ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα στις Διεθνείς Σπουδές συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Παιδείας και την Ευρωπαϊκή Ένωση και εντάσσεται στη δραστηριότητα του ΕΠΕΑΕΚ ως έργο «Αναμόρφωση - Νέα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας», υποέργο με τίτλο «Διεθνείς Σπουδές» της κατηγορίας πράξεων 2.2.3.α. «Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών», της ενέργειας 2.2.3.«Μεταπτυχιακά - Έρευνα - Υποτροφίες», του μέτρου 2.2. «Αναμόρφωση Προγραμμάτων Σπουδών - Διεύρυνση Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης» με χρονική διάρκεια 1/6/2004 έως31/8/2006, το οποίο εκτελείται στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης II (ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ) και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση [3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης κατά 75% Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΚΤ) και 25% Εθνικοί Πόροι]. ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 1/9
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ Η προκήρυξη εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την εισαγωγή στο Πρόγραμμα δημοσιεύεται στον τύπο και ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου. Αιτήσεις εισαγωγής στο Πρόγραμμα κατατίθενται στη Γραμματεία από το Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο κάθε έτους. Οι προκριματικές εξετάσεις για την εισαγωγή φοιτητών που δεν προέρχονται από Τμήματα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών διεξάγονται τον Σεπτέμβριο κάθε έτους. Κάθε ακαδημαϊκό έτος διαιρείται σε δύο διδακτικά εξάμηνα: το χειμερινό και το εαρινό. Κάθε διδακτικό εξάμηνο περιλαμβάνει 13 τουλάχιστον πλήρεις εβδομάδες διδασκαλίας. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2005-2006 (Β ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ) ΕΝΑΡΞΗ ΛΗΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΑ 13/02/06 27/05/06 ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 05/06/06 16/06/06 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 19/06/06 30/06/06 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2006-2007 (Γ ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ) ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΝΑΡΞΗ 18/09/06 5/02/07 ΛΗΞΗ 22/12/06 21/05/07 Με την έναρξη του εαρινού εξαμήνου οι φοιτητές του δευτέρου έτους του μεταπτυχιακού υποχρεούνται να καταθέσουν δηλώσεις διπλωματικής εργασίας. 2/9
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών απονέμει Δίπλωμα Ειδίκευσης στις Διεθνείς Σπουδές με τις εξής κατευθύνσεις: Α) Διεθνείς Σπουδές με ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις Β) Διεθνείς Σπουδές με ειδίκευση στις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Το πρόγραμμα μαθημάτων της κατεύθυνσης «Διεθνείς Σπουδές με ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις έχει ως εξής: Α ΕΞΑΜΗΝΟ α) Θεωρία Διεθνών Σχέσεων β) Συγκριτική Πολιτική γ) Στατιστική δ)οικονομική Θεωρία Β ΕΞΑΜΗΝΟ α) Θεωρίες Πολιτικής και Οικονομικής Ολοκλήρωσης β) Οργάνωση και Λειτουργία των Διεθνών Οργανισμών γ) Παγκοσμιοποίηση και Εθνικό Κράτος δ) Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Γ ΕΞΑΜΗΝΟ α) Διαχείριση Κρίσεων και Διαπραγμάτευση β) Περιφερειακές Συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή Μαθήματα Επιλογής (επιλέγονται δύο μαθήματα) α) Ο Τρίτος Κόσμος στις Διεθνείς Σχέσεις β) Το Διεθνές Σύστημα και οι Μεγάλες Δυνάμεις: Μία Ιστορικοπολιτική Προσέγγιση γ) Στρατηγικές Σπουδές δ)ειδικά Θέματα Διεθνούς Δικαίου ε) Ενεργειακοί Πόροι και Διεθνής Πολιτική Δ ΕΞΑΜΗΝΟ Εκπόνηση Διπλωματικής Εργασίας στο πεδίο των μαθημάτων του Μεταπτυχιακού. 3/9
