Πληροφορίες > Κλίμα - Πότε να πάτε Ιδανική εποχή είναι το τέλος της άνοιξης, του καλοκαιριού και η αρχή του φθινοπώρου. Λόγω των αρχαιολογικών τους χώρων, στις Συρακούσες συρρέει ένας μεγάλος αριθμός τουριστών, τους καλοκαιρινούς μήνες κυρίως, οπότε μπορεί να ταλαιπωρηθείτε με ουρές. Ένας άλλος λόγος για να μην προτιμήσετε το καλοκαίρι είναι η αφόρητη ζέστη που πλήτει γενικά το νησί της Σικελίας και τις Συρακούσες ειδικότερα. Το καπέλο για τον ήλιο είναι απαραίτητο. Πληροφορίες > Τοποθεσία Βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Σικελίας και είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Syracusa. Απέχει περίπου 1.30 ώρα από την Κατάνια. Αν μείνετε στις Συρακούσες μπορείτε να επισκεφθείτε τις πόλεις Νότο και Ραγκούσα με δείγματα μπαρόκ αρχιτεκτονικής και βέβαια να ερευνήσετε τις γύρω παραλίες και να κολυμπήσετε. Πληροφορίες > Πώς να φτάσετε Αρκετές λεπτομέρειες θα βρείτε στον ταξιδιωτικό της Κατάνια από τον ίδιο συγγραφέα. Σας συμφέρει να φτάσετε στην Κατάνια και από κει να πάτε στις Συρακούσες είτε με λεωφορείο (τακτικά δρομολόγια από Κατάνια), είτε με τρένο (τα τρένα έρχονται από Ρώμη και Νάπολη, περνάνε από τα στενά της Μεσσίνας και συνεχίζουν Κατάνια και Συρακούσες. Υπάρχουν όμως και τοπικά δρομολόγια από Κατάνια). Αν μένετε Παλέρμο το ταξίδι μέχρι τις Συρακούσες είναι χρονοβόρο και κουραστικό. Καλύτερα να μείνετε μερικές μέρες στο Παλέρμο, να εξαντλήσετε τα αξιοθέατα από τη μεριά εκείνη και μετά να μείνετε Κατάνια για να δείτε τα αξιοθέατα της ανατολικής ακτής του νησιού, μαζί και τις Συρακούσες. Από το αεροδρόμιο της Κατάνια υπάρχουν απευθείας λεωφορεία για Συρακούσες. Πληροφορίες > Μετακινήσεις Η πόλη και το νησάκι της Ορτυγία περπατιούνται με τα πόδια πολύ ευχάριστα. Από όσο είδα νοικιάζονται ηλεκτρικά ποδήλατα, δηλαδή κάνεις πετάλι στο ίσιωμα και μόλις δεις ανηφόρα βάζεις μπρος τη μικρή μηχανή. Εξαιρετική ιδέα αλλά την 1
ανακάλυψα κάπως αργά. Το λεωφορείο 26 πηγαίνει στον αρχαιολογικό χώρο της Νεάπολης, τον οποίο πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε. Πληροφορίες > Υγεία Ο αριθμός κλήσης 113 αντιστοιχεί ταυτόχρονα στην Αστυνομία και τα ασθενοφόρα! Οπότε κανονίστε τι θέλετε. Επίσης έχετε κατά νου ότι τα φαρμακεία κάνουν διαγνώσεις. Μην ψάξετε λοιπόν γιατρό, αν έχετε κοντά σας ένα φαρμακείο! Πληροφορίες > Ιστορία Οι Συρακούσες είναι μια πόλη με μεγάλη ιστορία. Ο Κικέρωνας είχε γράψει για αυτήν ότι είναι η μεγαλύτερη ελληνική πόλη και η πιο όμορφη από όλες. Στην πόλη υπάρχουν δύο λιμάνια : το μικρό και το μεγάλο (Porto Piccolo, Porto Grande). Τα λιμάνια επικοινωνούν με ένα κανάλι που χωρίζει το νησί της Ορτυγία από την υπόλοιπη πόλη. Το ιστορικό κέντρο της πόλης βρίσκεται σε αυτό το μικρό νησί, που πήρε το όνομα του από τα