ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚYΠΡΟY ΕΥΡΩΣYΣΤΗΜΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ Ιούλιος 215 Σύνοψη αποτελεσμάτων για την Κύπρο και τη ζώνη του ευρώ 1 Προσφορά δανείων (κριτήρια χορήγησης) Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 215, τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά στην Κύπρο, παρέμειναν αμετάβλητα, ενώ στη ζώνη του ευρώ έγιναν χαλαρότερα. Σύμφωνα με τις των τραπεζών, το τρίτο τρίμηνο του 215 τα κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο προς όλες τις κατηγορίες αναμένεται να παραμείνουν αμετάβλητα. Στη ζώνη του ευρώ, τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά για καταναλωτικούς και λοιπούς σκοπούς αναμένεται να γίνουν χαλαρότερα, ενώ τα κριτήρια χορήγησης για στεγαστικούς σκοπούς αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα. Ζήτηση δανείων Αξιοσημείωτο γεγονός αποτελεί η αύξηση της καθαρής ζήτησης δανείων όχι μόνο στη ζώνη του ευρώ αλλά και στην Κύπρο από όλες τις κατηγορίες το δεύτερο τρίμηνο του 215. Συγκεκριμένα, η ανάκαμψη στη καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις στην Κύπρο που καταγράφηκε το πρώτο τρίμηνο (για πρώτη φορά από το πρώτο τρίμηνο του 211) συνεχίστηκε και το δεύτερο τρίμηνο του 215, στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο τρίμηνο. Την ίδια στιγμή, η καθαρή ζήτηση δανείων από νοικοκυριά για στεγαστικούς σκοπούς κατέγραψε αύξηση για πρώτη φορά από το δεύτερο τρίμηνο του 21, ενώ αύξηση κατέγραψε για πρώτη φορά από την έναρξη της παρούσας έρευνας (28) και η καθαρή ζήτηση δανείων για καταναλωτικούς και λοιπούς σκοπούς. Σύμφωνα με τις των τραπεζών για το τρίτο τρίμηνο του 215, η καθαρή ζήτηση από όλες τις κατηγορίες δανείων αναμένεται να παραμείνει αμετάβλητη στην Κύπρο και να αυξηθεί περαιτέρω στη ζώνη του ευρώ. Σύνοψη αποτελεσμάτων Κριτήρια χορήγησης δανείων Επιχειρήσεις Νοικοκυριά 215Q2 215Q3 () 215Q2 Δάνεια και πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις 215Q3 () Αμετάβλητα Αμετάβλητα Χαλαρότερα Χαλαρότερα - Στεγαστικά Δάνεια Αμετάβλητα Αμετάβλητα Χαλαρότερα Αυστηρότερα - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Ζήτηση για δάνεια Επιχειρήσεις Νοικοκυριά - Στεγαστικά Δάνεια - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Κύπρος Αμετάβλητα Αμετάβλητα Χαλαρότερα Χαλαρότερα Αύξηση Αμετάβλητη Αύξηση Αύξηση Αύξηση Αμετάβλητη Αύξηση Αύξηση Αύξηση Αμετάβλητη Αύξηση Αύξηση Σημείωση: Τα πιο πάνω αποτελέσματα καταγράφουν τις μεταβολές που σημειώθηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες (στην περίπτωση αυτή το πρώτο τρίμηνο του 215), καθώς και τις μεταβολές που αναμένεται να σημειωθούν για τους επόμενους τρεις μήνες (δηλαδή το δεύτερο τρίμηνο του 215). Υπενθυμίζεται ότι για την ανάλυση των αποτελεσμάτων της εν λόγω έρευνας χρησιμοποιήθηκε ο δείκτης διάχυσης (diffusion index). Ζώνη του ευρώ Κριτήρια για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις Το Διάγραμμα 1 παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνας σε σχέση με τα κριτήρια χορήγησης δανείων και πιστωτικών διευκολύνσεων προς τις επιχειρήσεις, καθώς και τις των τραπεζών, τόσο για την Κύπρο όσο και για τη ζώνη του ευρώ. Αναλυτικά, στην Κύπρο κατά το δεύτερο τρίμηνο του 215, τα κριτήρια για τη χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις παρέμειναν αμετάβλητα, όπως αναμενόταν με βάση και τις των τραπεζών το προηγούμενο τρίμηνο. Όσον αφορά τους παράγοντες που επηρεάζουν τα συγκεκριμένα κριτήρια, αυτοί δεν κατέγραψαν οποιαδήποτε μεταβολή σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο (βλ. Παράρτημα 1Α). 1 Λεπτομερέστερη ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας τραπεζικών χορηγήσεων για τη ζώνη του ευρώ είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα http://www.ecb.int/stats/money/surveys/lend/html/index.en.html
