Η ΚΑΤΑΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ ΔΕΝ ΑΝΑΚΟΠΤΕΤΑΙ ΜΕ ΕΥΧΟΛΟΓΙΑ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ Από τον Κων/νο Γιαννακόπουλο Πρόεδρο του Ι.Σ.Λάρισας Σε πλήρες οικονομικό αδιέξοδο οδηγούνται τα Ασφαλιστικά Ταμεία εξαιτίας του «κουρέματος» των ελληνικών ομολόγων, αλλά και της αναμενόμενης επιδείνωσης της οικονομικής κρίσης και του βαθέματος της ύφεσης, που έχουν σαν άμεσο αποτέλεσμα την συνεχή μείωση των εισροών από εισφορές, εξαιτίας της υψηλής ανεργίας και της μείωσης των μισθών, τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Η θηλιά «σφίγγει» γύρω τους και οδηγούνται μοιραία σε μεγάλες περικοπές παροχών, όπως οι συντάξεις (κύριες και επικουρικές) καθώς και η περίθαλψη των ασφαλισμένων. Ρεκόρ απωλειών θα καταγράψει το ΕΤΑΑ με το «κούρεμα» των ομολόγων και σε μια νύχτα το πλουσιότερο Ασφαλιστικό Ταμείο θα γίνει προβληματικό. Το γεγονός βέβαια αυτό αφύπνισε τους επιστημονικούς φορείς που συμμετέχουν σ αυτό και κατέθεσαν τον περασμένο Νοέμβριο αίτημα στην Εισαγγελία για κατεπείγουσα ποινική διερεύνηση της διαχείρισης των αποθεματικών του ΕΤΑΑ από την Τράπεζα της Ελλάδας. Τώρα κατάλαβαν πως υπάρχει άμεσος κίνδυνος να μην μπορεί στο μέλλον το Ταμείο να καταβάλλει συντάξεις και παροχές, καθώς τα αποθεματικά του ΕΤΑΑ, ύψους πολλών δισ. Ευρώ, που εξαναγκαστικά κατέθετε στην Τράπεζα της Ελλάδας με βάση τον αντισυνταγματικό Ν. 2469/1977, η διοίκηση της Τράπεζας τα «επένδυε» ανεξέλεγκτα και χωρίς καμιά προσοχή και επιμέλεια, σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, ενώ γνώριζε αφενός την δραματική επιδείνωση και κατάσταση της Ελληνικής Οικονομίας με προβλεπτές συνέπειες για το Ταμείο, αφετέρου δε τις ειδικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν με βάση τον Ν.3863/2010, οπότε από 1-1-2015 παύει η κρατική χρηματοδότηση στο ΕΤΑΑ (στο ΤΣΑΥ είχε σταματήσει το 1997) και το Ταμείο δεν θα μπορεί να χρηματοδοτήσει τις παροχές των συνταξιούχων του και άρα να λάβει μέτρα ιδιαίτερης πρόνοιας και διαφύλαξης των αποθεματικών. Αντ αυτού όμως, η ιδιωτική Τράπεζα της Ελλάδας, απαντά ανερυθρίαστα και με περισσή αναίδεια, πως «αν το ΕΤΑΑ δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες (που δεν μπορεί), τότε θα πρέπει για να καλύψει συντάξεις και παροχές να ρευστοποιήσει την περιουσία του»!!! Ίσως το «κούρεμα» των ομολόγων να αποτελεί την χαριστική βολή για το Ταμείο μας, όμως διαχρονικά το ΤΣΑΥ στο παρελθόν έχει δεχθεί και άλλες τραυματικές βολές. Χρηματιστήριο, δομημένα (τοξικά) ομόλογα, «άστοχες» ή «κατευθυνόμενες» επενδύσεις, αναλογιστικές μελέτες «μαϊμού», κακοδιοίκηση, κακοδιαχείριση, εισφοροδιαφυγήεισφοροκλοπή, ανικανότητα των κομματικά επιλεγμένων διοικήσεων. Κι όμως κανένας υπόλογος αρμόδιος ή υπεύθυνος δεν αναζητήθηκε, όπως άλλωστε συνηθίζεται στην Χώρα μας σε τέτοιες περιπτώσεις. Το παράδοξο όμως σ όλη αυτή την διαδρομή του ΤΣΑΥ είναι ότι ακόμα και οι δικοί μας εκπρόσωποι σ αυτό, που ορίζονταν μέσω του ΠΙΣ, ήταν «μαλωμένοι» με την αλήθεια και την αντικειμενική ενημέρωση. Προσπαθούσαν όλα τα χρόνια να αποπροσανατολίσουν και να παραπλανήσουν τις Γ.Σ. μας, ωραιοποιώντας την κατάσταση του Ταμείου μας, πνίγοντας παράλληλα τις αντίθετες φωνές με την βοήθεια και την κάλυψη της ηγεσίας του ΠΙΣ.
