ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΩΝ ΕΙΚΤΩΝ Τµήµα εικτών Παραγωγής ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ για την αναθεώρηση του είκτη Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία Έτος βάσης 2010 = 100,0 Πειραιάς, Φεβρουάριος 2015
Αναθεωρηµένοι είκτες Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία (2010=100,0) Γενικά Οι είκτες Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία, είναι βραχυχρόνιοι δείκτες και καταρτίζονται, µηνιαίως, στο πλαίσιο εφαρµογής του Κανονισµού (ΕΚ) του Συµβουλίου αριθ.1165/98, «περί βραχυπρόθεσµων στατιστικών» και των απαιτήσεων του τροποποιητικού Κανονισµού (ΕΚ) του Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου αριθ.1158/2005. Η πρώτη κατάρτιση των εν λόγω δεικτών ολοκληρώθηκε το 2006 µε έτος βάσης το 2000=100,0 και πρόσφατα αναθεωρήθηκε µε έτος βάσης το 2010=100. Αναθεώρηση των εικτών Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία Η παρούσα αναθεώρηση των εικτών Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία, µε βάση το έτος 2010 (2010=100,0), βασίστηκε στα αποτελέσµατα της Ετήσιας Έρευνας Παραγωγής και Πωλήσεων Βιοµηχανικών Προϊόντων (PRODCOM), της Ετήσιας Βιοµηχανικής Έρευνας (ΕΒΕ), της Ετήσιας Στατιστικής Έρευνας Ορυχείων (ΕΣΕΟ) και της Ετήσιας Έρευνας Εξωτερικού Εµπορίου, οι οποίες διενεργούνται από την ΕΛΣΤΑΤ. Η εν λόγω αναθεώρηση έγινε στο πλαίσιο των απαιτήσεων του Κανονισµού (ΕΚ), αριθ.1165/98, του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) «περί βραχυχρόνιων στατιστικών», σύµφωνα µε τον οποίο οι βραχυχρόνιοι δείκτες αναθεωρούνται κάθε πέντε έτη και συγκεκριµένα µε έτος βάσης που λήγει σε 0 ή 5. Στατιστική ταξινόµηση Στην παρούσα αναθεώρηση, εφαρµόστηκε η στατιστική ταξινόµηση οικονοµικών δραστηριοτήτων της Εurosa, NACE Rev.2, όπως απαιτείται από τον Κανονισµό (ΕΚ) 1893/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, καθώς και η στατιστική ταξινόµηση προϊόντων ανά δραστηριότητα (CPA 2008), σύµφωνα µε τον Κανονισµό (ΕΚ) 451/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της Ε.Ε. Ο αναθεωρηµένος είκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία (2010=100,0), καλύπτει τους τοµείς της ταξινόµησης NACE Rev.2 της Eurosa, B και Γ, δηλαδή τους κλάδους ορυχείων λατοµείων και της µεταποίησης. Σκοπός των βραχυχρόνιων δεικτών στη βιοµηχανία Η ανάγκη για την κατάρτιση των ανωτέρω δεικτών προέκυψε, κυρίως, µετά την υπογραφή της Συνθήκης για την Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση (ΟΝΕ), όπου κρίθηκε αναγκαία η ταχεία διάθεση αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων που να επιτρέπουν την ανάλυση της οικονοµικής εξέλιξης κάθε Κράτους-µέλους, στο πλαίσιο ασκήσεως της οικονοµικής πολιτικής της Ε.Ε. Ο δείκτης κύκλου εργασιών είναι δείκτης του οικονοµικού κύκλου της επιχείρησης και δείχνει τη µηνιαία εξέλιξη της αγοράς αγαθών και υπηρεσιών στη βιοµηχανία. Ο στόχος του δείκτη αυτού είναι η µέτρηση της δραστηριότητας της βιοµηχανίας στην αγορά σε όρους αξίας. Ο κύκλος εργασιών περιλαµβάνει τα συνολικά ποσά που έχει τιµολογήσει η επιχείρηση στη διάρκεια της περιόδου αναφοράς και τα οποία αντιστοιχούν σε πωλήσεις αγαθών ή υπηρεσιών που παρασχέθηκαν σε τρίτους. Οι στόχοι και τα χαρακτηριστικά του δείκτη κύκλου εργασιών ισχύουν και για τους αντίστοιχους δείκτες που αφορούν στη διάκριση µεταξύ εγχώριου και µη εγχώριου κύκλου εργασιών. 2