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 τρίμηνο του 215 (Διάγραμμα 2), σε αρμονία και με τις των συμμετεχόντων στην έρευνα τραπεζών του προηγούμενου τριμήνου. Οι κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν σημαντικά στην αύξηση της καθαρής ζήτησης ήταν οι πάγιες επενδύσεις, το γενικό επίπεδο επιτοκίων και η αναδιάρθρωση χρέους. Τα αποθέματα και κεφάλαια κίνησης επίσης συνέβαλαν στην αύξηση της καθαρής ζήτησης, ενώ τα δάνεια από άλλα τραπεζικά ιδρύματα συνέβαλαν μερικώς σε μείωση της ζήτησης. Οι υπόλοιποι παράγοντες παρέμειναν αμετάβλητοι (βλ. Παράρτημα 1Β). Οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης δανείων και καθορισμού πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις, έγιναν γενικά χαλαρότεροι (Παράρτημα 1Α). Αναλυτικότερα, οι όροι που αφορούν το περιθώριο δανείου 2 για τα συνήθη δάνεια και τις επιβαρύνσεις εκτός τόκων έγιναν χαλαρότεροι, ενώ οι όροι που σχετίζονται με το μέγεθος, τη διάρκεια δανείου και τις απαιτήσεις ασφάλειας έγιναν αυστηρότεροι. Σημειώνεται ότι, η μείωση στο περιθώριο δανείου αντανακλά σε μεγάλο βαθμό την επίδραση της αναθεωρημένης οδηγίας για τα επιτόκια της ΚΤΚ στα καταθετικά επιτόκια αγοράς. Οι υπόλοιποι όροι παρέμειναν αμετάβλητοι. Οι παράγοντες που συνέβαλαν στον καθορισμό χαλαρότερων όρων ήταν η μείωση στο κόστος κεφαλαίων και περιορισμών που συνδέονται με τον ισολογισμό καθώς και η άσκηση πιέσεων από τον ανταγωνισμό. Όσον αφορά τις των τραπεζών για το τρίτο τρίμηνο του 215, στην Κύπρο αναμένεται ότι τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις θα παραμείνουν αμετάβλητα, ενώ στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να γίνουν οριακά χαλαρότερα. Ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Η καθαρή ζήτηση για δάνεια από επιχειρήσεις στην Κύπρο συνέχισε να καταγράφει αύξηση κατά το δεύτερο Το τρίτο τρίμηνο του 215, η καθαρή ζήτηση για δάνεια από επιχειρήσεις στην Κύπρο αναμένεται να παραμείνει αμετάβλητη, ενώ στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να καταγράψει περαιτέρω αύξηση. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2 Ζήτηση: δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις (δείκτης διάχυσης, %) 3 2 1-1 -2-3 -4 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 Πηγή: KTK. "αύξηση" "μείωση" Κύπρος - πραγματοποιηθείσες αλλαγές ζώνη του ευρώ - πραγματοποιηθείσες αλλαγές Δάνεια προς νοικοκυριά Κύπρος - ζώνη του ευρώ - Κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά Στην Κύπρο, το δεύτερο τρίμηνο του 215 τα κριτήρια χορήγησης για στεγαστικά δάνεια παρέμειναν αμετάβλητα, σε αρμονία και με τις των τραπεζών το προηγούμενο τρίμηνο (Διάγραμμα 3). Όλοι οι παράγοντες που σχετίζονται με τα κριτήρια χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά παρέμειναν αμετάβλητοι (βλ. Παράρτημα 2Α). 2 Δηλαδή η διαφορά (spread) του δανειστικού επιτοκίου έναντι ενός επιτοκίου αναφοράς της αγοράς. 2
