ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΒΑΡΣΟΒΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ul. Gornoslaska 35, 00-432 Warszawa Tel.: 0048 22 622 94 66, Fax: 0048 22 622 94 64 WWW: www.agora.mfa.gr Ε-mail: ecocom-warsaw@mfa.gr Facebook: www.facebook.com/ambasada.grecji.w.polsce Πληροφορίες: Α. Καρυτιανός (Γραµ. ΟΕΥ Α ) 01.08.2017 Α.Π.: Φ.2700 / ΑΣ 40 Οικονοµικό & Επιχειρηµατικό Ενηµερωτικό ελτίο Πολωνίας Αριθµός 12 (01.07.2017 31.07.2017) 1. Οικονοµικοί είκτες 2. ιεθνείς Οικονοµικές Σχέσεις: Εξωτερικό Εµπόριο, ΑΞΕ, Τουρισµός - Εκτιµήσεις ΝΤ και S&P - Ανεργία - Επιτόκια δανεισµού - Πληθωρισµός - Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών - Οικονοµικές σχέσεις Πολωνίας-ΗΠΑ - Επέκταση πολ. επιχειρήσεων στη ύση - Προσέλκυση ΑΞΕ - Λιανικές πωλήσεις - Βιοµηχανική παραγωγή 3. Ειδήσεις εσωτερικής αγοράς 4. Ενέργεια - Περιβάλλον - Προοπτική υιοθέτησης Ευρώ - Μεταφορά άνθρακα µέσω ποταµού Odra - Υποδηµατοποιία - Χρήστες e-banking και καρτών πληρωµών - Έργα σιδηροδρόµων - Έργα οδοποιίας στο Poznan - Σιδηροδροµικές επιβατικές µεταφορές - Νέο αεροδρόµιο κεντρικής Πολωνίας - Σ ΙΤ 5. Επιχειρηµατικές ειδήσεις - Astri Polska - Mabuchi Motor - T.B. Fruit - Αγωγός φ.α. OPAL - Υλοτόµηση δάσους Bialowieza Τρέχουσα ισοτιµία Ζλότυ / Ευρώ: PLN 4,25 = EUR 1 Ο Προϊστάµενος Νικόλαος Χριστοδουλίδης Σύµβουλος ΟΕΥ A 1
1. Οικονοµικοί είκτες Εκτιµήσεις ΝΤ και S&P Σύµφωνα µε τις πλέον πρόσφατες εκτιµήσεις του ΝΤ, το έλλειµµα της Γενικής Κυβέρνησης πρόκειται να ανέλθει στο 2,9% του ΑΕΠ φέτος και το πολωνικό ΑΕΠ να µεγεθυνθεί κατά 3,6% χάρις στη βελτιωµένη απορρόφηση ευρωπαϊκών χρηµατοδοτήσεων, την ενισχυµένη ατοµική κατανάλωση και τη µικρή αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων. Μεγέθυνση του ΑΕΠ κατά 3,6% φέτος προβλέπει και η S&P. Ανεργία Το ποσοστό ανεργίας του µηνός Ιουνίου 2017 ήταν 4,8% κατά την Eurostat και 7,1% κατά την πολωνική στατιστική υπηρεσία GUS. Το ποσοστό ανεργίας του µηνός Μαΐου 2017 ήταν 4,8% κατά την Eurostat και 7,4% κατά την GUS. Επιτόκια δανεισµού Στη συνεδρίαση της 5/7 τ.έ., το Συµβούλιο Νοµισµατικής Πολιτικής (RPP) άφησε αµετάβλητα τα επιτόκια δανεισµού. Το επιτόκιο αναφοράς της Κεντρικής Τραπέζης (NBP) παρέµεινε 1,50%, το επιτόκιο lombard 2,50%, το επιτόκιο καταθέσεων 0,50% και το προεξοφλητικό επιτόκιο 1,75%. Η τελευταία µείωση επιτοκίων έγινε τον Μάρτιο του 2015 και ο ιοικητής της ΝΒΡ έχει δηλώσει ότι είναι πιθανό να µη χρειαστεί αύξηση έως το τέλος του 