Μέτρο 4.2 Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση, εμπορία ή και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων
Πλαίσιο Εκδόθηκε στις 4 Απριλίου 2017 το ΦΕΚ που αφορά στον καθορισμό λειτουργίας και λεπτομερειών εφαρμογής για τις Δράσεις του Μέτρου 4.2 - Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων. Το Μέτρο περιλαμβάνεται στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και τον κρατικό προϋπολογισμό. Αναμένονται κατά το προσεχές διάστημα και οι σχετικές προκηρύξεις. Στόχοι του προγράμματος είναι μεταξύ άλλων οι κάτωθι: η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων καθιστώντας τα πιο ελκυστικά στον καταναλωτή, η ενσωμάτωση διαδικασιών καινοτομίας και χρήσης νέων τεχνολογιών αλλά και διαδικασιών φιλικών προς το περιβάλλον, που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, η διατήρηση και δημιουργία θέσεων εργασίας καθώς και η προστασία της ανθρώπινης υγείας. η διευκόλυνση της ένταξης των επαγγελματιών αγροτών στη μεταποίηση, προκειμένου αφενός να αυξήσουν το εισόδημά τους αφετέρου να παρέχουν προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία. η παραγωγή και διάθεση πιο ανταγωνιστικών ποιοτικών προϊόντων, με σκοπό την ενίσχυση των τοπικών αγορών και της τοπικής ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη συγκράτηση πληθυσμού στην ύπαιθρο. Δράσεις Το Μέτρο αποτελείται από τις εξής δράσεις: Δράση 4.2.1 - Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη γεωργικού τελικού προϊόντος (εντός του Παραρτήματος Ι της Συνθήκης για την λειτουργία της ΕΕ) Ενισχύονται αιτήσεις στήριξης από μεταποιητικές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στη παραγωγή προϊόντων εντός του Παραρτήματος Ι της Συνθήκης με αξιοποίηση πρώτης ύλης επίσης εντός του Παραρτήματος Ι. Δράση 4.2.2 - Μεταποίηση, εμπορία ή και ανάπτυξη μη γεωργικού τελικού προϊόντος (εκτός Παραρτήματος Ι) Ενισχύονται αιτήσεις στήριξης από μεταποιητικές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται στη παραγωγή προϊόντων εκτός του Παραρτήματος Ι της Συνθήκης (μη γεωργικό προϊόν) με αξιοποίηση πρώτης ύλης εντός του Παραρτήματος Ι της Συνθήκης. Δράση 4.2.3 - Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων από επαγγελματίες αγρότες Ενισχύονται αιτήσεις στήριξης από επαγγελματίες αγρότες, οι οποίες δραστηριοποιούνται στη παραγωγή προϊόντων εντός ή εκτός του Παραρτήματος Ι της Συνθήκης με αξιοποίηση πρώτης ύλης εντός του Παραρτήματος Ι της Συνθήκης. Δύνανται να μεταποιούν εκτός από την πρώτη ύλη που προέρχεται από τη δική τους εκμετάλλευση, και πρώτη ύλη που προέρχεται από άλλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Forward Consulting A Λ. Αλεξάνδρας 148 Αθήνα Τ 2130255234 Ε info@fwdc.gr U www.fwdc.gr 1
Κύριοι Όροι Υπαγωγής (Ποιοί μπορούν να επιδοτηθούν) Δικαιούχοι Οι επιλέξιμοι δικαιούχοι ανά δράση ορίζονται ως εξής: Στο πλαίσιο της Δράσης 4.2.1 ενισχύονται πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις Στο πλαίσιο της Δράσης 4.2.2 ενισχύονται πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις Στο πλαίσιο της Δράσης 4.2.3 ενισχύονται επαγγελματίες αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται βάσει του Ν. 3874/2010 όπως ισχύει κάθε φορά Στο πλαίσιο των Δράσεων 4.2.1 & 4.2.2, είναι