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 3 Κριτήρια χρηματοδότησης: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά (δείκτης διάχυσης, %) 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5-5 -1 "πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" Κύπρος - πραγματοποιηθείσες αλλαγές ζώνη του ευρώ - πραγματοποιηθείσες αλλαγές Κύπρος - ζώνη του ευρώ - -15 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 των τραπεζών της προηγούμενης έρευνας (Διάγραμμα 4). Αξίζει να σημειωθεί ότι, η τελευταία φορά που η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια κατέγραψε αύξηση ήταν το δεύτερο τρίμηνο του 21. Το γενικό επίπεδο επιτοκίων ήταν ο κύριος παράγοντας που συνέβαλε στην αύξηση της καθαρής ζήτησης. Άλλοι παράγοντες που επηρέασαν θετικά την καθαρή ζήτηση στεγαστικών δανείων σχετίζονται με τη αναδιάρθρωση και αναδιαπραγμάτευση χρέους, την εσωτερική χρηματοδότηση από αποταμιεύσεις και τα δάνεια από άλλα (βλ. Παράρτημα 2Β). Πηγή: KTK. Οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά, έγιναν σε γενικές γραμμές χαλαρότεροι (Παράρτημα 2Α). Αναλυτικότερα, η επιβολή αυστηρότερων όρων σε σχέση με τις απαιτήσεις ασφάλειας, το λόγο δανείου προς αξία ακινήτου και τους περιορισμούς όσον αφορά το μέγεθος δανείου, αντισταθμίστηκε από τη σημαντική μείωση στο περιθώριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια, καθώς και τη μείωση που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά από το τέταρτο τρίμηνο του 29 στις επιβαρύνσεις εκτός τόκων. Στη χαλάρωση των συνολικών όρων εφαρμογής συνέβαλαν η μείωση στο κόστος κεφαλαίων και στους περιορισμούς που συνδέονται με τον ισολογισμό, καθώς και η άσκηση πιέσεων από τον ανταγωνισμό. Σε αντίθεση, οι παράγοντες που σχετίζονται με την αντίληψη και την ανοχή των τραπεζών για τον κίνδυνο συνεχίζουν να συγκρατούν μερικώς τη χαλάρωση των συνολικών όρων και προϋποθέσεων. Όσον αφορά τις για το τρίτο τρίμηνο του 215, τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων στην Κύπρο αναμένεται να παραμείνουν αμετάβλητα, ενώ στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να γίνουν οριακά αυστηρότερα. Ζήτηση για στεγαστικά δάνεια από νοικοκυριά Η καθαρή ζήτηση στεγαστικών δανείων από νοικοκυριά στην Κύπρο κατέγραψε αύξηση, με βάση και τις ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 4 Ζήτηση: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά (δείκτης διάχυσης, %) 3 2 1-1 -2-3 -4-5 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 Πηγή: KTK. "αύξηση" "μείωση" Κύπρος - πραγματοποιηθείσες αλλαγές Κύπρος - Το τρίτο τρίμηνο του 215 οι τράπεζες στην Κύπρο αναμένουν την καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια από νοικοκυριά να παραμείνει αμετάβλητη. Στη ζώνη του ευρώ, η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια αναμένεται να αυξηθεί. Κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά Τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων στην Κύπρο παρέμειναν αμετάβλητα το δεύτερο τρίμηνο του 215 (Διάγραμμα 5), όπως αναμενόταν με βάση τις των συμμετεχόντων τραπεζών κατά την προηγούμενη έρευνα. Όλοι οι παράγοντες που σχετίζονται με τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά παρέμειναν αμετάβλητοι, με εξαίρεση το κόστος κεφαλαίων και περιορισμών που συνδέονται με τον ισολογισμό, καθώς 3