Καταρτιζόµενοι δείκτες Αναλυτικά οι καταρτιζόµενοι αναθεωρηµένοι δείκτες στη βιοµηχανία, λαµβάνοντας υπόψη και το διαχωρισµό των συναλλαγών, ως προς τον τόπο προορισµού διάθεσης των παραγόµενων βιοµηχανικών προϊόντων (που εντάσσεται στο πλαίσιο των απαιτήσεων του αναφερόµενου τροποποιητικού Κανονισµού του Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου αριθ.1158/2005), διακρίνονται ως εξής: είκτες Κύκλου Εργασιών είκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία (σύνολο) είκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία Εγχώριας είκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία (σύνολο) είκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία Ευρωζώνης είκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία εκτός Ευρωζώνης Μέγεθος δείγµατος επιχειρήσεων Ως µονάδα δειγµατοληψίας για τη συλλογή των στοιχείων λαµβάνεται η επιχείρηση - κατάστηµα, το δε µέγεθος του δείγµατος των ερευνώµενων επιχειρήσεων στους αναθεωρηµένους δείκτες κύκλου εργασιών ανέρχεται σε 1.099 επιχειρήσεις για την κατάρτιση του είκτη Κύκλου Εργασιών από το συνολικό πληθυσµό 3.595 επιχειρήσεων της Ετήσιας Έρευνας Παραγωγής και Πωλήσεων Βιοµηχανικών Προϊόντων (PRODCOM), της Ετήσιας Βιοµηχανικής Έρευνας (ΕΒΕ), της Ετήσιας Στατιστικής Έρευνας Ορυχείων (ΕΣΕΟ) και της Ετήσιας Έρευνας Εξωτερικού Εµπορίου έτους 2010. Σηµειώνεται ότι ειδικά για την κατηγορία της µεταποίησης, στους ανωτέρω δείκτες, οι ερευνώµενες επιχειρήσεις έχουν απασχόληση από 10 άτοµα και άνω. Η επιλογή των επιχειρήσεων έγινε µε την µέθοδο της κατευθυνόµενης δειγµατοληψίας. Οι µονάδες στρωµατοποιήθηκαν ανά 4-ψήφιο κωδικό της NACE Rev.2. Οι επιλεγµένοι 4-ψήφιοι κωδικοί για την κατάρτιση των αναθεωρηµένων δεικτών του κύκλου εργασιών ανέρχονται σε 141. Η επιλογή των 4-ψηφίων κωδικών της NACE Rev.2 έγινε κατά τρόπο ώστε, το άθροισµα της αξίας τους να υπερβαίνει το 70% της συνολικής αξίας σε 2-ψήφιο κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας, σύµφωνα µε τα στοιχεία των ανωτέρω ερευνών, έτους 2010. Η κάλυψη σε κύκλο εργασιών από τις ερευνώµενες επιχειρήσεις του δείγµατος ανέρχεται σε ποσοστό 96,1% του συνολικού πληθυσµού. Υπολογισµός των δεικτών Οι αναθεωρηµένοι είκτες Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία αναφέρονται στο σύνολο χώρας και υπολογίζονται µε τη χρήση του τύπου Laspeyres. Η µέθοδος και η διαδικασία υπολογισµού των δεικτών περιγράφονται κατωτέρω. Αναφορικά µε τους είκτες Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία Εγχώριας και Ευρωζώνης και εκτός Ευρωζώνης, αυτοί υπολογίζονται αρχικά σε επίπεδο τετραψήφιου κλάδου οικονοµικής δραστηριότητας. Συγκεκριµένα, για την κατάρτισή των δεικτών σε τετραψήφιο κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας (έστω ), για την καθεµία από τις παραπάνω αγορές (έστω m), από τα στοιχεία του δείγµατος των επιχειρήσεων, υπολογίζεται η αξία του κύκλου εργασιών του τρέχοντος µήνα και κατόπιν η εν λόγω αξία συγκρίνεται µε τη µέση µηνιαία αξία του έτους βάσης (2010=100,0), ως εξής: 3
