Wide Area Networks - WAN μέρος Α

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 1 Wide Area Networks - WAN μέρος Α Κωνσταντίνος Σ. Χειλάς Φυσικός - Ραδιοηλεκτρολόγος - MIS

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 2 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής Είναι δίκτυα που καλύπτουν μια ευρεία γεωγραφική περιοχή, όπως ένας Νομός ή μια Χώρα. LAN MAN

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 3

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 4 LAN Technologies

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 5 WAN Technologies

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 6 Δίκτυα WAN : Γενικά Δημόσια (Hellaspac, ISDN, Frame Relay) Iδιωτικά (Τράπεζες, Τουριστικά Γραφεία, Οργανισμοί κ.α.) Για την υλοποίησή τους απαιτούνται τα εξής: Διαθέσιμα Κανάλια επικοινωνίας Συστήματα ελέγχου/ομαδοποίησης της ροής της πληροφορίας Συστήματα υποδοχής συνδρομητών Φτιάχτηκαν για να συνδέσουν γεωγραφικά διάσπαρτους Η/Υ και δίκτυα Η/Υ, με φτηνό τρόπο.

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 7 WIDE AREA NETWORKS Disaster Recovery/Backup Overflow Bridge/ Router Permanent Connection Bridge/ Router ISDN/ FR/ATM Swicth Private/Public ISDN/FR/ATM Network ISDN/ FR/ATM Swicth

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 8 X. 25

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 9 X.25 First packet switching interface Προτάθηκε το 1976 και αναμορφώθηκε το 1980, 1984, 1988 και 1992. Data Terminal Equipment (DTE) to Data Communication Equipment (DCE) interface => user to network interface (UNI) Χρησιμοποιείται παγκοσμίως ως διεπαφή προς δίκτυα μεταγωγής πακέτου. DTE Ο υπολογιστής σας DCE

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 11 CCITT recommendations for PSDNs X.25 DTE - DCE over PSDN X.3 operating of PAD(packet assembler/disassembler) X.28 PAD - character mode DTE (terminal) X.29 PAD - packet mode DTE (computer)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 12 Χ.25 επίπεδα πρωτοκόλλου Το Χ.21 συχνά αντικαθίσταται από το ΕΙΑ-232 (RS-232C) LAP-B = Link Access Procedure - Balanced Packet Layer = Connection-oriented transport over virtual circuits

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 13 X.25 level responsibilities

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 14 X.25 virtual circuit

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 15 Υπηρεσία εικονικού κυκλώματος Εικονική κλήση (virtual call) = Switched virtual circuit (SVC) Μόνιμο εικονικό κύκλωμα (Permanent virtual circuit - PVC) Πακέτα Χ.25 Τα δεδομένα κόβονται σε κομάτια Επικεφαλίδα 3- ή 4-byte DATA

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 16 Πολυπλεξία Επιτρέπει 4095 ταυτόχρονα VCs πάνω από μια φυσική ζεύξη DTE-DCE. Όλα τα κυκλώματα είναι full-duplex Κάθε πακέτο περιέχει ένα 12-bit αριθμό που είναι ο αριθμός του VC (LCN=Logical Channel Number) = 4 bit group + 8-bit channel

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 17 CCITT X.25 and X.121 recs Σε κάθε κόμβο γίνεται έλεγχος λαθών. Node-to-node checking - frame level End-to-end error control - packet level

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 18 The three levels of the X.25 recommendation.

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 19 Πως μεταφέρονται τα δεδομένα

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 20 Wide area networking: three networks at widely separated sites connected through asynchronous modems and an X.25 connection

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 21 X.25 networks are often provided by telecommunication carriers.

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 22 Frame Relay

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 23 Το Frame relay είναι μια τεχνολογία WAN που επιτρέπει σε εταιρείες να διασυνδέσουν μεταξύ τους απομακρυσμένα δίκτυα, πάνω από το δημόσιο δίκτυο.