2018. Πληθωρισµός Σύµφωνα µε την πολωνική στατιστική υπηρεσία GUS, οι τιµές καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 1,7% τον Ιούλιο του 2017 σε σύγκριση µε τον Ιούλιο του 2016. Λιανικές πωλήσεις Οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 8,4% τον Μάιο του 2017 και κατά 6,0% τον Ιούνιο του 2017 σύµφωνα µε την πολωνική στατιστική υπηρεσία GUS. Η αύξηση του Μαΐου ήταν της τάξης του 3,8% κατά την Eurostat. Βιοµηχανική παραγωγή Η βιοµηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 9,1% τον Μάιο του 2017 και κατά 4,5% τον Ιούνιο του 2017 σύµφωνα µε την πολωνική στατιστική υπηρεσία GUS. Η αύξηση του Μαΐου ήταν της τάξης του 6,8% κατά την Eurostat. 2. ιεθνείς Οικονοµικές Σχέσεις Εξωτερικό Εµπόριο ΑΞΕ Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Η αξία του ελλείµµατος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ανήλθε στα 179 εκ. τον Μάιο του 2017. Πλεονασµατικό ήταν το ισοζύγιο υπηρεσιών (1,49 δισ.) και ελλειµµατικά ήταν τα ισοζύγια αγαθών (200 εκ.), πρωτογενών εισοδηµάτων (1,39 δισ.) και δευτερογενών εισοδηµάτων / τρεχουσών µεταβιβάσεων (73 εκ.). [ΝΒΡ] Οικονοµικές σχέσεις Πολωνίας-ΗΠΑ Με αφορµή την επίσκεψη του Προέδρου των ΗΠΑ στην Πολωνία (5-6/7), το ειδησεογραφικό πρακτορείο IAR δηµοσίευσε στοιχεία σχετικά µε τις οικονοµικές συναλλαγές των δύο χωρών. Σύµφωνα µε την πολωνική στατιστική υπηρεσία GUS, η αξία των πολωνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ ανήλθε το 2016 στα USD 4,8 δισ. (+7,7%), ενώ η αξία των εισαγωγών από τις ΗΠΑ ανήλθε στα USD 5,6 δισ. (+7,2%). Οι ΗΠΑ είναι για την Πολωνία η 12 η σηµαντικότερη εξαγωγική αγορά και η όγδοη σηµαντικότερη πηγή εισαγωγών. Κατά το πολωνικό Υπουργείο Ανάπτυξης, µέρος των εξαγωγών καταλήγει στις ΗΠΑ µέσω δυτικοευρωπαϊκών χωρών, ιδίως όσον αφορά πρώτες ύλες που χρησιµοποιεί η αµερικανική βιοµηχανία, συνεπώς η πραγµατική αξία των πολωνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ είναι ακόµη µεγαλύτερη από αυτή που υπολογίζει η GUS. Ο Πρόεδρος του Αµερικανικού Επιµελητηρίου Εµπορίου στην Πολωνία, Tony Housh, εκτιµά ότι το επόµενο διάστηµα θα υλοποιηθούν αξιόλογες αµερικανικές επενδύσεις στη χώρα, όχι µόνο στον τοµέα Έρευνας & Ανάπτυξης, όπου υφίσταται ήδη αµερικανικό ενδιαφέρον, αλλά και στον τοµέα του εκσυγχρονισµού του στρατιωτικού εξοπλισµού. Επέκταση πολωνικών επιχειρήσεων στη ύση Σύµφωνα µε δηµοσίευµα της Gazeta Polska Codziennie, µετά από µια περίοδο εντατικής επέκτασης στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, οι πολωνικές εταιρείες στρέφονται αποφασιστικά προς τη ύση. Ως ενδεικτικά παραδείγµατα αναφέρονται η πολωνική εταιρεία λογισµικού Intive που απορρόφησε τη γερµανική intence, η εταιρεία διαχείρισης αποβλήτων και ΑΠΕ Eneris 2
