Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος ΔΕΗ Α.Ε.

Συνεργασία της ΔΕΗ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση: Κοινές δράσεις στον τομέα της Ηλεκτρικής Ενέργειας Τάκης Αθανασόπουλος Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος ΔΕΗ Α.Ε. «Ενέργεια και Τοπική Αυτοδιοίκηση Προβλήματα και Προοπτικές» Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ Κοζάνη,, 3 Σεπτεμβρίου 2009 Ενεργούμε υπεύθυνα κυρίες και κύριοι Σύνεδροι, Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκλησή σας να παρευρεθώ στο Συνέδριό σας, που στόχο έχει την ανταλλαγή απόψεων για ενεργειακά θέματα, εδώ στην Κοζάνη, τον τόπο που αποτελεί την καρδιά του Ηλεκτρικού Συστήματος της χώρας μας. Με ιδιαίτερη χαρά η ΔΕΗ συμμετέχει σε ένα Συνέδριο με θέματα που αφορούν το παρόν και το μέλλον της Ενέργειας, το οποίο για πρώτη φορά διοργανώνεται από την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας. Μας δίνεται έτσι η δυνατότητα να ξεκινήσουμε έναν εποικοδομητικό διάλογο με τους Δήμους της χώρας, να συζητήσουμε θέματα που τους απασχολούν καιέχουνσχέσημετηδεη, αλλά και το σημαντικότερο να πορευθούμε μαζί σε έναν κοινό δρόμο με Όραμα την εξασφάλιση ενός σίγουρου Ενεργειακού Μέλλοντος και ενός καλύτερου Περιβάλλοντος για όλους τους Πολίτες της χώρας. 1

Οι δεσμοί της ΔΕΗ με τους Δήμους είναι πολύ ισχυροί Εδώ και περίπου 60 χρόνια, η ΔΕΗ συνεργάζεται καθημερινά με τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για να προσφέρει καλύτερες υπηρεσίεςστιςτοπικές Κοινωνίες. Με τη συνεργασία των Δήμων η ΔΕΗ ολοκλήρωσε τον εξηλεκτρισμό της χώρας και συνεχίζει να καταβάλλει προσπάθειες για επεκτάσεις και εκσυγχρονισμό των δικτύων της. Η ΔΕΗ είναι η επιχείρηση που έχει τους πλέον μακροχρόνιους και τους πιο ισχυρούς δεσμούς με τους Δήμους από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση της χώρας. Εδώ και σχεδόν εξήντα χρόνια η ΔΕΗ καθημερινά συνεργάζεται με τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για να προσφέρει καλλίτερες υπηρεσίες προς τις Τοπικές Κοινωνίες. Με τη συνεργασία των Δήμων, η ΔΕΗ ολοκλήρωσε τον εξηλεκτρισμό της χώρας και συνεχίζει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για επεκτάσεις και εκσυγχρονισμό των δικτύων της, για να καλύψει τις ανάγκες του κάθε δημότη. 2

Το κοινωνικό έργο της ΔΕΗ Παραχωρήσεις κτιρίων και εκτάσεων για ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων Βελτίωση και αποκατάσταση οδικών δικτύων Χορηγίες σε Δήμους και Κοινότητες Παροχή τηλεθέρμανσης σε Δήμους των περιοχών που λειτουργούν Σταθμοί Εξασφάλιση, μέσω των υδροηλεκτρικών σταθμών, νερού για ύδρευση και άρδευση ΟισχέσειςτηςΔΕΗμετουςΔήμουςκαιτιςΤοπικέςΚοινωνίεςείναι πολύπλευρες και η Επιχείρηση, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής της Ευθύνης, έχει εδώ και δεκαετίες επιτελέσει και συνεχίζει να επιτελεί μοναδικά κοινωνικά έργα. Θα αναφερθώ, πολύ συνοπτικά, σε μερικά από αυτά, όπως οι παραχωρήσεις κτιρίων και μεγάλων εκτάσεων για την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων, τη βελτίωση και αποκατάσταση ενός πολύ μεγάλου αριθμού οδικών δικτύων, τη παροχή χορηγιών για την ικανοποίηση πολιτιστικών και εκπαιδευτικών αναγκών Δήμων και Κοινοτήτων, την παροχή τηλεθέρμανσης, αλλά και την εξασφάλιση, μέσα από τα Υδροηλεκτρικά Έργα της ΔΕΗ, δωρεάν νερών για υδρεύσεις αστικών κέντρων και για αρδεύσεις περίπου 5.000.000 αγροτικών στρεμμάτων. Ο κατάλογος των κοινωνικών παροχών της ΔΕΗ είναι τόσο μακρύς που δεν θα έφθανε ο χρόνος της ομιλίας μου για να απαριθμήσω το εξαιρετικά μεγάλο αριθμό κοινωνικών έργων της Επιχείρησης που αξιοποιούν οι Τοπικές Κοινωνίες. 3

