Σύντροφοι και φίλοι, Με τη σημερινή εκδήλωση τιμούμε τους αγώνες του λαού μας, τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των αγωνιστών, την προσφορά των μελών του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, τη μνήμη των θυμάτων, όλων των αντρών και γυναικών που φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν άγρια και γενικά έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην πάλη κατά της δικτατορίας. Τιμούμε τον κλάδο μας, τους ηρωικούς οικοδόμους των δεκαετιών του '60 και του '70 που έγραψαν ανεξίτηλες σελίδες, αποτέλεσαν το πιο ζωντανό, μαζικό, μαχητικό κι οργανωμένο τμήμα της εργατικής τάξης, αληθινή εμπροσθοφυλακή, που με την καθοδήγηση του ΚΚΕ έγιναν ο φόβος των εργοδοτών, των κρατικών κατασταλτικών μηχανισμών. Αποτέλεσαν τη συνέχεια της ασταμάτητης εργατικής, λαϊκής πάλης του 20 ου αιώνα, στον αγώνα για κοινωνική πρόοδο και λαϊκή ευημερία, για συνδικαλιστικές και γενικότερα δημοκρατικές ελευθερίες, για το δικαίωμα να αποφασίζει ο λαός με κριτήριο το δικό του συμφέρον. Τη δεκαετία του '60 οι αγώνες των οικοδόμων σφράγισαν εκείνη την περίοδο. Ηταν αγώνες οικονομικοί και καθαρά πολιτικοί, αγώνες επιθετικοί, διεκδικητικοί για το μεροκάματο, το ωράριο, τον εργάσιμο χρόνο, για συνδικαλιστικές και πολιτικές ελευθερίες, για την ειρήνη. Αγώνες που παραδειγματίζουν, εμπνέουν μέχρι σήμερα. Είχαν φτάσει στο σημείο να κατακτήσουν με μοναδικό τρόπο τη μείωση των ορών εργασίας σε 7 ώρες, χωρίς τη συμφωνία των αφεντικών και του κράτους, την αποφάσισαν και την εφάρμοσαν χωρίς να ρωτήσουν κανέναν! Μέχρι σήμερα και δίκαια, κυκλοφορεί ο φόβος στους εχθρούς του λαϊκού κινήματος για τους οικοδόμους και ο μύθος μέσα στους εργαζόμενους για τις απεργιακές μάχες εκείνες. Η τελευταία μεγάλη μάχη ήταν η ιστορική απεργία των οικοδόμων στις 14 Απρίλη 1967, μια εβδομάδα πριν την επιβολή της δικτατορίας. 40.000 οικοδόμοι απέργησαν με αιτήματα: την απελευθέρωση των πολιτικών κρατούμενων, τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ και ενάντια στη διαφαινόμενη εκτροπή. Δηλαδή, με πολιτικά χαρακτηριστικά. Ηρωική στάση είχαν τα 115 οικοδομικά Σωματεία που ήταν ο οργανωτής και καθοδηγητής των αγώνων του κλάδου, σε κόντρα με τους διορισμένους Μακρή - Θεοδώρου της ΓΣΕΕ, τη χοντροθρεμμένη διοίκηση του Λικιαρδόπουλου στην Ομοσπονδία Οικοδόμων. Οι πιάτσες των οικοδόμων αποτέλεσαν εργαστήρι πολιτικής ζύμωσης και μετατράπηκαν από παζάρι φτηνής εργατικής δύναμης των εργολάβων για την ανοικοδόμηση της Αθήνας, σε κέντρο οργάνωσης των αγώνων. Αυτά δεν έγιναν τυχαία. Με την ανοικοδόμηση της Αθήνας, το κέντρο της πόλης ήταν ένα απέραντο γιαπί, οι οικοδόμοι είχαν φτάσει τις 150.000 από τα νέα παιδιά που έφευγαν από τα χωριά εκδιωγμένα για τις πεποιθήσεις τους, μαζί με τις οικογένειές τους, είτε για να βρουν ανθρώπινη ζωή. Η δουλειά πολύ πιο σκληρή απ' ότι σήμερα, όλα με τη μυϊκή δύναμη, χωρία αναβατόρια, σε κάθε γιαπί δούλευαν