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 24 PVC Frame Relay vs. Leased Circuit LCN=Logical Channel Number DLCI = Data Link Connection Identifier

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 25 Ένα Frame Relay Frame! DLCI (10bit) => 1.024 διευθύνσεις. Έχουν μόνο τοπική σημασία. DE = Discard Eligibility (1)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 26 DLCIs & Buffers Which DLCI at the entry node should I use to send this packet to this IP address at the exit node? Static-table. ARP Frame Relay is a link-layer (2) protocol

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 27 Χρήση των DLCIs

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 28 Τι κάνει κάθε κόμβος

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 29 Committed Information Rate - CIR CIR=Bc/Tc (committed time/committed burst(mbytes)) Αν ο πελάτης πληρώνει για CIR μπορεί να υπερβεί Bc/Be frames κάθε Tc.(burst traffic - best efford)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 30 Congestion Control FECN & BECN = Forward & Backward Explicit Congestion Notification Explicit Congestion Notification (ECN) Consolidated Link Layer Management (CLLM) Message

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 31 Annex D & LMI (Link Management Interface) ANSI standards: T1.606 (service description), T1.618 (core aspects), T1.617 (access signalling) International (TSS): I.233, Q.922, Q.933

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 32 ISDN

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 33 Integrated Services Digital Network Ψηφιακό Δίκτυο Ενοποιημένων Υπηρεσιών Ενοποιημένων φωνή και δεδομένα μέσα από το ίδιο σύστημα Υπηρεσιών νέες υπηρεσίες Ψηφιακό πλεονεκτήματα ψηφιακής μετάδοσης Δίκτυο ανταλλαγή πληροφορίας

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 34 Πλεονεκτήματα ISDN Δύο κανάλια επικοινωνίας με υψηλό data rate (64kps) Δουλεύει με την υπάρχουσα καλωδιακή υποδομή Σηματοδοσία εκτός καναλιών επικοινωνίας (out of band signaling)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 35 140 120 100 80 60 40 20 0 14.4 kps Modem 28.8 kps Modem 64 kps ISDN B channel 128 kps 2B ISDN channel

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 36 70 Variable depending on conditions 60 50 sec 40 30 20 10 0 ISDN POTS

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 37 Εξέλιξη του ISDN 1968 Έρευνα ΑΤ&Τ και IBM 1981 Εμπορικό προιόν της ΑΤ&Τ 1984 H British Telecom παρέχει ISDN Σήμερα είναι διαθέσιμο στο 80% των ΗΠΑ όπου υπάρχουν ήδη 1.000.000 συνδρομητές Στην Ευρώπη 1.000.000 συνδρομητές στη Γερμανία, 600.000 στη Γαλλία και 400.00 στα Βρετανικά νησιά Ιαπωνία και ΝΑ Ασία 1.000.000 συνδρομητές

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 42 ΕΙΔΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ISDN BRI - BASIC RATE INTERFACE 2B+D B-Channel (Bearer) 64kps D-Channel 16kps (Signaling) PRI PRIMARY RATE INTERFACE 23B+D 30B+D D-Channel 64kps (Signaling)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 44 ISDN frame at S/T interface B1 D B2 D B1 D B2 D 2 8 bits 3 8 bits 8 bits 8 bits 48 bits σε 250 μs 1,2 ή 3 bits overhead (12 bit) 4 1bit τμήματα για D 2 8bit τμήματα για το Β1 2 8bit τμήματα για το Β2

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 45 Υπηρεσίες ISDN "Υπηρεσίες φορέα (Bearer services) "Τηλε-υπηρεσίες (Teleservices) "Συμπληρωματικές υπηρεσίες (Supplementary services) Δίκτυα ISDN Τeleservices:! Φωνή 64 Kbps! TV 215 Mbps! Τηλεδιάσκεψη 2-40 Mbps! VIDEOTEX 9.6-64Kbps! Data Communication 1.2-64Kbps! FAX 4.8-64Kbps Τηλε-υπηρεσίες και υπηρεσίες φορέα.

