Εξετάσεις Προόδου 8/1/2014 Τεχνικός Εφαρμογών Πληροφορικής (Πολυμέσα/ Web designer - developper/video games) 1. Τι είναι το λειτουργικό σύστημα και ποιος ο ρόλος του; Ένα Λ.Σ. είναι ένα πρόγραμμα που ενεργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ του Χρήστη του Η/Υ και του Υλικού του Η/Υ, και επιτελεί δύο ασύνδετες μεταξύ τους λειτουργίες την επέκταση της μηχανής και την διαχείριση των πόρων Το Λ.Σ. (ι) απλοποιεί και διαχειρίζεται το σύνθετο πρόβλημα να «τρέξουμε» προγράμματα εφαρμογής: σωστά και αποδοτικά και (ιι) Αξιοποιεί τις δυνατότητες του υλικού του Η/Υ με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, επιτρέποντας τον ορθότερο καταμερισμό των πόρων του Η/Υ. 2) Σε ποιες βασικές κατηγορίες διακρίνεται το λογισμικό; Διακρίνεται σε δύο βασικές κατηγορίες: 1) Λογισμικό Συστημάτων. Είναι τα προγράμματα που εξυπηρετούν ανάγκες του υλικού του Η/Υ, η ύπαρξη και λειτουργία τους δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή στον χρήστη και χρησιμοποιούνται κατά την κατασκευή ή εκτέλεση του Λογισμικού Εφαρμογών 2) Λογισμικό Εφαρμογών. Είναι τα προγράμματα που εξυπηρετούν ανάγκες του γενικού χρήστη, ο χρήστης έρχεται σε επαφή μαζί τους καθημερινά (πχ. Πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου, Ιστο-πλοηγός, Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο). Κατά την εκτέλεση τους χρησιμοποιείται το λογισμικό συστημάτων. 3) Ποια η θέση του λειτουργικού συστήματος ως προς το υλικό (hardware) του υπολογιστή και τα προγράμματα εφαρμογών; Το Λ.Σ. βρίσκεται πάνω από το υλικό (hardware) το οποίο αποτελείται από δύο ή και περισσότερα επίπεδα. Το χαμηλότερο επίπεδο περιλαμβάνει τις φυσικές συσκευές, στην συνέχεια έχουμε το επίπεδο της μικροαρχιτεκτονικής 1
και στην συνέχεια το σύνολο των εντολών που ονομάζεται Γλώσσα Μηχανής. Στην συνέχεια έχουμε τα Προγράμματα Συστήματος στα οποία ανήκει το Λ.Σ. και σκοπό του έχει την απόκρυψη της πολυπλοκότητας του υλικού. Στην κορυφή πάνω από το Λ.Σ. και τα προγράμματα συστήματος ευρίσκονται τα προγράμματα εφαρμογών που οι χρήστες χρησιμοποιούν για τις καθημερινές τους ανάγκες. 4) Να αναφέρετε τις διαφορές της μνήμης RAM από τη ROM. Σε τι διαφέρει η στατική RAM (SRAM) από τη δυναμική RAM (DRAM); H κύρια μνήμη RAM διαφέρει από τη μνήμη ROM σε δυο σημεία: (1) δεν μπορεί να διατηρήσει τα περιεχόμενά της όταν διακόπτεται η τροφοδοσία του υπολογιστή με ηλεκτρικό ρεύμα. Πρόκειται επομένως για μια πτητική μνήμη (volatile memory). (2) από μια μνήμη RAM μπορούμε τόσο να διαβάσουμε, όσο και να γράψουμε πληροφορίες, ενώ η ROM είναι προγραμματισμένη από το εργοστάσιο και δεν μπορεί να τροποποιηθεί.. Ο παραδοσιακός τύπος RAM είναι η DRAM (Dynamic RAM - Δυναμική RAM), ενώ υπάρχει και η SRAM (Static RAM - Στατική RAM). Η SRAM συνεχίζει να "θυμάται" τα περιεχόμενά της, ενώ η DRAM πρέπει να ενημερώνει (refresh) τα περιεχόμενά της κάθε milli second. 