ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 30.8.2011 COM(2011) 516 τελικό 2011/0223 (COD) C7-0226/11 Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 810/2009, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση κοινοτικού κώδικα θεωρήσεων (κώδικας θεωρήσεων)
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 810/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση κοινοτικού κώδικα θεωρήσεων 1 τέθηκε σε ισχύ στις 5 Απριλίου 2010. Σύµφωνα µε το άρθρο 51 του κώδικα θεωρήσεων, καταρτίστηκαν επιχειρησιακές οδηγίες για την πρακτική εφαρµογή των διατάξεων του κανονισµού µε την απόφαση της Επιτροπής σχετικά µε τη θέσπιση του εγχειριδίου για την εξέταση αιτήσεων θεώρησης και την τροποποίηση χορηγηθεισών θεωρήσεων, η οποία εκδόθηκε στις 19.3.2010 2. Κατά την κατάρτιση του εγχειριδίου, παρατηρήθηκε ότι η διατύπωση του άρθρου 3 παράγραφος 5 στοιχεία β) και γ) δεν ήταν σαφής: α) Στο άρθρο 3 παράγραφος 5 στοιχείο β) σχετικά µε την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα των κατόχων αδειών διαµονής που έχουν εκδοθεί από συγκεκριµένες χώρες, παραλήφθηκε η αναφορά στα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα οποία δεν συµµετέχουν στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και στα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν εφαρµόζουν ακόµη πλήρως τις διατάξεις του κεκτηµένου του Σένγκεν (επί του παρόντος, Βουλγαρία, Ιρλανδία, Κύπρος, Ρουµανία και Ηνωµένο Βασίλειο). β) Στο άρθρο 3 παράγραφος 5 στοιχείο γ) σχετικά µε την µε την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα των κατόχων θεωρήσεων που έχουν εκδοθεί από συγκεκριµένες χώρες, παραλήφθηκε η αναφορά στα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα οποία δεν συµµετέχουν στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και στα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν εφαρµόζουν ακόµη πλήρως τις διατάξεις του κεκτηµένου του Σένγκεν (επί του παρόντος, Βουλγαρία, Ιρλανδία, Κύπρος, Ρουµανία και Ηνωµένο Βασίλειο). γ) Ακόµη, κατά τη σύνταξη του εγχειριδίου, παρατηρήθηκε ότι η τρέχουσα διατύπωση του άρθρου 3 παράγραφος 5 στοιχείο γ) αφήνει περιθώριο για δύο ερµηνείες, και ότι θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι οι κάτοχοι θεωρήσεων που έχουν εκδοθεί από τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα οποία δεν συµµετέχουν στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και από τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν εφαρµόζουν ακόµη πλήρως τις διατάξεις του κεκτηµένου του Σένγκεν, καθώς και από συγκεκριµένες τρίτες χώρες απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα όταν ταξιδεύουν προς τη χώρα έκδοσης της θεώρησης ή προς οποιαδήποτε τρίτη χώρα και όταν επιστρέφουν, µετά τη χρήση της θεώρησης, από τη χώρα έκδοσης (αλλά όχι όταν επιστρέφουν από οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα). δ) Η αναφορά στα κράτη µέρη της συµφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονοµικό Χώρο είναι περιττή διότι πρόκειται είτε για κράτη µέλη που καλύπτονται από το άρθρο 3 παράγραφος 5 στοιχείο α) είτε για συνδεδεµένες χώρες οι οποίες εµπίπτουν στο άρθρο 3 παράγραφος 5 στοιχείο α) µέσω της αντίστοιχης συµφωνίας ή του αντίστοιχου πρωτοκόλλου σύνδεσης. 1 2 ΕΕ L 243 της 15.9.09 Ε(2010) 1620 τελικό