που αγόρασε τη γαλλική Recupyl και η Tele- Fonika Kable που εξαγόρασε την βρετανική JDR Cable Systems. Προσέλκυση ΑΞΕ Σύµφωνα µε δηµοσίευµα της Puls Biznesu, σχεδόν 4.000 ξένες επιχειρήσεις εγγράφηκαν στα πολωνικά µητρώα κατά το α εξάµηνο του 2017. Το Κέντρο Οικονοµικής Πληροφόρησης εκτιµά ότι, αν ο ρυθµός αυτός διατηρηθεί, ο αριθµός εγγραφών νέων επιχειρήσεων στο σύνολο του έτους θα είναι κατά 7% µεγαλύτερος σε σύγκριση µε εκείνον του 2016. Σε επίπεδο περιφερειών, τις περισσότερες έδρες νέων επιχειρήσεων συγκεντρώνουν οι περιφέρειες Mazowieckie / Βαρσοβία (44%), Malopolskie / Κρακοβία (11%) και Dolnoslaskie / Βρότσλαβ (9%) 3. Ειδήσεις εσωτερικής αγοράς Προοπτική υιοθέτησης Ευρώ Σύµφωνα µε πρόσφατη δηµοσκόπηση της Kantar Public, το 50% των Πολωνών θεωρεί ότι η υιοθέτηση του Ευρώ θα είναι «κάτι κακό», έναντι 11% που θεωρεί ότι θα είναι «θετική» και 21% που νοµίζει ότι θα είναι «ουδέτερη». εν παρατηρείται µεταβολή σε σχέση µε την προηγούµενη δηµοσκόπηση της ίδιας εταιρείας τον εκέµβριο του 2016. Επίσης, το 45% θεωρεί ότι η Πολωνία δεν θα πρέπει να υιοθετήσει το κοινό νόµισµα ποτέ, το 8% θεωρεί ότι αυτό µπορεί να συµβεί σε 5 χρόνια, το 12% σε 6-10 χρόνια και το 15% εκτιµά ότι χρειάζονται περισσότερα από δέκα χρόνια. Στην τελευταία «Έκθεση Σύγκλισης» του πολωνικού Υπουργείου Οικονοµικών σηµειώνεται ότι η υιοθέτηση του Ευρώ, µε δεδοµένα τα στοιχεία που διαφοροποιούν την οικονοµία της Πολωνίας από τις οικονοµίες των κρατών-µελών της Ευρωζώνης, θα µπορούσε να προκαλέσει οικονοµική αστάθεια. Μεταφορά άνθρακα µέσω ποταµού Odra Ο Υπουργός Θαλάσσιας Οικονοµίας και Εσωτερικών Υδάτινων Οδών, Marek Grobarczyk, γνωστοποίησε ότι το φθινόπωρο θα αποπλεύσουν τα πρώτα πλοία µεταφοράς άνθρακα από τη νότια περιφέρεια της Άνω Σιλεσίας στα λιµάνια του Opole και του Wroclaw µέσω του ποταµού Odra. Μέχρι το τέλος του χρόνου αναµένεται να ολοκληρωθούν σχετικά βελτιωτικά έργα (αξίας 50 εκ. Ζλότυ) στο κανάλι του Gliwice. Υποδηµατοποιία Σύµφωνα µε δηµοσίευµα της Dziennik Gazeta Prawna, που επικαλείται στοιχεία της πολωνικής στατιστικής υπηρεσίας (GUS), στο διάστηµα Ιανουαρίου-Μαΐου 2017 παρήχθησαν εγχωρίως 17,4 εκ. ζευγάρια υποδηµάτων (+5%). Μάλιστα, εκτιµάται ότι η πραγµατική