Υπόγεια και Εναέρια Δίκτυα Διανομής Πλεονεκτήματα υπογείων έναντι εναερίων δικτύων Διανομής Ελαχιστοποίηση οπτικής όχλησης Ελαχιστοποίηση έκθεσης των δικτύων σε καιρικά φαινόμενα Βελτίωση της επάρκειας (δυνατότητα τροφοδότησης φορτίων οιουδήποτε μεγέθους) Ασφαλέστερα για τρίτους Μειονεκτήματα υπογείων έναντι εναερίων δικτύων Διανομής Μεγαλύτερο κόστος Η μη ύπαρξη σαφούς πολεοδομικού σχεδιασμού και το ανάγλυφο του εδάφους είναι αποτρεπτικοί παράγοντες για την κατασκευή υπογείων δικτύων Η Επιχείρηση εξετάζει με μεγάλη προσοχή τα αιτήματα των Δήμων που έχουν σχέση με τη Διανομή, η οποία συνδέει όλους τους Έλληνες με το Ηλεκτρικό Σύστημα, εξασφαλίζοντας σε αυτούς ηλεκτρικό ρεύμα όλες τις ώρες του 24ώρου. Στον τομέα αυτό, η ΔΕΗ προσπαθεί να βελτιώσει τις υπηρεσίες της, αλλά και να ικανοποιήσει τα αιτήματα των Δήμων που είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτά. Ένα από τα θέματα που απασχολεί τους Έλληνες πολίτες είναι και αυτό της υπογείωσης του Δικτύου Διανομής. Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω από τις άλλες προηγμένες χώρες της Ευρώπης σε ποσοστό υπόγειων δικτύων Διανομής. Απότοεντυπωσιακό100% της επίπεδης Ολλανδίας, μόνο το 9% του δικτύου Διανομής στην Ελλάδα είναι υπόγειο. Το γεγονός αυτό δημιουργεί αρκετά προβλήματα αποδοχής του δικτύου από την κοινωνία, κυρίως για λόγους αισθητικής, καθώς υπάρχουν άπειρα αιτήματα και πιέσεις για απομάκρυνση των στύλων και των αγωγών. Ταυτόχρονα, καθιστά το Δίκτυό μας ευάλωτο στα καιρικά φαινόμενα. Άρα είναι και δικός μας στόχος η αύξηση του υπογείου δικτύου. Βέβαια, το ποσοστό υπογείων έναντι εναερίων δικτύων δεν μπορεί να ανατραπεί από τη μία στιγμή στην άλλη, καθώς το κόστος του υπογείου δικτύου είναι πολλαπλάσιο του εναερίου. Επίσης υπάρχουν και καθαρά τεχνικοί χωροταξικοί λόγοι (όπως η μη ύπαρξη σαφούς πολεοδομικού σχεδιασμού σε μερικές περιπτώσεις, η δυσκολία κατασκευής υπογείου δικτύου λόγω του ανάγλυφου του εδάφους κ.λπ.) που δεν επιτρέπουν την πλήρη υποκατάσταση του εναερίου δικτύου από υπόγειο. 4

Πρόγραμμα αισθητικής αναβάθμισης του Δικτύου Ωστόσο, σταθερή παραμένει η επιδίωξή μας για βελτίωση της αισθητικής του δικτύου μας. Προτεραιότητα δίδεται στις υπογειώσεις των νέων δικτύων στις αστικές περιοχές (κάθε νέο δίκτυο που κατασκευάζεται σε αυτές, για ηλεκτροδοτήσεις ή μετατοπίσεις δικτύου ή ενισχύσεις βελτιώσεις, είναι υπόγειο), ενώ είναι σε εξέλιξη πρόγραμμα αισθητικής αναβάθμισης (υπογειώσεων) των υπαρχόντων εναερίων δικτύων Διανομής σε πόλεις, παραδοσιακούς οικισμούς ή τουριστικά κέντρα, και με συμμετοχή των Δήμων (50% - 50%). Με απόφαση του ΔΣ της ΔΕΗ και τη σύμφωνη γνώμη της ΡΑΕ, τέθηκεσεεφαρμογήτοσχετικό πρόγραμμα, απότοφεβρουάριοτου2008. Η συμμετοχή αυτή κρίνεται αναγκαία προκειμένου να καταστεί εφικτή η αντικατάσταση υφιστάμενων δικτύων, καθώς το σχετικό κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό. Μια σκέψη θα μπορούσε να είναι η κατάρτιση ενός πενταετούς προγράμματος υπογείωσης δικτύων το οποίο θα εγκριθεί από τη ΡΑΕ, το Υπουργείο Ανάπτυξης και τη ΚΕΔΚΕ. Στο πρόγραμμα αυτό, το οποίο θα εκτελείται από τη ΔΕΗ, θα καθοριστούν προτεραιότητες στα έργα υπογείωσης, όπως επίσης και ο τρόπος χρηματοδότησης των απαιτούμενων επενδύσεων. 5

