Οι Επενδυτικές Προτεραιότητες του ΠΑΑ 2014-2020 για τον αγροτικό τομέα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 ανέρχεται στα 4,7 δις κοινοτικής συμμετοχής, που μαζί με την εθνική και την ιδιωτική συμμετοχή θα κινητοποιήσει συνολικούς πόρους της τάξης των 6 δις ευρώ. Στρατηγικοί στόχοι του νέου Προγράμματος είναι: - η μετάβαση της ελληνικής αγροτικής οικονομίας σε ένα ισχυρό και βιώσιμο αγρό-διατροφικό μοντέλο, - η συνολικότερη ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών της χώρας
Οι βασικές προτεραιότητες του νέου ΠΑΑ: - Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας & της παραγωγικότητας του πρωτογενή τομέα - Αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας - Ενίσχυση της αξίας της αλυσίδας των εγχώριων αγροτικών προϊόντων - Προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων και αντιμετώπιση ή/και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή - Ενίσχυση του κοινωνικού ιστού στις αγροτικές περιοχές
Οι πέντε βασικές ομάδες Μέτρων του νέου ΠΑΑ : - Ιδιωτικές Επενδύσεις στο γεωργικό & δασικό τομέα - Δημόσιες επενδύσεις στο γεωργικό & δασικό τομέα - Δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις εκτός πρωτογενή τομέα (διαφοροποίηση της οικονομικής βάσης της υπαίθρου και δημιουργία θέσεων απασχόλησης) - Γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα και μέτρα προστασίας της παραγωγής και διασφάλισης του αγροτικού εισοδήματος - Δομές υποστήριξης του αγρο-διατροφικού συστήματος και του δασικού τομέα
Ιδιωτικές Επενδύσεις στο γεωργικό & δασικό τομέα Σχέδια βελτίωσης. Έμφαση σε ομάδες και ενώσεις παραγωγών καθώς και νέους αγρότες, με κίνητρο αυξημένα ποσοστά ενίσχυσης. Νέοι Αγρότες. Παροχή ενίσχυσης έως 22.000 για την πρώτη εγκατάσταση νέων στις αγροτικές περιοχές. Μεταποίηση αγροτικών προϊόντων με διευρυμένες δυνατότητες ως προς την επιλεξιμότητα επενδύσεων σε νέους κλάδους. Οργάνωση παραγωγών σε υγιή παραγωγικά σχήματα. Ενθαρρύνεται η σύσταση Ομάδων Παραγωγών με έως 100% κάλυψη των λειτουργικών δαπανών τους. Συνεργασία Προώθηση καινοτομίας. Ενισχύεται η συνεργασία και δικτύωση για την προώθηση της καινοτομίας και τη σύνδεση της έρευνας με την γεωργική πρακτική και τις επενδύσεις του πρωτογενή τομέα.
Υπομέτρο 4.1 Στήριξη για επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις Δράση 1 Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της εκμετάλλευσης Δράση 2 Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος Δράση 3 Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος Προτεραιότητα δίνεται στον τομέα των οπωροκηπευτικών, της αιγοπροβατοτροφίας, την παραγωγή ζωοτροφών και στις καλλιέργειες προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή Ενισχύονται επενδύσεις που συμβάλουν στην εξοικονόμηση ύδατος και στην αειφόρο διαχείριση των υδατικών πόρων συμπεριλαμβανομένης και της αποθήκευσης του νερού σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης. Ενισχύονται επενδύσεις που συμβάλλουν στην ορθή διαχείριση των κτηνοτροφικών αποβλήτων και στη στροφή προς μία γεωργία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα η οποία στηρίζεται στην αύξηση της χρήσης των ΑΠΕ.
Υπομέτρο 4.1 Στήριξη για επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις Δράση 1 Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της εκμετάλλευσης Δράση 2 Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος Προϋπόθεση έναρξης δράσης Δράση 3 Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στη χρήση ΑΠΕ καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος εκπλήρωση που αφορά στην εκ των προτέρων αιρεσιμότητα για την τιμολόγηση του αρδευτικού νερού αναθεωρημένα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ).
