Πρόλογος ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΛΛΕΓΙΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (Ε.ΚΟ.ΜΕ.Ν.) Πρόεδρος: Α. Μελιδώνης Αντιπρόεδρος: Δ. Ρίχτερ Γεν. Γραμματέας: Ε. Μπιλιανού Ειδ. Γραμματέας: Α. Καμαράτος Ταμίας: Σ. Ηρακλειανού Μέλη: Θ. Παναγιώτου Γ. Μπέλλος Αγαπητοί Συνάδελφοι, Τα μεταβολικά νοσήματα, απόρροια του ασύμμετρου - τοξικού σημερινού τρόπου ζωής, αποτελούν τις επιδημικές απειλές για την υγεία τής κοινωνίας και τη σύγχρονη πρόκληση για τους θεραπευτές. Πρόκληση που απαιτεί συγκροτημένη γνώση και δεξιότητα ιατρικής παρέμβασης. Το Ελληνικό Κολλέγιο Μεταβολικών Νοσημάτων (Ε.ΚΟ.ΜΕ.Ν.) οργανώνει από πενταετίας σειρά επιστημονικών εκδηλώσεων στις οποίες επιδιώκεται αφενός η αναβάθμιση της γνώσης μας στα νοσήματα αυτά με την προσθήκη των τελευταίων βιβλιογραφικών δεδομένων και αφετέρου η απόκτηση δεξιότητας στην εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών στην κλινική πράξη. Στην όμορφη Κεφαλονιά, 2 έως 5 Ιουνίου 2017, μαζί με επίλεκτους ομιλητές θα έχουμε τη χαρά και την τιμή να βρεθούμε μαζί σας σε μια παρόμοια στοχευμένη και χρήσιμη επιστημονική συνάντηση. Σας περιμένουμε. Για το Ε.ΚΟ.ΜΕ.Ν. Δρ. Α. Μελιδώνης 2
Επιστημονικό Πρόγραμμα ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 17:00 Εγγραφές 17:30-19:30 Βήμα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Συντονιστής: Γ. Μπέλλος Εμβολιαστική κάλυψη στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Α. Νικολάου, Κ. Γκάμαρη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια B. Γκιζλής ΑΕΕ και ΤΙΑ (παροδικό ισχαμικό): Η αρχική διαγνωστική προσέγγιση και η δευτερογενής πρόληψη Α. Αγγελίδη Συνήθεις λοιμώξεις στην ΠΦΥ: Διαγνωστικές και θεραπευτικές προσεγγίσεις Θ. Νιτσοτόλης 19:30-20:00 Δορυφορική Διάλεξη (NOVARTIS) Πρόεδρος: Α. Μελιδώνης Καρδιακή ανεπάρκεια 2017. Νέα δεδομένα στη θεραπεία Γ. Γαβριελάτος 20:00-20:30 Διάλεξη Πρόεδρος: Α. Χατζητόλιος Oι βιολογικοί ρυθμοί και η συμβολή τους στη διαχείριση των μεταβολικών νοσημάτων Γ. Μπέλλος 20:30-21:00 Διάλεξη Έναρξης Πρόεδρος: Β. Λιόση Ηδονή, ένα κυρίαρχο συναίσθημα στην ποιότητα της ζωής μας Θ. Ασκητής 21:00-21:30 Τελετή Έναρξης Πρόεδρος: Α. Μελιδώνης Iστορία και πολιτισμός της Κεφαλονιάς Θ. Ζαφειράτου 3
Επιστημονικό Πρόγραμμα ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Θεματική Ενότητα: Μεταβολικό Σύνδρομο 10:00-11:00 How to treat Συντονίστρια: Ε. Μπιλιανού Ασθενής με LDL 112 mg/dl, στεφανιαία νόσο και τρανσαμινασαιμία Κ. Αναγνωστοπούλου Ασθενής 50 ετών με υπέρταση λευκής μπλούζας με οξύ ΑΕΕ και ΑΠ 200/100 mm Hg Μ. Βολνεάνσκι Ασθενής 48 ετών καπνιστής με δυσλιπιδαιμία (TG = 360 mg%, LDL= 120 mg%, HDL = 32 mg%) Κ. Λευκαδίτης 11:00-12:00 Κλινικό Φροντιστήριο Υπέρταση Συντονιστές: Θ. Παναγιώτου, Χ. Σαββόπουλος Αντιμετώπιση της υπέρτασης στις διάφορες νοσογόνους καταστάσεις βάσει κατευθυντήριων οδηγιών 2016-2017 Θ. Παναγιώτου Συζήτηση περιστατικών Β. Βελισσάρης 12:00-12:30 Διάλεξη Πρόεδρος: Π. Παπαχαραλάμπους Επικαρδιακό λίπος και στεφανιαία νόσος: Υπάρχει συσχέτιση; Υπάρχει δυνατότητα εκτίμησης και παρέμβασης; Σ. Χαντανής 12:30-13:00 Διάλεξη Πρόεδρος: Σ. Σπυράτος Τι πρέπει να γνωρίζει ο κλινικός γιατρός για τα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα και την αγωγή στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη Ν. Πατσουράκος 4
Επιστημονικό Πρόγραμμα ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 13:00-13:30 Διάλεξη Πρόεδρος: Κ. Λουκέρης Σύγχρονες απεικονιστικές προσεγγίσεις στον έλεγχο και τη διερεύνηση της αθηροσκληρυντικής νόσου Ε. Στρουμπούλη 13:30-14:00 Διάλεξη Πρόεδρος: Α. Καμαράτος Νεότερα δεδομένα στην θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2. Τι νεότερο στους SGLT-2 Α. Παπαζαφειροπούλου 14:00-14:30 Δορυφορική Διάλεξη (NOVO NORDISK) Πρόεδρος: Α. Καμαράτος Ινσουλίνη Degludec: Ξεπερνώντας τα εμπόδια στην έναρξη της θεραπείας με βασική ινσουλίνη Α. Λέπουρας 15:00-17:00 γευμα - Μεσημβρινή διακοπή Θεματική Ενότητα: How to Treat 17:00-18:00 Θεματική Συνεδρία: How to treat Συντονίστρια: Π. Φαραντάτου Παχύσαρκος διαβητικός ετών 52 (HbA1c = 8,2%) με δυσλιπιδαιμία (LDL = 130 m%) και αυξημένες τρανσαμινάσες (SGOT = 100, SEPT=94). Λαμβάνει μόνο μετφορμίνη Ν. Αλεξανδροπούλου Διαβητικός 65 ετών με χρόνια νεφρική νόσο σταδίου ΙΙΙ. ΑΠ 160/85 mm Hg, LDL = 95 mg%, HDL = 40 mg%. A1c = 8,2%. Λαμβάνει metformin Α. Τρικκαλινού Ασθενής 58 ετών με ιστορικό Ε.Μ. παρουσιάζει καρδιακή ανεπάρκεια με ΚΕ = 45% (HFpEF). Έχει Σακχαρώδη Διαβήτη από 5ετίας και λαμβάνει metformin Α1c = 8,3% Π. Μήτρου 5
Επιστημονικό Πρόγραμμα ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 18:00-19:00 Κλινικό Φροντιστήριο Ινσουλινοθεραπεία στο Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2 (βασική και εντατικοποίηση). Η τιτλοποίηση, τα προβλήματα αποδοχής και οι επιπλοκές Συντονίστρια: Σ. Ηρακλειανού Εισηγήτριες: Α. Γανωτοπούλου, Μ. Μελετιάδου, Σ. Μπακογιάννη 19:00-19:30 Διάλεξη Πρόεδρος: Ε. Μπιλιανού Νεότερα στην αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας Δ. Ρίχτερ 19:30-20:00 Διάλεξη Ημέρας Πρόεδρος: Α. Μελιδώνης Διατροφή και αθηροσκλήρωση - Νεότερα δεδομένα Ν. Κατσιλάμπρος 20:00-20:30 Δορυφορική Διάλεξη (SANOFI) Πρόεδρος: Σ. Ηρακλειανού Ινσουλίνη Glargine 300U/mL: Η ολοκληρωμένη απάντηση στις ακάλυπτες ανάγκες της ινσουλινοθεραπείας Α. Ράπτης 20:30-21:00 Δορυφορική Διάλεξη (ASTRAZENECA) Πρόεδρος: Ν. Αλεξανδροπούλου Ασθενοκεντρική προσέγγιση στη διαχείριση του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2. Η κλινική εμπειρία με τη δαπαγλιφλοζίνη Α. Γανωτοπούλου 21:00-21:30 Δορυφορική Διάλεξη (LIBYTEC) Πρόεδρος: Α. Μελιδώνης Αντιμετώπιση των Νευραγγειακών Παθήσεων στο Σακχαρώδη Διαβήτη Α. Τρικκαλινού 6
