ΠΡΑΚΤΙΚΟ (ΑΡ. 109/29.6.2012) Συνεδρίασης του ιοικητικού Συμβουλίου (.Σ.) του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών (Κ.Β.Ε.) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) Η συνεδρίαση έγινε την 29η Ιουνίου 2012, ημέρα Παρασκευή και ώρα 10:00 π.μ., στην αίθουσα συνεδριάσεων του ΚΒΕ (κτήριο ΜΕΛΙΣΣΑ), ύστερα από την πρόσκληση με αριθμ. πρωτ. 405/28.6.2012 του Προέδρου του.σ. του Κ.Β.Ε., καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. κ. Αριστοτέλη Μέντζου. Σε αυτήν παρέστησαν, εκτός από τον Πρόεδρο, τα τακτικά μέλη του.σ.: η κ. Σ. Κοτζάμπαση, καθηγήτρια του Τμήματος Φιλολογίας, η κ. Π. Κατσώνη, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας και ο κ. Φώτιος Ιωαννίδης, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας. Η κ. Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Νομικής, απουσίαζε. Πρακτικά κράτησε η Γραμματέας του Κ.Β.Ε. κ. Μαρία Χορτομάνη και, αφού διαπιστώθηκε η νόμιμη απαρτία του σώματος, άρχισε η συνεδρίαση με θέματα Η.. τα ακόλουθα : 1. Επικύρωση πρακτικού 108/15-6-2012. 2. Σεμινάρια επιμόρφωσης πτυχιούχων 2012-2013. 3. Αποσπάσεις. 4. Απολογισμός 2011-2012. 5. Ανακοινώσεις Αιτήσεις Προτάσεις. 1 ο ΘΕΜΑ Επικύρωση πρακτικού 108/15-6-2012. Επικυρώνεται το πρακτικό 108/15-6-2012. 2 ο ΘΕΜΑ Σεμινάρια επιμόρφωσης πτυχιούχων 2012-2013. Ο κ. Πρόεδρος αναφέρθηκε στη διοργάνωση των σεμιναρίων επιμόρφωσης πτυχιούχων 2011-2012 που πραγματοποιήθηκαν στο Κ.Β.Ε. και μερικά μαθήματα στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο. Υπενθύμισε ότι θα συνεχιστούν και την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά 2012-2013 και ζήτησε από τα μέλη του.σ. να στείλουν τα προγράμματά τους. Θα πρέπει να αναρτηθούν τα νέα προγράμματα πριν να κλείσει το Α.Π.Θ. για το καλοκαίρι. Ο κ. Ιωαννίδης πρότεινε τα σεμινάρια της καινούργιας ακαδημαϊκής χρονιάς να διεξαχθούν όλα στο Κ.Β.Ε. και όχι στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, γιατί πιστεύει ότι υπήρχαν ελλείψεις στις διαλέξεις που έγιναν εκεί και δεν υπήρχε ουσιαστική συμβολή στην πραγματοποίησή τους. Ο κ. Πρόεδρος τόνισε ότι η συνεργασία του Κ.Β.Ε. με το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο παραμένει ανοιχτή σε άλλου είδους θέματα. 3ο ΘΕΜΑ Αποσπάσεις. Ο κ. Πρόεδρος αναφέρθηκε στην κατάσταση που μας έστειλε η /νση ιοικητικού του Α.Π.Θ. με τις αποσπάσεις 2 ατόμων στο Κ.Β.Ε. και ζήτησε τη γνώμη των αρμόδιων ιευθυντών των Τμημάτων. Όσον αφορά την απόσπαση του κ. Κυδωνόπουλου, η κ. Κατσώνη τόνισε ότι το Κ.Β.Ε. δέχεται αποσπάσεις εξωτερικών ερευνητών, όταν υπάρχει ερευνητικό έργο να αναλάβουν. Εφόσον δεν υπάρχει έργο, δεν προτείνεται άτομο. Στην περίπτωση του κ. Τζορμπατζόγλου, ο κ. Ιωαννίδης αποφάνθηκε το ίδιο και τόνισε ότι ο κ. Τζορμπατζόγλου έχει ήδη αποσπαστεί στο παρελθόν για 1 έτος στο Κ.Β.Ε. 1