δεκάδες. Εδώ βρήκαν δουλειά χιλιάδες αγωνιστές κυνηγημένοι για τη δράση τους στην Εθνική Αντίσταση, με τον ΔΣΕ, με το ΚΚΕ στους μετέπειτα αγώνες. Οι πόρτες για να βρει κάποιος δουλειά ήταν κλειστές με το απαραίτητο πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων όχι μόνο για το Δημόσιο, αλλά και για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Οι πολιτικοί κρατούμενοι που αφήνονταν ελεύθεροι, οι εξόριστοι, τα παιδιά των κομμουνιστών, των αγωνιστών ήταν που έπιαναν δουλειά στο γιαπί και συνέβαλαν στο να γίνει αυτό το άγρια εκμεταλλευόμενο τμήμα της εργατικής τάξης παράδειγμα για τους άλλους κλάδους. Ετσι, δεν είναι τυχαίο ότι είναι από τους πρώτους κλάδους που χτυπήθηκαν σκληρά λίγες μέρες πριν την επιβολή της δικτατορίας της 21 ης Απρίλη του 1967. Η δικτατορία με προετοιμασία που της είχε δώσει το προηγούμενο καθεστώς της μετεμφυλιακής δημοκρατίας, φάκελοι, παρακολουθήσεις, σχεδιασμός, στήριξη από ΗΠΑ, NATO, πραγματοποίησε ταυτόχρονα και αμέσως μετά το πραξικόπημα χιλιάδες συλλήψεις σε όλη την Ελλάδα. 6.000 στάλθηκαν στη Γιούρα, γέμισαν οι φυλακές κι οι εξορίες. Την ίδια μέρα υπήρξαν τουλάχιστον τρεις νεκροί: ο 15χρονος Βασίλης Πεσλής, η 24χρονη Μαρία Καλαβρού και ο Βασίλης Μεκροδημήτρης.
Στον ιππόδρομο, όπου συγκέντρωσαν τους συλληφθέντες, δολοφόνησαν εν ψυχρώ τον κομμουνιστή Παναγιώτη Ελή για να περάσει κλίμα τρομοκρατίας και παραλυτικού φόβου. Ανάμεσα στους πρώτους νεκρούς είναι ο Νικηφόρος Μανδηλαράς βουλευτής της Ενωσης Κέντρου, ο Γιάννης Χαλκίδης, στέλεχος του ΚΚΕ και ο γραμματέας της ΚΟΘ Γιώργος Τσαρουχάς. Ανάμεσα στις πρώτες ενέργειες των πραξικοπηματιών ήταν η διάλυση 274 ταξικών Σωματείων και η σύλληψη 800 συνδικαλιστικών στελεχών. Ολα αυτά επέδρασαν στην έλλειψη άμεσης μαζικής αντίδρασης. Το κυριότερο είναι, ότι το στρατιωτικό πραξικόπημα δε συνάντησε άμεσα τη λαϊκή αντίδραση, γιατί δεν υπήρχε καμία ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική προετοιμασία του εργατικού λαϊκού κινήματος, πρώτα απ' όλα από το ΚΚΕ, αλλά και από την ΕΔΑ. Η έλλειψη μιας τέτοιας προετοιμασία ανέκοψε τις όποιες διαθέσεις και δυνατότητες υπήρχαν. Η δικτατορία βρήκε το ΚΚΕ χωρίς Κομματικές Οργανώσεις στην Ελλάδα, μετά την απόφαση της 8 ης Ολομέλειας της ΚΕ (1958) να τις διαλύσει και να εντάξει τους κομμουνιστές και κομμουνίστριες στην ΕΔΑ, στην οποία ουσιαστικά ανατέθηκε να υποκαταστήσει το ρόλο του Κόμματος. Ταυτόχρονα, το Κόμμα βρισκόταν κάτω από την επίδραση της απροκάλυπτα επιθετικής προσπάθειας της οπορτουνιστικής ομάδας να οδηγήσει το ΚΚΕ σε πλήρη διάλυση ή πλήρη μετάλλαξη. Η φραξιονιστική ομάδα αποχώρησε το 1968 στη 12 η Ολομέλεια και ήταν οι πολιτικοί πρόγονοι του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ (χρησιμοποίησαν τον προβοκατόρικο τίτλο τότε ΚΚΕ εσωτερικού που έδωσε επιπλέον επιχειρήματα στην αντίδραση και τη χούντα που μιλούσε για πράκτορες της Μόσχας, εαμοβούλγαρους και άλλα). Απέναντι στον