Επιστημονικό Πρόγραμμα ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 11:00-13:30 Κλινικό Σεμινάριο Διαβητόραμα «Νεότερα δεδομένα σε όλα τα θέματα αιχμής του Σακχαρώδους Διαβήτη» Συντονιστές: Δ. Βελισσάρης, Β. Μπάμπαλη Στεφανιαία Νόσος Ταξινόμηση Σακχαρώδους Διαβήτη Διατροφή στον Σακχαρώδη Διαβήτη Μεταβολικό Σύνδρομο 13:30-17:00 γευμα - Μεσημβρινή διακοπή 17:00-17:30 Διάλεξη Πρόεδρος: Α. Παπαζαφειροπούλου Αυτοπαρακολούθηση στον διαβητικό ασθενή: Πόσο εξατομικευμένη, πόσο χρήσιμη, πόσο αναγκαία: Διαδραστική συζήτηση Μ. Μελετιάδου 17:30-18:15 Κλινικό Φροντιστήριο Διαβητικό πόδι: Εικόνες, περιστατικά, ερμηνείες Συντονιστής: Α. Καμαράτος Εισηγητές: Α. Καμαράτος, Χ. Κώνστας, Β. Λιόση 18:15-18:45 Διάλεξη Πρόεδρος: Γ. Θεοφιλάτος Νέες τεχνολογίες στον διαβήτη Α. Καμαράτος 18:45-19:15 Διάλεξη Πρόεδρος: Γ. Κουρής Η διαχείριση της αντιπηκτικής αγωγής από τον κλινικό γιατρό στην πρωτοβάθμια περίθαλψη: Σύγχρονα δεδομένα Ε. Γρουζή 19:15-19:45 Δορυφορική Διάλεξη (ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε.) Πρόεδρος-Ομιλητής: Α. Καμαράτος Έναρξη ινσουλινοθεραπείας με γλαργινική ινσουλίνη. Αξιοποιώντας το gold standard της βασικής ινσουλινοθεραπείας έγκαιρα και αποτελεσματικά Π. Μήτρου 7
Επιστημονικό Πρόγραμμα ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 19:45-20:15 Δορυφορική Διάλεξη (ELPEN) Πρόεδρος: Α. Μελιδώνης Εκλεκτικότητα, καρδιαγγειακή ασφάλεια και άλλα χαρακτηριστικά της Αλογλιπτίνης Χ. Μηλιώνης 20:15-20:45 Δορυφορική Διάλεξη (BOEHRINGER INGELHEIM) Πρόεδρος: Ε. Ρίζος Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2 & Καρδιαγγειακή Νόσος: Ο ρόλος της εμπαγλιφλοζίνης στη σύγχρονη θεραπευτική προσέγγιση Κ. Μπαλαμπάνης 20:45-21:30 Διάλεξη Πρόεδρος: Χ. Παυλάτος 2017: Ο θεραπευτικός αλγόριθμος για την αντιμετώπιση του διαβήτη και των συννοσηροτήτων του Α. Μελιδώνης Ευχαριστίες Ευχαριστούμε τις Χορηγούς Εταιρείες 8
Ομιλητές - Πρόεδροι - Συντονιστές Αγγελίδη Α. Αλεξανδροπούλου Ν. Αναγνωστοπούλου Κ. Ασκητής Θ. Βελισσάρης Β. Βελισσάρης Δ. Βολνεάνσκι Μ. Γαβριελάτος Γ. Γανωτοπούλου Α. Γκάµαρη Κ. Γκιζλής B. Γρουζή Ε. Ζαφειράτου Θ. Ζαφειράτου Σ. Ηρακλειανού Σ. Θεοφιλάτος Γ. Καµαράτος Α. Κατσιλάμπρος Ν. Κουρής Γ. MD, PhD, Ειδ. Παθολογίας και Επιστ. Συνεργάτις Διαβητολογικού Κέντρου, Παθολόγος - Διαβητολόγος, Διευθύντρια, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Ιατρείου, ΓΝ-ΚΥ Ληξουρίου Παθολόγος, Επιστ. Συνεργάτις Διαβητολογικού Κέντρου, Νευρολόγος - Ψυχίατρος, Διδάκτωρ Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας Παθολόγος, MSc, Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο «MEDITERRANEO» Γεν. Ιατρός, Επιστ. Συνεργάτης, Α Παθολογική Κλινική - Διαβητολογικό Κέντρο, ΓΝ Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ» Γεν. Ιατρός, Επιμελήτρια Β, Π.Ι. Καραβάδου MD, MSc, FESC, Καρδιολόγος, Επιμελητής Α, Καρδιολογική Κλινική, ΓΝΑ «Η ΕΛΠΙΣ» Ειδικός Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, Επ. Συνεργάτιδα Διαβητολογικού Κέντρου, Επισκέπτρια Υγείας, ΓΝ-ΚΥ Ληξουρίου Γεν. Ιατρός, Επιμελητής Α, ΚΥ Μουζακίου - Π.Ι. Μαυρομματίου Καρδίτσας, Μετακπαιδευόμενος στο Σακχαρώδη Διαβήτη Δρ Αιματολόγος, Συντονίστρια Διευθύντρια Ν.Υ. Αιμοδοσίας, ΓΑΟΝΑ «Ο ΑΓ. ΣΑΒΒΑΣ» Διδάκτωρ Ιστορίας, Προϊσταμένη Γεν. Αρχείων Κράτους (Γ.Α.Κ.) Ν. Κεφαλλονιάς Παθολόγος, Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Κεφαλονιάς και Ιθάκης Παθολόγος Διαβητολόγος, Διευθύντρια, Γ Παθολογικό Τμήμα & Διαβητολογικό Κέντρο, Παθολόγος, Διευθυντής ΠΕΔΥ Παθολόγος - Διαβητολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, Διαβητολογικό Κέντρο, Καθηγητής Παθολογίας, MD, PhD, FACP, SCOPE Founding Fellow, EFIM Hon. Fellow, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ερευνητικό Εργαστήριο Παν/μίου Αθηνών «Ν.Σ.ΧΡΗΣΤΕΑΣ» Παθολόγος, Συντονιστής Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής, «ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΑΤΕΙΟ», ΓΝ Ληξουρίου 9
Ομιλητές - Πρόεδροι - Συντονιστές Κώνστας Χ. Λέπουρας Α. Λευκαδίτης Κ. Λιόση Β. Λουκέρης Κ. Φυσιοθεραπευτής, Επιστ. Συνεργάτης Ιατρείου Διαβητικού Ποδιού, Διαβητολογικό Κέντρο, Ειδικός Παθολόγος - Διαβητολόγος, Διευθυντής Παθολογικής - Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου, ΙΑΣΩ GENERAL Ειδικός Παθολόγος, Επιστ. Συνεργάτης Διαβητολογικού Κέντρου & Λιπιδαιμικού Ιατρείου, Παθολόγος, MSc, Αρχίατρο ΓΕΣ, Εξειδικευόμενη Διαβητολόγο, Διαβητολογικό Κέντρο, Καρδιολόγος Μελετιάδου Μ. Νοσηλεύτρια ΤΕ, RN, Προϊσταμένη Καρδιολογικού Τμήματος - Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου, Μελιδώνης Α. Παθολόγος - Διαβητολόγος, Συντονιστής Διευθυντής Α Παθολογικής Κλινικής - Διαβητολογικού Κέντρου,, Πρόεδρος Ε.ΚΟ.ΜΕ.