=, m, y y, m,, m,0 όπου: m,, : ο δείκτης τετραψήφιου κλάδου στην m αγορά, κατά το µήνα. y m,, : η αξία του κύκλου εργασιών όλων των επιχειρήσεων του δείγµατος του τετραψήφιου κλάδου το µήνα, για την αγορά m. y,m, 0 : η µέση µηνιαία αξία του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων του δείγµατος του τετραψήφιου κλάδου το έτος βάσης 2010, για την αγορά m. Οι σύνθετοι είκτες Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία (Ευρωζώνης και εκτός Ευρωζώνης) και Συνόλου (Εγχώριας και ), σε τετραψήφιο κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας, προκύπτουν από τη σύνθεση των δεικτών των επιµέρους αγορών m, ως εξής: = 2 m= 1 w, m, m, όπου: - : ο δείκτης τετραψήφιου κλάδου κατά το µήνα, για την Εξωτερική Αγορά και για το Σύνολο - w, m : ο συντελεστής στάθµισης της αγοράς m στον τετραψήφιο κλάδο (m=1,2). Οι δείκτες των τετραψήφιων κλάδων ανάγονται κατόπιν σε δείκτες τυπικού µήνα ', όπου τυπικός µήνας είναι ο διορθωµένος µήνας, ως προς το πλήθος των εργάσιµων ηµερών. Η διόρθωση γίνεται πολλαπλασιάζοντας τους δείκτες των τετραψήφιων κλάδων διόρθωσης (α ) ο οποίος υπολογίζεται ως εξής: µε κατάλληλο συντελεστή a = x x όπου, : ο µέσος µηνιαίος αριθµός εργάσιµων ηµερών, του τρέχοντος έτους 4
: ο αριθµός των εργάσιµων ηµερών του µήνα. Οι παραπάνω συντελεστές διόρθωσης αναθεωρούνται σε ετήσια βάση. Στη συνέχεια σε επίπεδα ανώτερα του τετραψήφιου κλάδου (τριψήφιοι, διψήφιοι, κατηγορίες κλπ), για όλες τις αγορές, υπολογίζεται ο µη διορθωµένος ( ) και ο διορθωµένος ως προς τις εργάσιµες ηµέρες δείκτης ( ) για το µήνα ως εξής: = w = ' ' w ' όπου: Y,0 w = (συντελεστής στάθµισης του τετραψηφίου κλάδου ), Y,0:,0 Y : η αξία του κύκλου εργασιών όλων των επιχειρήσεων του τετραψήφιου κλάδου, κατά το έτος βάσης 2010=100,0, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ετήσιας Έρευνας Παραγωγής και Πωλήσεων Βιοµηχανικών Προϊόντων (PRODCOM), της Ετήσιας Βιοµηχανικής Έρευνας (ΕΒΕ), της Ετήσιας Στατιστικής Έρευνας Ορυχείων (ΕΣΕΟ) και της Ετήσιας Έρευνας Εξωτερικού Εµπορίου έτους 2010, Y,0 : η συνολική αξία του κύκλου εργασιών όλων των τετραψηφίων κλάδων που συνθέτουν το επίπεδο για το οποίο καταρτίζεται ο δείκτης (τριψήφιος, διψήφιος, µονοψήφιος κλάδος) κατά το έτος βάσης 2010. Αναδροµικοί υπολογισµοί Οι αναδροµικοί (εξ αναγωγής) µηνιαίοι και ετήσιοι δείκτες των κλάδων για την περίοδο Ιανουάριος 2000 εκέµβριος 2009, υπολογίστηκαν µε βάση τους µέσους ετήσιους δείκτες των κλάδων στο 2010, σύµφωνα µε τον τύπο: όπου: : ο δείκτης του κλάδου κατά την τρέχουσα περίοδο (µήνα, έτος) µε έτος βάσης 2010, : ο δείκτης του κλάδου κατά την τρέχουσα περίοδο (µήνα, έτος) µε έτος βάσης 2005 και 5