ελληνικό λαό στήθηκε ο αστυνομικός και στρατιωτικός μηχανισμός του αστικού κράτους, η δικτατορία του κεφαλαίου, χωρίς φτιασίδια, με ανοιχτή κρατική τρομοκρατία, καταστολή, απαγόρευση πολιτικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών, κρατική βία. Εστησε στρατοδικεία, επιτροπές ασφάλειας σε κάθε νομό, προώθησε τη διείσδυση πρακτόρων της σε μεγάλους χώρους εργασίας, της Παιδείας, στα μέσα μεταφοράς. Οι παλιότεροι θυμούνται τέτοιους χαφιέδες και στον κλάδο, που μάλιστα εμφανίζονταν και σαν επαναστάτες που ήθελαν να σπάσουν, να κάψουν κ.ά., και το βράδυ η Ασφάλεια καλούσε όποιον έκανε το λάθος να τους εκδηλωθεί. Αν και το μεγαλύτερο μέρος του λαού ήταν αντίθετο με τη χούντα, δεν πήρε μαζικά μέρος στην αντιδικτατορική πάλη, κρατώντας ένα είδος παθητικότητα στο μεγαλύτερο διάστημα, ως το 1972. Ομως, η χούντα δεν κατάφερε, παρά τις προσπάθειες που έκανε, να αποκτήσει οργανωμένο λαϊκό έρεισμα. Το Κόμμα, παρότι ήταν εκτός νόμου από το 1947 και χωρίς κομματικές οργανώσεις από το 1958, ήταν η ψυχή της αντιδικτατορικής πάλης. Εδωσε μάχη για την ανασύνταξη των οργανώσεών του, ιδιαίτερα μετά τη 12 η Ολομέλεια και το ξεκαθάρισμα των γραμμών του, ίδρυσε την ΚΝΕ τον Αύγουστο του 1968 που έδρασε ηρωικά στο πλευρό του ΚΚΕ. Το ΚΚΕ ήταν το μοναδικό κόμμα που έβλεπε και στήριζε την ανατροπή της χούντας, μέσα από την οργανωμένη πάλη της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων. Δεν την ανέθεσε στο διεθνές καπιταλιστικό παράγοντα, ευρωπαϊκό, αμερικάνικο και γενικά Νατοϊκό ή στις εγχώριες πολιτικές δυνάμεις. Είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο αντίστασης η στάση που κράτησαν οι κομμουνιστές στις φυλακές, στις εξορίες, στα μπουντρούμια της Ασφάλειας, στην ταράτσα της Μπουμπουλίνας, στα στρατοδικεία. Αξίζει να αναφερθούμε σε ορισμένα παραδείγματα από τις χιλιάδες που περιγράφονται στα κείμενα και ντοκουμέντα της παρούσας έκδοσης: Ο Γιάννης Νικολόπουλος είπε στους στρατοδίκες: «Συνελήφθηκα στις 30 Νοεμβρίου 1968 στις τρεις και μισή τη νύχτα από όργανα της Ασφάλειας Αθηνών. Στο διάστημα αυτό "ανακρίθηκα" πολλές φορές, ωστόσο οι πρώτες ανακρίσεις στο περίφημο ανακριτικό γραφείο «75» του υπαστυνόμου Κοντογεωργάκου ήταν οι πιο απάνθρωπες και κτηνώδεις. Σε αυτές τις ανακρίσεις, της 3, 6 και 11 Δεκέμβρη κακοποιήθηκα και βασανίστηκα σωματικά και ψυχικά με τρόπο απάνθρωπο και κτηνωδικό από τους ανακριτές μου βασανιστές Μάλλιο, Μπάμπαλη, Κοντογεωργάκο... Μου πήραν 3
γραπτές ανακρίσεις, από τις οποίες τις δύο τις έσχισαν. Εμεινε η τελευταία. Μου υπόβαλαν συνολικά κάπου 50 ερωτήσεις προφορικές και γραπτές. Απάντησα αρνητικά στις 49. Το ένα θετικό και καθαρό ΝΑΙ αφορά την ιδιότητά μου ως κομμουνιστής, μέλος και στέλεχος του ΚΚΕ.» Η Μίνα Γιάννου στις φυλακές Αλικαρνασσού είπε: «Εχω χάσει το μεγαλύτερο μέρος της όρασής μου και συνεχώς χάνω. Κάτω από τις συνθήκες στέρησης της ελευθερίας μου, ξέρω ότι θα τυφλωθώ και ότι η