4ο ΘΕΜΑ Απολογισμός 2011-2012. O κ. Πρόεδρος αναφέρθηκε στον απολογισμό του Κ.Β.Ε. για την ακαδημαϊκή χρονιά 2011-2012 και απευθύνθηκε στα μέλη του.σ. να στείλουν τα πεπραγμένα των Τμημάτων τους. Κατόπιν, κάλεσε τις κ.κ. Γούναρη, Χρυσάφη και Παπακυριακού από τη Βιβλιοθήκη για να παρουσιάσουν τον απολογισμό της Βιβλιοθήκης του Κ.Β.Ε. (εκδόσεις βιβλίων, πωλήσεις βιβλίων, χρονοδιαγράμματα πωλήσεων εκδόσεων, εκδηλώσεις-διαλέξεις-εκθέσεις κ.λ.π.).: ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 1 Κατά το χρονικό διάστημα από τον Μάρτιο του 2011 έως τον Ιούνιο του 2012 εισήχθησαν στη Βιβλιοθήκη του ΚΒΕ 82 νέοι τίτλοι βιβλίων από αγορές και 263 τόμοι περιοδικών από αγορές και ανταλλαγές, που αντιστοιχούν σε 61 τίτλους. Επίσης βιβλιοδετήθηκαν 70 φθαρμένα βιβλία και εξυπηρετήθηκαν 104 αναγνώστες. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 άρχισε η αναδρομική καταλογογράφηση των βιβλίων στο σύστημα Horizon και τον συλλογικό κατάλογο της Βιβλιοθήκης του Α.Π.Θ. παράλληλα με την αναδιοργάνωση και αναδιάταξη των βιβλιοστασίων με τις μετακινήσεις που αυτή συνεπάγεται. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ» Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 ξεκίνησε η ανάρτηση στο διαδίκτυο των παλαιότερων τόμων του περιοδικού ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ. Έχουν αναρτηθεί οι πρώτοι δεκατρείς τόμοι του περιοδικού, ενώ και ο τελευταίος τόμος αρ. 31 διατίθεται διαδικτυακά. ΕΚΔΟΤΙΚΑ Νέες εκδόσεις Κατά το χρονικό διάστημα από τον Μάρτιο του 2011 έως τον Ιούνιο του 2012 κυκλοφόρησαν δυο νέες εκδόσεις από το Κ.Β.Ε.: 1. Βυζαντινά 31, 2011 2. Ζαχαρίας Ξηροποταμηνός, μοναχός Π. Σωτηρούδης, Συμπληρωματικός κατάλογος ελληνικών χειρογράφων Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου Αγίου Όρους (426-557), Θεσσαλονίκη 2012 Ανταλλαγές Κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα διεκπεραιώθηκαν ανταλλαγές του περιοδικού ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ και των λοιπών εκδόσεων του Κ.Β.Ε. με 80 περίπου επιστημονικούς φορείς (πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα, μουσεία, εκκλησιαστικά ιδρύματα). Δωρεάν χορήγηση εκδόσεων 1 Στη βιβλιοθήκη του Κ.Β.Ε. υπηρετούν οι εξής υπάλληλοι με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου : Εμμανουέλα Γούναρη (δρ. αρχαιολογίας, ΠΕ βιβλιοθηκονόμων), Χριστίνα Παπακυριακού (υπ. διδ. βυζαντινής αρχαιολογίας, ΠΕ βιβλιοθηκονόμων), Αναστασία Πλιώτα (υπ. διδ. βυζαντινής αρχαιολογίας, ΠΕ βιβλιοθηκονόμων), Ελένη Χρυσάφη (υπ. διδ. βυζαντινής αρχαιολογίας, ΠΕ Διοικητικού). Η κυρία Ε. Χρυσάφη απουσίαζε κατά το χρονικό διάστημα Φεβρουαρίου 2011 Μαϊου 2011 με άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης. 2
Κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα ικανοποιήθηκαν 105 αιτήματα για δωρεάν χορήγηση αντιτύπων από τις εκδόσεις του Κ.Β.Ε. από φυσικά πρόσωπα και φορείς (εκτός του πλαισίου των ανταλλαγών). Πωλήσεις βιβλίων Κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα πωλήθηκαν 566 αντίτυπα από τις εκδόσεις του Κ.Β.Ε. Αναλυτικά βλ. τις πωλήσεις κατά τίτλο στον πίνακα και στα γραφήματα που ακολουθούν. ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΚΒΕ ΜΑΡΤΙΟΣ 2011 ΙΟΥΝΙΟΣ 2012 Τίτλος σειράς 2011 2012 ΣΥΝΟΛΑ Β.Θ.Σ. 4 6 6 Β.Θ.Σ. 2 2 2 Β.Θ.Σ. 3 1 1 Β.Κ.Μ. 10 2 2 Β.Κ.Μ. 13 2 4 6 Β.Κ.Μ. 15 4 4 Β.Κ.Μ. 16 2 2 Β.Κ.Μ. 19 2 2 Β.Κ.Μ. 21 2 2 Β.Κ.Μ. 22 2 2 Β.Κ.Μ. 23 2 2 Β.Κ.Μ. 24 7 7 Β.Κ.Μ. 26 2 2 Β.Κ.Μ. 29 4 4 Β.Κ.Μ. 30 5 2 7 Β.Κ.Μ. 32 7 9 16 Β.Κ.Μ. 33 9 9 Β.Κ.Μ. 35 2 2 Β.Κ.Μ. 36 2 9 11 Β.Κ.Μ. 37 7 3 10 Β.Κ.Μ. 38 9 9 Β.Κ.Μ. 39 2 2 4 Β.Κ.Μ. 41 2 2 Β.Κ.Μ. 42 2 4 6 Β.Κ.Μ. 43 2 7 9 Β.Κ.Μ. 45 2 1 3 Β.Κ.Μ. 46 2 4 6 Β.Κ.Μ. 48 8 8 Β.Κ.Μ. 49 3 3 6 Β.Κ.Μ. 50 6 4 10 Β.Κ.Μ. 52 6 6 Β.Κ.Μ. 53Α 14 5 19 Β.Κ.Μ. 53Β 24 4 28 Β.Κ.Μ. 54 37 15 52 Β.Κ.Μ. 55 24 3 27 3