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Φυσικά ή νομικά πρόσωπα κάτοχοι γεωργικών εκμεταλλεύσεων που κατέχουν την ιδιότητα του ενεργού γεωργού (Καν. 1307/2013), όπως αυτό έχει εξειδικευτεί στην εθνική νομοθεσία, ή ομάδες αυτών. Επιπλέον για τη Δράση 1 οι δικαιούχοι θα πρέπει να πληρούν ένα από τα παρακάτω κριτήρια : Να είναι επαγγελματίες αγρότες Να είναι νέοι γεωργοί του Υπομέτρου 6.1 Να είναι νομικά πρόσωπα με κύρια δραστηριότητα την άσκηση της γεωργίας. Ειδικά για την υλοποίηση συλλογικών επενδύσεων, στήριξη παρέχεται σε ομάδες - οργανώσεις γεωργών και συνεταιρισμούς.
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ (Για όλες τις δράσεις) Η κατοχή γεωργικής εκμετάλλευσης Η συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους. Αποκλείονται οι συνταξιούχοι. Τουλάχιστον κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης στήριξης να συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές της Ένωσης, με εξαίρεση τις υλοποιούμενες επενδύσεις από νέους γεωργούς Οι επενδύσεις να πραγματοποιούνται μετά την υποβολή της αίτησης στήριξης Οι επενδύσεις να μην έχουν συγχρηματοδοτηθεί από άλλη πηγή
Δράση 1: ΕΠΙΠΛΕΟΝ Απαιτείται το οικονομικό μέγεθος της εκμετάλλευσης σε όρους τυπικής απόδοσης να είναι μεγαλύτερο από 8.000 (standard output) Δράση 2 : Εξετάζεται η πλήρωση των απαιτήσεων του άρθρου 46 του Καν. (ΕΕ) 1305/2013 όταν πρόκειται για άρδευση δηλαδή στην εκμετάλλευση να πληρούνται οι όροι και οι υποχρεώσεις όπως αυτά προκύπτουν ανάλογα με τον τύπο της επένδυσης και την κατάσταση των υδάτων όπως αυτή προσδιορίζεται βάσει των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών
Δράση 1: Αρχές κριτηρίων επιλογής : Ο προσανατολισμός της εκμετάλλευσης με προτεραιότητα στην αιγοπροβατοτροφία, στα οπωροκηπευτικά, στην παραγωγή ζωοτροφών και σε καλλιέργειες ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή Το οικονομικό μέγεθος (Τ. Α. 8.000-25.000 ) Η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας Η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων Η εισαγωγή / χρήση καινοτομίας Οι Ανάγκες Περιφέρειας σε κλάδους, συγκριτικά πλεονεκτήματα, RIS3
Δράση 2: Αρχές κριτηρίων επιλογής : Το ποσοστό εξοικονόμησης ύδατος (δυνητικό και πραγματικό) Αν η εκμετάλλευση βρίσκεται σε περιοχή εντός της Οδηγίας 91/676 Η εγκατάσταση συστημάτων εξοικονόμησης ύδατος αφορά σε υδροβόρες καλλιέργειες Η επένδυση άρδευσης επηρεάζει ύδατα των οποίων η κατάσταση έχει χαρακτηριστεί λιγότερο από καλή (Οδηγία 2000/60)
Αρχές κριτηρίων επιλογής Δράση 3: Οι ενεργειακές ανάγκες της εκμετάλλευσης, όπως: Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες Οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις με υφιστάμενη σταβλική εγκατάσταση Η χρήση ΑΠΕ σε υφιστάμενες γεωτρήσεις Οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που αποσκοπούν σε μείωση των εκπομπών αερίων
Ποσοστά ενίσχυσης 75% στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους (περιφέρειες Βόρειου & Νότιου Αιγαίου) 50% στις περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ιονίων Νήσων, Πελοποννήσου και Κρήτης. 40% στις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Στερεάς Ελλάδας και Αττικής. Δράση 2 Υπάρχει μεταβολή των ποσοστών ανάλογα με την κατάσταση του υδατικού σώματος και τη δυνητική εξοικονόμηση ύδατος
Προσαύξηση Ποσοστών ενίσχυσης Τα ανωτέρω ποσοστά δύναται να προσαυξάνονται στις παρακάτω περιπτώσεις: σε νέους γεωργούς σε συλλογικές επενδύσεις και ολοκληρωμένα επενδυτικά σχέδια σε περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικά και άλλα ειδικά μειονεκτήματα
Συνολικό κόστος επενδυτικών σχεδίων Δράση 1 Δράση 2 έως 500.000 ΕΥΡΩ στη βάση του οικονομικού μεγέθους της εκμετάλλευσης έως 150.000 ΕΥΡΩ Δράση 3 έως 150.000 ΕΥΡΩ και έως 200.000 ΕΥΡΩ, για διαχείριση αποβλήτων Επενδυτικά σχέδια με δαπάνες που αφορούν και στις τρεις δράσεις δύναται να έχουν συνολικό κόστος 500.000 ΕΥΡΩ, το οποίο για τις συλλογικές επενδύσεις συνδυαστικά δεν θα ξεπερνά τα 2.000.000 ΕΥΡΩ. Γενικά για συλλογικές επενδύσεις το συνολικό κόστος των επενδυτικών σχεδίων ανέρχεται έως 2.000.000 ΕΥΡΩ.