Το πρόγραμμα μαθημάτων της κατεύθυνσης «Διεθνείς Σπουδές με ειδίκευση στις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις έχει ως εξής: Α ΕΞΑΜΗΝΟ α) Θεωρία Διεθνών Σχέσεων β) Συγκριτική Πολιτική γ) Στατιστική δ)οικονομική Θεωρία Β ΕΞΑΜΗΝΟ α) Θεωρίες Πολιτικής και Οικονομικής Ολοκλήρωσης β) Οργάνωση και Λειτουργία των Διεθνών Οργανισμών γ) Παγκοσμιοποίηση και Εθνικό Κράτος δ) Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις Γ ΕΞΑΜΗΝΟ α) Διεθνείς Χρηματοδότηση β)η Ευρωπαϊκή Ένωση στο Παγκόσμιο Οικονομικό Σύστημα Μαθήματα Επιλογής (επιλέγονται δύο μαθήματα) α) Θεωρία Παιγνίων β) Οικονομετρία γ) Management Πολυεθνικών Επιχειρήσεων δ) Ειδικά Θέματα Διεθνούς Εμπορίου ε)μακροοικονομική Ανοικτής Οικονομίας Δ ΕΞΑΜΗΝΟ Εκπόνηση της Διπλωματικής Εργασίας στο πεδίο των μαθημάτων του Μεταπτυχιακού. 4/9
ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Θεωρία Διεθνών Σχέσεων: κατά τη διάρκεια του μαθήματος εξετάζονται οι εξής θεματικές ενότητες: Επίπεδα Ανάλυσης, Συστημική Ανάλυση Διεθνών Σχέσεων, Θεωρία Διεθνών Σχέσεων - Κλασικός Ρεαλισμός, Θεωρία Διεθνών Σχέσεων - Δομικός Ρεαλισμός, Επιθετικός Ρεαλισμός και Ηγεμονία, Στρατηγική Διεθνών Σχέσεων, Διεθνής Πολιτική Οικονομία, Αλληλεξάρτηση, Συνεργασία, Διεθνής Ολοκλήρωση, Τρίτη Συζήτηση Διεθνών Σχέσεων ή Ενδοπαραδειγματική Συζήτηση, Φιλοσοφία Διεθνών Σχέσεων Συγκριτική Πολιτική: Στόχοι του σεμιναρίου είναι η εμβάθυνση των φοιτητών στις βασικές έννοιες της συγκριτικής πολιτικής. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε θέματα μεθοδολογίας, στα ζητήματα της λειτουργίας των σύγχρονων πολιτικών κομμάτων και κομματικών συστημάτων καθώς και στους μηχανισμούς των εκλογικών αναμετρήσεων. Θα αναλυθούν οι εξής θεματικές ενότητες: Η λογική της συγκριτικής πολιτικής ανάλυσης, Συγκριτική Πολιτική και Ορθολογική Επιλογή, Η έννοια των διαιρετικών τομών (cleavages): κοινωνικές τάξεις, γεωγραφία, θρησκεία, εθνοτικές ταυτότητες. Πολιτικά κόμματα και Κομματικές οικογένειες. Κόμματα σε μεταβολή. Kόμματα σε μεταβολή: περιπτώσεις Κομματικά συστήματα. Κομματικά συστήματα σε μεταβολή. Εκλογές: εκλογικά συστήματα, περιφέρειες, ψηφοφόροι. Η επιλογή υποψηφίων και η προεκλογική καμπάνια Στατιστική: Οι διαλέξεις αποσκοπούν στην εξοικείωση των μεταπτυχιακών φοιτητών σε μεθόδους στατιστικής που αφορούν στελέχη σε εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς. Οι μέθοδοι της στατιστικής συνοδευόμενοι με τη χρήση Η/Υ αποτελούν σπουδαία εργαλεία για κάθε τέτοιο σύγχρονο στέλεχος. 1. Είδη και στόχοι μιας Έρευνας. 2. Είδη και πηγές δεδομένων. Δειγματοληψίες. 3. Παρουσίαση και Ανάλυση Δεδομένων. 4. Μοντελοποίηση και Τεχνικές Ελέγχων Θεωρίας. 5. Προσδιοριστικοί μέθοδοι Συσχέτισής 6. Απλό Γραμμικό Μοντέλο Απόφασης. 7. Πολλαπλό Γραμμικό Μοντέλο Απόφασης και άλλα. 8. Μοντέλα προβλέψεις. Παρουσιάσεις Εργασιών. Οικονομική Θεωρία: Ο στόχος του μαθήματος αυτού είναι να δώσει στους φοιτητές μια εικόνα συγκεκριμένων κλασικών θεμάτων της Μακροοικονομικής Θεωρίας (όπως κατανάλωση, επένδυση, δημοσιονομική πολιτική, τιμολόγηση περιουσιακών στοιχείων, επιχειρηματικοί-οικονομικοί κύκλοι) και ταυτόχρονα να εξηγήσει μέσω της οικονομικής θεωρίας διάφορα φαινόμενα (όπως η επιβράδυνση της παραγωγικότητας στην δεκαετία του 1980). Οι φοιτητές έτσι θα γνωρίσουν τα γεγονότα-κλειδιά που απαντούν στην οικονομική ερώτηση σχετικά με την 5/9