5) Τι είναι η λανθάνουσα κρυφή μνήμη cache; Πώς λειτουργεί; Η κρυφή μνήμη (cache memory) είναι ένα είδος ενδιάμεσης μνήμης που παρεμβάλεται μεταξύ του ταχύτατου επεξεργαστή και της πιο αργής κύριας μνήμης (στην πραγματικότητα η μνήμη δεν είναι τόσο αργή σε σχέση με τα υπόλοιπα μέρη ενός υπολογιστή, απλώς ο επεξεργαστής είναι πολύ γρήγορος) και βελτιώνει σημαντικά την απόδοση της κύριας μνήμης και κατ' επέκταση όλου του συστήματος. Η χρησιμοποίηση κρυφής μνήμης σε ένα σύστημα έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται ο συνολικός χρόνος κατά τον οποίο ο επεξεργαστής είναι αδρανοποιημένος, περιμένοντας να ικανοποιηθεί κάποια αίτηση του από την κύρια μνήμη. 2
Η σχετικά αργή κύρια μνήμη με τη βοήθεια της ταχύτατης κρυφής μνήμης και τη χρησιμοποίηση ενός αλγορίθμου μεταφοράς δεδομένων μεταξύ αυτών των δυο, έχει συμπεριφορά πολύ ταχύτερης μνήμης από ότι είναι στη πραγματικότητα. Αυτό γίνεται ως εξής: Όταν γίνεται μια αναφορά σε μια θέση της μνήμης είναι πολύ πιθανό η επόμενη αναφορά να γίνει σε κάποια γειτονική θέση της μνήμης. Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ως τοπικότητα (locality) των αναφορών στη μνήμη και εμφανίζεται με δυο τρόπους: Χρονική τοπικότητα: Τα περιεχόμενα της ίδιας διεύθυνσης είναι πιθανόν να ζητηθούν και στο κοντινό μέλλον. Χωρική τοπικότητα: Αν ζητηθούν τα περιεχόμενα μιας διεύθυνσης της κύριας μνήμης είναι πολύ πιθανόν να ζητηθούν και τα περιεχόμενα των γειτονικών διευθύνσεων. Η ταχύτατη κρυφή μνήμη χρησιμοποιείται για την αποθήκευση των πληροφοριών στις οποίες έγινε πρόσφατα αναφορά. Το φαινόμενο της τοπικότητας έχει ως αποτέλεσμα να είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα εξυπηρέτησης μιας αίτησης του επεξεργαστή από την ταχύτατη κρυφή μνήμη παρά από την πιο αργή κύρια μνήμη. Όταν η αίτηση δεν μπορεί να ικανοποιηθεί από την κρυφή μνήμη, τότε οι πληροφορίες που ζητήθηκαν αναζητούνται στην κύρια μνήμη και αφού βρεθούν μεταφέρονται στην κρυφή μνήμη, για πιθανή μελλοντική χρήση. Επειδή η κρυφή μνήμη είναι πολύ μικρότερη από την κύρια μνήμη χρησιμοποιούμε έναν αλγόριθμο, που διαχειρίζεται τη μεταφορά των δεδομένων από την κρυφή μνήμη στην κύρια μνήμη και αντιστρόφως. Στην ουσία, η κρυφή μνήμη παρεμβάλλεται μεταξύ του επεξεργαστή και της κύριας μνήμης και έχει ως σκοπό την εξισορρόπηση, κατά το δυνατόν, των ταχυτήτων τους. 3
6) Τι προσφέρει η οργάνωση αρχείων σε καταλόγους; Για να μπορούμε να ελέγχουμε που βρίσκονται τα αρχεία το σύστημα οργάνωσης αρχείων προσφέρει τους καταλόγους (directories) οι οποίοι σε πολλά συστήματα έχουν δομή δένδρων. Η οργάνωση των αρχείων σε καταλόγους έχει ως σκοπό να εξυπηρετηθούν οι διαδικασίες ομαδοποίησης και διαχείρισης των αρχείων του συστήματος αλλά και των χρηστών για την καλύτερη και ορθότερη αξιοποίηση τους από το σύστημα. 