Η στενή συνεργασία της ΔΕΗ με τους Δήμους έχει ως αποτέλεσμα την παροχή βελτιωμένων υπηρεσιών και καλύτερης πληροφόρησης προς τους δημότες Παροχή του πλούσιου αρχείου των πελατών της ΔΕΗ στου Δήμους στους οποίους αυτοί ανήκουν Συντονισμός και αλληλοενημέρωση Δήμων και ΔΕΗ για έργα που εκτελούνται για λογαριασμό τους με στόχο την γρήγορη αποπεράτωση με τη λιγότερη δυνατή όχληση Έγκυρη και τεκμηριωμένη ενημέρωση των πολιτών σε συνεργασία με τους Δήμους, σχετικά με τα προς εκτέλεση ενεργειακά έργα. Ταχεία έκδοση αδειών εκσκαφών από τους Δήμους, ώστε να εξυπηρετούνται καλύτερα και συντομότερα οι δημότες σε τομείς όπως ηλεκτροδοτήσεις, ενισχύσεις δικτύου, κ.α. Σωστή ενημέρωση των πολιτών για τα Δίκτυα και τις εγκαταστάσεις της ΔΕΗ σχετικάμεταηλεκτρομαγνητικάπεδία Η καλή συνεργασία των Δήμων με τη ΔΕΗ έχει μόνο θετικά αποτελέσματα. Υπάρχουν, κατά συνέπεια, θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος που συνδέονται με την παροχή βελτιωμένων υπηρεσιών και καλύτερης πληροφόρησης προς τους δημότες. Θα αναφέρω επιγραμματικά την παροχή του πλούσιου αρχείου των πελατών της ΔΕΗ στους Δήμους στους οποίους αυτοί ανήκουν και την παροχή έγκυρης και τεκμηριωμένης ενημέρωσης των πολιτών με τη συνεργασία των Δήμων σχετικά με τα προς εκτέλεση ενεργειακά έργα. Ένα άλλο πεδίο συνεργασίας μπορεί να είναι η ενημέρωση των πολιτών για τα Δίκτυα και τις εγκαταστάσεις σχετικά με τα ηλεκρομαγνητικά πεδία. Από πληθώρα μετρήσεων που έχουν διεξαχθεί τόσο από τις υπηρεσίες μας όσο και από ανεξάρτητους φορείς (Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα κλπ) οι τιμές μαγνητικού πεδίου που ανιχνεύτηκαν ήσαν δεκάδες ή και εκατοντάδες φορές μικρότερες από την οριακή επιτρεπτή τιμή που προβλέπονται με βάση διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές. Αυτή η ενημέρωση θα πρέπει να γίνεται συστηματικά και ολοκληρωμένα προς τους πολίτες. 6

Προσπάθεια για βελτίωση Η ΔΕΗ προσπαθεί να εντοπίσει και έχει ήδη εντοπίσει αρκετούς τομείς προς βελτίωση. Η προσπάθεια βελτίωσης όμως απαιτεί: Χρόνο Οικονομικούς πόρους Δεν είναι δυνατόν μερικά από τα προβλήματα που έχουν συσσωρευθεί για αρκετές δεκαετίες, να λυθούν απότηνμιαμέραστηνάλλη. Μόνο μια οικονομικά ισχυρή και δυναμικά αναπτυσσόμενη ΔΕΗ θα μπορεί και στο μέλλον να δημιουργεί νέες οικονομικές αξίες προς όφελος όλων των ενδιαφερομένων μερών: Πελάτες, Τοπικές Κοινωνίες, Περιβάλλον, Εργαζόμενοι, Πολιτεία, Μέτοχοι, Συνεργάτες Πέρα όμως από όσα ανέφερα, που σκιαγραφούν το αναμφισβήτητο κοινωνικό προφίλ της μεγαλύτερης επιχείρησης της χώρας, υπάρχουν πολλά πράγματα που χρειάζεται από την πλευρά μας να βελτιώσουμε. Προσπαθούμε να εντοπίσουμε και έχουμε ήδη εντοπίσει αρκετούς από τους τομείς στους οποίους είμαστε αδύναμοι, θέτοντας στόχους βελτίωσης σε όλες τις δραστηριότητές μας σε ολόκληρη τη χώρα. Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή απαιτεί χρόνο και οικονομικούς πόρους. Χρόνο, διότι δεν είναι δυνατόν, όσοκιαντοθέλουμε, μερικά από τα προβλήματα που έχουν συσσωρευθεί για αρκετές δεκαετίες, να λυθούν από την μια μέρα στην άλλη. Και οικονομικούς πόρους, διότι η προσπάθεια βελτίωσης προϋποθέτει την εξασφάλιση της ανάπτυξης και βιωσιμότητας της Επιχείρησης. Μόνον μια οικονομικά ισχυρή και δυναμικά αναπτυσσόμενη ΔΕΗ θα μπορεί και στο μέλλον να δημιουργεί νέες οικονομικές αξίες προς όφελος όλων των ενδιαφερομένων μερών: Πελάτες, Τοπικές Κοινωνίες, Περιβάλλον, Εργαζόμενοι, Πολιτεία, Μέτοχοι, Συνεργάτες. 7