άφθονα ορτύκια που είχε. Δεν χρειάζεται βάρκα για να πάτε επειδή το νησάκι συνδέεται με την πόλη με τη γέφυρα Ουμπερτίνο. Η Ορτυγία υπήρξε κάποτε πολύ καλά οχυρωμένη με τείχη και πύλες αλλά το 1893 όλα αυτά κατεδαφίστηκαν. Αφού φτάσετε > Φαγητό Σας συστήνω ανεπιφύλακτα να φάτε στο Don Camillo, via Maestranza 96. Ο συγκεκριμένος δρόμος είναι γεμάτος μπαρόκ αρχοντικά. Θεωρείται πολύ καλό εστιατόριο, με αμιγώς τοπική κουζίνα, λειτουργεί από το 1985 και δεν είναι ακριβό για την ποιότητα που προσφέρει. Ρωτήστε για μενού προκαθορισμένων πιάτων και τιμής. Αν πάτε εκεί, ρωτήστε τους πού είναι το δεύτερο εστιατόριο που έχουν με ζυμαρικά. Εκείνο που μου έκανε εντύπωση στο εστιατόριο αυτό, εκτός από το πολύ καλό φαγητό, ήταν ότι έτρωγαν αρκετοί ντόπιοι και από ό,τι ρώτησα και κατάλαβα η πολιτική του εστιατορίου είναι να τελειώνεις το φαγητό σου και να μένεις όση ώρα θέλεις για να κουβεντιάσεις και να πιεις ένα τελευταίο ποτό. Αυτό το έψαξα λίγο και βρήκα ότι αρκετά εστιατόρια στη Σικελία εφαρμόζουν το λεγόμενο slow food, που σημαίνει ότι μπορείς να φας και μετά να κουβεντιάσεις για πολλή ώρα, σε ένα ήσυχο 2
περιβάλλον χωρίς να σε στραβοκοιτάνε και χωρίς να καθαρίζουν κάθε 4 λεπτά το καθαρό τραπέζι σου. Δραστηριότητες > Ψώνια Η Ορτυγία έχει πολύ ωραία υπαίθρια αγορά με ψάρια, φρούτα και λαχανικά. Η αγορά είναι πολύχρωμη, πολύβουη και εξαιρετική για φωτογραφίες. Στο νησάκι θα βρείτε επίσης αρκετά μαγαζιά με ιδιαίτερα ρούχα και αξεσουάρ, μαγαζιά με σουβενίρ και μαγαζιά με τοπικά, συσκευασμένα προιόντα όπως ψαρικά για ουζομεζέ, μανιτάρια ξερά και φρέσκα, αλλαντικά και σάλτσες. Θα βρείτε επίσης πολλά κεραμικά και προιόντα από χαρτί πάπυρου. Αξιοθέατα > Μνημεία Στο νησί της Ορτυγίας θα συναντήσετε το ναό του Απόλλωνα που είναι ο παλαιότερος των Συρακουσών. Λίγο παρακάτω θα βρεθείτε στην πλατεία του Αρχιμήδη, ο οποίος ήταν αγαπημένος των Συρακουσίων. Στην πλατεία αυτή θα δείτε γύρω γύρω διάφορα εντυπωσιακά παλάτια που την περιβάλλουν. Στο κέντρο της βρίσκεται η κρήνη της Αρτέμιδας (ένα πολύ ωραίο συντριβάνι) που είναι έργο του Τζούλιο Μοσκέτι. Μετά την πλατεία θα δείτε το Παλάτσο Μπενεβεντάνο ντελ Μπόσκο και το Παλάτσο ντελ Σενάτο που στεγάζει σήμερα το Δημαρχείο. Η πλατεία του καθεδρικού ναού είναι στη συνέχεια το κύριο αξιοθέατο. Ο καθεδρικός ναός τους, το Duomo, χτίστηκε τον 7ο αιώνα με μετατροπή του ναού της Αθηνάς που βρισκόταν εκεί. Τόσο απέξω όσο και από μέσα θα δείτε τους τεράστιους δωρικούς κίονες του αρχαίου ναού που κάποτε στήριζαν το κλίτος. Σε αυτόν το δωρικό ναό στη συνέχεια έφτιαξαν μπαρόκ πρόσοψη και έβαλαν αγάλματα αγίων και το άγαλμα της Παναγίας του Πιλάρ στην οποία είναι αφιερωμένος ο ναός. Ο ναός αυτός, όπως καταλαβαίνετε, είναι ο μόνος ναός του κόσμου που από αρχαίος