επιλέξιμη κάθε μορφή επιχείρησης που έχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων Β ή Γ κατηγορίας. Εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που λειτουργούν υπό τη μορφή κοινωνίας, εταιρείας αστικού δικαίου και κοινοπραξίας. Δεν είναι επιλέξιμες οι αιτήσεις: νομικών προσώπων, τα οποία δεν έχουν συσταθεί και φυσικών προσώπων, τα οποία δεν έχουν πραγματοποιήσει έναρξη επιτηδεύματος, έως την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης στήριξης. Ενισχυόμενοι κλάδοι ανά δράση Δράση 4.2.1 Κρέας πουλερικά κουνέλια (όπως σφαγεία βοοειδών, πτηνοσφαγεία, χοιρινών, αιγοπροβάτων, παραγωγή κρεατοσκευασμάτων και προϊόντων με βάση το κρέας, αλλαντικών, μονάδες δημιουργίας ζωικών υποπροϊόντων) Γάλα (όπως επεξεργασία γάλακτος, παραγωγή προϊόντων γάλακτος, τυρί, γιαούρτη) Αυγά (όπως τυποποίηση συσκευασία αυγών) Διάφορα Ζώα (Σηροτροφία, Μέλισσοκομία, Σαλιγκαροτροφία) Ζωοτροφές (παραγωγή μιγμάτων ζωοτροφών για οικόσιτα και γουνοφόρα ζώα) Δημητριακά (όπως παραγωγή αλεύρων, ξήρανση δημητριακών) Ελαιούχα Προϊόντα (εξαιρούνται οι ιδρύσεις ελαιοτριβείων) Οίνος Δράση 4.2.2 Οπωροκηπευτικά Άνθη (ενδεικτικά: τυποποίηση και εμπορία ανθέων) Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά Σπόροι & Πολλαπλασιαστικό Υλικό Ξύδι (ενδεικτικά: παραγωγή ξυδιού από οίνο, από φρούτα και άλλες γεωργικές πρώτες ύλες) Επεξεργασία καπνού για παραγωγή πούρων ή σιγαρίλος Ζυθοποιία Επεξεργασία προϊόντων κυψέλης (γύρη, πρόπολη, βασιλικός πολτός) Μονάδες παραγωγής αιθέριων ελαίων Μονάδες πυρηνελαιουργείων Μονάδες παραγωγής αποσταγμάτων από οπωροκηπευτικά ή αμπελοοινικής προέλευσης Forward Consulting A Λ. Αλεξάνδρας 148 Αθήνα Τ 2130255234 Ε info@fwdc.gr U www.fwdc.gr 2
Μονάδες μεταποίησης γεωργικών προϊόντων για την παραγωγή προϊόντων κοσμετολογίας και διατροφής, Μονάδες παραγωγής εμπορίας και συσκευασίας προϊόντων θρέψης φυτών Μονάδες παραγωγής πυτιάς και συμπυκνωμάτων αυτής. Αξιοποίηση παραπροϊόντων (5Ε προτεραιότητα) Βαμβάκι και λοιπές κλωστικές ίνες Μονάδες επεξεργασίας κλωστικής κάνναβης και λιναριού Οι δυνητικοί δικαιούχοι θα πρέπει να δραστηριοποιούνται στην πρώτη μεταποίηση του γεωργικού προϊόντος και να αξιοποιούν το προϊόν αυτό ως πρώτη ύλη που θα το μεταποιούν περαιτέρω, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν τελικό προϊόν εκτός Παραρτήματος Ι της Συνθήκης. Δράση 4.2.3 Κρέας πουλερικά κουνέλια (παραγωγή κρεατοσκευασμάτων, αλλαντικών και προϊόντων με βάση το κρέας) Γάλα (όπως επεξεργασία γάλακτος, παραγωγή προϊόντων γάλακτος, τυρί, γιαούρτι) Αύγα Σηροτροφία Σαλιγκαροτροφία Ζωοτροφές Δημητριακά Ελαιούχα προϊόντα (εξαιρούνται οι ιδρύσεις ελαιοτριβείων) Άνθη Σπόροι και Πολλαπλασιαστικό Υλικό Οίνος Αμπελουργία Οπωροκηπευτικά, ακρόδρυα, ξηροί καρποί Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά (συμπεριλαμβάνεται και η παραγωγή αιθέριων ελαίων) Ξύδι (ενδεικτικά: παραγωγή ξυδιού από οίνο, από φρούτα και άλλες γεωργικές πρώτες ύλες) Μέλι και επεξεργασία προϊόντων κυψέλης (γύρη, πρόπολη, βασιλικός πολτός) Στους ανωτέρω τομείς ενισχύονται ιδρύσεις, εκσυγχρονισμοί, επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις μονάδων παραγωγής και αποθηκευτικών χώρων, συγχωνεύσεις μονάδων, μονάδες διαχείρισης υποπροϊόντων, υπό προϋποθέσεις. Η ίδρυση σφαγείου