Β.Κ.Μ. 56 24 4 28 Μ.Κ.Μ.1 12 12 Μ.Κ.Μ. 2 12 2 14 Β.Μ. 2 2 2 Β.Μ. 4 2 1 3 Β.Μ. 6 4 1 5 Β.Μ.8 4 4 8 Β.Μ. 9 8 4 12 Β.Μ.10 7 4 11 Β.Μ.12 3 3 Β.Μ. 15 2 4 6 Β.Μ.16 8 8 Μ.Μ. 1 2 1 3 Μ.Μ.2 21 2 23 ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 16 1 1 2 18 1 1 2 20 1 1 2 23 1 1 25 1 1 26 1 1 2 27 4 1 5 28 2 1 3 29 5 11 16 30 32 9 41 ΠΟΙΚΙΛΑ 1 2 2 2 2 2 3 4 4 4 2 2 4 5 1 1 6 3 3 7 8 8 8 7 4 11 9 20 4 24 ΣΥΝΟΛΟ 378 188 566 4
26.6.2012 Εμ. Γούναρη Χρ. Παπακυριακού Αν. Πλιώτα Ε. Χρυσάφη ΠΕΡΙΟ ΙΚΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ 5
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΕΣ 6
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ 7
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΠΟΙΚΙΛΑ 8
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ - ΕΚΘΕΣΕΙΣ 1. Το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών Α.Π.Θ. σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας διοργάνωσε έκθεση σπάνιου φωτογραφικού υλικού των αρχών του 20 ου αιώνα από το αρχείο του Ιταλού αρχαιολόγου Giuseppe Gerola (1877-1938) με τίτλο «Giuseppe Gerola: Αρχαιολογικές διαδρομές από το Αιγαίο στη Ραβέννα». Η έκθεση φιλοξενήθηκε από 14.03.2012 έως 20.04.2012 στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Τα εγκαίνια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν από τον Πρύτανη του Α.Π.Θ. καθηγητή κ. Ιωάννη Α. Μυλόπουλο, την Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012. Η έκθεση φωτογραφίας σχετικά με τη ζωή και το έργο του Giuseppe Gerola εντάσσεται στο πλαίσιο των στενών σχέσεων φιλίας, επιστημονικής συνεργασίας και ακαδημαϊκών ανταλλαγών που συνδέουν το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του Α.Π.Θ. και το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας. Η έκθεση παρουσίασε μια επιλογή από σπάνιες και, κατά κύριο λόγο, ανέκδοτες φωτογραφίες - ανάμεσα στις πολυάριθμες που τράβηξε ο Giuseppe Gerola κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης σταδιοδρομίας του, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ιταλία - από την Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου, έως την ιδιαίτερη πατρίδα του, το Βένετο, καθώς και τη Ρομάνια και το Τρεντίνο. 