7) Ποιες λειτουργίες εκτελούνται στα αρχεία από ένα λειτουργικό σύστημα; Οι λειτουργίες συστήματος οι οποίες σχετίζονται με τα αρχεία είναι: 1) Δημιουργία, 2) Διαγραφή, 3) Άνοιγμα, 4) Κλείσιμο, 5) Ανάγνωση, 6) Εγγραφή, 7) Προσθήκη (append), 8) Αναζήτηση, 9) Διαβίβαση Ιδιοχαρακτηριστικών 10) Ορισμός Ιδιοχαρακτηριστικών 11) Μετονομασία 8) Τι είναι οι οδηγοί συσκευών (drivers); Είναι λογισμικό που χρησιμοποιείτε από το Λ/Σ για την διαχείριση συσκευών εισόδου/εξόδου. Πρόκειται για προγράμματα τα οποία κατασκευάζονται από την ίδια εταιρία που κατασκευάζει την συσκευή. Έτσι υπάρχουν drivers για τις κάρτες γραφικών, για τους σκληρούς δίσκους, τις οθόνες κτλ. Κάθε συσκευή έχει τους δικούς της αν και πολλές φορές μια ομάδα από παρόμοιες συσκευές χρειάζονται τους ίδιους drivers. 9) Ποια είναι τα είδη των λειτουργικών συστημάτων; Τα Λ.Σ. ακολούθησαν την τεχνολογική εξέλιξη της αρχιτεκτονικής των υπολογιστών και αναπτύχθηκαν παράλληλα. Τα κυριότερα είδη κατά χρονολογική σειρά είναι: (1) Λ.Σ. ομαδικής επεξεργασίας (Batch Systems) ομαδοποιημένες εργασίες ετοιμάζονται και υποβάλλονται στο σύστημα και το αποτέλεσμα εμφανίζεται μετά την μεσολάβηση κάποιου χρονικού διαστήματος. 4
(2) Λ. Σ. πολυπρογραμματισμού. Αυτό το Λ.Σ. επιτρέπει το διαχωρισμό της κύριας μνήμης σε τμήματα σε καθένα από τα οποία μπορεί να τοποθετηθεί ένα διαφορετικό πρόγραμμα. Τα προγράμματα μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα αρκέι το καθένα από αυτά να χρησιμοποίει μια διαφορετική συσκευή. (3) Λ.Σ. καταμερισμού χρόνου. Αυτά τα Λ.Σ. διαθέτουν ένα χρονοδρομολογητή ο οποίος κατανάμει τον χρόνο της ΚΜΕ σε όσα προγράμματα είναι έτοιμα για εκτέλεση. Δηλ. η ΚΜΕ εξυπηρετεί διαδοχικά όλα τα προγράμματα διαθέτοντας σε καθένα από αυτά ένα ορισμένο ποσό χρόνου. Τα Σύγχρονα Λ.Σ. διακρίνονται σε: Συστήματα πολυεπεξεργασίας, Συστήματα δικτύων, Κατανεμημένα συστήματα, Συστήματα Πραγματικού χρόνου, Λειτουργικά Συστήματα Διακομιστών, Προσωπικών Υπολογιστών και σε Ενσωματωμένα Λ.Σ. 10) Περιγράψτε το πολυχρηστικό λειτουργικό σύστημα. Δώστε παράδειγμα. Λειτουργικό σύστημα με πολυχρηστικές δυνατότητες (multi-user facilities) είναι το Λ.Σ. το οποίο επιτρέπει σε πολλά άτομα ταυτόχρονα να το χρησιμοποιήσουν για διαφορετικά πράγματα. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι τα περιφερειακά του συστήματος όπως εκτυπωτές και οδηγοί ταινιών είναι σωστά μοιρασμένα μεταξύ των χρηστών του συστήματος ή του δικτύου και πως μπορούν να τεθούν συγκεκριμένες οριοθετήσεις σε χρήστες ή γκρουπ χρηστών, προστατεύοντας τους αδύναμους πόρους του συστήματος από υπερβολική χρήση. Παράδειγμα είναι λειτουργικά συστήματα διακομιστών. 11) Τι είναι οι διεργασίες και ποιες οι διαφορές τους από τα προγράμματα; Διεργασία είναι μια δραστηριότητα ή μία οντότητα ή ένα αφηρημένο αντικείμενο που καταλαμβάνει ή απασχολεί πόρους της μηχανής (όπως ΚΜΕ, μνήμη, αρχεία και συσκευές Ε/Ε). Η διεργασία είναι μία ακολουθία ενεργειών και συνεπώς δυναμική, ενώ το πρόγραμμα είναι μια ακολουθία εντολών και επομένως στατικό. 5