είναι επιλέξιμη μόνο σε νησιωτικές περιοχές και δυναμικότητα μέχρι 400 τόνους κρέατος. Η ίδρυση σφαγείων πουλερικών είναι επιλέξιμη μόνο σε ορεινές ή νησιωτικές περιοχές. Βασικά Κριτήρια Βαθμολόγησης Μέγεθος επιχείρησης (μόνο για την δράση 4.2.1) Χωροθέτηση της επένδυσης λαμβάνοντας υπόψη τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τις ιδιαιτερότητες και ανάγκες κάθε Περιφέρειας, σύμφωνα με τον Περιφερειακό Σχεδιασμό ή και τις RIS3. Forward Consulting A Λ. Αλεξάνδρας 148 Αθήνα Τ 2130255234 Ε info@fwdc.gr U www.fwdc.gr 3
Ιδιωτικά συμφωνητικά με παραγωγούς (εκτός δράσης 4.2.3) Παραγωγή προϊόντων ποιότητας, όπως ΠΟΠ, ΠΓΕ (εκτός δράσης 4.2.1 στους τομείς ζωοτροφών, δημητριακών, σπόρω, άνθεων, φαρμακευτικών αρωματικών φυτών) Επεξεργασία βιολογικών πρώτων υλών ή πρώτων υλών παραγόμενων με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον Χρήση καινοτομίας και νέων τεχνολογιών Αύξηση θέσεων απασχόλησης Προστασία του περιβάλλοντος, συμβολή στο μετριασμό και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (όπως εξοικονόμηση ενέργειας και χρήση ΑΠΕ) Εξοικονόμηση ύδατος Επιλέξιμες δαπάνες Κατασκευή ή βελτίωση κτιριακών υποδομών. Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας. Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού. Συμπεριλαμβάνεται και εξοπλισμός εργαστηρίων στο βαθμό που εξυπηρετεί την λειτουργία της μονάδας, εξοπλισμός παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, εξοικονόμησης ύδατος και επεξεργασίας αποβλήτων, όχι ως μεμονωμένη δράση αλλά ως τμήμα της συνολικής επένδυσης. Δαπάνες εξοπλισμού επιχείρησης (ενδεικτικά: αγορά fax, τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, δικτύων ενδοεπικοινωνίας, ηλεκτρονικών υπολογιστών και περιφερειακών μηχανημάτων, φωτοτυπικών, συστημάτων ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστημάτων πυροσβεστικής προστασίας). Αγορά καινούργιων οχημάτων και συγκεκριμένα: o ισοθερμικών βυτίων, αναγκαίων για τη μεταφορά του γάλακτος προς τον χώρο τυποποίησης - μεταποίησης. o βυτιοφόρων μεταφοράς διφασικού πυρήνα για ελαιοτριβεία διφασικής λειτουργίας o ψυγείων αποκλειστικά για χονδρεμπορία προϊόντων. o οχημάτων για τη μεταφορά ζωικών υποπροϊόντων προς τις μονάδες αδρανοποίησης, με προδιαγραφές σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία (Καν.ΕΚ.1069/2009 & Καν.ΕΚ.142/2011) o μέσων εσωτερικής μεταφοράς, όπως περονοφόρα, ανυψωτικά κ.λπ.. Απόκτηση πιστοποιητικών από αρμόδιους οργανισμούς (όπως ISO, HACCP κ.λ.π.). Γενικές δαπάνες, όπως αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, αμοιβές για συμβουλές σχετικά με την περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για μελέτες σκοπιμότητας. Άυλες δαπάνες όπως απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων, δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος (ετικέτας) του προϊόντος, έρευνα αγοράς για τη διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος (συσκευασία, σήμανση). Αμοιβές προσωπικού που προσλαμβάνεται για να εργασθεί αποκλειστικά για την υλοποίηση της επένδυσης και απολύεται με την ολοκλήρωσή του. Forward Consulting A Λ. Αλεξάνδρας 148 Αθήνα Τ 2130255234 Ε info@fwdc.gr U www.fwdc.gr 4