Οι παράμετροι της ενεργειακής πολιτικής Ασφάλεια εφοδιασμού σε ηλεκτρική ισχύ και ενέργεια Παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε ανταγωνιστικές τιμές σε βάθος χρόνου Προστασία του περιβάλλοντος Υπάρχει όμως εδώ μια συνιστώσα εξαιρετικά σημαντική. Αυτή της εθνικής στρατηγικής στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι απαραίτητο σαν κοινωνία να γνωρίζουμε, αυτό που αποτελεί βασική αρχή του ενεργειακού σχεδιασμού, ότι δηλαδή, όλες οι αποφάσεις στο χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας, ανεξάρτητα από το ποιος τις παίρνει, από την Πολιτεία μέχρι τον τελευταίο πολίτη, οφείλουν να είναι λύσεις σε ένα πρόβλημα με τρείς παραμέτρους: Την ασφάλεια εφοδιασμού σε ηλεκτρική ισχύ και ενέργεια Την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε ανταγωνιστικές τιμές σε βάθος χρόνου, Και, Τον σεβασμό στο περιβάλλον. Είναι πράγματι εντυπωσιακό το γεγονός ότι μια τοπική κοινωνία μπορεί να αντιδράσει τόσο στην εγκατάσταση συμβατικών μονάδων παραγωγής ενέργειας, όσο και στην εγκατάσταση μονάδων παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές. Αντίστοιχα, παρατηρούνται υπερβολικές αντιδράσεις σε απόλυτα αναγκαίες εγκαταστάσεις των δικτύων μας, ακόμηκιανοιεγκαταστάσεις αυτές γίνουν με τον πλέον αποδεκτό αισθητικά και περιβαλλοντικά τρόπο. Τέτοιου είδους αρνήσεις, στηρίζονται σε υπερεκτίμηση ενός από τις τρεις παραμέτρους της ενεργειακής πολιτικής, πιθανά υποβαθμίζοντας κάποια ή και τις άλλες δύο παραμέτρους και έτσι, κλονίζουν την ισορροπία του ενεργειακού σχεδιασμού. Έτσιηάρνησηαποδοχήςμιαςθερμικήςμονάδαςμεμόνοκριτήριοτην επίπτωση στο περιβάλλον υποβαθμίζει την παράμετρο της παροχής υπηρεσιών σε ανταγωνιστικές τιμές, η άρνηση αποδοχής ενός αιολικού πάρκου για λόγους αισθητικής υπερεκτιμά την προστασία του περιβάλλοντος και οι δύο μαζί υποβαθμίζουν την παράμετρο της ασφάλειας εφοδιασμού σε ηλεκτρική ενέργεια. 8

ΣυνολικέςεπενδύσειςΟμίλουΔΕΗ2009-2014 ανά περιφέρεια (ποσά σε εκατ.) ΓΔ ΔΕΗ ΓΔ ΓΔ ΓΔ Περιφέρεια Παραγωγής Ανανεώσ. Ορυχείων Διανομής Μεταφοράς Αττική 41,2 Στ. Ελλάδα 1.509,0 Δ. Ελλάδα 11,6 Θεσσαλία 286,4 Κεντ. Μακεδ. 21,2 Αν. Μακ. & Θρ. 4,2 Δυτ. Μακεδονία 1.811,4 Ήπειρος 35,4 Πελοπόννησος 643,6 Ιόνια Νησιά Βόρειο Αιγαίο 271,0 Νότιο Αιγαίο 493,1 Κρήτη 588,6 160,0 995,5 251,4 21,2 197,9 218,0 200,8 131,5 82,3 197,5 44,9 6,5 401,4 167,2 310,5 147,5 46,7 497,1 965,2 85,3 24,5 60,0 121,3 12,3 208,7 37,6 240,2 147,9 76,8 67,4 12,6 40,4 67,8 2,3 203,2 185,4 711,1 27,3 177,0 114,4 Σύνολο 1.448,1 1.946,1 343,9 611,1 596,3 508,9 3.383,5 229,0 1.278,0 156,8 381,5 1.592,8 907,3 Ανατολική Κεντρική Μακεδονία & Μακεδονία Θράκη 596,3 εκ. Δυτική 508,9εκ. Μακεδονία 3.383,5 εκ. Ήπειρος 229,0εκ. Θεσσαλία Βόρειο 611,1εκ. Αιγαίο 381,5εκ. Ιόνια Δυτική Νησιά Ελλάδα Στερεά 156,8εκ. 343,9 εκ. Ελλάδα 1.946,1εκ. Αττική 1.448,1 εκ. Πελοπόννησος Νότιο Αιγαίο 1.278,0 εκ. 1.592,8 εκ. Κρήτη 907,3εκ. ΣΥΝΟΛΟ 5.716,9 1.694,0 1.002,8 3.085 2.011,2* ΣΥΝΟΛΟ * Στις επενδύσεις της ΓΔ Μεταφοράς έχουν προστεθεί και 126,4εκατ. που αφορούν επενδύσεις σε μεικτές περιφέρειες Σύνολο επενδύσεων Ομίλου ΔΕΗ 2009-2014 13.509,9 εκ. ΗΔΕΗ, σε πλήρη ευθυγράμμιση με την εξυπηρέτηση των τριών αυτών παραμέτρων, έχει ξεκινήσει και υλοποιεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα επενδύσεων που έχουν γίνει ποτέ στη χώρα ύψους 13,5 δισ. ευρώ το οποίο θα υλοποιηθεί στην περίοδο 2009 2014. Τα τεράστια αυτά κεφάλαια θα διατεθούν στις 13 Περιφέρειες της χώρας με πολλαπλά οφέλη για όλους τους δημότες και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Όπως διαπιστώνετε από τα στοιχεία του σχετικού Πίνακα στη Βόρεια Ελλάδα θα επενδυθούν 4,5 δισ. για πολύ μεγάλα ενεργειακά έργα, γιανααναβαθμισθεί πλήρως ο ενεργειακός τομέας της και να μετατραπεί σε διεθνή κόμβο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Το μεγαλύτερο ποσοστό των επενδύσεων θα διατεθεί για την κατασκευή νέων Μονάδων, όπου τρεις περιφέρειες Δυτική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο θα απορροφήσουν το μεγαλύτερο ποσοστό των σχετικών επενδύσεων. Τα Ορυχεία της ΔΕΗ θα πραγματοποιήσουν νέες επενδύσεις ύψους 965 εκατ. στηδυτικήμακεδονία, αξιοποιώντας το «εθνικό καύσιμο», το λιγνίτη. Πάνω από 3 δισ. θα επενδυθούν για αναβαθμίσεις και επεκτάσεις δικτύων. Οι επενδύσεις για μεγάλα έργα στον τομέα της Μεταφοράς θα ανέλθουν σε 2 δισ. και αφορούν έργα αναγκαία για να καταστεί εφικτή τόσο η διακίνηση πολύ μεγάλων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας όσο η διασύνδεση έργων ΑΠΕ με τα κεντρικά δίκτυα. Σημαντικές επενδύσεις θα διοχετευθούν στα νησιά της χώρας. Η θυγατρική της ΔΕΗ, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, έχει ήδη ξεκινήσει την υλοποίηση νέων έργων ΑΠΕ ύψους 1,7 δισ. σε συνολικά 12 περιφέρειες. 9