εξέλιξη του μακροοικονομικού γίγνεσθαι καθώς να έρθουν σε επαφή με τις πιο σύγχρονες νεοκλασικές θεωρίες που συνθέτουν την οικονομική ανάλυση που καθορίζει τη μελλοντική πορεία της μακροοικονομικής θεωρητικής προσέγγισης. Θεωρίες Πολιτικής και Οικονομικής Ολοκλήρωσης: Εξετάζονται οι θεωρίες για την εθνική και την υπερεθνική ολοκλήρωση. Μέσα από πρωτότυπα κείμενα της βιβλιογραφίας της Πολιτικής Επιστήμης, των Διεθνών Σχέσεων αλλά και της Οικονομικής Ιστορίας μελετώνται η έννοια, τα αίτια, η διαδικασία και οι στρατηγικές ολοκλήρωσης. Ακόμη παρουσιάζονται οι διαφορετικές στρατηγικές ή μορφές πολιτικής ολοκλήρωσης που προτείνονται ή έχουν υιοθετηθεί από κράτη (Γερμανία, ΗΠΑ, Καναδάς) ή μορφώματα ομοσπονδιακού χαρακτήρα όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οικονομική και νομισματική ολοκλήρωση: θεωρητική θεμελίωση. Αλληλοεξάρτηση και η οικονομική και νομισματική ολοκλήρωση. Στρατηγική ανάλυση των πολιτικών σε αλληλοεξαρτώμενες οικονομίες. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η νομισματική πολιτική. Συντονισμός των δημοσιονομικών πολιτικών στα πλαίσια της ΟΝΕ. Η αναγκαιότητα μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας στην ΟΝΕ. Οργάνωση και Λειτουργία Διεθνών Οργανισμών: Εξετάζονται οι εξής θεματικές ενότητες: 1. Συστατικά στοιχεία Διεθνών Οργανισμών 2. Νομική προσωπικότητα 3. Εξουσίες Διεθνών Οργανισμών και οι περιορισμοί τους. 4. Διεθνείς Οργανισμοί και Δίκαιο Συνθηκών. 5. Ζητήματα σχετικά με την ιδιότητα μέλους. 6. Προνόμια και Ασυλίες. 7. Θεσμική Δομή- Κατηγορίες οργάνων 8. Λήψη αποφάσεων 9. Διευθέτηση διαφορών 10. Η Σύμβαση της Βιέννης του 1986 11. Ζητήματα ευθύνης 12. Διάλυση Διεθνών Οργανισμών 13. Ο ρόλος των Διεθνών Οργανισμών στη διαμόρφωση του Διεθνούς Δικαίου Παγκοσμιοποίηση και Εθνικό κράτος Tο σεμινάριο στοχεύει να εισαγάγει τον φοιτητή στις θεωρίες παγκοσμιοποίησης και των προβλημάτων που αυτή δημιουργεί στον χώρο των εθνικών κοινωνιών και του παγκόσμιου συστήματος. Για τον σκοπό αυτό θα μελετηθούν διάφορα θεωρητικά ρεύματα τα οποία αναφέρονται στην κοινωνική μεταλλαγή, κατά το δεύτερο ήμισυ του 20 ου αιώνα και θα αναλυθούν ορισμένες απόψεις θεωρητικών, αντιπροσωπευτικών της σύγχρονης σκέψης, σε σχέση με την ανάπτυξη των κοινωνικών σχέσεων και θεσμών στο τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο περιβάλλον. Η ανάλυση επικεντρώνεται σε κατηγορίες όπως: πολυεθνικός κοινωνικός σχηματισμός, εθνικισμός και πολιτισμική συμπεριφορά, παγκοσμιότητα και παγκοσμιοποίηση, εθνικό κράτος και εθνικές μειονότητες, τρίτος κόσμος και κοινωνική μεταλλαγή. Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις: Διαχείριση Κρίσεων και Διαπραγμάτευση: Περιφερειακές Συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή Το μάθημα, που εντάσσεται στον ευρύτερο χώρο των διεθνών σχέσεων, στοχεύει στην παρουσίαση των πρωταγωνιστών της πλέον οξείας και 6/9