12) Τι είναι η εικονική μνήμη, τι προσφέρει, και πώς γίνεται η διαδικασία ανταλλαγής (swapping); Η ιδεατή μνήμη είναι μια υπηρεσία του Λ.Σ. που επιτρέπει σε προγράμματα να διευθυνσιοδοτούν τη φυσική μνήμη του συστήματος με λογικό τρόπο, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το διαθέσιμο μέγεθος της φυσικής μνήμης. Με την ιδεατή μνήμη αντιμετωπίζεται η απαίτηση πολλαπλές διεργασίες να βρίσκονται ταυτόχρονα στην κεντρική μνήμη. Το Λειτουργικό Σύστημα σε συνεργασία με το κατάλληλο υλικό κρατάει στην κύρια μνήμη εκείνα τα τμήματα του προγράμματος που χρησιμοποιούνται και τα υπόλοιπα τα διατηρεί στο σκληρό δίσκο. Τα τμήματα αυτά μεταφέρονται στην κύρια μνήμη, όταν ζητηθούν. Αντίστοιχα τμήματα της κύριας μνήμης μπορούν να μεταφερθούν στο δίσκο, όταν δε χρησιμοποιούνται. Για την επιλογή των τμημάτων που θα μεταφερθούν χρησιμοποιούνται ειδικοί αλγόριθμοι. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται εναλλαγή (swapping). 13) Τι είναι οι κλήσεις συστήματος, τι εξυπηρετούν και με ποιο τρόπο υλοποιούνται από τα προγράμματα χρήστη; Η διεπαφή μεταξύ του Λ.Σ. και των προγραμμάτων των χρηστών ορίζεται μέσω ενός συνόλου εκτεταμένων εντολών (extended instructions) που παρέχει το Λ.Σ. Αυτές οι εκτεταμένες εντολές είναι περισσότερο γνωστές ως κλήσεις συστήματος. Τα προγράμματα του χρήστη επικοινωνούν με το Λ.Σ. και αιτούνται εξυπηρέτηση εκτελώντας κλήσεις συστήματος. Σε κάθε κλήση συστήματος αντιστοιχεί μια καθορισμένη γνωστή διαδικασία την οποία μπορούν να καλέσουν τα προγράμματα του χρήστη. 14) Τι είναι τα νήματα (threads) που δημιουργούνται από τις διεργασίες και πώς λειτουργούν; Μια διεργασία μπορεί να περιέχει αρκετά τμήματα κώδικα που μοιράζονται ορισμένα δεδομένα και μπορούν να εκτελούνται συγχρόνως. Π.χ. ένας επεξεργαστής κειμένου δέχεται πληκτρολόγηση, διαμορφώνει κείμενο στην 6
οθόνη και κάνει backup, ή ένας Web browser μπορεί να περιέχει διαφορετικά συστατικά για την ανάγνωση ιστοσελίδων σε μορφή HTML, την ανάκτηση των συστατικών τους (εικόνες, video κλπ) και την εμφάνιση των σελίδων στο παράθυρο του browser. Αυτά τα συστατικά του προγράμματος που εκτελούνται ανεξάρτητα αλλά υλοποιούνται ως λειτουργίες σε μια κοινή περιοχή μνήμης ονομάζονται νήματα (threads). Τα νήματα διαμοιράζονται τον χώρο διευθύνσεων, τα δεδομένα, τον κώδικα και τα αρχεία εφόσον ανήκουν στην ίδια διεργασία. Θεωρούνται ως lightweight σε σχέση με τη δημιουργία, τον τερματισμό, την θεματική εναλλαγή, την επικοινωνία και τον συγχρονισμό. Τα νήματα μπορούν να δημιουργηθούν χωρίς να ανασταλεί η διεργασία. Το περισσότερο έργο για τη δημιουργία του νήματος γίνεται στο χώρο διευθύνσεων του χρήστη παρά στον πυρήνα του Λ.Σ. Τα νήματα 'κληρονομούν' μεθόδους διαχείρισης κλπ από τις διεργασίες. Χρησιμοποιούν καλύτερα τους σύγχρονους επεξεργαστές (multithreading). 