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 46 Βασικά στοιχεία ISDN

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 48 7 - επίπεδα υπηρεσιών Εφαρμογής 7 Τερματικό u Τερματικό u Παρουσίασης 6 Συνόδου 5 Πληροφορία χρήστη Μεταφοράς 4 Δικτύου 3 c Σηματοδοσία Τηλ.κέντρο c Σύνδεσης 2 Φυσικό 1 Φυσική Σύνδεση NT1 NT1

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 50 Τερματικές διατάξεις I.S.D.N.! T.E.1 (Terminal Equipment 1)! T.E.2 (Terminal Equipment 2)! T.A. (Terminal Adapter)! N.T. (Network Terminator)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 51 Terminal Equipment 1 (T.E. 1)! Είναι τερματικό ISDN, με interface συμβατό με το ΝΤ! φωνή, εικόνα, κείμενο, data! ψηφιακό τηλέφωνο, Teletex, FAX, Videotex, PC, τερματικό πολλαπλών λειτουργιών

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 52 Terminal Equipment 1 (T.E. 1)! Ένδειξη μηνυμάτων! Ένδειξη χρέωσης! Μνήμες! Συντμημένη επιλογή! Εσωτερικός τηλεφωνικός κατάλογος! Αποθήκευση και κλήση των τελευταίων 10 αριθμών

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 53 Terminal Equipment 2 (T.E. 2)! Είναι συσκευές που δεν είναι συμβατές με ISDN και χρειάζονται Terminal Adapter! TE2 + TA = TE1

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 54 Terminal Adapter (T.Α.)! Μετατρέπει τα σήματα ελέγχου του TE2 σε σήματα του πρωτόκολλου ISDN στο κανάλι σηματοδοσίας! Προσαρμόζει την ταχύτητα και τα data ενός τερματικού ΤΕ2 σε αυτά των καναλιών επικοινωνίας του ISDN

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 55 Network Terminator 1 (N.T.1)! Σύνδεση στη γραμμή (όχι switching)! Εποπτεία και συντήρηση της γραμμής! Χρονισμός! Τροφοδοσία τερματικών! Πολυπλεξία! Προσαρμογή τερματικών στη γραμμή! Διαχείριση δικτύου (collision handling)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 56 Network Terminator 2 (N.T.2)! Switching! Πολυπλεξία σηματοδοσίας! Εποπτεία και συντήρηση της γραμμής! Λειτουργία συγκέντρωσης (concentrator)! Διαχείριση πληροφοριών σηματοδοσίας

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 58 Συμπληρωματικές Υπηρεσίες Calling/Called Line Identification Presentation/Restriction Closed User Group Call Waiting Direct Dialling In Malicious Call Identification Multiple Subscriber Number Sub-addressing Terminal Portability User-user Signalling Advice of Charge Completion of Call to Busy Subscriber Conference call, add on Meet-me Conference Call forwarding unconditional Call forwarding busy Call forwarding no reply Call deflection Freephone Three party service

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 59 SDH/SONET Synchronous Digital Hierarchy Synchronous Optical Network

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 60 PDH Multiplex Structure 64 kbit/s x 24 # 1.5 Mbit/s x 4 # 6 Mbit/s x 7 # 45 Mbit/s 64 kbit/s x 32 # 2 Mbit/s x 4##8 Mbit/s x 4 # 34 Mbit/s x 4 # 139 Mbit/s

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 61 PDH G.740,G750

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 62 SONET Synchronous Optical NETwork 1984 διαλύθηκε η ΑΤ&Τ Νέες εταιρείες => ανάγκη για τυποποίηση 1985 Bellcore => SONET G.707, G.708, G.709 1989 CCITT => SDH

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 63 SDH/SONET Definition Synchronous digital hierarchy (SDH) and synchronous optical network (SONET) refer to a group of fiber-optic transmission rates that can transport digital signals with different capacities

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 64 Στόχοι του SONET SDH (G.707/708/709) Δυνατότητα συνεργασίας εταιρειών Κοινό πρότυπο σηματοδοσίας Θέματα χρονισμού, μήκους κύματος κα Προσπάθεια να ενοποιηθούν το Ευρωπαϊκό, Αμερικάνικο και Ιαπωνικό σύστημα. Όλα χρησιμοποιούν με διαφορετικό τρόπο κανάλια 64Kbps Ένας τρόπος πολυπλεξίας που να πηγαίνει σε ταχύτητες της τάξης των Gbit αλλά να δίνει και μικρές ταχύτητες. Παροχή υποστήριξης για τη λειτουργία, τη διαχείριση και τη συντήρηση των συστημάτων