Έμφαση στο Περιβάλλον Εκπομπές CO2 στο διασυνδεδεμένο (kg/kwh) NOx in interconnected (g / kwh) Εκπομπές NOx στο διασυνδεδεμένο (g/kwh) -25% -39% 1.2 0.9 1.7 1.1 2006 2015 2006 2015 Εκπομπές SO2 στο διασυνδεδεμένο (g/kwh) -91% Εκπομπές PM στο διασυνδεδεμένο (g/kwh) -56% 8.3 0.7 0.7 0.3 2006 2015 2006 2015 Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επισημανθεί ότι η ολοκλήρωση των επενδύσεων της ΔΕΗ θα συμβάλει στη σημαντική βελτίωση του Περιβάλλοντος. Όλες οι νέες θερμικές Μονάδες της ΔΕΗ θα είναι αντίστοιχες με αυτές που κατασκευάζονται σήμερα στις χώρες της Ευρώπης και θα εξασφαλίζουν καλλίτερες ενεργειακές αποδόσεις. Με τις νέες Μονάδες, που θα ενσωματώνουν τις πιο προηγμένες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες, μεταξύ 2006 και 2015, η ΔΕΗ θα πετύχει ανά παραγόμενη κιλοβατώρα μείωση των εκπομπών κατά: 25% του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), 39% τουοξειδίουτουαζώτου(nox), 91% του διοξειδίου του θείου (SO2) και 56% των σωματιδίων (PM). 10

Η υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος της ΔΕΗ θα επιφέρει σημαντικά οφέλη Πελάτες Εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας ρεύματος και υπηρεσιών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας Εθνική Οικονομία Σημαντική ενίσχυση Τοπικές Κοινωνίες Εξασφάλιση νέων πηγών εσόδων και αύξηση της απασχόλησης Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά Υποστήριξη της οικονομικής και τουριστικής ανάπτυξης μέσω της κατασκευής νέων Μονάδων και της αξιοποίησης των ΑΠΕ Χώρα Εξασφάλιση της επάρκειας σε ηλεκτρικό ρεύμα κατά τη θερινή περίοδο Με αυτές τις πολύ μεγάλες επενδύσεις της η ΔΕΗ γίνεται ο «μεγαλύτερος επενδυτής» για το σύνολο των περιφερειών της χώρας με σημαντικά οφέλη όπως: Εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας ρεύματος και υπηρεσιών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για τους πελάτες. Ενίσχυση της Εθνικής μας Οικονομίας. Εξασφάλιση νέων πηγών εσόδων και αύξηση της απασχόλησης για τις Τοπικές Κοινωνίες. Υποστήριξη της οικονομικής και τουριστικής ανάπτυξης των μη διασυνδεδεμένων νησιών μέσω της κατασκευής νέων Μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και της αξιοποίησης των ΑΠΕ. Εξασφάλιση της επάρκειας της χώρας σε ηλεκτρικό ρεύμα κατά τη θερινή περίοδο. 11

Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον τομέα της ενέργειας Διαπιστώσεις Η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει κατανοήσει την αναγκαιότητα υιοθέτησης πολιτικών που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση και στον εκσυγχρονισμό του ενεργειακού τομέα Οι Δήμοι έχουν μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης πολύπλευρων δραστηριοτήτων στον ενεργειακό τομέα Ο σχεδιασμός εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών σε θέματα ενέργειας από την Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι εξαιρετικά σημαντική Η ΔΕΗ επιδιώκει μια στενότερη συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και μπορεί να συμβάλλει στην υλοποίηση τέτοιων πρωτοβουλιών παρέχοντας τη μοναδική τεχνογνωσία που διαθέτει στον ενεργειακό τομέα. Κύριοι Εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Η διεθνής ενεργειακή κρίση την οποία ζήσαμε την τελευταία χρονιά μας έκανε σοφότερους και μας δίδαξε ότι πρέπει να επιταχύνουμε και να συντονίσουμε τα βήματά μας για να εξασφαλίσουμε ένα ασφαλές ενεργειακό περιβάλλον για τη χώρα μας. Σήμερα διαπιστώνω ότι και ο κόσμος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει κατανοήσει πλήρως την αναγκαιότητα να υιοθετηθούν πολιτικές οι οποίες θα συμβάλλουν στην ενίσχυση και στον εκσυγχρονισμό του ενεργειακού τομέα και στον εξορθολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι η ΚΕΔΚΕ κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα προτείνοντας μια σειρά από δράσεις στον τομέα της ενέργειας. Με ιδιαίτερη προσοχή διάβασα την περίληψη της μελέτης της ΚΕΔΚΕ με θέμα «Ενέργεια και Τοπική Αυτοδιοίκηση: Προβλήματα προοπτικές» με τις σημαντικές διαπιστώσεις που κάνει για τις μεγάλες δυνατότητες που έχουν οι δήμοι της χώρας να αναπτύξουν πολύπλευρες δραστηριότητες στον ενεργειακό τομέα. Τα θέματα τα οποία θίγονται είναι ιδιαίτερα σημαντικά, και η ευαισθητοποίηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα θέματα της ενέργειας πολύ μεγάλη, καθώς προτείνονται μια σειρά από δράσεις σε πάρα πολλούς επιμέρους τομείς. Είναι πολύ σημαντική η πρόταση που γίνεται, μεταξύ των άλλων, οι Δήμοι να προχωρήσουν στον σχεδιασμό εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών πάνω σε θέματα ενέργειας. Γιατί, στις επόμενες δεκαετίες η αυξανόμενη στενότητα ενεργειακών πρώτων υλών αλλά και η καθολική απαίτηση γιαένα ολοένα και πιο καθαρό Περιβάλλον, καθιστούν επιτακτική ανάγκη την ολόπλευρη και σωστή ενημέρωση όλων των πολιτών για τα ενεργειακά θέματα και την ενεργό συμμετοχή τους στις προσπάθειες που καταβάλλονται για εξοικονόμηση ενέργειας. Η ΔΕΗ επιδιώκει μια στενότερη συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακόήκαι τοπικό επίπεδο και μπορεί να συμβάλλει σε πολύ σημαντικό βαθμό στην υλοποίηση των προτάσεων που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη μελέτη, με τη μοναδική τεχνογνωσία που διαθέτει στον ενεργειακό τομέα. Η ΔΕΗ έχει πολλαπλά συμφέροντα από μια τέτοια συνεργασία γιατί όλοι οι δημότες αυτής της χώρας είναι ταυτόχρονα και πελάτες της Επιχείρησης. Μια τέτοια στενή συνεργασία σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο δεν την αντιμετωπίζουμε ευκαιριακά αλλά στρατηγικά. Κι αυτό διότι, μπορεί να αποδώσει σημαντικούς καρπούς για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη αλλά και για την ίδια την Επιχείρηση, με πολλαπλά οφέλη για την Εθνική Οικονομία, την Κοινωνία και το Περιβάλλον. 12