Υπομέτρο 4.2 Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων 4.2.1. Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εντός του Παραρτήματος Ι (γεωργικό προϊόν) 4.2.2. Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εκτός του Παραρτήματος Ι (μη γεωργικό προϊόν) 4.2.3. Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων από επαγγελματίες αγρότες
Δράση 4.2.1 Αρχικό προϊόν (Παράρτημα Ι) 1 η μεταποίηση Τελικό προϊόν (Παράρτημα Ι) Οι τομείς είναι οι εξής: Κρέας πουλερικά κουνέλια Γάλα Αυγά Διάφορα Ζώα (όπως Μέλι Σηροτροφία - σαλιγκάρια) Ζωοτροφές Δημητριακά (όπως παραγωγή αλεύρων, ξήρανση δημητριακών) Ελαιούχα Προϊόντα (εξαιρούνται οι ιδρύσεις ελαιοτριβείων) Οίνος Οπωροκηπευτικά Άνθη Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά Σπόροι & Πολλαπλασιαστικό Υλικό Ξύδι
Αρχικό προϊόν (Παράρτημα Ι) Οι τομείς είναι οι εξής: Δράση 4.2.2 1 η μεταποίηση Ενδιάμεσο προϊόν (Παράρτημα Ι) Επεξεργασία καπνού για παραγωγή πούρων ή σιγαρίλος Ζυθοποιία 2 η μεταποίηση Επεξεργασία προϊόντων κυψέλης (γύρη, πρόπολη, βασιλικός πολτός) Μονάδες παραγωγής αιθέριων ελαίων Μονάδες πυρηνελαιουργείων Μονάδες παραγωγής αποσταγμάτων από οπωροκηπευτικά ή προϊόντων αμπελοοϊνικής προέλευσης Μονάδες μεταποίησης γεωργικών προϊόντων για την παραγωγή προϊόντων κοσμετολογίας και διατροφής Μονάδες παραγωγής εμπορίας και συσκευασίας προϊόντων θρέψης φυτών Μονάδες παραγωγής πυτιάς και συμπυκνωμάτων αυτής. Αξιοποίηση παραπροϊόντων Μονάδες επεξεργασίας κλωστικής κάνναβης και λιναριού Βαμβάκι και λοιπές κλωστικές ίνες Τελικό προϊόν (εκτός Παραρτήματος Ι)
Δράση 4.2.3 Οι τομείς είναι οι εξής : Κρέας πουλερικά κουνέλια Γάλα Αυγά, Σηροτροφία, Σαλιγκάρια, Ζωοτροφές, Δημητριακά, Άνθη Σπόροι & Πολλαπλασιαστικό υλικό Ελαιούχα προϊόντα (εξαιρούνται οι ιδρύσεις ελαιοτριβείων) Οίνος Αμπελουργία (παραγωγή αποσταγμάτων, ποτών) Οπωροκηπευτικά (παραγωγή αποσταγμάτων, ποτών) Ζυθοποιία Μονάδες παραγωγής γεωργικών προϊόντων για την παραγωγή προϊόντων διατροφής Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά Ξύδι Μέλι και επεξεργασία προϊόντων κυψέλης (γύρη, πρόπολη, βασιλικός πολτός) Επεξεργασία καπνού
ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ Δράση 1 Πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες καθώς και μεγαλύτερες επιχειρήσεις και έως 5.000.000 ΕΥΡΩ Δράση 2 Πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και έως 3.000.000 ΕΥΡΩ Δράση 3 Επαγγελματίες αγρότες έως 300.000 ΕΥΡΩ (δύναται να υποβάλλουν αίτηση ενίσχυσης που να συμπεριλαμβάνει επενδυτικές δαπάνες και από το υπομέτρο 4.1 με συνολικό προϋπολογισμό αθροιστικά έως 500.000.) Οι δράσεις αφορούν σε ιδρύσεις, επεκτάσεις, εκσυγχρονισμούς, μετεγκαταστάσεις μονάδων παραγωγής και αποθηκευτικών χώρων, συγχωνεύσεις μονάδων, μονάδες διαχείρισης υποπροϊόντων κλ.π. Επιλέξιμες δαπάνες: εγκαταστάσεις, εξοπλισμός, οχήματα μεταφοράς πρώτης ύλης, πιστοποίηση, κλπ.