Αμέτρητες φορές διατυπώσαμε επικαιροποιημένες προτάσεις εξυγίανσης του ΤΣΑΥ, αλλά δυστυχώς μετά το τέλος των Γ.Σ. του ΠΙΣ κατέληγαν στις καλένδες. Όσοι όμως από μας θέλουν πραγματικά να βοηθήσουν το ιατρικό σώμα, δεν μένουν σ αυτά. Γι αυτό και μείς επαναδιατυπώνουμε τις προτάσεις μας για το ΕΤΑΑ- ΤΣΑΥ και ευελπιστούμε πως αυτή την φορά θα έχουν καλύτερη τύχη. Οι νέες μας προτάσεις είναι: 1. Αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ταμείου Η ακίνητη περιουσία, όχι μόνον παραμένει ακίνητη, αλλά εδώ και πολλά χρόνια έχει αραχνιάσει, με αποτέλεσμα να χάνονται σημαντικά έσοδα, που θα είχαν μεγάλη συμβολή στην οικονομική κατάσταση του ταμείου μας. Απ την καταγραφή της κατάστασης γενικότερα στα Ασφαλιστικά Ταμεία, προκύπτει πως αυτά νοικιάζουν από τρίτους ακριβά, ενώ παράλληλα διαθέτουν τα δικά τους κτίρια με πολύ χαμηλά μισθώματα, χωρίς να λείπουν και οι προκλητικές περιπτώσεις κακοδιαχείρισης, που εκτός από εγκληματική αδιαφορία, οφείλονται και σε καραμπινάτες παρανομίες. Μπροστά σ αυτήν την κατάσταση πρέπει άμεσα το Υπουργείο Εργασίας να προχωρήσει στην ίδρυση εταιρείας διαχείρισης και αξιοποίησης ακινήτων. Πρωταρχικός στόχος της θα πρέπει να είναι η εγκατάσταση των υπηρεσιών των ταμείων σε δικά της κτήρια και η επαναδιαπραγμάτευση των μισθωμάτων, ώστε να είναι πιο κοντά στους όρους αγοράς, μιας και η οικονομική συγκυρία δεν ευνοεί άμεσα την πώληση κάποιων ακινήτων, εφόσον κριθεί ότι δεν αξίζει η διατήρησή τους. Επίσης, μέσω της εταιρείας, τα Ταμεία θα μπορούν να στραφούν και στην λύση πώλησης και επαναμίσθωσης ακινήτων (Sale and lease back). Ενώ σε όσα Ταμεία έχουν άμεση ανάγκη για ρευστό, θα δίνεται και η δυνατότητα δανειοδότησης τους απ τις εμπορικές τράπεζες, με υποθήκη κάποιο από τα ακίνητά τους. 2. Εξάλειψη του φαινομένου της εισφοροδιαφυγής και εισφοροκλοπής Το φαινόμενο αυτό εξαλείφεται οριστικά μόνον όταν υπάρξει η εύλογη σύνδεση των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων σ έναν ενιαίο φορέα. Στην χώρα μας, τέτοιου είδους σύνδεση υπάρχει μόνον παράτυπα, όταν αποκαλύπτονται κυκλώματα που εξασφαλίζουν την απόκτηση ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας έναντι αδράς αμοιβής. 3. Έσοδα και Δαπάνες Ε.Τ.Α.Α. Η εξέλιξη εσόδων και δαπανών στο ασφαλιστικό μας ταμείο, κατά τον Ιανουάριο του 2010 ήταν: ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΕΣΟΔΑ ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΒΑΣΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ 2.176,565.988 1.876.654.024 299.911.964 ΚΛΑΔΟΣ ΥΓΕΙΑΣ 491.349.915 451.892.105 39.457.810 Οι παραπάνω δείκτες, αν δεν αλλάξουν δραματικά προς το καλύτερο όσον αφορά το πλεόνασμα, δεν μας επιτρέπουν να ελπίζουμε για μεγαλύτερες συντάξεις και ιδιαίτερα για αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας προς τους ασφαλισμένους, δεδομένου ότι τα αμέσως επόμενα 2-3 χρόνια θα χειροτερέψουν κατά πολύ σε βάρος μας με την απότομη αύξηση του αριθμού των συνταξιούχων και των δαπανών του κλάδου υγείας.
