Το Σύμφωνο των Νησιών και το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Πρόταση Master Plan «Έξυπνο Νησί Κύθνος» Κώστας Κομνηνός, Διαχειριστής ΔΑΦΝΗ The Pact of Islands and the Sustainable Energy Action Plan Master Plan Proposal Smart Island Kythnos Kostas Komninos, Director of DAFNI
Το δίκτυο ΔΑΦΝΗ Αστική μη-κερδοσκοπική εταιρεία των νησιωτικών ΟΤΑ του Αιγαίου 33 νησιά-μέλη και Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου Σκοπός: Προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης στα νησιά του Αιγαίου, μέσω ολοκληρωμένων δράσεων στους τομείς: παραγωγής και διαχείρισης ενέργειας διαχείρισης υδάτινων πόρων διαχείρισης απορριμμάτων μεταφορών και βιώσιμης κινητικότητας Ιδρυτικό μέλος του Συμφώνου των Νησιών για τη προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης μέσω του τοπικού ενεργειακού σχεδιασμού με την ενεργό συμμετοχή των ΟΤΑ και των πολιτών Δίκτυο Αειφόρων Νήσων του Αιγαίου και Ιονίου
Δραστηριότητες στην Ενέργεια Ίδρυση του Ενεργειακού Γραφείου Αιγαίου (2008) Τεχνικός και Επιστημονικός σύμβουλος ΔΑΦΝΗ. Υποστήριξη των Δήμων στον ενεργειακό σχεδιασμό και την προετοιμασία / ωρίμανση έργων ΑΠΕ, ΕΞΕ και ΒΙΚΙ. Κατάρτιση στελεχών τοπικής αυτοδιοίκησης Ακαδημία Ενέργειας Ενίσχυση διαύλων επικοινωνίας με: Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωπαϊκοί φορείς Κυβέρνηση, σχετικά Υπουργεία και Υπηρεσίες ΡΑΕ, ΔΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ ΚΑΠΕ Περιβαλλοντικών φορέων Τοπικές κοινωνίες Επενδυτές
Το Σύμφωνο των Νησιών Νησιωτική πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2011 στο πλαίσιο του προγράμματος ISLE-PACT με χρηματοδότηση της Γ.Δ/νσης Ενέργειας της ΕΕ. 117 υπογράφοντες από: Κύπρο Δανία Εσθονία Ελλάδα Ιταλία Μάλτα Ισπανία Σουηδία Πορτογαλία Ηνωμένο Βασίλειο Φιλανδία Τοπικός ενεργειακός σχεδιασμός για την αειφόρο ανάπτυξη επικεντρωμένος στις ιδιαιτερότητες της νησιωτικότητας Ανάπτυξη Σχεδίων Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) για τους υπογράφοντες Βασική προϋπόθεση η παρακολούθηση και επικαιροποίηση των ΣΔΑΕ τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια Σύσταση ενεργειακής ομάδας στο Δήμο Στόχος: Ωρίμανση και υλοποίηση έργων ενδιαφέροντος των Δήμων
Το Σύμφωνο των Νησιών 1. Δήμος Αίγινας 2. Δήμος Αμοργού 3. Δήμος Άνδρου 4. Δήμος Αντιπάρου 5. Δήμος Θήρας 6. Δήμος Ίου 7. Δήμος Κέας 8. Δήμος Κύθνου 9. Δήμος Λειψών 10. Δήμος Λέσβου 11. Δήμος Λήμνου 12. Δήμος Μήλου 13. Δήμος Μυκόνου 14. Δήμος Νάξου και ΜΚ 15. Δήμος Σαμοθράκης 16. Δήμος Σικίνου 17. Δήμος Σίφνου 18. Δήμος Σκύρου 19. Δήμος Σύρου 20. Δήμος Καλύμνου 21. Δήμος Κω 22. Δήμος Ρόδου 23. Δήμος Νισύρου 24. Δήμος Τήλου 25. Δήμος Φολεγάνδρου 26. Δήμος Κιμώλου 27. Δήμος Πάρου 27 Δήμοι του Αιγαίου στο Σύμφωνο των Νησιών
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 ktons Σχεδία Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) Τι είναι το ΣΔΑΕ; Είναι ένα χρήσιμο στρατηγικό εργαλείο για την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία με το οποίο μπορούν να καθορίσουν τις ενεργειακές και περιβαλλοντικές πολιτικές, προτεραιότητες και οράματά τους και να υποδείξουν την οδό δια μέσου της οποίας θα υλοποιηθούν τα οράματα αυτά. Γιατί να έχετε ένα ΣΔΑΕ; Διότι η τοπική αρχή και κοινωνία αναπτύσσοντας ένα ξεκάθαρα στρατηγικό αειφόρο ενεργειακό σχεδιασμό αποκτά τη γνώση και το προτέρημα για να διαχειριστεί από προνομιακή θέση την τις υποδομές ενέργειας και τους πόρους σε τοπικό επίπεδο αλλά και να σχεδιάσει και αναπτύξει έργα μικρής και μεσαίας κλίμακας δημοτικού ενδιαφέροντος. 582 557 532 507 482 456 431 17.1% 12.2% 7.4% 2.5% -2.4% -7.2% -12.1% -16.9%