Ν. Μηλιώνης Χ. MD, PhD, Καθηγητής Παθολογίας, Ιατρική Σχολή Παν/μίου Ιωαννίνων, Β Παθολογική Κλινική, Παν/μιακό ΓΝ Ιωαννίνων Μήτρου Π. Δρ Παθολόγος, Εθνικό Κέντρο Έρευνας Πρόληψης & Θεραπείας του Σακχαρώδους Διαβήτη και των Επιπλοκών του (ΕΚΕΔΙ), Παν/μιακό ΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Μπάµπαλη Β. Ιατρός Εργασίας ΕΣΥ, Τμήμα Ιατρικής της Εργασίας, ΕΑΝΠ «ΜΕΤΑΞΑ» Μπακογιάννη Σ. Επισκέπτρια Υγείας, Μπαλαμπάνης Κ. Παθολόγος, Παν/μιακός Υπότροφος Παθολογίας - Σακχαρώδη Διαβήτη, Β Προπ. Παθολογική Κλινική - Μονάδα Έρευνας & Διαβητολογικό Κέντρο, Παν/μιακό ΓΝΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Μπέλλος Γ. PhD, MRCGP, MEPMA, Διευθυντής Συντονιστής ΚΥ - ΠΕΔΥ Κορωπίου Αττικής, τ. Γενικός Συντονιστής Εκπαίδευσης Ειδικευόμενων Γενικών Ιατρών Αττικής Μπιλιανού Ε. Καρδιολόγος, Διευθύντρια, Καρδιολογικό Τμήμα, Υπεύθυνη Λιπιδαιμικού Ιατρείου, Νικολάου Α. Γεν. Ιατρός με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, Επ. Συνεργάτης Διαβητολογικού Κέντρου, Νιτσοτόλης Θ. Παθολόγος - Εντατικολόγος - Λοιμωξιολόγος, Επιμελητής Α, Β Παθολογικό Τμήμα, Παναγιώτου Θ. Παθολόγος - Διαβητολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών 10
Ομιλητές - Πρόεδροι - Συντονιστές Παπαζαφειροπούλου Α. Παθολόγος με εξειδίκευση στο Διαβήτη, MSc, PhD, Επιμελήτρια Β, Α Παθολογική Κλινική - Διαβητολογικό Κέντρο, Παπαχαραλάµπους Π. Πατσουράκος Ν. Παυλάτος Χ. Ράπτης Α. Ρίζος Ε. Ρίχτερ Δ. Σαββόπουλος Χ. Σπυράτος Σ. Στρουµπούλη Ε. Φαραντάτου Π. Χαντανής Σ. Χατζητόλιος Α. Καρδιολόγος, Επιμελητής Β, ΓΝ Κεφαλονιάς Καρδιολόγος, Επιμελητής Α ΕΣΥ, Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Καρδιολογικού Τμήματος, Διευθυντής Γυναικολογικής Κλινικής, Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας, ΓΝ Κεφαληνίας Αν. Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας Παν/μίου Αθηνών, Β Προπ. Παθολογική Κλινική, Μονάδα Έρευνας-Διαβητολογικό Κέντρο Παν/μίου Αθηνών, Παν/μιακό ΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Διευθυντής ΕΣΥ, Β Παθολογική Κλινική, Παν/μιακό ΓΝ Ιωαννίνων, Assistant Professor (visiting), University of Cyprus Medical School Καρδιολόγος, MD, FESC, FAHA, Διευθυντής Β Καρδιολογικής Κλινικής, «ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗ» Αθηνών Αν. Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ, Α Προπ. Παθολογική Κλινική, Παν/μιακό ΓΝΘ «ΑΧΕΠΑ» Καρδιολόγος Ακτινολόγος, Επιμελήτρια B, ΓΝΑ «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» Α. Παθολόγος, Εξειδικευόμενη Διαβητολόγος, Διαβητολογικό Κέντρο, ΓΝ Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ» Παθολόγος Καρδιολόγος, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής, Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ, Διευθυντής Α Προπ. Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ, Παν/μιακό ΓΝΘ «ΑΧΕΠΑ», Α Αντιπρόεδρος Εταιρείας Παθολογίας Ελλάδος, Αντιπρόεδρος Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος 11