Αναπόφευκτα, η μείωση των ήδη χαμηλών συντάξεων βρίσκεται έξω από την πόρτα μας, αν δεν την έχει περάσει ήδη. Μια αύξηση των εισφορών των «νέων» υγειονομικών, που θα μπορούσε να διαφανεί σαν μια πρώτη λύση για να «βολευτούν» οι «παλιοί», χωρίς να περιέχει ως κυρίαρχο στοιχείο την ίση ανταποδοτικότητα σε σύνταξη, όπως προτείνεται σήμερα από το ΕΤΑΑ και δυστυχώς υποστηρίχθηκε και από τον τ.πρόεδρο της Δ.Ε. του ΕΤΑΑ, είναι απλοϊκή και καταδικασμένη να αποτύχει, χώρια δε που διαταράσσει ευθέως την αλληλεγγύη των γενεών και αποτελεί στο τέλος-τέλος μια πρόταση προκλητικά άδικη για τους «νέους» υγειονομικούς. 4. Εξίσωση των εισφορών των «νέων» με τους «παλιούς» ασφαλισμένους Αυτό που προτείνεται σήμερα από το ΕΤΑΑ, για τους «νέους» ασφαλισμένους (μετά την 1-1-1993), να υπαχθούν δηλαδή αναδρομικά στην κατηγορία που θα επιλέξουν καταβάλλοντας τις διαφορές των ασφαλισμένων όπως ίσχυαν κατ έτος χωρίς επιβαρύνσεις και σε 36 ισόποσες δόσεις, είναι καταδικασμένο να αποτύχει για δύο λόγους: α) Πρώτον, γιατί επιβαρύνει τους «νέους» υγειονομικούς δυσανάλογα με την σύνταξη που θα πάρουν (θα πρέπει να πληρώσουν πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό για να ανεβάσουν την σύνταξή τους από τα 450 στα 600 με 650 περίπου) και β) Δεύτερον, γιατί το χρηματικό ποσό που θα κληθούν να καταβάλλουν (έστω και χωρίς πρόστιμα και σε 36 δόσεις) είναι αρκετά μεγάλο, φθάνοντας ακόμα και τις 45.000 με 55.000 στους ασφαλισμένους που είναι κοντά στο 1993. Αντί αυτής της ρύθμισης, ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ την ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ. Δηλαδή, η όποια αύξηση των εισφορών των «νέων» ασφαλισμένων, θα πρέπει να έχει ανταποδοτική αύξηση της σύνταξής του. Η εισφορά που θα κληθεί να πληρώσει ο «νέος» ασφαλισμένος για να ανέβει κατηγορία, θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να αποτελεί κίνητρο και όχι αντικίνητρο (όπως προτείνεται από το ΕΤΑΑ) για την σύνταξη που θα εισπράξει. Η πρότασή μας είναι η υποχρεωτική κατώτερη εισφορά των «νέων» ασφαλισμένων να διπλασιαστεί από δω και πέρα, ώστε, και χρήματα θα εισρέουν στο ταμείο μας και η σύνταξη τους θα εξισωθεί μ αυτήν των «παλιών» ασφαλισμένων. Το προτεινόμενο σύστημα που θα καλύπτει όλους τους «νέους» ασφαλισμένους (από 1-1-1993), επιτυγχάνει έτσι την ίση μεταχείριση όλων των ασφαλισμένων και λειτουργεί στην βάση «Ατομικών Λογαριασμών», στους οποίους συσσωρεύεται το ασφαλιστικό κεφάλαιο του κάθε ασφαλισμένου, ενώ κάθε χρόνο, όλοι οι ασφαλισμένοι, λαμβάνουν επίσημη ενημέρωση για το ποσό αυτό. 5. Διασφάλιση της παροχής σύνταξης για τους «παλιούς» ασφαλισμένους και μετά το 2013 Το 2013 είναι πολύ κοντά μας. Το ΕΤΑΑ θα πρέπει να διασφαλίσει την παροχή σύνταξης για τους «παλιούς» ασφαλισμένους και μετά το 2013, δηλαδή μέχρι να βγει στην σύνταξη και ο τελευταίος «παλιός» ασφαλισμένος μέχρι 31-12-1992, σύμφωνα πάντα με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα. 6. Εκπρόσωποι των υγειονομικών στο ΕΤΑΑ. Οι εκπρόσωποι των υγειονομικών κλάδων στο ΕΤΑΑ θα πρέπει να έχουν γνώσεις Ασφαλιστικών Ταμείων και Οικονομίας, καθώς και σύγχρονο