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 65 Λειτουργία Είναι οπτικό επιτρέπει όμως τη χρήση διαφορετικών μέσων Τα data για κάθε ρυθμό μετάδοσης μπορούν να τοποθετηθούν σε Containers (πλαίσιο σταθερού μεγέθους) και μετά σε ένα μεγαλύτερο πλαίσιο TDM => διατίθεται όλο το εύρος ζώνης Ρολόι ακριβείας => σύγχρονο σύστημα => εκπέμπει συνεχώς ανεξάρτητα από το αν υπάρχει κάτι να μεταδοθεί. Συστατικά δικτύου Μεταγωγέας (switch) Πολυπλέκτης (multiplexer) Αναμεταδότης (repeater)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 66 Η αρχιτεκτονική του SONET

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 67 Ένα μονοπάτι (path) SONET Section Line Path

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 68 Τοπολογία δικτύου SONET

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 69 Εναλλακτικός τρόπος λειτουργίας

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 70 Η πλέον αυτοδύναμη τοπολογία

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 71 Τα πλαίσια του SONET Βασικό πλαίσιο (frame) = 810bytes (125μsec) Μεταδίδονται 8.000 frames/sec Σύνολο 51,84Mbps = STS-1 STS-1 = Synchronous Transport Signal 1

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 72 Δύο διαδοχικά πλαίσια Section overhead: ελέγχεται σε κάθε αρχή ή τέλος ενός τομέα Line overhead: ελέγχεται σε κάθε αρχή ή τέλος μιας γραμμής SPE: Synchronous Payload Envelope Path overhead: ελέγχεται σε κάθε αρχή ή τέλος ενός μονοπατιού

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 73 Πολυπλεξία στο SONET

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 74 Πολυπλεξία 51.84 Mbps Overhead STS-1 Payload 51.84 Mbps 51.84 Mbps Overhead STS-1 Payload Overhead STS-1 Payload 155.52 Mbps

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 75 Concatenation 51.84 Mbps Overhead STS-1 Payload 51.84 Mbps Overhead STS-1 Payload 51.84 Mbps Overhead STS-1 Payload 155.52 Mbps Overhead STS-3c Payload

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 76 STM-1 πλαίσιο 3 4 5 9 270 columns of bytes 1 9 10 270 1 Regenerator section overhead AU pointers Multiplex section overhead STM-1 payload Total frame =125 υs 9 rows

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 77 STM-1 πλαίσιο 270 columns of bytes 1 9 10 270 1 9 1 9 AU pointers AU pointers 1 STM-1 payload VC-4 261 Total frame =125 υs

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 78 Οι ρυθμοί μετάδοσης στο SONET και το SDH Japan OC-3c (concatenated)

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 79 IP over (ATM over SONET) IP over SONET IP over DWDM

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 80 Πλεονεκτήματα SDH Απλοποιημένες τεχνικές πολύπλεξης /αποπολύπλεξης Ενσωμάτωση καναλιών χαμήλοτερου bit rate χωρίς τη συνολική MUX/DEMUX του κυρίου σήματος Βελτιωμένες τεχνικές διαχείρισης Εύκολα επεκτάσιμη δομή σε υψηλότερες ταχύτητες

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 81 Πλεονεκτήματα SDH Επιτρέπει τη χρήση των υπάρχοντων συστημάτων ψηφιακών μεταδόσεων Προσφέρει ενοποίηση των δύο τεχνολογιών (Ευρωπαικής και Αμερικάνικης ) σε μία παγκόσμια τυποποίηση

24/5/2001 Δίκτυα Ευρείας Περιοχής, xdsl & Συσκευές - Κ. Σ. Χειλάς 82 European Growth of Transmission Equipment