Στην Ελλάδα, το Υπουργείο Πολιτισμού διοργανώνει εκδηλώσεις σε μουσεία, μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους το τριήμερο 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 για να γιορτάσει τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Το θέμα των φετινών εκδηλώσεων είναι «Μάγοι, ξόρκια και φυλακτά Η μαγεία στον αρχαίο και χριστιανικό κόσμο». Συγκεκριμένα, οι εκδηλώσεις κατά περιοχές είναι οι εξής: ΑΤΤΙΚΗ: 1. Αθήνα, Νότια κλιτύς Ακρόπολης, Ιερό Ασκληπιού, 27 Σεπτεμβρίου 2009 (11.00-13.00) «Μαγεία και θεραπεία στην αρχαιότητα». Θεματικές περιηγήσεις για το ευρύ κοινό 2. Αθήνα, Αρχαιολογικός χώρος Λόφων Πνύκας, Νυμφών και Μουσών, 25 Σεπτεμβρίου 2009 «Το μεγαλύτερο κέντρο των ξωτικών». Θεματικές ξεναγήσεις, αφήγηση παραμυθιών για παιδιά (10.00 12.00). Χοροθεατρικό δρώμενο σε συνεργασία με το «Δρυός Τόποι» (Θέατρο Δώρας Στράτου, 17.30-20.00) 3. Αθήνα, Αρχαία Αγορά Στοά Αττάλου, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Δεσμοί Μαγείας στην Αρχαία Αγορά». Μικρή περιοδική έκθεση. 4. Πειραιάς, Δημοτική Πινακοθήκη (Παλαιό Ταχυδρομείο Πειραιά, Φίλωνος 29) 22-24 Σεπτεμβρίου 2009 Έκθεση με θέμα: «Ιστορία και Αρχιτεκτονική του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Η Μαγεία της Σκηνής». 5. Πειραιάς, Πολυχώρος «Απόλλων», Ερμουπόλεως και Πηλίου 1, Καμίνια 19 30 Οκτωβρίου 2009 «DEUS EX MACHINA. Η μαγεία της σκηνής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Ένα επίτευγμα της τεχνολογίας των μηχανισμών σκηνής του 19ου αιώνα». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα, έκθεση, διάλεξη. Ημερίδα με θέμα «Νεοκλασικά Θέατρα της Ελλάδας». 6. Αθήνα, Κτίριο Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 134-136) 25-27 Σεπτεμβρίου 2009
«Βάσκανος οφθαλμός: Σύμβολα μαγείας από ιδιωτικές αρχαιολογικές συλλογές». Έκθεση εποπτικού υλικού, σχετικού με τη μαγεία στον αρχαίο και το χριστιανικό κόσμο. 7. Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 26 Σεπτεμβρίου 31 Οκτωβρίου 2009 «Η μαγεία στην αρχαιότητα. Μύθοι και Σύμβολα». Μικρή περιοδική έκθεση (τρεις προθήκες) με εκθέματα του Μουσείου σχετικά με τη Μαγεία στην αρχαιότητα. Ξενάγηση συζήτηση στην έκθεση για ενήλικες (26/9). Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. www.namuseum.gr 8. Αθήνα, Νομισματικό Μουσείο 25,26 Σεπτεμβρίου 2009 «Μυθικά όντα στα νομίσματα και στα ζωγραφικά μοτίβα του Ιλίου Μελάθρου». Ειδικές θεματικές επισκέψεις. Νομισματικό Μουσείο. www.nma.gr 9. Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο 25 Σεπτεμβρίου 25 Οκτωβρίου 2009 «Φυλακτά και ξόρκια». Έκθεση Εθνικό Ιστορικό Μουσείο 10. Αθήνα, Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης (κεντρικό κτίριο, Κυδαθηναίων 17) 27 Σεπτεμβρίου 2009 «Φίδια, νεράιδες και ξωτικά, γοργόνες, δράκοι και στοιχειά Ο μαγικός κόσμος των συμβόλων στη λαϊκή τέχνη». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών. Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. www.melt.gr 11. Αθήνα, Μουσείο Ελληνικής Τέχνης, Λουτρό των Αέρηδων 27 Σεπτεμβρίου 2009 «Τα μαγικά του δέντρου και του νερού». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 8-12 ετών στο πλαίσιο της περιοδικής έκθεσης «Ιστορίες του τοπίου: από την παράδοση στην αειφορία». Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. www.melt.gr
12. Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη (κεντρικό κτίριο, Κουμπάρη 1) 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 (10.00 15.00) «Φόβοι και φυλακτά στον ελληνικό χρόνο». Διαχρονική διαδρομή με αφετηρία την αρχαιότητα, μέσα από επιλεγμένα αντικείμενα των συλλογών του μουσείου. Μουσείο Μπενάκη. www.benaki.gr 13. Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Μαγεία και Επιστήμες». Προβολή μικρού μήκους ταινίας για την αστρονομία και τις προεκτάσεις της στο χώρο της μεταφυσικής. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. 14. Αθήνα, Ελληνικό Παιδικό Μουσείο 26,27 Σεπτεμβρίου 2009 (11.00-12.30 και 13.00-14.30) «Το ταξίδι του αλχημιστή». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 4-12 ετών. Ελληνικό Παιδικό Μουσείο, Πολιτιστικός Οργανισμός Δήμου Αθηναίων. www.hcm.gr 15. Αθήνα, Μουσείο Ηρακλειδών (Ηρακλειδών 16, Θησείο) 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 (Π-Σ 13.00-21.00, Κ 11.00-19.00) «Από το μύθο της Περσεφόνης στους δράκους της λαϊκής παράδοσης». Έκθεση με έργα παιδιών και εικαστικά εργαστήρια για παιδιά ηλικίας 5-7 (Σάββατο 13.30-15.30) και 8-10 ετών (Κυριακή 13.30-15.30). Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, Μουσείο Ηρακλειδών. www.childrensartmuseum.gr, www.herakleidon-art.gr 16. Αθήνα, Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη Κέντρο Εθνομουσικολογίας (Διογένους 1-3, Πλάκα) 25, 27 Σεπτεμβρίου 2009 «Κουδούνια, κουδουνάκια ήχοι μαγικοί». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά Δημοτικού. Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη Κέντρο Εθνομουσικολογίας, Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς www.instruments-museum.gr 17. Αθήνα, Ίδρυμα Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού (Λεωφ. Αμαλίας 4)
25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Magic Buzz» Έκθεση γλυπτών (έως 4/10), ομιλίες με θέμα τη μαγεία της τέχνης και της ζωής. Ίδρυμα Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού. www.katakouzenos.gr 18. Αθήνα, Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής 27 Σεπτεμβρίου 2009 (11.00) «Η μαγεία της φωτιάς». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά Δημοτικού με θέμα την προσφορά του δώρου της φωτιάς στους ανθρώπους από τον Πρωταγόρα του Πλάτωνα. «Ο Κλήδονας». Δρώμενο για παιδιά Δημοτικού με αφορμή τα παραδοσιακά αγγεία που χρησιμοποιούνται στο λαϊκό έθιμο του Κλήδονα. Ίδρυμα οικ. Γ. Ψαροπούλου Κέντρο Μελέτης Νεώτερης Κεραμεικής. www.potterymuseum.gr 19. Πειραιάς, Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας 25-26 Σεπτεμβρίου 2009 (και μέχρι το τέλος του 2009 με ραντεβού) «Θεοί, δαιμόνια και μάγισσες της θάλασσας». Διηγήσεις μύθων, θρύλων και δεισιδαιμονιών. Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας. 20. Ελευσίνα, αρχαιολογικός χώρος και πλατεία Ελευσίνας Οκτώβριος 2009 «Μάγοι, ξόρκια και φυλακτά». Εκπαιδευτικά προγράμματα στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας, δρώμενα στην πλατεία της πόλης. Λαογραφικός Σύλλογος Ελευσίνας «Το Αδράχτι», Γ ΕΠΚΑ, ΠΟΔΕ Ελευσίνας. 21. Αθήνα, Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής Ηλεκτρονικό έντυπο με τίτλο «Γούρια, ξόρκια και φυλακτά: Οικιακές πρακτικές και παραδόσεις στον ελληνικό χώρο», το οποίο θα διανεμηθεί αρχικά σε μαθητές δημοτικών σχολείων. Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