Υποβολή στις 30/4/2012 ΣΔΑΕ Κύθνου Περιορισμένη συμμετοχή του Δήμου στην ανάπτυξη του ΣΔΑΕ. Το έτος 2005 επιλέχθηκε ως έτος βάσης για τη διαδικασία του ενεργειακού σχεδιασμού. Το σχέδιο καλύπτει τη χρονική περίοδο μέχρι και το 2020. Έκθεση εφαρμοσιμότητας που παρουσιάζει τη πρόοδο του ΣΔΑΕ πρέπει να υποβάλλεται κάθε 2 χρόνια. Η παρακολούθηση του ενεργειακού προφίλ από την ενεργειακή ομάδα είναι πρότερης σημασίας. Το ΣΔΑΕ είναι δυναμικό και πρέπει να επικαιροποιείται συστηματικά. Το ΣΔΑΕ ήταν μια καλή αρχή, πλέον πρέπει να προχωρήσουμε σε επόμενα βήματα.
Cluster of Scotland Cluster of Denmark Cluster of Sweden Cluster of ESIN Cluster of Estonia 10 μέλη 11 έργα 5 μέλη 3 έργα 3 μέλη 7 έργα 21 μέλη 3 έργα 22 μέλη 6 έργα www.sustainableislands.eu 150 μέλη στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αειφόρων Νήσων Ανάπτυξη της κοινής Ευρωπαϊκής νησιωτικής στρατηγικής «Έξυπνα Νησιά» Cluster of Spain Cluster of Portugal Cluster of CPMR Cluster of Malta Cluster of Greece Cluster of Cyprus 9 μέλη 4 έργα 17 μέλη 7 έργα 6 μέλη 3 έργα 6 μέλη 2 έργα 28 μέλη 5 έργα 21 μέλη 2 έργα
Στόχος Πρωτοβουλία Έξυπνα Νησιά Η αναβάθμιση έξυπνων και βιώσιμων νησιωτικών υποδομών ενέργειας, μεταφορών, απορριμμάτων και νερού Η προώθηση συνεργειών των υποδομών Η ενίσχυση της τοπικής βιώσιμης ανάπτυξης Η ενίσχυση της νησιωτικής κυκλικής οικονομίας Η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου Η δημιουργία νησιών υποδειγμάτων για αναπαραγωγή σε άλλες απομονωμένες περιοχές Η αξιοποίηση των νησιωτικών (πιλοτικών) εμπειριών σε μεγαλύτερη κλίμακα σε αστικές περιοχές
Πρόταση Master Plan «Έξυπνο Νησί Κύθνος» Αξιοποιώντας το παρελθόν χτίζουμε το μέλλον Φάσεις του Master Plan 1. Αποτιμούμε τα έργα του παρελθόντος Επαναλειτουργία Συντήρηση Αποξήλωση Εκσυγχρονισμός 2. Σχεδιάζουμε τα καινοτόμα έξυπνα έργα του μέλλοντος Μελέτες σκοπιμότητας Διαστασιολόγηση συστημάτων Προσδιορισμός σχήματος χρηματοδότησης 3. Προωθούμε την ίδρυση Εκθεσιακού και Εκπαιδευτικού Κέντρου για τις έξυπνες τεχνολογίες Διαμόρφωση κτιριακών υποδομών Σχεδιασμός έκθεσης και εκπαιδευτικών προγραμμάτων
Πρόταση Master Plan «Έξυπνο Νησί Κύθνος» Σχεδιάζουμε τα καινοτόμα έξυπνα έργα του μέλλοντος 1. Έξυπνο ηλεκτρικό σύστημα 2. Έξυπνη διαχείριση νερού 3. Έξυπνη διαχείριση αποβλήτων 4. Έξυπνες μεταφορές και κινητικότητα 5. Έξυπνος οδοφωτισμός Ενσωμάτωση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών
Πρόταση Master Plan «Έξυπνο Νησί Κύθνος» Έξυπνο ηλεκτρικό σύστημα Εγκατάσταση νέου (επισκευή / αντικατάσταση υφιστάμενων υποδομών) υβριδικού σταθμού με συνδυασμό αιολικού και φωτοβολταϊκού σταθμού καθώς και αποθήκευσης ενέργειας σε μπαταρίες αξιοποιώντας το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης υβριδικών σταθμών. Εγκατάσταση έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειες. Έξυπνη διαχείριση νερού Κάλυψη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας των μονάδων αφαλάτωσης από μονάδες ΑΠΕ. Ολοκλήρωση, επέκταση και αναβάθμιση του δικτύου διανομής αφαλατωμένου νερού. Βέλτιστοποίηση μεγέθους δεξαμενών. Εγκατάσταση έξυπνων αισθητήρων και συστήματος τηλε-ελέγχου και τηλεδιαχείρισης για τη μείωση των απωλειών νερού και την αποτελεσματική διαχείριση και παρακολούθηση του δικτύου. Βελτιστοποίηση λειτουργίας και παρακολούθησης γεωτρήσεων και αντλίοστασίων. Εμπλουτισμός υδροφόρου ορίζοντα Λιμνοδεξαμενή.