έγινε μητρόπολη. Αξίζει να τον δείτε και να τον περιεργαστείτε μόνο για αυτό! Προς το Μεγάλο Λιμάνι θα δείτε τη φημισμένη κρήνη της Αρετούσας, περιτριγυρισμένη από παπύρους μέσα στο νερό. Σύμφωνα με το μύθο η Αρετούσα, νύμφη της θεάς Άρτεμης για να γλυτώσει από το κυνήγι του Αλφειού, γιού του Ωκεανού, έπεσε μέσα στη θάλασσα, διάσχισε το Ιόνιο πέλαγος και έφτασε στη Σικελία για να μεταμορφωθεί σε πηγή, μετά από όλο αυτό τον κόπο. Ίσως ήταν καλύτερα να έλεγε το ναι στον Αλφειό. Ο Δίας λυπήθηκε τον Αλφειό, που έκλαιγε και μαδιόταν και τον έκανε ποτάμι για να ενωθεί κάποτε με την 3
Αρετούσα, ως υπόγειο νερό. Το συμπέρασμα που βγαίνει από αυτά όλα είναι ότι σκεφτείτε καλά πριν απορρίψετε κάποιον. Το εντυπωσιακότερο αξιοθέατο των Συρακουσών είναι το Αρχαιολογικό Πάρκο της Νεάπολης. Αν είστε μόνοι σας φροντίστε να πάρετε ξεναγό ή να προσκολληθείτε σε κάποιο γκρουπ με ξεναγό γλώσσας που θα καταλαβαίνετε. Το πάρκο αξίζει να σας το δείξουν με ξενάγηση για να καταλαβαίνετε τι βλέπετε. Το περίφημο Ελληνικό Θέατρο, Teatro Greco, είναι από τα σημαντικότερα θέατρα της αρχαιότητας που διασώθηκαν καθώς και το μεγαλύτερο της Σικελίας (χωρούσε 15000 άτομα). Έχει χαρακτηριστική ημικυκλική διάταξη, με 67 σειρές κερκίδες, μερικές από τις οποίες είναι σκαλισμένες σε βράχο και οι άλλες σχηματίζονται από μεγάλες τετράγωνες πέτρες. Οι πάνω σειρές έχουν πανοραμική θέα στη θάλασσα. Το θέατρο αυτό χρησιμοποιείται τα καλοκαίρια για παραστάσεις αρχαίων έργων από το Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Πάνω από το Ελληνικό Θέατρο είναι σκαμμένη η Σπηλιά του Νυμφαίου, μια τεχνητή σπηλιά με μια μεγάλη δεξαμενή που αποτελούσε μέρος του υδραγωγείου της πόλης. Λίγο πιο κάτω θα δείτε το Ρωμαικό Αμφιθέατρο. Εδώ αξίζει να σας επισημάνω την τεράστια ιστορική διαφορά των Ελλήνων από τους Ρωμαίους. Στο Ρωμαικό αμφιθέατρο γίνονταν μονομαχίες δούλων μέχρι θανάτου με το πλήθος να παραληρεί από ενθουσιασμό και το χώμα να ρουφάει άπληστα αίμα. Εκεί μάλιστα, είχαν διαμορφώσει οι Ρωμαίοι και πισίνα για ναυμαχίες με δούλους! Περιγράφονται ναυμαχίες με 15000 νεκρούς δούλους σε μία μέρα!! Υπήρχαν περιπτώσεις που τα πτώματα ήταν τόσο πολλά που δεν μπορούσαν να τα απομακρύνουν γρήγορα οι επιζήσαντες δούλοι. Ενώ λοιπόν οι Έλληνες έπαιζαν στο θέατρο τραγωδίες και κωμωδίες, σατύριζαν τα πολιτικά δρώμενα και την καθημερινή ζωή, όταν οι Συρακούσες καταλήφθηκαν από τους Ρωμαίους, η διασκέδαση κατάντησε ένα ατελείωτο θέαμα σαδισμού και θανάτου. Πάντως οι Συρακούσιοι θεωρούσαν τους εαυτούς τους εκλεπτυσμένους και Έλληνες και η ρωμαική κατοχή ήταν για αυτούς μια μαύρη περίοδος. Τέλος, θα δείτε το Αυτί του Διονυσίου στα Latomia del Paradiso. Πρόκειται για μια τεχνητή ασβεστολιθική σπηλιά ύψους 23 μέτρων και βάθους 