15) Τι είναι ο πυρήνας (Kernel) του λειτουργικού συστήματος; Να περιγράψετε τη σχέση του με τις διεργασίες. Ο πυρήνας (kernel) είναι το πιο βασικό, θεμέλιο τμήμα ενός λειτουργικού συστήματος το οποίο αλληλεπιδρά στενά με το υλικό του υπολογιστή. Για να μπορέσει μια διεργασία χρήστη (user process) να χρησιμοποιήσει τους πόρους του συστήματος πρέπει να καλέσει τις κατάλληλες ρουτίνες του πυρήνα (kernel) αυτό επιτυγχάνεται μέσω κλήσεων του συστήματος. Επίσης, συχνά χρειάζεται να κοινοποιήσει ο πυρήνας σε μια διεργασία κάποια πληροφορία, αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση των σημάτων (signals). 16) Τι ξέρετε για τα συστήματα καταμερισμού χρόνου; Ποιο είναι το βασικό πλεονέκτημά τους σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες λειτουργικών συστημάτων; Σε αυτά τα ΛΣ στην κύρια μνήμη του υπολογιστή υπάρχει ένα σύνολο προγραμμάτων τα οποία περιμένουν να εξυπηρετηθούν από την ΚΜΕ. Το Λ.Σ. διαθέτει έναν χρονοδρομολογητή ό οποίος με την βοήθεια ενός ειδικού κυκλώματος που ονομάζεται χρονιστής, αναλαμβάνει να κατανήμει τον χρόνο 7
της ΚΜΕ σε όσα προγράμματα είναι έτοιμα για εκτέλεση. Δηλαδή η ΚΜΕ εξυπηρετεί διαδοχικά όλα τα προγράμματα διαθέτοντας σε καθένα από αυτά ένα ορισμένο ποσό χρόνου. Αυτό το χρονικό διάστημα ονομάζεται κβάντο χρόνου και είναι 100 ms. Το κύριο πλεονέκτημα αυτού του Λ.Σ. είναι η εξασφάλιση ότι κάθε πρόγραμμα θα εξυπηρετηθεί μέσα σε ένα λογικό χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα διατηρέι το πλεονέκτημα του πολυπρογραμματισμού, δηλαδή την αύξηση της απόδοσης λόγω παράλληλης χρήσης των πόρων (συσκευών) του συστήματος και την μείωση του χρόνου περάτωσης των προγραμμάτων 17) Ποιο σκοπό έχουν οι διάφορες τεχνικές διαχείρισης της μνήμης; Σκοπός των τεχνικών διαχείρισης της μνήμης είναι η καλύτερη αξιοποίηση της, λόγω του περιορισμένου μεγέθους της, και την αδυναμία της κύριας μνήμης να χωράει όλα τα προγράμματα μαζί. Τα συστήματα διαχείρισης μνήμης μπορούν να διαιρεθούν σε δύο κατηγορίες: σε αυτά που εναλλάσσουν διεργασίες μεταξύ κύριας μνήμης και δίσκου κατά την εκτέλεση τους, και σε αυτά που δεν εφαρμόζουν τέτοιες πρακτικές. Τα παλαιότερα συστήματα εκτελούσαν μόνο ένα πρόγραμμα σε κάθε χρονική στιγμή, ενώ η μνήμη διαμοιραζόταν ανάμεσα στο Λειτουργικό Σύστημα και στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Τα νεότερα συστήματα ακολουθούν τεχνικές εναλλαγής (swapping) και σελιδοποίησης (paging), που είναι τεχνητές οντότητες που επινοήθηκαν επειδή υπήρχε έλλειψη αρκετής κύριας μνήμης. 18) Εξηγήστε γιατί αυξάνοντας την κεντρική μνήμη, κατά κανόνα, επιταχύνουμε τη λειτουργία του υπολογιστικού συστήματος. Αυξάνοντας την κύρια μνήμη η διαδικασία εγράφης και ανάκλησης (η γνωστή ως εναλλαγή (swapping)), δεδομένων μεταξύ της κυρίας μνήμης και σκληρού δίσκου, ο οποίος χρησιμοποιείται ως προέκταση της κυρίας μνήμης (η διαδικασία η οποία περιγράφει την εικονική μνήμη) περιορίζεται σημαντικά. Ως εκ τούτου δεν δαπανάται επιπλέον χρόνος στην χρονοβόρα διαδικασία της 8