Πριν από τον Απρίλιο του 2010, η Κοινή Προξενική Εγκύκλιος (ΚΠΕ) και η κοινή δράση 97/197/ ΕΥ 3, θέσπιζαν τις διατάξεις για τις τρίτες χώρες οι υπήκοοι των οποίων υπέκειντο στην υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα. Οι διατάξεις αυτές ίσχυαν για όλα τα πρόσωπα ορισµένης ιθαγένειας εκτός εάν κατείχαν άδεια διαµονής που είχε εκδοθεί από την Ιρλανδία, το Ηνωµένο Βασίλειο ή από ορισµένες τρίτες χώρες (Καναδά, ΗΠΑ, Ιαπωνία κτλ.), διότι εθεωρείτο ότι τα πρόσωπα αυτά δεν συνιστούσαν κίνδυνο για τα κράτη Σένγκεν όσον αφορά την παράνοµη µετανάστευση. Το 2008, ορισµένα κράτη µέλη ανέλαβαν την πρωτοβουλία να τροποποιήσουν την ΚΠΕ, παράρτηµα 3, ώστε να προβλέπεται ότι, για τον ίδιο λόγο, και οι κάτοχοι θεωρήσεων που έχουν εκδοθεί από ορισµένες τρίτες χώρες θα πρέπει επίσης να απαλλάσσονται από τη θεώρηση διέλευσης από αερολιµένα όταν ο κάτοχος της θεώρησης ταξιδεύει προς την τρίτη χώρα (ή την Ιρλανδία ή το Ηνωµένο Βασίλειο) η οποία εξέδωσε τη θεώρηση ή προς οποιαδήποτε τρίτη χώρα. Οµοίως, το συγκεκριµένο πρόσωπο θα απαλλασσόταν από την υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα κατά την επιστροφή του, µετά τη χρήση της θεώρησης, από το τρίτο κράτος που είχε εκδώσει τη θεώρηση. εν θα απαλλασσόταν κατά την επιστροφή του από καµία άλλη τρίτη χώρα πέραν της χώρας έκδοσης, διότι, δεδοµένου ότι δεν κατέχει πλέον έγκυρη θεώρηση για µία από τις χώρες που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 5 στοιχείο γ), δεν τεκµαίρεται πλέον ότι δεν συνιστά κίνδυνο για τα κράτη Σένγκεν όσον αφορά την παράνοµη µετανάστευση. Οι διατάξεις αυτές επρόκειτο να θεσπιστούν στο πλαίσιο του κώδικα θεωρήσεων, αλλά παραλήφθηκαν ουσιώδεις φράσεις στο άρθρο 3 παράγραφος 5 στοιχεία β) και γ) µε αποτέλεσµα η νοµική κατάσταση να είναι ασαφής. Κατά τη σύνταξη του εγχειριδίου, εξετάστηκε το ενδεχόµενο επίλυσης του προβλήµατος µέσω κατευθυντηρίων γραµµών που να εκφράζουν αυτή την πρόθεση. εδοµένου ότι το εγχειρίδιο δεν µπορεί να δηµιουργήσει νοµικά δεσµευτικές υποχρεώσεις για τα κράτη µέλη, είναι ανάγκη να τροποποιηθεί ο κώδικας θεωρήσεων ώστε να εδραιωθεί ασφάλεια δικαίου και εναρµονισµένη εφαρµογή των κανόνων. Η αποσαφήνιση αυτή έχει πρακτική σηµασία για τους µεµονωµένους ταξιδιώτες και για τις αεροπορικές εταιρείες. Η πρόταση περιορίζεται στην τεχνική τροποποίηση που συνίσταται στην αποσαφήνιση του υπάρχοντος κειµένου. 2. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ Οι δύο πτυχές που καλύπτει η πρόταση συζητήθηκαν στην επιτροπή θεωρήσεων και στην οµάδα εργασίας για τις θεωρήσεις, και τα κράτη µέλη συµφώνησαν να αναλάβει η Επιτροπή την πρωτοβουλία περιορισµένης τροποποίησης του κώδικα θεωρήσεων. 3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Το άρθρο 3 παράγραφος 5 στοιχεία β) και γ) του κώδικα θεωρήσεων θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να αποσαφηνιστεί ότι: 3 ΕΕ L 63 της 13.3.1996, σ. 8.
οι υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι κάτοχοι έγκυρης θεώρησης ή άδειας διαµονής εκδοθείσας από κράτος µέλος που δεν εφαρµόζει πλήρως την κοινή πολιτική θεωρήσεων πρέπει να καλύπτονται από την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα, η απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα καλύπτει τα πρόσωπα που έχουν στην κατοχή τους έγκυρη θεώρηση όταν ταξιδεύουν προς την τρίτη χώρα που εξέδωσε τη θεώρηση, ή προς οποιαδήποτε τρίτη χώρα, και όταν, µετά τη χρήση της θεώρησης, επιστρέφουν από την τρίτη χώρα που εξέδωσε τη θεώρηση.
