"ΚΤΣ-2016:Ευκαιρία ή απειλή;" Νίκος Μαρσέλλος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, Μέλος Επιτροπών Σύνταξης του ΚΤΣ -97, ΚΤΣ 2016, nikos.marsellos@gmail.com 1. Εισαγωγή Στο ΦΕΚ/1561/Β/2.6.2016,δημοσιεύτηκε ο Κανονισμός Τεχνολογίας Σκυροδέματος : ΚΤΣ- 2016, με υποχρεωτική ισχύ σε όλα τα Δημόσια και Ιδιωτικά Έργα, από : 2.12.2016. Στον ΚΤΣ-2016,απαιτείται ως ελάχιστη κατηγορία σκυροδέματος το : C 30/37,με ελάχιστες εξαιρέσεις για το C 25/30 ή το C 20/25, σε ειδικά «ξηρά περιβάλλοντα» ή μονίμως υγρά,κλπ. Οι κύριες καινοτομίες του ΚΤΣ-2016 είναι: καθιερώνει τις κατηγορίες έκθεσης στο περιβάλλον(exposure Class),και τις αντίστοιχες απαιτήσεις για το Σκυρόδεμα (βλέπε : Πίνακα Β2-7, σελίς 18091 του ΦΕΚ) και: ΠΒ-2 (σελίς:18147) το Πιστοποιημένο σκυρόδεμα (Factory Production Control) και το αντίστοιχο Παράρτημα ΠΒ5-1 (σελίς 18154) καθιερώνει τις Έμμεσες μεθόδους δοκιμής (NDT),με το ΕΛΟΤ ΕΝ 13791,ως εναλλακτική μέθοδο, για τον επανέλεγχο του σκυροδέματος, με λήψη μόνο 3 πυρήνων, αντί των 15 πυρήνων που απαιτεί η παράγραφος : Γ2 6 (σελίς : 18115)και η : Γ2 8 παραπέμπει σε 68 Κανονιστικές Αναφορές, τα περισσότερα είναι Ευρωπαϊκά Πρότυπα: ΕΛΟΤ ΕΝ (π.χ ΕΛΟΤ ΕΝ 12350-1,δοκίμια, δειγματοληψία, ΕΛΟΤ ΕΝ 12390-2 : παρασκευή και συντήρηση δοκιμίων ΕΛΟΤ ΕΝ 12390-3 : θραύση/αντοχή σε θλίψη, ΕΛΟΤ ΕΝ 12350-2:κάθιση,κλπ) αλλά κυρίως στο : ΕΛΟΤ ΕΝ 206 και ΕΛΟΤ ΕΝ 13670(execution) Παραθέτει 67 νέους Ορισμούς-Ορολογίες (σελίς 18067) και Πίνακα με συμβολισμούς (Α3.2, 2 σελίδες σύμβολα: 18072),όπου : π.χ n είναι η μέση συμβατική αντοχή αντί του: xn (στον ΚΤΣ-97) ασ είναι η απαιτούμενη αντοχή σχεδιασμού αντί του: fa XC1,,XS1,,XF1, κλπ οι κατηγορίες έκθεσης,κλπ Ο ΚΤΣ-2016,στοχεύει στην Ανθεκτικότητα(Durability) του σκυροδέματος,έναντι διαφόρων δράσεων προσβολής από : Ενανθράκωση (carbonation): XC1,,XC4 Χλωριόντων θαλασσινού νερού ή όχι: XS1,,XD1 Ψύξη/απόψυξη : XF1,,XF4 Xημική προσβολή: XA1,,XA3 Tριβή/Αποτριβή: XM1,,XM3 συνολικά : 24 κατηγορίες έκθεσης, για τις οποίες απαιτούνται όρια, για την προστασία από διάβρωση των χαλύβων, με : Μέγιστο λόγο : N/T, π.χ 0,50-0,55 Ελάχιστη κατηγορία αντοχής, π.χ C30/37 ή C25/30