Η ΔΕΗ μπορεί να υποστηρίξει τις πρωτοβουλίες της ΚΕΔΚΕ Προτάσεις ΚΕΔΚΕ που συμπεριλαμβάνονται στη Μελέτη «Ενέργεια και Τοπική Αυτοδιοίκηση: Προβλήματα Προοπτικές» Ορθολογική χρήση ενέργειας. Δημιουργία δικτύου στελεχών ΟΤΑ για εκπαίδευση και διαχείριση θεμάτων ενέργειας. Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης δημοτικών κτιρίων. Βελτίωση συστημάτων Δημοτικού φωτισμού. Παροχή συμβουλών από τους ΟΤΑ σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις για θέματα ενέργειας. Παροχή δυνατότητας στους ΟΤΑ να συμμετέχουν στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και σε έργα ΑΠΕ. Δημιουργία βάσης ενεργειακών δεδομένων των Δήμων. Σύνταξη Σχεδίου Δράσης για ορθολογική και βιώσιμη χρήση ενέργειας. Η ΔΕΗ μπορεί να υποστηρίξει ενεργά και με υψηλή αποτελεσματικότητα τις καινοτόμες προτάσεις που περιλαμβάνονται στη μελέτη που συνέταξε η ΚΕΔΚΕ με την επιστημονική υποστήριξη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Μεταξύ των προτάσεων αυτών, περιλαμβάνονται η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοτικών κτιρίων, ησύνταξησχεδίουδράσης για ορθολογική και βιώσιμη χρήση ενέργειας, η δημιουργία βάσης ενεργειακών δεδομένων των Δήμων και η βελτίωση των συστημάτων δημοτικού φωτισμού, που θα αναφερθώ στη συνέχεια. 13

Μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημοτικό Φωτισμό (1) Βασικά στάδια εφαρμογής Πρώτο στάδιο Επαφή της ερευνητικής ομάδας του Κέντρου Δοκιμών Ερευνών και Προτύπων της ΔΕΗ με τον υποψήφιο Δήμο και την ενημέρωσή του σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας με τα συνεπακόλουθα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη Δεύτερο στάδιο Επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Δήμου και ΔΕΗ/ΚΔΕΠ και η επιλογή από τον Δήμο, των οδών, στις οποίες θα πραγματοποιηθούν μελέτες εξοικονόμησης ενέργειας από φωτισμό με πιθανές παρεμβάσεις Τρίτο στάδιο Εκπόνηση μελετών εξοικονόμησης ενέργειας από τον φωτισμό μέσα από μια σειρά επιμέρους δράσεις. Σκοπός των μέτρων για την εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημοτικό φωτισμό, είναι η ορθολογική χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας και παράλληλα η ασφαλής χρήση των οδών και των κοινόχρηστων χώρων για οχήματα και πεζούς, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα φωτισμού. Οι βασικές ενέργειες για την πραγματοποίηση του σχεδίου αυτού περιλαμβάνουν τρία στάδια εφαρμογής: Στο πρώτο στάδιο, επαφή της ερευνητικής ομάδας του Κέντρου Δοκιμών Ερευνών και Προτύπων (ΚΔΕΠ) της ΔΕΗ με τον υποψήφιο Δήμο και την ενημέρωσή του σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας με τα συνεπακόλουθα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη. Δεύτερο στάδιο, αποτελεί η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Δήμου και ΔΕΗ/ΚΔΕΠ και η επιλογή από τον Δήμο, των οδών, στις οποίες θα πραγματοποιηθούν μελέτες εξοικονόμησης ενέργειας από φωτισμό με πιθανές παρεμβάσεις. Τέλος, ωςτρίτοστάδιοθεωρείται ηεκπόνησημελετώνεξοικονόμησης ενέργειας από τον φωτισμό μέσα από μια σειρά επιμέρους δράσεις. 14

Μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο Δημοτικό Φωτισμό (2) Συνεργασία με Δήμους Δήμος Λάρισας Δήμος Χαλανδρίου Δήμος Κρωπίας Δήμος Αργυρούπολης Δήμος Ραφήνας Δήμος Ν. Φιλαδέλφειας Προτείνονται παρεμβάσεις σε 19 δρόμους Εξοικονόμηση ενέργειας: 52,6% Συνολικό όφελος/έτος: 68.828 Προτείνονται παρεμβάσεις σε 25 δρόμους Εξοικονόμηση ενέργειας: 46,64% Συνολικό όφελος/έτος: 52.500 Προτείνονται παρεμβάσεις σε 2 δρόμους Εξοικονόμηση ενέργειας: 35,83% Συνολικό όφελος/έτος: 5.300 Προτείνονται παρεμβάσεις σε 7δρόμους Εξοικονόμηση ενέργειας: 26,17% Συνολικό όφελος/έτος: 3.249 Προτείνονται παρεμβάσεις σε 5 δρόμους και 3 πλατείες Εξοικονόμηση ενέργειας: 35,82% Συνολικό όφελος/έτος: 11.223 Προτείνονται παρεμβάσεις σε 31 δρόμους Εξοικονόμηση ενέργειας: 54% Συνολικό όφελος/έτος: 61.243 Μέχρι σήμερα η ΔΕΗ έχει ξεκινήσει στον τομέα αυτό συνεργασία με 6 Δήμους, με σημαντικά οφέλη, τόσο οικονομικά, όσο και στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας. Το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται για τη σχετική δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα αυξημένο και η ΔΕΗ βρίσκεται στο στάδιο διερευνητικών επαφών και με άλλους Δήμους, όπως ο Δήμος Μεγαλόπολης, Ιθάκης, κ.α. 15