Πρόταση 2011/0223 (COD) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 810/2009, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση κοινοτικού κώδικα θεωρήσεων (κώδικας θεωρήσεων) ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 77 παράγραφος 2 στοιχείο α), Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νοµοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια, Αποφασίζοντας σύµφωνα µε τη συνήθη νοµοθετική διαδικασία, Εκτιµώντας τα ακόλουθα: (1) Είναι ανάγκη να αποσαφηνιστούν οι κανόνες σχετικά µε τη διέλευση µέσω διεθνών ζωνών των αερολιµένων ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια δικαίου και η διαφάνεια. (2) Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που υπόκεινται υποχρεωτικά στο καθεστώς θεωρήσεων διέλευσης από αερολιµένα βάσει του άρθρου 3 παράγραφοι 1 και 2 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 810/2009, που είναι κάτοχοι έγκυρης θεώρησης κράτους µέλους, του Καναδά, της Ιαπωνίας ή των Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής, ή είναι κάτοχοι έγκυρης άδειας διαµονής κράτους µέλους, της Ανδόρρας, του Καναδά, της Ιαπωνίας, του Αγίου Μαρίνου ή των Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης διέλευσης από αερολιµένα. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η απαλλαγή αυτή ισχύει επίσης για τους κατόχους έγκυρων θεωρήσεων ή αδειών διαµονής που έχουν εκδοθεί από τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα οποία δεν συµµετέχουν στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και από τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα οποία δεν εφαρµόζουν ακόµη πλήρως τις διατάξεις του κεκτηµένου του Σένγκεν. (3) Όσον αφορά πρόσωπα που έχουν στην κατοχή τους έγκυρη θεώρηση, η απαλλαγή θα πρέπει να εφαρµόζεται όταν ταξιδεύουν προς τη χώρα έκδοσης ή προς οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα και όταν, µετά τη χρήση της θεώρησης, επιστρέφουν από τη χώρα έκδοσης. (4) Όσον αφορά την Ισλανδία και τη Νορβηγία, ο παρών κανονισµός συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτηµένου του Σένγκεν κατά την έννοια της συµφωνίας που συνήφθη από το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και τη ηµοκρατία της Ισλανδίας και το Βασίλειο της Νορβηγίας, αφετέρου, για τη σύνδεση των δύο αυτών κρατών προς την 4
υλοποίηση, την εφαρµογή και την ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν 4, που εµπίπτει στον τοµέα στον οποίο αναφέρεται το άρθρο 1, στοιχείο Β της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συµβουλίου, της 17ης Μαΐου 1999, σχετικά µε ορισµένες λεπτοµέρειες εφαρµογής της συµφωνίας αυτής 5. (5) Όσον αφορά την Ελβετία, ο παρών κανονισµός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτηµένου του Σένγκεν, κατά την έννοια της συµφωνίας που συνήφθη µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας σχετικά µε τη σύνδεση της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας προς την υλοποίηση, την εφαρµογή και την ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν 6, που εµπίπτει στον τοµέα που αναφέρεται στο άρθρο 1, στοιχείο Β της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συµβουλίου, σε συνδυασµό µε το άρθρο 3 της απόφασης 2008/146/ΕΚ του Συµβουλίου 7. (6) Όσον αφορά το Λιχτενστάιν, ο παρών κανονισµός συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτηµένου του Σένγκεν κατά την έννοια του πρωτοκόλλου που υπογράφηκε µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν για την προσχώρηση του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν στη συµφωνία µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας σχετικά µε τη σύνδεση της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας προς την υλοποίηση, την εφαρµογή και την ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν, που εµπίπτει στον τοµέα που αναφέρεται στο άρθρο 1, στοιχείο Β της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συµβουλίου, σε συνδυασµό µε το άρθρο 3 της απόφασης 2011/350/ΕΕ του Συµβουλίου 8. (7) υνάµει των άρθρων 1 και 2 του πρωτοκόλλου (αριθ. 22) για τη θέση της ανίας, που