Πρόταση Master Plan «Έξυπνο Νησί Κύθνος» Έξυπνη διαχείριση αποβλήτων Δράσεις με στόχο την μείωση των παραγόμενων αποβλήτων (ελαχιστοποίηση χρήσης πλαστικών μπουκαλιών) Ολοκλήρωση και βελτιστοποίηση συστημάτων ανακύκλωσης Βελτιστοποίηση συστήματος αποκομιδής απορριμμάτων (χρήση ΤΠΕ) Διαχείριση γεωργοκτηνοτροφικών αποβλήτων με στόχο τη μέγιστη αξιοποίηση επεξεργασμένων παραπροϊόντων (βιοαέριο, εδαφοβελτιωτικό, επανάχρηση νερού) Έξυπνη μεταφορές και κινητικότητα Εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων και προμήθεια ηλεκτρικών οχημάτων από το Δήμο με παράλληλη αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ. Έξυπνα συστήματα διαχείρισης στόλου, καταγραφής οχηματοχιλιομέτρων, βέλτιστες διαδρομές κ.ά. Έξυπνες εφαρμογές πλοήγησης για ενίσχυση του περπατήματος. Αξιοποίησης στον εναλλακτικό τουρισμό / μονοπάτια. Εμπορευματικές μεταφορές και ΑΜΕΑ στους πεζοδρομημένους οικισμούς. Χρήση ηλεκτρικών τρικύκλων για μεταφορές εμπορευμάτων και ανθρώπων με δυσκολίες κίνησης εντός των οικισμών.
Πρόταση Master Plan «Έξυπνο Νησί Κύθνος» Έξυπνος οδοφωτισμός Ενεργειακή και ποιοτική αναβάθμιση του δικτύου οδοφωτισμού μέσω της αντικατάστασης των υπαρχόντων φωτιστικών σωμάτων με σώματα υψηλής απόδοσης τεχνολογίας LED. Συνδυασμός με τη χρήση έξυπνων συστημάτων ελέγχου. Εγκατάσταση γεωπληροφοριακού συστήματος παρακολούθησης και τηλεδιαχείρισης οδοφωτισμού. Κέντρο «Έξυπνη Κύθνος» Έκθεση τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ιστορία / παρόν / μέλλον). Εργαστήριο Έξυπνης Εξειδίκευσης, στο οποίο θα φιλοξενούνται εκπαιδευτικές δραστηριότητες, εθνικού και διεθνούς χαρακτήρα, για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Μετατροπή σχετικών κτιρίων σε Κτίρια Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Ενέργειας.
Πρόταση Master Plan «Έξυπνο Νησί Κύθνος» Αποτέλεσμα Οφέλη Ο Δήμος βελτιστοποιεί τις υποδομές του νησιού. Μειώνονται τα έξοδα λειτουργίας των υποδομών. Αυξάνεται το περιθώριο διείσδυσης των ΑΠΕ. Ελαχιστοποιείται η εισαγωγή καυσίμων. Ενισχύονται οι υδάτινοι πόροι. Ελαχιστοποιείται το υπόλειμμα απορριμμάτων προς ταφή. Δημιουργούνται νέες δυνατότητες τοπικής επιχειρηματικότητας. Ενισχύεται ο πρωτογενής και δευτερογενής τομέας. Δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Επιστροφή στο νησί καταρτισμένων νέων Κυθνίων. Αυξάνεται η κοινωνική συνοχή. Δημιουργούνται νέοι πόλοι έλξης επισκεπτών. Διευρύνεται η τουριστική περίοδος. Ο χαρακτήρας του νησιού (τοπίο, αρχιτεκτονική) θα παραμείνουν αναλλοίωτα. Η Κύθνος αποκτά αναγνωρισιμότητα ως καινοτόμο «Έξυπνο Νησί». Ας το προσπαθήσουμε μαζί
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Κώστας Κομνηνός Διαχειριστής, Δίκτυο ΔΑΦΝΗ director@dafni.network.gr