Eλάχιστη περιεκτικότητα σε τσιμέντο, π.χ 300-320 kg/m3 Ελάχιστη επικάλυψη οπλισμού, π.χ 35-45 mm ( Πίνακας : B2-7,σελίς: 18091 του ΦΕΚ ) Tο κείμενο του ΚΤΣ-2016,απαιτεί προσεκτική ανάγνωση από τους Μελετητές και όσους συντάσσουν Τεχνικές Προδιαγραφές από τους Κατασκευαστές-Τεχνικές Εταιρείες από τους Επιβλέποντες Μηχανικούς από τα Εργοστάσια Έτοιμου Σκυροδέματος από τα Εργαστήρια Δοκιμών, Κρατικά και Ιδιωτικά από τις Υπηρεσίες του ΥΠ.Υ.ΜΕ.ΔΙ, και των άλλων Οργανισμών που έχουν υπό κατασκευή Έργα από τους διδάσκοντες στις Πολυτεχνικές Σχολές των ΑΕΙ και από τα ΑΤΕΙ, για να ενημερωθούν οι σπουδαστές από τους Φορείς των Μηχανικών(ΤΕΕ, ΣΠΜΕ, ΣΑΔΑΣ, κλπ) που πρέπει να ενημερώσουν τα μέλη τους, ιδιαίτερα τα παλαιά μέλη, που εμπλέκονται στα Έργα. Η παρούσα παρουσίαση αποσκοπεί στην εστίαση σε ορισμένα σημεία του ΚΤΣ-2016,και στην ενημέρωση όσων συμμετέχουν στο Πανελλήνιο Συνέδριο Σκυροδέματος, που διοργανώνει το ΤΕΕ/ΤΚΜ και η ΕΠΕΣ. Και θεωρεί ότι ο ΚΤΣ-2016 : αποτελεί Ευκαιρία!
2.Δομή του Κανονισμού Η δομή του ΚΤΣ-2016, είναι ως εξής :
3. Υλικά του σκυροδέματος (Β1) 0/4mm 4/16 0-15% 90-99% d/d CE CE CE ΙΙ/32,5 IV/32,5 GF 85 Gc 90/15 Gc 90/15 σακκιά Τσιμέντο D 4mm Gc 85/20 D 11,5 (bulk) D 11,5 PCE Πρόσθετο Αδρανή Τσιμέντο Πρόσθετα ΕΛΟΤ ΕΝ 12620 ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 ΕΛΟΤ ΕΝ 934-2 Πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στα υλικά : 1. Πρώτα από όλα έχουν υποχρεωτικά Σήμανση CE 2. Έχουν αλλάξει η ονομασία τους, όπως : Νερό ΕΛΟΤ ΕΝ 1008 Στα αδρανή, όλα λέγονται: φυσικά αδρανή, τα οπoία διακρίνονται σε "θραυστά" ή "συλλεκτά" (στον ΚΤΣ-97,τα συλλεκτά, ονομάζονται "φυσικά").τα υπόλοιπα αδρανή είναι τα : τεχνητά, τα ανακυκλωμένα, τα ελαφρά και βαρέα αδρανή, που δεν αποτελούν Αντικείμενο του ΚΤΣ-2016 (Α1.3.2, Α1.3.3, Β1.1.1)
Επίσης ονομάζονται : Η άμμος: 0 4 mm,ως Gf 85, με το : d/d, όπου : d= το μικρότερο άνοιγμα κοσκίνου,εδώ=0 D= το μεγαλύτερο άνοιγμα κοσκίνου τετράγωνης οπής,εδώ = 4mm G = Gravel, F= Fine αντί του : 0-5 mm που D= 85-99 %, 2D =100 % συνήθως λέγαμε στον ΚΤΣ- 97 Το γαρμπίλι : 4 16 mm,ως Gc 90/15, με το : d/d, όπου : d= 4 mm,με διερχόμενο : 0-15% D=16 mm,με διερχόμενο : 90-100% αντί το γαρμπίλι = 6-12mm και το χαλίκι =12-31mm παλαιότερα!! 2D =31,5 mm,με διερχόμενο : 100% Το χαλίκι : 12,5-31,5 mm, ως Gc 90/15 Το λεπτό γαρμπίλι : 4 11,5 mm, ως Gc 85/20 Χαρακτηρίζονται έτσι στο : ΕΛΟΤ ΕΝ 12620 στο τσιμέντο, όπου λόγω του ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1, ονομάζονται από τον : -Τύπο του τσιμέντου: I II III IV V και -Την κατηγορία αντοχής : 32.5 42.5 52.5 Έχουμε λοιπόν το τσιμέντο : II /32.5, αντί : II/35 (ΠΔ/244/80) (*Το τσιμέντο : SR, IV /45, με αντίσταση στα θειϊκά,δεν έχει καμμία σχέση με το τσιμέντο : IV/42,5 του ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1,ούτε με τα αντίστοιχα : type/astm C 150, π.χ type IV ή type V=SRC,κλπ )