65, της οποίας το σχήμα παραπέμπει σε αυτί και η οποία έχει εξαιρετική ακουστική. Την ονομασία Oreccio di Dionisio την έδωσε ο ζωγράφος Caravaggio και πιθανόν να μην ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Πάντως σύμφωνα με το μύθο, στο λατομείο αυτό φυλάκιζε ο τύρανος των Συρακουσών Διονύσιος τους πολιτικούς του αντιπάλους και πήγαινε σε ένα ειδικό σημείο και άκουγε όσα του έσουρναν. Λέγεται ότι η ακουστική του σπηλαίου είναι τόσο καλή ώστε σε ορισμένα σημεία μπορείς να ακούσεις τον ψίθυρο. Ως επισκέπτης δεν μπορείς να ακούσεις τίποτα από το θόρυβο των ορδών των τουριστών, πολλοί από τους οποίους κάνουν πρόβα της ακουστικής με αγριοφωνάρες. 4
Αξιοθέατα > Εκκλησίες και Μονές Η Βασιλική της Santa Lucia βρίσκεται στην Πλατεία του Καθεδρικού Ναού και χτίστηκε στο σημείο που μαρτύρησε η αγία το 304 μχ. Κάτω από το ναό υπάρχουν οι ομώνυμες κατακόμβες. Στην εκκλησία είδαμε τον πίνακα του Caravaggio "Η ταφή της Αγίας Λουκίας" (Seppellimento di Santa Lucia) που εκτίθεται εκεί. Ο πίνακας είναι τυπικός της τεχνοτροπίας του ζωγράφου που ρίχνει το φως από ψηλά. Το 1608 ο ζωγράφος ήρθε πάμπτωχος στις Συρακούσες και έφτιαξε 4 πίνακες από τους οποίους οι 2 βρίσκονται στη Μεσσίνα. Κάποια στιγμή ανεκλήθη στη Ρώμη, όπου απεβλήθη από τους κόλπους της εκκλησίας κατηγορούμενος ότι χρησιμοποίησε το σώμα μιας νεκρής πόρνης για να ζωγραφίσει την Παναγία. Στην εκκλησία φυλάσσεται το αριστερό μπράτσο της αγίας. Υπάρχει επίσης ένα ασημένιο άγαλμα της. Μπαίνοντας στην εκκλησία, στα δεξιά σας θα δείτε έναν μεγάλο κρατήρα όπου έβαζαν κρασί. Τέλος, θα δείτε ένα πρώην μπαρόκ παρεκκλήσι και λέω πρώην γιατί ένας καρδινάλιος αφαίρεσε όλα τα μπαρόκ στοιχεία από τις κολώνες του. Στην πόλη των Συρακουσών θα δείτε επίσης το Ναό της Παναγίας των Δακρύων. Δεσπόζει στην περιοχή με ένα επιστέγασμα 20 μέτρων που καταλήγει σε άγαλμα και συνολικό ύψος 74 μέτρων κωνικής κατασκευής. Χτίστηκε το 1954 και καταλαβαίνετε από το όνομα της εκκλησίας το γιατί. Αξιοθέατα > Μουσεία Στο εσωτερικό του Παλάτσο Μπελόμο στεγάζεται το Εθνικό Μουσείο που περιλαμβάνει πολλά έργα της σικελικής ιστορίας και τον πίνακα του μεγαλύτερου σικελού ζωγράφου Αντονέλο ντα Μεσίνα "ο Ευαγγελισμός". Αξιοθέατα > Άλλα αξιοθέατα Στην άκρη του νησιού της Ορτυγία βρίσκεται το Κάστρο Μανιάτσε που χτίστηκε ως οχυρό για τον έλεγχο του λιμανιού και της πόλης. Το κάστρο χτίστηκε για πρώτη φορά το 1038 μχ. από τον Βυζαντινό στρατηγό Γιώργο Μανιάκη, που απελευθέρωσε την πόλη από τους Άραβες. Αργότερα, ο βασιλιάς της Σικελίας Φρειδερίκος ο 2ος της Σουηδίας έφερε αρχιτέκτονες και του έδωσε την τελική του μορφή το 1240 μχ. περίπου. Το κάστρο χρησίμευσε ανά τους αιώνες ως κατοικία για πολλές βασίλισσες 5