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 και τον ανταγωνισμό από άλλα (βλ. Παράρτημα 3Α). ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 5 Κριτήρια χρηματοδότησης: καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά (δείκτης διάχυσης, %) 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5-5 -1-15 "πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" Κύπρος - πραγματοποιηθείσες αλλαγές ζώνη του ευρώ - πραγματοποιηθείσες αλλαγές Κύπρος - ζώνη του ευρώ - 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 συνέβαλαν στην αύξηση της καθαρής ζήτησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων ήταν το γενικό επίπεδο επιτοκίων, η υποθήκευση ακινήτου, η εσωτερική χρηματοδότηση και τα δάνεια από άλλα τραπεζικά ιδρύματα (βλ. Παράρτημα 3Β). Πηγή: KTK. Οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά παρέμειναν αμετάβλητοι (Παράρτημα 3Α). Αν και το περιθώριο 3 των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια και οι επιβαρύνσεις εκτός τόκων κατέγραψαν μείωση, οι όροι σχετικά με τις απαιτήσεις ασφάλειας, του μεγέθους δανείου και τη διάρκεια έγιναν αυστηρότεροι. Σε γενικές γραμμές, οι παράγοντες που σχετίζονται με την αντίληψη κινδύνου και την ανοχή της τράπεζας στον κίνδυνο παρέμειναν αμετάβλητοι, ενώ οι υπόλοιποι παράγοντες έγιναν μερικώς χαλαρότεροι. Επί με το προηγούμενο τρίμηνο. Οι τράπεζες στην Κύπρο αναμένουν ότι το τρίτο τρίμηνο του 215 τα κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων θα παραμείνουν αμετάβλητα, σε αντίθεση με τις τράπεζες στη ζώνη του ευρώ που αναμένουν χαλαρότερα κριτήρια για τα αντίστοιχα δάνεια. Όσον αφορά τις για το τρίτο τρίμηνο του 215, οι τράπεζες στην Κύπρο αναμένουν την καθαρή ζήτηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά να παραμείνει αμετάβλητη, ενώ στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να αυξηθεί. Ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά Αξιοσημείωτο γεγονός αποτελεί η αύξηση στην καθαρή ζήτηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά για πρώτη φορά από την έναρξη της παρούσας έρευνας (Διάγραμμα 6). Οι παράγοντες που 3 Δηλαδή η διαφορά (spread) του δανειστικού επιτοκίου έναντι ενός επιτοκίου αναφοράς της αγοράς. 4
213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 Παράρτημα 1. Δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 6 5 4 3 2 1-1 Κριτήρια ''πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" 4 3 2 1 Κόστος που σχετίζεται με τη κεφαλαιακή θέση των τραπεζών 3 2 1 Ικανότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς 4 3 2 1 Κατάσταση ρευστότητας των τραπεζών 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη Ανταγωνισμός από χρηματοδότηση μέσω της αγοράς 6 5 4 3 2 1 4 3 2 1 Γενική οικονομική κατάσταση και προοπτικές 4 3 2 1 Προοπικές που αφορούν συγκεκριμένους κλάδους ή εταιρείες 4 3 2 1 Κίνδυνος όσον αφορά τις ζητούμενες εξασφαλίσεις 2 1 Ανοχή της τράπεζας στον κίνδυνο Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 6 4 2-2 -4-6 Συνολικοί όροι και προϋποθέσεις 6 4 2-2 -4-6 Περίθωριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια 6 4 2-2 -4-6 Περιθώριο των τραπεζών για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 4 2-2 -4-6 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 6 4 2-2 -4-6 Μέγεθος δανείου ή πιστωτικού ορίου 6 4 2-2 -4-6 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 2-2 -4-6 Ρήτρες δανείων 6 4 2-2 -4-6 Διάρκεια Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τους όρους εφαρμογής για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 3 2 1-1 -2-3 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 3 2 1-1 -2-3 Άσκηση πιέσεων από τον ανταγωνισμό 3 2 1-1 -2-3 Αντίληψη για τον κίνδυνο 3 2 1-1 -2-3 Ανοχή της τράπεζας στον κίνδυνο 5