: ο µέσος ετήσιος δείκτης του κλάδου στο έτος 2010 µε έτος βάσης 2005. Οι δείκτες από το 2010 και εξής έχουν υπολογισθεί µε τη χρήση των νέων συντελεστών στάθµισης και τα νέα στοιχεία κύκλου εργασιών. Ανακοίνωση και διάθεση στοιχείων των αναθεωρηµένων δεικτών Τα στοιχεία των εικτών Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία ανακοινώνονται µηνιαίως, εντός των προκαθορισµένων ηµεροµηνιών, 50 ηµέρες µετά το τέλος του µήνα αναφοράς των στοιχείων ( + 50) και στη συνέχεια διαβιβάζονται στη Eurosa. Oι χρονοσειρές και τα µεταδεδοµένα που αφορούν στο είκτη Κύκλου Εργασιών στη Βιοµηχανία αναρτώνται στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ, www.saisics.gr, στο σύνδεσµο hp://www.saisics.gr/el/saisics/-/publicaion/dkt24/-. Η πρώτη ανακοίνωση των στοιχείων των εν λόγω αναθεωρηµένων δεικτών αφορά το µήνα Σεπτέµβριο 2014 και ανακοινώνεται στις 19 Νοεµβρίου 2014. Οι οδηγίες για την κατάρτιση των βραχυχρόνιων στατιστικών, είναι διαθέσιµες στο έγγραφο της Eurosa Mehodology of shor-erm business saisics, inerpreaion and guidelines, το οποίο βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: hp://ec.europa.eu/eurosa/en/web/producs-manuals-and-guidelines/-/ks-bg-02-002. Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται, οι 2-ψήφιοι κλάδοι οικονοµικής δραστηριότητας της ταξινόµησης NACE Rev.2 (Πίνακας 1), οι συντελεστές στάθµισης των 2-ψήφιων κλάδων οικονοµικής δραστηριότητας (Πίνακας 2) και οι συντελεστές στάθµισης των κύριων οµάδων βιοµηχανικών κλάδων για το Γενικό είκτη και ανά αγορά (Πίνακας 3). 6
ΠΙΝΑΚΑΣ 1 ΚΛΑ ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ NACE Rev. 2. Β. ΟΡΥΧΕΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΟΜΕΙΑ 05 Εξόρυξη άνθρακα και λιγνίτη 06 Άντληση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου 07 Εξόρυξη µεταλλούχων µεταλλευµάτων 08 Λοιπά ορυχεία και λατοµεία Γ. ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ 10 Βιοµηχανία τροφίµων 11 Ποτοποιία 12 Παραγωγή προϊόντων καπνού 13 Παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών 14 Κατασκευή ειδών ένδυσης 15 Βιοµηχανία δέρµατος και δερµάτινων ειδών 16 Βιοµηχανία ξύλου και κατασκευή προϊόντων από ξύλο και φελλό, εκτός επίπλων 17 Χαρτοποιία και κατασκευή προϊόντων από χαρτί 18 Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραµµένων µέσων ήχου και εικόνας 19 Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου 20 Παραγωγή χηµικών ουσιών και προϊόντων 21 Παραγωγή βασικών φαρµακευτικών προϊόντων και φαρµακευτικών σκευασµάτων 22 Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες 23 Παραγωγή άλλων µη µεταλλικών ορυκτών προϊόντων 24 Παραγωγή βασικών µετάλλων 25 Κατασκευή µεταλλικών προϊόντων, µε εξαίρεση τα µηχανήµατα και τα είδη εξοπλισµού 26 Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων 27 Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισµού 28 Κατασκευή µηχανηµάτων και ειδών εξοπλισµού π.δ.κ.α. 29 Κατασκευή µηχανοκίνητων οχηµάτων, ρυµουλκούµενων και ηµιρυµουλκούµενων οχηµάτων 30 Κατασκευή λοιπού εξοπλισµού µεταφορών 31 Κατασκευή επίπλων 32 Άλλες µεταποιητικές δραστηριότητες 33 Επισκευή και εγκατάσταση µηχανηµάτων και εξοπλισµού 7
