ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ 017 ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α. γ Α. α Α. β Α5. δ ΘΕΜΑ Β Β1. α) F < Na < K Γνωρίζουμε ότι η ατομική ακτίνα αυξάνεται απ τα δεξιά προς τα αριστερά κατά μήκος μιας περιόδου στον περιοδικό πίνακα και από πάνω προς τα κάτω κατά μήκος μιας ομάδας. β) Από τη θέση στον περιοδικό πίνακα προκύπτει Ζ( Cr) = 6 6 5 Cr :1s s p s p d s Z( Fe) = 6 6 6 Fe :1s s p s p d 6 6 γ) Το Η που ανήκει στην 1 η ομάδα και τα αλογόνα F, Cl που ανήκουν στη 17 η ομάδα του περιοδικού πίνακα. Β. HCO CH NH HCOO CH NH α) 5 C : Ka( HCO) K = K b w K = 10 ( HCOO ) b( HCOO ) 10 5 C : K ( ) K ( ) K K a CH b CH NH w NH a( CHNH) 10 = = HCOO CHNH 10 CHNH HCOO C C C HCOO HO HCO C Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr
Ενδεικτικές απαντήσεις Πανελληνίων 017 K ( ) = b HCOO C = = K C b (1) CHNH HO CHNH HO C y y y y= HO = K C a () Επειδή Κa = Kb θα είναι y = = = HO Άρα ph = 7. β) HCO Na HCOONa HO HCOONa HCOO Na Na HO X HCOO H O HCO. Οπότε προκύπτει ph > 7 στους 5 C. Ka Β. Από το νόμο αραίωσης του Ostwald προκύπτει ότι Ka = a C a = C Ο βαθμός ιοντισμού (a) είναι αντιστρόφως ανάλογος της ρίζας της συγκέντρωσης C. Οπότε το σωστό διάγραμμα είναι το (ii). Β. a) Ισχύουν = ( ) προϊόντων ( αντιδρώντων) < ΔΗ Η Η Η( προϊόντων) < Η( αντιδρώντων) ΔΗ 0 (εξώθερμη αντίδραση). β) i) Ε α β H αντ H πρ. Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr
Ενδεικτικές απαντήσεις Πανελληνίων 017 Ηπ = Εβ ΔΗ = Ηπ Ηαντ = Ε β Ε α = β α = 8 09 = 19 kj Ηαντ = Ε α ii) E( ενεργοποίησης) = α = 09 kj. iii) E ( ενεργοποίησης) = β = 8 kj. ΘΕΜΑ Γ Γ1. CH v vo Ισχύει 1v v 16 = 58 1v = v = Συντακτικός τύπος CHCH CH = O Αντίδραση CHCH CH = O AgNO NH HO CHCHCOONH Ag NHNO Γ. E : CH = C COOCH CH A : CH = CH CH B: CHCH CH O Γ : CHC CH Δ : CH C CN CH Γ. α β. CH = CH CH HO mol 1 CH CH CH (κύριο προϊόν) mol 1 CH = CH CH HO CH CH CH mol mol m 6, ολικά = = = 5 mol M r Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr
Ενδεικτικές απαντήσεις Πανελληνίων 017 ο μέρος m 19,7 ιζήματος = = = 0,05 mol Mr 9 CHCH CH I 6Na CHI CHCOONa 5NaI 5HO 1 mol 1 mol 1 mol 0,05 mol 1 Ισχύει 0, 05 1 mol = = 1 ο μέρος 5CH CH CH KMO 5 mol mol 0,05 mol 1 O H SO 5 CH CCH MSO K SO 8H O 1 = 0,0 mol KMO KMO = C V = 0,01,8 = 0,08 mol. 5CH CH CH KMO 5 mol mol 6H SO 5CH CH CO MSO K SO 11H O 0,008 mol 0,01 0,0 = = mol = = 0, 0 = mol ( ) 1 ολικά αλκοολών ολικά( αλκενίου) = 5 mol. Άρα η σύσταση είναι: 1 = mol CHCH CH = 0,0 mol CH CH CH Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr
Ενδεικτικές απαντήσεις Πανελληνίων 017 = 0,0 mol CH = CH CH γ) = = =. 5 αντέδρ. α 100% 100% 80% αρχ ΘΕΜΑ Δ Δ1. α) Η Ο ΗΙ I H O 1 1 0 β) ΗΟ : οξειδωτικό (το Ο ανάγεται από 1 σε ) ΗΙ: αναγωγικό (το Ι οξειδώνεται από 1 σε 0 ) γ) Στα 100 ml περιέρχονται 17 gr H O Στα 00 ml m 68 HO = = = mol Mr = 68 gr HO HO HI I HO 1 mol 1 mol mol = mol I Δ. Ηg ( ) Ig ( ) HI( g) Αρχ : 0,5 0,5 mol Αντ / παρ : Χ.Ι : 0,5 0,5 [ HI] V KC = 6 = = 0, [ H] [ I] 0,5 0,5 V V Χ.Ι: H = mol I = mol HI = 0,8 mol mol Δ. ΗI( g) NHg ( ) NHI( s) Αρχ : 0,5 0,5 mol Αντ / παρ : Χ.Ι : 0,5 0,5 α) Η χημική ισορροπία δεν επηρεάζεται. Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr
Ενδεικτικές απαντήσεις Πανελληνίων 017 β) Επειδή κατά την αφαίρεση του στερεού ΝΗΙ η συγκέντρωσή του δεν μεταβάλλεται οπότε δεν διαταράσσεται η χημική ισορροπία. Δ. Αρχικό διάλυμα ΝΗ Κb( NH ) = Kb = 10 NH HO NH 5 ph = 11 p = = 10 M Με την προσθήκη του ΗΙ το ph του διαλύματος NH θα ελαττωθεί κατά μονάδες. Οπότε phτελ = 9. Διερεύνηση Αν = (πλήρης εξουδετέρωση) HI NH HI NH NHI 0,01 0,01 0,01 mol ΝΗ Ι ΝΗ Ι Ι ΗΟ Χ ΝΗ Η Ο ΝΗ Η Ο, ph < 7 Αν > (περίσσεια οξέος) HI NH HI NH NHI 0,01 ακόμα πιο όξινο ph από προηγούμενη περίπτωση 0,01 0,01 0,01 0,01 0,01 Αν < (περίσσεια βάσης) HI NH HI NH NHI 0,01 0, 01 0,01 C τελ( ΝΗ ) = M C τελ( ΝΗI) = M mol Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr
NH HO NH C y y y NHI NH I C C C Επίδραση κοινού ιόντος: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ενδεικτικές απαντήσεις Πανελληνίων 017 Κb K 10 10 C C C y C C C y y ph9 C y 5 C 5 0, 01 b p5 5 y10 M 0,01 = = 5 10 mol. Στους παραπάνω υπολογισμούς έγιναν οι προσεγγίσεις C y C' C y C. 0,01 Δ5. C( NHI) = = = M V α) NHI NH I M NH H O NH H O 5 C : K K a( NH ) b( NH ) = 10 Ka = 10 1 9 K 10 10 10 10 9 10 5 a = = = = 1 Άρα ph = 5. β) Διερεύνηση Αν NHI = Na NHI Na NaI NH HO 0, 01 0, 01 mol 0,01 0,01 Σημείωση: Το άλας ΝαΙ δεν επηρεάζει το ph του διαλύματος. 0,01 Cτελ( ΝΗ ) = = = M V Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr
Ενδεικτικές απαντήσεις Πανελληνίων 017 NH H O NH K 10 10 10 10 5 6 b = = = = 1 p = ph = 5 απορρίπτεται. Αν NHI < (περίσσεια βάσης) Na Ακόμα πιο βασικό ph από προηγούμενη περίπτωση. Απορρίπτεται. Αν NHI > Na προκύπτει ρυθμιστικό διάλυμα 0,01 C ( βάσης) = M, C ( οξέος) = M Na NHI NaI NH HO 0,01 0, 01 Από εξίσωση Hederso Cοξέος Cοξέος Cοξέος p = pkb log 5 = 5 log log1 = log Cοξέος = Cβάσης C C C βάσης βάσης βάσης 0, 01 = = = 0, 01 5 10 mol Κτίριο 1: Γραμβούσης 5 & Καγιαμπή, Κέντρο Ηρακλείου, τηλ./fa: 810 85 76 Κτίριο : Λεωφόρος Κνωσού 187, Άγιος Ιωάννης, τηλ: 810 1, www.1a.gr