Σημαντικές δυνατότητες επέκτασης συνεργασίας ΔΕΗ - Δήμων Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση των ΑΠΕ, με τη μετοχική συμμετοχή Δήμων σε εταιρείες στις οποίες θα συμμετέχει η ΔΕΗ. - Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει ανάλογες εμπειρίες - Υπάρχουν Δήμοι που διαθέτουν εκτάσεις που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη μικρών ενεργειακών έργων σε συνεργασία με τη ΔΕΗ Οι συνεργασίες με τους Δήμους θα μπορούσε να πάρει πολλές μορφές και να επεκταθεί ακόμη και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με τη μετοχική συμμετοχή Δήμων σε εταιρείεςστιςοποίεςθασυμμετέχειηδεη. Στον τομέα αυτό η θυγατρική του Ομίλου ηδεηανανεώσιμες έχει πολύ σημαντικές εμπειρίες υλοποιώντας ενεργειακά έργα είτε μόνη της είτε σε συνεργασία με άλλες εταιρείες, ελληνικές ή ευρωπαϊκές. Άλλωστε υπάρχουν Δήμοι οι οποίοι διαθέτουν εκτάσεις που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη μικρών ενεργειακών έργων σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, που διαθέτει την τεχνογνωσία, τις εμπειρίες και την απαιτούμενη κατάλληλη κεφαλαιακή υποδομή. Τέτοιες μορφές συνεργασίας μεταξύ Δήμων και εταιρειών ηλεκτρισμού είναι αρκετά αναπτυγμένες στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη. Στα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση κατανοώντας την τεράστια σημασία για την ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της και την αποτελεσματικότερη προστασία του Περιβάλλοντος ενθαρρύνει πρωτοβουλίες τοπικών κοινοτήτων για την ενεργή ανάμειξή τους τόσο στον τομέα ανάπτυξης ενεργειακών έργων όσο και στον τομέα εξοικονόμησης ενέργειας. 16

Τοπική Αυτοδιοίκηση και ΔΕΗ Τοπική Αυτοδιοίκηση ΔΕΗ Καθορισμός των αναγκών αλλά και του βαθμού ανάπτυξης των περιοχών Κάλυψη αυτών των αναγκών με την υλοποίηση επενδύσεων σε συγκεκριμένες υποδομές, τόσο σε δίκτυα όσο και σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής Το ΠΟΥ θα γίνουν οι επενδύσεις, αποτελεί κοινή συνισταμένη των αναγκών και προτεραιοτήτων των τοπικών κοινωνιών των δυνατοτήτων που μας παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία τηςεξυπηρέτησηςτων βασικών αρχών του ενεργειακού σχεδιασμού: - Επάρκεια σε ισχύ και ενέργεια - Ποιότητα υπηρεσιών σε ανταγωνιστικές τιμές - Σεβασμός στο περιβάλλον Κυρίες και κύριοι Σύνεδροι, Η αποστολή της ΔΕΗ είναι η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας, μέσω της παροχής αξιόπιστων ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών, με σεβασμό στο περιβάλλον. Προκειμένου η Επιχείρηση να μπορέσει να εκτελέσει αυτή την αποστολή, πέρα από τις νομοθετικές ρυθμίσεις, τη τεχνογνωσία και τη δυναμική της, χρειάζεται και την αποδοχή και την στήριξη των τοπικών κοινωνιών. Στη ΔΕΗ αναγνωρίζουμε ότι την ευθύνη για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία της κάθε περιοχής, την έχουν πρωτίστως οι τοπικές αρχές: ο Κοινοτάρχης, ο Δήμαρχος, ονομάρχης, ο Περιφερειάρχης. Έτσι, οι ανάγκες των περιοχών, αλλά και ο βαθμός ανάπτυξής τους, προσδιορίζονται από την τοπική κοινωνία. Ο ρόλος της ΔΕΗ είναι η κάλυψη των αναγκών αυτών με την απαραίτητη υλοποίηση επενδύσεων σε συγκεκριμένες υποδομές, τόσο σε δίκτυα, όσο και σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Το πού θα γίνουν αυτές οι επενδύσεις θα πρέπει να αποτελέσει κοινή συνισταμένη: Α) των αναγκών και των προτεραιοτήτων των τοπικών κοινωνιών, Β) των δυνατοτήτων που μας παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, και Γ) της εξυπηρέτησης των βασικών αρχών του ενεργειακού σχεδιασμού, δηλαδή, της ασφάλειας εφοδιασμού σε ηλεκτρική ισχύ και ενέργεια, της παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε ανταγωνιστικές τιμές σε βάθος χρόνου, και του σεβασμού στο περιβάλλον. Πιστεύω, ότι το σημερινό Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα για τον καθορισμό αυτής της κοινής συνισταμένης, και τα στελέχη της Επιχείρησης και εγώ θα μελετήσουμε τα συμπεράσματα του Συνεδρίου σας και θα είμαστε στην διάθεσή σας για μια αμοιβαία εποικοδομητική συνεργασία σε όφελος όλων των δημοτών της χώρας. 17

Ευχαριστώ για την προσοχή σας Ενεργούμε υπεύθυνα Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας. 18