-Η "πλήρης" ονομασία είναι : π.χ. Ασβεστούχος Ιπτάμενη Τέφρα (π.χ Πτολεμαϊδος ) CEM II / B W / 32,5 / N Normal (όχι Rapid) Κατηγορία αντοχής CEM=cement Πρόσθετο Υλικό =21-35% Σύνθετο Τσιμέντο Πόρτλαντ (κλίνκερ=65-94% ) στα πρόσθετα,όπου χαρακτηρίζονται από το: 3.2 του ΕΛΟΤ ΕΝ 934-2, ως : -Ρευστοποιητικά (απλοί, υψηλού βαθμού) -Επιβραδυντές (Retarders) - Αερακτικά (Air-entraining agents) -Ρυθμιστές ιξώδους (VMA) Βλέπε : Πίνακα : ΠΒ1-3 (σελίς : 18146, ΚΤΣ-2016) 3.Έχουν αλλάξει οι απαιτήσεις, κυρίως στα Αδρανή, όπου: a) Γίνεται εισαγωγή νέων δοκιμών : -Μπλέ του Μεθυλενίου (Methylene Blue),ΕΛΟΤ ΕΝ 933-9 -Αλκαλοπυριτικής αντίδρασης (Alcali Reactivity), ASTM C 227 (προσοχή : εώς: 0,1% διόγκωση στους 6 μήνες) ΑSTM C 289 b) Αλλάζει η διαδικασία δοκιμής : -Παιπάλη (fines) : μετράται στα 63 μm, και όχι στο Νο 200 Αμερικάνικο κόσκινο(75μm, ή 0,075mm) -Ισοδύναμο άμμου(sand equivalent),στο κλάσμα : 0/4 mm της άμμου, με: SE4 60%, και ΌΧΙ : SE 65%, στο ΕΛΟΤ 408(ΚΤΣ-97)(0/4,75mm) c) δεν είναι υποχρεωτικά,τα Διαγράμματα : I, II, III, του ΚΤΣ-97 αλλά απλά "συνιστάται" να βρίσκεται η κοκκομετρική διαβάθμιση του μίγματος των αδρανών, στα : Διαγράμματα : ΠΒ1-1,ΠΒ1-2,ΠΒ1-3,ΠΒ1-4 (σελίς: 18141-44) με κόσκινα μόνο : EΛΟT EN 12620. (όχι Αμερικάνικα, όχι Γερμανικά τετραγωνικής οπής π.χ 2-4-8-16-31 mm)
Κόσκινα ΕΛΟΤ ΕΝ 12620 Διάγραμμα ΠΒ1-2 : Όρια κοκκομετρικής διαβάθμισης μίγματος αδρανών μεγίστου κόκκου : 31,5mm Yποζώνη : Δ Ο Ο (B7.6, σύσταση : Δ, για μειωμένη υδατοπερατότητα) Υποζώνη : E x------ x------- x-------- ( Β2.2.6,σύσταση : εντός : E, για αντλητό) d) Στην Β1.3.8,αναγράφονται οι απαιτήσεις για την συχνότητα ελέγχων αδρανών υλικών: -1 κάθε 2 εβδομάδες για την άμμο -1 κάθε 4 εβδομάδες για τα χονδρόκοκκα υλικά ή -μετά κατανάλωση 2000 t κάθε κλάσματος (όποιο κριτήριο οδηγεί σε μεγαλύτερο αριθμό δειγμάτων) -σε περίπτωση αλλαγής Λατομείου, συνιστάται η συχνότητα ελέγχων να διπλασιάζεται, μέχρις ότου συγκεντρωθούν 15 δείγματα e) Δεν απαιτείται δοκιμή Υγείας (Soundness test), ΕΛΟΤ ΕΝ 1367-2 Όταν η υδαταπορροφητικότητα του χονδρόκοκκου < 1% 4. Οι κατηγορίες έκθεσης (exposure class) : Β2-7 Η καρδιά του ΚΤΣ-2016, στον : Πίνακα :B2-7 Εκεί καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις για το σκυρόδεμα, ανάλογα με τη Κατηγορία Έκθεσης (exposure class) Για παράδειγμα για την Ενανθράκωση (Carbonation), καθορίζει 4 κατηγορίες διάβρωσης λόγω ενανθράκωσης, Τις : XC1 (Ξηρό ή μονίμως υγρό περιβάλλον)? XC2 (Υγρό, σπάνια ξηρό περιβάλλον)?