213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 5 4 3 2 1-1 -2-3 ζήτηση '"αύξηση" "μείωση" 6 5 4 3 2 1-1 -2-3 Πάγιες επενδύσεις 3 2 1-1 -2-3 Αποθέματα και κεφάλαια κίνησης -1-2 -3-4 -5-6 Συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων 6 5 4 3 2 1 Γενικό επίπεδο επιτοκίων 6 5 4 3 2 1 Αναδιάρθρωση χρέους -1-2 -3-4 -5-6 Εσωτερική χρηματοδότηση 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 -5-6 Δάνεια από μη -1-2 -3-4 -5-6 Έκδοση χρεογράφων -1-2 -3-4 -5-6 'Εκδοση μετοχών Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 6
213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 Παράρτημα 2. Στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 5 4 3 2 1-1 -2 κριτήρια ''πιο αυστηρά" "πιο χαλαρά" 6 5 4 3 2 1 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 5 4 3 2 1 Γενική οικονομική κατάσταση και προοπτικές 6 5 4 3 2 1 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 6 4 2-2 -4-6 Συνολικοί όροι και προϋποθέσεις 6 4 2-2 -4-6 Περιθώριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια 6 4 2-2 -4-6 Περιθώριο των τραπεζών για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 4 2-2 -4-6 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 2-2 -4-6 Λόγος δανείου προς αξία ακινήτου 6 4 2-2 -4-6 Άλλοι περιορισμοί όσον αφορά το μέγεθος του δανείου 6 4 2-2 -4-6 Διάρκεια Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 6 4 2-2 -4-6 Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τους όρους εφαρμογής για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων ή πιστωτικών ορίων προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 3 2 1-1 -2-3 Άσκηση πιέσεων από τον ανταγωνισμό 3 2 1-1 -2-3 Αντίληψη για τον κίνδυνο 3 2 1-1 -2-3 Ανοχή της τράπεζας στον κίνδυνο 7
213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4-5 ζήτηση "αύξηση" "μείωση" -1-2 -3-4 -5-6 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών -1-2 -3 Εμπιστοσύνη καταναλωτών 3 2 1-1 -2-3 Γενικό επίπεδο επιτοκίων 3 2 1-1 -2-3 Αναδιάρθρωση και αναδιαπραγμάτευση χρέους 3 2 1-1 -2-3 Κανονιστικό και φορολογικό καθεστώς των αγορών κατοικίας 3 2 1-1 -2-3 Εσωτερική χρηματοδότηση σπο αποταμιέυσεις 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 -5-6 'Αλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 8
213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 Παράρτημα 3. Καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά από ΝΧΙ στην Κύπρο (δείκτης διάχυσης) (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 6 5 4 3 2 1-1 -2 κριτήρια ''πιο αυστηρά" ''πιο χαλαρά" 3 2 1 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 6 5 4 3 2 1-1 -2 Ανταγωνισμός από άλλα 6 5 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 5 4 3 2 1 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 5 4 3 2 1 Φερεγγυότητα καταναλωτών 6 5 4 3 2 1 Κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 6 4 Συνολικοί όροι και προϋποθέσεις 6 4 Περιθώριο των τραπεζών για τα συνήθη δάνεια 6 4 Περιθώριο των τραπεζών για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 4 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 Μέγεθος δανείου 6 4 Διάρκεια 6 4 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 2 2 2 2 2 2 2-2 -4-6 -2-4 -6-2 -4-6 -2-4 -6-2 -4-6 -2-4 -6-2 -4-6 Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τους όρους εφαρμογής για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων ή πιστωτικών ορίων προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 3 2 1-1 -2-3 Άσκηση πιέσεων από τον ανταγωνισμό 3 2 1-1 -2-3 Αντίληψη για τον κίνδυνο 3 2 1-1 -2-3 Ανοχή της τράπεζας στον κίνδυνο 9