τρόπο σκέψης και όχι να προτείνονται οι «ημέτεροι», που τελικά το μόνο που εξυπηρετούν είναι «διάφορες καταστάσεις» και ενεργούν με τον τρόπο αυτό, ακούσια ή εκούσια, σε βάρος των ασφαλισμένων υγειονομικών. 7. Σύσταση μόνιμης Επιτροπής Υγειονομικών Αποτελεί άμεση προτεραιότητα η σύσταση πενταμελούς Μόνιμης Επιτροπής Υγειονομικών, που θα αποτελείται από 1 γιατρό, 1 οδοντίατρο, 1 φαρμακοποιό, 1 κτηνίατρο και 1 συνταξιούχο υγειονομικό. Τα μέλη της Επιτροπής αυτής θα προταθούν απ τα Πανελλήνια Δευτεροβάθμια Όργανα κάθε κλάδου, θα πρέπει να έχουν ιδιαίτερες γνώσεις στο Ασφαλιστικό και μια σχετική μονιμότητα όσον αφορά την θητεία τους. Κύρια μέριμνά τους θα πρέπει να είναι η παρακολούθηση και μελέτη των διαφόρων οικονομικών παραμέτρων του ΕΤΑΑ καθώς και η διατύπωση προτάσεων για την βελτίωσή του. 8. Σύνταξη μελέτης οικονομικών δεδομένων του ΤΣΑΥ βάση των σημερινών στοιχείων και ισολογισμός προσαρμοσμένος στα οικονομικά στοιχεία της μελέτης. 9. Συμπληρωματική Επαγγελματική Ασφάλιση (ήδη την έχει ξεκινήσει ο κλάδος των Φαρμακοποιών, όπως επίσης και ο κλάδος των Νομικών, πριν ακόμα από την ένταξή τους στο ΕΤΑΑ, όπου μάλιστα φρόντισαν να μεταφέρουν την περιουσία και τα αποθεματικά τους στο νέο επαγγελματικό ταμείο Νομικών). Βασική όμως προϋπόθεση αυτού του Επαγγελματικού Ταμείου θα πρέπει να είναι η καταβολή από τα μέλη τουλάχιστον του 30% του ασφαλιστικού κεφαλαίου. 10. Πλήρης ανάπτυξη Περιφερικών Υπηρεσιών ΕΤΑΑ 11. Ασφάλιση την ιατρικής ιδιότητας και όχι του ιατρικού Επαγγέλματος. Ρύθμιση που δεν κοστίζει σχεδόν τίποτα στο κράτος. Αντίθετα, θα υπάρξει αύξηση των εσόδων από τις εισφορές. 12. Μείωση του χρόνου ασφάλισης για πλήρη Συνταξιοδότηση τουλάχιστον κατά δύο χρόνια (από 39 σε 37). 13. Ενεργοποίηση της διάταξης των Ειδικών Λογαριασμών του Νόμου Πετραλιά. Έτσι θα εξοικονομηθούν πόροι απ τα αποθεματικά για να ενισχυθούν οι νέοι υγειονομικοί. 14. Διοικητική αναδιοργάνωση και Μηχανογραφική υποστήριξη 15. Αύξηση της κατώτερης βασικής σύνταξης στα 1700, που συνοδεύεται με αύξηση των εισφορών. 16. Αποτροπή περαιτέρω συνένωσης του ΕΤΑΑ με άλλους Ασφαλιστικούς οργανισμούς. 17. Εξυγίανση του ΤΣΑΥ μέσα από νέα αξιόπιστη αναλογιστική μελέτη και διαρθρωτικές αλλαγές. Νέα οργανωτική διάταξη, που θα την καθιστά μια σύγχρονη ασφαλιστική υπηρεσία κεντρικά και περιφερειακά. 18. Διατήρηση της ανεξαρτησίας και αυτόνομης διαχείρισης του ΤΣΑΥ στα πλαίσια του ΕΤΑΑ. 19. Κατάργηση του διαχωρισμού των ασφαλισμένων σε προ και μετά την 1-1-1993. 20. Δημιουργία Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης για την πρόσκαιρη ανικανότητα. 21. Αναπροσαρμογή του εφάπαξ βοηθήματος του κλάδου Πρόνοιας και της σύνταξης.
22. Ψήφιση διάταξης για διασφάλιση πληρωμών των εργοδοτικών εισφορών από Κλινικάρχες και Δημόσιο. 23. Διαφάνεια των επενδυτικών σχεδιασμών.