ΟΡΟΙ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ (1/2) Δεν ενισχύονται αιτήσεις στήριξης : που αφορούν στη μεταποίηση προϊόντων (ως πρώτη ύλη) που δεν ανήκουν στο παράρτημα Ι της Συνθήκης που αφορούν σε λιανικό εμπόριο που αφορούν σε γενετικά τροποποιημένα προϊόντα εκτός ζωοτροφών με προϋπολογισμό μεγαλύτερο από τον προβλεπόμενο στη πρόσκληση για τις Δράσεις 1, 2 και 3 αντίστοιχα.
ΟΡΟΙ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ (2/2) Δεν ενισχύονται αιτήσεις στήριξης : που υποβάλλονται από προβληματικές επιχειρήσεις από φορείς για τους οποίους έχει εκδοθεί ή εκκρεμεί η έκδοση απόφασης καταλογισμού που αφορούν σε επενδύσεις που έχουν περατωθεί φυσικά ή έχουν ολοκληρωθεί πλήρως πριν την υποβολή τους που αφορούν σε μη βιώσιμες επενδύσεις Επίσης, δεν ενισχύονται επενδυτικές δαπάνες που χρηματοδοτούνται από άλλο επενδυτικό πρόγραμμα
Αρχές κριτηρίων επιλογής Επεξεργασία βιολογικών πρώτων υλών ή πρώτων υλών παραγόμενων με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον Παραγωγή προϊόντων ποιότητας ( όπως ΠΟΠ, ΠΓΕ) Προστασία του περιβάλλοντος, συμβολή στο μετριασμό και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (όπως εξοικονόμηση ενέργειας και χρήση ΑΠΕ) Χρήση καινοτομίας και νέων τεχνολογιών Ωριμότητα επενδυτικού σχεδίου Εξωστρέφεια επιχείρησης (δράσεις 4.2.1 και 4.2.2) Ανάγκες Περιφέρειας, RIS3 Εξοικονόμηση ύδατος Αύξηση θέσεων απασχόλησης Μέγεθος επιχείρησης - Πολύ μικρές, μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) (δράση 4.2.1)
ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Δράση 1 75% στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους (περιφέρειες Βόρειου & Νότιου Αιγαίου) 50% στις περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ιονίων Νήσων, Πελοποννήσου και Κρήτης. 40% στις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Στερεάς Ελλάδας και Αττικής. Για δικαιούχους που συνδέονται με συγχωνεύσεις οργανώσεων παραγωγών, τα ανωτέρω ποσοστά δύναται να προσαυξάνονται κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες.
ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Δράση 2 Για έργα συνολικού προϋπολογισμού έως 300.000 η ενίσχυση εμπίπτει στους περιορισμούς του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (De minimis) με ποσοστό ενίσχυσης έως 65% των επιλέξιμων δαπανών. Για έργα άνω των 300.000 η ενίσχυση χορηγείται βάσει του άρθρου 44 του Καν. (ΕΕ) 702/2014 και σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση των Περιφερειών στον εν ισχύ εγκεκριμένο από την ΕΕ Περιφερειακό Χάρτη, όπως ισχύει κάθε φορά, βάσει του οποίου τα ποσοστά διαμορφώνονται έως 50% για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και έως 45% για μεσαίες επιχειρήσεις.
ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Δράση 3 Όταν το τελικό προϊόν ανήκει στο Παράρτημα Ι της Συνθήκης : 75% στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους (περιφέρειες Βόρειου & Νότιου Αιγαίου) 50% στις περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ιονίων Νήσων, Πελοποννήσου και Κρήτης. 40% στις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Στερεάς Ελλάδας και Αττικής ή η ενίσχυση εμπίπτει στους περιορισμούς του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (De minimis) με ποσοστό ενίσχυσης έως 65% των επιλέξιμων δαπανών. Όταν το τελικό προϊόν δεν ανήκει στο Παράρτημα Ι της Συνθήκης: η ενίσχυση εμπίπτει στους περιορισμούς του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (De minimis) με ποσοστό ενίσχυσης έως 65% των επιλέξιμων δαπανών.
Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας! Χρήσιμες Συνδέσεις http://www.agrotikianaptixi.gr/ - νέο ΠΑΑ 2014-20 (ειδικά κεφάλαιο 8: Περιγραφή Μέτρων) http://www.minagric.gr http://www.ead.gr