213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 215Q3 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 213Q3 213Q4 214Q1 214Q2 214Q3 214Q4 215Q1 215Q2 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4-5 ζήτηση "αύξηση" "μείωση" -1-2 -3-4 -5-6 Δαπάνες για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών -1-2 -3 Εμπιστοσύνη καταναλωτών 3 2 1 Γενικό επίπεδο επιτοκίων 3 2 1 Υποθήκευση ακινήτου 3 2 1 Εσωτερική χρηματοδότηση και αποταμιεύσεις 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 -5-6 Άλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 1
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων - Ιούλιος 215 Σημειώσεις: Η Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων αποτελεί μια ποιοτική έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ και βασικός της στόχος είναι η βελτίωση της πληροφόρησης για τις συνθήκες χρηματοδότησης στη ζώνη του ευρώ. Το ερωτηματολόγιο της έρευνας απευθύνεται σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των τραπεζών της κάθε χώρας της ζώνης του ευρώ και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων για το δανεισμό στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Για παράδειγμα, περιλαμβάνει ερωτήσεις που αφορούν τα κριτήρια για την έγκριση των δανείων, τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης πιστώσεων καθώς και την αξιολόγηση των τραπεζών για τις συνθήκες που επηρεάζουν τη ζήτηση των δανείων. Περαιτέρω πληροφορίες θα βρείτε στην περιγραφή της μεθοδολογίας της εν λόγω έρευνας http://www.centralbank.gov.cy/media/pdf_gr/methodology_121.pdf Σημειώνεται ότι από τον Απρίλιο 215 το ερωτηματολόγιο της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων έχει εμπλουτιστεί με επιπρόσθετες ερωτήσεις. Τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων η οποία διεξήχθη τον Απρίλιο του 215 αναφέρονται στις αλλαγές που σημειώθηκαν το δεύτερο τρίμηνο του 215 σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και στις των τραπεζών για το τρίτο τρίμηνο του 215 όσον αφορά τα κριτήρια και τη ζήτηση δανείων ή πιστωτικών ορίων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά 1. Επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα της έρευνας βασίζονται στις απαντήσεις των τραπεζών που συμμετέχουν στην εν λόγω έρευνα και εκφράζουν τη δική τους αντίληψη για τη χρηματοδοτική αγορά. Τα αποτελέσματα δεν αντιπροσωπεύουν εκτιμήσεις ή συμπεράσματα της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. 1. Τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας για την Κύπρο δεν είναι σταθμισμένα ως προς το μερίδιο αγοράς της κάθε τράπεζας που λαμβάνει μέρος στην έρευνα, επομένως οι απαντήσεις όλων των συμμετεχόντων έχουν την ίδια βαρύτητα. Η έρευνα καλύπτει περίπου το 85% της αγοράς χορηγήσεων στην Κύπρο που δίνονται σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά της ζώνης του ευρώ. Για την ανάλυση των συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων της Κύπρου και της ζώνης του ευρώ χρησιμοποιείται ο δείκτης διάχυσης (diffusion index). Σημειώνεται ότι ο δείκτης διάχυσης στο μπορεί να υποδηλοί (α) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο (β) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (γ) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 11