κλήσης και αποθήκευσης δεδομένων ή και εντολών διεργασιών μεταξύ της κυρίας μνήμης και της βοηθητικής (σκληρός δίσκος) και στην ουσία επιταχύνουμε την λειτουργία του υπολογιστικού συστήματος. 19) Τι είναι η χρονοδρομολόγηση των διεργασιών, τι επιτυγχάνει και ποιες οι κατηγορίες αλγορίθμων χρονοδρομολόγησης; Με τον όρο χρονοδρομολόγηση ή χρονοπρογραμματισμό (scheduling) αναφερόμαστε στον αλγόριθμο που χρησιμοποιείται για να αποφασισθεί ποια από τις διεργασίες (ή εργασίες) που είναι έτοιμες για εκτέλεση θα δεσμεύσει την KME για να αρχίσει να εκτελείται. Το μέρος του Λ.Σ. που είναι υπεύθυνο για τη χρονοδρομολόγηση των διεργασιών λέγεται χρονοδρομολογητής ή χρονοπρογραμματιστής (scheduler). Σκοπός της χρονοδρομολόγησης είναι η εκτέλεση των διεργασιών από την ΚΜΕ με τρόπο που να ικανοποιούνται οι στόχοι του συστήματος (σχετικά με χρόνο απόκρισης, αποδοτικότητα, κλπ.). Οι αλγόριθμοι χρονοδρομολόγησης μπορούν να ταξινομηθούν σε δυο μεγάλες κατηγορίες: Μη διακοπτοί (non preemptive) αλγόριθμοι: Μια διεργασία που επιλέγεται να πάρει τον έλεγχο της ΚΜΕ, τον διατηρεί έως ότου αυτή ολοκληρωθεί, ή απαιτήσει κάποια άλλη λειτουργία (π.χ. Ε/Ε). Διακοπτοί (preemptive) αλγόριθμοι: Αφού μια διεργασία χρησιμοποιήσει την ΚΜΕ εκτελούμενη για κάποιο χρονικό διάστημα (το κβάντο χρόνου), το ΛΣ τη διακόπτει, ανεξάρτητα από το αν έχει ολοκληρωθεί, για να δώσει την ΚΜΕ σε κάποια άλλη. 20) Να αναφέρετε τα κριτήρια αξιολόγησης των αλγορίθμων χρονοδρομολόγησης. Τα κριτήρια αξιολόγησης αλγορίθμων χρονοδρομολόγησης είναι: 1. Δικαιοσύνη (fairness) μεταξύ των διεργασιών: εξασφαλίζει ότι κάθε διεργασία λαμβάνει δίκαιο ποσοστό χρήσης της ΚΜΕ 9
2. Αποδοτικότητα (efficiency) στην αξιοποίηση της ΚΜΕ: κρατά απασχολημένη την ΚΜΕ για το 100% του χρόνου 3. Χρόνος απόκρισης (response time). Ελαχιστοποιεί το χρόνο απόκρισης για διαλογικούς χρήστες (interactive users) 4. Kύκλος διεκπεραίωσης (turn around) για χρήστες συστήματος δέσμης: Ελαχιστοποιεί το χρόνο που οι χρήστες ενός συστήματος δέσμης περιμένουν έξοδο. 5. Ρυθμός απόδοσης (throughput) εργασιών που επεξεργάζεται ένα σύστημα: Μεγιστοποιεί τον αριθμό των εργασιών που επεξεργάζεται το σύστημα, ανά ώρα Η επιλογή δεν είναι απλοϊκή, αφού ορισμένα από αυτά τα κριτήρια είναι αντικρουόμενα 10
Εργαστήριο 1. Με ποια εντολή στο DOS θα εμφανίσετε στην οθόνη όλα τα αρχεία με 5 γράμματα που αρχίζουν από A τελειώνουν σε Z και είναι εκτελέσιμα (.exe); 2. Δημιουργήστε ένα φάκελο με το όνομα σας στο δίσκο C:/, μέσα σε αυτόν το φάκελο δημιουργήστε υποφάκελο με τυχαίο όνομα και εν συνεχεία δημιουργήστε τρία (3) αρχεία με ονόματα μαθημάτων. Ευρισκόμενοι στο δίσκο C:/ ελέγξτε με τη εντολή dir και την κατάλληλη σύνταξη το περιεχόμενο του υποφακέλου