22. Ολυμπία, Αρχαιολογικό Μουσείο 25, 26 Σεπτεμβρίου 2009 «Η Μέδουσα Γοργώ στο Μουσείο της Ολυμπίας. Αποτρέποντας το κακό στην αρχαιότητα». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα (25/9) και συναντήσεις με το κοινό (11.00-13.00). Ζ ΕΠΚΑ. 23. Κάστρο Μονεμβασίας, Πλ. Χρυσαφίτισσας, 26 Σεπτεμβρίου 2009 «Η μαγεία στο χριστιανικό κόσμο». Ομιλία, μουσική εκδήλωση. 5η ΕΒΑ. 24. Ναύπλιο, Μουσείο «Β. Παπαντωνίου», 25, 26 Σεπτεμβρίου 2009 «Μάγια, ξόρκια, φυλακτά». Έκθεση και βιωματική προσέγγιση του κοινού στο θέμα. Τα παιδιά του Μουσείου Παιδικής Ηλικίας γνωρίζουν και παρουσιάζουν στο κοινό σχετικά εθιμικά δρώμενα. Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, Μουσείο Παιδικής Ηλικίας «ΣΤΑΘΜΟΣ», Σωματείο «Φίλοι Π.Λ.Ι.». www.pli.gr 25. Καλαμάτα, Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Ο μαγικός κόσμος των σφραγιδόλιθων». Ψηφιακή παρουσίαση πληροφοριακού υλικού, φωτογραφική έκθεση, θεματικές ξεναγήσεις 26. Τρίπολη, Αρχαιολογικό Μουσείο Τρίπολης 6-8 Οκτωβρίου 2009 «Μαγικές ιστορίες στα αρχαία χρόνια». Βιντεοπροβολή και ομιλία με θέμα: «Η μαγεία στην αρχαία Ελλάδα» και εκπαιδευτικά παιχνίδια για παιδιά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου. ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ 27. Βόλος, Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Μαγικά αντικείμενα λαϊκές δοξασίες» Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών, θεματικές ξεναγήσεις. ΙΓ ΕΠΚΑ. 28. Αλμυρός, Αρχαιολογικό Μουσείο, 5-27 Σεπτεμβρίου 2009
«Ιδιωτικές τελετουργίες». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών, θεματικές ξεναγήσεις. ΙΓ ΕΠΚΑ. 29. Ρεντίνα Ν. Καρδίτσας, Οκτώβριος 2009 «Τα ζώδια και ο τροχός της ζωής στην Ιερά Μονή Ρεντίνας Αγράφων». Ομιλίες, ξεναγήσεις. 19η ΕΒΑ. 30. Ν. Τρικάλων, αρχαιολογικός χώρος Αρχαίας Πέλιννας, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 Ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο και εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. ΙΔ ΕΠΚΑ. 31. Φθιώτιδα, Υπάτη, Βυζαντινό Μουσείο και Κάστρο Λαμίας, 26, 27 Σεπτεμβρίου 2009 «Όψεις της μαγείας στη χριστιανική τέχνη: Παραδείγματα από την ιστορία και τα μνημεία της Φθιώτιδας». Ημερίδα και οργανωμένες ξεναγήσεις στο Μουσείο και σε μνημεία της Υπάτης. 24η ΕΒΑ. 32. Αγρίνιο, Λαογραφικό Μουσείο Αιτωλοακαρνανίας, 26 Σεπτεμβρίου 2009 «Μάγοι, ξόρκια και φυλακτά: Η μαγεία στον αρχαίο και το χριστιανικό κόσμο». Ημερίδα, Θεατρικό Δρώμενο απόσπασμα από το θεατρικό έργο της Μ. Χρυσικοπούλου «Το κτήμα», σκηνή 6: Η ξορκίστρα. Λαογραφικό Μουσείο Αιτωλοακαρνανίας, Παναιτωλοακαρνανικός Σύλλογος Γυναικών, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αγρινίου ΗΠΕΙΡΟΣ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ 33. Ιωάννινα, Αρχαιολογικό Μουσείο, 25 Σεπτεμβρίου 2009 «Τρόποι μαντείας στο Ιερό της Δωδώνης». Θεματική ξενάγηση στην αίθουσα της Δωδώνης, προβολή ταινίας με θέμα το Ιερό της Δωδώνης.