2. Η διοργάνωση της παραπάνω έκθεσης πλαισιώθηκε από μια σειρά τεσσάρων διαλέξεων των καθηγητών Salvatore Cosentino και Isabella Baldini του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας. Αναλυτικότερα, στις 13/3/2012 οι δύο προαναφερθέντες καθηγητές μίλησαν στο πλαίσιο των σεμιναριακών μαθημάτων Βυζαντινής Αρχαιολογίας του ΚΒΕ για τα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Ραβέννας (Τίτλοι διαλέξεων: S. Cosentino, Banking in Ravenna during Late Antiquity, I. Baldini, Julianus argentarius and his churches). Στις 15/3/2012 οι διαλέξεις των δύο παραπάνω καθηγητών ήταν αφιερωμένες στις ερευνητικές και ανασκαφικές δραστηριότητες του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Μπολόνιας στην περιοχή της Γόρτυνας στην Κρήτη (Τίτλοι διαλέξεων: S. Cosentino, Cities and urban societies from Late Antiquity to Byzantium: the case of Gortyn, I. Baldini, The christian development of Gortyn: an archaeological perspective). 3. Το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών Α.Π.Θ. σε συνεργασία με τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών προγραμματίζει για τον χειμώνα του 2012 έκθεση αφιερωμένη στα βυζαντινά μνημεία της πόλης της Θεσσαλονίκης, με αφορμή τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την ενσωμάτωσή της στο Ελληνικό Κράτος. Η έκθεση θα περιλαμβάνει αδημοσίευτες φωτογραφίες και σχέδια των βυζαντινών μνημείων της πόλης μας, κατά την χρονική περίοδο του τέλους του 19 ου και των αρχών του 20 ου αιώνα (1890-1908), από το αρχείο Byzantine Research Fund της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών. Η διοργάνωση της έκθεσης, που θα φιλοξενηθεί στους χώρους του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, θα συνοδεύεται από την έκδοση λευκώματος-σχολιασμένου καταλόγου. 9
5ο ΘΕΜΑ Ανακοινώσεις Αιτήσεις Προτάσεις. Ο κ. Πρόεδρος αναφέρθηκε σε πρόταση για συνεργασία μεταξύ του Κ.Β.Ε. και του Πανεπιστημίου της Μπολόνια της Ιταλίας και ότι θα πρέπει να διερευνηθεί αυτή η πρόταση. Αυτή η συνεργασία θα βοηθήσει την ανάπτυξη και την εξέλιξη του Κ.Β.Ε., καθώς θα διοργανωθούν 15θήμερα σεμινάρια, τον ένα χρόνο στη Ραβέννα και τον άλλο χρόνο στη Θεσσαλονίκη. Η έναρξη θα γίνει την άνοιξη του 2013 (θερινό Σχολείο) για δύο εβδομάδες. Τα μαθήματα υπολογίζεται ότι θα είναι γύρω στα 30 και η χρηματοδότηση θα είναι από Ευρώπη. Θα πρέπει να αναζητηθούν εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης. Τα άτομα που θα το παρακολουθήσουν δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τα 30. Κατόπιν, αναφέρθηκε στις βιβλιοκρισίες που έχουν δοθεί σε καθηγητές και δεν έχουν επιστραφεί ακόμη. Τόνισε ότι θα πρέπει να ξανασταλούν για υπενθύμιση. ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ - Αποφασίζεται η συνέχιση των σεμιναρίων εξειδίκευσης πτυχιούχων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013. - Αποφασίζεται να μην γίνουν δεκτές οι αποσπάσεις ατόμων στο Κ.Β.Ε. - Αποφασίζεται να σταλεί ο απολογισμός του Κ.Β.Ε. για το έτους 2011-2012 στην Πρυτανεία και να στείλουν τα Τμήματα τα πεπραγμένα τους. - Αποφασίζεται να διερευνηθεί η πρόταση της συνεργασίας μεταξύ του Κ.Β.Ε. και του Πανεπιστημίου της Μπολόνια. - Αποφασίζεται να ξανασταλούν επιστολές στα άτομα που ανάλαβαν να κάνουν βιβλιοκρισίες. Συμφωνούν όλα τα μέλη του.σ. ομόφωνα στις παραπάνω αποφάσεις. εν υπάρχουν άλλα θέματα προς συζήτηση και λύεται η Συνεδρίαση. ΤΑ ΜΕΛΗ Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ ΑΡ. ΜΕΝΤΖΟΣ Μ. ΧΟΡΤΟΜΑΝΗ Π. ΚΑΤΣΩΝΗ Φ. ΙΩΑΝΝΙ ΗΣ 10
11