Οι αιτούμενες δαπάνες θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί μετά την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης στήριξης με μόνη εξαίρεση τις γενικές δαπάνες που δύνανται να έχουν υλοποιηθεί πριν την αίτηση. Προϋπολογισμός Ο συνολικός προϋπολογισμός του μέτρου ανέρχεται σε 250.000.000 ευρώ. Τα όρια προϋπολογισμού των επενδύσεων αφορούν τόσο τον αιτούμενο όσο και τον επιλέξιμο προϋπολογισμό των αιτήσεων στήριξης, δηλαδή τον προϋπολογισμό του έργου, όπως αυτός καθορίζεται μετά το πέρας της αξιολόγησης της αίτησης. Έργα με επιλέξιμο προϋπολογισμό εκτός των ορίων της Δράσης στην οποία υπέβαλαν αίτηση, απορρίπτονται και εάν επιθυμούν να ενταχθούν σε μία από τις παραπάνω Δράσεις, πρέπει να υποβάλλουν νέα αίτηση σε επόμενη πρόσκληση. Αναλυτικά: Δράση Κατώτατος αιτούμενος και επιλέξιμος προϋπολογισμός Ανώτατος αιτούμενος και επιλέξιμος προϋπολογισμός 4.2.1 100.000 10.000.000 4.2.2 100.000 5.000.000 4.2.3 50.000 300.000 Οι εν δυνάμει δικαιούχοι της Δράσης 4.2.3, οι οποίοι έχουν υποβάλλει αίτηση και στο πλαίσιο του Δράσης 4.1 δύναται να υποβάλλουν επενδυτικό σχέδιο με μέγιστο ύψος επένδυσης (συνολικό προϋπολογισμό) αθροιστικά για το Μέτρο 4.1 και τη Δράση 4.2.3 έως 500.000. Εντάσεις Ενισχύσεων Για τη Δράση 4.2.1: Μικρά Νησιά Αιγαίου (Πλην Κρήτης & Εύβοιας) 75% Λιγότερο Ανεπτυγμένες Περιφέρειες Ανατολική Μακεδονία & Θράκη Θεσσαλία Ήπειρος Δυτική Ελλάδα Κεντρική Μακεδονία Ιόνια Νησιά Πελοπόννησος Κρήτη Λοιπές Περιοχές Στερεά Ελλάδα Δυτική Μακεδονία Αττική 50% 40% Forward Consulting A Λ. Αλεξάνδρας 148 Αθήνα Τ 2130255234 Ε info@fwdc.gr U www.fwdc.gr 5
Τα ανωτέρω ποσοστά προσαυξάνονται άπαξ κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες, υπό τον όρο ότι η ανώτατη συνδυασμένη στήριξη δεν υπερβαίνει το 90%, στην περίπτωση δράσεων που συνδέονται με συγχωνεύσεις οργανώσεων παραγωγών στο πλαίσιο της Δράσης 4.2.1. Για τη Δράση 4.2.2: α) για έργα συνολικού προϋπολογισμού έως 300.000 η ενίσχυση χορηγείται βάσει του Καν. (Ε.Ε.) 1407/2013 (de minimis), δηλαδή με ποσοστό έως και 60% των επιλέξιμων δαπανών, εφόσον αιτιολογείται από την τοπική στρατηγική και ανώτατο όριο τις 200.000 την τελευταία τριετία. β) για έργα συνολικού προϋπολογισμού άνω των 300.000 η ενίσχυση θα χορηγείται βάσει του άρθρου 44 του Καν. (ΕΕ) 702/2014, δηλαδή βάσει του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων όπως ισχύει κάθε φορά. Περιφέρειες Ποσοστά Ενίσχυσης Μεσαίες Μικρές Ανατολική Μακεδονία - Θράκη 35% 45% Κεντρική Μακεδονία 35% 45% Δυτική Μακεδονία 25% 35% Ήπειρος 35% 45% Θεσσαλία 35% 45% Στερεά Ελλάδα πλην Ευρυτανίας 20% 30% Ευρυτανία 25% 35% Ιόνια Νησιά 20% 30% Δυτική Ελλάδα 35% 45% Πελοπόννησος 35% 45% Αττική 20% 30% Βόρειο Αιγαίο 35% 45% Νότιο Αιγαίο 20% 30% Κρήτη 20% 30% Για τη Δράση 4.2.3: Η ενίσχυση χορηγείται βάσει του Καν. (Ε.Ε.) 1407/2013 (de minimis), δηλαδή με ποσοστό έως και 60% των επιλέξιμων δαπανών, εφόσον αιτιολογείται από την τοπική στρατηγική και ανώτατο όριο τις 200.000 την τελευταία τριετία. Σημειώνεται ότι υπάρχει η δυνατότητα προκαταβολής έως του 50% της προβλεπόμενης ενίσχυσης με την προσκόμιση τραπεζικής εγγύησης ή ισοδύναμης εγγύησης του Δημοσίου. Προθεσμία υποβολής Αναμένεται. Προθεσμία ολοκλήρωσης Καθορίζεται με την απόφαση ένταξης. Forward Consulting A Λ. Αλεξάνδρας 148 Αθήνα Τ 2130255234 Ε info@fwdc.gr U www.fwdc.gr 6