διαδικασία αυτή επιταχύνεται. Θέλω, όμως, να σας δηλώσω, ότι και τυφλή θα έχω ακόμα εφόδια να πολεμήσω τη δικτατορία. Μου μένουν τα αφτιά μου, η γλώσσα μου, το μυαλό μου και με αυτά θα παλέψω τη δικτατορία.» Αυτή η στάση, στο βαθμό που γινόταν γνωστή μέσα από τον παράνομο τύπο, τη «Φωνή της Αλήθειας», το παράνομο ραδιόφωνο του ΚΚΕ, από στόμα σε στόμα, με όλους τους τρόπους, σήκωνε το ηθικό, έσπαγε την τρομοκρατία, συνέβαλε στην οργάνωση της πάλης. Το Κόμμα συνέβαλε να στηθούν αντιδικτατορικές οργανώσεις, όπως το ΠΑΜ, η αντι-εφεε στους φοιτητές, η ΕΣΑΚ αργότερα. Το 1970-71 επέστρεψαν από την εξορία κι εντάχθηκαν στις παράνομες κομματικές οργανώσεις πολλοί οικοδόμοι, όπως οι Αγγλάκης, Τ. Μαυροδόγλου, ο Κ. Μπουλύτης και άλλοι. Συγκροτήθηκαν κομματικές οργανώσεις με τη μορφή της τριάδας. Σπουδαίο ρόλο ξανάπαιξαν οι πιάτσες των οικοδόμων. Παρά τις επίμονες προσπάθειες της χούντας να τις διαλύσει, αυτές άντεξαν και μετατράπηκαν σταδιακά σε πραγματικούς φάρους της αντιδικτατορικής πάλης. Η Ασφάλεια επιχείρησε να κρατήσει τους εξόριστους μακριά, επιστρατεύοντας κάθε μέσο: απειλές, ξύλο, «συστάσεις» προς τους εργολάβους να μην τους προσλαμβάνουν. Χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι εξόριστοι ήταν «σκληρά καρύδια». Μέχρι και το 1973 τριάδες του ΚΚΕ είχαν πολλαπλασιαστεί σχεδόν σε κάθε πιάτσα (οι μεγαλύτεροι πυρήνες βρίσκονταν στο «πατάρι», το «Πανελλήνιο» και την «Πρωτεύουσα»). Η ανασυγκρότηση του ΚΚΕ, η δημιουργία οργανώσεων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στις μαζικές κινητοποιήσεις. Το εργατικό κίνημα, σε αρκετές περιπτώσεις με την ώθηση των κομμουνιστών, χρησιμοποιούσε ως μορφές πάλης διαμαρτυρίες, μέχρι και μικροαπεργίες, αποσπώντας κάποιες παραχωρήσεις ή αποκρούοντας νέους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς της χούντας. Οργανώθηκε αντίσταση κατά της συγχώνευσης και καταλήστευσης ασφαλιστικών ταμείων, κατά της κατάργησης του νόμου 2112 για τις απολύσεις, κατά των ανατιμήσεων προϊόντων και της αυξανόμενης αισχροκέρδειας. Η χούντα, για να βάλει εμπόδια στην ανάπτυξη των αγώνων, χρησιμοποίησε τις διορισμένες διοικήσεις της ΓΣΕΕ, των Εργατικών Κέντρων, των Ομοσπονδιών και Σωματείων. Ο αντιδικτατορικός αγώνας πήρε μαζικό πολιτικό χαρακτήρα με τη φοιτητική εξέγερση κατάληψης της Νομικής (21-22 Φλεβάρη 1973) και κορυφώθηκε το Νοέμβρη στο Πολυτεχνείο. Τις μέρες του Πολυτεχνείο πραγματοποιήθηκαν καταλήψεις στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Ιωαννίνων. Το ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο ήταν, ότι η εξέγερση πραγματοποιήθηκε σε πλήρη αντίθεση και ρήξη με το νομικό πλαίσιο της χούντας, τις αρχές και τους μηχανισμούς της, τους σχεδιασμούς αστικών δυνάμεων υπέρ της χουντικής «φιλελευθεροποίησης». Το ΚΚΕ ήταν το μοναδικό κόμμα που με ανακοίνωσή του στις 2 Ιούνη 1973 καταδίκασε τη «φιλελευθεροποίηση» και τις μορφές που έπαιρνε ως «δημοψήφισμα» και «κοινοβουλευτικές εκλογές». Ανέδειξε ως κύριο ζήτημα την ανάπτυξη της λαϊκής πάλης από τα κάτω με όλες τις μορφές - αν απαιτούνταν και την ένοπλη - ενώ ως άμεσο κοινό στόχο έθεσε την απόκρουση του ελιγμού της στρατιωτικής δικτατορίας και τη δράση για την ανατροπή της. Στο ίδιο το Πολυτεχνείο το ΚΚΕ και η ΚΝΕ είχαν αποφασιστική συμβολή στον πολιτικό προσανατολισμό στην κινητοποίηση του λαού για να μην απομονωθούν οι φοιτητές, να πάρει παλλαϊκά χαρακτηριστικά με τη συμμετοχή της εργατικής τάξης, της νεολαίας. Το πιο μαχητικό κι οργανωμένο τμήμα εργατών ήταν οι οικοδόμοι. Οι πιάτσες συντόνισαν τη δράση τους και οι οικοδόμοι, οργανωμένα, με τα πανό τους, κατέβηκαν στο Πολυτεχνείο. Η ανακοίνωση και μόνο της παρουσίας τους από τα μεγάφωνα επέδρασε καταλυτικά στο να σπάσει ο φόβος, να αρχίσει να κατεβαίνει κόσμος από τις στοές, τους δρόμους, με τη γνωστή φράση «έρχονται οι οικοδόμοι».
Οι ίδιοι οι χουντικοί ανέφεραν ότι από τους 866 συλληφθέντες, οι 475 ήταν «εργάται και οικοδόμοι». Στις δίκες της χούντας ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και στρατηγός του NATO Αγγελής, απαντώντας στην ερώτηση του προέδρου του δικαστηρίου κατά πόσο το Πολυτεχνείο αντιμετωπίστηκε από τη χούντα «ως κομμουνιστικό κίνημα», απάντησε: «Εις την αρχήν ήτο φοιτητικόν. Αλλά μετά μπήκαν οι οικοδόμοι»! Στην ίδια δίκη αποκαλύφθηκε πως «οι άσσοι της προβοκάτσιας, οι γνωστοί αρχιβασανιστές της Ασφάλειας Μάλλιος και Μπάμπαλης, διέδωσαν την Παρασκευή το πρωί σε όλες τις αστυνομικές δυνάμεις, ότι «15.000 οικοδόμοι, οπλισμένοι με στιλέτα, πρόκειται να επιτεθούν κατά των αστυφυλάκων και να τους σφάξουν»! οι οικοδόμοι, με καθοδηγητή τις παράνομες οργανώσεις του ΚΚΕ έγραψαν τη δική τους ανεξίτηλη σελίδα, τις τρεις μέρες του ηρωικού ξεσηκωμού, μαζί με 150.000 λαού. Μόνο ένα στοιχείο της αστυνομία αναφέρει ότι έκανε χρήση 24.000 φυσιγγίων δακρυγόνου. Το εισαγγελικό πόρισμα κατέγραψε 18 βεβαιωμένους νεκρούς, 1.103 τραυματίες πολίτες και 61 αστυνομικούς. Η εξέγερση επιτάχυνε την αποσύνθεση του δικτατορικού καθεστώτος και μαζί με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο οδήγησαν στην κατάρρευσή της. Σύντροφοι και φίλοι, Ο αντιδικτατορικός αγώνας, τα γεγονότα που ακολούθησαν με την κατάρρευση της χούντας, τη μεταμφίεση της καπιταλιστικής εξουσίας, προσφέρουν πλούσια συμπεράσματα, χρήσιμα στους σύγχρονους εργατικούς, λαϊκούς αγώνες. Το ΚΚΕ, στις 24 Ιούλη 1974 έθεσε ανοιχτά και καθαρά ότι η αλλαγή ήταν «προϊόν μιας συμφωνίας ανάμεσα στη χούντα, τις ΗΠΑ, τους άλλους βασικούς εταίρους του NATO και τους αστούς πολιτικούς, με επικεφαλής τον Κ. Καραμανλή», συμβιβασμός που είχε την έγκριση της ΕΟΚ. Δήλωνε, ότι ο ελληνικός λαός δε μάτωσε για μια μεταμφίεση του ζυγού του. Ηταν φανερό, ότι στη φάση που προχωρούσε η μεταπολεμική καπιταλιστική ανάπτυξη, το μετεμφυλιακό καθεστώς, ήταν παρωχημένο για την πιο ομαλή χειραγώγηση κι ενσωμάτων των εργατικών - λαϊκών μαζών. Να