XC3 (Μέτρια υγρασία ΕΛΛΑΣ, συνήθως) XC4 (Εναλλαγή ξηρού-υγρού π.χ. Θράκη) και για κάθε κατηγορία, απαιτεί άλλα όρια π.χ. Απαιτήσεις XC1 XC2 XC3 XC4 Παρατηρήσεις max λόγος Ν/Τ 0,65 0,60 0,55 0,50 0,50-0,55 συνήθως ελάχιστη κατηγορία αντοχής ελάχιστη περιεκτικότητα σε τσιμέντο kg/m3 ελάχιστη επικάλυψη οπλισμού (mm) C20/25 C25/30 C25/30 C30/37 280 300 300 320 25 25 35 35 C254/30 ή C30/37 συνήθως > 300 kg/ m3 τσιμέντο 35 mm επικάλυψη οπλισμού Περιγραφή περιβάλλοντος Παράδειγμα Ξηρό ή Μονίμως υγρό Εσωτερικοί χώροι Υγρό σπάνια ξηρό Θεμελιώσεις Μέτρια υγρασία Προστασία από βροχή, εσωτερικοί χώροι+μέτρια υγρασία Εναλλαγή Ξηρού-Υγρού Επιφάνειες Εκτεθειμένες βροχή + νερό Βλέπε Πίνακα : ΠΒ2-1 Σελίς :18147 Του ΦΕΚ
5. O έλεγχος της ποιότητος. 5.1 Εσωτερικός έλεγχος της παραγωγής (Αυτό-έλεγχος)_ Β5.7 Διενεργείται από τον παραγωγό του Εργοστασιακού σκυροδέματος και περιλαμβάνει και ελάχιστον (1) δειγματοληψία/ανά ημέρα παραγωγής/ή ανά 200 m 3 και προσδιορισμό της αντοχής στις 28 ημέρες. Τα κριτήρια εσωτερικού ελέγχου για την θλιπτική αντοχή φαίνονται στον: Πίνακα Β5-1 α) Αρχική παραγωγή (3 μήνες,35 τουλάχιστον δείγματα) - Μέση τιμή 3 δειγμάτων : 3 f ck + 4 MPa Οποιοδήποτε δείγμα : f i f ck - 4 MPa β) Συνεχής παραγωγή (με πιστοποίηση παραγωγής) -Μέση τιμή 15 δειγμάτων : 15 f ck + 1,48 S 35 -Οποιοδήποτε δείγμα : f i f ck - 4 MPa *Χωρίς πιστοποίηση παραγωγής : 15 f ck + 1,57 S 35
5.2 Έλεγχος σκυροδέματος στο Έργο και Επανέλεγχος Γ1,Γ2 α. Δειγματοληψία σκυροδέματος (Γ1.1)-Λήψη δοκιμίων (Γ1,2-Γ1,3) Η δειγματοληψία του σκυροδέματος στο Εργο,γίνεται στην έξοδο της βαρέλας,σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΕΝ 12350-1,σε δείγμα >20-25λίτρων και αφού έχει εκφορτωθεί τουλάχιστον 0,3m 3 του φορτίου του οχήματος.στο δείγμα αυτό μπορεί να γίνουν οι έλεγχοι συνεκτικότητας (κάθιση,εξάπλωση),η λήψη συμβατικών δοκιμίων (ορισμός :59,σελ 18071 του ΦΕΚ) και η μέτρηση της θερμοκρασίας του σκυροδέματος (Δ3.3.2,πίνακας :Δ3-1,Δ3-4,Δ6.1.2,Δ7.4.1,ΠΔ7-2) Η λήψη κάθε δοκιμίου καθώς και η ώρα λήψης θα αναγράφονται στο Δελτίο Αποστολής (Γ1.1.2) Το δείγμα,το φορτίο από το οποίο έγινε η δειγματοληψία,η περιοχή του Έργου,στην οποία διαστρώθηκε το φορτίο του οχήματος θα σημειώνονται στο Έντυπο παραλαβής του σκυροδέματος (Γ1.2.3,σελ 18109) Δειγματοληψία-Παρασκευή συμβατικού δοκιμίου Παραλαβή σκυροδέματος (Β4,Β5.12)