προσαρτάται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ανία δεν συµµετέχει στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και δεν δεσµεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρµογή του. εδοµένου ότι ο παρών κανονισµός αναπτύσσει περαιτέρω το κεκτηµένο του Σένγκεν, η ανία, σύµφωνα µε το άρθρο 4 του προαναφερθέντος πρωτοκόλλου, αποφασίζει εντός περιόδου έξι µηνών από την απόφαση του Συµβουλίου σχετικά µε τον παρόντα κανονισµό εάν θα τον ενσωµατώσει στο εθνικό της δίκαιο. (8) Ο παρών κανονισµός συνιστά ανάπτυξη διατάξεων του κεκτηµένου του Σένγκεν στις οποίες δεν συµµετέχει το Ηνωµένο Βασίλειο, σύµφωνα µε την απόφαση 2000/365/ΕΚ του Συµβουλίου, της 29ης Μαΐου 2000, σχετικά µε το αίτηµα του Ηνωµένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας να συµµετέχει σε ορισµένες από τις διατάξεις του κεκτηµένου του Σένγκεν 9. Συνεπώς, το Ηνωµένο Βασίλειο δεν συµµετέχει στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και δεν δεσµεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρµογή του. (9) Ο παρών κανονισµός συνιστά ανάπτυξη διατάξεων του κεκτηµένου του Σένγκεν στις οποίες δεν συµµετέχει η Ιρλανδία, σύµφωνα µε την απόφαση 2002/192/ΕΚ του Συµβουλίου, της 28ης Φεβρουαρίου 2002, σχετικά µε το αίτηµα της Ιρλανδίας να συµµετέχει σε ορισµένες από τις 4 5 6 7 8 9 ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 36. ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 31. ΕΕ L 53 της 27.2.2008, σ. 52. ΕΕ L 53 της 27.2.2008, σ. 1. ΕΕ L 160 της 18.6.2011, σ. 19. ΕΕ L 131 της 1.6.2000, σ. 43. 5
διατάξεις του κεκτηµένου Σένγκεν 10 Συνεπώς, η Ιρλανδία δεν µετέχει στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και δεν δεσµεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρµογή του. (10) Όσον αφορά την Κύπρο, ο παρών κανονισµός συνιστά πράξη η οποία αναπτύσσει το κεκτηµένο του Σένγκεν ή συνδέεται άλλως µε αυτό, κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 2 της πράξης προσχώρησης του 2003. (11) Ο παρών κανονισµός συνιστά πράξη η οποία αναπτύσσει περαιτέρω το κεκτηµένο του Σένγκεν ή συνδέεται άλλως µε αυτό, κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 2 της πράξης προσχώρησης του 2005. 10 ΕΕ L 64 της 7.3.2002, σ. 20. 6
ΕΞΕ ΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ: Άρθρο 1 Στο άρθρο 3 παράγραφος 5 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 810/2009, τα στοιχεία β) και γ) αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείµενο: «β) υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι κάτοχοι έγκυρης άδειας διαµονής κράτους µέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο δεν συµµετέχει στην έκδοση του παρόντος κανονισµού ή κράτους µέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο δεν εφαρµόζει ακόµη πλήρως τις διατάξεις του κεκτηµένου του Σένγκεν, ή έχουν στην κατοχή τους µία από τις έγκυρες άδειες διαµονής που απαριθµούνται στο παράρτηµα V, οι οποίες εκδόθηκαν από την Ανδόρρα, τον Καναδά, την Ιαπωνία, τον Άγιο Μαρίνο ή τις Ηνωµένες Πολιτείες της Αµερικής και οι οποίες εγγυώνται τη χωρίς όρους επανεισδοχή του κατόχου γ) υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι κάτοχοι έγκυρης θεώρησης κράτους µέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο δεν συµµετέχει στην έκδοση του παρόντος κανονισµού ή κράτους µέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο δεν εφαρµόζει ακόµη πλήρως τις διατάξεις του κεκτηµένου του Σένγκεν, του Καναδά, της Ιαπωνίας ή των Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής, όταν ταξιδεύουν προς τη χώρα έκδοσης ή προς οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα, ή όταν, µετά τη χρήση της θεώρησης, επιστρέφουν από τη χώρα έκδοσης» Άρθρο 2 Ο παρών κανονισµός αρχίζει να ισχύει την [εικοστή] ηµέρα από τη δηµοσίευσή του στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο παρών κανονισµός είναι δεσµευτικός ως προς όλα τα µέρη του και ισχύει άµεσα στα κράτη µέλη σύµφωνα µε τις Συνθήκες. Βρυξέλλες, Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ο Πρόεδρος Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος 7