παραγωγή ήταν ακόµη υψηλότερη, καθώς η GUS λαµβάνει υπ όψιν µόνο τις επιδόσεις επιχειρήσεων που απασχολούν περισσότερα από 50 άτοµα, ενώ µεγάλο µέρος της παραγωγής προέρχεται από µικρότερες επιχειρήσεις. Χρήστες e-banking και καρτών πληρωµών Σύµφωνα µε την Ένωση Πολωνικών Τραπεζών (ZBP), ο αριθµός των ενεργών χρηστών e-banking και καρτών πληρωµών αυξήθηκε κατά 1% και 2% αντίστοιχα στο α τρίµηνο του 2017, σε σχέση µε το δ τρίµηνο του 2016. Στα τέλη Μαρτίου τ.έ. υπήρχαν περισσότερες από 33,5 εκ. συµβάσεις e-banking, 31,5 εκ. χρεωστικές κάρτες και 5,96 εκ. πιστωτικές κάρτες. Έργα σιδηροδρόµων Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη συγχρηµατοδότηση έργου εκσυγχρονισµού σιδηροτροχιών (αρ. 68 και 565) µεταξύ των πόλεων Lublin and Stalowa Wola στην ανατολική Πολωνία. Η αξία του έργου ανέρχεται στα 120 εκ. Ευρώ. Έργα οδοποιίας στο Poznan Ο δήµος του Poznan έλαβε ευρωπαϊκές χρηµατοδοτήσεις ύψους 24,6 εκ. Ευρώ για την υλοποίηση έργων οδοποιίας στο κέντρο της πόλης, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Υποδοµών και Περιβάλλοντος. Σιδηροδροµικές επιβατικές µεταφορές Κατά το αρµόδιο πολωνικό Γραφείο Σιδηροδροµικών Μεταφορών, στο α εξάµηνο του 2017 µετακινήθηκαν σιδηροδροµικώς 153 εκ. άτοµα (+5%). Μόνο η εταιρεία PKP Intercity µετέφερε περίπου 20,3 εκ. επιβάτες και εκτιµάται ότι θα εξυπηρετήσει συνολικά σχεδόν 40 εκ. έως το τέλος του τρέχοντος έτους. Νέο αεροδρόµιο κεντρικής Πολωνίας Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονοµικών & Ανάπτυξης, Mateusz Morawiecki, 3
δήλωσε (29/7) ότι η ακριβής τοποθεσία του νέου κεντρικού αεροδροµίου της Πολωνίας θα αποφασιστεί τον Σεπτέµβριο ή το αργότερο µέχρι το τέλος του 2017. Κατά τον ίδιο αξιωµατούχο, σε εξέλιξη βρίσκονται τόσο οι σχετικές νοµοθετικές προπαρασκευαστικές εργασίες όσο και συνοµιλίες µε πιθανούς επενδυτές, στους οποίους συγκαταλέγονται κινεζικές, αµερικανικές και δυτικοευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Σύµφωνα µε συντηρητικές εκτιµήσεις, το κόστος κατασκευής του αεροδροµίου θα είναι της τάξης των 20-22 δισ. Ζλότυ (4,7 5,2 δισ. Ευρώ), αλλά η κυβέρνηση πιστεύει ότι θα προσεγγίσει τελικά τα 30-35 δισ. Ζλότυ (7 8,2 δισ. Ευρώ). Ο κ. Morawiecki τόνισε ότι η κυβέρνηση επιθυµεί να συνεργαστεί µε εγχώριες και ξένες κατασκευαστικές εταιρείες. Το νέο αεροδρόµιο είναι γνωστό ότι θα κατασκευαστεί κάπου µεταξύ Βαρσοβίας και Lodz, έτσι ώστε να είναι εύκολα προσβάσιµο µέσω κεντρικών οδικών και σιδηροδροµικών αξόνων. Η