β) Κριτήρια συμμορφώσεως Για πιστοποιημένο σκυρόδεμα ο έλεγχος συμμόρφωσης δεν είναι υποχρεωτικός (Γ1.2.3,δες σχόλια σελ 15:18109) Μπορεί όμως να γίνει λήψη :2 εως 6 δοκιμίων (διπλών,τριπλών)σύμφωνα με τον Πίνακα: Γ1-1 και το κριτήριο συμμόρφωσης του εξωτερικού ελέγχου (ταυτοποίησης )φαίνεται στον :Πίνακα: Γ1-2 -μέσος όρος αντοχής 2-3δειγμάτων : 2 ή 3 fck + 2 MPa -αντοχή σε θλίψη κάθε δείγματος : fi fck + 3.5 MPa - μέσος όρος αντοχής 6 δειγμάτων : 6 ck +3.5 MPa Για Εργοστασιακό σκυρόδεμα χωρίς πιστοποίηση ελέγχου παραγωγής (Γ1.3,σελ :18110)γίνεται μια δειγματοληψία 6 δοκιμίων από ισάριθμα δείγματα /ανά 150m3/ημέρα. Το κριτήριο συμμόρφωσης εξωτερικού ελέχγου για θλιπτική αντοχή για το Εργοστασιακό σκυρόδεμα χωρίς πιστοποίηση ελέγχου παραγωγής,φαίνεται στον: Πίνακα :Γ1-3 - Μέση τιμή αντοχής 6 δειγμάτων : 6 fck +1.60*S 6 - Αντοχή σε θλίψη δείγματος : fi fck - 2 MPa όπου η τυπική απόκλιση : S 6 1.5 MPa Και προκύπτει από τη σχέση: S 6 (σελίς:18111) Εάν τα Κριτήρια δεν ικανοποιούνται,τότε γίνεται η αμφισβήτηση (όχι: απόρριψη),αντίστοιχα του φορτίου ή της παρτίδας σκυροδέματος και ακολουθούνται οι διαδικασίες επανελέγχων του Κεφαλαίου : Γ2 γ)επανέλεγχοι σε σκληρυμένο σκυρόδεμα Γ2 -Σε αμφισβήτηση φορτίου λαμβάνονται 3 πυρήνες (Γ2-2) Ο μέσος όρος :,διαιρεμένος δια: 0.85 αντικαθιστά την τιμή του δείγματος : fi -Σε κάθε άλλη περίπτωση αμφισβήτησης παρτίδας υπάρχουν οι εξής εναλλακτικές περιπτώσεις :
Είτε: είτε: είτε: (α) (β) (γ) Λήψη 15 πυρήνων Λήψη 6 πυρήνων Έμμεσες μέθοδοι +λήψη 3 πυρήνων Γ2.6 Γ2.7 Γ2.8 f m(15), is 0.85(fck+ 1.48S 15 ) f m(6),is 0.85(fck+1.60S) Έμμεσες μέθοδου ελέγχου σε 15 σημεία f is,μικρ 0.85(fck-4) f is,μικρ 0.85(fck-4) 3 σημεία με τις χαμηλότερες αντοχές f m(15),is S 15 f m(6),is λήψη 3 πυρήνων f m(3),is 0.85*f ck f is,μικρ 0.85*(f ck - 4)
σκυρόδεμα ικανοποιητικής ή δεν ανταποκρίνεται αντοχής στις απαιτήσεις του: ΚΤΣ-2016 Πιθανές αποζημιώσεις Διαδικασίες: Γ2-11, Γ2-12 Συμπληρωματικοί έλεγχοι + εάν όχι Νέα στατική μελέτη Ενίσχυση ή Καθαίρεση Και συμφωνία δυο μερών 6.