Κωδικός NACE Rev. 2 Β ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΙΨΗΦΙΟ ΚΛΑ Ο ΤΗΣ NACE Rev. 2 (2010=100,0) Συντελεστές στάθµισης (%) Κλάδοι Οικονοµικής ραστηριότητας Συνόλου Εγχώριας Ευρωζώνης εκτός Ευρωζώνης ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΚΤΗΣ 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 ΟΡΥΧΕΙΑ - ΛΑΤΟΜΕΙΑ 05 Εξόρυξη άνθρακα και λιγνίτη 0,10 0,14 0,00 0,00 0,00 06 Άντληση αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου 0,11 0,16 0,00 0,00 0,00 07 Εξόρυξη µεταλλούχων µεταλλευµάτων 0,27 0,15 0,56 0,55 0,56 08 Άλλες εξορυκτικές και λατοµικές δραστηριότητες 1,17 0,96 1,63 2,15 1,38 Γ ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ 10 Τρόφιµα 17,91 21,75 9,33 15,29 6,37 11 Ποτά 4,49 6,08 0,95 1,88 0,50 12 Καπνός 1,08 0,96 1,35 0,98 1,54 13 Κλωστοϋφαντουργικές ύλες 1,19 0,87 1,89 3,22 1,23 14 Είδη ένδυσης 1,37 1,01 2,17 4,13 1,20 15 έρµατα - είδη υπόδησης 0,28 0,34 0,15 0,30 0,08 16 Ξύλο και φελλός 0,71 0,87 0,36 0,45 0,32 17 Χαρτί και προϊόντα από χαρτί 2,04 2,62 0,75 1,16 0,55 Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή 18 προεγγεγραµµένων µέσων 1,19 1,70 0,07 0,21 0,00 19 Παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα 33,40 31,07 38,60 12,04 51,77 20 Χηµικά προϊόντα 4,89 4,53 5,69 6,26 5,40 21 Βασικά φαρµακευτικά προϊόντα και σκευάσµατα 2,59 2,41 3,01 7,15 0,95 22 Προϊόντα από ελαστική και πλαστική ύλη 3,21 2,97 3,73 5,35 2,93 23 Μη µεταλλικά ορυκτά 4,51 5,58 2,12 1,22 2,56 24 Βασικά µέταλλα 9,54 5,64 18,26 25,54 14,65 25 Κατασκευή µεταλλικών προϊόντων 3,19 3,42 2,68 3,87 2,09 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές, 26 ηλεκτρονικά και οπτικά προϊόντα 0,34 0,17 0,72 0,94 0,61 27 Ηλεκτρολογικός εξοπλισµός 2,39 1,79 3,72 5,19 2,99 28 Μηχανήµατα και είδη εξοπλισµού 0,87 0,76 1,11 0,70 1,31 Μηχανήµατα οχήµατα, 29 ρυµουλκούµενα, ηµιρυµουλκούµενα 0,27 0,26 0,29 0,36 0,25 30 Λοιπός εξοπλισµός µεταφορών 0,43 0,40 0,49 0,42 0,53 31 Έπιπλα 0,83 1,13 0,16 0,38 0,05 32 Άλλες µεταποιητικές δραστηριότητες 0,24 0,26 0,21 0,26 0,18 Επισκευή και εγκατάσταση 33 µηχανηµάτων και εξοπλισµού 1,39 2,00 0,00 0,00 0,00 8
ΠΙΝΑΚΑΣ 3 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΕΣ ΟΜΑ ΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΛΑ ΩΝ Συντελεστές στάθµισης (%) Κλάδοι Οικονοµικής ραστηριότητας Συνόλου Εγχώριας Ευρωζώνης εκτός Ευρωζώνης ΚΥΡΙΕΣ ΟΜΑ ΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΛΑ ΩΝ 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 1 Ενέργεια 33,61 31,37 38,60 12,04 51,77 2 Ενδιάµεσα Αγαθά 31,85 28,94 38,39 49,88 32,69 3 Κεφαλαιουχικά Αγαθά 4,57 5,20 3,16 3,29 3,10 4 ιαρκή Καταναλωτικά Αγαθά 1,53 1,74 1,05 1,92 0,62 5 Μη ιαρκή Καταναλωτικά Αγαθά 28,44 32,75 18,80 32,87 11,82 9