πολυδιάστατης αραβοϊσραηλινής διένεξης, στην αναζήτηση των κύριων αιτίων της και στην συμβολή για επίλυση της διαμάχης. Η Μέση Ανατολή ως γεωχώρος περιλαμβάνει όμως και άλλα κράτη με ιδιαίτερη γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η συμπληρωματική προσπάθεια του μαθήματος να διερευνήσει τις διπλωματικές, ιστορικές, θρησκευτικές και άλλες πολιτιστικές πτυχές, που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την εξωτερική πολιτική των κρατών της Μέσης Ανατολής. Διεθνής Χρηματοδότηση Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο Παγκόσμιο Οικονομικό Σύστημα 7/9
Μαθήματα Επιλογής Ο Τρίτος Κόσμος στις Διεθνείς Σχέσεις Το Διεθνές Σύστημα και οι Μεγάλες Δυνάμεις: Μια ιστορικοπολιτική προσέγγιση Εξετάζονται ειδικά επιλεγμένα θέματα με στόχο τη γνωριμία του φοιτητή με τη διπλωματική δραστηριότητα και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Η προσέγγιση του αντικειμένου είναι κατεξοχήν ιστορικήαφηγηματική με χρήση στοιχείων πολιτικής ανάλυσης όπου κρίνεται απαραίτητο. Στρατηγικές Σπουδές Ειδικά Θέματα Διεθνούς Δικαίου: Εξετάζονται οι εξής θεματικές ενότητες Αναγνώριση και διαδοχή κρατών Ειρηνική επίλυση των διεθνών διαφορών Τα διεθνή Δικαστήρια Προστασία περιβάλλοντος Ανθρωπιστικό Δίκαιο Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο Θέματα Δικαίου Θάλασσας Δίκαιο Αέρος Διαστήματος Η θεσμική αναδιάρθρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Σύνταγμα Καινούργιες μορφές άμεσου αποτελέσματος Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Η απελευθέρωση των τηλεπικοινωνιών Η απελευθέρωση των μεταφορών Ενεργειακοί Πόροι και Διεθνής Πολιτική Θεωρία Παιγνίων Σκοπός του μαθήματος είναι η ανάλυση και εφαρμογή των εννοιών ισορροπίας σε διαφορετικούς τύπους παιγνίων που σχετίζονται με την Οικονομική και την Πολιτική Επιστήμη. Ειδικότερα στο μάθημα εξετάζονται: 1. Στατιστικά Παίγνια Τέλειας και Πλήρους Πληροφόρησης 2. Δυναμικά Παίγνια Τέλειας και Πλήρους Πληροφόρησης 3. Στατικά Παίγνια μη-πλήρους Πληροφόρησης και 4. Δυναμικά Παίγνια μη-πλήρους Πληροφόρησης Οικονομετρία: Εξετάζονται οι εξής θεματικές: Υποδείγματα Ποιοτικών ή Περιορισμένων στη μέτρηση Εξαρτημένων Μεταβλητών, Προσδιοριστικές και Στοχαστικές Τάσεις, Ολοκλήρωση, Συν-ολοκλήρωση, Έλεγχος Johansen Management Πολυεθνικών Επιχειρήσεων Ειδικά Θέματα Διεθνούς Εμπορίου Μακροοικονομική Ανοικτής Οικονομίας 8/9
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ (Δ.Ε.Π.) ΚΑΘΗΓΗTEΣ Απέργης Νικόλαος ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Καραγιάννης Ιωάννης Κουσκουβέλης Ηλίας Νάσκου-Περράκη Παρασκευή Τσελώνη Ανδρομάχη Φουσέκης Παναγιώτης Ψαρρού Μαγδαληνή ΕΠΙΚΟΥΡΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Καρβουναράκης Θεοδόσιος Παπαδημητρίου Πύρρος Παπασυριόπουλος Νικόλαος Σκουλάς Γεώργιος Σπυρόπουλος Γεώργιος ΛΕΚΤΟΡΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Αναγνωστοπούλου Δέσποινα Πορφυρίδης Ιωάννης ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Άρις Μπιτζένης ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΑΠΟ ΑΛΛΑ ΤΜΗΜΑΤΑ Ιωαννίδης Δημήτρης Μαραντζίδης Νικόλαος Παπαπανάγος Χάρρυς ( Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών) (Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών) (Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών) 9/9