επισημάνουμε ότι όλη την περίοδο της Δημοκρατίας πριν το πραξικόπημα ήταν σε ισχύ το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που είχε εφαρμοστεί το 1947, η εκτροπή προβλέπονταν από το Σύνταγμα για τον Βασιλιά, ήταν σε ισχύ όπως είπαμε το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων και με την εγκύκλιο 1010 του Γ. Παπανδρέου ως υπουργού παιδείας εκδιώκονταν οι κομμουνιστές δάσκαλοι και μαθητές από τα σχολεία και κηρύσσονταν ο ελληνοχριστιανικός προσανατολισμός της εκπαίδευσης. Ο κατά τα άλλα «γέρος της δημοκρατίας». Η δικτατορία γεννήθηκε μέσα από την κρίση του αστικού πολιτικού συστήματος και με στόχο να το βγάλει από αυτό. Αποδείχτηκε, ότι προκειμένου η αστική τάξη να διασφαλίσει την απρόσκοπτη πορεία των συμφερόντων της, δε διστάζει να καταφύγει σε κάθε αντιδραστικό μέσο, στη χρήση οποιουδήποτε αντιλαϊκού εργαλείου. Αυτό το συμπέρασμα σήμερα είναι επίκαιρο από ποτέ. Η πείρα των κομμουνιστών από τις συγκλονιστικές μεταβολές που έγιναν όλα αυτά τα 50 χρόνια, η επιστημονική μελέτη με εργαλεία το μαρξισμό - λενινισμό, οι σημερινές εξελίξεις, επιβεβαιώνουν, ότι ένα κομμουνιστικό κόμμα στον καπιταλισμό πρέπει να έχει στρατηγική ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας, ανεξάρτητα από τη μορφή της ή τις συνθήκες δράσης του Κόμματος (νόμιμες, ημινόμιμες, βαθιά παράνομες). Πρέπει να έχει στρατηγική ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας, ανεξάρτητα αν η μορφή της καπιταλιστικής εξουσίας είναι κομματική κυβέρνηση, στηριγμένη στο κοινοβούλιο ή όχι, κυβέρνηση τεχνοκρατών ή στρατιωτικών εκπροσώπων της αστικής τάξης, σε εμπόλεμη ή μη εμπόλεμη κατάσταση. Και η στάση των κομμουνιστών οικοδόμων ανέδειξαν ορισμένα ακόμα πολύτιμα συμπεράσματα, χρήσιμα για το σήμερα και το αύριο της πάλης. Αναδείχτηκε, ότι το ΚΚΕ στη διάρκεια της επταετίας είχε ρίζες στην ελληνική κοινωνία. Ρίζες βαθιές, ποτισμένες με αίμα στην Κατοχή, στις 33 μέρες το Δεκέμβρη του '44, στο ΔΣΕ, όλη τη δεκαετία του '60. Διέθετε και αντανακλαστικά θεμελιωμένα στην αναγνώριση του μαρξισμού - λενινισμού, του προλεταριακού διεθνισμού, της αναγκαιότητας της πάλης για το σοσιαλισμό, στην επιμονή του στη συνεπή υπεράσπιση του
σοσιαλιστικού συστήματος που πάλευε με το διεθνές καπιταλιστικό σύστημα και τον «ευρωκομμουνισμό». Με αυτά τα αντανακλαστικά αντιπάλεψε και κρατήθηκε όρθιο από την επίθεση του δεξιού οπορτουνισμού που ήθελε είτε να το διαλύσει, είτε να το μεταλλάξει. Σας διαβάζω χαρακτηριστικά από την επιστολή που έστειλε η ΚΟΒ Οικοδόμων Αθήνας στην ΚΕ με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων ΚΚΕ το Νοέμβρη του 1968: «Αγαπητοί σύντροφοι, με την ευκαιρία των πενηντάχρονων από την ίδρυση του Κόμματος μας, σας απευθύνουμε θερμό συντροφικό χαιρετισμό. Σας δηλώνουμε, ότι στεκόμαστε στο πλευρό σας στον αγώνα του Κόμματος μας για τη διατήρηση της καθαρότητας της γραμμής του, της Ενότητάς του και της συσπείρωσής του γύρω από