδη Νέοι βασιλικοί τάφοι στις Αιγές.