που έχετε δημιουργήσει στον φάκελο με το όνομα σας. 3. Τι κάνει το αρχείο command.com του λειτουργικού συστήματος DOS; Το πρόγραμμα COMMAND.COM είναι ο επεξεργαστής εντολών που μεταφράζει τις εντολές (commands) που εισάγονται από το πληκτρολόγιο και, αν είναι σωστές, τις εκτελεί. Το COMMAND.COM πρέπει να υπάρχει σε κάθε δίσκο εκκίνησης στη μνήμη του υπολογιστή κατά την εκκίνηση και να σταματά μόνο κατά τη διακοπή της λειτουργίας του 4. Τι είναι «εσωτερικές» και τι «εξωτερικές» εντολές του DOS; Εσωτερικές Εντολές (Internal Commands) είναι οι εντολές που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά, και γι' αυτό περιέχονται στο αρχείο COMMAND.COM. Κατά την εκκίνηση του υπολογιστή φορτώνονται μόνιμα στη μνήμη. Εξωτερικές Εντολές (Utility Programs) είναι ένα σύνολο βοηθητικών προγραμμάτων που φορτώνονται στη μνήμη, μόνο όταν ζητηθούν. Αντίθετα από τις εσωτερικές εντολές που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά, οι εξωτερικές εντολές (external commands), χρησιμοποιούνται πολύ λιγότερο και φορτώνονται, μόνο όταν τις χρειαζόμαστε. Κατά συνέπεια, θα ήταν πλεονασμός και κατάχρηση μνήμης να φορτώνονται και αυτές μόνιμα. Τα utility programs βοηθούν κυρίως στην παρακολούθηση των αρχείων και στην εκτέλεση διαφόρων μικροεργασιών μεταξύ του δίσκου ή των δισκεττών. 5. Τι είναι το αρχείο Autoexec.bat, Config.sys και σε τι χρησιμεύουν; 11
Το αρχείο AUTOEXEC.BAT είναι ένα πάρα πολύ χρήσιμο αρχείο που έχει σχεδιαστεί ειδικά για να εκτελεί αυτόματα μια σειρά εντολών κατά την εκκίνηση του υπολογιστή. Αυτό το αρχείο ξεκινά αυτόματα με το που κάνετε booting. Δημιουργείται όπως ακριβώς ένα απλό Batch αρχείο, μόνο που πρέπει να χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο όνομα. CONFIG.SYS είναι το κύριο αρχείο παραμετροποίησης για το DOS, OS/2 καθώς και για άλλα παρόμοια Λ/Σ. Είναι ένα ειδικό ASCII αρχείο κειμένου (text file) που περιέχει προσβάσιμες οδηγίες εγκατάστασης και παραμετροποίησης οι οποίες αξιολογούνται και εκτελούνται κατά την έναρξη του Λ/Σ 6. Τι είναι τo αρχείo system.ini των windows; System.ini είναι ένα αρχείο εκκίνησης για το λειτουργικό σύστημα των Windows. Όταν ξεκινάνε τα Windows, το Λ/Σ συμβουλεύεται το system.ini αρχείο για να καθορίσει μια ποικιλία από επιλογές για το λειτουργικό περιβάλλον των Windows. Μεταξύ άλλων, οι εγγραφές στο system.ini αρχείο περιλαμβάνουν τι είδους προγράμματα οδήγησης (drivers) για βίντεο, ποντίκι, πληκτρολόγιο και άλλες συσκευές έχουν εγκατασταθεί για τα Windows. 7. Πως διαμορφώνουμε τα αρχεία config.sys autoexec.bat Με την εντολή sysedit. 8. Τι κάνει η εντολή Tree Με την εντολή αυτή μπορούμε να δούμε στην οθόνη του υπολογιστή τη δομή των υποκαταλόγων του σκληρού δίσκου ή μιας δισκέτας σε μορφή δένδρου. 9. Αλλάξτε τις ιδιότητες ενός αρχείου που δημιουργήσατε σε (1) μόνο για ανάγνωση (read only) και (2) σε κρυφό αρχείο (hidden) 12