ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Ιστορίας της παιδείας από τα κάτω Α03 06 Ενότητα #9: Βασικές αρχές μικροϊστορίας κατά Μ. Χατζηϊωάννου Διδάσκων: Χουρδάκης Αντώνιος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται στην άδεια χρήσης Creative Commons και ειδικότερα Αναφορά Μη εμπορική Χρήση Όχι Παράγωγο Έργο 3.0 Ελλάδα (Attribution Non Commercial Non derivatives 3.0 Greece) CC BY NC ND 3.0 GR [ή επιλογή ενός άλλου από τους έξι συνδυασμούς] [και αντικατάσταση λογότυπου άδειας όπου αυτό έχει μπει (σελ. 1, σελ. 2 και τελευταία)] Εξαιρείται από την ως άνω άδεια υλικό που περιλαμβάνεται στις διαφάνειες του μαθήματος, και υπόκειται σε άλλου τύπου άδεια χρήσης. Η άδεια χρήσης στην οποία υπόκειται το υλικό αυτό αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Μ. Χατζηϊωάννου 1998 Εκρηκτική δυναμική του εφήμερου Η μικροϊστορία προτείνει μία μέθοδο συναρμολόγησης των τεκμηρίων, δεν υποκαθιστά κανένα ιστορικό πεδίο, εμπλουτίζει τη μεθοδολογική συζήτηση της νέας ιστορίας με ένα «ολιστικό» τρόπο μικροανάλυσης των ιστορικών θεμάτων. Αλλάζει την κλίμακα παρατήρησης. Σμίκρυνση της κλίμακας παρατήρησης/ μικροσκοπική ανάλυση/ εντατική ανάγνωση των πηγών Εμβαθύνει την παραδειγματική μελέτη του μερικού στο χώρο και το χρόνο Σταθερός ο χώρος σχετικός ο χρόνος (χρησιμοποιείται η έννοια της αναλογίας) Ιστορία μικρής γεωγραφικής ενότητας και πολιτισμική μικροϊστορία
Μ. Χατζηϊωάννου Μικροϊστορία: ιστοριογραφική πρακτική που αγγίζει τον εκλεκτικισμό Συγκεκριμένη ομάδα στο εσωτερικό της νέας ιστορίας Ερμηνευτική πρακτική που αναιρεί βεβαιότητες της γενικής ιστορίας Περιγραφή σύνθετων κοινωνικών συστημάτων ευρείας κλίμακας χωρίς να χάνεται η ατομική κλίμακα, το σύνολο των ατόμων και η ατομική ζωή τους (Λέβι) Καθιστά τις διαδικασίες της έρευνας, τα όρια των πηγών, τις τεχνικές της ερμηνείας, μέρος της ίδιας της αφήγησης
Μ. Χατζηϊωάννου Μικροϊστορική τεχνική, μικροανάλυση, συμμαχίες με άλλες κοινωνικές επιστήμες (ανθρωπολογία, γλωσσολογία, ψυχανάλυση, ιστορία τέχνης και λογοτεχνίας) Η κάθε λεπτομέρεια είναι σημαντική Αναβαθμίζεται ο ρόλος της αφήγησης Αποκατάσταση και ερμηνεία του καθημερινού γεγονότος Στο μικροεπίπεδο οι παραδοσιακές τομές του μακροεπιπέδου είναι εντελώς ασήμαντες Η μικροϊστορική ματιά αποδίδει τη σύνθετη πλοκή της πραγματικότητας. Η κλίμακα γίνεται μέρος της ιστορικής πραγματικότητας και η μικροσκοπική παρατήρηση ανακαλύπτει πράγματα που πριν είχαν περάσει απαρατήρητα
Μ. Χατζηϊωάννου Πέντε βασικές αρχές: α) επιλογή (όχι απλή ή μηχανική) των δειγμάτων προς παρατήρηση, β) ταξινόμηση (ως ουδέτερο και αποκαλυπτικό εργαλείο), γ) σύγκριση για να εντοπιστούν οι αποκλίσεις, δ) διαχωρισμός ειδικών φαινομένων από τα γενικά, ε) ανακάλυψη νέων διασυνδέσεων και νέων προβλημάτων Επιβάλλεται η σμίκρυνση του αντικειμένου της παρατήρησης Ιστοριογραφική πρακτική που προσπαθεί να αντιμετωπίσει κάθε φορά το αντικείμενό της κατά τρόπο μοναδικό
Μ. Χατζηϊωάννου 1988 Η μικροϊστορία σαν μεθοδολογικό εργαλείο Αποκατάσταση και ερμηνεία του καθημερινού γεγονότος Μεθοδολογική προσέγγιση του «βιώματος» Εναλλακτική συμπληρωματική χρήση των πηγών Σμίκρυνση του πεδίου παρατήρησης σε συγκεκριμένα άτομα. Σαφές περίγραμμα για μια κοινότητα, μια οικογένεια, μια ομάδα ατόμων, ή για θέματα ιδιωτικής ζωής Επιστήμη του γεγονότος και όχι απλώς το ίδιο το γεγονός Αθέατη πλευρά του γεγονότος. Πίσω από την μικροϊστορία κρύβεται η συνολική ιστορία σε μικρά κομμάτια
Τέλος Ενότητας