ανέγερσή του κρίθηκε επιβεβληµένη, καθώς οι δυνατότητες του αεροδροµίου Chopin της Βαρσοβίας είναι περιορισµένες (επιβατική κίνηση 12,8 εκ. το 2016 και προβλέψεις για 14 εκ. το 2017, όταν η µέγιστη δυναµικότητα του αερολιµένα είναι της τάξης των 20 εκ. επιβατών). Σ ΙΤ Το Υπουργικό Συµβούλιο ενέκρινε έγγραφο πολιτικής αφορών τις Συµπράξεις ηµόσιου- Ιδιωτικού Τοµέα (Σ ΙΤ). Μεταξύ άλλων, το έγγραφο προβλέπει την έναρξη 100 νέων έργων Σ ΙΤ µέχρι το 2020 και την ανάληψη νοµοθετικών πρωτοβουλιών για τη διευκόλυνση της υλοποίησης εγχειρηµάτων αυτού του είδους. Η κίνηση εντάσσεται στην Στρατηγική Υπεύθυνης Ανάπτυξης της πολωνικής κυβέρνησης. 4. Ενέργεια Περιβάλλον Αγωγός φ.α. OPAL ικαστήριο του Düsseldorf θα εκδικάσει στις 11/10 την υπόθεση διαµάχης µεταξύ της πολωνικής επιχείρησης φυσικού αερίου PGNiG και της ρωσικής Gazprom σχετικά µε τον αγωγό φυσικού αερίου OPAL. Το δικαστήριο προχώρησε (27/7) εν τω µεταξύ σε άρση της απαγόρευσης δηµοπράτησης της πρόσθετης χωρητικότητας του OPAL. Η προαναφερθείσα διαµάχη προέκυψε λόγω της ανησυχίας της PGNiG ότι η δηµοπράτηση θα κατέληγε σε παραχώρηση µέρους της πρόσθετης χωρητικότητας στην Gazprom, που θα µεταφραζόταν σε αύξηση των µεταφερόµενων ποσοτήτων ρωσικού αερίου µέσω του αγωγού Nord Stream και πιθανή µείωση των ποσοτήτων που µεταφέρονται µέσω του αγωγού Υamal που διέρχεται από την Πολωνία. Απόφαση της Ευρ. Επιτροπής του 2009 προέβλεπε τη διάθεση του 50% της δυναµικότητας του OPAL στην Gazprom. Τον Οκτώβριο του 2016 η Επιτροπή συµφώνησε µε τη δηµοπράτηση µετά από πρόταση της γερµανικής ρυθµιστικής αρχής BNetzA. Η PGNiG και η Πολωνία προσέφυγαν στο ικαστήριο της ΕΕ κατά της απόφασης της Επιτροπής και τον εκέµβριο του 2016 το δικαστήριο ανέστειλε την εφαρµογή της απόφασης µέχρι την εκδίκαση της αίτησης ακύρωσης. Τον Ιούλιο του 2017 το ικαστήριο έκρινε ότι η Πολωνία δεν παρουσίασε στοιχεία που να δικαιολογούν τη συνέχιση της αναστολής και προχώρησε στην άρση της αναστολής. Η τελική απόφαση αναµένεται το 2019. Εν τω µεταξύ, η PGNiG και η γερµανική θυγατρική της (PST) προσέφυγαν στο δικαστήριο του Düsseldorf εναντίον συµφωνίας της BNetzA, της διαχειρίστριας του OPAL και δύο θυγατρικών της Gazprom σχετικά µε την εκµετάλλευση του αγωγού στη βάση της απόφασης της Επιτροπής. Στις 30/12/2016 το δικαστήριο απαγόρευσε νέες δηµοπρασίες µέχρι την έκδοση απόφασης αναφορικά µε την κύρια υπόθεση αλλά στις 27/7/2017 ανακάλεσε αυτή την απαγόρευση. Υλοτόµηση δάσους Bialowieza Το πολωνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος θα απαντήσει επισήµως µέχρι τις 4/8 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά µε τη συνεχιζόµενη υλοτοµική δραστηριότητα στο άσος Bialowieza της ανατολικής Πολωνίας. Σχολιάζοντας την προσωρινή απαγόρευση υλοτόµησης στο τµήµα του δάσους που έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή Natura 2000 απαγόρευση που επέβαλε (21/7) το ικαστήριο της ΕΕ ο Υπουργός Περιβάλλοντος Jan Szyszko δήλωσε (31/7) ότι η δραστηριότητα είναι συµβατή µε το δίκαιο της ΕΕ. Η Βαρσοβία ισχυρίζεται ότι η κοπή δένδρων αποσκοπεί στην αντιµετώπιση του µεγάλου προβλήµατος των σκαθαριών αλλά οι επικριτές της υλοτόµησης θεωρούν ότι το πρόβληµα χρησιµοποιείται ως δικαιολογία και ότι στόχοι είναι η εξασφάλιση περισσότερων εσόδων για τις τοπικές κοινότητες 4
και η ενίσχυση της επιρροής του κυβερνώντος κόµµατος (PiS) στις συγκεκριµένες περιοχές. Το δάσος συγκαταλέγεται στα Μνηµεία Παγκόσµιας Κληρονοµιάς της Unesco, καταλαµβάνει εκτάσεις εκατέρωθεν της συνοριακής γραµµής Πολωνίας - Λευκορωσίας και φιλοξενεί σπάνια είδη ζώων και πτηνών. 5. Επιχειρηµατικές ειδήσεις Astri Polska Η Astri Polska (http://astripolska.pl/en), που δηµιουργήθηκε το 2010 από την Airbus Defense and Space του οµίλου Airbus και το Κέντρο ιαστηµικών Ερευνών της Πολωνικής Ακαδηµίας Επιστηµών, ανακοίνωσε ότι ανέλαβε την υλοποίηση έργων αξίας 7 εκ. Ευρώ για λογαριασµό του Ευρωπαϊκού Οργανισµού ιαστήµατος (ESA). Μεταξύ άλλων, τα έργα αφορούν επίγεια συστήµατα ελέγχου δορυφόρων. Mabuchi Motor Η ιαπωνική επιχείρηση κατασκευής εξοπλισµού αυτοκινήτων Mabuchi Motor (www.mabuchimotor.com) ξεκίνησε την ανέγερση εργοστασίου της (του πρώτου στην Ευρώπη) στην Bochnia της νότιας Πολωνίας, εντός της Ειδικής Οικονοµικής Ζώνης της Κρακοβίας. Η αξία της επένδυσης είναι της τάξης των 86 εκ.. Το εργοστάσιο, που θα καλύπτει έκταση 26.000 τ.µ., αναµένεται να τεθεί σε λειτουργία στα τέλη του 2019 και θα απασχολεί περίπου 400 εργαζοµένους. T.B. Fruit Η ουκρανική επιχείρηση παραγωγής συµπυκνωµένων χυµών φρούτων T.B. Fruit σχεδιάζει την κατασκευή δύο εργοστασίων της στην Πολωνία. Η επένδυση θα είναι της τάξης των 50-57 εκ. Ευρώ και οι εργασίες θα ξεκινήσουν το 2018 ή το 2019 στο Grojec, κοντά στη Βαρσοβία. Το εργοστάσιο θα απασχολεί 60-80 άτοµα και θα έχει τη δυνατότητα επεξεργασίας 2.500 τόνων µήλων / ηµέρα. Η T.B. Fruit διαθέτει ήδη οκτώ εργοστάσια επεξεργασίας φρούτων και λαχανικών σε Ουκρανία, Πολωνία και Μολδαβία. 5