ΙΒ ΕΠΚΑ, www.amio.gr 34. Ζάκυνθος, Αμφιθέατρο Τ.Ε.Ι. Ιονίων Νήσων, 26 Σεπτεμβρίου 2009 (19.00) «Η μαγεία στο χώρο και το χρόνο». Ημερίδα με τις εξής ανακοινώσεις: Η Μαγεία στην Τέχνη, (Κατερίνα Δεμέτη), Μάγοι, Ξόρκια, Φυλακτά: από την αρχαιότητα στην πρώιμη Ευρώπη (Αλ. Μελίτα), Κοινωνιολογική προσέγγιση του φαινομένου της Μαγείας στη Ζάκυνθο (Σπ. Ξένος), Πάμφυλα και τάματα σε φορητές εικόνες: επικοινωνία με το θείο ή παράγοντας φθοράς των έργων τέχνης (Κώστας Στουπάθης) Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, www.museumsolomos.gr 35. Κέρκυρα, Αρχαιολογικό Μουσείο, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Το βλέμμα της Μέδουσας». Θεματικές ξεναγήσεις. Η ΕΠΚΑ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - ΘΡΑΚΗ 36. Αιανή Κοζάνης, Αρχαιολογικό Μουσείο, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Η μαγεία στην Αιανή» Ξεναγήσεις με έμφαση στα αντικείμενα σύμβολα μαγείας, ομιλία με θέμα τους καταδέσμους και ομιλία με θέμα «Ένα μαγικό ταξίδι. Από την Κίρκη στον Χάρυ Πότερ: παρουσίαση γνωστών μαγισσών και μάγων της μυθολογίας και της ιστορίας». Λ ΕΠΚΑ. 37. Βέροια, Αρχαιολογικό Μουσείο, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Μαγεία: Η άλλη όψη του αρχαίου κόσμου». Ανάρτηση αφισών με θέμα το αργυρό φυλακτήριο, με μαγικό κείμενο από τη Βέροια. ΙΖ ΕΠΚΑ. 38. Βέροια, Βυζαντινό Μουσείο, 25 Σεπτεμβρίου 2009 (19.30) Ομιλία της εθνολόγου Μ. Τερζοπούλου, ερευνήτριας στο Κ.Ε.Ε.Λ. της Ακαδημίας Αθηνών με τίτλο «Τι είναι μαγεία;», θεματικές ξεναγήσεις στις μόνιμες εκθέσεις του Μουσείου. Οι φίλοι του Βυζαντινού Μουσείου Βέροιας, 11η ΕΒΑ. 39. Άνω πόλη Θεσσαλονίκης, διατηρητέο οδού Μουσών 47
25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Άμπρα κατάμπρα: Πέτρα, χώμα και νερό, γίνε σπίτι μαγικό». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά Ε και ΣΤ τάξης Δημοτικού (12.00) και έκθεση εποπτικού υλικού (10.00-21.00) Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας. 40. Θεσσαλονίκη, Αρχαιολογικό Μουσείο, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Μαγικά αντικείμενα Ανεξερεύνητα μυστικά». Πρόγραμμα εκπαιδευτικού δράματος και θεματικές περιηγήσεις στις μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις του Μουσείου. Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, www.amth.gr 41. Θεσσαλονίκη, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού 25-27 Σεπτεμβρίου 2009. (Η περιοδική έκθεση θα διαρκέσει ως τις 30 Νοεμβρίου) «Μαγεία και θρησκεία». Περιοδική έκθεση με αντικείμενα του Μουσείου που δεν εκτίθενται, θεματικές ξεναγήσεις (26,27/9), παιχνίδι ρόλων με τίτλο «Η μαγεία της πίστης» για ενήλικες, αφήγηση λαϊκών παραμυθιών για παιδιά δημοτικού συνοδεία ζωντανής μουσικής με τίτλο «η Λυγερή και το πουλί τ αηδόνι». Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, www.mbp@culture.gr 42. Ν. Φλώρινας, Αρχαιολογικό Μουσείο, ελληνιστική πόλη Φλώρινας, ελληνιστική πόλη Πετρών, Δισπηλιό 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Η μαγεία στον αρχαίο κόσμο». 25/9. Θεματικές ξεναγήσεις στο Α.Μ. Φλώρινας και στην Αρχαιολογική Συλλογή Δισπηλιού για τα σχολεία (10.00-14.00), διάλεξη στο Α.Μ. Φλώρινας (20.00), εγκαίνια έκθεσης υδατογραφίας με θέμα «Έμπνευση Αρχαίου» της Όλγας Αναστασιάδη. 26,27/9: Θεματικές ξεναγήσεις στο Α.Μ. Φλώρινας, στις ελληνιστικές πόλεις Φλώρινας και Πετρών και την Αρχαιολογική Συλλογή Δισπηλιού για το ευρύ κοινό. ΚΘ ΕΠΚΑ, Τοπικοί φορείς. 43. Σουφλί, Μουσείο Μετάξης, 25, 26 Σεπτεμβρίου 2009 «Μάγισσα, μάγισσα, τι μαγειρεύεις;» Δημιουργικά εργαστήρια. 25/9: 11.00-13.00 μόνο για σχολεία. 26/9: 11.00-13.00 και 17.30 αφήγηση παραμυθιών με τη Σάσα Βούλγαρη, για μικρούς και μεγάλους).
Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, www.piop.gr 44. Άβδηρα, Αρχαιολογικό Μουσείο, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Αποτροπαϊκά σύμβολα της Θράκης». Διανομή φυλλαδίου. ΙΘ ΕΠΚΑ. ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ 45. Πύργος Τήνου, Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Φύετε κακά από δω» καλλιτεχνικά εργαστήρια (25/9: 9.00-14.00, μόνο σχολεία, 26/9: 10.00-18.00, 27/9: 10.00-14.00 για μικρούς και μεγάλους) Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, www.piop.gr 46. Ρόδος, Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 4η ΕΒΑ. 47. Ηράκλειο, Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, 25 Σεπτεμβρίου 2009 «Μαγεία στο Βυζάντιο». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, www.historical-museum.gr 48. Οινούσσες, Ναυτικό Μουσείο, 25 Σεπτεμβρίου 2009 «Μυθολογία Γοργόνες Ακρόπρωρα». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Ομιλία και θεματική ξενάγηση με τίτλο Τα αποτροπαϊκά σύμβολα της ναυτικής παράδοσης Ο μύθος της Γοργόνας Ναυτικό Μουσείο Οινουσσών. 49. Σίγρι, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου 25-27 Σεπτεμβρίου 2009 «Η μαγεία των απολιθωμάτων: Από τη μυθολογική Μέδουσα στην επιστημονική θεώρηση των απολιθωμάτων». Έκθεση, εκπαιδευτικό πρόγραμμα, παρουσίαση διαδραστικής εφαρμογής «Από τις ηφαιστειακές εκρήξεις στην αιωνιότητα Η διαδικασία της απολίθωσης», διάλεξη με
θέμα «Η μαγεία των απολιθωμάτων Η εξέλιξη της ζωής στα γραμματόσημα», προβολή ντοκιμαντέρ. Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, www.lesvosmuseum.gr, www.petrifiedforest.gr Η είσοδος στους αρχαιολογικούς χώρους και στα μουσεία θα είναι ελεύθερη το Σαββατοκύριακο 26-27 Σεπτεμβρίου.