της Σικελίας και ως φυλακή. Σήμερα δεν είναι επισκέψιμο. Διαδρομές > Εκτός Όλη η περιοχή της ΝΑ Σικελίας είναι όμορφη για να την περιηγηθείτε. Θα δείτε πολλές, πάρα πολλές φραγκοσυκιές παντού και αν σας αρέσουν αυτά τα φρούτα θα σκάσετε κυριολεκτικά. Θα δείτε επίσης πολλές χαρουπιές που οι Σικελοί τις ονομάζουν σοκολάτα του φτωχού. Ακόμα και σήμερα τις χρησιμοποιούν στη ζαχαροπλαστική. Επίσης, μάθετε ότι λόγω του ότι τα χαρούπια έχουν σπόρους πανομοιότυπους σε μέγεθος, εμφάνιση και βάρος (εκτός του ότι είναι και γλυκείς) αποτέλεσαν το αρχικό καράτι για να μετρώνται οι πολύτιμοι λίθοι! Επισκεφθείτε τη Ραγκούσα, το Νότο και την αρχαία Ύβλα, με το σημερινό όνομα Nekropolis Pantalica, μέσα σε ένα φαράγγι, με πολλούς (5000) λαξευτούς τάφους. Αυτή μαζί με τις Συρακούσες έχουν χαρακτηριστεί μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της Ουνέσκο. Τι να προσέξετε Στους οδηγούς που έγραψα, μετά από το πλούσιο σε εντυπώσεις ταξίδι μου στη Σικελία απέφυγα να αναφερθώ στη Μαφία. Ούτως ή άλλως δε βρήκα και κανέναν πρόθυμο να μιλήσει. Στις Συρακούσες όμως είχαμε την τύχη ο ιταλός ξεναγός μας να είναι μια αστείρευτη πηγή χιούμορ και ζωντάνιας. Μεταξύ αστείου και σοβαρού μας είπε ότι στη Σικελία κανένας δεν βλέπει τίποτε, δεν ακούει και δεν μιλάει. Μετά τις 9.30 το βράδυ, τα σπίτια είναι σκοτεινά και οι κουρτίνες που βλέπουν στο δρόμο τραβηγμένες. Αυτό δε σημαίνει ότι κοιμούνται νωρίς οι σικελοί. Αντίθετα στα μέσα δωμάτια η ζωή συνεχίζεται κανονικά. Απλώς, εάν τύχει και γίνει κάποιο ατύχημα στο δρόμο και τους ανακρίνουν, έχουν τη δικιολογία ότι κοιμόντουσαν από νωρίς γι αυτό και ήταν όλα κλειστά! Μας είπε ακόμη ότι τα μωρά μόλις αρχίσουν να μιλάνε μαθαίνουν τα εξής : Μπαμπά, μαμά, δεν είδα τίποτα, δεν ήμουν εκεί και αν ήμουν κοιμόμουν με ύπνο βαθύ. Τέλος, όπως παγκοσμίως ισχύει, (και) οι σιτσιλιάνες πεθερές αγαπούν τις νύφες τους "σαν τον αχινό στο κρεβάτι τους". Προσέξτε λοιπόν δύο πράγματα στις Συρακούσες. Να μην κάνετε ντόπια πεθερά και να μην έχετε τα μάτια και τα αυτιά σας 14! Θα γράψω και ένα τελευταίο, παρότι άσχετο με θέματα ασφάλειας. Ο ξεναγός μας, όταν φτάσαμε στο Αυτί του Διονυσίου, ως άλλος Παβαρότι και όπως είπε ο ίδιος, Poveroti, κάνοντας λογοπαίγνιο με τη λέξη φτωχός, τραγούδησε ένα πολύ ωραίο τραγούδι για να επιβεβαιώσουμε την ακουστική της 6
σπηλιάς. Μάλιστα, μια παρέα φοιτητών τον κατέγραψε και υπάρχει σχετικό βίντεο στο youtube με τις λέξεις Giovanni Toro LIVE in Siracusa. Τραγουδά για ένα νεαρό που μένει ξύπνιος όλη νύχτα για να δει το πρωί το πανέμορφο πρόσωπο της αγαπημένης του να ξεπροβάλλει στο παράθυρο. Εντυπώσεις Οι Συρακούσες και γενικά η Σικελία είναι ένα πλούσιο σε ελληνική ιστορία μέρος ιδανικό για διακοπές, όπου εκτός από τη θάλασσα θα σου αφήνουν και κάτι περισσότερο. Πολλά περισσότερα. 7