την ΚΕ και το ΠΓ του και ενάντια στην οπορτουνιστική γραμμή και φραξιονιστική δράση των διασπαστών... Η ζωή όμως τους αποβάλλει και δικαιώνει τις αποφάσεις της 12ης Ολομέλειας που ανοίγει το δρόμο για την εκπλήρωση νέων καθηκόντων, μέσα από τα οποία προβάλλει σαν κεντρικό καθήκον και μέλημά μας η διατήρηση του χαρακτήρα του Κόμματος σαν Κόμμα Νέου Τύπου, Κόμματος Μαρξιστικού -Λενινιστικού, Επαναστατικού Κόμματος της Εργατικής Τάξης της χώρας μας. Αγαπητοί σύντροφοι, η Κομματική Οργάνωση των Οικοδόμων Αθήνας, τιμώντας τα πενηντάχρονα του Κόμματός μας αποφάσισε να δυναμώσει την αντιδικτατορική δράση της, να διπλασιάσει τις Κομματικές Δυνάμεις στο συντομότερο χρονικό διάστημα και να καταβάλλει νέες προσπάθειες για την ανάπτυξη του ΠΑΜ μέσα στους οικοδόμους και τους άλλους εργάτες της Αθήνας. Παράλληλα, η Κ.Ο. Οικοδόμων θα περιφρουρεί την καθαρότητα της γραμμής του Κόμματος και την ενότητά του από τις διασπαστικές, φραξιονιστικές ενέργειες των οπορτουνιστών. Ζήτω το Ηρωικό ΚΚΕ.» Οι ζωντανές ρίζες του ΚΚΕ φανερώθηκαν, ανανεώθηκαν με νέες στρατολογίες και έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για να ξεκινήσει η μαζική δράση για την ανατροπή της δικτατορίας. Και να σκεφτούμε, ότι οι σύντροφοι μας τήρησαν την υπόσχεσή τους μέσα στα μαύρα σκοτάδια της χούντας. Σήμερα, προς τιμήν των 100 χρόνων του ΚΚΕ, η δική μας επαναστατική γενιά οφείλει να εκπληρώσει αντίστοιχη υπόσχεση, δέσμευση. Ακόμα ένα από τα χρήσιμα συμπεράσματα για σήμερα και αύριο από τα χρόνια της δικτατορίας, αφορά το συνδυασμό της παράνομης δουλειάς με τη νόμιμη, δηλαδή το καθήκον να δημιουργούνται δυνατότητες μαζικής πάλης των εργαζομένων, να αξιοποιείται η παραμικρή χαραμάδα που τυχόν εμφανίζεται σε συνθήκες απαγόρευσης, διώξεων, κάθε μορφής εκτροπής. Η υποχρεωτικότητα προφύλαξης της παράνομης δουλειάς, της περιφρούρησης των κομματικών δυνάμεων, δε σημαίνει περιορισμό της δράσης σε έναν πολύ στενό κύκλο, συνωμοτική μορφή πάλης για την ατομική προφύλαξη. Πολύτιμο, επίσης, συμπέρασμα, είναι για την αξία της κομματικής συλλογικότητας που δεν πρέπει να αναιρείται σε συνθήκες κάθε μορφής απαγορεύσεων, της ανάπτυξης της ατομικής πρωτοβουλίας, καθώς ο κομμουνιστής, η κομμουνίστρια, όπου κι αν βρεθούν, δε οποιεσδήποτε συνθήκες, πρέπει να δρουν με βάση την ευθύνη τους απέναντι στην εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα. Σύντροφοι και φίλοι, Κρατάμε ζωντανή τη μνήμη, άσβεστη τη φλόγα σε έναν κόσμο που και σήμερα, σε άλλες συνθήκες, φαντάζει ακίνητος, ανίκητος. Κανένας μηχανισμός δεν είναι παντοδύναμος και αιώνιος, όσο και αν εμφανίζεται έτσι. Κάθε αντιδραστικός μηχανισμός είναι ευάλωτος, βιώνει τις βαθιές αντιφάσεις του, κάθε μορφή εξουσίας της δικτατορίας του κεφαλαίου είναι ιστορικά ξεπερασμένη. Πολύ περισσότερο όταν υφίσταται την πίεση της λαϊκής πάλης. Αυτό είναι το τελικό συμπέρασμα. Καμία θυσία δεν πάει χαμένη. Συνεχίζουμε. Ζήτω το ηρωικό ΚΚΕ.