Συμπεράσματα O ΚΤΣ-2016, είναι ένας Κανονισμός που στηρίχτηκε κυρίως (πχ κατά 70%) στον ΚΤΣ-97 και ενσωμάτωσε μέσα του διατάξεις από Ευρωπαικά Πρότυπα(ΕΝ) κυρίως: - ΕΛΟΤ ΕΝ 206 +Εθνικό Προσάρτημα (24.2.2011) - ΕΛΟΤ ΕΝ 13670 (execution) - ΕΛΟΤ ΕΝ 13791 (έμμεσες μέθοδοι-ndt) και πολλά ακόμη ΕΛΟΤ ΕΝ για δοκιμές και παραμπέμπει στις: - ΕΤΕΠ (ΦΕΚ/2221/β/30.7.2012),ΕΛΟΤ ΤΠ (1501-01-01-01-00,έως 04-00),κλπ για σκυρόδεμα - (4)Τεχνικές Οδηγίες του ΣΠΜΕ (www.spme.gr) για σκυρόδεμα ως Βιβλιογραφία (Α2.2) Επίσης «υιοθετεί» 67 Ορισμούς,και πλήθος νέων Συμβάσεων. Όπου αναφέρει λόγο Ν/Τ,είναι ο ενεργός λόγος Ν/Τ,(ορισμοί: 31 και 45),υπάρχουν αλλαγές στην ονομασία των αδρανών ( φυσικά = συλλεκτά + θραυστά), κλπ και τέλος: α)καθιερώνει τις Κατηγορίες έκθεσης (exposure class) με τις αντίστοιχες απαιτήσεις:πίνακας Β2-7 που περιγράφονται στο Παράρτημα: ΠΒ2,με τον πίνακα: ΠΒ2-1 β)προβλέπει το σκυρόδεμα με: Πιστοποίηση ελέγχου παραγωγής (Factory production control), στο Γ1.2 και τις διαδικασίες στο: Παράρτημα: ΠΒ5-1 γ)χρησιμοποιεί τις Εμμεσες μεθόδους ελέγχου με το ΕΛΟΤ ΕΝ 13791 για να μειώσει την αποκοπή πυρήνων στους Επανελέγχους από :15 σε 3 (Γ2.8) εναλλακτικά. Γενικά ο ΚΤΣ-2016 (ΦΕΚ/1561/Β/2.6.16) δίνει μια «ώθηση» στην τεχνολογία σκυροδέματος στη χώρα μας,προωθεί την έννοια της Ανθεκτικότητας Σκυροδέματος (Durability) και θεωρώ ότι είναι μια Ευκαιρία!
Το «φιδάκι»! 1, 93,Έρριξε νερό στο σκυρόδεμα,στη βαρέλα,στο Έργο. 2, 89,Χρησιμοποίησε σκυρόδεμα με χρόνο 2,0 ώρες μεταφοράς 3, 80,Βρώμικα αδρανή,με άργιλο,με πολύ παιπάλη 16% 4, 81,Η μονάδα δεν έχει Μηχανικό υπεύθυνο Ποιότητας 5, 91,Η μονάδα δεν έχει Εργαστήριο Ελέγχου Ποιότητας Φίδια 6, 50,Βάζουν τσιμέντο λιγότερο από 330kg/m 3, στο (Κάθοδος) παραθαλάσσιο σκυρόδεμα. 7, 21,Δεν έχουν Μητρώα Αντοχής - Διαγράμματα 62 Αντοχής(ΚΕΔΕ/ θεώρηση) 74 1, 3 Αγοράζω από Εταιρεία που έχει "Σήμα Ποιότητας" από τον ΕΛΟΤ 2, 28 Υπάρχει Διπλωματούχος Μηχανικός, υπεύθυνος παραγωγής και ποιότητας 3, 40 Υπάρχει Καταγραφικό Ζυγίσεων σε κάθε Δελτίο Αποστολής 4, 7 Η μονάδα έχει Εργαστήριο Ελέγχου Ποιότητας "Σκάλες" 5, 13 Χρησιμοποιούν 4 ης γεννιάς (PCE) υπερ-ρευστοποιητικό(και 73) ( ανόδου) 6, 37 Η τυπική απόκλιση από 60δοκίμια/μηνός,είναι: S 2,0MPa 7, 47 Η μονάδα έχει τεχνική υποστήριξη,επι-τόπου,στους πελάτε *Ο συγγραφέας,θα ήθελε να εκφράσει τις ευχαριστίες του στις συναδέλφους Μαργαρίτα Μπελάλη και Ασημίνα Αρκιτσαίου,για την αρτιότητα στην επιμέλεια του κειμένου.